Dokument z posiedzenia B8-0013/2015 PROJEKT REZOLUCJI

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Dokument z posiedzenia B8-0013/2015 PROJEKT REZOLUCJI złoŝony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie sytuacji w Libii (2014/3018(RSP)) Barbara Lochbihler, Ernest Urtasun, Davor Škrlec, Jean Lambert, Bodil Ceballos, Jordi Sebastià, Igor Šoltes, Bronis Rop, Josep-Maria Terricabras, Judith Sargentini w imieniu grupy Verts/ALE RE\ doc PE v01-00 Zjednoczona w róŝnorodności

2 B8-0013/2015 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Libii (2014/3018(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNSC) w sprawie Libii, w tym rezolucję nr 2174 z dnia 27 sierpnia 2014 r., uwzględniając komunikaty Rady Bezpieczeństwa ONZ przygotowane przez specjalnego wysłannika sekretarza generalnego i szefa misji wsparcia ONZ w Libii (UNSMIL), uwzględniając sprawozdanie misji ONZ ds. wspierania Libii (UNSMIL) i Biura Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka (OHCHR) ONZ w sprawie naruszeń międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego w trakcie obecnych brutalnych wydarzeń w Libii, opublikowane w dniu 4 września 2014 r. i zaktualizowane w dniu 23 grudnia 2014 r., uwzględniając wnioski Rady do Spraw Zagranicznych Unii Europejskiej w sprawie Libii, w tym najnowsze z dnia 15 grudnia 2014 r., uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Libii, w szczególności rezolucję z dnia 18 września 2014 r. 1, uwzględniając niedawne oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Frederiki Mogherini w sprawie Libii, w tym oświadczenia z dni 16 i 30 grudnia 2014 r. oraz 10 stycznia 2015 r., uwzględniając lokalne oświadczenie szefów misji EUMS w Libii z dnia 27 czerwca 2014 r. w sprawie zabójstwa Salwy Bugaighis, uwzględniając wspólne oświadczenie ministrów spraw zagranicznych Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii, Zjednoczonego Królestwa i Stanów Zjednoczonych, wiceprzewodniczącej/ wysokiej przedstawiciel UE i specjalnego wysłannika ONZ w sprawie Libii z dnia 3 grudnia 2014 r.; uwzględniając wspólny komunikat wydany w dniu 22 września 2014 r. przez 13 państw, w tym Egipt, Katar, Turcję i Zjednoczone Emiraty Arabskie, w którym państwa te zobowiązały się do przyjęcia polityki nieingerowania w sprawy wewnętrzne Libii, uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, Ŝe w Libię dramatycznie uderzają następujące po sobie kryzysy: polityczny, instytucjonalny i bezpieczeństwa od czasu obalenia w 2011 r. Muammara 1 Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0028. PE v /8 RE\ doc

3 Kaddafiego przez grupy rebeliantów wspomagane przez siły NATO; B. mając na uwadze, Ŝe na państwach członkowskich UE biorących udział w wojnie w 2011 r. i UE jako całości spoczywa szczególny obowiązek niesienia pomocy ludności Libii i wspierania starań o pokój i stabilność w tym kraju; C. mając na uwadze, Ŝe nasilająca się spirala walk od ponad sześciu miesięcy niszczy kraj; mając na uwadze, Ŝe w konflikcie uczestniczą przede wszystkim dwie oderwane i fragmentaryczne rywalizujące ze sobą grupy, a mianowicie oddziały wojskowe działające w ramach operacji Godność dowodzone przez emerytowanego generała Chalifa Haftara, sprzymierzone ze zbrojnymi grupami z Zintan oraz koalicja Libya Dawn, do której naleŝą głównie zbrojne grupy z Misraty i mniejszość berberyjska wraz z ugrupowaniami islamistycznymi i lokalnymi grupami zbrojnymi z innych miast w zachodniej Libii; D. mając na uwadze, Ŝe do wybuchu konfliktu zbrojnego i rozpoczęcia innych aktów przemocy doszło w połowie maja 2014 r. w pobliŝu połoŝonego na wschodzie kraju miasta Benghazi, następnie w stolicy Trypolisie, po czym działania te rozprzestrzeniły się na zachodnią Libię; mając na uwadze, Ŝe równieŝ na południu Libii dochodzi do aktów przemocy; mając na