,,SZKOŁA DIALOGU. Gimnazjum w Izbicy

Transkrypt

1 ,,SZKOŁA DIALOGU Gimnazjum w Izbicy W ramach realizacji projektu edukacyjnego ''SZKOŁA DIALOGU'' my uczniowie klasy Ia Gimnazjum w Izbicy próbowaliśmy odnaleźć ślady obecności Żydów w naszej miejscowości. PO PIERWSZE WARSZTATY... Na pierwszych warsztatach panie prowadzące Ania i Ewelina wprowadziły nas w tematykę zajęć, przedstawiły najważniejsze zagadnienia dotyczące żydowskiej kultury i tradycji. Na kolejnych zajęciach ustaliliśmy plan naszych działań, przydzieliliśmy poszczególnym osobom zadania. Wyznaczyliśmy trasę i przebieg wycieczki. Ostatnie spotkanie było podsumowaniem zdobytej wiedzy i doświadczeńzorganizowaliśmy,,próbną wycieczkę. Dzięki temu wiedzieliśmy co należy poprawić, co nam się udało.

2 NASZE DZIAŁANIA: 1.Zgromadziliśmy wiele materiałów źródłowych wykorzystanych do opracowania trasy wycieczki m.in. materiały na temat historii Żydów, ich świąt i zwyczajów; analizę napisów na macewach; publikacje, czasopisma na temat historii Izbicy; relacje świadków m.in. pani Haliny Błaszczyk i ks. Grzegorza Pawłowskiego. Na spotkaniach analizowaliśmy źródła, które pogłębiły naszą wiedzę na temat historii Izbicy. Wielu satysfakcji dostarczały nam spotkania z uczestnikami bądź świadkami historii. Często były to osoby znane nam z widzenia. Nie spodziewaliśmy się, ze mogą być taką skarbnicą wiedzy.

3 2. Opieka nad kirkutem. Podjęliśmy prace porządkowe na miejscowym cmentarzu. Cieszy nas zwłaszcza to, że mieszkańcy naszej miejscowości przypomnieli sobie o tym,,zapomnianym miejscu. 1 listopada na cmentarzu pojawiło się mnóstwo zniczy, to okoliczna ludność uczciła pamięć zamordowanych na kirkucie Żydów. 3. Zorganizowaliśmy wystawę ukazującą życie dawnej Izbicy. Wykonaliśmy plakaty przybliżające znane postacie związane z historią miejscowości, pokazaliśmy konkursowe prace plastyczne ukazujące ślady pobytu Żydów w Izbicy.

4 4. Braliśmy udział w spotkaniu, podsumowującym konkurs historyczny, plastyczny i literacki na temat historii Izbicy w czasie II wojny światowej. Jego organizatorami była Fundacja Bildungswerk Stanislav Hantz z Kassel i Gimnazjum w Izbicy. Na spotkanie przybyła pani Ewa Koper- pracownik Muzeum w Bełżcu. To ona przekazała nam wiele wiadomości na temat zagłady Żydów w czasie wojny. Była to dla nas ciekawa lekcja historii.

5 5. 21 października 2014 roku wspólnie z przedstawicielami niemieckiej Fundacji Bildungswerk Stanislav Hanz z Kassel zwiedziliśmy Muzeum w Bełżcu. Uczennica Aleksandra Jarmosz recytowała wiersz swojej starszej koleżanki Klaudii Jaworskiej pod tytułem,,brama piekła. W skupieniu i zadumie wysłuchano też listu, jaki Sara Salzberg napisała do syna dzień przed swoją śmiercią w Bełżcu 26 lipca 1942 roku. Zaprezentowała go uczennica klasy III gimnazjum Wiktoria Nizioł. Obok tablicy z napisem Izbica zapaliliśmy znicze upamiętniające tragiczne wydarzenia z czasów wojny. Uczestniczyliśmy też w warsztatach historycznych, które pogłębiły naszą wiedzę na temat historii Izbicy.

6 6. Wykonaliśmy foldery na temat historii naszej miejscowości a także ulotki informacyjne na temat projektu ( na wycieczce zostały wręczone zaproszonym gościom).

7

8 7. Wykonaliśmy zaproszenia dla gości (byli to : przedstawiciele Gminy, mieszkańcy Izbicy, rodzice, dziadkowie, nauczyciele, przedstawiciele klas z naszej szkoły, gościem specjalnym była pani Magdalena Skawińska ze Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia). Audycja na temat naszej wycieczki zostanie zaprezentowana przez panią Skawińską w radiu 16 grudnia na antenie Programu 3 Polskiego Radia. Godzina

9 NA TROPACH HISTORII - WYCIECZKA Wycieczka odbyła się 2 grudnia. Rozpoczęliśmy od spotkania na dolnym korytarzu. Tam zapoznaliśmy uczestników z żydowską historią Izbicy oraz pokazaliśmy wystawę wykonaną przez uczniów oraz absolwentów naszej szkoły. Następnie zaprosiliśmy gości na spacer ulicami miasta. DOM TOMASZA BLATTA Pokazaliśmy miejsce, na którym stał dawniej dom Tomasza Blatta, jednego z nielicznych żydów izbickich ocalałych z obozu zagłady w Sobiborze. Tam opowiedzieliśmy historię jego życia, która została uwieczniona m.in. w filmie,,ucieczka z Sobiboru. Na miejscu pozostawiliśmy tablicę informacyjną na temat byłego właściciela. Tomasz Blatt

10 Dom T. Blatta (obecnie już nie istnieje) RAMPA KOLEJOWA Następnie doszliśmy do miejsca, z którego wywożono Żydów z Izbicy i innych państw europejskich do obozu zagłady w Bełżcu i Sobiborze. Odczytaliśmy relację kuriera Jana Karskiego, który pomylił Izbicę z Bełżcem oraz świadka historii pani Haliny Błaszczyk.

