WSTĘP ŹRÓDŁA Granity bloczne Sjenity Marmury Piaskowce bloczne

Transkrypt

1 Bilans polskiego kamieniarstwa 2001 WSTĘP W gospodarce kamieniami budowlanymi i drogowymi w 2001 r. odnotowano dalszy rozwój, zarówno po stronie podaży, jak i popytu. W obu przypadkach wielkości przekroczyły 1 mln ton i jak dotychczas są rekordowymi dla Polski. Jest to zdecydowanie inna tendencja niż w gospodarce kruszywami mineralnymi, betonem lub cementem głównymi surowcami branży budowlanej i drogowej które zarejestrowały 2025% spadki wskutek postępującego od 2000 r. kryzysu gospodarczego. Jest to jednak efektem tego, iż wyroby kamienne stosowane są w fazie końcowej inwestycji. A zatem perspektywy branży kamieniarskiej w najbliższych 2 3 latach nie rysują się najlepiej. Najważniejszymi kamieniami blocznymi w Polsce są nadal granity, marmury oraz piaskowce różnych odmian. Z kolei do produkcji kostki drogowej i innych elementów kamiennych stosuje się w Polsce niemal wyłącznie granity, a w małych ilościach bazalty i sjenity. ŹRÓDŁA Skały nadające się do produkcji kamiennych elementów budowlanych i drogowych udokumentowane są jako złoża kamieni budowlanych i drogowych. Kopalina z większości spośród tych złóż jest przydatna wyłącznie do produkcji kruszyw łamanych, stąd baza zasobowa skał przydatnych do tych celów nie jest zbyt duża. Większość złóż skał przydatnych do produkcji kamiennych elementów budowlanych i drogowych występuje na Dolnym Śląsku (granity, sjenity, marmury, piaskowce ciosowe). Mniejsze znaczenie mają wapienie dekoracyjne ( marmury ) i klika odmian piaskowców w regionie świętokrzyskim oraz karpackim, a także pojedyncze złoża dolomitów, na przykład Libiąż koło Chrzanowa i trawertynów, na przykład. Raciszyn i Zalesiaki koło Pajęczna. Granity bloczne Granity o znaczeniu surowcowym występują w trzech masywach: StrzegomiaSobótki, Strzelina Żulowej oraz Karkonoszy, a łączne zasoby rozpoznanych w nich złóż (większość przydatnych przynajmniej w części do produkcji elementów kamiennych) wynoszą 1331 mln ton. W Masywie Strzegomskim jest to głównie granit biotytowy, średnioziarnisty, szeregu odmian. Masyw Strzeliński buduje granit drobnoziarnisty, a w Masywie Karkonoskim najważniejszą odmianą jest granit porfirowaty o charakterystycznym różowym zabarwieniu. Inne wystąpienia granitów w Polsce (Masyw Kudowej, Tatry) nie są ważne przemysłowo ze względu na ochronę środowiska. Sjenity Spośród innych skał magmowych znaczenie jako kamienie bloczne mają sjenity. Występują w strefie Niemczy koło Ząbkowic Śląskich, a łączne ich zasoby wynoszą 47 mln ton. Wyróżnia się dwa ich typy: Przedborowa (drobnoziarnisty) i Kośmin (porfirowaty). Marmury Wśród skał metamorficznych jako kamienie bloczne udokumentowane są marmury, występujące wyłącznie na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie. Złoża marmurów znane są z Gór Kaczawskich (wapienie wojcieszowskie), pasma Krowiarek koło Kłodzka (np. Biała i Zielona Marianna) oraz z Sudetów Wschodnich (Sławniowice). Zasoby około 10 złóż marmurów blocznych wynoszą około 35 mln ton. Piaskowce bloczne Znane są przede wszystkim z Dolnego Śląska. Występują tu głównie złoża tzw. piaskowców ciosowych barwy białej w rejonie Gór Stołowych (6 złóż, łączne zasoby około 30 mln ton) i w Depresji Północnosudeckiej w rejonie Lwówka Śląskiego (kilkanaście złóż, zasoby ponad 40 mln ton). Małe znaczenie mają czerwone piaskowce permskie z rejonu Nowej Rudy (3 złoża, zasoby

