2 3 NR 3/182/08 NR 3/182/08

Transkrypt

1 1

2 2

3 S¹ dni, które pamiêtaæ nale y, te, które w sercu bêd¹ zapisane, wraz z nimi yczenia - s³owa ciep³e, piêkne, kochane. W lutym niezwyk³e urodziny w gminie Gorzyce obchodz¹ panie Gertruda Student z Czy owic, Gertruda Topisz z Gorzyc najserdeniczniejsze yczenia Zacnym Jubilatkom sk³adaj¹ wójt gminy Gorzyce Piotr Oœliz³o przewodnicz¹cy Rady Gminy Gorzyce Czes³aw Zychma W odwiedzinach u jubilatki Zwyczajem w gminie Gorzyce jest odwiedzanie przez w³adze samorz¹dowe dostojnych jubilatów, którzy koñcz¹ 90., 95., 100. urodziny i wiêcej. 22 lutego br. dziewiêædziesi¹te urodziny obchodzi³a pani Elfryda Szymiczek z Rogowa. Z tej okazji w jej domu rodzinnym odprawiona zosta³a msza œw. przez ks. proboszcza Leonarda Malornego w intencji solenizantki. W imieniu samorz¹du yczenia urodzinowe z³o yli: wójt gminy - Piotr Oœliz³o, przewodnicz¹cy rady gminy - Czes³aw Zychma oraz kierownik USC - Jadwiga Siedlaczek. Pani Elfryda w 1947 r. wysz³a za m¹. Od 19 lat jest wdow¹. Urodzi³a 2 córki i dwóch synów, doczeka³a siê 9 wnuków i 4 prawnuków. Mieszka wraz z córk¹ i ziêciem w Rogowie. Fot. str 1. W. Langrzyk Wspó³praca z powiatem raciborskim Z inicjatywy Centrum Informacji Turystycznej mieszcz¹cego siê w Gminnym Oœrodku Turystyki Sportu i Rekreacji Nautica w dniu 11 lutego br. zorganizowane zosta³o spotkanie z udzia³em zastêpcy wójta gminy Gorzyce oraz starosty powiatu raciborskiego. Spotkanie mia³o na celu wzajemne zapoznanie siê gmin oraz promowanie walorów turystyczno-krajoznawczych ziemi wodzis³awskiej i raciborskiej. By³a to tak e okazja do wymiany doœwiadczeñ i spostrze eñ oraz zwiedzenia kompleksu "Nautica". Og³oszenie W. Langrzyk Informujemy, e 8 kwietnia br. w godz. od 8 00 do w Urzêdzie Gminy w Gorzycach, uruchomiony zostanie punkt obs³ugi podatnika. W tym dniu mo liwe bêdzie z³o enie rocznego zeznania podatkowego za 2007 r. - PIT, a tak e konsultacje z pracownikiem urzêdu skarbowego. Nagroda za wskazanie sprawcy po arów w Olzie W zwi¹zku z licznymi podpaleniami jakie mia³y miejsce w ostatnim czasie na terenie gminy Gorzyce w miejscowoœci Olza, wójt gminy Gorzyce wyznacza nagrodê w wysokoœci 1 tysi¹ca z³otych za potwierdzon¹ informacjê, która wska e sprawcê podpaleñ. Informacje mo na sk³adaæ pisemnie lub telefonicznie. Urz¹d Gminy Gorzyce, ul. Koœcielna 15, Gorzyce. Tel w. 32. Do ynki "Rogów 2008" Komitet do ynkowy do ynek gminnych Rogów 2008 prosi wszystkich zainteresowanych kompleksow¹ obs³ug¹ gastronomiczn¹ oraz œwiadczeniem us³ug rozrywkowych na zasadach wy³¹cznoœci podczas do ynek gminnych, które odbêd¹ siê 24 sierpnia 2008 r. w Rogowie (np. karuzele, zamki dmuchane, zje d alnie i inne), do sk³adania ofert w tym zakresie w terminie do 30 kwietnia 2008 r. Oferta winna zawieraæ wyszczególnienie iloœci i rodzaju oferowanych stoisk oraz ofertê dobrowolnej wp³aty za ich ustawienie. Wybór ofert nast¹pi w terminie do dnia 9 maja 2008 r. Dodatkowe informacje w tej sprawie mo na uzyskaæ pod numerem telefonu Konia z rzêdem temu, kto odgadnie czy to ju wiosna. Kalendarzowa na pewno, bo ju 21 marca, ale czy taka rzeczywista trudno powiedzieæ. Tak chcia³o by siê zrzuciæ to cieplejsze jeszcze odzienie, a przede wszystkim ten jakiœ dziwny ciê ar towarzysz¹cy nam od ubieg³orocznego listopada. Têsknimy ju chyba wszyscy do tych coraz d³u szych, ciep³ych niczym woda w Nautice dni, do radosnych g³osów ptaków, do dni s³onecznych tak bardzo pozytywnie na nas wp³ywaj¹cych, do tej wszechobecnej zielonoœci okrywaj¹cej pola, lasy, ³¹ki s³owem wszystkiego co nas otacza. Chocia czasami rankiem b¹dÿ w nocy jeszcze trochê drapiemy po oszronionych szybach samochodów to chyba bêd¹ to ostatnie tchnienia odchodz¹cej, oby na d³ugo zimy. Wiêkszoœæ z nas wcale te chyba za ni¹ têskniæ nie bêdzie choæ przyznaæ obiektywnie, e ta tegoroczna, odchodz¹ca podobnie jak ubieg³oroczna wcale nie by³a taka z³a, szczególnie dla gospodarki, budownictwa, transportu, drogownictwa ale tak e dla wiêkszoœci z nas. To co zwykle trzeba by³o wydaæ na kosztowne odœnie anie i posypywanie bêdzie mo na przeznaczyæ w wiêkszym stopniu na budowanie i rozwój nowego. Pewnie te jest, e nie ucierpia³a przyroda oraz oziminy, co daje nadziejê na niez³e plony zbó. To wszystko jest tylko opisem faktów rejestrowanych naszymi zmys³ami, ale pozostaje jeszcze jedno, co? Niepewnoœæ, e do tradycyjnych majowych ogrodników zdarzyæ siê mo e niejedno. Nieraz ju tak bywa³o, a przekonaæ mo emy siê o tym na ka dym straganie kupuj¹c kilogram rodzimych jab³ek, p³acimy jak za banany przywiezione zza oceanu. Je d ¹c ka dego dnia wczeœnie rano do pracy spotykam wprost stada wielkich ciê arówek, ich marszruty wiod¹ albo w kierunku budowy autostrady, albo dalej na po³udnie do wirowni. Ich iloœæ i natê enie ruchu pokazuj¹, e prawdziwe budowanie zaczê³o siê na serio, rok 2010 jest ju blisko. Wiedz¹ to budowniczowie naszego odcinka, wiedz¹ te ju wszyscy, e tempo prac mo e byæ skutecznie hamowane przez czêsto znajdywane pami¹tki z okresu wojny. Ile jeszcze i w jakich miejscach spotkaæ mo emy ow¹ zardzewia³¹ œmieræ, nie wiadomo. Na pewno œrednie i starsze pokolenia pamiêtaj¹ owe tragiczne komunikaty nadawane w I programie Polskiego Radia w latach szeœædzieœci¹tych i siedemdziesi¹tych zawsze rano przed wyjœciem z domu o nieszczêœciach, które kogoœ w zwi¹zku ze znaleziskami wojennymi dotyka³y. One i dziœ s¹ niebezpieczne. Oprócz wielu tocz¹cych siê spraw na szczeblu gminy warto odnotowaæ zakoñczenie zebrañ wiejskich, które co warte podkreœlenia oprócz frekwencji zawiera³y te akcent wa niejszy, bo merytoryczny. Mnogoœæ uwag i pomys³ów pokazuje, e jesteœmy chyba na dobrej drodze jak chodzi o lokaln¹ samorz¹dnoœæ, e zaczynamy rozumieæ, e nie wszystko na raz, e nie wszystko gmina, e czêœæ spraw te od nas zale y, zaœ sprawy innych maj¹ byæ im przypominane. Wokó³ basenu ruch na zjazdach, chyba koniecznoœæ aby udro niæ du y ruch a jednoczeœnie zapewniæ bezpieczeñstwo wje d aj¹cym i wyje d aj¹cym z obiektu. Warto te odnotowaæ i zapamiêtaæ, e w styczniu tego roku basen odwiedzi³o 22 tysi¹ce amatorów k¹pieli. Oby tak dalej! Tak du a liczba odwiedzaj¹cych basen, przede wszystkim tych tzw. sta³ych, mog³aby byæ Ÿród³em wiedzy dla decydentów co w jego dotychczasowej pracy mo na by zmieniæ, ulepszyæ, usprawniæ, niekoniecznie za wielkie pieni¹dze, niekoniecznie dla zasady, ale wychodz¹c z za³o enia, e to pan szanuje klienta. Marcowe piêkne, s³oneczne dni, szczególnie te wolne dla wiêkszoœci od pracy, sprzyjaj¹ masowemu siadaniu jeÿdÿców na swe stalowe, stukonne maszyny, za kierownice swoich podrasowanych samochodowych silników s³owem do œwiata, który przynajmniej przez czas jakiœ lub dystans krótki pozwala czuæ siê wolnym. Czy aby na pewno? Có bowiem zmienia siê wtedy na naszych ulicach, czy powstaj¹ na t¹ chwilê bezkolizyjne skrzy owania, czy te przejœcia na ruchliwymi jezdniami, czy nagle piesi id¹cy poboczem lub chodnikiem odgrodzeni s¹ od jezdni bezpiecznym murem, a jakoœæ jezdni przypomina p³aszczyznê sto³u takiego jak sta³ kiedyœ w kuchni u babci? Chyba nie. To wszystko jest z³ud¹ i iluzj¹, i na pewno nic nie ma wspólnego z wolnoœci¹. Prawdziwa bowiem wolnoœæ na pewno nie pozostawia po sobie przydro nych krzy y, niemych, a jednoczeœnie g³oœno krzycz¹cych œwiadków wielu tragedii, tragedii tym wiêkszych, im krótsze by³o ycie ich bohaterów. Przed nami wszystkim Œwiêta Wielkanocne, dla wszystkich wierz¹cych œwiêta najwa niejsze, jednoczeœnie tajemnicze, poprzedzone liturgi¹ Wielkiego Tygodnia Zmartwychwstanie. Czas szczególnej nadziei, e to co w wyrazie ziemskim i ludzkim jest œmierci¹, mo e byæ, a dok³adnie jest pocz¹tkiem nowego ycia. Chrystus jest bowiem tym cz³owiekiem wys³anym na œwiat aby go zbawiæ. To wielka tajemnica ale to przede wszystkim radoœæ dla tych wszystkich którzy bêd¹ mogli stan¹æ u kresu swego ycia u jego boku. Bêdzie to te okres wielkiego wyciszenia, zastanowienia siê nad sob¹, poszerzonej refleksji, jaki, jaka jestem a jaki, jaka mogê byæ. Ka demu z nas jest to czasami potrzebne. Pamiêtajmy te o œwi¹tecznych tradycjach, o symbolicznym jajku, o potrawach, odwiedzinach bliskich i dyngusie takim rozs¹dnym, tak aby uciecha jednych nie powodowa³a p³aczu innych. Czas œwi¹teczny krótkim bêdzie, to tylko poniedzia³ek i na nowo do pracy w pracy, w domu i kto to wie gdzie jeszcze. Nastêpne œwiêtowanie dopiero w maju. Wspomnienie Jeszcze s³yszê Jej s³owa, jak siê zaprezentowaæ na konkursie gwary, jak poprawiæ dykcjê, jak powinien wygl¹daæ strój. Jeszcze nie tak dawno podsuwa³a mi swoje teksty: o sóneczkach, co wioz¹ dary do Jezuska, o czekuladzie i szkole, o odpuœcie w Czechach. Jeszcze nie tak dawno przypomina³a o zapomnianych lokalnych tradycjach i obyczajach, wskrzesza³a je, jak choæby chodzenie z judoszem w Odrze. Jej wiersze zawsze pe³ne pogody, dodawa³y otuchy i uczy³y mi³oœci do swojej ma³ej ojczyzny, któr¹ tak bardzo ukocha³a. Mówi³a o dzwonie przy odrzañskiej kaplicy, który odzywa³ siê egnaj¹c odchodz¹cych do domu Pana. Teraz ten dzwon egna Pani¹, Pani Anno, najukochañsz¹ córkê odrzañskiej doliny. Bóg zap³aæ za wszystko! Wiktoria Myœliwiec z Rogowa (laureatka konkursów gwarowych) oraz grono przyjació³ Gdy stajemy w obliczu cierpienia, piêkne s³owa trac¹ sens. Paulo Coelho Rodzinie i bliskim Œp. Anny Zychmowej wyrazy g³êbokiego wspó³czucia i serdecznej pociechy sk³adaj¹: zespó³ redakcyjny U nas oraz dyrektor i pracownicy WDK w Gorzycach

4 - 4 Godziny otwarcia: PONIEDZIAŁEK, WTOREK, CZWARTEK, PIĄTEK ŚRODA Podjête dzia³ania przez Centrum Informacji i Promocji w styczniu i lutym Otwarcie Lokalnego Okienka Przedsiêbiorczoœci ka dy pierwszy czwartek miesi¹ca w godz. od do w WDK w Gorzycach, ul. M. Kopernika 8, tel. kontaktowy , cip_gorzyce@o2.pl. 2. Spotkanie z przedsiêbiorcami bran y gastronomicznej na temat: dotacji z Unii Europejskiej, targów turystycznych INTOUREK 2008 r. w Sosnowcu, strony internetowej Turystyczna Baza Danych, propozycji zrobienia wspólnego folderu. 3. Spotkanie ze starost¹ powiatu raciborskiego oraz przedstawicielami gmin z powiatu raciborskiego promocja gminy Gorzyce oraz oœrodka Nautica. 4. Promocja gminy i powiatu wodzis³awskiego na targach turystycznych INTOUREK 2008 r. w Sosnowcu 15, 16, 17 luty. 11 marca 2008 r. w WDK w Gorzycach od godz do odby³o siê seminarium dla przedsiêbiorców na temat dotacji unijnych, organizowane przez CIP i Regionalny Oœrodek EFS w Katowicach. Ponadto utworzono wokó³ WDK Gorzyce grupê partnersk¹ Alians dzia³aj¹c¹ na rzecz spo³ecznoœci lokalnej we wspó³pracy z CRIS. Podjêto prace zwi¹zane z utworzeniem folderu reklamuj¹cego walory turystyczne gminy Gorzyce. Nawi¹zano kontakty z miastami Jastrzêbie i Rybnik, zwi¹zane z promocj¹ gminy. Rozpoczêto udzia³ w projekcie w ramach programu Równe szanse, integracja spo³eczna w partnerstwie z Bractwem Osób Niepe³nosprawnych Zwi¹zku Górnoœl¹skiego, stowarzyszeniem Pokochaj mnie, LKS Czarni Gorzyce, WDK Gorzyce. Izabela Granieczny kierownik CIP Szanowni Pañstwo Galeria, a jednoczeœnie biuro maj¹cego ponad 40 lat Towarzystwa Mi³oœników Ziemi Wodzis³awskiej ART WLADISLAVIA mieszcz¹ce siê na wodzis³awskim rynku pod nr 20 serdecznie zaprasza w ka dy poniedzia³ek i czwartek od godziny do U nas mo na uzyskaæ niezbêdne informacje dotycz¹ce dziejów miasta i naszej ziemi, obejrzeæ zdjêcia dawnego i wspó³czesnego Wodzis³awia, a tak e obrazy lokalnych twórców, miêdzy innymi: pañ Wojtyny i Mandery, czy pana Hojki. Ponadto jest tu wiele grafik prezentuj¹cych nie tylko zabytki naszego miasta. Bogaty zestaw ksi¹ ek zwi¹zany z regionem, to miêdzy innymi jedyna kronika naszego miasta napisana przez Henkego w XIX wieku oraz pozycje pana Kazimierza Cichego: Wodzis³aw Œl¹ski, nasze miasto i Krajobrazy Ziemi Wodzis³awskiej. Mamy tak e ksi¹ ki: Niestolika Jankowice Rybnickie, Dzieje Œwierkalan, Piechaczka i Tolasza Kartki z dziejów Skrzyszowa, Moniki Fibic O jednej, która nade wszystko kocha³a Œl¹sk. Nadto oferujemy opowiadania w œl¹skiej mowie: Rudolfa Paciorka Giskana od Fyrcoka i Bronis³awy Brewiñskiej Pióropusz z kokocich piór. S¹ tak e ksi¹ ki dla dzieci pani Mandery: By³a sobie Karolinka i Proszê, dziêkujê, przepraszam. W ofercie mamy broszury Paw³a Porwo³a o Kokoszycach i figurze œw. Jana Nepomucena w Bluszczowie. Poezjê reprezentuj¹ wiersze Gertrudy Sitek Ka dego dnia jest wieczór i Jadwigi Mandera Da³eœ mi. Galeria posiada wszystkie numery miesiêcznika Herold Wodzis³awski oraz wiêkszoœæ bie ¹cych numerów miesiêczników: "U nas", Gazeta Wodzis³awska, Wieœci Powiatu Wodzis³awskiego i Jaskó³ka Œl¹ska. S¹ u nas plany miasta Wodzis³awia, widokówki, kalendarze œcienne oraz wyroby ceramiczne, miedzy innymi: kubki, kufle, kafelki, wazoniki i maskotki. W naszym biurze dysponujemy archiwalnymi egzemplarzami miesiêczników: Serwis Wodzis³awski oraz Zeflik, licznymi wycinkami dotycz¹cymi miasta z prasy lokalnej, dawnymi mapami, a tak e udostêpniamy maszynopisy opracowañ o mieœcie. Ponadto, mamy mo liwoœæ wybicia na miejscu dawnej wodzis³awskiej monety talara. Galeria ART. WLADISLAVIA jest jedynym tego typu miejscem, w którym mo na znaleÿæ najwiêkszy wybór publikacji, broszur i innych materia³ów o lokalnej historii. Kazimierz Mroczek Kalendarz imprez WIEJSKI DOM KULTURY W CZY OWICACH, TEL r. - otwarcie wystawy plastycznej pt. "Wielkanoc w tradycji polskiej" r. godz malowanie jajek ró nymi technikami - warsztaty dla dzieci r. godz powitanie wiosny (obrzêd topienia marzanny) r. godz spotkanie emerytów r. godz dyskoteka dla doros³ych r. godz lecie KGW Czy owice oraz 10-lecie powstania zespo³u "Czy owianki" r. - dyskoteka integracyjna r. godz gminny przegl¹d twórczoœci przedszkolnej r. godz festiwal tañca dla SP i gimnazjów r. - spotkanie wiosenne dla osób starszych i samotnych r. godz dyskoteka dla doros³ych ZAJÊCIA STA E: poniedzia³ki godz. 17 oo -19 3o próby zespo³u œpiewaczego Czy owianki, poniedzia³ki godz. 18 oo -19 3o trening taekwondo, wtorki godz. 18 oo próby zespo³u tanecznego dla dzieci, wtorki godz kurs tañca dla doros³ych, wtorki godz. 18 oo -19 oo aerobik, œrody godz. 16 3o -19 oo trening taekwondo, œrody godz. 18 oo -20 oo próby chóru Moniuszko, czwartki godz. 18 oo -19 oo aerobik, czwartki godz. 18 oo próby zespo³u muzycznego, pi¹tki godz. 17 oo -19 oo zajêcia plastyczno-techniczne dla dzieci, codziennie godz. 15 oo -21 oo ko³o tenisa sto³owego i bilarda codziennie godz. 15 oo -20 oo lub m³odzie owy - kawiarenka internetowa Œwiadczymy us³ugi w zakresie: - wynajmu pomieszczeñ i wyposa enia na wesela i inne imprezy okolicznoœciowe oraz: zebrania, narady, konferencje, szkolenia, itp., - organizowania wesel, przyjêæ rodzinnych i innych uroczystoœci z pe³n¹ obs³ug¹ gastronomiczn¹ (swojskie dania). Wesela: 1 dzieñ - 80 z³ od osoby, 2 dni z³ od osoby. WIEJSKI DOM KULTURY W GORZYCACH ( ) r. godz zebranie Gminnej Spó³ki Wodnej r. godz spotkanie instruktorskiego krêgu harcerskiego r. godz jubileusz chóru "Cantemus Domino" r. - "Zorba" - wyjazd do Teatru Muzycznego w Gliwicach r. godz sesja Rady Gminy Gorzyce r. - biesiada grecka ZAJÊCIA STA E: - próby zespo³u "Ma³olaty", - ognisko muzyczne, - szko³a jêzyka angielskiego, - korzystanie z internetu, rozgrywki tenisa sto³owego. Wiejski Dom Kultury w Gorzycach proponuje: - us³ugi dekoracyjne, - us³ugi w zakresie ma³ej poligrafii (wizytówki, zaproszenia, plakaty), - publikacje w miesiêczniku U nas, - prezentacje multimedialne, - us³ugi w zakresie promocji, - organizacja szkoleñ, spotkañ, - organizacja wycieczek, biwaków, - wynajem pomieszczeñ, oraz wypo yczanie: naczyñ, krzese³, sto³ów, itp. Propozycje prezentowanego harmonogramu imprez wynikaj¹ z zapotrzebowania œrodowiska i mog¹ byæ na bie ¹co aktualizowane. WIEJSKI DOM KULTURY W OLZIE (TEL ) r. godz malarstwo, grafika Zbigniewa acioka - "Konar" Rydu³towy r. - warsztaty plastyczne r. godz wystawa prac terapeutów WOLOiZOL ZAJÊCIA STA E: poniedzia³ki godz zajêcia kó³ka teatralnego, godz kó³ko plastyczne, godz zajêcia break dance grupy "Lepsze Crew", œrody godz próby zespo³u "Olzanki", godz zajêcia breakdance grupy "Lepsze Crew", pi¹tki godz próby chóru "S³owik nad Olz¹". Zima w obiektywie 8 stycznia WDK w Czy owicach og³osi³ konkurs fotograficzny pt.: "Zima w obiektywie. W tym roku zima by³a prawie bezœnie na. Na konkurs nadesłano 27 zdjêæ. Uczestnicy reprezentowali nastêpuj¹ce szko³y: SP w Rogowie, SP w Czy owicach, SP w Gorzycach, PP w Gorzycach. Zdjêcia ukaza³y walory i uroki zimowego szaleñstwa i krajobrazu. Wszystkim uczestnikom dziêkujemy za udzia³ w konkursie. Ka dy z uczestników otrzyma pami¹tkowy dyplom. Instruktorzy WDK Czy owice

