WPŁYW ZRĘBU ZUPEŁNEGO NA WŁAŚCIWOŚCI ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH BIELIC W REJONIE MASYWU ŚNIEŻNIKA
|
|
- Michalina Danuta Stefaniak
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 4 WARSZAWA 2009: ELŻBIETA JAMROZ WPŁYW ZRĘBU ZUPEŁNEGO NA WŁAŚCIWOŚCI ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH BIELIC W REJONIE MASYWU ŚNIEŻNIKA EFFECT OF CLEAR-CUTTING ON THE PROPERTIES OF HUMIC COMPOUNDS IN PODZOLS IN THE ŚNIEŻNIK MASSIF REGION Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Abstract: The effect of clear-cutting (stems only) on the humic substances of podzols was studied in a spruce forest of the Śnieżnik Massif - Eastern Sudety Mts. Samples from organic soil horizons were collected from the area after clear-cutting and from forest sites located at the same altitude. The concentration of total organic carbon was significantly lower after forest removal. The amount of total nitrogen was also significantly lower in podzols after the clear-cutting, in comparison to that in soil horizons under fresh spruce stands, what is linked with breaking the input of fresh organic matter into the soil. Solid-state l3c nuclear magnetic resonance (NMR) spectroscopy, as well as FTIR analysis were applied to study the structural chemistry of the extracted humic acids in the ectohumus horizons in the podzols. Increase of the inner oxidation and contribution of carboxyl C in the humic acids and decrease of O-alkyl-C have been observed after forest harvesting. Słowa kluczowe: ektopróchnica. kwasy huminowe, gleby górskie, zrąb zupełny, 13C CPMAS NMR, widma FTIR. Key words: ectohumus, humic acids, mountain soils, clear-cutting, 13C CPMAS NMR, FTIR spectra. WSTĘP Rębnie zupełne stanowią bardzo silną ingerencję w funkcjonowanie ekosystemu leśnego. Istota rębni zupełnych polega na wycięciu jednym cięciem, tzw. zupełnym, wszystkich drzew drzewostanu dojrzałego, przeznaczonych do usunięcia w trakcie jego odnowienia [Jaszczak 1999]. Odsłonięta powierzchnia jest zazwyczaj odnawiana sztucznie, rzadziej naturalnie, w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego. Wady rębni zupełnych to niekorzystne warunki wzrostu dla gatunków wymagających w młodości osłony, zagrożenie powierzchni erozją wietrzną i wodną, zagrożenie wtórnym zabagnieniem na siedliskach podmokłych, przesuszenie wierzchnich warstw gleby, a także silna ekspansja roślinności zielnej. Takie działania indukują bardzo szerokie biogeochemiczne przemiany środowiska, od zmniejszenia miąższości poziomów organicznych na skutek braku dopływu materii organicznej pochodzącej z opadu (liści drzew) podlegającej procesom mineralizacji oraz humifikacji,