2 około 10 mln ton). W obszarze świętokrzyskim podstawowe znaczenie mają białe piaskowce szydłowieckie (16 złóż, zasoby około 82 mln ton), niewielkie czerwone piaskowce suchedniowskie (np. Kopulak) i tumlińskie (np. TumlinGród). W Karpatach najważniejszymi piaskowcami blocznymi są piaskowce godulskie z rejonu Brennej koło BielskoBiałej (7 złóż, zasoby około 60 mln ton). Inne odmiany piaskowców karpackich magurskie, krośnieńskie, ciężkowickie są tylko w minimalnym stopniu przydatne i wykorzystywane do produkcji bloków i drobnych elementów foremnych. PRODUKCJA Łączne wydobycie skał ze złóż klasyfikowanych w grupie kamieni budowlanych i drogowych w Polsce osiągnęło w 2000 roku poziom ponad 24 mln ton/rok. Jednak w 2001 roku nastąpił spadek wydobycia do 22,4 mln ton, głównie skał magmowych. Zdecydowana większość wydobycia (ponad 95%) jest użytkowana jako surowiec do produkcji kruszyw łamanych, a tylko 35% do produkcji kamiennych elementów budowlanych oraz kostki drogowej i innych kamiennych elementów drogowych. Ograniczenie wydobycia nastąpiło przede wszystkim wskutek załamania się rynku kruszyw łamanych wobec postępującej bessy na rynku budowlanym i drogowym, a także silniejszej konkurencji kruszyw łamanych z odpadów oraz z importu. W odróżnieniu od krajowej produkcji kruszyw łamanych, produkcja wyrobów kamiennych nadal wzrastała i osiągnęła rekordową wielkość ponad 1 mln ton (tab. 1). Udział elementów kamiennych jest różny dla różnych odmian skał, i w Polsce decydującą rolę odgrywają granity, które przyczyniły się do wzrostu produkcji wyrobów kamiennych w ostatnim roku (tab. 2). W tych celach zużywa się do 30% łącznego wydobycia granitów w ostatnim okresie. Natomiast dla sjenitów i piaskowców udział ten oceniany jest na mniej niż 10% i zaledwie 12% dla innych skał. Granity są w Polsce najważniejszymi kamieniami budowlanymi i drogowymi do produkcji bloków i innych elementów kamiennych, przydatnych do uzyskiwania płyt, kostki, krawężników, itp. Ich eksploatacja skoncentrowana jest głównie w rejonie Strzegomia, Sobótki i Strzelina. Łączne wydobycie granitów w latach wyniosło niemal 2,5 mln ton, z czego na bloki, formaki, etc. przypadło 726 tys. ton (tab. 3). Wydobycie bloków i innych elementów granitowych prowadzone było w 26 złożach, przy czym w 16 łomach pozyskiwano niemal wyłącznie bloki i mniejsze elementy, a w 10 zakładach prowadzona była zarówno produkcja takich sortymentów, jak i kruszyw łamanych (tab. 3) W rejonie Strzegomia najważniejszymi ich producentami są obecnie: PGO Granit Strzegom, PPU CzernicaGranit Sp. z o.o., Kopalnia Granitu Gniewków Sp. z o.o., Skalimex S.A., Kostrza, SkalimexGrantin Sp. z o.o. Sobótka, Borowskie Kopalnie Granitu i Kopalnia Granitu Zimnik, Braun Granit Sp. z o.o., Grabinex Sp. z o.o., M&F Sp. z o.o., Wekom II Sp. z o.o. Eurogranit Sp. z o.o. i Morstone Sp. z o.o. (tab. 3). Prócz wymienionych, w regionie tym wydobycie granitów blocznych prowadzi jeszcze niemal 20 mniejszych, prywatnych firm. Większość z nich wytwarza również płyty, formaki, kostkę, krawężniki i inne gotowe wyroby kamieniarskie. Wydobycie granitów blocznych i produkcja granitowych elementów budowlanych i drogowych prowadzone były także w rejonie Strzelina, choć na znacznie mniejszą skalę i tylko przez Granitex Sp. z o.o. Strzelin, KG Mikoszów Wieś i Makadam Busko Zdrój ze złoża