Dokument z posiedzenia PROJEKT REZOLUCJI

Transkrypt

1 Parlament Europejski Dokument z posiedzenia B8-0181/ PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie sytuacji w Libii (2016/2537(RSP)) Fabio Massimo Castaldo, Ignazio Corrao, Rolandas Paksas w imieniu grupy EFDD RE\ doc PE v01-00 Zjednoczona w różnorodności

2 B8-0181/2016 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Libii (2016/2537(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Libii, w szczególności rezolucję z dnia 15 września 2011 r. 1, 22 listopada 2012 r. 2, 18 września 2014 r. 3 i 15 stycznia 2015 r. 4, uwzględniając niedawne oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini w sprawie Libii, w tym oświadczenia z 7 i 19 stycznia 2016 r., uwzględniając wydane w imieniu UE oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel w sprawie podpisania libijskiego porozumienia politycznego, uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 15 grudnia 2014 r., 9 lutego 2015 r., 16 marca 2015 r., 12 października 2015 r. oraz 18 stycznia 2016 r., uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1970 (2011), 1973 (2011), 2174 (2014), 2238 (2015), 2240 (2015) i 2259 (2015), uwzględniając decyzję Rady 2013/233/WPZiB z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie misji Unii Europejskiej dotyczącej pomocy w zintegrowanym zarządzaniu granicami w Libii (EUBAM Libia) 5, uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2015/778 z dnia 18 maja 2015 r. w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej w południowym rejonie środkowej części Morza Śródziemnego (EUNAVFOR MED) 6 oraz rozpoczęcie drugiej fazy operacji przeciw przemytowi ludzi (operacji Sophia) w dniu 7 października 2015 r., uwzględniając wspólny komunikat wydany dnia 13 grudnia 2015 r. po posiedzeniu ministerialnym na temat Libii, które odbyło się w Rzymie, uwzględniając mianowanie w dniu 4 listopada 2015 r. specjalnego przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. Libii, uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, że w dniu 17 grudnia 2015 r. w Skhirat w Maroku, w ramach wspieranego przez ONZ dialogu politycznego, libijscy delegaci podpisali libijskie 1 Dz.U. C 51 E z , s Dz.U. C 419 z , s Teksty przyjęte, P8_TA(2014) Teksty przyjęte, P8_TA(2015) Dz.U. L 138 z , s Dz.U. L 122 z , s. 31. PE v /7 RE\ doc

3 porozumienie polityczne; B. mając na uwadze, że w dniu 19 stycznia 2016 r. Rada Prezydencka Libii zapowiedziała utworzenie nowego rządu jedności narodowej, mającego zjednoczyć walczące ze sobą strony na mocy libijskiego porozumienia politycznego; mając na uwadze, że zaledwie siedmiu z dziewięciu członków Rady podpisało ten dokument, który mianował w sumie 32 ministrów, w tym jedną kobietę; C. mając na uwadze, że zatwierdzenie nowego rządu, aby mógł on rozpocząć realizację swoich prac, miało nastąpić dwiema trzecimi głosów zgromadzenia ustawodawczego w terminie 10 dni, lecz w dniu 25 stycznia 2016 r. Izba Reprezentantów wyraziła zastrzeżenia dotyczące art. 8 porozumienia i odrzuciła gabinet zaproponowany Radę Prezydencką, wyznaczając termin 10 dni na złożenie nowej propozycji; D. mając na uwadze, że na posiedzeniu ministerialnym na temat Libii, które odbyło się w grudniu 2015 r. w Rzymie, różne podmioty, w tym Liga Państw Arabskich, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Unia Afrykańska i Unia Europejska zadeklarowały poparcie dla rządu jedności narodowej jako jedynego prawowitego rządu Libii, oświadczając, że zerwą one oficjalne kontakty z osobami i instytucjami niezatwierdzonymi przez libijskie porozumienie polityczne i odrzucą wszelkie obce ingerencje w libijski proces pokojowy; E. mając na uwadze, że szereg niedawnych ataków terrorystycznych ISIS/ Daisz, w tym atak na centrum sportowe w Zliten w dniu 7 stycznia 2016 r. oraz inne napaści na infrastrukturę naftową i jej magazyny są dowodem na nasilenie działalności tego ugrupowania terrorystycznego w Libii; mając na uwadze, że według doniesień nawet 3000 bojowników ISIS/ Daisz mieszka obecnie w mieście Syrta, a owo ugrupowanie terrorystyczne rozszerza swoje wpływy wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego; mając na uwadze, że nastąpił gwałtowny wzrost liczby zagranicznych bojowników podróżujących do Libii w celu przystąpienia do organizacji terrorystycznych; F. mając na uwadze, że brak praworządności i wysoki poziom przemocy w Libii w połączeniu z rozprzestrzenianiem broni i brakiem struktur władzy umożliwiły rozkwit brutalnych ekstremistycznych ugrupowań, takich jak Państwo Islamskie, Al-Kaida i Ansar al-sharia w Libii (ASL); mając na uwadze, że te organizacje terrorystyczne korzystają z Libii jako bezpiecznej przystani dla rozpoczęcia operacji przeciwko sąsiednim krajom, a Libia stała się nowym celem podróży zagranicznych bojowników dżihadystów; G. mając na uwadze, że stan bezpieczeństwa w Libii wciąż jest niezwykle niestabilny nie tylko ze względu na obecność organizacji terrorystycznych, lecz również obecność bojówek walczących o kontrolę nad szlakami przemytu i kluczowymi lokalizacjami zasobów; mając na uwadze, że libijskie granice są nadal bardzo nieszczelne, co ułatwia handel bronią i ludźmi; H. mając na uwadze, że obecna sytuacja w Libii to skutek szeregu istotnych błędów, sięgających wstecz aż do interwencji wojskowej z 2011 r.; mając na uwadze, że różne podmioty międzynarodowe jednoznacznie wykazały chęć wsparcia nowej kampanii wojskowej przeciwko ISIS/ Daisz w Libii po utworzeniu nowego rządu, a USA, Wielka Brytania, Francja i Włochy rzekomo rozpoczęły wstępne działania prowadzące do RE\ doc 3/7 PE v01-00