uwadze, Ŝe w ostatnich tygodniach toczyły się walki o przejęcie kontroli nad największym libijskim terminalem naftowy w Sidrze i największą libijską rafinerią w Ras al-unuf we wschodniej części kraju; E. mając na uwadze, Ŝe sytuacja w zakresie prawa człowieka i sytuacja humanitarna znacznie się pogorszyły, poniewaŝ Libia pogrąŝyła się w wojnie domowej; mając na uwadze, Ŝe w świetle doniesień obie strony dopuściły się całego szeregu naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego, doprowadzając do setek ofiar śmiertelnych, masowych przesiedleń i kryzysu humanitarnego na wielu obszarach; mając na uwadze, Ŝe misja ONZ ds. wspierania Libii (UNSMIL) poinformowała o masowym ostrzale celów cywilnych i nalotach lotniczych na takie cele oraz o szeroko zakrojonych atakach na kluczowe obiekty infrastruktury i pochodzące z wyboru instytucje; mając na uwadze, Ŝe dziesiątki działaczy politycznych, obrońców praw człowieka, pracowników mediów i innych osobistości publicznych padły ofiarą uprowadzeń lub pogróŝek bądź teŝ, Ŝe ich domy splądrowano lub spalono; mając na uwadze, Ŝe pracownicy mediów nadal są celem ataków; mając na uwadze, Ŝe do ONZ dotarły informacje o arbitralnych zatrzymaniach oraz o stosowaniu tortur i przemocy przez obie strony; mając na uwadze, Ŝe ludność cywilna w Trypolisie, Benghazi, a takŝe w górach DŜabal Nafusa i w Aubari boryka się z niedoborem Ŝywności, paliwa i innych produktów pierwszej potrzeby; F. mając na uwadze, Ŝe oba rywalizujące ze sobą obozy głoszą, Ŝe posiadają legitymację do sprawowania władzy i roszczą sobie do niej prawo, w związku z czym istnieją dwa konkurujące ze sobą rządy i parlamenty z siedzibą odpowiednio w Trypolisie i Tobruku; mając na uwadze, Ŝe 6 listopada 2014 r. libijski Sąd NajwyŜszy orzekł, Ŝe czerwcowe wybory parlamentarne, w wyniku których utworzona została uznana przez wspólnotę międzynarodową Izba Reprezentantów z siedzibą w Tobruku, były niezgodne z prawem; G. mając na uwadze, Ŝe obie zwalczające się strony otrzymują prawdopodobnie wsparcie RE\ doc 3/8 PE v01-00

4 ze strony podmiotów zewnętrznych; mając na uwadze, Ŝe zgodnie z doniesieniami Egipt i Zjednoczone Emiraty Arabskie przeprowadziły naloty lotnicze i ataki w ramach operacji specjalnych na oddziały dŝihadystyczne w Benghazi i Darnie oraz na pozycje ugrupowania Libya Dawn w Trypolisie; mając na uwadze, Ŝe Katar i Turcja zapewniały rzekomo wsparcie oddziałom ugrupowania Libya Dawn; H. mając na uwadze, Ŝe według doniesień w połoŝonym na wschodzie kraju mieście Derna odnotowano obecność grup zbrojnych sprzymierzonych z Państwem Islamskim i Ŝe oskarŝono je o prowadzenie działalności terrorystycznej, w tym ścięcia młodych działaczy i samobójczy atak bombowy na Izbę Reprezentantów w dniu 30 grudnia 2014 r.; mając na uwadze, Ŝe według doniesień członkowie Al-Kaidy w Islamskim Maghrebie utworzyli węzły logistyczne na południowych rubieŝach Libii; mając na uwadze, Ŝe Rada Bezpieczeństwa ONZ wymieniła dwa filie ekstremistycznego ugrupowania islamistycznego Ansar al Sharia z siedzibą odpowiednio w Dernie i Benghazi jako organizacje terrorystyczne zgodnie z rezolucją ONZ nr 1267; I. mając na uwadze, Ŝe specjalny wysłannik ONZ Bernadino León prowadzi czynne mediacje, aby doprowadzić do rozmów między zwalczającymi się frakcjami oraz do rozpoczęcia dialogu narodowego z myślą o procesie pojednania i utworzeniu rządu jedności narodowej; mając na uwadze, Ŝe pierwsza runda rozmów odbyła się w Ghadamisie w dniu 29 września 2014 r. i była kontynuowana w Trypolisie w dniu 11 października, zaś kolejna runda, początkowo zaplanowana na 5 stycznia 2015 r., została odłoŝona z powodu braku porozumienia po obu stronach; mając na uwadze, Ŝe misja wsparcia ONZ w Libii (UNSMIL) poinformowała, Ŝe strony w Libii zgodziły się na odbycie nowej rundy rozmów w Genewie, rzekomo 