Kamienna Góra (tab. 2). Jedyna kopalnia granitu karkonoskiego Szklarska PorębaHuta po przejęciu przez Izer Granit Sp. z o.o. w 2000 roku, wznowiła eksploatację i produkcje na poziomie 2 tys. ton w 2001 roku. Inną skałą magmową służącą do produkcji elementów budowlanych są tradycyjnie sjenity ze złóż Kośmin i Przedborowa, eksploatowane do września 2000 roku przez Sjenit Piława Górna S.A. w Piławie. Od tej daty firma ta prowadzi działalność jedynie na złożu Kośmin i ukierunkowana jest głównie na produkcję kruszyw łamanych (ponad 90% wydobycia). Natomiast złoże Przedborowa przejęte zostało przez Kopalnię Sjenitu Przedborowa Sp. z o.o., gdzie pozyskiwane będą głównie bloki. Podobną produkcję w ilości kilku t/rok prowadzi prywatny przedsiębiorca ze złoża Brodziszów Łom W. Niewielkie ilości, rzędu kilku tysięcy t/rok łącznie kostki bazaltowej pozyskiwane są przez kilku producentów bazaltów na Dolnym Śląsku, do 2000 r. głównie przez KamBaz ze złoża

3 Mikołajowice. Marmury są tradycyjnymi surowcami do produkcji elementów kamiennych oraz grysów do lastrico. Są one od lat eksploatowane w rejonie Stronia Śląskiego koło Kłodzka oraz w Sudetach Wschodnich, w rejonie Sławniowic. Główny producent Strońskie Zakłady Kamienia Budowlanego Kambud wydobywają od dziesięcioleci bloki i formaki marmurowe ze złoża Biała i Zielona Marianna (tab. 3), wykorzystywane do wyrobu płyt i płytek. Pozostały urobek z tego złoża jest zużywany do produkcji grysów do lastrico. Podobnie wykorzystywany jest marmur ze złoża Sławniowice, eksploatowany przez Przedsiębiorstwo Wydobycia i Obróbki Marmuru Marmur Sławniowice w Sławniowicach na Opolszczyźnie (tab. 3). Łączne wydobycie marmurów zostało w ostatnich latach ograniczone o rząd wielkości do niespełna 10 tys. ton/rok, przy czym uzysk pełnowymiarowych bloków marmurowych nie przekracza 12 tys. ton/rok, a resztę stanowią formaki do produkcji płytek oraz kamień łamany do produkcji grysów do lastrico. Wśród skał osadowych, do najważniejszych w chwili obecnej kamieni budowlanych zaliczyć należy piaskowce w kilku odmianach: dolnośląskie piaskowce ciosowe z rejonu Lwówka Śląskiego i Radkowa, piaskowce szydłowieckie z północnego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich oraz różne odmiany piaskowców karpackich. Największe znaczenie mają obecnie piaskowce ciosowe z rejonu Lwówka Śląskiego, gdzie czynnych jest 8 kopalń należących do pięciu firm (tab. 3). Łączny poziom wydobycia osiągnął w roku 2001 około 56 tys. ton. Z kolei wydobycie i produkcja piaskowców ciosowych z rejonu Radkowa systematycznie była ograniczana i w 2001 roku została wstrzymana po upadku firmy Trapo PBK Sp. z o.o. Z kolei eksploatacja piaskowców szydłowieckich została ograniczona do ok. 4 tys. ton w 2001 roku i prowadzona była przede wszystkim przez kilka małych zakładów kamieniarskich wydobywających zwykle kilkaset ton/rok z każdego łomu dla własnych potrzeb oraz Kamex Sp. z o.o., która przejęła złoża Skalbudu Szydłowiec po jego upadłości. W Karpatach produkcją piaskowcowych elementów kamiennych zajmują się głównie Zakłady Kamienia naturalnego Petra w Zakopanem (tab. 3) dostarczające większe ilości głównie łupanki piaskowcowej (kilkadziesiąt tys. ton/rok), a po kilka tys. ton/rok takiej łupanki wytwarzają także Skalnik z Barcic i Kopalnia Skalnych Surowców Drogowych w Wierchomli Wielkiej (obie w rejonie Nowego Sącza). Jeszcze mniejsze ilości