2 36 E. Jamroz do zmian wilgotności oraz temperatury gleby, co wpływa na aktywność mikrobiologiczną oraz tempo rozkładu materii organicznej [Johnson i in. 1995; Ussiri, Johnson 2007]. Niewiele jest jednak w literaturze informacji na temat wpływu gospodarki zrębowej na właściwości glebowej materii organicznej. W pracy przedstawiono charakterystykę związków próchnicznych poziomu epihumusowego bielic występujących w rejonie Góry Stroma, w Masywie Śnieżnika na powierzchnach po zrębie zupełnym i pod drzewostanami. MATERIAŁ I METODY Badaniami objęto profile bielic wytworzonych z gnejsów oraz łupków łyszczykowych zlokalizowanych na zboczu Góry Stroma, w Masywie Śnieżnika, w Sudetach Wschodnich, na wysokości m n.p.m. Odkrywki glebowe wykonano w siedliskach boru górskiego, na obszarach po zrębie zupełnym oraz dla porównania na stanowisku pod drzewostanem wykazującym objawy zasychania igieł oraz pod drzewostanem zdrowym. Zrąb zupełny monokultury świerkowej wykonano około 10 lat przed rozpoczęciem badań. Młode nasadzenia, na etapie pobierania próbek glebowych 9-letnie, składająsię ze świerka, modrzewia oraz buka. Do analiz wytypowano następujące obiekty położone w odległości około 200 metrów od siebie: Obiekt A -bielica wytworzona z gnejsów, typ próchnicy mor, siedlisko boru górskiego, odnowienie po zrębie zupełnym monokultury świerkowej, Obiekt B - bielica wytworzona z gnejsów, typ próchnicy mor, siedlisko boru górskiego, drzewostan bez uszkodzeń. Obiekt C - bielica wytworzona z gnejsów z przeławiceniami łupków [Don i Opletal 1997], typ próchnicy mor, siedlisko boru górskiego, drzewostan z widocznymi uszkodzeniami aparatu asymilacyjnego, w postaci zasychających igieł w ok. 50%. W poziomach ektopróchnicy określono ph - potencjometrycznie w 1 mol KC1 dm-3 oraz w wodzie destylowanej, zawartość węgla organicznego - analizatorem CS-mat 5500 firmy Strohlein, całkowitą zawartość azotu- metodą Kjeldahla na analizatorze Buchi. Skład frakcyjny związków próchnicznych oznaczono zmodyfikowaną metodą Tiurina [Dziadowiec i Gonet 1999] wydzielając frakcje: la - substancje przechodzące do roztworu podczas dekalcytacji gleby 0,05 M H^S04, obejmujące głównie niskocząsteczkowe kwasy fulwowe; I - połączenia próchniczne ekstrahowane drogą wielokrotnego traktowania gleby 0,1 mol NaOH dm-3, po dekalcytacji, obejmujące formy połączeń próchnicy wolne, związane z wapniem oraz niekrzemianowymi formami R2Ov rozdzielając frakcję na węgiel kwasów huminowych (CKH) oraz fulwowych (CKF); C humin - węgiel niehydrolizujący, obejmujący tzw. poekstrakcyjną pozostałość, wyliczony z różnicy: C humin = Corg. - (C frakcji Ia + C frakcji I). Na podstawie uzyskanych wyników wyliczono indeksy transformacji materii organicznej, tj. C/N, CKH/CKF, a także indeks humifikacji IH wyliczony jako suma węgla frakcji Ia i I [Drozd i in. 1998]. Przeprowadzono analizę jakościową kwasów huminowych wyekstrahowanych z poziomów ektopróchnicy badanych bielic metodą Schnitzera [Dziadowiec i Gonet 1999]. Oznaczono w nich skład elementarny na analizatorze 2400 CHNS vario EL III firmy