4 interwencji wojskowej; mając na uwadze, że równolegle różne libijskie podmioty stwierdziły jasno, że są przeciwne obcej interwencji i że pomoc byłaby mile widziana wyłącznie w formie wsparcia logistycznego i technicznego; I. mając na uwadze, że od lipca 2014 r. w Libii dochodzi do nieustających niepokojów społecznych wskutek walk między wrogimi bojówkami, co doprowadziło do przesiedlenia około osób; mając na uwadze, że stan bezpieczeństwa jest nadal skrajnie niestabilny, a nieprzerwany strumień migrantów próbuje przedostać się do sąsiednich państw oraz na drugą stronę Morza Śródziemnego; mając na uwadze, że w roku 2015 zginęła największa do tej pory liczba migrantów przeprawiających się przez Morze Śródziemne, a większość z nich zginęła wzdłuż niebezpiecznego centralnego śródziemnomorskiego szlaku wykorzystywanego przez przemytników działających z terenu Libii; mając na uwadze, że w 2015 r. ponad tys. migrantów próbowało przedostać się przez morze, a większość z nich wyruszała z Libii; J. mając na uwadze, że Unia Europejska jest gotowa wesprzeć Libię pakietem pomocowym w wysokości 100 mln EUR po rozpoczęciu funkcjonowania rządu jedności w tym kraju; mając na uwadze, że pieniądze te zostaną przeznaczone na projekty, które będą omówione z rządem jedności narodowej; K. mając na uwadze, że seria wiadomości elektronicznych, które przeciekły do opinii publicznej, wydaje się wskazywać, iż były specjalny wysłannik ONZ ds. Libii Bernardino Leona przez większość swojego mandatu koordynował działania ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, czyli jedną z zainteresowanych stron w Libii, przygotowując sobie grunt pod dobrze płatne miejsce pracy w Akademii Dyplomatycznej w Emiratach; L. mając na uwadze, że istniejące podziały między wschodnią a zachodnią częścią Libii uległy pogorszeniu wskutek sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w kraju, a przy braku pomyślnego procesu prowadzącego do utworzenia rządu jedności narodowej integralność terytorialna Libii może być zagrożona; M. mając na uwadze, że Libia straciła 60 mld USD w sektorze produkcji i eksportu wskutek zakłóceń dostaw ropy naftowej do portów i z pól naftowych w ciągu ostatnich trzech lat, a ataki bojowników Państwa Islamskiego ogromnie zaszkodziły przemysłowi naftowemu; mając na uwadze, że przed 2011 r. Libia produkowała 1,6 mln baryłek ropy dziennie, ale obecnie jest najmniejszym producentem w organizacji krajów eksportujących ropę naftową, produkując tylko baryłek ropy dziennie; 1. z zadowoleniem przyjmuje podpisanie dnia 17 grudnia 2015 r. libijskiego porozumienia politycznego i popiera je, ale jest świadomy, że krok ten stanowi dopiero początek długiego i trudnego procesu; zachęca specjalnego przedstawiciela ONZ Martina Koblera oraz misję wsparcia ONZ w Libii (UNSMIL) do działania oraz popiera ich stałe wysiłki na rzecz ułatwienia dialogu między różnymi stronami; 2. ubolewa nad tym, że pierwszy gabinet zaproponowany przez Radę Prezydencką został odrzucony przez Izbę Reprezentantów, ale jednocześnie z zadowoleniem przyjmuje potwierdzenie co do zasady porozumienia politycznego; zdecydowanie potępia uprowadzenie członka Izby Reprezentantów Mohameda al-ra ida i wzywa wszystkie wpływowe podmioty, aby dołożyły wszelkich starań w celu zapewnienia jego PE v /7 RE\ doc

