RAPORT: Wybory edukacyjno-zawodowe uczniów gimnazjów miasta Jaworzna w roku szkolnym 2015/2016. Opracowanie: Maria Jaśko-Kubiak Anna Skrzydłowska

Transkrypt

1 RAPORT: Wybory edukacyjno-zawodowe uczniów gimnazjów miasta Jaworzna w roku szkolnym 2015/2016 Opracowanie: Maria Jaśko-Kubiak Anna Skrzydłowska

2 Strona2 Tematyka aspiracji i preferencji zawodowych uczniów gimnazjów jest niezwykle istotna z punktu widzenia planowanych zmian edukacyjnych oraz rozwojowych danego regionu (np. w zakresie otwierania bądź zamykania określonych kierunków kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych). Bowiem decyzje edukacyjne uczniów już na tym etapie tworzą obraz przyszłego rynku pracy, którego ważnymi graczami będą wchodzący w późniejszym czasie na ten rynek absolwenci szkół ponadgimnazjalnych, a w przypadku kontynuacji kształcenia, absolwenci szkół policealnych oraz wyższych. Rozumiejąc te potrzeby już po raz czwarty oddajemy opracowany przez pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Jaworznie RAPORT: Wybory edukacyjno-zawodowe uczniów gimnazjów miasta Jaworzna w roku szkolnym 2015/2016. W tym roku po raz pierwszy zebrane przez nas dane prezentujemy z uwzględnieniem płci. Mamy nadzieję, że wyniki Raportu posłużą zarówno doradcom zawodowym do planowania swoich działań, które będą odpowiedzią na zgłoszone przez uczniów potrzeby, jak i dyrektorom szkół ponadgimnazjalnych jako wskazówka do konstruowania oferty edukacyjnej atrakcyjnej dla młodzieży gimnazjów naszego miasta. Raport wzorem poprzednich lat powstał w oparciu o przeprowadzone w szkołach drogą elektroniczną badania ankietowe wśród uczniów klas III gimnazjów. Przedstawione wyniki stanowią zbiór informacji o preferencjach w wyborach szkół ponadgimnazjalnych i zawodów przez trzecioklasistów oraz ich potrzeb z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego. Cieszy nas fakt, że w tym roku szkolnym w badaniu wzięły udział wszystkie gimnazja. Ogółem ankietę wypełniło 587 uczniów (280 dziewcząt i 307 chłopców). Serdecznie dziękujemy szkolnym koordynatorom badań ankietowych za współpracę.

3 Strona3 Zestawienie ankietowanych uczennic i uczniów według szkół Gimnazjum Liczba uczniów liczba % liczba % Gimnazjum_nr_ , ,5 Gimnazjum_nr_ , ,8 Gimnazjum_nr_ , ,1 Gimnazjum_nr_ , ,6 Gimnazjum_nr_ , ,1 Gimnazjum_nr_ ,3 12 3,9 Gimnazjum_nr_ ,1 11 3,6 Gimnazjum_nr_ ,7 20 6,5 Gimnazjum_nr_ ,1 13 4,2 Gimnazjum_nr_ ,9 21 6,8 Gimnazjum_nr_ ,7 18 5,9 Razem W badaniu ankietowym wzięło udział blisko 85% wszystkich uczniów klas 3 gimnazjów miasta Jaworzna. Wśród ankietowanych uczniów chłopcy stanowili nieznaczną większość 53%.

4 Strona4 Czy obecnie jesteś już zdecydowany(a) co do wyboru przyszłej szkoły ponadgimnazjalnej? Czy Twój wybór dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej uważasz za:

5 Strona5 68,5% dziewcząt i 65,8% chłopców określiło, że wybrało już szkołę ponadgimnazjalną mimo, że ponad 80% ankietowanych wybór ten uznało za trudny i bardzo trudny. częściej wskazywały, że decyzja o dalszym kształceniu należy do bardzo trudnych. Czym przede wszystkim będziesz się kierować wybierając dla siebie przyszłą szkołę i kierunek kształcenia? własne zainteresowania zdobycie konkretnego zawodu możliwościami znalezienia pracy po ukończeniu szkoły posiadane zdolności poziom nauczania przewidywanymi zarobkami po skończeniu szkoły dotychczasowe osiągnięcia szkolne proponowanym kierunkiem/profilem/zawodem opinią o szkole znajomość samego siebie sugestią rodziców sytuacją na rynku pracy ofertą szkoły ponadgimnazjnej bliskość szkoły, łatwość dojazdu stan zdrowia po prostu trzeba coś wybrać ze względu na kolegów (też wybrali tę szkołę) opinią o zajęciach pozaszkolnych 26,4% 26,1% 23,6% 19,6% 17,5% 15,4% 15,0% 12,9% 11,4% 9,3% 7,9% 7,1% 7,5% 5,7% 4,6% 3,2% 0,7% 69,6%