5 Zebrania wiejskie 2008 Zebranie mieszkañców Bluszczowa zakoñczy³o tegoroczn¹ seriê zebrañ wiejskich w gminie Gorzyce. Zebrania te cieszy³y siê w tym roku wielkim zainteresowaniem mieszkañców, tote poruszano szeroki wachlarz zagadnieñ zwi¹zanych z codziennym yciem w naszych so³ectwach. Wzorem roku ubieg³ego w zebraniach tych, oprócz rad so³eckich i radnych, swoj¹ obecnoœæ zaznaczy³ wójt gminy Piotr Oœliz³o, przewodnicz¹cy Rady Gminy Gorzyce Czes³aw Zychma i jego zastêpcy. Obecni na zebraniach byli tak e policjanci dzielnicowi. So³tysi poszczególnych so³ectw sk³adali przed zebranymi roczne sprawozdania z dzia³alnoœci rad so³eckich oraz przedstawiali najpilniejsze zamierzenia w tym roku bud etowym. Wójt na tych zebraniach bezpoœrednio móg³ us³yszeæ interpelacje mieszkañców, zapoznaæ siê z problemami, a tak e - w miarê mo liwoœci - wyraziæ swoj¹ opiniê. Coroczne zebrania wiejskie, s¹ tak e okazj¹ dla radnych do sprawozdania ze swojej pracy przed wyborcami, co niejednokrotnie wzbudza³o emocje na salach, ale tak to bywa, nie zawsze wszyscy s¹ zadowoleni ze swoich reprezentantów w radzie gminy Tematyka wniosków, uwag i planów dotyczy³a przewa nie zagadnieñ infrastruktury komunalnej (œcieki, budowa kanalizacji i rowów odwadniaj¹cych), a tak e dzia³alnoœci klubów sportowych, stowarzyszeñ i oœwiaty. Nieco inny przebieg tematyczny mia³y zebrania w so³ectwach Kolonia Fryderyk, Gorzyczki i Gorzyce. Odbywa³y siê one przy najliczniejszych audytoriach, a poza wy ej wymienionymi problemami dominowa³y tam zagadnienia dotycz¹ce przebiegu i budowy autostrady A1 oraz zwi¹zanej z tym przebudowy drogi (ul. Raciborskiej) od wêz³a Gorzyce do skrzy owania ul. Rybnickiej w Gorzycach. Bardzo dobrym rozwi¹zaniem ze strony wykonawcy tej inwestycji, czyli konsorcjum firm Alpine Bau GMBH, by³ udzia³ jej przedstawiciela in. Aleksandra Dziwokiego, który w sposób kompetentny przedstawi³ proces i kalendarium inwestycji oraz rzeczowo odpowiada³ na pytania zebranych. Niestety, my mieszkañcy musimy przygotowaæ siê na czekaj¹ce nas niewygody i utrudnienia zwi¹zane bezpoœrednio z budow¹ pasa autostrady, a mieszkañców Gorzyc i Gorzyczek - z budow¹ nowej ul. Raciborskiej. Wzd³u ca³ej d³ugoœci budowy (18,3 km) powstanie tzw. droga technologiczna, po której przemieszczaæ siê bêd¹ maszyny i sprzêt budowlany, powstan¹ 33 mosty. Ze wzglêdu na ukszta³towanie terenu na tej trasie budowniczowie musz¹ przemieœciæ ok. 4,5 mln m 3 ziemi (!) Dodatkow¹ uci¹ liwoœci¹, szczególnie dla mieszkañców Kolonii Fryderyk, jest lokalizacja na terenie by³ej bazy - otaczarni oraz bazy sprzêtu. Firma Alpine prosi mieszkañców o cierpliwoœæ i wyrozumia³oœæ i informuje, e ze wszystkimi problemami mieszkañcy mog¹ zg³aszaæ siê bezpoœrednio do dyrekcji firmy w Wodzis³awiu Œl., ul. Mszañska (by³a baza). Jak zapewnia in. Dziwoki, prace budowlane zakoñcz¹ siê w sierpniu 2010 roku, a wszystkie szkody powsta³e wskutek budowy bêd¹ naprawione. Nam mieszkañcom nie pozosta³o nic innego, jak cierpliwie czekaæ na terminowe zakoñczenie inwestycji i czerpanie z tego tytu³u w przysz³oœci zysków Na zebraniu w Gorzyczkach bardzo burzliwie dyskutowano nad projektem rozbudowy i lokalizacji masztu przesy³owego operatora komórkowego Era. Maszt ten zlokalizowany ma byæ nadal na budynku szko³y, na co nie chc¹ siê zgodziæ mieszkañcy. Dyrektor Wujec argumentowa³ za pozostawieniem tego stanu rzeczy, do czego zobowi¹zuje dotychczasowa umowa pomiêdzy Zespo³em Szkolno-Przedszkolnym w Gorzyczkach, a Er¹. Obecni na zebraniu mieszkañcy podjêli negatywn¹ uchwa³ê w tej sprawie. Osobnym tematem budz¹cym wiele emocji wœród niektórych mieszkañców Gorzyc jest nadal temat kompleksu basenu i jego op³acalnoœci. W tej sprawie na zebraniu w Gorzycach g³os bezpoœrednio zabra³ wójt Piotr Oœliz³o, uspokajaj¹c i jednoczeœnie zapewniaj¹c opozycjonistów basenu o dotychczasowym, wielkim powodzeniu tego obiektu. A swoj¹ drog¹ ka dy tego rodzaju obiekt ma jeszcze inny wymiar dla gminy, jak tylko finansowy ( ) - to jest stanowisko ludzi przychylnych postêpowi i rozwojowi kultury fizycznej. Chyba widaæ, e wokó³ nas œwiat siê te zmienia i mentalnoœæ ludzi tak e. Tak ogólnie przybli y³em czytelnikom problematykê tegorocznych zebrañ so³eckich. Mam œwiadomoœæ, e w nat³oku i ró norodnoœci problemów niektóre pomin¹³em. O tych i innych problemach zapraszamy do napisania samych mieszkañców. Andrzej Nowak Zebranie wiejskie w Turzy Œl. Sprawy wielkie i ma³e ale wa ne Zebranie wiejskie w Turzy Œl. odby³o siê 4 lutego 2008 r. Wziê³o w nim udzia³ ponad szeœædziesi¹t osób. Zasadniczym tematem by³y sprawozdania z dzia³alnoœci: so³tysa, rady so³eckiej, opiekuna spo³ecznego oraz spó³ki melioracyjnej. So³tys przedstawi³ plan zadañ rzeczowych przyjêty przez w³adze gminy do realizacji w so³ectwie Turza Œl. w 2008 r. Ponadto oczekiwano na informacjê policjanta dzielnicowego oraz informacje o budowie autostrady A1. Ze wzglêdu na nieobecnoœæ kierownika budowy autostrady, g³os zabra³ wójt gminy Gorzyce - Piotr Oœliz³o. Przedstawi³ zainteresowanym jak bêdzie realizowana budowa autostrady A1 na odcinku przebiegaj¹cym przez Turzê Œl. Poinformowa³, e budowê prowadzi firma Alpine, która jest bardzo rzeteln¹ firm¹. W rejonie przeciêcia ul. Wodzis³awskiej autostrad¹, na czas budowy zostanie przygotowana droga dla rolników oraz dzieci dochodz¹cych do szko³y. Wójt doda³, e ul. Wodzis³awska nie bêdzie przejezdna (w rejonie Olszenicy red.), a dojazd ciê kiego sprzêtu czasowo bêdzie odbywa³ siê tylko ul. Wodzis³awsk¹ i ominie ul. Koœciuszki. Spoœród zebranych na sali wielu zebra³o g³os, zadawano pytania, które dotyczy³y m.in.: ruchu samochodów na ul. Wodzis³awskiej, nasypu i mostu przy ul. Kolejowej brak reakcji od roku, oœwietlenia i dziur na przejeÿdzie kolejowym na ul. Bogumiñskiej, oœwietlenia ul. Bogumiñskiej powy ej boiska sportowego, oœwietlenia i wyjazdu z odnogi drogi przy ul. Mszañskiej na Bogumiñsk¹, kursów autobusów w soboty i niedziele, plagi lisów grasuj¹cych na terenie gminy, naprawy dróg po okresie zimowym, kontynuacji budowy sieci gazowej. Odpowiedzi na powy sze pytania udzielili so³tys oraz wójt gminy Gorzyce i pracownik urzêdu gminy. So³tys poinformowa³, e od 1 marca bie ¹cego roku bêdzie funkcjonowa³a œwietlica w budynku Domu Sportu i Rekreacji w Turzy Œl. (sts) GORZYCKA PER A Przypominamy, e do koñca marca br. mo na sk³adaæ wnioski o nadanie tytu³u honorowego GORZYCKA PER A. Poni ej przedstawiamy zasady nadawania tytu³u: 1. Tytu³ honorowy mo e byæ przyznany mieszkañcom gminy Gorzyce, organizacjom spo³ecznym, przedsiêbiorcom oraz innym osobom i podmiotom maj¹cym siedzibê na terenie gminy lub dzia³aj¹cym na rzecz gminy za wybitne osi¹gniêcia i zas³ugi dla gminy Gorzyce we wszystkich dziedzinach ycia spo³ecznego, kulturalnego i gospodarczego. 2. Podmiot uhonorowany otrzymuje okolicznoœciow¹ statuetkê i dyplom honorowy. 3. W ka dym roku mo e byæ przyznanych nie wiêcej ni 3 tytu³y honorowe. 4. Wnioski o nadanie tytu³u honorowego mog¹ sk³adaæ: - rada gminy, przewodnicz¹cy rady gminy, komisje rady, - wójt gminy, - so³tysi, - organizacje spo³eczne, - przedsiêbiorcy, - grupy mieszkañców gminy licz¹ce co najmniej 25 osób. 5. Wniosek o nadanie tytu³u honorowego powinien zawieraæ: - imiê i nazwisko lub nazwê instytucji, - datê urodzenia i miejsce zamieszkania lub rok utworzenia instytucji i jej adres, - uzasadnienie nadania tytu³u honorowego, - podpis i pieczêæ (w przypadku wniosku instytucji). 6. Wnioski o nadanie tytu³u honorowego sk³ada siê w Biurze Rady Urzêdu Gminy w Gorzycach w terminie do 31 marca danego roku. Wnioski rozpatruje i decyduje o nadaniu tytu³u honorowego kapitu³a tytularna. 7. Kapitu³a zbiera siê raz do roku w drugim kwartale i rozpatruje wnioski do 30 czerwca danego roku. 8. Kapitu³a podejmuje decyzje o nadaniu tytu³u honorowego w g³osowaniu jawnym zwyk³¹ wiêkszoœci¹ g³osów. 9. W pracach kapitu³y nie bierze udzia³u cz³onek kapitu³y w przypadku, gdy wniosek dotyczy nadania tytu³u honorowego temu cz³onkowi lub cz³onkowi jego najbli szej rodziny (wspó³ma³ onek, dzieci, rodzice, rodzeñstwo), a tak e najbli szej rodziny wspó³ma³ onka. 10. Decyzja kapitu³y przedstawiana jest na najbli szej sesji rady gminy po rozpatrzeniu wniosków. 11. Uroczyste nadanie tytu³u honorowego wraz z wrêczeniem okolicznoœciowej statuetki i dyplomu honorowego mo e nast¹piæ na sesji rady gminy lub podczas innych uroczystoœci gminnych. 12. Nadanie tytu³u honorowego potwierdzone zostaje wpisem w Ksiêdze pami¹tkowej, któr¹ prowadzi Biuro Rady Gminy. 13. Tytu³ honorowy mo e byæ nadany tej samej osobie tylko jeden raz. 14. Od decyzji kapitu³y odwo³anie nie przys³uguje. UG Gorzyce Wioletta Langrzyk Informacja wójta gminy Gorzyce w sprawie stawki podatku rolnego na 2008 r. W zwi¹zku z licznymi zapytaniami dotycz¹cymi stawki podatku rolnego na 2008 r. podajemy informacjê o sposobie jej naliczania. Wysokoœæ stawki podatku rolnego na dany rok ustalana jest w oparciu o œredni¹ cenê skupu yta za pierwsze trzy kwarta³y roku poprzedzaj¹cego rok podatkowy (np. stawki podatku rolnego na 2008 r. ustalane s¹ na podstawie cen obowi¹zuj¹cych w 2007 r.). Œredni¹ cenê skupu yta za ww. okres podaje w komunikacie prezes G³ównego Urzêdu Statystycznego. Komunikat ten ukazuje siê corocznie, w Dzienniku Urzêdowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski. Œrednioroczna cena skupu yta za pierwsze trzy kwarta³y 2007 r. zosta³a og³oszona w komunikacie prezesa G³ównego Urzêdu Statystycznego z dnia r. w sprawie ceny skupu yta za okres pierwszych trzech kwarta³ów 2007 r. (M.P. z dnia r., nr 77, poz. 831) i wynosi 58,29 z³ za 1 dt yta (1 dt = 1 decytona = 1 kwintal = 0,1 t ). Zgodnie z przepisami ustawy z dnia r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2006 roku nr 136, poz. 969 z zm.), wysokoœæ podatku rolnego na 2008 rok oblicza siê nastêpuj¹co: - od gruntów nale ¹cych do gospodarstw rolnych (czyli ³¹czna powierzchnia gruntów przekracza 1 hektar lub 1 hektar przeliczeniowy) za 1 ha przeliczeniowy równowartoœæ pieniê na 2,5 dt yta tj. na 2008 rok - 2,5 dt x 58,29 z³ = 145,725 z³ - od pozosta³ych gruntów (nie stanowi¹cych gospodarstwa rolnego) - za 1 ha fizycznego równowartoœæ pieniê n¹ 5 dt yta tj. na 2008 rok 5 dt x 58,29 z³ = 291,45 z³. 5

6 6 Z obrad XV sesji Rady Gminy Gorzyce 21 lutego br. odby³a siê XV sesja Rady Gminy Gorzyce. Zgodnie z przyjêtym porz¹dkiem obrad, wójt gminy Piotr Oœliz³o przedstawi³ informacjê z dzia³alnoœci w okresie miêdzysesyjnym, po czym g³os odda³ zaproszonemu na sesjê, prezesowi PWiK Wies³awowi Blutko, który szeroko omówi³ stan przygotowañ do z³o enia wniosku na budowê kanalizacji sanitarnej do Funduszu Spójnoœci, gdzie wnioskodawc¹ jest Przedsiêbiorstwo Wodoci¹gów i Kanalizacji w Wodzis³awiu Œl. Prezes przekaza³, e weryfikacja w styczniu list indykatywnych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego spowodowa³a, e wniosek z³o ony jeszcze przez MZWiK zosta³ skreœlony (na ponad 500 z³o onych wniosków zakwalifikowanych zosta³o zaledwie 24), m.in. ze wzglêdu na zbyt ma³y wskaÿnik koncentracji oraz zbyt niski procent zaawansowania prac projektowych. Poinformowa³ ponadto, e w chwili obecnej og³aszane bêd¹ konkursy. Jednym z podstawowych warunków zakwalifikowania siê wniosku i uzyskania dofinansowania jest uzyskanie min. 36 pkt. Zgodnie z obliczeniami, PWiK w listopadzie br. bêdzie móg³ startowaæ w konkursie (w obecnym stanie liczba punktów wynosi 24). Prezes Blutko przekaza³, e podstaw¹ zakwalifikowania wniosku, bêdzie ograniczenie zadañ z 12 na 9. Dlatego te zarz¹d MWZiK podj¹³ decyzjê, i z Wodzis³awia Œl. i Radlina realizowane bêd¹ po 3 zadania, z Marklowic 1, z gminy Gorzyce 2 zadania. W celu z³o enia wniosku przez PWiK do Funduszu Spójnoœci, konieczne by³o podjêcie uchwa³ rady gminy w sprawie: nieodp³atnego przekazania na rzecz Miêdzygminnego Zwi¹zku Wodoci¹gów i Kanalizacji udzia³u gminy Gorzyce w nieruchomoœci zabudowanej urz¹dzeniami Oczyszczalni Œcieków Karkoszka II oraz nieodp³atnego przekazania na rzecz Miêdzygminnego Zwi¹zku Wodoci¹gów i Kanalizacji nieruchomoœci gruntowej zabudowanej urz¹dzeniami pompowni œcieków stanowi¹cej w³asnoœæ gminy Gorzyce. W dalszej kolejnoœci rada gminy podjê³a uchwa³y w sprawie: - zawarcia porozumienia z miastem Wodzis³aw Œl¹ski o utworzeniu wspólnej stra y miejskiej, - przyjêcia gminnego programu opieki nad zabytkami na lata , - przyjêcia planu dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli zatrudnionych w placówkach oœwiatowych prowadzonych przez gminê Gorzyce, - okreœlenia rodzajów œwiadczeñ w ramach pomocy zdrowotnej oraz warunków i sposobu przyznawania tych œwiadczeñ dla nauczycieli korzystaj¹cych z opieki zdrowotnej nauczycieli szkó³ prowadzonych przez gminê Gorzyce, - statutu Gminnej Biblioteki Publicznej w Gorzycach, - zmian w bud ecie gminy Gorzyce na 2008 rok, - udzielenia w 2008 roku pomocy finansowej powiatowi wodzis³awskiemu na realizacjê zadañ z zakresu administrowania drogami, - okreœlenia wysokoœci diet oraz zasad ich wyp³acania so³tysom gminy Gorzyce, - zmiany treœci niektórych postanowieñ Statutu Gminy Gorzyce, - zmiany uchwa³y na VII/37/04 Rady Gminy Gorzyce z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie: utworzenia zak³adu bud etowego pn. Gminny Oœrodek Turystyki, Sportu i Rekreacji "Nautica" w Gorzycach i nadania mu statutu, - nieodp³atnego przekazania na rzecz Miêdzygminnego Zwi¹zku Wodoci¹gów i Kanalizacji udzia³u gminy Gorzyce dotycz¹cej nieruchomoœci zabudowanej urz¹dzeniami Oczyszczalni Œcieków Karkoszka II, - nieodp³atnego przekazania na rzecz Miêdzygminnego Zwi¹zku Wodoci¹gów i Kanalizacji nieruchomoœci gruntowej zabudowanej urz¹dzeniami pompowni œcieków stanowi¹cej w³asnoœæ gminy Gorzyce. Ponadto podjête zosta³y uchwa³y w sprawie dochodów gromadzonych na rachunku dochodów w³asnych jednostek bud etowych w przedszkolach, szko³ach i gimnazjach. Przyjête zosta³y sprawozdania z prac komisji rady w 2007 r. oraz plany pracy komisji na 2008 r. i ramowy plan pracy Rady Gminy Gorzyce na 2008 rok. Spotkanie LGD Biuro Rady UG Gorzyce W. Langrzyk Fot. W. Langrzyk 11 lutego br. w WDK Gorzyce odby³o siê kolejne spotkanie Lokalnej Grupy Dzia³ania. W spotkaniu liczny udzia³ wziê³y osoby prywatne, organizacje spo³eczne, firmy oraz instytucje, które chc¹ przyczyniæ siê do rozwoju gmin Gorzyce, Godów, Krzy anowice. Obecni byli wójtowie gmin: Gorzyce Piotr Oœliz³o, Godów Mariusz Adamczyk, Krzy anowice Leonard Fulneczek, przewodnicz¹cy Rady Gminy Gorzyce Czes³aw Zychma oraz eksperci: Krzysztof Wrana z Akademii Ekonomicznej oraz Witold Magryœ. Prowadz¹cy spotkanie przedstawili podstawowe informacje nt. programu LEADER, który ma siê przyczyniæ do aktywizacji spo³ecznoœci wiejskich przez w³¹czenie partnerów spo³ecznych i gospodarczych, a tak e do planowania i wdra ania lokalnych inicjatyw. Uczestnicy zapoznali siê ponadto z celami projektu, który obejmuje m.in.: opracowanie Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR) dla wszystkich gmin oraz utworzenie i zarejestrowanie partnerstwa w formie Lokalnej Grupy Dzia³ania. W najbli szym czasie przeprowadzony zostanie cykl warsztatów, poœwiêconych opracowaniu strategii (III-IV.2008) oraz spotkanie poœwiêcone opracowaniu projektu statutu LGD, zebranie za³o ycielskie LGD (IV.2008). W czerwcu przewidywane s¹ konsultacje na temat strategii oraz konferencja zatwierdzaj¹ca LSR. W. Langrzyk Nowa siedziba Gminnej Biblioteki Publicznej w Gorzycach Maj¹c na uwadze poprawê warunków bytowych, Rada Gminy Gorzyce podjê³a uchwa³ê, która zmienia dotychczasow¹ siedzibê Gminnej Biblioteki Publicznej w Gorzycach i przenosi j¹ z Gorzyc do Rogowa. Decyzja ta poprzedzona zosta³a wczeœniejszymi konsultacjami wójta z pracownikami bibliotek oraz z radnymi so³ectwa Gorzyce. Stra miejska w gminie Gorzyce W celu realizacji na³o onych na gminê obowi¹zków zwi¹zanych z utrzymaniem porz¹dku i czystoœci w gminach, oraz kontrolowaniem i egzekwowaniem wype³niania przez mieszkañców obowi¹zków wynikaj¹cych z przepisów prawa, od kwietnia br. na terenie gminy funkcjonowaæ bêdzie stra miejska. Zgodnie z podjêt¹ uchwa³¹ oraz podpisanym porozumieniem z miastem Wodzis³aw Œl., funkcjonariusze stra y miejskiej z Wodzis³awia Œl. patrolowaæ bêd¹ nasz¹ gminê dwa razy w tygodniu. Referat Gospodarki Komunalnej UG Gorzyce Gminny program opieki nad zabytkami Na sesji r. rada gminy przyjê³a gminny program opieki nad zabytkami. Program ten sporz¹dza siê na okres 4 lat i ma na celu m.in. w³¹czenie problemów ochrony zabytków do sytemu zadañ strategicznych, zatrzymanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy ich stanu, wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego, podejmowanie dzia³añ zwiêkszaj¹cych atrakcyjnoœæ zabytków dla potrzeb spo³ecznych, turystycznych, a tym samym wspieraniu inicjatyw sprzyjaj¹cych wzrostowi œrodków finansowych na opiekê nad zabytkami. Gminny program opieki nad zabytkami sk³ada siê z czêœci opisowej, w sk³ad której wchodz¹: obiekty ma³ej architektury - krzy e, kaplice, pomniki (na terenie gminy Gorzyce jest 86 takich obiektów, z tego 35 wymaga³oby za³o enia bia³ych kart, a 34 opracowania programu konserwatorskiego); obiekty kubaturowe: planem zosta³o objêtych 77 budynków z tego 51 wymaga³oby za³o enia bia³ej karty, a 31 opracowania programu konserwatorskiego; czêœæ archeologiczna. W trakcie kolejnych 4 lat gmina bierze pod uwagê: opracowanie kart ewidencyjnych zabytków architektury i budownictwa oraz karty ruchome, organizowanie konkursów dla dzieci i m³odzie y w zakresie znajomoœci okolicznych zabytków, wykonanie modernizacji przestrzeni publicznej, oraz prac remontowych na obiektach zabytkowych bêd¹cych w gestii gminy. Referat Gospodarki Komunalnej UG Gorzyce Wspó³praca z powiatem wodzis³awskim Na XV sesji rady gminy r. podjêta zosta³a uchwa³a w sprawie udzielenia w 2008 roku pomocy finansowej powiatowi wodzis³awskiemu na realizacjê zadañ z zakresu administrowania drogami. Zgodnie z uchwa³¹, gmina udzieli w 2008 roku pomocy finansowej powiatowi wodzis³awskiemu, w kwocie z³, z przeznaczeniem na realizacjê nastêpuj¹cych zadañ z zakresu administrowania drogami: - remont chodnika przy ul. Wiejskiej w Gorzyczkach z³ - remont chodnika przy ul. Rogowskiej w Czy owicach z³ - remont chodnika przy ul. Powstañców w Bluszczowie z³ - remont chodnika przy ul. Raciborskiej w Rogowie z³ - wykonanie dokumentacji projektowej na remont przepustu pod drog¹ - ul. Dworcowa w Olzie z³ Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, udzielona bêdzie w formie dotacji celowej, po podpisaniu umowy pomiêdzy gmin¹ Gorzyce, a powiatem wodzis³awskim, okreœlaj¹cej przeznaczenie i zasady rozliczenia przyznanych œrodków. Skarbnik gminy Gorzyce Budowa autostrady A1 sta³a siê rzeczywistoœci¹ Od dawna oczekiwana budowa autostrady A1 na naszym terenie sta³a siê rzeczywistoœci¹. W drugiej dekadzie stycznia br. na placu budowy pojawi³ siê sprzêt ciê ki. Od drogi Gorzyczki aziska w kierunku granicy pañstwa widaæ ju wykorytowane pasy ziemi pod przysz³¹ autostradê. Trwaj¹ równie prace przy budowie drogi technologicznej, któr¹ bêdzie dostarczany mateteria³ potrzebny na budowê oraz prowadzony jest transport wyciêtych drzew. Fot. str 2. P.P.