bloków i drobnych elementów budowlanych pozyskiwane są przez kilku prywatnych przedsiębiorców z rejonu Brennej koło BielskaBiałej, Myślenic oraz Ustrzyk Dolnych. Ważnymi kamieniami budowlanymi były przez dziesięciolecia wapienie dekoracyjne rejonu Kielc, czyli tzw. marmury kieleckie. W ostatnich latach było eksploatowanych kilka ich złóż, w tym tylko złoże Bolechowice w sposób ciągły, a łączne z nich wydobycie nie przekraczało 10 tys. ton/rok. Niemal wyłącznym ich producentem były Pińczowskie Zakłady Kamienia Budowlanego S.A. (tab. 3). Inną odmianą wapienia dekoracyjnego wykorzystywanego w ostatnim czasie do produkcji elementów budowlanych są trawertyny z rejonu RaciszynZalesiaki koło Pajęczna. Produkcja trawertynowych elementów budowlanych prowadzona przez Trawertyn J&J (tab. 3) jest oceniana na około 34 tys. ton w 2001 r. Poza wymienionymi, inną skałą węglanową wykorzystywaną jako kamień budowlany jest dolomit triasowy z kamieniołomu w Libiążu (tab. 3). Większość urobku kierowana jest do produkcji kruszyw łamanych, ale nadal uzyskuje się z tego złoża kilka tys. ton/rok bloków i formaków. Do roku 2000 brak było precyzyjnych danych na temat łącznej wielkości produkcji kamiennych elementów budowlanych i drogowych w Polsce, jak również struktury tej produkcji. Wykazywana produkcja kamiennych elementów budowlanych (w tym kostki i innych elementów dla drogownictwa) dotyczyła tylko firm dużych zatrudniających powyżej 50 pracowników (tab. 1). Wielkość tej produkcji po niemal trzykrotnym ograniczeniu w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych została odbudowana do około 600 tys. t/rok w 1999 roku. Jak wskazują znacznie obszerniejsze dane z 2000 i 2001 roku, rzeczywista wielkość produkcji kamiennych elementów budowlanych i drogowych jest znacznie wyższa. Uwzględniając bowiem także dane pochodzące z mniejszych firm (1050 pracowników) okazuje się, że produkcja kamiennych elementów budowlanych surowych lub wstępnie obrobionych przekracza 600 tys. ton/rok, a kostki

4 drogowej i innych kamieni drogowych wynosi około 400 tys. ton/rok.dostępne dane za lata na temat struktury tej produkcji wskazują na dominację bloków, płyt i innych elementów granitowych (około 65%) oraz duże znaczenie elementów piaskowcowych (około 25%), przy marginalnym znaczeniu innych kamieni budowlanych. W przypadku kostki i innych kamieni drogowych dominacja wyrobów granitowych jest większa (prawdopodobnie ponad 95%, brak precyzyjnych danych), przy niewielkim znaczeniu wyrobów sjenitowych i bazaltowych. OBROTY W ostatnich latach wielkość i struktura obrotów kamieniami budowlanymi i drogowymi w Polsce uległa zasadniczym zmianom. Import budowlanych elementów kamiennych (surowych i obrobionych) wzrastał systematycznie na przełomie lat i wzrósł o rząd wielkości, osiągając 320 tys. ton w roku 2001, z czego większość stanowiły bloki i płyty surowe 262,1 tys. ton (tab. 4). W największych ilościach sprowadzano granity ponad 250 tys. t, głównie z RPA, Szwecji, Finlandii i wielu innych krajów, w mniejszych ilościach marmury i wapienie dekoracyjne z Włoch, Turcji, Grecji i innych (tab. 4, 5). Import kamieni drogowych (kostka, krawężniki) jest marginalny poniżej 2 tys. ton/rok i ograniczony do krajów ościennych (tab. 6). Eksport budowlanych elementów kamiennych (głównie granitowych i piaskowcowych, w mniejszych ilościach także marmurowych i wapiennych), po złamaniu