11 W hołdzie pomordowanym na rampie Żydom zapaliliśmy znicze. DOM HALINY BŁASZCZYK Z kolei udaliśmy się pod dom pani Haliny Błaszczyk, kobiety która w czasie II wojny światowej uratowała żydowskiego chłopca. Po wojnie nadano jej tytuł ''Sprawiedliwej wśród Narodów Świata ". Było to dla nas niezwykłe doświadczenie, poznaliśmy kobietę, która z narażeniem życia ratowała innego człowieka. Zadawaliśmy sobie pytanie: Jak my postąpilibyśmy?

12 IZBICA DAWNIEJ I DZIŚ Kolejnym etapem spaceru był izbicki rynek. Tam nasi koledzy pokazali zdjęcia przedstawiające zabudowę Izbicy przed wojną. Dzięki temu mogliśmy dostrzec zmiany jakie nastąpiły na przestrzeni lat w wyglądzie naszej miejscowości.

13 SYNAGOGA Udaliśmy się w miejsce, gdzie dawniej znajdowała się synagoga. Tam nasze koleżanki pokazały zdjęcia, które dały wyobrażenie na temat wyglądu tej budowli. Michał opowiedział wiele ciekawostek, zwrócił uwagę na to, że kobiety i mężczyźni nie modlili się wspólnie, każdy miał wydzieloną część synagogi. Przytoczył słowa Tomasza Blatta, który wspominał, iż bliżej bimy (przy zachodniej ścianie) mogli przebywać bardziej prominentni mieszkańcy Izbicy, pozostali głównie ubodzy Żydzi zajmowali miejsce z tyłu.

14 synagoga w Izbicy DOM Z KUCZKĄ Następny etap naszej podróży to ulica Lubelska. Tam zachował się dom z tzw. kuczką umieszczoną na poddaszu. Nasza koleżanka opowiedziała nam dlaczego Żydzi budowali kuczki, zapoznała nas także ze świętami żydowskimi. W tym miejscu pokazaliśmy obraz, wykonany przez naszą koleżankę, przedstawiający omawiany dom z kuczką.

15 KIRKUT Doszliśmy na kirkut czyli cmentarz żydowski, który powstał najprawdopodobniej w XVIII w. Na początku podeszliśmy do tablicy informacyjnej, którą postawiła Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Zwróciliśmy uwagę zaproszonym gościom, że na odsłonięcie jej przybyli ówcześni ambasadorzy Niemiec i Izraela. Nasza szkoła była jednym z organizatorów tego przedsięwzięcia. Kolejnym etapem był potężny pomnik, który góruje na cmentarzu. To przy nim poznaliśmy niezwykłą historię księdza Grzegorza Pawłowskiego (Jakub Hersz Griner) cudem ocalałego Żyda. Na kirkucie zginęła jego matka i siostry, on przeżył. Postawił tu pomnik ku pamięci zamordowanych Żydów. Dowiedzieliśmy się, że pragnieniem księdza jest być pochowanym na cmentarzu obok rodziny.

16

17 KLINKIERNIA Końcowym etapem wycieczki była klinkiernia- dawny zakład pracy miejscowej ludności. Nasz kolega Kuba oprowadził nas po klinkierni, czuł się tu dobrze, bo jak mówił pracowali tu jego pradziadkowie i dziadkowie.

18 REFLEKSJE Podjęte przez realizację programu Szkoła Dialogu działania z pewnością wpłyną na postrzeganie kwestii żydowskiej przez społeczność lokalną. Zmienią one świadomość mieszkańców Izbicy i pozwolą spojrzeć inaczej na historię ludzi, którzy przed wojną tu żyli. Przybliżenie kultury narodu żydowskiego, pokazanie miejsc związanych z życiem przedwojennych mieszkańców Izbicy oraz poznawanie losów poszczególnych ludzi związanych z tą miejscowością, było dla wszystkich niezwykle ciekawe i interesujące. Społeczność lokalna, zwłaszcza rodzice uczniów, ich dziadkowie, sąsiedzi i znajomi, również nie pozostają obojętni na tego typu działania. Widać to było już w czasie zbierania materiałów potrzebnych do przygotowania wycieczki po Izbicy. Mieszkańcy chętnie wskazywali miejsca związane z obecnością Żydów i byli zainteresowani ich losami. Niecodziennym wydarzeniem dla mieszkańców Izbicy była obecność na podsumowaniu projektu pani Magdaleny Skawińskiej ze Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia. Audycja na temat naszej wycieczki zostanie zaprezentowana w dniu 16 grudnia na antenie Programu 3 Polskiego Radia. Ten fakt wzbudził duże emocje wśród mieszkańców i z pewnością sprawi, że historia opowiedziana w czasie spaceru po Izbicy na trwałe wpisze się w pamięć obecnych mieszkańców. W najbliższej przyszłości postaramy się o ustawienie na rampie kolejowej tablic z informacją o tym miejscu, aby przypominała ona mieszkańcom o wydarzeniach, które się tu rozegrały. Sprawozdanie przygotowali uczniowie Gimnazjum w Izbicy, ulica Szkolna 13, Izbica, województwo lubelskie.