3 Wpływ zrębu zupełnego na właściwości związków próchnicznych bielic 37 Elementar, a wyniki podano w procentach atomowych w przeliczeniu na masę bezpopielną. Widma w podczerwieni Fourier Transform Infrared (FTIR) oznaczono spektrometrem FTIR Bruker 66/s - preparaty przygotowano z 1 mg próbki kwasów huminowych zmieszanej z 400 mg KBr. W preparatach kwasów huminowych wykonano także oznaczenia widm 13C NMR spektrometrem 300 MHz AMX Bruker NMR. Analizy jakościowe kwasów huminowych wykonano w laboratoriach Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego. WYNIKI BADAN I DYSKUSJA Analizowane siedliska różniły się pod względem zawartości węgla organicznego w poziomach próchnicy nadkładowej (tab. 1). Szczególnie wyraźnie zaznaczyły się te różnice w poziomach Oh bielic z obszaru po zrębie zupełnym (126,4 g kg"1) oraz w siedlisku boru górskiego, gdzie nie stosowano zabiegu usunięcia drzew (231,2 g kg-1). W borze górskim, w którym obserwowano zniekształcenia aparatu asymilacyjnego, zawartość węgla organicznego była najniższa (116,6 g kg-1), co spowodowane było - podobnie jak w siedlisku po zrębie - mniejszym dopływem materii organicznej w postaci świeżego opadu roślinnego. Podobne zróżnicowanie stwierdzono w przypadku azotu, jednak w tym przypadku poziom epihumusowy bielicy po zrębie charakteryzował się najniższąjego zawartością (tab. 1). Ishikawa i in. [2007] badając dynamikę azotu w poziomach próchnic nadkładowych stwierdzili również wyraźne obniżanie się zawartości azotu na powierzchniach po zrębach.wspomniani autorzy sugerują iż może to być efektem szybszego tempa mineralizacji materii organicznej oraz zwiększonego pobierania tego składnika przez roślinność intensywnie regenerującą się po zabiegu zrębu zupełnego. W składzie frakcyjnym próchnicy stwierdzono zróżnicowanie między obiektami na obszarze po zrębie oraz w borze górskim (tab. 2). W poziomie epihumusowym gleby po zrębie zupełnym obserwowano ponad dwukrotnie większy udział węgla frakcji niskocząsteczkowej (CKH/CKF = 0,5) w porównaniu z glebami ze stanowiska boru górskiego, gdzie nie przeprowadzono zabiegu usunięcia drzew (CKH/CKF=1,5). Wskazuje to na zmniejszenie udziału kwasów huminowych w środowisku, gdzie prawidłowy wzrost i rozwój drzewostanu ulega przerwaniu. Porównując wartości stosunku CKH/CKF w ektopróchnicy spod drzewostanu, gdzie obserwowano zasychanie igieł, z wartościami spod zdrowego drzewostanu, stwierdzono, że procesy degradacji, których przejawem są uszkodzenia igieł, również wpływają na obniżenie udziału węgla kwasów huminowych w składzie frak- TABELA 1 Zawartość węgla, azotu oraz ph poziomów e kto próchnicy bielic z rejonu Masywu Śnieżnika TABLE 1 Content o f organie carbon, nitro gen and ph from the e eto humus horizons o f the podzols from the Śnieżnik Massif Obiekt* Object Poziom Miąższość genet. Thickness Soil cm horizon PHkc. Corg. TOC g kg"1 Nog. Ntot. A Oh 4 2,7 126,4 3,9 B ,7 448,6 17,6 O f 5 2,5 457,4 15,2 Oh 5 2,7 231,2 11,3 C Olf 8 3,5 425,6 23,4 Oh 3 2,7 116,6 10,5 * Objaśnienia: A - zrąb zupełny, B - drzewostan bez uszkodzeń, C - drzewostan uszkodzony, Explanations: A - clear-cutting, B - mountain coniferous forest without symptoms o f degradation, C - mountain coniferous forest in dying process
