Niektóre schorzenia aparatu ruchu i neurologiczne

Transkrypt

1 Niektóre schorzenia aparatu ruchu i neurologiczne ESPZiWP Dysplazja stawu biodrowego Uwarunkowana genetycznie, dziedziczna wada rozwojowa stawów biodrowych, doprowadzająca najczęściej do powstawania w nich wtórnych zmian zwyrodnieniowych. Występuje głównie u psów ras dużych i olbrzymich. Nie jest to choroba wrodzona, co oznacza, że każdy pies rodzi się ze zdrowymi stawami biodrowymi i dopiero później, wskutek wady genetycznej a czasem także sposobu żywienia psa, rozwija się dysplazja jednego lub obu stawów biodrowych. 1

2 Staw biodrowy zbudowany jest z głowy kości udowej oraz panewki, która jest częścią miednicy. Panewka wyścielona jest specjalną chrząstką stawową, taka sama chrząstka pokrywa także głowę kości udowej. Te chrząstki praktycznie dotykają się nawzajem. W prawidłowym stawie panewka jest jakby głębokim dołkiem, w którym leży głowa kości udowej. Ten dołek jest na tyle głęboki, że głowa kości udowej porusza się tylko w jego obrębie. Dysplazja stawu biodrowego rozpoczyna się od genetycznych predyspozycji zwierzęcia do zbyt luźnych połączeń panewki miednicy i głowy kości udowej, a także tkanek otaczających staw biodrowy (mięśnie i więzadła). U psów z dysplazją mięśnie rosną zbyt wolno w porównaniu do kości i tkanki otaczające staw nie utrzymują głowy kości udowej i panewki blisko siebie. Dodatkowo u młodego psa więzadła i torebka stawowa są jeszcze bardzo elastyczne i mogą łatwo rozciągać się. Z każdym dniem rośnie przestrzeń (odległość) między panewką a głową kości udowej przez co dochodzi do licznych, drobnych urazów i zapalenia. Głowa kości udowej oddala się od panewki, potem zbliża, potem znów oddala. Ten wahadłowy ruch powoduje rozciąganie się torebki stawowej i wydłużanie więzadła, co sprzyja dalszemu oddalaniu się kości. Kiedy pies ma juz ok miesięcy głowa kości udowej może nawet wyskakiwać z panewki a potem z powrotem wskakiwać. Nazywamy to nadwichnięciem stawu biodrowego. 2

3 Istnieją trzy podstawowe czynniki mające wpływ na wygląd rosnącego stawu biodrowego psa: genetyczne, określające wielkość, kształt, wzajemne stosunki anatomiczne, umięśnienie i unerwienie stawu środowiskowe żywienie (przekarmianie, nadmiar wapnia, fosforu, witamin), nadmierne przeciążenie fizyczne; osobnicze - proces kostnienia na podłożu chrzęstnym u danego osobnika. Najczęstsze objawy ogólna niechęć psa do podejmowania wysiłku fizycznego trudności przy siadaniu, wstawaniu i kładzeniu się różnego stopnia i o różnym nasileniu kulawizna kończyn miednicznych pociąganie kończynami miednicznymi i bujanie zadu chwiejny lub sztywny chód silniejsza kulawizna po okresie spoczynku wykonywanie przez psa tak zwanych króliczych skoków szybkie męczenie się psa Objawy dysplazji mogą praktycznie wystąpić w każdym wieku. Najczęściej jednak pojawiają się w wieku 6-12 miesięcy. 3

4 diagnoza Badanie Rtg (podstawa diagnozy) Badanie palpacyjne np. Test Ortolaniego Badanie usg u szczeniąt RTG prawidłowych stawów biodrowych symetryczne skrzydła kości biodrowych otwory zasłonowe równej wielkości i kształtu, grzbietową krawędź panewki widoczną przez głowę kości udowej, równolegle leżące kości udowe, rzepki leżące nad bloczkami kości udowych. 4

5 Po lewej stawy normalne, po prawej z dysplazją Wyniki prześwietlenia w kierunku dysplazji stawów biodrowych A - wolny od dysplazji B - prawie normalny C - nieznaczna (lekka) dysplazja D - umiarkowana (średnia) E - ciężka dysplazja Oznaczenie w rodowodach HD/A, HD/B, etc. Psów z dysplazją nie powinno się rozmnażać. Leczenie fizjoterapia, leczenie operacyjne 5