w 1998 roku ponownie się rozwijał i 2001 r. przekroczył 118 tys. ton (tab. 7, 8). Kierowany był głównie do Niemiec. Eksport kamieni drogowych (kostka, krawężniki) od 1997 roku utrzymuje się na poziomie ponad 200 tys. t/rok, przy czym w ostatnich trzech latach wykazuje słabą tendencję spadkową (tab. 9). Niemal wyłącznym odbiorcą są (tab. 9). Saldo obrotów surowymi i wstępnie obrobionymi elementami kamiennymi jest trwale negatywne i w ostatnich dwóch latach kształtowało się na poziomie mln PLN (tab. 10). Saldo obrotów obrobionymi budowlanymi elementami kamiennymi od 1997 roku także jest negatywne i przekroczyło 68 mln PLN w roku Dodatnie, ale malejące jest natomiast saldo obrotów kostką i krawężnikami kamiennymi spadek do 43,8 mln PLN w 2001 r. Łączne saldo obrotów kamieniami budowlanymi i drogowymi jest negatywne i wyniosło niemal 170 mln PLN w ostatnim roku (tab.10). Wartości jednostkowe obrotów surowymi i wstępnie obrobionymi marmurami i innymi skałami wapiennymi ulegają znacznym wahaniom (zarówno w eksporcie, jak i imporcie), co wynika z niewielkiego poziomu obrotów tymi surowcami. Mieszczą się jednak generalnie w przedziale , przy czym w 2001 roku odnotowano prawie dwukrotny wzrost cen w eksporcie (tab. 11). Wartości jednostkowe eksportu surowych i wstępnie obrobionych granitów ustabilizowały się w ostatnich latach na poziomie 4550, ale w imporcie są one kilkukrotnie wyższe: (tab. 11), co wynika z większej atrakcyjności surowców importowanych i poważnych kosztów ich transportu. Wartości jednostkowe eksportu surowych i wstępnie obrobionych piaskowców mają wyraźną tendencję malejącą, powstrzymaną w 2001 r., podczas gdy wartości jednostkowe w ich imporcie są bardzo zmienne ze względu na bardzo małe ilości zakupów (tab. 11). Wartości jednostkowe obrotów innymi skałami surowymi i wstępnie obrobionymi ulegają znacznym wahaniom, zmienia się bowiem struktura asortymentowa tych obrotów. Wartości jednostkowe eksportu kostki i innych kamieni drogowych mają wyraźną tendencję malejącą, z 73,4 w roku 1996 do 50.5 w 2001 roku. Wartości jednostkowe importu tej grupy wyrobów są wyraźnie wyższe, przede wszystkim ze względu na niewielkie ilościowo zakupy. ZUŻYCIE Pozyskiwane w Polsce skały tylko w kilku procentach wydobycia łącznego stanowią wielko i małogabarytowe elementy dla budownictwa oraz małe elementy kamienne dla drogownictwa. Duże elementy kamienne (płyty okładzinowe, posadzkowe, nagrobkowe, itp.) produkowane głównie z granitów, sjenitów i marmurów, a także z piaskowców, wapieni dekoracyjnych ( marmurów ) i trawertynów, znajdują zastosowanie w budownictwie monumentalnym, wykańczaniu obiektów i

5 gmachów publicznych, w mniejszym stopniu prywatnych. W tym też kierunku zużywane są i mniejsze elementy budowlane (stopnie, parapety itp.) pozyskiwane z tych samych surowców. Tradycyjne jest stosowanie małych elementów kamiennych (kostka, krawężniki, słupki itp.), szczególnie granitowych, w drogownictwie. Nie są one jednak tak popularne, jak np. w Niemczech. Importowane kamienie bloczne (najwięcej granitów i marmurów) po obróbce zużywane są do wykańczania wnętrz obiektów publicznych i prywatnych. Zajmują się tym coraz liczniejsze zakłady prywatne na terenie całego kraju. Obróbka kamieni krajowych jest natomiast nadal skoncentrowana przede wszystkim w rejonie dolnośląskim, w pobliżu miejsc ich wydobycia. Zużycie elementów kamiennych, wraz z