5 natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia; sprzeciwia się jakiejkolwiek strategii realizowanej przez którykolwiek podmiot, która osłabiałaby lub spowalniała proces polityczny prowadzący do utworzenia nowego rządu jedności narodowej; 3. wzywa wszystkie strony do wykazania się odpowiedzialnością i stania na straży interesów kraju, przede wszystkim poprzez wspieranie tworzenia nowego rządu, którego priorytetem będzie osiągnięcie porozumienia między wszystkimi siłami niedżihadystycznymi w tym państwie oraz współpraca ze wszystkimi stronami, łącznie z poszczególnymi plemionami, różnymi grupami etnicznymi oraz jednostkami terytorialnymi i podmiotami lokalnymi, w celu zapewnienia narodowego pojednania i doprowadzenia do konsensusu, aby sprostać wyjątkowym wyzwaniom stojącym przed Libią, w tym sytuacji humanitarnej oraz wyzwaniom w zakresie bezpieczeństwa i upadającej gospodarki; 4. podkreśla, że pełne wdrożenie porozumienia będzie musiało być procesem otwartym i włączającym wszystkie strony, za który odpowiedzialność wezmą sami Libijczycy; podkreśla znaczenie ciągłego angażowania społeczeństwa obywatelskiego, kobiet, podmiotów lokalnych, grup etnicznych i przedstawicieli plemion, w tym często pomijanych plemion w Fezzanie Tubów i Tuaregów; uważa, że utworzenie stałej libijskiej rady szury ds. dialogu politycznego, który powinien obejmować możliwie jak najwięcej podmiotów, mogłoby wspomóc proces wypracowania politycznego konsensusu oraz ugruntować prawomocność tego porozumienia; 5. apeluje, by kraje sąsiadujące z Libią oraz podmioty regionalne i międzynarodowe unikały jakichkolwiek działań, które mogłyby negatywnie wpłynąć na proces pokojowy w Libii, oraz by w pełni przestrzegały rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2259 (2015), zaprzestając tym samym udzielania wsparcia stronom będącym poza zakresem porozumienia politycznego i kontaktów z nimi; jest zdania, że należy wskazać i pociągnąć do odpowiedzialności podmioty, które nie przestrzegają zasad oraz bezpośrednio lub pośrednio wspierając odłamy polityczne w regionie lub ugrupowania terrorystyczne przyczyniają się do zaogniania wojny w Libii; 6. zdecydowanie potępia niedawne ataki terrorystyczne ze strony ISIS/ Daisz i składa kondolencje oraz wyrazy głębokiego współczucia rodzinom ofiar; podkreśla, że ISIS/ Daisz i inne ugrupowania terrorystyczne prosperują w sytuacji chaosu i niepokojów społecznych i jest przekonany, że dołożą one wszelkich starań, aby podważyć formowanie rządu krajowego; jest przekonany, że pluralistyczny rząd utrzymujący praworządność i dbający o potrzeby obywateli jest najlepszym sposobem na powstrzymanie rozprzestrzeniania się radykalnych nastrojów i w ostatecznym rozrachunku najlepszym sposobem przeciwdziałania terroryzmowi; 7. z zadowoleniem przyjmuje pakiet pomocowy UE w wysokości 100 mln EUR jako pierwszy krok, aby pomóc nowemu rządowi w realizacji ww. porozumienia; apeluje do państw członkowskich, by nie działały indywidualnie, lecz wspierały wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel w sformułowaniu kompleksowej strategii, w koordynacji z UNSMIL oraz władzami Libii, na rzecz wsparcia transformacji i nowego rządu Libii; uważa, że reforma sektora bezpieczeństwa oraz programy rozbrojenia, demobilizacji i reintegracji mają pierwszorzędne znaczenie dla kraju i wzywa Komisję, wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel oraz państwa RE\ doc 5/7 PE v01-00