14 stycznia 2015 r.; mając na uwadze, Ŝe oba obozy okazały się jak dotąd w duŝej mierze niechętne lub niezdolne do tego, aby zaangaŝować się na rzecz osiągnięcia kompromisu; J. mając na uwadze, Ŝe wysłanniczka ONZ ds. Sahelu Hiroute Guebre Sellassie ostrzegła Radę Bezpieczeństwa ONZ, Ŝe kryzys w Libii grozi wkrótce destabilizacją całego regionu i oświadczyła równieŝ, Ŝe siatki terrorystyczne i przestępcze w Libii zacieśniają powiązania z Mali i północną Nigerią, zajmując się sprzedaŝą broni i przemytem narkotyków poza inną nielegalną działalnością handlową; K. mając na uwadze, Ŝe według szacunków UNSMIL co najmniej Libijczyków zostało wewnętrznie przesiedlonych w wyniku ostatniej fali walk, a dalsze osób, w tym wielu pracowników migrujących, opuściło kraj; mając na uwadze, Ŝe zagraniczni pracownicy pomocy i dyplomaci, w tym personel UE i UNSMIL, zostali ewakuowani z Libii; mając na uwadze, Ŝe masowy napływ uchodźców libijskich do sąsiedniej Tunezji stanowi znaczne obciąŝenie z punktu widzenia moŝliwości tego kraju i jego własnej stabilności; mając na uwadze, Ŝe libijskie władze nie zapewniły wysiedlonym mieszkańcom Tawurgha ochrony przed atakami i uprowadzeniami przez zbrojne grupy od czasu, kiedy zostali wypędzeni z własnych domów w sierpniu 2011 r.; L. mając na uwadze, Ŝe według doniesień setki migrantów i uchodźców uciekających przed przemocą w Libii zginęły, próbując przeprawić się przez Morze Śródziemne do Europy, co doprowadziło do powaŝnego kryzysu związanego z uchodźcami we Włoszech i na Malcie; mając na uwadze, Ŝe Libia jest głównym punktem wyjazdowym PE v /8 RE\ doc

5 dla migrantów próbujących przedostać się do Europy; M. mając na uwadze, Ŝe 26 lutego 2011 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ przekazała sytuację w Libii do Międzynarodowego Trybunału Karnego; mając na uwadze, Ŝe Międzynarodowy Trybunał Karny jest właściwym organem do prowadzenia dochodzeń w sprawie naruszeń praw człowieka popełnionych w tym kraju oraz do ścigania winnych takich naruszeń; mając na uwadze, Ŝe 27 czerwca 2011 r. Międzynarodowy Trybunał Karny wydał trzy nakazy aresztowania: Muammara Kaddafiego, Saifa al- Islama Kaddafiego oraz Abdullaha al-sanussiego za zbrodnie przeciwko ludzkości; mając na uwadze, Ŝe pozostali podejrzani nie zostali aresztowani przez Trybunał; mając na uwadze, Ŝe władze Libii nalegają, aby byli oni sądzeni przed libijskim wymiarem sprawiedliwości; mając na uwadze, Ŝe Międzynarodowy Trybunał Karny 10 grudnia wezwał Libię do stawienia się przed Radą Bezpieczeństwa ONZ, poniewaŝ nie uwzględniła ona wniosku Trybunału o współpracę przy przekazaniu Saifa Al-Islamiego; N. mając na uwadze, Ŝe dochody ze sprzedaŝy ropy naftowej stanowią 95% dochodów Libii i 65% PKB tego państwa; mając na uwadze, Ŝe Libia dysponuje największymi zasobami ropy naftowej w Afryce i 5. co do wielkości zasobami ropy naftowej na świecie; 1. wyraŝa głębokie zaniepokojenie bezsensownym pogrąŝaniem się Libii w spirali wojny domowej; jest głęboko zaniepokojony tą sytuacją, gdyŝ ma ona niszczący wpływ na ludność cywilną i libijskie instytucje oraz grozi dalszą destabilizacją w całym regionie; 2. wzywa strony konfliktu do natychmiastowego zaprzestania wszelkich wrogich działań oraz do zaangaŝowania się w pluralistyczny dialog polityczny; w związku z tym wyraŝa pełne poparcie dla wysiłków ONZ, a w szczególności dla jej specjalnego przedstawiciela Bernardino Leóna, w celu ułatwienia tego procesu z myślą o powołaniu instytucji opartych na konsensusie, które będą realizowały szeroki program pojednania narodowego; podkreśla, Ŝe szczególną uwagę naleŝy zwrócić na udział kobiet i mniejszości w tym procesie; 3. potępia nieustanne akty przemocy i przypadki naruszania międzynarodowego prawa humanitarnego popełniane w całym kraju przez zwalczające się strony; pozostaje