kostką i innymi drobnymi elementami drogowymi, w ostatnich pięciu latach zwiększało się systematycznie i w 2001 roku przekroczyło po raz pierwszy 1 mln ton (tab. 1). Rosnące zapotrzebowanie pokrywane było zarówno zwiększającą się podażą krajową, jak i rosnącym importem elementów kamiennych, głównie granitowych, rozszerzających ich ofertę rynkową (tab. 4, 5). Udział kamieni importowanych w zapotrzebowaniu rynku krajowego ustabilizował się na poziomie ok. 30% w ujęciu ilościowym i około 45% w ujęciu wartościowym. Prawdopodobnie taka struktura rynku pozostanie w najbliższej przyszłości, m.in. ze względu na ceny kamieni importowanych, przy czym możliwa jest zmiana rodzajowa i asortymentowa Wstępne oceny za rok 2002 wskazują na spadek wielkości łącznego zużycia wyrobów z kamieni, zarówno w budownictwie, jak i drogownictwie ze względu na postępującą bessę tych branż od 2001 roku. Wskutek tego, że wyroby kamienne stosowane są w fazie końcowej inwestycji, prawdopodobnym staje się fakt dalszego spadku ich zużycia w latach Zmiana in plus powinna nastąpić od roku Tabela 2. Struktura produkcji kamiennych elementów budowlanych i kamieni drogowych w Polsce [tys.t] Rodzaj kamienia budowlanego lub drogowego Kamienie budowlane (bloki i płyty) surowe lub wstępnie obrobione CN 2515,2516, PKWiU 1411 Marmur i inne kamienie wapienne Granit Piaskowiec Inne skały Kostka drogowa i inne kamienie drogowe CN 6801, PKWiU Kostka drogowa Wielkość produkcji ,7 6,2 407,8 165,4 57, , ,3 135,8 98,2 388,2 318,0

6 Tab. 1. Gospodarka kamieniami budowlanymi i drogowymi w Polsce PKWiU 1411, , CN 2515, 2516, 6801, 6802 tys. t Rok Produkcja 1 Import Eksport Zużycie p sprzedana, do 1999 r. obejmowała tylko producentów dużych zatrudniających >50 pracowników, od 2000 r. także firmy zatrudniające 1050 pracowników, produkcja sprzedana dużych producentów w 2000 r. wyniosła 652 tys. t, a w 2001 r. 756 tys. t Tab. 6. Import kostki i krawężników kamiennych do Polski CN 6801 Rok Słowacja 1.5 tys. t Tab. 10. Wartość obrotów kamieniami budowlanymi i drogowymi w Polsce Rok Bloki i płyty kamienne surowe lub wstępnie obrobione CN 2515, 2516 Eksport Import Saldo Budowlane elementy kamienne obrobione CN 6802 Eksport Import Saldo Kostka i krawężniki kamienne CN 6801 Eksport Import Saldo Tab. 11. Wartości jednostkowe obrotów kamieniami budowlanymi i drogowymi tys. PLN

7 w Polsce Surowiec/Jednostka Marmur i inne skały wapienne surowe lub wstępnie obrobione CN Wartości jednostkowe eksportu Wartości jednostkowe importu Granity surowe lub wstępnie obrobione CN Wartości jednostkowe eksportu Wartości jednostkowe importu Piaskowce surowe lub wstępnie obrobione CN Wartości jednostkowe eksportu Wartości jednostkowe importu skały surowe lub wstępnie obrobione CN Wartości jednostkowe eksportu Wartości jednostkowe importu Kostka i inne kamienie drogowe CN 6801 Wartości jednostkowe eksportu Wartości jednostkowe importu 579, , ,8 498, ,0 94, ,2 395,6 439,2 135,1 313,3 96,5 216,3 65,2 274,8 83, ,4 827,1 235,8 156,4 44,8 542,7 155,5 296,2 84, ,3 957,1 273,7 692,3 198,9 234,3 67,0 408,5 116,9 959,2 242,1 843,9 214, ,1 637, ,2 73, , ,9 299,3 74, ,0 97, ,5 746,0 175,1 193,6 44,0 687,2 157,5 271,6 62, ,6 273,0 89, ,0 43,6 228,5 52,3 344,2 79, ,3 264,0 928,8 225,8 196,6 47,8 629,2 153,3 319,7 77,6 472,7 115,2 44, ,2 104,8 207, ,0 Tab.3. Główni producenci kamieni budowlanych i drogowych w Polsce w 2000 r.