7 II miejsce w ogólnopolskim konkursie Szko³a w regionie, region w Europie dla uczennic rogowskiego gimnazjum Droga po EURO W czerwcu ubieg³ego roku 4 uczennice gimnazjum w Rogowie Joanna Bober, Judyta Kaczmarek, Judyta Procek i Joanna Smyczek pod wp³ywem inspiracji nauczycielki geografii Krystyny Doroszko wziê³y udzia³ w konkursie pod nazw¹ Unia w s¹siedztwie czyli jak zmieni³o siê moje otoczenie w ramach projektu Szko³a w regionie, region w Europie" wspó³finansowanego ze œrodków Unii Europejskiej pn. Obiekty, które czêœciowo lub w ca³oœci finansowa³a Unia Europejska. W ramach tego konkursu dziewczêta wykona³y du ¹ makietê (100x120 cm), na któr¹ nanios³y mapê gminy z zaznaczeniem po³o enia poszczególnych so³ectw. Potem umieœci³y na niej w odpowiednich miejscach modele obiektów, przy budowie lub modernizacji których, samorz¹dowe w³adze gminy wykorzystywa³y pozyskane œrodki unijne. Na mapie znalaz³y siê m.in. nastêpuj¹ce modele: przedszkole w Czy owicach, kolektor t³oczny i kanalizacja sanitarna w Gorzycach, budowa krytej p³ywalni w Gorzycach, przebudowa parkingu przy sanktuarium MB Fatimskiej w Turzy Œl., budowa hali sportowej w Gorzyczkach, modernizacja kompleksu boisk przy Klubie Sportowym Przysz³oœæ Rogów, budowa sali gimnastycznej przy SP Olza, budowa kanalizacji sanitarnej w Czy owicach, modernizacje dróg gminnych, odbudowa rowu melioracyjnego w Bluszczowie. Prace nad nimi wymaga³y cierpliwoœci, du ej zrêcznoœci manualnej i niezwyk³ej dok³adnoœci poniewa autorki pomys³u wybra³y technikê budowania miniatur wybranych obiektów z zapa³ek (!). Makietê wykonywa³y w domu, mog¹c o ka dej porze liczyæ na konsultacje i pomoc swojej pani od geografii Krystyny Doroszko. Gotow¹ pracê, zgodnie z wymogami regulaminowymi wys³ano (ze wzglêdu na jej formê i rozmiar) poczt¹ kuriersk¹ do Bydgoszczy. W sierpniu minionego roku konkurs zosta³ rozstrzygniêty. Wykonana przez rogowianki makieta wykonana w formie gry edukacyjnej znalaz³a uznanie w oczach komisji konkursowej i II miejsce w skali kraju. Laureatki zaproszono do Warszawy. W Ministerstwie Rozwoju Regionalnego przyjê³y gratulacje i z r¹k minister Gêsickiej piêkne dyplomy oraz aparaty fotograficzne w nagrodê. Trzy g³ówne nagrody w konkursie przyznano gimnazjom œl¹skim: I nagroda powêdrowa³a do gimnazjum w G³ucho³azach, a III do gimnazjum w Gliwicach. Dla dziewcz¹t z Rogowa (Judyta Procek i Joanna Bober) i Bluszczowa (Judyta Kaczmarek i Joanna Smyczek) oraz ich gimnazjum to ogromny sukces, a dla kole anek i kolegów zachêta do uczestnictwa w podobnych konkursach. W listopadzie tego samego roku do gimnazjum w Rogowie dostarczono przesy³kê. Zawiera³a piêkn¹ grê planszow¹ pod nazw¹ Droga do EURO. Pomys³ na planszê projektu i metodologiê tej gry zosta³ zaczerpniêty z pracy uczennic rogowskiego gimnazjum. W do³¹czonym do gry opisie zasad gry widniej¹ nazwiska Joanny Bober, Judyty Kaczmarek, Judyty Procek i Joanny Smyczek oraz ich opiekunki Krystyny Doroszko. Gimnazjum w Rogowie i Urz¹d Gminy w Gorzycach ju poczynili starania o pozyskanie kilkudziesiêciu egzemplarzy tej gry. Wed³ug zamys³u gry trafi¹ do naszych placówek oœwiatowych i domów kultury. 13 lutego br. dyrektor gimnazjum w Rogowie Aleksandra Mrajca, Krystyna Doroszko (nauczycielka geografii i bezpoœrednia opiekunka laureatek konkursu) oraz laureatki konkursu dwie Joasie i dwie Judyty na zaproszenie wójta gminy Piotra Oœliz³y goœci³y w gorzyckim urzêdzie gminy. W uroczystym spotkaniu z goœæmi obok wójta gminy uczestniczyli: przewodnicz¹cy rady gminy Czes³aw Zychma, sekretarz UG - Maria W³adarz, dyrektor GZOF - Helena yp, rzecznik prasowy UG - Wioletta Langrzyk. Dziewczêta i ich opiekunki przyjê³y gratulacje od gospodarzy spotkania, po czym podzieli³y siê informacjami o swoim udziale w konkursie. Chêtnie opowiedzia³y o tym, jak zbiera³y niezbêdne informacje o wykorzystywaniu œrodków unijnych w gminie i o samych pracach przy wykonywaniu makiety. Tak e o tym, jak prze y³y wiadomoœæ o zdobyciu II miejsca w konkursie i o wizycie ze swoimi opiekunkami w Warszawie. Nastêpnie w swobodnej rozmowie wymieniano uwagi i spostrze enia o stosunku uczniów do uczestnictwa w konkursach, o uczestnictwie szkó³ w ró nych programach edukacyjnych oraz podejmowaniu wspó³pracy z placówkami oœwiatowymi pañstw Unii Europejskiej i p³yn¹cych z tego faktu korzyœciach dla szkó³ i uczniów, o trosce i staraniach samorz¹dowych w³adz gminy aby w naszych placówkach oœwiaty przedszkolach, szko³ach podstawowych i gimnazjach stwarzaæ coraz lepsze warunki nauki dla uczniów i pracy dla nauczycieli. Na koniec spotkania w dowód uznania wójt gminy - Piotr Oœliz³o i przewodnicz¹cy rady gminy - Czes³aw Zychma wrêczyli laureatkom konkursu okazjonalne listy gratulacyjne i drobne upominki. Obdarowano tak e panie Aleksandrê Mrajcê i Krystynê Doroszko. Stypendium wójta gminy za najlepsze wyniki w nauce otrzyma³a Judyta Procek. Spotkanie up³ynê³o w niezwykle ciep³ej i mi³ej atmosferze. Fot. str 19. Krystyna Okoñ 7 Komentarz samorządowy [3/15] "Od was zależy, jaki konkretny kształt przybierać będzie w Polsce wolność i demokracja." Jan Paweł II Najwa niejszy dzieñ w marcu to oczywiœcie dzieñ kobiet. Przez jednych uznawany jest za kolejny pretekst do wyra enia sympatycznych uczuæ, dla innych to zwyk³y rytua³, dla jeszcze innych - jedno wielkie nieporozumienie. Mogliœmy to obserwowaæ w mass mediach. Kupiæ kwiatek, czy nie? Oczywiœcie chc¹c zas³u yæ sobie na jak¹kolwiek wzajemnoœæ trzeba coœ wrêczyæ. Kobiety tak potraktowane tej perfidii nie dostrzegaj¹. Ale s¹ i yczenia serdeczne, szczere aby taki, wyj¹tkowy dzieñ trwa³ w ka dym nastêpnym dniu roku. Tego dnia, ósmego marca, musisz przekonaæ swoj¹ kobietê o tym, e j¹ doceniasz i podziwiasz jej kobiecoœæ. Tradycj¹ w gminie s¹ spotkania kó³ gospodyñ wiejskich z okazji Miêdzynarodowego Dnia Kobiet. Podobnie by³o w roku bie ¹cym, vide: Wiosenne œwiêtowanie. 40 lat temu ten dzieñ zaznaczy³ siê innymi wydarzeniami wolnoœciowymi marzec Nawi¹zuj¹c do koñcowego fragmentu Komentarza z poprzedniego numeru, chcê mocno podkreœliæ, a mo e tylko uzmys³owiæ, e aby lepiej zarz¹dzaæ w samorz¹dzie, zmieniæ siê z podporz¹dkowania do dzia³ania pro-aktywnego i wspó³dzia³ania, konieczna jest zmiana paradygmatu. Kiedy znajdujemy siê w œrodku jednego paradygmatu, trudno jest nam sobie wyobraziæ, e mo e istnieæ jakikolwiek inny paradygmat, Adam Smith, ekonomista i filozof. Paradygmat jest tu zdefiniowany jako najogólniejszy model lub jako wzorcowy przyk³ad. Je eli roztropnoœæ, czyli wiedza praktyczna i zdolnoœæ do dzia³ania, która jest zgodna z ludzkim dobrem (Arystoteles) ma coœ wspólnego z dzia³alnoœci¹ w samorz¹dzie, to powy - sze odniesienie jest tym bardziej uzasadnione. I tu konkretny przyk³ad: je eli funkcjonuje siê w utartych schematach myœlowych to trudno przekroczyæ pewien symboliczny Rubikon (alea iacta est - koœci zosta³y rzucone ). Jak donios³y Nowiny Wodzis³awskie z r. (art. Nie by³o innego wyjœcia czy rzeczywiœcie) skreœlono planowan¹ inwestycjê - kanalizacji sanitarnej w so³ectwie Turza Œl. (oraz na G³o ynach), jako zadania w ramach wniosku o dotacjê z Funduszu Spójnoœci z powodu nie spe³nienia wskaÿnika 120 mieszkañców na 1 km sieci kanalizacyjnej. Turski so³tys niestety, ten fakt z rozgoryczeniem te potwierdzi³. Przypadek to s³owo pozbawione sensu; nie ma niczego, co nie mia³oby swoich przyczyn, Wolter. W 2006 r. (w poprzedniej kadencji) jedna z miejscowoœci o najwiêkszej liczbie mieszkañców (ponad 3260) Turza Œl. spe³nia³a te kryteria, mia³a w ramach koncepcji kanalizacji sanitarnej dla gminy Gorzyce szansê na dotacjê unijn¹, zbudowano ju przepompowniê na granicy Turzy Œl. i Kolonii Fryderyk oraz kolektory w kierunku oczyszczalni na Karkoszce. A mieszkañców przybywa o dodatnim wskaÿniku przyrostu pisa³em wczeœniej. Zreszt¹ kto zna centrum tej miejscowoœci, a o taki rejon chodzi, to mo e zadaæ sobie pytanie czy rzeczywiœcie te wzglêdy wskaÿnik zdecydowa³y. Oczywiœcie szat nie nale y rozdzieraæ, bo prawdopodobnie w³adze gminy, które na takie rozwi¹zanie wyrazi³y zgodê (za Nowinami Wodzis³awskimi) maj¹ inne, korzystniejsze rozwi¹zanie kanalizacji sanitarnej i po 2015 r. gmina nie bêdzie obci¹ ana karami, vide: Z obrad XV sesji Rady Gminy Gorzyce. Szkoda tylko, e nie poinformowano o tym fakcie mieszkañców Turzy Œl. na zebraniu wiejskim, które odby³o siê r., vide: Sprawy wielkie i ma³e ale wa ne. Jednak roztropnoœæ (o której wy ej) nakazuje zadaæ w³aœnie te pytania, g³oœno i publicznie podnieœæ problem aktualnie przygotowywanych i prowadzonych inwestycji w naszej gminie. Poza dokoñczeniem budowy basenu (bo innego wyjœcia nie by³o) i rozpoczêciem rozbudowy gimnazjum w Czy owicach (bo decyzja zapad³a w poprzedniej kadencji) nie zakomunikowano o budowie, np.: boiska sportowego ze sztuczn¹ nawierzchni¹, oœwietlonego, w rejonie oœrodka "Nautica" lub w Rogowie przy kompleksie sportowym (w ramach rz¹dowego programu: Boisko w ka dej gminie ), wymarzonego, spe³niaj¹cego tak e funkcjê treningowego i rezerwowego. Warto zadawaæ pytania (zgodnie z Prawami cz³owieka wg Herberta Fensterheima) - dlaczego tak? Czy mo na by³o inaczej, lepiej, skuteczniej, efektywniej? Skoro nale y zadawaæ pytania w trosce o rozwój i przysz³oœæ naszej gminy, to kolejne - czy wdro ono np. sprzeda transformacyjn¹ us³ug oferowanych przez oœrodek "Nautica" (marketingowcy wiedz¹ o co tu chodzi), aby po pierwszym okresie nowoœci zainteresowanie nie zmala³o? Skutecznoœæ tych dzia³añ pomo e w odwróceniu kierunku ostatnio niekorzystnych zmian - chocia by na tle gmin naszego powiatu. I to piszê bez zbytniej pychy a raczej z du ¹ pokor¹. Recept¹ na sukces jest posiadanie wizji rozwoju, odwagi, konsekwencji i wytrwa³oœci, cierpliwoœci i ogromnej pokory. Pod¹ aj za tym, który wie, Wirgiliusz. Warto jeszcze wesprzeæ organizacje dzia³aj¹ce na rzecz naszej gminnej wspólnoty, naszej œl¹skiej ma³ej ojczyzny - 1% podatkiem zrobi to za nas urz¹d skarbowy po wyra eniu naszej woli na formularzu PIT. Jakie to organizacje? W wiêkszoœci gmin faktycznie troszcz¹cych siê o organizacje po ytku publicznego, prowadz¹ce dzia³alnoœæ na swoim terenie, takie wykazy opublikowano. S¹dzê, e uznanie naszych czytelników, tak e za wk³ad w o ywianie jêzyka œl¹skiego, znajd¹ teksty ks. Krzysztofa P³onki, vide: Na lekcjach w szkole z cyklu S OWO NA NIEDZIELA I NIE INO, vide: Pokùj wùm!, w ramach przedruku z Jaskó³ki Œl¹skiej. Tak jak w³¹czamy siê w temat ochrony zabytków, vide: Gminny program opieki nad zabytkami, tak powinniœmy wspieraæ inne elementy naszej kultury. Najwiêksz¹ umiejêtnoœci¹ ycia - i najrzadsz¹ - jest uznanie tego, kim jesteœmy, robienie tego, co umiemy, i tylko tego - i znalezienie w tym szczêœcia, Jacques Leclercq.

8 8 Poœwiêcenie tablicy pami¹tkowej w koœciele pw. Chrystusa Króla w Czy owicach Podczas prac malarskich przy odnawianiu œcian wewnêtrznych koœcio³a w Czy owicach, zosta³a zabudowana marmurowa tablica pami¹tkowa, na której umieszczono imiona i nazwiska zmar³ych duszpasterzy parafii Czy owice oraz zmar³ych kap³anów wywodz¹cych siê z Czy owic. Uroczyste poœwiêcenie tablicy odby³o siê w niedzielê 24 lutego br. podczas mszy œw. w intencji zmar³ych kap³anów, któr¹ odprawia³ ks. proboszcz Jerzy Dudek w asyœcie ksa wikarego Piotra Szewca. Podczas mszy œw., ks. Jerzy Dudek przedstawi³ yciorysy zmar³ych ksiê y. Pomys³ wykonania tablicy i zabudowy w czy owickim koœciele przedstawi³ parafianom prawie 3 lata temu nie yj¹cy ju dziœ ks. dr Gustaw Klapuch. On równie przekaza³ pieni¹dze na jej ca³kowite sfinansowanie. Na tablicy "KAP ANÓW SWOICH DA NAM BÓG" umieszczono nazwiska siedmiu kap³anów s¹ to: œp. ks. Pawe³ Dole ych, œp. ks. Joachim Hilszer, œp. ks. Reginald Knauer, œp. ks. Karol Bardoñ, œp. ks. Antoni Basztoñ, œp. ks. Boles³aw Jakubczyk, œp. ks. Gustaw Klapuch. Piotr Pawlica Ks. Pawe³ Dole ych, rezydent Jako syn inwalidy górniczego ukasza i jego ony Marii zd. Kosmalska, urodzi³ siê ks. Dole ych dn. 6 czerwca 1884 roku w Orzegowie. Po ukoñczeniu miejscowej szko³y ludowej i przygotowaniu w prywatnej szkole dra Sobczyka w Bytomiu wst¹pi³ do III klasy tamtejszego gimnazjum i w dniu 21 marca 1906 r. zda³ maturê. Oprócz studium na wydziale teologicznym uczêszcza³ w uniwersytecie wroc³awskim na wyk³ady z ekonomii i gospodarki rolnej oraz profesora Nehringa ze slawistyki. Zarazem by³ aktywnym cz³onkiem Kó³ka Polskiego w konwikcie. Œwiêcenia kap³añskie otrzyma³ 22 czerwca 1911 roku. Dn. 1 sierpnia 1911 zadekretowany jako wikary do Œwiêtoch³owic, ju po trzech miesi¹cach musia³ siê przeprowadziæ do Markowic w powiecie raciborskim, a nastêpnie do parafii œw. Andrzeja w Zabrzu. 25 czerwca 1915 roku zosta³ przeniesiony do Krapkowic w powiecie opolskim, a po trzech latach do Pszowa. Pod koniec grudnia 1918 roku zosta³ wys³any do Skorogoszcza w powiecie niemodliñskim. Tutaj za agitacjê polsk¹ przeœladowany przez w³adze cywilne, poprosi³ o przeniesienie i 15 marca 1920 zosta³ wikarym w S³awikowie. Ponownie ostro zaatakowany przez nacjonalistyczn¹ prasê niemieck¹ i zagro ony, uszed³ z koñcem sierpnia 1921 do rodzinnego Orzegowa. Pomaga³ w duszpasterstwie w Boruszowcu oraz w Rybnej. Po ustanowieniu Administracji Apostolskiej zamianowano go w 1923 roku najpierw administratorem a potem kuratusem w Miasteczku. Dnia 1 sierpnia 1925 roku zosta³ proboszczem w Gostyni, a w 1928 roku otrzyma³ instytucjê kanoniczn¹ na parafiê w Koñczycach. Po dziesiêciu latach zrezygnowa³ z parafii. W 1938 r. zosta³ najpierw administratorem a potem proboszczem parafii w Be³ku. Tutaj pozosta³ do 1 paÿdziernika 1941, czyli do przejœcia w stan spoczynku. Wtedy przeprowadzi³ siê do Czy owic. Duszpasterzowa³ tutaj jedynie pó³ roku. PóŸn¹ wiosn¹ 1942 przewieziono go do lecznicy w Branicach, gdzie zmar³ 16 czerwca 1942 roku. Pochowany na cmentarzu w Gorlicach. ks. Reginald Knauer, lokalista , kuratus Ksi¹dz Reginald (Reinhold) KNAUER urodzi³ siê 10 stycznia 1904 roku w Zaborzu. Gimnazjum ukoñczy³ w ob enicy, nastêpnie wst¹pi³ do Seminarium Duchownego w Piñsku. Zosta³ wyœwiêcony na kap³ana 16 czerwca 1933 roku w Piñsku. Dziewiêæ lat po œwiêceniach, 30 marca 1942 roku otrzyma³ dekret do parafii w Czy owicach lokalista parafii Chrystusa Króla w Czy owicach, duszpasterz parafii œw. Macieja w Zabrzu, kuratus w Czy owicach, administrator parafii Opatrznoœci Bo ej w Ligocie Bielskiej, kuratus w Borowej Wsi ko³o Miko³owa. W Borowej Wsi ks. Knauer by³ a do przejœcia na emeryturê, 1 wrzeœnia Od 30 stycznia 1959 by³ wikariuszem ekspozytem w Bukowie, a od 1 sierpnia 1963 by³ rezydentem w Pszowie. Ks. Reginald Knauer zmar³ w Osinach 11 kwietnia 1967 roku. Zosta³ pochowany na cmentarzu przy koœciele w Gorzycach. W kronice parafii ligockiej zapisano o nim: nied³ugo, bo tylko 4 lata pe³ni³ sw¹ pos³ugê duszpastersk¹ w Ligocie, a pozosta³ po nim trwa³y œlad w yciu parafii. Równie bardzo pozytywnie zapisa³ siê w pamiêci czy owian: razem z nimi prze ywa³ trudny czas wysiedlenia pod koniec II wojny œwiatowej, a potem zmobilizowa³ parafian do odbudowania i faktycznego powiêkszenia zniszczonej podczas wojny œwi¹tyni. Pochodz¹cy z Czy owic ks. dr Klapuch przyzna³, e parafia zawdziêcza temu proboszczowi pierwsze powo³ania kap³añskie. Ks. Joachim Hilszer, kuratus Ks. Joachim HILSCHER urodzi³ siê 13 lutego 1904 roku w Gliwicach. Rodzina Hilscherów mieszka³a w Hajdukach Wielkich. Brak informacji o szko³ach, do których uczêszcza³. Œwiêcenia kap³añskie przyj¹³ 23 czerwca 1929 roku z r¹k ks. biskupa Arkadiusza Lisieckiego, w katowickiej katedrze œœ. Aposto³ów Piotra i Paw³a. Jako m³ody kap³an by³ na zastêpstwach w parafiach w Nowym Bytomiu, Rydu³towach oraz w Koch³owicach. Od 1 paÿdziernika 1929 by³ wikariuszem w Janowie. 1 wrzeœnia 1930 otrzyma³ dekret do Paw³owic, 7 wrzeœnia 1931 zosta³ skierowany do Imielina, a od 16 stycznia 1932 z powrotem do Paw³owic. W latach 1931 i 1932 pomaga³ tak e w parafiach w Koch³owicach oraz Knurowie. W latach by³ wikariuszem w parafii Chrystusa Króla w Œwierklañcu. 10 paÿdziernika 1937 otrzyma³ dekret do parafii w Sadowie. Zwolniony z obowi¹zków duszpasterskich ze wzglêdu na stan zdrowia, przebywa³ na odpoczynku w domu rodzinnym w Hajdukach Wielkich. Rok póÿniej, 10 paÿdziernika 1938 otrzyma³ dekret wikarego substytuta do parafii w Dzieckowicach, a 27 stycznia do parafii œw. Antoniego w Siemianowicach. W latach by³ wikariuszem substytutem w Ligocie Bielskiej. Od 24 maja 1948 by³ kuratusem w parafii Chrystusa Króla w Czy owicach. Duszpasterzowa³ w tutejszej parafii do 1959 roku. 16 listopada 1959 przeniós³ siê do Ornontowic, gdzie pe³ni³ funkcjê kapelana w domu ss. S³u ebniczek NMP. Zmar³ 2 grudnia 1978 roku w szpitalu w Knurowie, pochowany na cmentarzu w Ornontowicach. ks. Karol Bardoñ, kuratus , administrator , proboszcz Urodzi³ siê 14 wrzeœnia 1923 roku w Goleszowie. By³ synem Ludwika i El biety zd. Galeja. Ochrzczony zosta³ 30 wrzeœnia w Goleszowie, natomiast sakrament bierzmowania przyj¹³ 1 czerwca 1935 w Cieszynie. W latach uczêszcza³ najpierw do Szko³y Powszechnej w Goleszowie, a po przeprowadzce rodziny naukê kontynuowa³ w Cieszynie. W latach przebywa³ w Miko³owie, gdzie ukoñczy³ trzy klasy Gimnazjum Ksiê y Salwatorian w Po wybuchu II wojny œwiatowej powróci³ do domu rodzinnego i pomaga³ rodzicom w pracy zawodowej. W latach ukoñczy³ naukê w gimnazjum niemieckim w Bytomiu i otrzyma³ tzw. maturê wojenn¹. W paÿdzierniku 1942 zosta³ zaci¹gniêty do wojska niemieckiego. W marcu 1945 dosta³ siê do niewoli rosyjskiej, z której wróci³ 10 paÿdziernika od stycznia 1946 przebywa³ w domu Ksiê y Salwatorianów w Krakowie i tam dokoñczy³ nauki w zakresie szko³y œredniej w IV Pañstwowym Gimnazjum i Liceum im. Henryka Sienkiewicza, w którym uzyska³ œwiadectwo dojrza³oœci w lipcu W tym samym roku zosta³ przyjêty do Œl¹skiego Seminarium Duchownego w Krakowie. 24 czerwca 1951 przyj¹³ œwiêcenia prezbiteratu z r¹k biskupa Herberta Bednorza w koœciele Œwiêtych Aposto³ów Piotra i Paw³a w Katowicach. W ramach zastêpstw wakacyjnych ks. Karol Bardoñ pos³ugiwa³ w Cieszynie, w Jastrzêbiu Górnym, w Chwa³owicach i Lipinach. Od wrzeœnia 1951 do czerwca 1952 przebywa³ w Instytucie dla Ksiê y Neoprezbiterów w Za³ê u. Nastêpnie by³ wikariuszem w Giera³towicach (od sierpnia 1952), w Biertu³towach (od 1955) i w Miko³owie (od 1956). Od wrzeœnia 1959 ks. K. Bardoñ by³ duszpasterzem w parafii Chrystusa Króla w Czy owicach, najpierw jako kuratus, potem administrator, a od 18.marca 1966 jako proboszcz. Dnia 12 czerwca 1968 otrzyma³ dekret na administratora parafii Wniebowziêcia NMP w Wiœle, któr¹ kierowa³ do wrzeœnia z dniem 5 paÿdziernika 1981 obj¹³ parafiê Narodzenia œw. Jana Chrzciciela w Rudzicy, w której by³ przez miesi¹c wikariuszem ekonomem, a nastêpnie proboszczem. W latach by³ dziekanem dekanatu wiœlañskiego. Po przejœciu na emeryturê pe³ni³ przez piêæ lat ( ) pos³ugê duszpastersk¹ w archidiecezji Paderborn w Niemczech. Po powrocie do kraju zamieszka³ w Cieszynie. Zmar³ 28 wrzeœnia 2007 roku na Oddziale Opiekuñczo-Leczniczym przy Domu Ksiê y Emerytów w Katowicach. Pochowany zosta³ 2 paÿdziernika 2007 w Cieszynie. ks. Antoni Basztoñ 1952 Urodzi³ siê roku w Szule owicach, pow. Hlucin (dawna Czechos³owacja). Od 1930 roku rodzice przenieœli siê do Czy owic, gdzie ukoñczy³ szko³ê powszechn¹. W latach uczêszcza³ do prywatnego gimnazjum w Kietrzu, sk¹d zosta³ zabrany do wojska niemieckiego. W czasie dzia³añ wojennych zosta³ ciê ko ranny. W 1947 roku po zdaniu matury wst¹pi³ do Wy szego Œl¹skiego Seminarium Duchownego i na Wydzia³ Teologiczny Uniwersytetu Jagielloñskiego w Krakowie. Œwiêcenia kap³añskie otrzyma³ roku w Katowicach. Jako wikariusz pracowa³ w nastêpuj¹cych parafiach: Radoszowy, par. œw. Jacka Mys³owice, parafia Najœw. Serca Pana Jezusa, 1956 ory, par. œœ. Ap. Filipa i Jakuba, 1957 Pszczyna, par. Wszystkich Œwiêtych, Szopienice, par. œw. Jadwigi, 1962 Nowy Bytom, par. œw. Paw³a, 1963 Micha³kowice, par. œw. Micha³a, Skoczów, par. œœ. Ap. Piotra i Paw³a z poleceniem zamieszkania i duszpasterzowania w Simoradzu. Od Rektor w Simoradzu. Od 1971 roku nosi³ tytu³ proboszcza, a dekret proboszczowski otrzyma³ roku. Wykaza³ wiele troski o zabytkowy koœció³. Zbudowa³ probostwo i dom katechetyczny. Za³o y³ nowy cmentarz. Ksi¹dz Biskup Tadeusz Rakoczy 17 lipca 1997 roku odznaczy³ go godnoœci¹ kanonika. Po trwaj¹cej kilka lat ciê kiej chorobie zmar³ 24 paÿdziernika 1998 roku w Simoradzu i zosta³ pochowany na tamtejszym cmentarzu. ks. Boles³aw Jakubczyk 1952 Urodzi³ siê 20 wrzeœnia 1928 roku w Czy owicach, jako najstarszy syn kolejarza Stanis³awa i Katarzyny zd. Kubica. Ochrzczony zosta³ 23 tego miesi¹ca w Jed³owniku. Do szko³y powszechnej uczêszcza³ w Czy owicach w latach Potem uczy³ siê w prywatnej szkole œredniej w Kietrzu, ko³o G³ubczyc, gdzie mieszka³ blisko trzy lata w internacie. Sakrament bierzmowania przyj¹³ 12 wrzeœnia 1942 w Kietrzu. Po wojnie zda³ egzamin do czwartej klasy gimnazjalnej w Rybniku. W styczniu 1946 ukoñczy³ gimnazjum i zda³ egzamin do Pañstwowego Gimnazjum Koedukacyjnego i Liceum w Rybniku. Egzamin dojrza³oœci zda³ w W tym samym roku wst¹pi³ do Œl¹skiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpocz¹³ studia na wydziale teologicznym UJ. Uzyska³ stopieñ magistra teologii. Œwiêceñ kap³añskich udzieli³ mu biskup pomocniczy Juliusz Bieniek 22 czerwca 1952 w katedrze œw. Aposto³ów Piotra i Paw³a w Katowicach. Po zastêpstwach wakacyjnych w Czy owicach i agiewnikach Œl¹skich by³ w Instytucie dla Ksiê y Neoprezbiterów w Za³ê u. W tym czasie pomaga³ te w parafii œw. Aposto³ów Piotra i Paw³a w Œwiêtoch³owicach. Potem by³ wikariuszem w parafiach: Wniebowziêcia NMP w Chorzowie Batorym (od wrzeœnia 1953), œw. Anny w Janowie (od 1954), œw. Barbary w Strumieniu (od 1956), Dobrego Pasterza w Istebnej (od 1957), œw. Miko³aja w Bujakowie (od 1958) i Nawiedzenia NMP w Orzeszu (od 1959). W latach by³ administratorem w Sadowie, nastêpnie proboszczem w Lubszy (do 1979), Brzêczkowicach (do 1987) i Przyszowicach. Po przejœciu na emeryturê w 1994, mieszka³ przez jakiœ czas na probostwie w Przyszowicach, a nastêpnie przeprowadzi³ siê do Domu Ksiê y Emerytów w Katowicach. By³ wicedziekanem dekanatu mys³owickiego. W Brzêczkowicach postara³ siê o wybudowanie domu katechetycznego. Zmar³ 9 stycznia 2003 roku w szpitalu przy ul G³owackiego w Katowicach. Pochowany zosta³ na cmentarzu w Czy owicach. Ks. Gustaw Klapuch 1954 Urodzi³ siê 27 sierpnia 1929 r. w Wodzis³awiu jako syn Wincentego i Pauliny zd. Zbieszczyk. Ochrzczony zosta³ 1 wrzeœnia 1929 w parafii Wniebowziêcia NMP w Wodzis³awiu Œl. studia teologiczne odby³ na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagielloñskiego w Krakowie. Œwiêcenia prezbiteratu otrzyma³ 29 czerwca 1954 roku w Piekarach Œl¹skich z r¹k biskupa Zdzis³awa Goliñskiego. Po zastêpstwach w Czy owicach, Orzeszu i Wirku by³ wikariuszem w parafii œw. Antoniego w D¹brówce Ma³ej (od 4 listopada 1954 r.). Z dniem 1 wrzeœnia 1955 zosta³ wikariuszem w parafii Najœw. Serca Pana Jezusa w Piotrowicach Œl¹skich, a od 5 stycznia 1957 pracowa³ jako katecheta w Liceum Muzycznym i Liceum Pedagogicznym w Katowicach. W 1970 roku rozpocz¹³ pracê duszpastersk¹ w Tarnowskich Górach, najpierw jako wikariusz w parafii œw. Aposto³ów Piotra i Paw³a i równoczeœnie rektor stacji duszpasterskiej przy koœciele œw. Józefa, zaœ od 15 czerwca 1981 jako pierwszy proboszcz parafii œw. Józefa Robotnika. Nale a³ do kolegium redakcyjnego Goœcia Niedzielnego, by³ cz³onkiem Rady Kap³añskiej Diecezji Katowickiej, wyk³ada³ te historiê Koœcio³a w Œl¹skim Seminarium Duchownym. Po reorganizacji struktury diecezjalnej Koœcio³a w Polsce w 1992 roku zosta³ jako proboszcz w Tarnowskich Górach prezbiterem diecezji gliwickiej. By³ cz³onkiem Rady Wydzia³u Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Gliwicach. W 2002 roku przeszed³ na emeryturê. Zamieszka³ w swojej rodzinnej parafii w Czy owicach. Tam zmar³ 12 sierpnia 2006 roku i tam tak e zosta³ pochowany. Fot. str 2. Źródło:

9 Jubileusz powstania Ko³a Gospodyñ Wiejskich na Kolonii Fryderyk Minê³o 20 lat 2 lutego br. w sali Wiejskiego Domu Kultury w Gorzycach odby³a siê mi³a uroczystoœæ jubileuszowa. Z okazji 20-lecia swojej dzia³alnoœci w œrodowisku organizowa³o j¹ Ko³o Gospodyñ Wiejskich z Kolonii Fryderyk. Uroczystoœæ rozpoczê³a siê wystêpem uczniów Szko³y Podstawowej nr 2 w Gorzycach (Kol. Fryderyk). Dzieciêca grupa wokalno-taneczna w piêknych strojach œl¹skich popisa³a siê wykonaniem œl¹skich piosenek ludowych i biesiadnych oraz prezentacj¹ zabawnych, pe³nych humoru tekstów w naszej gwarze. Wystêp zakoñczy³ zatañczony z wielkim wdziêkiem trojok. Widownia, na której zasiada³y gospodynie (obchodz¹ce swój jubileusz) wraz ze swoimi mê ami oraz zaproszeni goœcie - podziêkowa³a dzieciom brawami. Nagrod¹ za udany wystêp by³y s³odycze i serdeczne podziêkowanie przewodnicz¹cej ko³a Alicji Lenczyk za yczenia, kwiaty i wystêp artystyczny. Po wystêpie, który by³ prezentem dzieci dla obchodz¹cych jubileusz gospodyñ z Kolonii Fryderyk rozpoczê³a siê oficjalna czêœæ uroczystoœci. Alicja Lenczyk przewodnicz¹ca tego ko³a powita³a serdecznie wszystkich obecnych zaproszonych goœci i gospodynie jubilatki wraz z mê ami. Wœród zaproszonych goœci byli: wójt gminy - Piotr Oœliz³o, przewodnicz¹cy RG Gorzyce - Czes³aw Zychma, prezes GS SCh - Jan Skóra, prezes SKR Gorzyce - Kazimierz Rybarz, przewodnicz¹cy rady nadzorczej SKR - Rajmund P³aczek, przewodnicz¹ca Rady Kobiet KGW - El bieta Ko³ek, so³tys Kol. Fryderyk - Boles³aw Lenczyk, dyrektor SP nr 2 na Kol. Fryderyk - Teresa Kluczka, by³a dyrektor GOK Gorzyce - Krystyna Okoñ, dyrektor WDK w Gorzycach - Danuta Parma. Szczególnie serdecznie gospodyni uroczystoœci powita³a niezwykle kolorow¹ grupê swoich kole anek, cz³onkiñ KGW Kol. Fryderyk wraz z mê ami oraz przewodnicz¹ce i ich zastêpczynie KGW z wszystkich so³ectw naszej gminy. Piêkne stroje œl¹skie eñskie i mêskie (!) oraz ich w³aœcicielki i w³aœciciele, stanowili prawdziw¹ ozdobê uroczystoœci. W s³owach powitania znalaz³o siê tak e miejsce dla wszystkich pracowników gorzyckiego domu kultury, z którymi ko³o stale wspó³pracuje oraz dla pañ, które od rana przygotowywa³y oprawê kulinarn¹ uroczystoœci jubileuszowej. Toast wzniesiony za pomyœlnoœæ dzia³alnoœci gospodyñ i ich ko³a, a potem gromkie 100 lat na ich czeœæ zakoñczy³y tê czêœæ uroczystoœci. Nastêpn¹ wype³ni³o skondensowane w treœci sprawozdanie z dzia³alnoœci ko³a na przestrzeni minionego 20-lecia, wyg³oszone przez Alicjê Lenczyk. Chwila oddana do dyspozycji goœciom zaproszonym znacznie siê wyd³u y³a, bo wszyscy uznali za stosowne z³o yæ yczenia jubilatkom z Kolonii Fryderyk. Ciep³o, z wyrazami pe³nymi uznania dla ca³okszta³tu dzia³alnoœci ko³a w tym przede wszystkim dla jego poczynañ w zakresie pielêgnowania i przekazywania tradycji, obyczaju, œl¹skiej pieœni i gwary zwróci³ siê wójt gminy Piotr Oœliz³o. Z jego r¹k pami¹tkowe dyplomy uznania przyjê³y: Alicja Lenczyk (za ca³okszta³t dzia³alnoœci ko³a), Janina Sikora (za zaanga owanie w pracy zarz¹du ko³a), Ró a Jurczyk (za dzia³anie artystyczne) i Olga Zielonka (za nieprzerwan¹ aktywnoœæ w ci¹gu 20-lecia). El bieta Ko³ek przewodnicz¹ca Rady Kobiet KGW do kwiatów i okolicznoœciowych yczeñ dorzuci³a wspomnienia z pocz¹tków i pierwszego okresu dzia³ania ko³a na Kol. Fryderyk. Od wielkiej rodziny cz³onkiñ i kó³ KGW w imieniu wszystkich przewodnicz¹cych kwiaty, yczenia i gratulacje kole ankom z Kolonii Fryderyk z³o y³a Urszula Lenczyk przewodnicz¹ca KGW w Turzy Œl¹skiej. O niezwykle udanej, twórczej wspó³pracy ko³a w latach z ówczesnym Gminnym Oœrodkiem Kultury w Gorzycach wspomina³a jego by³a dyrektor Krystyna Okoñ. Jubilatki przyjê³y te gratulacje i yczenia od prezesa Spó³dzielni Kó³ek Rolniczych w Gorzycach Kazimierza Rybarza. A panie Alicja Lenczyk, Janina Sikora, Maria Tatarczyk, Leokadia Wawrzyñczyk, Stanis³awa Biela, Dorota Biela, Genowefa Kremzer, Ró a Jurczyk, Dorota Nielaba, Edyta Grabiec, Halina azarczuk i Magdalena Lankocz odebra³y z jego r¹k dyplomy uznania i podziêkowania za swoje zaanga owanie w pracach ko³a. Nastêpnych piêknych jubileuszy i dalszej aktywnej wspó³pracy z rad¹ so³eck¹ oraz wielu cennych dla so³ectwa inicjatyw, yczy³ swoim gospodyniom so³tys Kolonii Fryderyk - Boles³aw Lenczyk. Okolicznoœciowe yczenia i gratulacje oraz serdeczne podziêkowania za pe³n¹ inicjatyw wspó³pracê na rêce przewodnicz¹cej Alicji Lenczyk w swoim imieniu i pracowników z³o y³a dyrektor domu kultury w Gorzycach Danuta Parma. W podarunku od domu kultury jubilatki otrzyma³y prezentacjê multimedialn¹ opracowan¹ na podstawie materia³ów archiwalnych. Prezentacja nosi³a wdziêczny tytu³ Ale to ju by³o!. Na filmowych obrazach oprawionych dowcipnie, czasem przewrotnie tekstami i melodiami popularnych przebojów muzycznych gospodynie mog³y ogl¹daæ swoje uczestnictwo w historycznych dla siebie wydarzeniach: w barwnych korowodach w czasie do ynek gminnych, w trakcie prezentacji palm wielkanocnych, puszczania wianków, wystêpów artystycznych, zawodów sportowych itp. Zdjêcia pokazywa³y tak e kulisy tych wydarzeñ. ywa reakcja widowni na kolejne obrazy prezentacji, œmiech i na koniec brawa by³y wyrazem akceptacji pomys³u pracowników WDK oraz najlepszym podziêkowaniem dla jego realizatorów. Zarz¹d ko³a przygotowa³ tak e kilka s³odkich wyró nieñ dla swoich cz³onkiñ. Bombonierki z r¹k swojej przewodnicz¹cej otrzymali: Ró a i Leon Jurczykowie za osi¹gniêcia artystyczne (pani Ró a jest niewyczerpan¹ skarbnic¹ dowcipu i swoistego, niepowtarzalnego humoru. Po tym, jak wójt gminy w dowód szacunku i uznania przy wrêczaniu dyplomu uca³owa³ jej rêkê zareagowa³a natychmiast i g³oœno: Dzisio siê nie myja, ani spaæ nie byda w nocy!!! ). Obdarowano tak e panie: Mariê Tatarczyk - za umiejêtnoœci kulinarne, Leokadiê Wawrzyñczyk - za ofiarne pe³nienie funkcji skarbnika w kole, Stanis³awê Bielê i Dorotê Nielabê - za wielki szacunek do stroju œl¹skiego oraz Gertrudê Sikorê najstarsz¹ i najbardziej wytrwa³¹ uczestniczkê wszystkich imprez KGW. Na spotkaniu jubileuszowym zdarzy³o siê te coœ, co zupe³nie zaskoczy³o goœci i kole anki z innych kó³ gospodyñ wiejskich na terenie gminy. Otó gospodynie z Kolonii Fryderyk wzbogaci³y sk³ad osobowy swojego ko³a o w³asnych mê ów! Status honorowego cz³onkostwa i udzia³ w yciu ko³a s¹ na tyle atrakcyjne, e gospodynie licz¹ na stuprocentowy akces swoich mê ów. Ci, którzy ju siê zdecydowali ( praca nad nimi trwa³a od jakiegoœ czasu) wyst¹pili na jubileuszowej gali w piêknych strojach regionalnych. Po króciutkiej chwili zaskoczenia, sala przyjê³a pomys³ jubilatek gromkimi brawami. Co dowcipniejsi z uczestników spotkania co da³o siê ca³kiem wyraÿnie s³yszeæ od razu zaczêli siê zastanawiaæ nad aktualizacj¹ nazwy ko³a w jego nowej sytuacji (!). Pada³y propozycje KGWiWM (Ko³o Gospodyñ Wiejskich i W³asnych Mê ów), KGWiMT Ko³o Gospodyñ Wiejskich i Mê czyzn Towarzysz¹cych i bardziej zabawne KGW i NCh (KGW i Naszych Ch³opów), czy dowodz¹ca kto w tym kole tak naprawdê rz¹dzi, nazwa KGWiMP (Ko³o Gospodyñ Wiejskich i Mêskich Przystawek). Pomys³ gospodyñ z Kolonii Fryderyk jest i oryginalny i œmia³y. Jakim echem odbije siê w wielkiej rodzinie kó³ gospodyñ wiejskich w naszej gminie i czy któreœ z kó³ pójdzie w œlady prekursorek czas poka e. Jubileusz Ko³a Gospodyñ Wiejskich z Kolonii Fryderyk mia³ godn¹ tego faktu oprawê towarzysk¹, artystyczn¹ i co oczywiste, kulinarn¹, tak e tradycyjnie serdeczn¹, radosn¹ atmosferê doskonale nastrajaj¹c¹ do zaplanowanej na wieczór zabawy tanecznej. Dowiód³ te, e gospodynie z Fryderyka rozpoczynaj¹ kolejne dziesiêciolecie swojej dzia³alnoœci z nadziej¹, optymizmem i nowymi pomys³ami. Aktywnoœci i realizacji nowych pomys³ów yczyli jubilatkom wszyscy zaproszeni goœcie. Fot. str 1 i 20. Krystyna Okoñ Sprawozdanie przewodnicz¹cej Alicji Lenczyk z dzia³alnoœci Ko³a Gospodyñ Wiejskich Kolonii Fryderyk w okresie minionego 20-lecia Ko³o nasze powsta³o z inicjatywy nie yj¹cej ju Anieli Szewczyk, pe³ni¹cej wówczas funkcjê so³tysa w naszym so³ectwie. Zebranie za³o ycielsko-wyborcze odby³o siê 19 lutego 1988 r. przy udziale 70 osób. Wówczas funkcjê przewodnicz¹cej ko³a powierzono Alicji Lenczyk, która pe³ni j¹ do chwili obecnej. Na zastêpcê przewodnicz¹cej powo³ano Korneliê Kuczê, sekretarzem ko³a zosta³a Janina Migdo³, skarbnikiem Aniela Szewczyk, a cz³onkiem zarz¹du Aniela Przyby³a. Z tego miejsca dziêkujê tym paniom za pe³nione wówczas funkcje. W 1989 roku na zastêpcê przewodnicz¹cej powo³ano Janinê Sikorê, która pe³ni j¹ do chwili obecnej, zaœ Maria Tatarczyk i Ró a Jurczyk przejê³y funkcje cz³onków w zarz¹dzie ko³a. W kolejnych latach nastêpowa³y kolejne zmiany w sk³adzie zarz¹du ko³a, które s¹ aktualne do dziœ. Jak ka de ko³o na terenie naszej gminy, by³yœmy organizatorkami szeregu imprez okolicznoœciowych niezmiennie przez ca³y okres istnienia. Jako pierwsze wœród kó³ wprowadzi³yœmy do kalendarza naszych imprez spotkanie op³atkowe. Spotkania op³atkowe organizujemy do chwili obecnej i przybieraj¹ one ró ne formy. Ponadto organizowano wyjazdy do operetki, na imprezy kulturalne i wystawy. Wspólnie z dzia³aj¹cym wówczas Gminnym Oœrodkiem Kultury organizowano koncerty okolicznoœciowe z udzia³em artystów Agencji Artystycznej Silesia z Katowic i artystów Operetki Œl¹skiej w Gliwicach. Prowadzono równie ró nego rodzaju kursy i szkolenia, po³¹czone z prezentacj¹ np. kurs kroju i szycia, haftu, kursy gotowania, dekoracji ciast, kurs przycinania krzewów itp. Jak ka de ko³o zajmowa³yœmy siê rozprowadzaniem piskl¹t w naszym so³ectwie. W okresie swej dzia³alnoœci zarz¹d ko³a zadba³ o to, eby pielêgnowaæ wszystkie tradycje wynikaj¹ce z kalendarza i nie tylko. Same organizowa³yœmy ró ne imprezy. Bra³yœmy tak e czynny udzia³ w imprezach wynikaj¹cych z kalendarza imprez na terenie naszej gminy. By³yœmy wspó³organizatorkami do ynek gminnych w naszym so³ectwie i corocznie uczestniczymy w do ynkowych korowodach w trakcie do ynek gminnych organizowanych przez inne so³ectwa. Nieobce jest nam czynne uczestnictwo w Miêdzynarodowym Turnieju Miast i Gmin, w Wierzniowickich wiankach, Nocy œwiêtojañskiej, czy dorocznej paradzie palm wielkanocnych. Zawsze naszym wsparciem i pomoc¹ przy organizowaniu imprez s³u y³ nam wspomniany wy ej GOK, a obecnie Wiejski Dom Kultury w Gorzycach. Z tego miejsca dziêkujê poprzedniej dyrektor Krystynie Okoñ oraz obecnej dyrektor Danucie Parmie, nieobecnym paniom ucji Karnówce i Magdalenie Paloc. Nie mogê w tym miejscu pomin¹æ zawsze przyjaznego nam wsparcia ze strony prezesa SKR Gorzyce Kazimierza Rybarza i jego pracowników, a w szczególnoœci Lucjana Szryty. Dziêkujemy i mamy nadziejê, e nasza wspó³praca bêdzie dalej przebiega³a pomyœlnie. W naszym dzia³aniu wsparciem niejednokrotnie by³ równie Urz¹d Gminy Gorzyce oraz GS SCh Gorzyce, a tak e kwiaciarnia Gardenia z Gorzyc. Chcê jeszcze dodaæ, e obecnie nasze ko³o liczy przeciêtnie ok osób. Na przestrzeni ostatniego roku szeregi naszego ko³a zasili³o 6 osób. W³¹czy³yœmy równie w szeregi naszego ko³a naszych mê ów z nami tu dzisiaj obecnych, gdy bez nich nasza dzia³alnoœæ nie by³aby tak szeroka. Wobec powy szego z dniem dzisiejszym staj¹ siê oni honorowymi cz³onkami naszego ko³a i tym samym, z dniem dzisiejszym mamy w gminie pierwsze ko³o gospodyñ w sk³adzie damsko-mêskim. Na zakoñczenie chcê jeszcze podziêkowaæ tym wszystkim, o których nie wspomnia³am, a wspó³pracuj¹ z nami przy organizowaniu ró nego rodzaju imprez w naszym so³ectwie i na terenie naszej gminy. yczê wszystkim pomyœlnoœci w yciu, wiele radoœci i satysfakcji z pe³nionych przez siebie funkcji zawodowych i spo³ecznych, a wszystkim pozosta³ym szczególnie paniom cz³onkiniom ko³a, aby zawsze chcia³y byæ z nami i chêtnie wspiera³y zarz¹d ko³a w jego dzia³aniach. Dziekujê. 9