6 Strona6 własne zainteresowania posiadane zdolności zdobycie konkretnego zawodu możliwościami znalezienia pracy po ukończeniu szkoły przewidywanymi zarobkami po skończeniu szkoły sytuacją na rynku pracy dotychczasowe osiągnięcia szkolne poziom nauczania znajomość samego siebie sugestią rodziców opinią o szkole proponowanym kierunkiem/profilem/zawodem bliskość szkoły, łatwość dojazdu ofertą szkoły ponadgimnazjnej stan zdrowia ze względu na kolegów (też wybrali tę szkołę) po prostu trzeba coś wybrać opinią o zajęciach pozaszkolnych 31,9% 30,6% 24,1% 18,6% 13,0% 12,4% 11,7% 10,1% 8,1% 8,1% 6,2% 4,6% 3,9% 3,9% 3,9% 2,6% 0,3% 68,1% Podobnie jak w poprzednich latach motywy wyboru szkoły wskazane przez respondentów to: zainteresowania (blisko 70%) i możliwość zdobycia konkretnego zawodu (ok. 30%). częściej niż dziewczęta wskazywali, że przy wyborze kierunku kształcenia będą kierować się również posiadanymi zdolnościami. Natomiast dziewczęta jako trzeci wskaźnik swojego wyboru podały możliwość znalezienia pracy po ukończeniu szkoły. Można przypuszczać, że gimnazjaliści pragną przede wszystkim rozwijać swoje zainteresowania i pasje w wybranej przez siebie szkole.

7 Strona7 Czy potrzebujesz pomocy w wyborze szkoły ponadgimnazjalnej lub zawodu?

8 Strona8 Do kogo zwrócił(a)byś się o pomoc w wyborze szkoły ponadgimnazjalnej lub zawodu? rodziców 68,0% szkolnego doradcy zawodowego 66,5% starszych kolegów i koleżanek 26,8% nauczyciela przedmiotu 8,2% wychowawcy pracownika Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej pedagoga/psychologa szkolnego 8,2% 7,7% 6,7%

9 Strona9 rodziców 67,4% szkolnego doradcy zawodowego 63,2% kolegów i koleżanek 23,8% wychowawcy 15,5% nauczyciela przedmiotu pracownika Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej pedagoga/psychologa szkolnego 8,8% 7,8% 7,3% Większość dziewcząt (62%) uznało, że potrzebuje pomocy w wyborze szkoły ponadgimnazjalnej i zawodu. Tego samego zdania jest jedynie 48,5% chłopców. Niezmiennie tak jak w poprzednich latach wciąż najistotniejszymi autorytetami w dziedzinie planowania kariery edukacyjno-zawodowej dla ankietowanych uczniów są ich rodzice i szkolni doradcy zawodowi.

10 Strona10 Jakiej formy pomocy oczekujesz? indywidualnej udziału w dniach otwartych szkół (w godzinach popołudniowych) rozmowy doradczej udziału w zajęciach, warsztatach zawodoznawczych 37,0% 34,9% 40,1% 57,3% spotkań z przedstawicielami konkretnych zawodów badania predyspozycji zawodowych prowadzonych przez szkolnego doradcę zawodowego wizyt w zakładach pracy udziału w targach edukacyjnych udziału w giełdzie szkół w Twoim gimnazjum grupowej badania predyspozycji zawodowych prowadzonych przez pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej 25,0% 20,3% 17,7% 13,5% 13,0% 12,5% 10,4%