8 tys. t UżytkownikProducent Kopalina Złoże Wydobycie łączne W tym bloki Granitex Strzegom Granit strzegomski Graniczna II 9 8 PPU CzernicaGranit Sp. z o.o. Czernica 1 Granit strzegomski Czernica PGO Granit S.A. Strzegom Granit strzegomski Strzegom, Żółkiewka I Kopalnia Granitu Gniewków Sp. z o.o. 1 Granit strzegomski Gniewków Skalimex Borów S.A. Kostrza Granit strzegomski Borów SkalimexGrantin Sp. z o.o.. Sobótka Granit strzegomski Strzeblów I, II Borowskie Kopalnie Granitu Sp. z o.o. Borów Granit strzegomski Borów Kopalnia Granitu Zimnik Sp. z o.o. Mściwojów Granit strzegomski Zimnik I M&F International Trading Sp. z o.o. Kostrza Granit strzegomski KostrzaPiekiełko EuroGranit Sp. z o.o. Strzegom Granit strzegomski ŻółkiewkaWiatrak PUH Wekom II Sp. z o.o. Kostrza Granit strzegomski Kostrza Grabinex Sp. z o.o. Strzegom Granit strzegomski Grabina Śląska PWPiSKB Kwarc Sp. z o.o. Kostrza Granit strzegomski Borów I kam BraunGranit Sp. z o.o. Nowa Sól Granit strzegomski CzernicaWieś Morstone Sp. z o.o. Strzegom Granit strzegomski Morów II PPHiU Piramida Sp. z o.o. Strzegom Granit strzegomski Borów I kam. 49A FerGranit Sp. z o.o. Rogoźnica Granit strzegomski RogoźnicaLas PPHU TedRob Lema & Kaliciński Granit strzegomski Barcz I 9 9 Gilde Sp. z o.o. Granit strzegomski Goczałków, Wieśnica 2 2 KG Pokutnik H. Lebioda Paszowice Granit strzegomski Pokutnik Granitex Sp. z o.o. Strzelin Granit strzeliński Strzelin KG Mikoszów Wieś B. Badecki Mikoszów Granit strzeliński MikoszówWieś PRID Makadam Busko Zdrój Granit strzeliński Kamienna Góra 34 3 Izer Granit Sp. z o.o. Szklarska Poręba Granit karkonoski Szklarska PorębaHuta 2 2 Sjenit Piława Górna S.A. Piława Górna 1 Sjenit Kośmin, Przedborowa SZKB Kambud Sp. z o.o. Stronie Śląskie Marmur Biała i Zielona Marianna 4 4 PWiOM MarmurSławniowice Sławniowice Marmur Sławniowice 3 3 Dolomit Libiąż 1 Dolomit Libiąż 87 6 Pińczowskie Zakłady Kamienia Budowlanego S.A Pińczów Wapień dekoracyjny Pińczów, Bolechowice, Wola Morawicka 8 7 PPH Trawertyn J&J Raciszyn Trawertyn Raciszyn, Zalesiaki Kamieniarz Sp. z o.o. Kielce Piaskowiec ciosowy Nowa Wieś Grodziska II, III, 8 6 Bober Sp. z o.o. Piaskowiec ciosowy Wartowice II 5 4 Kopalnie Piaskowca S.A. Bolesławiec Piaskowiec ciosowy Rakowiczki, Żerkowice Gruszecki S.C. Bielany Wrocławskie Piaskowiec ciosowy Skała, Bedlno 10 7 Hofmann Polska Sp. z o.o. Kraków Piaskowiec ciosowy Wartowice 14 10