10 10 Œwiat³o ze Œl¹ska Nie zawsze wiemy, e Ka dy kraj czy region ma swoj¹ historiê, tradycje, bardziej lub mniej tragiczne i burzliwe dzieje. Œl¹sk le y u wrót Bramy Morawskiej. To po³o enie spowodowa³o, e przez nasze ziemie przechodzili kupcy, ludzie rz¹dni przygód, jak i przewala³y siê hordy rycerstwa, wojska, czy rzezimieszków ró nych nacji, które grabi³y, mordowa³y, przesiedla³y, ³¹czy³y ludnoœæ w ramach akcji ³¹czenia rodzin, itp. Osiedlali siê tu ludzie z ró nych krajów, wzbogacaj¹c je kulturowo. Kraina ta kry³a i kryje bogactwa naturalne, staj¹c siê ³akomym k¹skiem dla mo nych tego œwiata. Dawa³a tani¹ si³ê robocz¹ i dobrego rekruta. Pomimo tylu dramatów, tworzy³o dla niej i na niej, jak i wysz³o z niej, tylu wspania³ych ludzi, znanych w Europie i na œwiecie. Przykre, lecz nam nie dane by³o ich i ich dorobku poznaæ. Pobie ne przegl¹dniêcie dziejów upowa nia nas, by byæ z niej i z ludzi dla niej tworz¹cych dumnymi. A jak bylibyœmy dumni, gdybyœmy znali ca³¹ i pe³n¹ historiê Œl¹ska? To Œl¹zacy, Polacy, Czesi, Niemcy, ydzi, i w pewnym stopniu inne nacje tworzy³y i dobr¹, a i niestety czêsto tragiczn¹ historiê tej ziemi. A mo e i z powodu dramatów, jakie j¹ spotka³y, jest nam tak bliska...? Z ró nych czasopism, s³uchaj¹c audycji na temat Œl¹ska, jego historii, osi¹gniêæ ludzi go zamieszkuj¹cych, dowiedzieæ siê mo na wiele. Brakuje jednak opracowañ, encyklopedii. Aktualne leksykony, encyklopedie nie w pe³ni oddaj¹ prawdê o Œl¹sku. Dalej podany przyk³ad Wincentego z Kielc. Pods³yszane wiadomoœci notowa³em, przeczytane kserowa³em, by móc siê z nimi podzieliæ, a wpad³a mi w rêce broszura Œl¹sk w Europie...". Dziêkujê jej autorowi Janowi Hahnowi, cz³onkowi Zwi¹zku Górnoœl¹skiego i Przymierza Œl¹skiego z Tarnowskich Gór, za pozwolenie skorzystania z treœci tego opracowania do przygotowania niniejszego artyku³u. Jan Hahn w swej pracy apeluje, by fachowcy, czyli naukowcy i specjaliœci, dokonali rzetelnego opracowania historii tej ziemi i ludzi, którzy j¹ zamieszkiwali. Dodam - z zapytaniem tych, którzy jeszcze coœ wiedz¹ i pamiêtaj¹. Œl¹sk doceniany by³ wtedy, gdy stanowi³ rêkojmiê i podstawê rozwoju gospodarczego. Obecnie Górny Œl¹sk odbierany jest jako kraina nikomu niepotrzebna, narodowo niepewna, wyeksploatowana, ze ska onym œrodowiskiem - same k³opoty. Gdyby nie kolejne wybory, pamiêtano by o nas? Nie pamiêtaj¹ ci, co powinni pamiêtaæ. Wiêc pamiêtajmy sami. Œl¹sk w Europie. Czy wiesz, a warto wiedzieæ o œwietle ze Œl¹ska, e: - geograficznie Œl¹sk, to ziemie le ¹ce pomiêdzy Sudetami, Beskidem Œl¹skim, a Wy yn¹ Krakowsko-Wieluñsk¹, le ¹c¹ w dorzeczu górnej i œrodkowej Odry. Œl¹sk dzielimy na Œl¹sk Górny i Dolny. Ca³y Œl¹sk to Utrugue Silesiese, Dolny to Silesia Interior, z niemieckiego Niederschlezien, Górny Œl¹sk to z niemiemieckiego Oberschlesien, po ³acinie Silesia Superior. - Górny Œl¹sk to ziemie: nyska, kluczborska, opolska, niemodliñska, prudnicka, lubliniecka, strzelecka, toszecka, gliwicka, zabrzañska, g³ubczycka, kozielska, raciborska, rybnicka, wodzis³awska, tarnogórska, bytomska, katowicka, pszczyñska, bielska, cieszyñska, siewierska, oœwiêcimska, ywiecka, opawska - na Zaolziu. Szarpany, dzielony, przekazywany z r¹k do r¹k, podbijany, pozosta³ ze swoim krêgos³upem. Przedstawiaj¹c fakty i podania dotycz¹ one ca³ego Œl¹ska; - kupcy, Rzymianie, wêdruj¹c Bursztynowym szlakiem nadali Œl¹skowi piêknie brzmi¹c¹ nazwê - Elizjum; - tereny te zamieszkiwa³y plemiona germañskie Silingów, od których badacze niemieccy wywodz¹ nazwê Œl¹sk. Inni nazwê Œl¹sk upatruj¹ w nazwie góry Œlê y, plemieniu Œle an, w wystêpuj¹cych mokrad³ach œl¹g, œlêg - wilgotny, mokry (œl¹gwa, to wtedy, gdy jest mokro i pada przykry deszcz); - przed Go³ê ycami (Go³êszycami), Opolanami, Œlêzanami, itd., zamieszkiwa³y tu plemiona Ligiów i Wenedów. St¹d Ligia w "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, i "Lilla Weneda" Juliusza S³owackiego; - tereny, na których przysz³o nam yæ, w latach nale a³y do Pañstwa Samona, œcieraj¹cego siê z Pañstwem Franków, kolejno do Pañstwa Wielkomorawskiego, póÿniej ksiêstwa œl¹skie nale a³y to do Niemiec (Prus), Austrii, Czech, Polski, a i inni te ³akomym okiem na te ziemie spogl¹dali; - patrz¹c na obecne ziemie polskie, to Œl¹sk pierwszy wprowadzi³ p³odozmian; - plemiona Go³ê yców, Opolan, zbudowa³y co najmniej 23 grody; - œrodkiem p³atniczym tego okresu by³ tzw. czeski pieni¹dz, tj. chusty z lnu, zast¹piony œl¹skim wynalazkiem, elaznymi miskami talerzami, na których mo na by³o przygotowywaæ posi³ki. Zwano je ³¹gwiami, a miejsce ich produkcji to agiewniki. Od innych zawodów wziê³y siê nazwy miejscowoœci takie jak: Rudy, Piekary, Kobylniki, Chmielniki. wójt gminy Gorzyce Piotr Oœliz³o oraz pracownicy UG Gorzyce Wyrazy szczerego wspó³czucia z powodu œmierci teœciowej pani Helenie yp dyrektor GZOF w Gorzycach sk³adaj¹ Cdn. Bogus³aw Kniszka przewodnicz¹cy Rady Gminy Gorzyce Czes³aw Zychma oraz radni Pokùj wùm! Powjadajùm, e starzi ludzie sùm oazùm spokoju. Coœ w tym chyba musi byæ. Jak se spùminùm, moja starka zawsze padali tak: Jak mosz synek nerwy, to se zrùb pù³ godziny przerwy! I to samo dycki robili. A yci mieli nie³atwe, jak chyba wjynkszoœæ z nas. Sztyjc kajœ lotùmy, coœ trza robiæ, sztyjc ktoœ coœ do nas godo i o coœ mo pretynsje. Zw³aszcza robota. Tam chyba nigdy nie brakuje nùm roztomañtych przyle ytoœci, kiere nerwùw poradzùm nùm doœ pjyknie napsuæ. No i jak nimùmy czasu nawet na te pù³ godziny przerwy, to nazbjyro siê tego do kupy tela, e zaczyno nas to wszystko rychtyk przerastaæ. Ale tak siê dobrze s³o y³o, e Pùnbùczek, kiery tyn œwiat stworzi³ wiedzio³ co robi i do³ ludziom jedyn dzyñ co by se mogli od roboty dychnoñæ. Na poczùntku ydy mia³y ino jedyn taki dÿyñ, sobota, abo inaczyj szabat. Wtedy ka dy mio³ obowionzek iœæ po ykaæ razym z innymi, a potym mio³ ca³y dÿyñ nic nie robiæ ino odpoczywaæ, a przi tym mùg se te trocha nad tym swoim marnym ycim pomedytowaæ. No ale jak siê okoza³o cz³owiek je jednak moc bardzi s³abszy psychicznie ni siê na poczùntku Pùñbùczkowi wydowa³o. Tù jak w kùñcu Jezus na tej naszej bjydnej Ÿymi siê urodzi³ z mjyszko³ przez trzydziœci rokùw dokupy s nami pokozo³ nùm e jedyn dÿyñ to je ma³o, eby se ca³e yci po ùndnie pouk³odaæ i sùm poszo³ na pustynia kandy mio³ trocha spokoju, coby przez czterdziœci dni porzùndnie po ykaæ i wszystko se dopo ùndku przemyœleæ. I tak od tego czasu mùmy w Koœciele czas kiery sie nazywo Wielki Post. Trwie on gyna³ czterdziœci dni (od IV wieku, bo przedtym by³o ino pora dni, a potym ino tydÿyñ), a do tego jeszcze niedziele, kiere sie do tego czasu nie liczùm. Je to czas w kierym mùmy se podarowac roztomañte graczki, chodzyni na muzyki, tañcowani, a skupiæ sie na tym co je w yciu nojwa ñyjsze, czyli tak po prowdzie na jego kùñcu. No bo ka dy z nas kiedyœ w kùncu bydzie musio³ sie ze wszystkimi swoimi przocielami na tym œwiecie roz³ùnczyæ i stanùæ przed samym Bogym. A coby nùm wtedy nie by³o gupio i eby my sie nie musieli za co³ki nasze yci za fest gañbowaæ lepi se go tera, zanim jeszcze mùmy czas przemedytowaæ, a jak trza co zmjyniæ abo naprawiæ zrobiæ to jak najgibci. Na tyn rok Wielki Post sie ju kùñczy, osta³o ju ino pora dni. A co zrobiæ jak sie oko e, e zaœ my tyn czas kajœ zmitryn yli i wcale my go na to, na co trza by³o nie wykorzystali? Wtedy nic nùm nie zosta³o jak ino klynknoæ przed tym krzi ym do kierego nasze grzychy Pùnbùczka przibi³y i pedzieæ: Pùnbùczku trocha ech w tym mojim yciu napocho³, trocha ech sie potraci³, nie zawsze wszystko wysz³o tak jak mia³o byæ. Tera widza, e pora rzeczy trza by³o zrobiæ blank inakszy. Jo wjym, ze czasu ju sie do zadku cofnùæ nie do, ale wjym te e, z Tobùm wszystko je mo liwe. Przebocz mi te wszystki moji grzychy i pozwùl mi jeszcze roz wszystko zaczùñæ od nowa. Bo przeca Tyœ po to do³ siê ukrzi owaæ, pochowaæ i z tego grobu zmartwychwsto³, coby nas grzesznikùw zbawiæ i coby my dobrze yli z innymi. A potym stùñ i raduj siê z tego, e momy Wielkanoc. Tyn czas w kierym najwa ñyjszy je pokùj i radoœæ. W³aœnie tak przywito³ siê Pan Jezus ze swoimi uczniami, jak do nich w niedziela rano, po swoim zmartwychwstaniu prziszo³. Pado³ im: Pokùj wùm! Teraz siê ju niczego nie bùjcie, wasze grzychy to ju je nic! Teraz ju trza sie ino cieszyæ i dobrze yæ, w pokoju, zgodzie i mi³oœci! Teraz mocie se nawzajym przoæ, tak coby wszyscy widzieli, eœcie sùm moimi uczniami! W³aœnie po tym powinno byæ poznaæ ka dego chrzeœcijana, e sie poradzi radowaæ nawet z ma³ych rzeczy i przaje ka dymu, nawet, jak za bardzo ni mo za co. A do tego jeszcze je spokojny i opanowany. Bo na tyn zewnyntrzny spokùj, wielki znaczyni mo to co mùmy w postrzodku. Jak w postrzodku bydymy mieli wszystko pouk³odane, nie bydzie tam odnych grzychùw, roztomañtych z³oœci, zowiœci i bele jakigo innego plugastwa, to i na zewnùntrz nasze yci bydzie pouk³odane. Tak ju to je, e jak cz³owiek popocho, to pryndzy czy pùÿni, nawet choby nie wjym jak udowo³, bydzie mu skuli tego gupio. A im wjyncyj siê tych gupot w sercu cz³owieka nazbjyro tym wjyncyj je w nim tej gorskoœci, tych nerwùw na samego siebie i na ca³y œwiat. No bo przeca ka dy by chcio³ byæ nak najlepszy, taki coby ludzie siê na niego dziwali, chwolili a nic z³ego ³ù nim nie godali. Ale e sùm my ino ludziami, no i trefi nùm sie robiæ roztomañte felery, no to mùmy potym taki nerwowe yci. Co gorzi, to wszystko dzia³o jak lawina kamoli, co to siê czasym w gùrach trefi. Jak jedyn kamjyñ œciepniesz, to ³ùn œciepnie dwa. Te dwa zaœ sciepnom ze sztyry nastympne. Te sztyry zaœ nastympne i nastympne i nastympne. A potym to ju ca³o kupa kamoli leci, tak e ju tego odyn sztopnùæ nie poradzi. Tak samo je z naszymi grzychami. Jak nùm siê roz noga podwinie i coœ tam gupigo siê trefi, to potym zawsze je ino gorzi i o nastympne grzychy coroz ³atwi. A jak cz³owiek zawczasu nie zmiarkuje, e coœ je nie tak, to im nieskorzi tym gorzi. Na szczyñœci Pùnbùczek zmartwychwsto³. I pado³ nùm coby my siê ju nic nie starali, ino siedli se na chwila, podziwali sie na te nasze yci tak troszka z boku, dali se pozùr na to wszystko co nima rychtyk fer, potym za te grzychy rychtyk a³owali, poszli do s³uchatelnicy sie z Nim na nowo pojednaæ a potym fest siê radowali, e zaœ mùmy kùnto czyste. Myœla, e niejedyn z was nieroz tego w yciu doœwiadczy³. Jak cz³owiek wylezie z koœcio³a i wjy, e grzychy mo odpuszczùne to tak mu je lekcy na duszy i œwiat zarozki wydowo siê pjykñyjszy. Pokùj w postrzodku to i pokùj na zewnùntrz. Pokùj wùm! Tak pado³ do aposto³ùw Pan Jezus i tego samego mogymy se na te œwjynta i na co³ki rok powiñszowaæ. Coby nùm tej chrzeœcijañski radoœci i pokoju nigdy nie brak³o. Amyn. Ks. Krzysztof P³onka Przedruk: Jaskó³ka Œl¹ska, kwiecieñ 2007

11 Centrum kszta³cenia na odleg³oœæ w Bluszczowie Od lutego br. w Szkole Podstawowej w Bluszczowie dzia³a centrum kszta³cenia na odleg³oœæ. W ka dy wtorek, œrodê i pi¹tek w godz. od do oraz w soboty od godz do ka dy zainteresowany mo e odwiedziæ centrum i skorzystaæ z oferty bezp³atnie. Mo na tam uzyskaæ i uzupe³niæ wiedzê ogóln¹, nabyæ nowe umiejêtnoœci oraz podnieœæ kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych. Opiekunem CKNONW w Bluszczowie jest Barbara Porwo³, która s³u y pomoc¹ w zakresie obs³ugi sprzêtu komputerowego. Dziêki pozyskanym przez gminê œrodkom i podpisanym porozumieniem z miastem Zielona Góra oraz 4 Systemem Polska sp. z o.o., mo liwe by³o zakupienie sprzêtu komputerowego wraz z oprogramowaniem, mebli i wyposa enia na uruchomienie centrum w Bluszczowie. Projekt trwaæ bêdzie do 30 czerwca 2008 r. Nie oznacza to jednak, i centrum zostanie zamkniête. Zgodnie z zapisami porozumienia, gmina zobowi¹zuje siê do utrzymania centrum przez okres co najmniej 5 lat. Wa ne jest, e centrum nie posiada barier architektonicznych i przystosowane jest pod potrzeby osób niepe³nosprawnych. W. Langrzyk Przypomnijmy, e projekt Centra Kszta³cenia na Odleg³oœæ na Wsiach powsta³ w odpowiedzi na potrzebê zapewnienia mo liwoœci rozwijania i uzupe³niania kwalifikacji zawodowych. Pomys³ zrealizowania projektu umo liwiaj¹cego kszta³cenie zdalne zrodzi³ siê dziêki pozytywnym doœwiadczeniom z wczeœniejszej wspó³pracy miêdzy partnerami konsorcjum. Projekt jest przedsiêwziêciem nadzorowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, jego realizacja jest mo liwa dziêki wspó³finansowaniu ze œrodków Europejskiego Funduszu Spo³ecznego oraz bud etu pañstwa. Centrum Kszta³cenia Ustawicznego i Praktycznego w Zielonej Górze - lider, 4 System Polska Sp. z o.o., ECORYS Polska, Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo specjalizuj¹ siê w ró nych dziedzinach: edukacji osób doros³ych, kszta³ceniu zdalnym, poradnictwie zawodowym oraz edukacji, aktywizacji zawodowej i spo³ecznej osób niepe³nosprawnych, przez co uzupe³niaj¹ siê, tworz¹c projekt Centra Kszta³cenia na Odleg³oœæ na Wsiach najwy ej oceniony w konkursie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Przyznane dofinansowanie umo liwi³o rozpoczêcie realizacji projektu. Jego realizacja nie by³aby mo liwa bez zdecydowanego wsparcia miasta Zielona Góra. Za³o enia projektu G³ównym celem projektu jest promowanie idei kszta³cenia przez ca³e ycie poprzez uczestnictwo w kursach e-learningowych dostêpnych w centrach. Z za³o enia projekt obejmuje swym zasiêgiem ca³¹ Polskê. W ramach projektu powstanie 379 oœrodków, które zostan¹ po³¹czone w sieæ kszta³cenia na odleg³oœæ. Centra rozpoczê³y swoj¹ dzia³alnoœæ szkoleniow¹ w lutym 2008 roku. Ka de centrum ma byæ wyposa one w sprzêt komputerowy wraz z oprogramowaniem, komplet mebli biurowych oraz niezbêdny sprzêt s³u ¹cy do obs³ugi centrum, taki jak telefax, drukarkê itp. Ponadto to, co nas wyró nia, to sprzêt wraz z oprogramowaniem dla osób niepe³nosprawnych z mo liwoœci¹ wypo yczenia do domu. Pomyœlano równie o osobach interesuj¹cych siê grafik¹ komputerow¹ wyposa aj¹c centrum w sprzêt z oprogramowaniem graficznym. Przez ca³y okres projektu do dyspozycji uczestników jest doradca zawodowy. Gmina, w której powstanie centrum bêdzie otoczona sta³¹ opiek¹ ze strony realizatorów projektu. Dla wyznaczonych przez konsorcjum przy konsultacji z gminami trenerów zapewnione zostan¹ szkolenia z zakresu wspó³pracy z niepe³nosprawnymi u ytkownikami centrów oraz korzystania z kursów oraz sprzêtu dostêpnego w centrum. Gdzie powstan¹ Centra Kszta³cenia na Odleg³oœæ na Wsiach? Lokalizacja centrów zosta³a wybrana na podstawie ustalonych kryteriów - pod uwagê brane by³y dane zamieszczone w ankiecie, któr¹ wype³nia³y gminy staraj¹ce siê o lokalizacjê CKNONW na swoim terenie. Ponadto o uczestnictwie w projekcie decydowa³y przes³ane deklaracje oraz rekomendacje. W ankietach pytano m.in. o warunki lokalowe, o mo liwoœci gminy w wypromowaniu centrum jako oœrodka, w którym mo na bezp³atnie ukoñczyæ ró nego rodzaju kursy, a tak e o stopieñ przystosowania budynku do potrzeb osób niepe³nosprawnych. Powy sze warunki w gminie Gorzyce spe³ni³a Szko³a Podstawowa w Bluszczowie, gdzie zlokalizowane jest CKNONW. Wa ne aspekty projektu - niepe³nosprawni Wa nym celem projektu jest aktywizacja zawodowa i spo³eczna osób niepe³nosprawnych poprzez fachowe wsparcie merytoryczne i udostêpnienie narzêdzi do nauki. Centra bêd¹ wyposa one w specjalistyczny sprzêt i oprogramowanie pomagaj¹ce w obs³udze komputerów. Ponadto ka de centrum bêdzie posiada³o laptop, z mo liwoœci¹ wypo yczenia do nauki w domu. W ka dym centrum bêdzie zatrudniony opiekun, który zostanie specjalnie przeszkolony w zakresie wspó³pracy z niepe³nosprawnymi u ytkownikami centrów. Dziêki temu szkoleniu opiekunowie bêd¹ mogli s³u yæ niepe³nosprawnym klientom wszechstronn¹ pomoc¹, obejmuj¹c¹ m.in. pomoc w optymalnym wykorzystaniu specjalistycznego wyposa enia pracowni komputerowych i doradztwo zawodowe uwzglêdniaj¹ce specyfikê sytuacji osób niepe³nosprawnych. K³adziemy nacisk, aby centra, by³y dostosowane do potrzeb osób niepe³nosprawnych. Wa ne aspekty projektu poradnictwo zawodowe Poradnictwo zawodowe bêdzie stanowi³o istotny element w funkcjonowaniu ka dego centrum. Bêd¹ one wyposa one w specjalny pakiet narzêdzi i produktów niezbêdnych do wspierania rozwoju zawodowego cz³owieka i umiejêtnoœci planowania dalszej edukacji. Pozwol¹ one na wdro enie i realizowanie w centrach nowoczesnej metody tworzenia indywidualnych planów dzia³ania. Mieszkañcy wsi bêd¹ wspierani przez doœwiadczonych doradców zawodowych. Ka dy zainteresowany bêdzie móg³ zadzwoniæ pod bezp³atny numer Infolinii i zasiêgn¹æ rady specjalisty przy wyborze odpowiedniego kursu, pod k¹tem analizy umiejêtnoœci i potrzeby kursanta. Ponadto dzwoni¹c na infoliniê uczestnicy kursów uzyskaj¹ pomoc w napisaniu CV, listu motywacyjnego, dowiedz¹ siê jakie s¹ niezbêdne kwalifikacje i wymagania na poszczególne stanowiska pracy, a tak e jak i gdzie szukaæ wolnych wakatów. Istotne z punktu widzenia kompleksowoœci wsparcia uczestników bêd¹ równie informacje na temat istniej¹cych w Polsce instytucji œwiadcz¹cych us³ugi informacji i poradnictwa zawodowego. Wa ne aspekty projektu - oferta szkoleniowa W centrach dostêpne bêd¹ szkolenia o ró norodnej tematyce m.in. prawa zamówieñ publicznych, ochrony danych osobowych, poprzez szkolenia zawodowe, np. dla przysz³ych telemarketerów, asystentów bankowoœci, ksiêgowych, handlowców, opiekunów osób starszych, organizatorów agrobiznesu, pracowników administracyjnych. Dostêpne bêd¹ równie szkolenia z zakresu obs³ugi komputera oraz grafiki komputerowej, a tak e dwa kursy jêzykowe. Dodatkowo kursu z przedmiotów, takich jak: jêzyk polski, matematyka, chemia, fizyka, geografia, biologia, historia. Szczegó³owy spis szkoleñ dostêpny na stronie Kto mo e uczestniczyæ w szkoleniach? Do udzia³u w szkoleniach zachêcamy mieszkañców wsi w ca³ej Polsce. Informacje na temat lokalizacji centrum dostêpne s¹ na stronie internetowej projektu lub pod bezp³atnym numerem infolinii Ponadto, aby umo liwiæ bezpoœredni kontakt z realizatorami projektu zosta³y powo³ane regionalne biura projektu. Ta rola zosta³a powierzona szesnastu regionalnym ekspertom, którzy pe³ni¹ funkcjê ³¹cznika z g³ównym biurem projektu, znajduj¹cym siê w siedzibie CKUiP w Zielonej Górze. Ju od 1 lutego 2008 roku serdecznie zapraszamy do odwiedzania centrów i uczestniczenia w kursach. Po ukoñczeniu kursu ka dy uczestnik otrzyma zaœwiadczenie. Wszystkich chêtnych zapraszamy równie do uczestnictwa w szesnastu ogólnopolskich konferencjach w ca³ej Polsce. Terminy i daty dostêpne s¹ stronie internetowej projektu Wa ne aspekty projektu - nowoczesne technologie Projekt "Centra Kszta³cenia na Odleg³oœæ na Wsiach" to przede wszystkim bogata oferta szkoleniowa, dostêpna dziêki zastosowaniu najnowoczeœniejszych metod nauczania. Kursanci szkoliæ siê bêd¹ za pomoc¹ techniki e-learning pozwalaj¹cej na pe³ne wykorzystaniem mo liwoœci multimedialnych udostêpnianego w centrach sprzêtu komputerowego. Dziêki zastosowaniu technik nauczania zdalnego, ka dy ucz¹cy siê mo e indywidualnie kszta³towaæ swój plan nauki, w zale noœci od potrzeb i mo liwoœci. Wykorzystanie szerokiego potencja³u dydaktycznego, jaki niesie ze sob¹ e-learning, tj. przede wszystkim niewerbaln¹ prezentacjê materia³u, zastosowanie multimediów, ró norodn¹ gamê æwiczeñ i interakcji, czyni naukê efektywniejsz¹ i przyjemniejsz¹ niezale nie od wieku czy posiadanych umiejêtnoœci. Fot. str 19. Komunikat w sprawie obowi¹zkowgo badania sprzêtu do stosowania œrodków ochrony roœlin Rolniku! Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roœlin i Nasiennictwa w Katowicach przypomina o obowi¹zku badania opryskiwacza ci¹gnikowego-polowego, sadowniczego w cyklu 3-letnim. Zg³oœ siê do najbli szej jednostki upowa nionej do badañ opryskiwaczy. Pamiêtaj o odpowiednim przygotowaniu opryskiwacza do badañ: - wymyj opryskiwacz wewn¹trz i na zewn¹trz, - wype³nij wod¹ zbiornik opryskiwacza w 2/3 jego objêtoœci, - zamontuj os³ony zabezpieczaj¹ce ruchome elementy. Stosowanie œrodków ochrony roœlin sprzêtem niesprawnym technicznie, bez aktualnego badania, zgodnie z art. 107 ust. 1 pkt 30 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roœlin podlega odpowiedzialnoœci karnej. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roœlin i Nasiennictwa w Katowicach oddzia³ w Raciborzu 11