11 Strona11 indywidualnej 59,6% rozmowy doradczej udziału w zajęciach, warsztatach zawodoznawczych grupowej spotkań z przedstawicielami konkretnych zawodów udziału w dniach otwartych szkół (w godzinach popołudniowych) wizyt w zakładach pracy badania predyspozycji zawodowych prowadzonych przez szkolnego doradcę zawodowego udziału w targach edukacyjnych udziału w giełdzie szkół w Twoim gimnazjum badania predyspozycji zawodowych prowadzonych przez pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej 28,2% 26,1% 25,5% 23,9% 20,2% 19,1% 15,4% 13,8% 13,3% 7,4% Niezależnie od płci gimnazjaliści przede wszystkim oczekują pomocy indywidualnej w wyborze dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej. W kolejnych wyborach rodzaju pomocy są zauważalne różnice między dziewczętami i chłopcami. preferują w większym stopniu aktywne, grupowe formy pomocy, a chłopcy konsekwentnie wybierają formy pomocy indywidualnej.

12 Strona12 Jakich informacji najbardziej brakuje Ci, aby podjąć decyzję dotyczącą wyboru szkoły ponadgimnazjalnej? informacji o sobie np. predyspozycje zawodowe 37,1% informacji o szkołach ponadgimnazjalnych 31,1% informacji o zawodach 26,1% informacji o sytuacji na rynku pracy 18,9% nie potrzebuję dodatkowych informacji 17,5%

13 Strona13 informacji o szkołach ponadgimnazjalnych 30,0% informacji o zawodach 28,7% informacji o sytuacji na rynku pracy 27,0% informacji o sobie np. predyspozycje zawodowe 23,8% nie potrzebuję dodatkowych informacji 19,9% Widoczne są różnice między dziewczętami i chłopcami w pozyskiwaniu informacji potrzebnych do tworzenia swojej ścieżki edukacyjnozawodowej. zorientowane są na poszerzenie informacji o sobie, np. na temat swoich predyspozycji zawodowych. ten rodzaj informacji wskazali dopiero na czwartym miejscu. Dla nich najistotniejsze okazały się informacje na temat szkół ponadgimnazjalnych. Około 20% wszystkich ankietowanych wskazało, że nie potrzebuje żadnych dodatkowych informacji. Należałoby przypuszczać, że są to osoby, które dokonały już wyboru przyszłej szkoły.

14 Strona14 Gdybyś teraz miał(a) starać się o przyjęcie do szkoły ponadgimnazjalnej to jaki typ byś wybrał(a)? 6,1% 13,2% 11,7% LO Technikum 12,4% 31,3% LO Technikum 21,4% 59,3% ZSZ Szkoła poza Jaworznem 44,6% ZSZ Szkoła poza Jaworznem Analiza uzyskanych wyników wskazuje, że spośród istniejących typów szkół ponadgimnazjalnych dziewczęta preferują dalsze kształcenie w liceach ogólnokształcących, a chłopcy wybierają naukę zawodu. Zaskakujący jest wzrost liczby gimnazjalistów deklarujących kontynuowanie nauki poza Jaworznem.

15 Strona15 Popularność LO wśród gimnazjalistów 0,6% 22,3% 41,0% LO 1 LO 2 LO 3 14,6% 17,7% 35,4% LO 1 LO 2 LO 3 36,1% LO 4 32,3% LO 4

16 Strona16 Najpopularniejsze klasy wśród LO (liczba osób, która zadeklarowała wybór klasy) II LO Biologia chemia j. angielski (biomedyczna) II LO Matematyka j. angielski geografia (biznesowa) I LO J. angielski biologia chemia (medyczna) III LO J. polski - historia WOS (dziennikarsko-filmowa) I LO J. angielski - historia WOS (prawa i komunikacji III LO J. ang. - chemia biologia (pedagogiczno-psych.) II LO J. polski WOS j. angielski (prawniczo-medialna) I LO Matematyka biologia chemia (medyczna) I LO J. angielski - j. polski - historia (humanistyczna) II LO Matematyka informatyka - fizyka (inżynierska) I LO J. angielski biologia - chemia (przyrodnicza) III LO J. polski j. angielski geografia (artystyczna) I LO J. angielski biologia - geografia (przyrodnicza)