4 38 E. Jamroz TABELA 2 Skład frakcyjny, wartości C/N oraz indeksy transformacji próchnicy nadkładowej bielic z rejonu Masywu Śnieżnika TABLE 2 Fractional composition, C/N values and transformation indexes o f humic substances from the ectohumus horizons o f the podzols from the Śnieżnik Massif Obiekt Object KH - kwasy huminowe, humic acids; KF - kwasy fulwowe, fulvic acids cyjnym próchnicy nadkładowej. Odzwierciedleniem zróżnicowania warunków, jakie panują w siedlisku po całkowitym usunięciu drzew jest także udział węgla niehydrolizującego wyraźnie niższy (16,06%) niż w glebach pod drzewostanem (42,89 i 49,74%). Najwyższy natomiast jest indeks humifikacji (IH) materii organicznej bielicy po zrębie, przy jednoczesnym pogorszeniu się tam warunków przebiegu procesów rozkładu, na co wskazują wartości C/N (tab. 2). Nieco odmienne wyniki uzyskano badając próchnicę gleby brunatnej w siedlisku boru mieszanego górskiego po zrębie zupełnym w Górach Bialskich [Jamroz 2009], gdzie udział węgla niehydrolizującego był na podobnym poziomie, natomiast w TABELA 3 Skład pierwiastkowy, wartości stosunków atomowych oraz stopnia utlenienia wewnętrznego (oj) kwasów huminowych bielic z rejonu Masywu Śnieżnika TABLE 3 Elemental composition, atomie ratios and degree o f internal oxidation (w) o f humic acids in the region o f Śnieżnik Massif Obiekt Object Poziom genet. Soil horizon Poziom genet Soil horizon Skład pierwiastkowy kwasów huminowych w % atomowych Elemental composition o f humic acids in atomic % C H N io A Oh 32,2 41,3 2,3 24,2 i B Oh 34,8 41,7 2,0 21,5 C Oh 34,6 36,2 1,7 27,6 Stosunki atomowe oraz stopień utlenienia wewnętrznego KH Atomie ratios and degree o f internal oxidation H/C N/C O /C jo/h C1) A Oh 1,283 0,071 0,752 jo,586 0,435 B Oh 1,198 0,057 0,618 0,516 0,210 C Oh ,048 0,796 0,762 0,692 Corg. Cfr. Ia Cfr. I CKH CKF CKH/ CKF ^humin IH C/N % % Corg. - % o f TOC A Oh 12,64 13,77 70,17 23,58 46,59 0,51 16,06 83,94 32 B 01 44,86 3,32 39,85 16,56 14,29 1, ,17 26 O f 45,74 3,65 32,01 17,84 14, ,34 35,66 30 Oh 23,12 5,49 44,77 26,86 17,91 1,50 49,74 50,26 21 C Olf 42,56 1,8 37,31 20,3 17,01 1,19 60,89 39,11 18 Oh 11,66 2,57 54,54 27,78 29,76 0,93 42,89 57,11 11 składzie frakcyjnym próchnicy dominowały kwasy huminowe, a intensywność procesów mineralizacji była znacznie wyższa. Potwierdza to istotny wpływ procesu glebotwórczego na kształtowanie się właściwości związków próchnicznych. Jedną z najważniejszych właściwości kwasów huminowych jest ich skład elementarny. Cząsteczki kwasów huminowych poziomu epihumusowego bielicy z obszaru po zrębie charakteryzowały się niższą zawartością węgla i nieco wyższą azotu w porównaniu z kwasami huminowymi bielic z siedlisk borowych z zachowanym drzewostanem (tab. 3). Uzyskane wyniki są zgodne z opisywanymi przez Ussiri i Johnsona [2007], którzy również stwierdzili obniżenie zawartości węgla oraz podwyższenie zawartości azotu w cząsteczkach kwasów huminowych w poziomie Oh bielicy po wykonaniu zrębu zupełnego.