6 Dysplazja stawów łokciowych to uwarunkowana genetycznie, odziedziczalna choroba stawów łokciowych, występująca u młodych psów ras dużych, szybko rosnących. Wynika z niewłaściwego wykształcania się chrząstek stawowych oraz z nierównomiernego wzrostu kości tworzących ten staw. Zaburzenia rozwoju chrząstek mogą być nie tylko wadą genetyczną ale także mogą być wynikiem nieprawidłowego żywienia młodego psa - np. przekarmianie, nadmiar wapnia, fosforu i wit. D. W tym samym czasie może także dochodzić do nieprawidłowego wzrostu kości łokciowej, co powoduje, że nie pasuje ona do pozostałych kości i niektóre jej fragmenty (przede wszystkim wyrostek łokciowy dodatkowy) są zbyt silnie obciążane. 6

7 Zmiany w obrębie chrząstki, "niedopasowanie" lub oba te zjawiska naraz pojawiają się najczęściej w wieku 4-9 miesięcy i powodują dysplazję stawu łokciowego. Pod tym terminem kryją się 3 różne procesy, które nazywamy: osteochondrozą stawu łokciowego (OCD), niezrośnięciem wyrostka łokciowego dodatkowego (UAP), oddzieleniem wyrostka dziobiastego kości łokciowej (FCP). Te trzy procesy mogą występować oddzielnie lub wszystkie na raz. Objawy, terapia Kulwizna, unoszenie chorej kończyny Na zdjęciach Rtg stawu łokciowego można zobaczyć objawy zapalenia stawu a czasami także oddzielone fragmenty kości. Leczenie operacyjne usunięcie wolnych fragmentów kości, potem rehabilitacja (fizjoterapia) Oznakowanie w rodowodach ED Rasy predysponowane: rottweiler, golden retriever, labrador retriever, berneński pies pasterski, shar-pei, chow chow, owczarek niemiecki, nowofunland, mastiff 7

8 osteochondroza stawu ramiennego zmiany w obrębie chrząstek stawowych mogą wystąpić w innych stawach np. w stawie ramiennym osteochondroza stawu ramiennego. czynniki, które działając wspólnie doprowadzają do powstania osteochondrozy to: predyspozycje genetyczne (Labrador Retriever,Golden Retriever, rottweiler, dog niemiecki, bernardyn, owczarek niemiecki, berneński pies pasterski), nieprawidłowe żywienie (nadmiar fosforu, wapnia, wit.d, przekarmianie, otyłość), nadmierny wysiłek fizyczny. enostoza Tzw młodzieńcze zapalenie kości najczęściej u owczarków niemieckich, rzadziej u dogów niemieckich, golden retriverów, labradorów, rottweilerów i innych dużych ras. Stan zapalny jamy szpikowej kości powoduje degenerację i zniszczenie niewielkich jej obszarów, a w konsekwencji silną bolesność i kulawiznę. 8

9 Najczęściej pojawia się u psów w wieku 6-18 miesięcy, czasami później, częściej u samców niż u samic. Schorzenie dotyczy wyłącznie kości kończyn - głównie tzw. kości długich - kości ramiennej, udowej, kości przedramienia (k. łokciowa, k. promieniowa), podudzia (k. piszczelowa). Objawy kulawizna Diagnoza zdjęcie Rtg Leczenie leki przeciwzapalne, fizjoterapia Przyczyny nie zostały dokładnie stwierdzone. Podejrzewa się, że znaczenie maja czynniki genetyczne oraz infekcje wirusowe. Zwyrodnienie stawów (osteoarthrosis) Zwyrodnienie stawu jest związane z uszkodzeniem chrząstki, które powoduje stan zapalny stawu oraz odsłonięcie leżącej pod nią kości, (a z czasem także jej uszkodzenie), silną bolesność oraz ograniczoną ruchomość stawu. Na brzegach powierzchni stawowej pojawiają się charakterystyczne kostne wyrośla tzw. osteofity. Czasami dochodzi też do oddzielenia się fragmentu uszkodzonej chrząstki występuje u psów w każdym wieku, choć nieco częściej u tych starszych (powyżej 8 roku życia). Najczęstsze objawy to kulawizna, niechęć do ruchu czy problemy z wstawaniem, które wynikają z bolesności chorych stawów. 9