12 12 Tu jest moje miejsce, tu jest mój dom... (4/b) NIE ZAPOMNIMY - CZYLI - O DOMOSTWACH, KTÓRE ZNIKAJ Z POWIERZCHNI ZIEMI RZENIA NACZYÑSKIEGO I PIEKARNIA MACURY U zbiegu ulic Raciborskiej i Rybnickiej znajduje siê postawiony w 1880 r. kamienny krzy, jeden z bardziej wartoœciowych obiektów ma³ej architektury sakralnej na terenie gminy Gorzyce. Wywrócony w trakcie dzia³añ wojennych w 1945 r. zosta³ naprawiony przez Boles³awa Witê z Be³sznicy 1. W dniach 9-12 I 2008 r. wyburzono stoj¹cy obok niego budynek mieszkalny, zamieszkiwany przed wojn¹ przez Wiktora szyldem (nad oknami parteru), na którym wprawne oko mog³o zobaczyæ nak³adaj¹ce siê na siebie resztki napisów (Wiktor Naczyñski, Neurad), bêd¹ce znakomitym œwiadectwem skomplikowanej historii naszego pogranicza. Budynek remontowano krótko po zakoñczeniu II wojny œwiatowej, potem ³amany dach przebudowano na p³aski. Naczyñski by³ z zawodu rzeÿnikiem, mia³ 4 córki i 2 synów. Potem fachem trudni³ siê tak e jego ziêæ Szostek. W pierwszej po³owie XX w. w budynku znajdowa³ siê sklep masarski (rzeÿniczy do lat 40.). Po zakoñczeniu dzia³añ wojennych funkcjonowa³ tu krótko punkt, w którym zajmowano siê aprowizacj¹ mleka. W³aœciciele krów byli obowi¹zani do przymusowych dostaw mleka, które nastêpnie wydawano dla niemowl¹t (pocz¹tkowo na kartki, potem po wymianie marek na z³ote - za z³otówki; we wsi by³o mo e z 8 krów). W poÿniejszym okresie, do lat 50. funkcjonowa³ tu punkt skupu mleka Spó³dzielni Mleczarskiej w Be³sznicy (zwany zlewni¹). Prowadzi³a go Gawêdzino. Mleko z Gorzyczek i Uchylska dostarczali wozacy (z Gorzyczek Wilhelm Bauerek). Budynek posiada³ w tym okresie typowy uk³ad z sieni¹ na przestrza³ (na osi) oraz pomieszczeniami po jej obu stronach. Po prawej stronie znajdowa³y siê pomieszczenia mieszkalne, po lewej pomieszczenia punktu mleczarni. PóŸniej w pomieszczeniach sklepowych znajdowa³ siê zak³ad fryzjerski Antoniego Bugli. Do II po³owy 2007 r. budynek zamieszkiwa³y rodziny Stablów i Klimczaków 3. Po tej samej stronie ulicy znajduje siê budynek kwiaciarni, w którym mieszka³ dawniej Emanuel Parma, w czasie ostatniej wojny, pierwszy bürgermeister gminy Gorzyce. PóŸniej dom zajmowa³a wdowa, Katarzyna Parma (godali ij Kyjta). Parma pochodzi³ z wielodzietnej rodziny, mia³ 15 lub 16 braci. Jego ona dorabia³a jako krawcowa. Zmar³ w czasie ostatniej wojny, a starsi mieszkañcy pamiêtaj¹ uroczysty pogrzeb, w którym brali udzia³ m.in. cz³onkowie miejscowej feuerwehry (stra y po arnej) 4. Nieco dalej, pochodz¹cy z Ruptawy Wilhelm Macura, zbudowa³ w I po³owie XXw. dom i piekarniê na zakupionych i scalonych w jedn¹ nieruchomoœæ dzia³kach. Jego syn, Józef Macura rozbudowa³ budynki. Józef mia³ 3 synów i córkê, w tym wyœwiêconego w 1957 r. ksa Henryka, póÿniejszego proboszcza w Paw³owie. Po ostatniej wojnie Naczyñskiego (Neurada; od œmierci Emanuela Parmy do 1945 r. by³ bürgermeistrem gminy Gorzyce) 2. Zlikwidowano te stoj¹cy obok niego niewielki budynek gospodarczy oraz okalaj¹cy posesjê masywny p³ot. Zbudowany z czerwonej ceg³y, nietynkowany dom odznacza³ siê niezwykle piêknym gzymsem, wykonanym z ceg³y oraz zamazanym, wykonanym w tynku piekarniê przejê³a miejscowa gminna spó³dzielnia. Dotychczasowy w³aœciciel zosta³ w niej zatrudniony jako pracownik fizyczny. Znajdowa³a siê tutaj tak e cukiernia. Ostatnio w budynku zamieszkiwanym do lutego 2008 r. przez córkê Macury, Jadwigê Widenkê (z rodzin¹) wynajmowa³a pomieszczenia sklepowe sieæ Awans (do prze- ³omu 2006 i 2007 r.) 5. Z wa niejszych wydarzeñ, które zapisa³y siê w pamiêci mieszkañców tej czêœci wsi, wypada wspomnieæ prymicje ksa Macury. Organizowali je rodzice m³odego ksiêdza przy finansowej pomocy parafian. Zgodnie ze star¹ tradycj¹ rodzice udzielili mu ojcowskiego b³ogos³awieñstwa na placu rodzinnego domostwa. Potem goœcie (oko³o 200 osób) ruszyli w procesji do pobliskiego koœcio³a, gdzie prymicjant odprawi³ mszê œw. Po niej udali siê do po³o onej po drugiej stronie ulicy restauracji (sali) Krzy aka na obiad i przyjêcie, które trwa³o a do kolacji. Poniewa Krzy ak nie posiada³ odpowiedniej kuchni, kucharki przygotowywa³y prymicyjne posi³ki w domu Macurów 6. BUDYNEK STRA Y PO ARNEJ i WITOWIEC

13 Poni ej starego cmentarza, na skrzy owaniu z dzisiejsz¹ ul. Stra ack¹, znajdowa³ siê niewielki, parterowy, kryty ³amanym dachem murowany budynek stra y po arnej, zniszczony doszczêtnie przez radziecki dwup³atowiec w 1945 r. Przylega³a do niego wie a do suszenia wê y stra ackich. Znajdowa³o siê w nim tak e pomieszczenie urzêdu gminy (do 1939 r.), w którym urzêdowa³ naczelnik Wajner z sekretark¹. Na wyposa eniu miejscowych stra aków pozostawa³a sikawka rêczna. Rosjanie wrzucali do du ego leja, powsta³ego po zbombardowaniu budynku, resztki mebli. Mniej wiêcej w jego miejscu znajduje siê tablica og³oszeniowa. Tu obok stoi nieczynny od kilku lat, postawiony po wojnie kiosk RUCH-u. Obok niego, przy wejœciu na stary cmentarz warto zwróciæ uwagê na pami¹tkowy (?) g³az z wyryt¹ dat¹ upamiêtniaj¹c¹ Krzy oka przez o (i tak mu ju zosta³o) odbywa³y siê próby artystycznych zespo³ów amatorskich. Wystawiano tu przedstawienia teatralne; tu odbywa³y siê te szkolne akademie i wiejskie zabawy, a w okresie wojny zebrania wiejskie, na które zwo³ywa³ dzwoni¹c specjalnym dzwonkiem niejaki Palik z Osin. Mury krzy akowej sali i restauracji by³y niemym œwiadkiem wielu wa nych dla miejscowej spo³ecznoœci wydarzeñ. Jeszcze w okresie miêdzywojennym odby³ siê w niej seans filmowy, prawdopodobnie pierwszy w Gorzycach. W poniedzia³ek 9 marca 1936 r., wyœwietlono Króla Królów. Historyczny pokaz rozpocz¹³ siê o godzinie 19, wspomnia³ o nim nawet katowicki Goœæ Niedzielny 10. W czasach II wojny œwiatowej, prawdopodobnie w zimie 1941 r. (?) przed specjaln¹ komisj¹ (w sk³ad której wchodzili przedstawiciele w³adz gminnych, policji i landratury) odbywa³y siê tu przes³uchania osób wpisywanych na niemieck¹ listê narodowoœciow¹ (DVL). Stawia³y siê ca³e rodziny. W celu ustalenia przynale noœci narodowej (rasowej) posuwano siê do sprawdzonej metody, pozwalaj¹cej precyzyjnie ustaliæ, jakim jêzykiem rodzina pos³uguje siê w domu - kazano dzieciom zmówiæ Fater Unser (Ojcze nasz) lub zaœpiewaæ fragment hymnu niemieckiego. Komisji (a przynajmniej niektórym posiedzeniom) przewodniczy³ prawdopodobnie landrat (starosta) raciborski. Odbywa³y siê tu te pokazy propagandowych obrazów (filmów) o ataku Rzeszy na Angliê. W³aœciciel szynku - Karol Krzy ak pochodzi³ z Pszowa. O eni³ siê z be³szniczank¹, 13 wybuch III powstania œl¹skiego 7. Warto w tym miejscu wspomnieæ jeszcze granicz¹cy z cmentarzem Witowiec, zwany tak od nazwiska w³aœciciela. Obok niego, pod p³otem starego cmentarza prowadzi wy³o ona popularn¹ trelink¹ œcie ka w stronê obecnego Urzêdu Gminy w Gorzycach (dawnej szko³y). Do 1945 r. sta³ tu, w bezpoœrednim s¹siedztwie drogi, parterowy budynek Witów, kryty ³amanym dachem, zniszczony w czasie dzia³añ wojennych. Jan Gawêda prowadzi³ w nim niewielki zak³ad fryzjerski. Po wojnie na zniszczonym Witowcu zbudowano nowy, piêtrowy budynek, który w zwi¹zku z obecn¹ przebudow¹ wy³o ony przed wojn¹ kocimi ³bami 8. drogi zosta³ przeznaczony do rozbiórki. W dniach 4-5 II 2008 r. zburzono przy u yciu ciê kiego sprzêtu (koparki) stodo³ê, a nastêpnie 5 II 2008 r. budynek mieszkalny. Gruz usuwano przez kilka nastêpnych dni. Warto tu dodaæ, e pod koniec sierpnia 1939 r. przygotowano pomiêdzy gospod¹ Skupnia a wspomnianym Witowcem zaporê przeciwczo³gow¹ (z pni œciêtych drzew). Teren (placyk) obok remizy by³ RESTAURACJE KRZY AKA I SKUPNIA Warto w tym miejscu wspomnieæ o szynku (restauracji) i sali u Krzy oka, które istniej¹ po dziœ dzieñ. W I po³owie XX w. du e sale miejscowych restauracji (czy te ober y jak je nazywano w urzêdowych wydawnictwach) by³y miejscem zebrañ ró nych stowarzyszeñ, obrad rady gminnej, miejscem w którym toczy³o siê ycie spo³eczne na poziomie gminy. Np. w sali Józefa Parmy odbywa³y siê zebrania licz¹cego kilkudziesiêciu cz³onków Towarzystwa Ogrodniczo-Pszczelarskiego, którego szynkarz by³ prezesem 9. Z kolei u Krzy aka, z którego miejscowi zrobili bardziej swojskiego Mari¹ Kuczaty, a w Gorzycach prowadzi³ te obok restauracji rzeÿnictwo. W 1945 r. dosta³ siê do obozu w Œwiêtoch³owicach, gdzie zmar³ 31 VII 1945 r., w wieku 47 lat. Po wojnie w sali odby³a siê pokazowa walka bokserska, z udzia³em piêœciarza Jana Dudy z Gorzyczek. Na potrzeby tych zawodów roz³o ono specjalnie sprowadzon¹ matê czy te ring. Sala z restauracj¹ zachowa³y w zasadzie swój dawny wygl¹d, zmieni³ siê natomiast u ytkownik szynku - zosta³a nim po wojnie gminna spó³dzielnia. W tym okresie dobudowano do sali, w której znajdowa³ siê póÿniej sklep meblowy Daria, niewielk¹ przeszklon¹ przybudówkê 11. Jako, e nie wylewano oczywiœcie wódki za ko³nierz przez ca³y wiek XIX i XX szynk by³ miejscem, w którym trwoniono ciê ko zarobione pieni¹dze lub zad³u ano siê bior¹c gorza³kê na kredyt ("na borg"). O skali pijañstwa œwiadczy³y w okresie miêdzywojennym nazwiska na³ogowych alkoholików, wpisywanych na specjaln¹ listê. Podawano je zgodnie z przepisami w lokalnej prasie. I na nic zda³y siê nawo³ywania z ambon i akcje trzeÿwoœciowe I tak by³o i za sanacji i za komuny. Gwoli ciekawostki dodam, e w aktach by³ego ZBOWiD odnalaz³em korespondencjê dotycz¹ca - delikatnie mówi¹c niestosownego zachowania (spowodowanego alkoholem) umundurowanych weteranów w czasie ró nych uroczystoœci 12. Przy tej samej ulicy, kilkadziesi¹t metrów dalej, sta³a te do 1945 r., konkurencyjna restauracja Jana Skupnia. Skupieñ przyprowadzi³ siê do Gorzyc z on¹ El biet¹ (z pochodzenia zabrzank¹; z domu Sowa) prawdopodobnie krótko po zakoñczeniu pierwszej wojny œwiatowej. Skupieniowie mieli szeœcioro dzieci. Solidne wykszta³cenie zdoby³a Helena Skupieniówna, która jeszcze w okresie miêdzywojennym s³a³a swe wypracowania do pisemka G³os Dziecka z nad Odry i Olzy. W budynku restauracji Skupnia znajdowa³ siê te sklep kolonialny oraz pokoje mieszkalne. Poni ej przylegaj¹cego do g³ównej drogi pod³u nego budynku sta³y zabudowania gospodarcze (stodo³a i chlew), a z boku publiczne szalety oraz budynek mieszkalny (obecnie po rozbudowie dom rodziny K. i Z. Okoniów). Sala mog³a pomieœciæ prawdopodobnie oko³o 200 goœci. Wyposa enie restauracji stanowi³y m.in. bilard i specjalna strzelnica. W³aœciciele zaopatrywali siê w sk³adach w: Raciborzu, Rybniku oraz w Wodzis³awiu u Nieslera. Wnuk w³aœcicieli, Z. Okoñ wspomina m.in., e w szynku sprzedawali wódkê mierzon¹ na paliczki (125g) na pomp (czyli kredyt). W 1945 r. Niemcy nocowali w budynku z prowadzonymi na zachód radzieckimi jeñcami wojennymi. Wyg³odniali jeñcy gotowali zupê, m.in. z wisz¹cych na p³otach naci z buraków pastewnych. Pomocy udzieli³a im Witowa, daj¹c kosz buraków. Rosjanie mieli d³ugie p³aszcze z umieszczonymi na ubraniach napisami (SU, czyli Soviet Union, napisy znajdowa³y siê w kilku miejscach). Jeden z jeñców struga³ z drewna ma³e zwierz¹tka dla dzieci. W 1945 r. budynek zosta³ trzykrotnie zbombardowany i sp³on¹³. Po bombardowaniach pozosta³ ogromny lej, w którym zbiera³a siê potem woda. Do dziœ osta³y siê jedynie resztki okrytych traw¹ murów przy wlocie obecnej ul. Wiejskiej. Warto w tym miejscu dodaæ, e przed laty dzisiejsza ul. Wiejska bra³a swój pocz¹tek przy sali Krzy aka (fragment

14 14 uliczki jest widoczny do dziœ). Konkuruj¹cy z nim Skupieñ poprowadzi³ jednak dla potencjalnych klientów drug¹ uliczkê, przez œrodek swojej dzia³ki, tu obok murów w³asnego lokalu 13. W ten oto sposób powsta³o obecne skrzy owanie ulic Raciborskiej i Wiejskiej, a po przeciwleg³ej stronie ulicy pozosta³ drugi budynek Skupniów (obecnie po gruntownej przebudowie i rozbudowie dom rodziny Okoniów). S¹dz¹c po umiejscowieniu nieistniej¹cego ju od oko³o 150 lat drewnianego koœcio³a (po³o onego na tzw. starym cmentarzu) mo na œmia³o za³o yæ, e opisywane restauracje (szynki) mia³y w tym miejscu d³ug¹, byæ mo e œredniowieczn¹ tradycjê. Szynk by³ bowiem urz¹dzeniem od stuleci wpisanym w krajobraz naszych wsi. Zak³adano go z regu³y w s¹siedztwie œwi¹tyni, by po niedzielnym nabo eñstwie mogli do niego wst¹piæ miejscowi ch³opi. W czasach nowo ytnych Gorzyce mia³y charakter po³o onej wzd³u naturalnego cieku wodnego (strumyka) ulicówki. Taki uk³ad przestrzenny - typowy dla okolicznych wsi widaæ doskonale na pochodz¹cej z lat 40. XVIII w. rêkopiœmiennej mapie majora von Wrede. Ci¹gn¹ce siê równolegle po jednej i drugiej stronie strumyka ulice i zabudowania, bra³y swój pocz¹tek w³aœnie w okolicy koœcio³a (dzisiejszego starego cmentarza), a koñczy³y siê w okolicy zabudowañ dworskich i m³yñskich po³o onych przy dzisiejszej ul. Bogumiñskiej 14. Cdn. Daniel Jakubczyk 1 Archiwum Urzêdu Gminy w Gorzycach, Inwentaryzacja krzy y i kaplic przydro nych na terenie gminy Gorzyce (oprac. zb.), Chorzów 2002: Tabela wartoœci zabytkowej, k. 34; P. Pawlica, Krzy e i kapliczki (11), U nas, R nr 3. 2 Naczyñski zakupi³ dzia³kê w 1914 r. od Kuczy. (Zob. P. Pawlica, Krzy e i kapliczki ). 3 Rozmowy z: L. Adamczykiem z 13 II 2008 r.; A. Krzy ok z 5 II 2008 r.; K. i Z. Okoniami z 30 I 2008 r.; A. Skrzypcem z 11 II 2008 r.; J. Tomiczkiem z 6 II 2008 r. 4 Tam e. 5 D. Jakubczyk, Z³oty jubileusz kap³añstwa ksa Henryka Macury, U nas R. 2007, nr 10; rozmowy z: H. Ko³kiem z 2007 r.; J. Wiedenk¹ z r.; notatki autora. 6 Tam e. 7 Por. przypis 3. 8 Tam e. 9 Rolnik Œl¹ski, R. 1930, s Goœæ Niedzielny, R nr A. Dziurok, Wykaz zmar³ych w Hali Targowej oraz obozie Zgoda w Œwiêtoch³owicach (luty-listopad 1945) [w:] Obozowe dzieje Œwiêtoch³owic Eintrachthutte Zgoda, red. A. Dziurok, Katowice Œwiêtoch³owice 2002, s. 88 i nast.; por. przypis Tam e. 13 Tygodnik Powiatowy na powiat rybnicki: R nr 15; R nr 19; R.!936 nr 16; G³os Dziecka z nad Odry i Olzy, R. 1933, Nr 7; Rozmowa z K. i Z. Okoniami z r. 14 Arkusz Lubom mapy majora Chrystiana von Wrede z lat 40. XVIII w. (kopia udostêpniona autorowi, Ÿród³o do wiadomoœci autora). Wyrazy szczerego wspó³czucia pani Helenie yp i rodzinie z powodu œmierci teœciowej sk³adaj¹ dyrektorzy i pracownicy domów kultury oraz bibliotek z terenu gminy Gorzyce Sk³adamy wyrazy wdziêcznoœci za koncelebrowanie mszy œwiêtej pogrzebowej i wyg³oszenie S³owa Bo ego ksiêdzu pra³atowi Gerardowi Nowiñskiemu i ksiêdzu dr. Arkadiuszowi Wuwrowi oraz za z³o one kondolencje i udzia³ w pogrzebie ony i mamy Œp. Ireny Nielaba wójtowi gminy Gorzyce oraz pracownikom urzêdu gminy, przewodnicz¹cemu Rady Gminy Gorzyce, radnym, so³tysom, delegacjom Rady So³eckiej w Turzy Œl., OSP Turza Œl., KGW Turza Œl., ZERiIn Turza Œl., KS Turza Œl., bran y gastronomicznej, dyrekcji szko³y podstawowej i gimnazjum w Turzy Œl. i w Czy owicach, rodzinie, s¹siadom, przyjacio³om i znajomym sk³ada m¹ Joachim Nielaba z dzieæmi NASZA GMINA UKOCHANA (6) UZUPE NIENIA, WYJAŒNIENIA, SPROSTOWANIE Ciekawymi informacjami dotycz¹cymi funkcjonowania samorz¹du gminnego (czy te samej organizacji urzêdu i kancelarii gminnej) na terenie przedwojennej gminy Bluszczów podzieli³a siê ze mn¹ córka przedwojennego naczelnika, Gertruda Rzazonka z domu Helczyk: Helczyk Franciszek w 1926 r. zosto³ wybrany na naczelnika. Ojciec by³ murorzym i tego nie chcio³ braæ, ale kierownik szko³y Bluszcz - bardzo chcio³, eby to ojciec wzion. Bluszcz by³ sekretarzym, zawsze jak przisz³a poczta (listonosz codziennie przichodziy³) to ojciec to bro³ i szo³ do kierownika szko³y. Czasym, jak wiedzio³, e ktoœ mo przijœæ to bro³ pieczontka do kapsy, i szo³ do roboty. Przichodziy³a korespondencja ze starostwa a z województwa 1. Z kolei K. i Z. Okoniowie udostêpnili ciekawe zdjêcie, na którym widaæ fragment starego cmentarza w Gorzycach, wie ê koœcio³a parafialnego oraz fragment zniszczonego w 1945 r. budynku, w którym znajdowa³a siê stra po arna i siedziba miejscowego urzêdu gminnego (do 1939 r. urzêdowa³ w nim naczelnik E. Wajner z sekretark¹ czy te pomoc¹ biurow¹) Pewne stwierdzenia zawarte w ostatniej czêœci niniejszego cyklu [Nasza gmina ukochana (5), U nas R nr 2] zosta³y przez kilku czytelników zrozumiane niezgodnie z intencj¹ autora. Napisa³em m.in., e: w 1945 r. uciek³ przed czerwonoarmistami W. Weich zarz¹dca dworu w Gorzyczkach, a zarazem ortsgruppenleiter ( ) oraz burgermeister gminy Gorzyczki. Ukrywa³ siê prawdopodobnie na terenie Czech. Pisz¹c te s³owa wydawa³o mi siê, e wyrazi³em siê w sposób jasny i zwiêz³y, a zarazem nie budz¹cy adnych w¹tpliwoœci. Otó w obawie przed Rosjanami opuœci³ Gorzyczki wspomniany Weich, który pe³ni³ jednoczeœnie trzy wspomniane funkcje (we dworze, w gminie oraz partii) - o czym starsze i znaj¹ce historiê Gorzyczek osoby, doskonale wiedz¹. Wspomniany Weich ukrywa³ siê prawdopodobnie na terenie Czech (bo nie ma tu 100 % pewnoœci - st¹d u y³em s³owa prawdopodobnie). Rozmija siê natomiast z prawd¹ stwierdzenie, zawarte w koñcówce artyku³u, e A. Koczy nie wróci³ ju do wioski. Powinno byæ - e powo³any do Wehrmachtu wróci³ do wioski po wojnie. Za b³¹d przepraszam. Zakoñczy³em artyku³ stwierdzeniem: W taki oto tragiczny sposób po egnali siê z urzêdem miejscowi burgermeistrowie. Przykro mi, e i te s³owa zosta³y w niew³aœciwy sposób odebrane przez kilku czytelników. Szkoda, e nie rozwin¹³em myœli, a tylko spuentowa³em artyku³ tym jednym zdaniem. Pisz¹c wspomniane zdanie - moj¹ intencj¹ (Œl¹zaka, historyka, z wykszta³cenia prawnika) by³o podkreœlenie faktu, e wielu z burmistrzów niewinnych ludzi koñczy³o ycie w utworzonych na terenie Górnego Œl¹ska obozach lub w dalekich sowieckich ³agrach. Przed umieszczeniem w miejscach odosobnienia nie przedstawiono im zarzutów, nie dano mo liwoœci obrony w postêpowaniu przed niezawis³ym s¹dem. Cierpieli ludzie, cierpia³y ich rodziny. Niewiele lepszym by³ te los osób powo³anych do wojska i wys³anych na front wschodni. Tragedia 1945 r. by³a udzia³em wielu dziesi¹tek czy setek tysiêcy Górnoœl¹zaków. Przykro mi, je eli wbrew mym intencjom ktoœ z Pañstwa (Czytelników) zrozumia³ inaczej moje s³owa. Jednoczeœnie dziêkujê serdecznie Osobom, które kontaktowa³y siê ze mn¹ i pomog³y sprostowaæ niedopatrzenia celem publikowanych na ³amach U nas opracowañ jest przybli anie Czytelnikom naszej historii, ocalenie jej od zapomnienia. Cdn. Daniel Jakubczyk Napisz do autora: danieljakubczyk1@wp.pl lub na adres U nas z dopiskiem historia. 1 Rozmowa z G. Rzazonk¹ z r. 2 Rozmowy z: A. Krzy ak z r.; A. Skrzypcem z r.; J. Tomiczkiem z r. Na lekcjach w szkole... Na lekcjach w szkole, co nie roz mogie fest cz³owieka zaskoczyæ, ³ebki roz za kiedy wyskoczùm z takim dziwnym pytanim: A czym my siê tak w³aœciwie rù ñymy od inkszych cz³owiekopodobnych ma³upic abo inkszej gowiedzi? OdpowjydŸ wcale ni ma tako prosto, chocio jak by siê tak ko dy trocha zastanowi³ to wkùñcu dùñdzie do tego, e w zasadzie to idzie padaæ o trzech rzeczach. Dusza nieœmiertelno (nie ko dy to poradzi spokopiæ), wolno wola i rozum. A jak rozum to tyz i to, e poradzymy ze sobom godaæ. Chocio jak by my tak trocha nad tym pomedykowali, to i tak dùndymy do tego, e wcale to nima taki proste, ale wa ne, e jakoœ tam zawsze jednak godaæ poradzymy. Tym bardzi ech je rod, e dÿynki zaproszyniu jednego z waszych redaktorùw byda mùg roz na mieœiùnc napisaæ sam do Was pora zdañ w tej godce, kiero je do niejednago z nas najzocñyjszo, po œlùnsku. Poradzymy po œlùnsku godaæ z familijùm o sprawach wa nych, poradzymy z kamratami po œlùnsku b³oznowaæ, no to czamu by my ni poradzili po œlùnsku pogodaæ i o Pùnbùczku? Czy sie do... obejrzymy... Ks. Krzysztof P³onka