5 Wpływ zrębu zupełnego na właściwości związków próchnicznych bielic 39 RYSUNEK 1 Widma FTIR kwasów huminowych wyekstrahowanych z poziomu Oh bielic z obszaru zrębu zupełnego A oraz spod drzewostanów B i C FIGURE 1 FTIR spectra of humic acids isolated from Oh horizons from the area after clear-cutting A and from forest sites B and C RYSUNEK 2. Rozkład węgla wybranych połączeń w cząsteczkach kwasów huminowych z poziomu Oh bielic z obszaru zrębu zupełnego A oraz spod drzewostanów B i C FIGURE 2. Distribution o f carbon of some compounds in humic acids isolated from Oh horizons from the area after clear-cutting A and from forest sites under spruce stands B and C
6 40 E. Jamroz Na podstawie wartości stosunków atomowych (tab. 3) stwierdzono, że kwasy huminowe poziomów epihumusowych bielic z terenu po zrębie charakteryzowały się najniższym stopniem aromatyczności (najwyższa wartość stosunku H/C) w porównaniu z kwasami huminowymi gleb borów górskich z zachowanymi drzewostanami [Dębska 2004; Gonet 2007]. Wskaźniki stopnia utlenienia cząsteczek kwasów huminowych oraz wartość indeksu o wskazują, iż kwasy huminowe bielic z obszaru po zrębie zupełnym charakteryzują się stopniem humifikacji wyższym niż gleby pod drzewostanem zdrowym, zaś niższym niż bielica pod drzewostanem uszkodzonym (tab. 3). Widma w podczerwieni kwasów huminowych w bielicy z obszaru po zrębie wykazały większą intensywność pasm w zakresach cm-1, cm-1 oraz cm-1 niż kwasów huminowych gleb z siedliska bom górskiego. Wyniki te wskazują iż w strukturach kwasów huminowych pod wpływem zmian w środowisku, takich jak wycięcie drzewostanu, w drobinach kwasów huminowych następuje wzrost udziału grup karboksylowych oraz struktur aromatycznych o dużym stopniu kondensacji. Znajduje to także potwierdzenie w analizie procentowego udziału połączeń węgla wyliczonego na podstawie wyników analizy 13C NMR (rys. 2 i 3). Przebieg widm kwasów huminowych z gleby obszaru po zrębie zbliżony jest do przebiegu widm z gleby boru górskiego z uszkodzonym drzewostanem. Wskazywać to może na fakt, iż całkowite wycięcie drzew jest zabiegiem stresowym dla środowiska, podobnie jak procesy degradacji spowodowane zanieczyszczeniem czy też gradacją szkodników. Przebieg widm l3c NMR kwasów huminowych z poziomu epihumusowego bielicy z siedliska po zrębie zupełnym różni się wyraźnie od przebiegu widm kwasów huminowych z siedlisk borowych z zachowanymi dojrzałymi drzewostanami (rys. 3). W widmach l3c NMR kwasów huminowych bielic pod drzewostanami wyraźne są piki o wysokiej intensywności w zakresie 0-45 oraz ppm oraz piki o słabszej intensywności w zakresach 50-61, 61-90, a także ppm (rys. 3). W bielicy występującej na obszarze po usunięciu drzewostanu obserwowane są wyraźne piki o największej intensywności w zakresie ppm, świadczące o obecności węgla pochodnych celulozowych i hemicelulozy [Dębska 2004] oraz o nieco słabszej intensywności w zakresie obejmującym węgiel połączeń aromatycznych (szczególnie między ppm), obejmujący głównie połączenia ligninowe [Kógel-Knabner 1993]. Otrzymane wyniki są zgodne z uzyskanymi przez Ussiri i Johnsona [2007], którzy po RYSUNEK3. Widma 13C NMR kwasów huminowych gleb poziomu Oh bielic z obszaru zrębu zupełnego - A i spod drzewostanów B i C FIGURE 3. 13C NMR spectra of humic acids from Oh horizons in podzols from the area after clear-cutting - A and from the coniferous forest sites B and C około 15 latach po wykonaniu zrębu zupełnego odnotowali wzrost intensywności pików wskazujących na obecność węgla połączeń celulozy i hemicelulozy w poziomie Oh, a także połączeń aromatycznych.