10 zwichnięcie rzepki 1- rzepka prawidłowa 5,6 zwichnięta 3 - więzadło 2 kość udowa 4 grzbiet k. Piszczelowej Zwichnięcie może być przyśrodkowe lub boczne. Zwichniecie rzepki Objawy nagle pojawiająca się kulawizna (pies nie może wyprostować nogi), która po kilku krokach znika samoistnie (rzepka wraca samoistnie na miejsce); może się tez zdarzyć, że rzepka nie powraca na miejsce. Leczenie zabieg operacyjny zalecany w sytuacji, gdy rzepka nie powraca sama na miejsce; Występuje głównie u ras miniaturowych. 10

11 Dyskopatia (zwyrodnienie tarczki międzykręgowej) Proces patologiczny krążka międzykręgowego polegający na tym, że pierścień włóknisty, który otacza jądro miażdżyste, ulega zwyrodnieniu i wapnieniu, co prowadzi do osłabienia jego struktury bądź przerwania. Wtedy to jądro miażdżyste, które zajmuje centralną część krążka, może częściowo, lub całkowicie poprzez uszkodzony pierścień przemieścić się w kierunku kanału kręgowego i ulec uwypukleniu (wypuklina) lub wypadnięciu (przepuklina) przepuklina jądra miażdżystego 11

12 Objawy: zależnie od odcinka; ból i sztywność, niechęć do poruszania się, mogą występować objawy neurologiczne: zaburzenia chodu, postawy, defekacji i mikcji, niedowłady i porażenia Rasy predysponowane do tego schorzenia to: jamnik, beagle, pekińczyk, Lhasa Apso, Shih Tzu, pudel miniaturowy, welsh corgi,buldog francuski, cocker spaniel, doberman. Spondyloza Schorzenie kręgosłupa powodujące ograniczenie ruchomości (w wyniku osteofitozy) i dolegliwości bólowe wywołane zniekształceniem i uszkodzeniem kręgów oraz stawów kręgosłupa Występuje najczęściej u psów w wieku średnim i starszym i dotyczy odcinków T12-L3 i L7-S1, które charakteryzują się dużą ruchomością Powstaniu zmian zwyrodnieniowych może okresowo towarzyszyć proces zapalny 12

13 Spondyloza jest schorzeniem kręgosłupa, charakteryzującym się obecnością wyrośli kostnych (tzw. osteofitów) na poziomie przestrzeni międzykręgowych oraz zwyrodnień włóknistego pierścienia krążka międzykręgowego. Osteofit jest nadmiernym wytworem kościstym, który rozwija się na zewnętrznej stronie powierzchni stawowej. W miarę postępu choroby tworzą się liczne mostki sklejające kolejne kręgi w jedną sztywną kość. Czasami, w późniejszych stadiach, mostki mogą ulec złamaniu i uciskać rdzeń kręgowy dając ostre objawy. Stadia spondylozy Zapalenie krążka międzykręgowego Zakażenie (bakteryjne lub grzybicze) krążka międzykręgowego i sąsiadujących trzonów kręgowych Objawy mogą pojawić się nagle i rozwijać powoli: ból, obniżenie aktywności ruchowej, spadek masy ciała, depresja, gorączka, deficyty neurologiczne: ataksja, niedowład, porażenie Leczenie farmakologiczne plus fizjoterapia 13

14 Zespół chwiejności (kręgozmyk szyjny, zespół Wobblera) Zaburzenia neurologiczne powstające w wyniku ucisku na rdzeń kręgowy w odcinku C5 C7. Ucisk ten powstaje na skutek jednej lub kilku przyczyn jednocześnie: deformacji kręgów, zmian patologicznych krążków międzykręgowych lub struktur więzadłowych kręgosłupa. Mogą one być wrodzone lub nabyte. Występuje on najczęściej u dogów niemieckich, dobermanów, bassetów, chow-chow. Ucisk na rdzeń kręgowy prowadzi do obustronnego spastycznego niedowładu bądź niezborności kończyn miednicznych, co w połączeniu z chwiejnym chodem tworzy charakterystyczny obraz choroby. Przyczyny nie znane, leczenie zachowawcze. 14