głęboko zaniepokojony ciągłym pogarszaniem się sytuacji w zakresie praw człowieka, w tym przypadkami arbitralnych zatrzymań, uprowadzeń, bezprawnych zabójstw i tortur oraz przemocy wobec dziennikarzy, działaczy politycznych i obrońców praw człowieka; 4. podkreśla potrzebę ustalenia odpowiedzialności za wszystkie przypadki łamania praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego; wskazuje na oświadczenie UNSMIL, w którym jest mowa o tym, Ŝe wiele naruszeń praw popełnionych w Libii moŝe być sądzonych przez Międzynarodowy Trybunał Karny i wzywa do wyposaŝenia Międzynarodowego Trybunału Karnego w środki polityczne, logistyczne i finansowe, które pozwolą mu na przeprowadzanie dochodzeń w sprawie tych przestępstw; uwaŝa, Ŝe wzmocnienie międzynarodowego mechanizmu odpowiedzialności moŝe odwieść grupy zbrojne od popełniania kolejnych naruszeń i apeluje o rozwaŝenie moŝliwości ustanowienia komisji śledczej ONZ lub podobnego mechanizmu w celu prowadzenia dochodzeń w sprawie naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa RE\ doc 5/8 PE v01-00

6 humanitarnego; 5. podkreśla, Ŝe ostatnia rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ pozwala na rozszerzenie zakresu sankcji międzynarodowych w celu uwzględnienia osób niweczących podjęte starania pochodzących ze wszystkich stron; wzywa wspólnotę międzynarodową do przyjęcia w trybie pilnym środków przeciwko osobom utrudniającym dialog i skutecznego wdraŝania nałoŝonego na Libię embarga ONZ na broń; 6. przestrzega przed wyraŝaniem ogólnego poparcia międzynarodowego dla którejkolwiek ze stron w tym konflikcie, poniewaŝ stwarza to niebezpieczeństwo dodatkowego umocnienia się radykalnych postaw i udaremnienia wysiłków na rzecz pojednania w tym kluczowym momencie; w szczególności wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby do czasu zakończenia procesu pojednania politycznego powstrzymały się od udzielania podmiotom libijskim pomocy wojskowej w jakiejkolwiek formie; 7. uwaŝa, Ŝe najskuteczniejszą odpowiedzią na budzącą zaniepokojenie obecność radykalnych zbrojnych grup islamistycznych w Libii jest ostatecznie utworzenie pluralistycznych instytucji krajowych, które będą w stanie utrzymać rządy prawa i skutecznie zwalczać takie ugrupowania, które zagraŝają stabilności kraju i szeroko pojmowanego regionu; 8. pozytywnie ocenia wstępne prace komisji tematycznych Zgromadzenia Konstytucyjnego i zachęca Zgromadzenie Konstytucyjne do dalszego pełnienia swoich zadań w przejrzysty i sprzyjający pluralizmowi sposób; podkreśla wagę wspomnianych prac Zgromadzenia Konstytucyjnego i wzywa wszystkich Libijczyków do poszanowania równieŝ w przyszłości jego niezaleŝności, tak aby mogło ono wywiązać się z powierzonych mu zadań; 9. potępia ciągłą i skrywaną ingerencję podmiotów w regionie w wewnętrzne sprawy Libii, co znacznie przyczyniło się do stopniowego rozpadu tego kraju; wzywa kraje sąsiadujące z Libią i inne podmioty w regionie, w szczególności Egipt i Zjednoczone Emiraty Arabskie, do powstrzymania się od wszelkich działań mogących pogłębić napięcia w tym kraju; pozytywnie ocenia niedawne zbliŝone do siebie oświadczenia wydane przez Unię Afrykańską na posiedzeniu w dniu 3 grudnia 2014 r. i przez Ligę Państw Arabskich w dniu 5 stycznia 2015 r.; 10. wzywa do zachowania neutralności kluczowych libijskich instytucji, w szczególności Banku Centralnego, National Oil Corporation i państwowego funduszu majątkowego, którym ONZ zezwoliła na przyjmowanie środków ze sprzedaŝy z ropy naftowej z zagranicy; wzywa w tym kontekście do stworzenia międzynarodowego mechanizmu nadzoru w celu zamroŝenia tych dochodów oprócz wydatków na wynagrodzenia do czasu utworzenia krajowego rządu jedności, tak aby zachęcić zwalczające się frakcje do przystania na polityczny kompromis; 11. wzywa władze libijskie, aby przyjęły wysokie standardy przejrzystości w krajowym sektorze wydobywczym, tak aby na zasobach naturalnych Libii skorzystali wszyscy mieszkańcy, a zwłaszcza aby jak najszybciej przyjęły wymogi inicjatywy na rzecz przejrzystości w przemyśle wydobywczym (EITI); ponawia swój apel, aby europejskie przedsiębiorstwa działające w Libii ujawniły swoje transakcje finansowe w sektorze PE v /8 RE\ doc