17 Strona17 IV LO - WOS, historia, geografia (klasa policyjnomundurowa) 17 I LO J. angielski - matematyka fizyka (techniczna) 11 II LO Matematyka informatyka - fizyka (inżynierska) 10 I LO J. angielski - historia wiedza o społeczeństwie (prawa i komunikacji społecznej) 8 II LO Matematyka j. angielski geografia (biznesowa) 7 II LO Biologia chemia j. angielski (biomedyczna) 6 III LO Matematyka informatyka fizyka (matematyczno-fizyczno-informatyczna) I LO Matematyka biologia chemia (medyczna) 5 5 Niezależnie od płci największą popularnością cieszy się I LO. Analizując wybór konkretnej klasy we wszystkich liceach można zauważyć, że chłopcy preferują profile techniczno-inżynierskie i profil policyjno-mundurowy. Natomiast dziewczęta wybierają profile medyczne oraz humanistyczne.

18 Strona18 Popularność ZSP wśród gimnazjalistów 6,49% 3,90% 5,19% 18,18% ZSP 2 ZSP 3 6,86% 13,14% 16,00% ZSP 2 ZSP 3 ZSP 4 ZSP 4 38,96% 27,27% ZSP 5 ZSP 6 19,43% 34,29% ZSP 5 ZSP 6 TE TE 10,29%

19 Strona19 Najpopularniejsze zawody w ZSP (liczba osób, która zadeklarowała wybór klasy) ZSP nr 3 Technik usług fryzjerskich 11 ZSP nr 4 Technik hotelarstwa 9 ZSP nr 4 Technik żywienia i usług gastronomicznych 6 ZSP nr 4 Technik obsługi turystycznej 5 ZSP nr 4 Kucharz 5 ZSP nr 2 - klasa ZSZ wielozawodowa 5

20 Strona20 ZSP nr 5 Technik informatyk ZSP nr 3 Technik budownictwa ZSP nr 3 Mechanik pojazdów samochodowych Technikum Energetyczne Technik mechatronik ZSP nr 2 Technik informatyk ZSP nr 4 Kucharz ZSP nr 3 Technik elektryk Technikum Energetyczne Technik elektryk ZSP nr 2 Technik logistyk (mundurowa) ZSP nr 6 Technik logistyk ZSP nr 3 Technik pojazdów samochodowych ZSP nr 5 Technik cyfrowych procesów graficznych ZSP nr 6 Technik górnictwa podziemnego Najwięcej dziewcząt deklaruje chęć kontynuowania nauki w ZSP nr 4 w zawodach: technik hotelarstwa, technik żywienia i usług gastronomicznych, technik obsługi turystycznej, kucharz oraz w ZSP nr 3 w zawodzie: technik usług fryzjerskich. natomiast najczęściej wskazywali ZSP nr 3 zawody: technik budownictwa, mechanik pojazdów samochodowych, technik elektryk, technik pojazdów samochodowych oraz ZSP nr 5 zawody: technik informatyk, technik cyfrowych procesów graficznych.

21 Strona21 Czy wiesz już w jakim zawodzie chciał(a)byś pracować po ukończeniu szkoły? częściej niż dziewczęta deklarowali, że wiedzą w jakim zawodzie chcieliby pracować po skończeniu szkoły. Może to wynikać z faktu, że wśród chłopców większą popularnością cieszyły się szkoły zawodowe, które z założenia przygotowują swoich absolwentów do podjęcia pracy.

22 Strona22 WNIOSKI KOŃCOWE Uczniowie gimnazjów potrzebują profesjonalnej pomocy w zakresie wyboru szkoły ponadgimnazjalnej i planowania swojej kariery edukacyjno-zawodowej. Przy planowaniu działań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkołach powinno się uwzględnić: o prowadzenie działań informacyjno-doradczych kierowanych do rodziców, gdyż są to osoby mocno wpływające na decyzje edukacyjno-zawodowe młodzieży, o preferencje młodzieży ze względu na płeć dotyczące form udzielanej pomocy, o preferencje młodzieży ze względu na płeć dotyczące zakresu udzielanych informacji, o działania w zakresie promowania kształcenia zawodowego wśród uczniów i rodziców, o działania informujące młodzież o złożoności czynników wyboru zawodu (bez przesadnego akcentowania zainteresowań kosztem pozostałych czynników m.in. posiadanych zdolnościach oraz stanu zdrowia).