15 Proces inwestycyjno-modernizacyjny w placówkach handlowych gorzyckiej GS SCh zakoñczony Koliber dla mieszkañców Bluszczowa 7 lutego br. Gminna Spó³dzielnia Samopomoc Ch³opska w Gorzycach uroczystym oddaniem nowego sklepu spo ywczego mieszkañcom Bluszczowa zakoñczy³a trwaj¹cy prawie 8 lat proces inwestycyjno-modernizacyjny w swoich placówkach handlowych na terenie gminy. Na ten uroczysty moment zaproszono mieszkañców Bluszczowa i wielu goœci: przedstawicieli w³adz gminy, so³ectwa, zarz¹dów bratnich spó³dzielni, banku, producentów, wytwórców, hurtowników, dostawców, miejscowego duchowieñstwa i innych. Byli wœród nich: wójt gminy - Piotr Oœliz³o, przewodnicz¹cy rady gminy - Czes³aw Zychma, zastêpca wójta - Helena Lazar, so³tys Bluszczowa Irena Pielka, so³tys Odry Ewa Mika, radny Damian Klimanek, prezes GS SCh Racibórz Henryk Lam a, prezes GS SCh Krzy anowice Alfons Æwik, prezes GS SCh Wis³a Karol Nogowczyk, przez AGRO Wodzis³aw Marian Oœliz³o, proboszcz parafii w Rogowie ks. Leonard Malorny, zastêpca komendanta Komisariatu Policji w Rogowie Jacek yciek. Kierownictwo firmy Multipak z Palowic reprezentowali dyrektor Zygmunt Pche³ka oraz Jacek Pater, z zak³adu miesnego Jantar w Poszwie przybyli Jan Jordan i Wies³aw Tatarczyk, z zak³adu miêsnego w Skrzyszowie p.p. OœliŸlokowie, z firmy Polski Tytoñ w Raciborzu dyrektor Dariusz Wiœniewski z hurtowni Wir dyrektor Pawe³ Michalski oraz Marian Kozielski, z firmy S³odhurt jej w³aœciciel Piotr Czech, z hurtowni Iglokrak dyrektor Ireneusz Jastrzêbski, z hurtowni Jonatan Piotr Szymura, z hurtowni Tritex Jaros³aw Rduch, z hurtowni Magda Cecylia Gemba, z Ruchu Rybnik A. Cha³ek. Zaproszenie na uroczystoœæ otwarcia przyjêli tak e przedstawiciele Banku Œl¹skiego w Wodzis³awiu Œl.: Anna B³aszczok (naczelnik wydzia³u kredytów) i Justyna Wojciechowska (opiekunka GS z ramienia tego banku) oraz Sanepidu Wodzis³aw Micha³ Dudek (kierownik dzia³u ywienia) i Eugenia Flegier (inspektor terenowy). Wszystkich zebranych przed nowym sklepem serdecznie powita³a Renata Banet z zarz¹du GS SCh w Gorzycach, a potem z okolicznoœciowym s³owem zwróci³ siê do nich prezes Jan Skóra. Przedstawi³ historiê budowy sklepu od pomys³u, podjêcia pierwszych decyzji, realizacji poszczególnych etapów budowy do dnia uroczystego otwarcia. Uzasadni³ te wybór nazwy sklepu Ten sklep jest najmniejszy wœród naszych placówek, tak jak koliber wœród ptaków. Zadbaliœmy o jego wieloasortymentowe zaopatrzenie. Ekspozycja towarów jest tak barwna jak bajecznie kolorowe s¹ piórka kolibra. Za chwilê zobaczycie jak ten nasz, a teraz i wasz koliber jest piêkny mówi³ prezes Jan Skóra zachêcaj¹c mieszkañców Bluszczowa do czêstego odwiedzania "Kolibra". Za nowy sklep w Bluszczowie podziêkowa³ zarz¹dowi GS SCh Kazimierz Rybarz mieszkaniec Bluszczowa, równoczeœnie przewodnicz¹cy rady nadzorczej tej spó³dzielni, który w jego uruchomieniu te mia³ swój konkretny udzia³. Wójt gminy Piotr Oœliz³o pogratulowa³ prezesowi J. Skórze oraz zarz¹dowi GS oddania Stra acki Kefirek By³ rok Ówczesny prezes Okrêgowej Spó³dzielni Mleczarskiej w Be³sznicy W³adys³aw Wyle ych wyst¹pi³ z inicjatyw¹ za³o enia ko³a PTTK. Mia³o ono stanowiæ oddzia³ terenowy ko³a PTTK w Wodzis³awiu Œl. W gronie za³o ycieli znaleÿli siê Zygfryd Szczêsny, Maria Roczek i Ryszard Radzik. Nadano mu smaczn¹ nazwê - Kefirek. Ko³o dzia³a³o przez 17 lat. Koniec dzia³alnoœci ko³a nast¹pi³ w 1997, razem z zaprzestaniem produkcji przez upadaj¹c¹ spó³dzielniê. W 1998 na zebraniu OSP w Be³sznicy, by³y prezes ko³a Zygfryd Szczêsny i Ryszard Kuznicjusz wyst¹pili z inicjatyw¹ przywrócenia ko³a PTTK do ycia. Uzyskali poparcie prezesa OSP Andrzeja Klona. Nadano mu nazwê Stra ak. Prezesem zosta³ Ryszard Kuznicjusz. Ko³o powróci³o do aktywnej dzia³alnoœci. Organizacj¹ wycieczek i pielgrzymek zajmuje siê Zygfryd Szczêsny. Nale y podziwiaæ jego aktywnoœæ i zaanga owanie. Pomimo swej niepe³nosprawnoœci, od lat udziela siê spo³ecznie. Widzia³em prowadzon¹ przez niego piêkn¹ i szczegó³ow¹ kronikê z dzia³alnoœci ko³a z okolicznoœciowymi wpisami i zdjêciami. To namacalny dowód, e stara siê z po ytkiem organizowaæ wolny czas mieszkañcom. Organizacj¹ rajdów i wycieczek rowerowych zajmuje siê Marian Fojcik. Dzia³alnoœæ ko³a jest otwarta i z organizowanych imprez mog¹ korzystaæ i korzystaj¹ wszyscy chêtni mieszkañcy gminy. Warto zostaæ cz³onkiem ko³a. W roku 2002 wybrano nowy zarz¹d: Marian Fojcik (prezes), Zygfryd Szczêsny, Ryszard Kuznicjusz, Andrzej Klon, Franciszek uska. W najbli szym czasie (21 marca) ko³o organizuje pielgrzymkê (wyjazd) do Kalwarii Zebrzydowskiej. Na maj przewidziano jednodniow¹ wycieczkê do G³ucho³azów, Mosznej i Pokrzywnej. W czerwcu: Orawica na S³owacji - 1 dzieñ. Maj - rajd rowerowy do Czech. Od 29 lipca do 2 sierpnia - Wambierzyce, Drezno, Lipsk, Poczdam, Berlin. Pod koniec sierpnia - wyjazd w Beskidy (dla cz³onków ko³a wraz z rodzinami). 13 wrzeœnia - Góra œw. Anny (uroczystoœci Podwy szenia Krzy a). Po rozmowie z Zygfrydem Szczêsnym, napisa³ Jan Psota mieszkañcom Bluszczowa i gminy kolejnej nowoczesnej placówki handlowej. Wyrazi³ te swoj¹ radoœæ z oddania mieszkañcom kolejnego miejsca pracy, bo fakt, e GS daje gminie aktualnie oko³o 140 stabilnych miejsc pracy jest jego niew¹tpliwym sukcesem na rynku pracy i mo e wy³¹cznie radowaæ. Ks. proboszcz Leonard Malorny, dokonuj¹c aktu poœwiêcenia obiektu i jego pomieszczeñ, yczy³ przysz³ym u ytkownikom, aby Koliber by³ miejscem b³ogos³awionym dla zatrudnionych i kupuj¹cych w nim, aby panowa³a w nim atmosfera wzajemnej yczliwoœci i uczciwoœci. Po wyst¹pieniach okolicznoœciowych nast¹pi³o tradycyjne przeciêcie wstêgi. Dokonali go wspólne prezes Jan Skóra, wójt gminy Piotr Oœliz³o, Kazimierz Rybarz (przewodnicz¹cy rady nadzorczej GS SCh ) oraz ks. proboszcz Leonard Malorny. Po nim do wnêtrza sklepu zaproszono goœci i uczestnicz¹cych w uroczystoœci mieszkañców Bluszczowa. Koliber jest rzeczywiœcie (w porównaniu z innym geesowskim) sklepem niewielkim. Doskonale rozplanowana powierzchnia handlowa sklepu i sensowne ci¹gi komunikacyjne, nowoczesne, lekkie rega³y, rozmiarowo dobrane lady i szafy ch³odnicze pozwalaj¹ na wieloasortymentowe zaopatrzenie sklepu. W dniu otwarcia zrobi³o ono ogromne wra enie na goœciach i mieszkañcach Bluszczowa, którzy od razu przyst¹pili do robienia zakupów przy kolorowych, kusz¹cych wieloœci¹ towarów rega³ach i ladach z pieczywem, s³odyczami, nabia³em, napojami ch³odz¹cymi, alkoholami, warzywami, mro onkami, miêsem, wêdlinami i wyrobami garma eryjnymi, przetworami, owocami, chemi¹ gospodarcz¹ oraz pras¹ codzienn¹. Atrakcj¹ pierwszych zakupów w sklepie by³y promocyjne degustacje przygotowane przez dostawców, wytwórców i hurtowników. Warto zauwa yæ, e sklep ma nowe instalacje: elektryczn¹, wodno-kanalizacyjn¹ oraz grzewcz¹. Tak e nowe posadzki na ca³ej powierzchni handlowej i w pomieszczeniach stanowi¹cych zaplecze magazynowe, gospodarcze i biurowe dla personelu. No i co równie wa ne uporz¹dkowane i atrakcyjnie zagospodarowane obejœcie: wy³o ony kostk¹ brukow¹ obszerny parking, dojazd dla samochodów dostawczych, a nawet podrêczn¹ ³awê stó³ i ³aweczki dla chc¹cych (szczególnie latem) odpocz¹æ, ugasiæ pragnienie. Po uroczystoœci w Bluszczowie uczestnicz¹cy w niej goœcie na zaproszenie prezesa i zarz¹du GS SCh udali siê do domu przyjêæ Diament w Be³sznicy. Tutaj, przy kawie by³ czas na rozmowy, wymianê spostrze eñ i uwag. Prezes Jan Skóra opowiada³ o dzia³aniach inwestycyjno-modernizacyjnych w swojej spó³dzielni w ostatnich latach. Przyjmowa³ kolejne wyrazy uznania i gratulacje. Dzieli³ siê z goœæmi swoimi doœwiadczeniami, dziêkowa³ za yczliw¹ wspó³pracê i partnerstwo w dzia³aniach. Ktoœ spoœród goœci zauwa y³, e taki sukces gospodarczo-finansowy odnieœæ mo e tylko spó³dzielnia, która ma prezesa z tak¹ charyzm¹ jak prezes Jan Skóra. Ktoœ inny stwierdzi³, e ka dy swój pobyt u spó³dzielców w Gorzycach owocuje czymœ, co mo e przenieœæ na grunt w³asnej spó³dzielni. Sympatyczne, ze wszech miar po yteczne spotkanie uczestników otwarcia bluszczowskiego Kolibra szybko dobieg³o koñca. Mieszkañcy Bluszczowa otrzymali nowoczesn¹ placówkê handlow¹. Teraz chodzi o to, aby Koliber spe³nia³ ich oczekiwania i codzienne potrzeby, a oni korzystali z jego us³ug jak najczêœciej. Fot. str 19. Krystyna Okoñ 1 % dla organizacji Spis wszystkich organizacji, na rzecz których mo na przekazaæ 1% swojego podatku zosta³ zamieszczony w OBWIESZCZENIU MINISTRA PRACY I POLITYKI SPO ECZNEJ z dnia 28 grudnia 2007 r. w sprawie wykazu organizacji maj¹cych status organizacji po ytku publicznego na dzieñ 30 listopada 2007 r. Red. Konkurs matematyczny 6 marca 2008 r. o godz. 900 w Szkole Podstawowej im. Karola Miarki w Olzie odby³ siê gminny konkurs matematyczny dla klas III. W konkursie wziê³o udzia³ 13 uczniów ze szkó³ podstawowych z terenu gminy Gorzyce. Przez 60 minut uczniowie zmagali siê z testem i zadaniami otwartymi. Za wszystkie prawid³owe odpowiedzi mo na by³o uzyskaæ 25 punktów. Komisja w sk³adzie: przewodnicz¹cy Adam Marsza³kowski, cz³onkowie Mirela Bura, Renata Langer og³osi³a nastêpuj¹ce wyniki: I miejsce ochowicz Aleksandra SP Czy owice II miejsce Szot Aron SP Turza Œl. III miejsce Ryba Rafa³ SP Czy owice. II i III miejsce wy³oniono w drodze dwóch dodatkowych zadañ otwartych. Porównuj¹c wyniki uzyskane przez wszystkich uczniów bior¹cych udzia³ w konkursie stwierdziæ nale y, e ró nice by³y niewielkie. Wszyscy uczniowie otrzymali nagrody i dyplomy, które ufundowa³o wydawnictwo WSiP i Ma³gorzata Suchy sklep wielobran owy Gorzyce. Fot. str 19. Organizator konkursu mgr Bogus³awa Oœliz³o 15

16 16 A oto mój dialog z poezj¹ Paw³a Grabczyñskiego (c.d.) Œlubne obr¹czki, które symbolizuj¹ ciê ar ca³ego cz³owieka, jego losu (a nie tylko jego zmienne uczucia!). i pieni¹dze (za nie mo na wiele kupiæ!). Ale czy mo na kupiæ mi- ³oœæ? No w³aœnie! Co nas w³aœciwie ³¹czy i jak mocno, i jak trwale nas ³¹czy? Zauroczenie? Zakochanie? Zmys³owy zachwyt? Przecie to nie to samo co mi³oœæ. Mi³oœæ nigdy nie umiera ; Ona nie szuka swego, jest cierpliwa, ³askawa, troszczy siê o dobro drugiego cz³owieka, raczej daje ni bierze Jest ofiarna. W imiê czego poœwiêcenie? Kto nigdy nie kocha³ (bo nie umie lub nie chce kochaæ, tylko braæ), ten nigdy nie zrozumie sensu ofiary. Zacznij kochaæ, a nie czekaj a ktoœ zaspokoi twój g³ód mi³oœci. Zawsze zemœci siê na tobie brak!. Ale nie uto samiaj mi³oœci z burz¹ zmys³ów, nie ubóstwiaj tylko cia³a, nie chciej byæ rzecz¹. Mi³oœæ rodzi siê w sercu. Najlepiej widzi siê sercem. A wtedy wszystko inaczej wygl¹da mi³oœæ cia³a te! uporz¹dkowana, czysta, ma³ eñska! I pielêgnowana! Mi³oœæ nie wyrz¹dza krzywdy nikomu! Zakochaæ siê mo na szybko i bez udzia³u woli. Ale do mi³oœci siê dojrzewa i w mi³oœci przyjmuje siê odpowiedzialnoœæ za osobê, któr¹ siê kocha w³aœnie dlatego, e siê kocha! Dlatego optujê za intymnoœci¹, subtelnoœci¹ i delikatnoœci¹ w mówieniu o mi³oœci. A ywio³y mi³oœci? Wola³abym, eby pozosta³y tajemnic¹ ludzi, którzy siê kochaj¹. A ci, którzy uprawiaj¹ tylko seks jak sport a mówi¹, e to mi³oœæ, po prostu nie doroœli jeszcze do mi³oœci. Ba³abym siê im zaufaæ Bo e, dlaczego (fr.) Bo e, dlaczego zamkn¹³eœ przed nim œwiat, przecie mia³ dopiero dziewiêtnaœcie lat Kwiaty, wiatr, s³oñce, muzyka, œmiech, mi³oœæ, seks to wszystko ju dla niego nie istnieje Nienawiœæ i œmieræ (fr.) [ ] œmieræ czai siê za rogiem a szaleniec myœli e jest bogiem i znów zniczy zap³on¹ tysi¹ce a ulice znów bêd¹ ciche i milcz¹ce. Zaduszki A jednak pamiêta³eœ przyszed³eœ jak co roku o tej samej porze z tym samym wyrazem twarzy, z t¹ sam¹ modlitw¹, z tym samym smutkiem, z tym pytaniem dlaczego? Ja jak zwykle nic Ci nie odpowiem. TEMAT 2: ŒMIERÆ, UMIERANIE Temat najtrudniejszy. OdpowiedŸ jest tajemnic¹. Dowiemy siê po drugiej stronie ycia w ojczyÿnie Boga. W Domu Ojca. Jesteœmy pielgrzymami. Nasza ojczyzna jest w Niebie. Oby tylko Bóg wyznaczy³ czas, a nie szaleñcy, uzurpatorzy w³adzy nad yciem i œmierci¹. Œmieræ wesz³a na œwiat przez zawiœæ diab³a (Biblia), ale Chrystus pokona³ œmieræ. Jest Nadzieja. Tylko wierzyæ! Wspó³czesny cz³owiek woli uciec od tematu, bo to nas (jeszcze!) nie dotyczy. Lepiej o niej (œmierci) zapomnieæ, nie mówiæ, albo spróbowaæ oswoiæ Tylko jak? (przez Halloween?!). Uczyniæ umieranie bardziej ludzkim! Nikt nie zdo³a przeæwiczyæ zawczasu tej sztuki. To zawsze premiera. A sztuk¹ jest umieæ tak yæ, aby móc odejœæ spokojnie (jak Jan Pawe³ II czy ksi¹dz Jan Twardowski). Instrukcja umierania (fr.) Uprasza siê nie mówiæ, nie oddychaæ, nie patrzeæ, nie zadawaæ zbêdnych pytañ, oddaæ d³ugi, wyspowiadaæ siê, nie krzyczeæ, nie pragn¹æ, nie myœleæ. Uprasza siê zastosowaæ do ww. zaleceñ umrzeæ lekko, naturalnie z wdziêkiem i swobod¹ aby nie sprawiaæ k³opotów yj¹cym. Pamiêci Papie a I Odszed³eœ, ale odszed³eœ godnie umar³eœ z uœmiechem na ustach wpatrzony w obraz Matki Boskiej [ ] Bóg i Jezus czekaj¹ na Ciebie zanios¹ Ciê do Nich nasze ³zy nasza wiara i nasza modlitwa Ojcze nasz Cdn. W³adys³awa Bañczyk Od redaktora Nie po raz pierwszy do redakcji naszej gazety zwrócono siê z zastrze eniami, e odmieniamy nazwiska przez przypadki. Kuriozalnym faktem jest to, e niektóre osoby (nawet z wy szym wykszta³ceniem), brzydz¹ce siê odmian¹ nazwisk, (zw³aszcza swojego), na co dzieñ odmianê stosuj¹....nie ma dzisiaj Psoty?,...zanieœ to Psocie,...widzê Psotê,...jecha³em z Psot¹,...opowiem ci o Psocie, to siê dopiero uœmiejesz,...zapamiêtaj Psoto, e twoja pisanina mnie nie przekona,...psotowie te tam byli,...nie widzia³em tam Psotów, itd. Czy to nie jest odmiana nazwiska? Nazwiska, które mo e uchodziæ za oœmieszaj¹ce i podobno takich nie nale y odmieniaæ. Czy nazwisko jest oœmieszaj¹ce? - O tym powinien decydowaæ jego w³aœciciel. Mo e go zmieniæ, jak w tym œl¹skim, przedwojennym kawale: - Jak sie nazywosz? - Adolf Dupa - Tak ³oszkliwie, do³byœ sie przepisaæ. (Po pewnym czasie...) - S³yszo³ech, e do³eœ sie jednak przepisaæ. Jak sie terozki nazywosz? - Francik Dupa. Wyjaœniam pisz¹cym i osobom pokrzywdzonym przez redakcjê, e staram siê dbaæ o stronê ortograficzn¹ tego pisma. Za resztê odpowiada autor. Do redakcji trafi³em kilka lat temu, kiedy pani redaktor wytkn¹³em, e w gazecie nie odmienia siê nazwisk. Skoro siê panu nie podoba, to proszê z nami wspó³pracowaæ - odpowiedzia³a. Nie staæ nas na korektora - pracujemy spo³ecznie - doda³a. Wed³ug zasad przedstawionych w S³owniku ortograficznym jêzyka polskiego PWN 2007, nazwiska (nie tylko polskie) podlegaj¹ odmianie. W ogólnym zakresie podane s¹ regu³y odmiany, przyk³ady, wyj¹tki i inne powody, kiedy od odmiany mo na lub nale y odst¹piæ. Odmiana nazwisk bywa trudna, co jednak nie oznacza, e nazwisk nie nale y odmieniaæ. Wszystkie te zasady nie stanowi¹ treœci niniejszego artyku³u, ze wzglêdu na ograniczon¹ iloœæ miejsca. Zainteresowanych odsy³am do literatury fachowej - s³owników. Broñ Bo e do Internetu. Tam mo na znaleÿæ wszystko oprócz ortografii, ale polecam forum na ten temat. Okaza³o siê jednak, e odmiana nazwisk, to nie wszystko. Tym, którzy nadal stoj¹ na stanowisku, e nazwisk siê nie odmienia, przedstawiam zdjêcia, gdzie mistrz polskiej ortografii Maciej Malinowski i ks. Jerzy Szymik odmienili moje nazwisko w dedykacjach swoich ksi¹ ek. Nieraz jestem zmuszony ingerowaæ w stronê merytoryczn¹, je eli znam temat. Je eli autor obstaje przy swoim lub nie ma z nim kontaktu, stosujemy przypisek redakcji. Czasem zdarzaj¹ siê pomy³ki niekoniecznie z winy autora. Trafiaj¹ do nas artyku³y w postaci rêkopisów, a w tych przypadkach nietrudno o pomy³kê podczas przepisywania. Staram siê byæ w zgodzie z aktualnymi zasadami pisowni zawartymi w s³ownikach jêzyka polskiego. Zdarza siê, e nie mam okazji ogl¹daæ artyku³u do³¹czonego w ostatniej chwili. Moim zdaniem, zanim tekst pójdzie do druku, powinien byæ przegl¹dany przynajmniej przez dwie osoby. Czasem nawet redaktor naczelny, który stara siê przegl¹daæ wszystkie teksty, te coœ przeoczy. Nale y przyj¹æ do wiadomoœci, e teksty z cyklu: Czytelnicy pisz¹, ukazuj¹ce siê w ka dej prasie, przesz³y przez sito korekty redakcyjnej. Nieraz bywaj¹ przeredagowywane. Inaczej nie ró ni³yby siê od komentarzy w Internecie. My, po prostu - staramy siê. Niestety, pomy³ki siê zdarzaj¹. Nie jest pocieszeniem nawet to, e nie ma na rynku wydawniczym egzemplarza pisma, które nie zawiera³oby b³êdu. Idê o zak³ad, bo pod tym k¹tem sprawdzi³em mnóstwo prasy. Bezb³êdne afisze nale ¹ do wyj¹tkowej rzadkoœci (mog³oby siê wydawaæ, e w dwóch zdaniach nie mo na zrobiæ b³êdu). Innym problemem jest zakres stosowania wielkich liter. Wed³ug s³ownika ortograficznego, nazwy wspó³czesnych i historycznych okrêgów administracyjnych, np. województwo, powiat, gmina, ziemia (np. ³owicka, wodzis³awska) - piszemy ma³ymi literami. Nie ma zatem adnego uzasadnienia nazywanie gminy Gorzyce - Gmin¹ Gorzyce. To jest po prostu b³¹d. B³êdne s¹ te spotykane czêsto napisy na przydro nych tablicach informacyjnych, np. Powiat Wodzis³awski zamiast powiat wodzis³awski. Wielka jest niefrasobliwoœæ ludzi odpowiedzialnych za to. Do tego dochodzi jeszcze radosna twórczoœæ w zakresie co wielk¹, co ma³¹ liter¹. Ka dy przypadek jest spotykany. Tu regu³y ortograficzne nie maj¹ adnego znaczenia. Kiedyœ prof. Bralczyk wypowiada³ siê w³aœnie na temat takiego nazewnictwa: e w Krakowie tak pisz¹, nie oznacza, e to nie jest b³¹d. W artyku³ach trafiaj¹cych do redakcji staramy siê go poprawiaæ. Syzyfowa praca od lat. Pó³ biedy, jeœli siê coœ przeoczy, bo gazeta ma zasiêg lokalny. Jednak wizerunek naszej gminy w obecnych czasach tworzy strona internetowa (zasiêg globalny!). Przytoczê za Uniwersalnym s³ownikiem ortograficznym Wioletty Wichrowskiej:... regu³¹ jest rozpoczynanie wyrazów od ma³ej litery, u ycie wielkiej litery musi byæ zawsze dobrze uzasadnione. Tymczasem ostatnio masowo nadu ywa siê wielkich liter, zw³aszcza w nazwach umieszczanych na opakowaniach produktów, a tak e w napisach na szyldach, w og³oszeniach itp. Widzi siê na przyk³ad napisy: Sok z Czarnej Porzeczki, Pasztet z Zaj¹ca, Wytnij i Zachowaj Ten Kupon... Jest to ra ¹ca maniera graficzna, powsta³a wskutek przeniesienia anglosaskich zwyczajów ortograficznych do polszczyzny. Nie ma ona adnego uzasadnienia i œwiadczy o braku kultury jêzyka i o nieznajomoœci regu³ pisowni przez osoby uk³adaj¹ce tego typu napisy. Jan Psota