7 energetycznym; 12. wyraŝa głębokie zaniepokojenie konsekwencjami środowiskowymi wynikającymi ze zniszczenia zbiorników ropy naftowej w następstwie ostatnich walk we wschodniej Libii; 13. wzywa UE i jej państwa członkowskie do nieszczędzenia wysiłków na rzecz wspierania ONZ i innych inicjatyw niewojskowych mających na celu rozwiązanie obecnego kryzysu; wzywa przede wszystkim UE i jej państwa członkowskie do zwiększenia pomocy humanitarnej w odpowiedzi na trudną sytuację ludności libijskiej, w szczególności w obszarach najbardziej dotkniętych kryzysem, oraz do pozostania w gotowości, by móc zareagować w razie dalszego pogorszenia się sytuacji; 14. uwaŝa, Ŝe UE nie udało się opracować i wdroŝyć solidnej i kompleksowej strategii pomocy w okresie transformacji po obaleniu M. Kaddafiego; ubolewa w szczególności z powodu trwałego braku koordynacji strategii politycznych państw członkowskich UE na rzecz Libii oraz z powodu problemów ESDZ w zakresie wspierania wspólnego i skutecznego podejścia unijnego; 15. wzywa UE, aby w pełni wykorzystała instrument na rzecz stabilności i pokoju z myślą o mediacji, dialogu i pojednaniu, oraz by w trybie pilnym wsparła mediację w koordynacji z UNSMIL; wzywa równieŝ UE do wspierania umocnienia organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza organizacji kobiet, w celu poszukiwania pokojowych rozwiązań dla licznych kryzysów w kraju; 16. wyraŝa zaniepokojenie doniesieniami o niewydolnym wymiarze sprawiedliwości w Libii i o powaŝnych brakach w zapewnianiu uczciwych standardów procesowych; wzywa władze Libii do pełnej współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym, pomagając w jego dochodzeniach oraz stosując się do jego wyroków; wyraŝa zaniepokojenie faktem, Ŝe władzom Libii nie udaje się zapewnić podstawowych praw procesowych oskarŝonym przez Międzynarodowy Trybunał Karny Abdullahowi al- Sanussiemu i Saifowi al -Islamowi Kaddafiemu; przypomina swój absolutny sprzeciw wobec kary śmierci we wszystkich przypadkach, niezaleŝnie od charakteru popełnionej zbrodni, i wzywa Libię do zniesienia kary śmierci; wzywa UE do rozwaŝenia moŝliwości wspierania wysiłków na rzecz poprawy praworządności w tym kraju; 17. wyraŝa głębokie zaniepokojenie losem migrantów, osób ubiegających się o azyl i uchodźców w Libii, których juŝ niepewna sytuacja ulega dalszemu pogorszeniu; wzywa UE i jej państwa członkowskie do niesienia skutecznej pomocy Włochom w chwalebnych wysiłkach tego państwa zmierzających do opanowania spirali migracji z Afryki Północnej, w szczególności z Libii; uwaŝa, Ŝe nowo ustanowiony unijny program Operacja Triton nie stanowi odpowiedniej odpowiedzi na istniejące wyznania i domaga się radykalnego przeglądu tego programu; wzywa wszystkie państwa członkowskie, a przede wszystkim Włochy, do ścisłego przestrzegania unijnego i międzynarodowego prawa dotyczącego uchodźców, w tym do poszanowania zasady niewydalania i indywidualnej oceny sytuacji; 18. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji Europejskiej, Europejskiej SłuŜbie Działań Zewnętrznych, wysokiej RE\ doc 7/8 PE v01-00

8 przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/ wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej, parlamentom i rządom państw członkowskich, libijskiej Izbie Reprezentantów, Radzie Bezpieczeństwa ONZ, Zgromadzeniu Ogólnemu Narodów Zjednoczonych, Radzie Praw Człowieka ONZ, Lidze Arabskiej i Unii Afrykańskiej. PE v /8 RE\ doc