9 Kamex Sp. z o.o.. Zabierzów Piaskowiec szydłowiec Śmiłów 1 1 ZKN Petra Sp. z o.o. Zakopane 1 Piaskowiec karpacki Głębiec, GórkaMucharz Skawce ZKB Skalnik: Sp. z o.o. Barcice Piaskowiec karpacki Barcice prowadzona także produkcja kruszyw łamanych Tab. 4. Import surowych lub wstępnie obrobionych bloków i płyt kamiennych do Polski Rok ,1 215,0 245,8 262,1 Marmury i inne skały wapienne CN 2515 Bułgaria Grecja Hiszpania Kuba Rosja Turcja Węgry Italia Granity CN , 12 Belgia Brazylia Chiny Dania Egipt Finlandia Francja Hiszpania Indie Norwegia Portugalia Rosja RPA Szwecja Italia Zimbabwe Piaskowce CN , 22 Francja Szwecja 9,3 4,7 15 2,8 2,5 3,8 5,3 9,9 1 59,4 38,8 8,6 2,6 4,9 7,0 0, 3,2 187,7 2,2 3,9 1,7 9,9 6,6 4,1 9,9 2,5 82,7 47,4 7,6 3,4 1,5 7,0 2,8 203,2 6,3 15,3 7,4 1 4,0 7,0 2,6 86,0 45,1 1 1,5 6,8 1,9 233,2 6,9 19,4 14,6 8,9 6,7 6, ,2 12,5 2,6 5,1 253,4 2,4 7,9 1,6 24,1 4,1 12,8 12,2 7,2 6,4 2,3 102, ,6 3,8 2,2

10 Inne skały CN Finlandia Francja Szwecja Tab. 5. Import budowlanych elementów kamiennych obrobionych do Polski 3,3 2,2 4,7 3,6 Rok ,0 26,0 38,3 44,0 49,1 Marmury i inne skały wapienne CN , 22, 91, 92 Grecja Hiszpania Turcja Italia Granity CN , 93 Belgia Chiny Finlandia Hiszpania Italia Inne skały CN , 99 Francja Holandia Italia 9,6 2,1 5,6 8,7 7,2 12,6 1,7 7,9 12,5 1,9 7,6 16, ,4 3,0 1 18,5 1,5 1,7 1 24,6 3,1 2,5 16,2 1,6 22,1 3,2 13,1 2,3 25,8 3,6 2,0 16,2 tys.t

11 Tab. 7. Eksport surowych lub wstępnie obrobionych bloków i płyt kamiennych z Polski Rok ,3 5 53,5 58,4 79,8 Marmury i inne skały wapienne CN 2515 Belgia Granity CN , 12 Austria Białoruś Szwajcaria Piaskowce CN , 22 Austria Inne skały CN ,4 55,8 26,4 26,4 3 29,3 19,9 19,7 29,3 27,9 23,5 23,0 33,9 33,5 19,5 18,8 4,7 4,7 42,1 39,0 17,9 17,0 19,5 19,5 tys.t Tab. 8. Eksport budowlanych elementów kamiennych obrobionych z Polski tys. t Rok ,6 28,5 32,9 39,0 38,8 Marmury i inne skały wapienne CN , 22, 91, 92 Rosja Granity CN , 93 Austria Belgia 15,5 2 1,9 2 27,5 1,7 27,0

12 Białoruś Rosja Szwajcaria 13,0 18,4 18,5 22,0 2,5 23,1 1,5 Inne skały CN , 99 Austria Rosja 5,4 5,3 6,6 6, Tab. 9. Kierunki eksportu kostki i krawężników kamiennych z Polski CN 6801 Rok Austria Dania Francja Łotwa Rosja Szwecja ,0 226,7 217,2 2,7 1, ,6 1,6 234,5 229,6 226,0 213,8 2,3 208,3 1,7 tys.t