17 Kącik życzeń Z okazji urodzin dla Ró y Szymiczek z Rogowa bukiet najwspanialszych yczeñ, uœmiechu i szczêœcia, radoœci ka dego dnia oraz wszelkiej pomyœlnoœci serdecznie ycz¹: córka Joanna z mê em, wnuczki: Patrycja i Julia oraz m¹ Pawe³ *** Drogiemu jubilatowi Edkowi P. œlemy yczenia... tka ju na karku ju szampanik stoi w barku, a pierwsza gwiazdka œwieci na niebie dzisiaj specjalnie Edziu dla Ciebie, bo dziœ s¹ Twoje urodziny, ju zebra³o siê grono rodziny, by uczciæ Twoj¹ rocznicê z³ot¹, wiêc czas powiedzieæ pa k³opotom i niech b¹belki zakrêc¹ nam w g³owie, my i tak wypijemy Twoje zdrowie, yj tak, by adnego dnia nie a³owaæ i problemami siê nie przejmowaæ, yj nam sto lat Edku kochany, kochamy Ciê wszyscy b¹dÿ przekonany, bêdziemy z Tob¹ w smutku i radoœci, wiêc spojrzyj ³askawie na swoich goœci! Przyjació³ki i koledzy:) *** Z okazji urodzin Tomkowi Grzegorzkowi aby Ci zawsze s³oneczko œwieci³o, pieni¹ ków i imprez bez liku mno y³o! My Ciê Tomeczku baaaardzo kochamy, o Twych urodzinkach dzisiaj pamiêtamy. Niech te yczenia nader intratne, zapewni¹ "conieco" do nich adekwatne! Tego Ci ycz¹ z ca³ego serca i umys³ów - kole anki i koledzy odchodz¹cy dziœ od zmys³ów Podziêkowania Stowarzyszenie Aktywnoœci Lokalnej Perspektywa w Czy owicach pragnie z³o yæ gor¹ce podziêkowania dla HENRYKA PRUTKA w³aœciciela drukarni Têcza za wsparcie naszej dzia³alnoœci Z wyrazami szacunku Iwona Boniakowska prezes SAL Perspektywa Bilecik do k¹cika yczeñ w nr 04/183/08 w Czy owicach Bilecik nale y za³¹czyæ do kartki zawieraj¹cej: treœæ yczeñ oraz imiê, nazwisko, adres i telefon osoby, która je nadsy³a. Okiem malkontenta Co tam w komórce piszczy? Polifonia, mo na by odpowiedzieæ krótko. Podobno obecnie na œwiecie jest w sprzeda y ponad 1,5 tys. modeli telefonów komórkowych. Wiele wycofanych z produkcji czeka w komisach. Co tu wybraæ? Ktoœ powie, telefon za z³otówkê. Niewa ne, e podczas dwuletniej umowy zostanie z nawi¹zk¹ zap³acony w abonamencie. Mo e komis? Tê opcjê wnuczek skutecznie wybije nam z g³owy pokazuj¹c swoj¹ wypasion¹ komórkê, któr¹ pod jego presj¹ kupili mu starzy. Przecie nie móg³ mieæ gorszej, ni koledzy. Rozs¹dek podpowiedzia³ im, e aby unikn¹æ zrujnowania finansowego przy op³atach za wykorzystanie mo liwoœci komórki, zdecydowali siê na kartê. Za do³adowania p³aci z kieszonkowego. Komórka zawiera aparat fotograficzny z obiektywem jak ³epek od szpilki i modn¹ ostatnio w szko³ach mo liwoœæ nagrywania filmów o jakoœci pod psem, ale jest. Jest praktycznie kieszonkowym komputerem z dostêpem do Internetu i odtwarzaczem multimedialnym. Mo e s³u yæ jako dyktafon i zarz¹dzaæ podrêcznymi aplikacjami. O dodatkowych gad etach nie wspomnê, bo w komórce mo na zmieœciæ wszystko. Jak w tej, pod schodami. Ma mo liwoœæ do³¹czania dodatkowych kart pamiêci, wielki, kolorowy wyœwietlacz o du ej rozdzielczoœci i maleñk¹, p³ask¹ klawiaturkê. Ma te radio z RDS-em i GPS. Komunikuje siê poprzez bezprzewodow¹ WiFi, a do krótkiego zasiêgu posiada Bluetooth oraz IrDÊ. Do przewodowego po³¹czenia z komputerem - gniazdo USB. Transmisja w GPRS i nowsza UMTS umo liwiaj¹ca wideorozmowy i wideokonferencje. Wnuczek nie zd¹ y³ nawet sprawdziæ wszystkich opcji oferowanych przez komórkê i operatora, kiedy konto zosta³o wyzerowane. W tym temacie liczy na dziadka, którego namawia³ na telefon za z³otówkê. Wprawdzie aparat bêdzie ubo szy w wyposa enie, ale na komórkê o wartoœci emerytury dziadka nie móg³ liczyæ. Liczy natomiast na zamianê komórek, ostatecznie samych kart. Tylko abonament p³acony z emerytury dziadka umo liwi mu pe³ny rozwój na falach eteru. Swoich kolegów poinformuje o zmianie numeru, a dziadek? Dziadkowi telefon by³ na guzik potrzebny, ale uzyska³ przez to bliski kontakt z ukochanym wnuczkiem. Do obs³ugi te mu by³ potrzebny jeden guzik, pod którym wnuczek zaprogramowa³ swój numer do szybkiego wybierania. Po co w takim razie p³aci³ za wszystkie pozosta³e funkcje? Po prostu - by³y. Nie da siê ju teraz kupiæ telefonu tylko do telefonowania. W³aœciwie, to producenci zapomnieli tê funkcjê z aparatu usun¹æ. Z ogromnego zestawu dostêpnych dzwonków (polifonicznych dÿwiêków), dziadek kaza³ wnuczkowi wprowadziæ Nad piêknym, modrym Dunajem. Zasadniczo odró nia³o to jego dzwonek od pozytywek u innych znajomych. Postanowi³ dziadek zadzwoniæ do kolegi. Najpierw okulary, bo klawiatury nie widaæ. Mogliby produkowaæ jakieœ wiêksze te komórki - pomyœla³. PóŸniej problemy z wybieraniem, bo grubym paluchem naciska³ po dwa klawisze jednoczeœnie. Przyda³yby siê tipsy, mrukn¹³ zdenerwowany. Pogodzi³ siê z artem wnuczka, kiedy na ekranie komórki pojawi³y siê go³e baby. Wielki szok prze y³ jednak w towarzystwie, kiedy jego komórka zamiast Nad piêknym, modrym Dunajem, odezwa³a siê g³oœnym, realistycznym b¹kiem. Zamiast profanowania muzyki mistrzów, widaæ e istnieje lepsze zastosowanie polifonii komórkowej. Wybór komórki i sieci nale y do u ytkownika. Wyj¹tkami s¹ przyk³adowo komórki s³u bowe lub prezenty. Rzadko kiedy kupuj¹cy ma sprecyzowane wymagania dotycz¹ce modelu czy operatora. Kieruje siê reklam¹, propozycjami znajomych, ostatecznie zasobnoœci¹ portfela i fachowoœci¹ sprzedawcy, która ma charakter raczej komercyjny. O wszystkich mankamentach dowiaduje siê (lub nie) dopiero podczas eksploatacji. Nieraz to, co dla niektórych jest istotne, dla innych nie ma adnego znaczenia. Na takie drobiazgi, jak raportowanie wys³anych esemesów (oczekuje, odebrany), mo liwoœæ œledzenia stanu konta (wyœwietlanie na bie ¹co) bez potrzeby wysy³ania zapytañ, dostêp do ksi¹ ki telefonicznej jednym naciœniêciem klawisza, kolejnoœæ polskiej litery pod klawiszem, która daje siê we znaki podczas przeszukiwania tej ksi¹ ki i pisania esemesów, wiêkszy i odseparowany klawisz wyboru, wygodne w³¹cz/wy³¹cz, sposób blokady klawiatury itd. Kto na to zwraca uwagê? Do wszystkiego mo na siê przyzwyczaiæ. Tylko te dodatkowe klikania, klikania, klikania. Czy nie lepiej by³o dziadkowi kupiæ z demobilu jakiœ byle telefon? Byle to by³a Nokia, jak mawia mój znajomy. Jednak moim zdaniem, im nowszy telefon, tym gorsza obs³uga. Ci¹gle mam na myœli aparat s³u ¹cy do telefonowania. Olbrzymia iloœæ funkcji, jak¹ obdarzone s¹ wspó³czesne telefony, zmusza programistów do upychania ich wyboru w bardzo rozbudowanym MENU. Ka da firma na swój strój. Do tego jeszcze przy ograniczonej iloœci klawiszy funkcyjnych, te najwa niejsze, s³u ¹ce do telefonowania, zwykle ukryte s¹ gdzieœ w œrodku p³askich i maleñkich klawiatur. Dobrze jest, jeœli program pozwala na stworzenie w³asnego PROFILU. Mo na wtedy ograniczyæ bezpoœredni wybór do w³asnych potrzeb. Osobiœcie eksploatujê star¹ Nokiê Niezawodna, wygodna, ergonomiczna. Podczas rozmowy nie œwieci ekranem i klawiatur¹, e w nocy twarz jest widoczna z odleg³oœci kilkuset metrów, zw³aszcza przez szybê samochodu. Nie jest wodoodporna, ale na Mazurach ten model zosta³ przetestowany. Po wysuszeniu wróci³a do eksploatacji. Do œwiecenia u ywam rowerowej latarki na baterie, do fotografowania - aparatu cyfrowego, do Internetu - komputera, do s³uchania muzyki - odtwarzacza CD i empetrójek. Ostatnio kompasu (jest na wyposa eniu niektórych modeli) u ywa³em w podstawówce na geografii. Radio z samochodu usun¹³em. Reklamy przeplatane m³óck¹ zamiast muzyki s¹ dla koneserów. Zamiast s³uchaæ wiadomoœci w tle muzycznego, denerwuj¹cego podk³adu, który zdaje siê byæ wa niejszy od s³owa, wolê przeczytaæ gazetê. Obawiam siê, e kiedy mój stary licznik rowerowy siê zepsuje, w handlu bêd¹ tylko modele z GPS-em i mo liwoœci¹ pomiaru gruboœci tkanki t³uszczowej na brzuchu. Z GPS-u chêtnie skorzystam, a tkanki mierzyæ nie bêdê, bo jej nie posiadam. Jan Psota PS. Od znajomego dowiedzia³em siê, e podobno bêd¹ produkowaæ komórki tylko do telefonowania. To mo e okazaæ siê przebojem rynkowym. Oby tylko cena nie by³a zbyt wygórowana. Rubryka satyryka Czes³aw Czaika K-OBIECANKI Nieobojêtny Kobieta w potrzebie? Biorê to na siebie. Mi³e s³ówka Szeptanko do ucha po zwykle podpucha. Mi³oœæ bliÿniego Zawsze gotowy pocieszaæ bia³og³owy. Alimenty Bulenie za tulenie. Cukiernik Tak d³ugo s³odzi³, a sp³odzi³. Po inicjacji Ma siê z g³owy debiut ³ó kowy. Punkt Gdy do ma³ eñskiego dochodzi zwarcia widaæ obu punkt uparcia. Pierwsza randka Na pocz¹tek nie ma wzi¹tek. Przelotny romans Uczucie w skrócie. Œwietlica wiejska w Turzy Œl¹skiej serdecznie zaprasza pon., wt., czw. i pt. od do Miejsce: Dom Sportu i Rekreacji w Turzy Œl. 17

18 18 Zebranie sprawozdawcze OSP Gorzyce Transgraniczna wspó³praca stra aków z Gorzyc i Kopytowa Pocz¹tek roku to dobra okazja do podsumowania dzia³alnoœci ró nych organizacji spo³ecznych w naszej gminie. Odbywa siê cykl zebrañ wiejskich OSP i klubów sportowych. Coroczne zebranie sprawozdawcze OSP w Gorzycach mia³o tym razem uroczysty przebieg, bowiem w czasie tego zebrania podpisano umowê wspó³pracy pomiêdzy OSP Gorzyce i jednostk¹ stra ack¹ z Kopytowa po czeskiej stronie Olzy. Umowa obejmuje wspó³pracê w sferze szkoleniowej, wspó³dzia³ania taktycznego oraz imprez o charakterze sportowo-integracyjnym. Umowê podpisali ze strony czeskiej prezes Micha³ Mlenkeè i jego zastêpca - Franciszek Mlenkeè. Podpis pod umow¹ z³o yli tak e reprezentuj¹cy OSP Gorzyce prezes Piotr Folwarczny oraz Bogdan Ganita, naczelnik OSP Gorzyce. To wa ne zebranie gorzyckiej OSP swoj¹ obecnoœci¹ zaszczycili wójt gminy Piotr Oœliz³o, delegaci z Bogumina wicestarosta Zdenìk Veselý, komendant stra y po- arnej z Kopytowa Micha³ Mlenkeè i jego zastêpca Franciszek Mlenkeè. Obecny by³ tak e honorowy prezes zarz¹du gminnego OSP Emil Józek, a tak e komendant gminnych OSP Jerzy Glenc, radny gminy Gorzyce Jan Skrzypiec oraz Grzegorz Gruszka, reprezentuj¹cy PSP w Wodzis³awiu Œl. Wielk¹ niespodziankê sprawi³ tak e swoim przybyciem na zebranie pose³ sejmu RP - Krzysztof Gadowski. Prezes Folwarczny przedstawi³ roczne sprawozdanie z dzia³alnoœci gorzyckiej OSP, akcentuj¹c dalsz¹ potrzebê unowoczeœniania zasobów sprzêtu ratowniczo-gaœniczego gorzyckiej jednostki OSP. W roku 2008 zaplanowano zakup torby ratowniczo-medycznej. W dyskusji merytoryczny g³os zabra³ tak e przedstawiciel wodzis³awskiej PSP Grzegorz Gruszka, k³ad¹c nacisk na sprawy techniczno-operacyjne gorzyckiej OSP w kontekœcie przysz³ych zadañ zwi¹zanych z przebiegiem przez nasz¹ gminê autostrady A1, co spowoduje zwiêkszenie ruchu pojazdów i automatycznie zwiêkszy iloœæ interwencji. Komendant gminny Jerzy Glenc przedstawi³ problemy dotycz¹ce spraw organizacyjnych i sprzêtowych OSP w Gorzycach. Popar³ inicjatywê zakupu torby ratowniczomedycznej oraz dalszego zwiêkszenia liczby aktywnych cz³onków gorzyckiej jednostki OSP i kontynuowania dokszta³cania ich. G³os w dyskusji zabrali: wójt gminy - Piotr Oœliz³o, który jest tak e od wielu lat aktywnym dzia³aczem OSP w Czy owicach, stra acy z Kopytowa. Pose³ Krzysztof Gadowski, jako cz³onek Sejmowej Komisji Bezpieczeñstwa Publicznego w swoim wyst¹pieniu naœwietli³ zagadnienia dotycz¹ce prac komisji nad nowelizacj¹ ustawy o OSP. Zebranie podjêto uchwa³¹ o nadaniu tytu³u Honorowego Cz³onka OSP Gorzyce druhom Bogdanowi Ganicie i Erwinowi Koczemu, d³ugoletnim dzia³aczom gorzyckiej OSP. Wa nym zadaniem statutowym OSP w œrodowiskach jest szerzenie idei ochrony przeciwpo arowej wœród m³odzie y naszej gminy. Dzieje siê to za spraw¹ pokazów, pogadanek oraz konkursów w szko³ach. Efektem tego jest powstanie m³odzie owych dru yn OSP, w których m³odzi adepci stra acy bêd¹ mogli przystosowywaæ siê do czekaj¹cych ich w doros³ym yciu zadañ stra aka ochotnika. Ostatnio taka m³odzie owa dru yna powsta³a w³aœnie w Gorzycach, skupiaj¹ca m³odzie eñsk¹ i mêsk¹. Uczestnicy zebrania wyznaczyli na opiekunów tej dru yny druhów Bogdana Ganitê, Zbigniewa Fanfarê oraz Andrzeja Klona. Zwyczajowo to doroczne zebranie zakoñczono stra ackim poczêstunkiem, bêd¹cym tradycyjnie okazj¹ do przyjacielskich rozmów i wspomnieñ. Fot. str 19. Now. Grand prix Gorzyc i puchar wójta dla Mariusza Zwoliñskiego Prawie 60 pingpongistów stanê³o na starcie IX Tenisowego Turnieju o Grand Prix Gorzyc i Puchar Wójta Gminy Gorzyce. Zawody rozgrywane by³y w sali gimnastycznej gorzyckiego gimnazjum, co pozwoli³o na ustawienie wiêkszej iloœci sto³ów do gry i sprawnego przeprowadzenia tych zawodów. Organizatorami tego turnieju by³y sekcje tenisa sto³owego Przysz³oœæ Rogów, Czarni Gorzyce oraz Urz¹d Gminy Gorzyce. W zawodach wystartowali zapaleñcy celuloidowej pi- ³eczki nie tylko z Gorzyc i powiatu wodzis³awskiego, ale tak e z Rybnika, Kêdzierzyna KoŸla i powiatów bielsko-bialskiego i oœwiêcimskiego. Dziêki lokalizacji zawodów w gorzyckiej sali, bardzo liczna by³a reprezentacja m³odzie y z naszej gminy. Za wyj¹tkiem Tomka Czarnoty pingpongiœci z Gorzyc nie odnieœli w tym turnieju znacz¹cych sukcesów. Powodem s³abszej dyspozycji naszej m³odzie y wed³ug oceny d³ugoletniego trenera i opiekuna, jest niezbyt fortunne przeniesienie treningów do sali WOLOiZOL w Gorzycach gdzie m³odzie (uczniowie szkó³) z wiadomych wzglêdów niechêtnie chc¹ uczêszczaæ. Sytuacja ta wynik³a z powodu nieprzychylnoœci dyrekcji gimnazjum w stosunku do sekcji tenisa sto³owego Czarni, twierdzi Krystian Macioñczyk. Oby rozegranie tegorocznych zawodów o puchar wójta w gorzyckiej sali by³o dobrym prognostykiem na wspó³pracê pomiêdzy sekcj¹ tenisa sto³owego Czarnych Gorzyce, a gimnazjum w Gorzycach. Liczny udzia³ w zawodach pokaza³, e ta forma sportu cieszy siê nadal popularnoœci¹, szczególnie wœród m³odych. Za organizacjê tych zawodów odpowiada³ Jan Suchy, kierownik sekcji tenisa sto³owego Przysz³oœæ Rogów oraz Krystian Macioñczyk. Jan Suchy pe³ni³ tak e funkcjê sêdziego zawodów. Zawody rozegrano w czterech kategoriach. W kategorii kobiet zwyciê y³a Joanna y³a z Wodzis³awia. Drugie miejsce zajê³a Daria Hajka z Kêdzierzyna-KoŸla, trzecie Justyna Ubiel z Szañca. W kategorii do lat 15: I Adam Kuœka Rybnik II Tomasz Czarnota Gorzyce III Micha³ Czarnecki Zabrzeg W kategorii powy ej 15 lat: I Marek Kaczorek Wodzis³aw II Kazimierz Rybak Rybnik III Pawe³ Balawajder Pszów Kategoria Open: I Marian Zwoliñski Rybnik II Artur Szo³tysek Rybnik III Marek Kaczorek Wodzis³aw. Dyplomy oraz puchary wrêczy³ wójt gminy Gorzyce Piotr Oœliz³o oraz Jan Suchy, sêdzia g³ówny zawodów, cz³onek zarz¹du Przysz³oœæ Rogów. Tenis sto³owy w naszej gminie cieszy siê popularnoœci¹ i miejmy nadziejê, e nadejd¹ dla niego lepsze czasy. "U nas" nr 3/182/ unas@gorzyce.pl, tel Wydawca: WDK Gorzyce. Adres redakcji: Gorzyce, ul. M. Kopernika 8 Redaktor naczelny: Joachim W³adarz Redakcja: Krystyna Okoñ - sekretarz, Wioletta Langrzyk - redaktor techniczny, Andrzej Nowak, Piotr Pawlica, Jan Psota, Stanis³aw Sitek - redaktorzy Sk³ad komputerowy: Beata Futerska, Bibianna Dawid Miesiêcznik, nak³ad: 1500 egz. Wspó³praca: Cz. Czaika, D. Jakubczyk, A. Pustelnik, D. Parma, W. Bañczyk, B. Kniszka Druk: "Infopakt", tel Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów. Za treœæ zamieszczonych og³oszeñ i reklam redakcja nie odpowiada. Materia³ów niezamówionych redakcja nie zwraca. Andrzej Nowak

19 19

20 20