6 członkowskie, by były gotowe do udzielenia niezbędnej pomocy w tych dziedzinach, jeżeli nowy rząd zwróci się z taką prośbą; 8. jest przekonany o konieczności zachowania neutralności libijskich instytucji, w szczególności Banku Centralnego i krajowego przedsiębiorstwa naftowego (National Oil Corporation), przy jednoczesnym zapewnieniu przejrzystości i odpowiedzialności, aby upewnić się, że przychody z ropy naftowej są wykorzystywane z korzyścią dla ludności Libii i nie podsycają bardziej wewnętrznego konfliktu; 9. jest poważnie zaniepokojony tym, że niektóre państwa członkowskie mogą rozważać interwencję wojskową w Libii bez mandatu Rady Bezpieczeństwa ONZ lub wyraźnej prośby rządu Libii; odrzuca taką możliwość, gdyż stanowiłoby to poważne naruszenie autorytetu nowego rządu i mogłoby mieć katastrofalne skutki; przypomina, że obecna krytyczna sytuacja jest w dużym stopniu wynikiem nieodpowiedzialnej interwencji w Libii w 2011 r. oraz że państwa członkowskie UE uczestniczące w niej ponoszą szczególną odpowiedzialność; wzywa do poszanowania woli Libii dotyczącej ewentualnych interwencji na jej terytorium; wzywa natomiast państwa członkowskie i UE do opracowania jasnej i skoordynowanej strategii na rzecz wspierania zmian politycznych, pamiętając, że niepowodzenie działań z 2011 było spowodowane w dużej mierze brakiem jednolitego podejścia; 10. wzywa rząd jedności narodowej, aby pociągnął do odpowiedzialności osoby odpowiedzialne za łamanie międzynarodowego prawa humanitarnego oraz naruszanie praw człowieka, w tym osoby zaangażowane w ataki na cywilów lub przemoc na tle seksualnym, oraz by w pełni współpracował on i udzielał koniecznego wsparcia Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu i prokuraturze, co jest wymagane na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ 1970 (2011) i o czym przypomniano w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ 2238 (2015); 11. jest głęboko zaniepokojony skutkami ubocznymi, jakie niestabilność w Libii może wywrzeć na sąsiednie kraje, szczególnie te, które również znajdują się w fazie przejściowej, takie jak Tunezja, oraz ogólnie na cały region; wzywa państwa członkowskie i Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na sytuację w regionie oraz zbadanie, we współpracy z zainteresowanymi krajami, jakie są możliwe środki zaradcze; 12. apeluje o bardziej wyrazistą rolę misji granicznej Unii Europejskiej (EUBAM) dla Libii; jest przekonany o konieczności określenia we współpracy z UNSMIL, nowym rządem jedności narodowej oraz państwami sąsiadującymi z Libią wspólnej strategii kontroli granicznej w celu przeciwdziałania zjawisku przemytu broni i ludzi oraz napływowi zagranicznych bojowników; 13. potępia rażący konflikt interesów ze strony specjalnego przedstawiciela ONZ Bernardino Leóna oraz jego brak rzetelności w wykonywaniu pracy; przypomina, że przed mianowaniem Bernardino Leóna na stanowisko specjalnego przedstawiciela ONZ pracował on też jako specjalny przedstawiciel UE w południowym regionie Morza Śródziemnego; uważa, że jego działania podważają wiarygodność ONZ, UE i całej wspólnoty międzynarodowej; wzywa wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą do wskazania środków umożliwiających uniknięcie w przyszłości podobnych sytuacji, w tym przez wprowadzenie ścisłych okresów karencji; postanawia przeprowadzić PE v /7 RE\ doc

7 dochodzenie w tej sprawie; 14. ponownie zapewnia o głębokim zaangażowaniu UE w suwerenność, niepodległość, jedność i integralność terytorialną Libii; uważa, że przyszły rząd powinien rozważyć możliwość przyjęcia rozwiązań instytucjonalnych zapewniających pewien stopień autonomii lokalnej i regionalnej tożsamości, takich jak rodzaj rządu federalnego; 15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządowi jedności narodowej Libii, sekretarzowi generalnemu ONZ, Lidze Państw Arabskich i Unii Afrykańskiej. RE\ doc 7/7 PE v01-00