7 Wpływ zrębu zupełnego na właściwości związków próchnicznych bielic 41 WNIOSKI 1. Stosowanie rębni zupełnych wywiera wpływ na środowisko, co przejawia się m.in. zmianami w składzie jakościowym i ilościowym próchnicy gleb leśnych. 2. Procesy transformacji materii organicznej badanych bielic na obszarze, gdzie dokonano zrębu, przebiegały w kierunku wzrostu tempa humifikacji w poziomach epihumusowych próchnic nadkładowych oraz wzrostu udziału frakcji kwasów fulwowych. 3. W warunkach badanych bielic górskich całkowite usunięcie drzew modyfikowało budowę kwasów huminowych przez wzrost ich stopnia utlenienia wewnętrznego, zwiększenie udziału struktur aromatycznych i połączeń karboksylowych, a także zmniejszenie udziału połączeń alifatycznych w strukturach tej frakcji próchnicy. 4. Obserwowane zmiany w składzie ilościowym i jakościowym substancji humusowych potwierdzają ich ważną rolę jako indykatora procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym. PODZIĘKOWANIA Praca powstała dzięki finansowemu wsparciu projektu MNiSW nr 2 P06S , a także dzięki uprzejmości Nadleśnictwa Lądek Zdrój w Strachocinie. LITERATURA DĘBSKA B. 2004: Właściwości substancji humusowych gleby nawożonej gnojowicą. ATR Bydgoszcz Rozprawy nr 110: 112 ss. DON J., OPLETAL M. 1997: Budowa i ewolucja geologiczna Masywu Śnieżnika. W: Masyw Śnieżnika, zmiany w środowisku przyrodniczym, PAE, Warszawa: DROZD J., LICZNAR M., WEBER J LICZNAR S.E., JAMROZ E., DRADRACH A., MASTALSKA- CETERA B., ZAWERBNY T. 1998: Degradacja gleb w niszczonych ekosystemach Karkonoszy i możliwości jej zapobiegania. PTSH. Wrocław: 125 ss. DZIADOWIEC H., GONET S.S.( red.) 1999: Przewodnik metodyczny do badań materii organicznej gleb. Prace Komisji Naukowych PTG 120: 65 ss. GONET S.S., DĘBSKA B., ZAUJEC A., BANACH-SZOTT M SZOMBATOVA N. 2007: Wpływ gatunku drzew i warunków glebowo-klimatycznych na właściwości próchnicy gleb leśnych. Rola materii organicznej w środowisku. PTSH Wrocław: ISHIKAWA H., OSONO T., TAKEDA H. 2007: Effects o f clear-cutting on decomposition processes in leaf litter and the nitrogen and lignin dynamics in a temperate secondary forest. J. For. Res. nr 12, JAMROZ E. 2009: Charakterystyka próchnic gleb w rejonie Puszczy Jaworowej w Górach Bialskich. Rocz. Glebozn. 60, 2: JASZCZAK R. 1999: Monitoring lasów, Wyd. AR Poznań: 212 ss. JOHNSON, C.E., DRISCOLL, C.T., FAHEY, T.J., SICCAMA, T.G., HUGHES, J.W. 1995: Carbon dynamics following clear cutting o f a northern hardwood forest. Kelly, J.M., McFee, W.W. (eds.), Carbon Forms and Functions in Forest Soils. SSSA, Madison, WI: KÓGEL-KNABNER I. 1993: Biodegradation and humification in forest soils W: Soil Biochemistry, vol. 8 (eds) J.M. Bollag, E. Stozky, Mercel Dekker INC: 432 ss. USSIRI D.A.N., JOHNSON C.E. 2007: Organic matter composition and dynamics in a northern hardwood forest ecosystem 15 years after clear-cutting. For. Ecol. and Manag. 240: Dr inż. Elżbieta Jamroz Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Ul. Grunwaldzka 53, Wrocław elzbieta.jamroz@up. wroc.pl
CHARAKTERYSTYKA PRÓCHNIC GLEB W REJONIE PUSZCZY JAWOROWEJ W GÓRACH BIALSKICH*
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 2 WARSZAWA 2009: 47-52 ELŻBIETA JAMROZ CHARAKTERYSTYKA PRÓCHNIC GLEB W REJONIE PUSZCZY JAWOROWEJ W GÓRACH BIALSKICH* CHARACTERISTICS OF SOIL ORGANIC MATTER IN THE SYCAMORE
SKŁAD FRAKCYJNY ZWIĄZKÓW HUMUSOWYCH EKTOPRÓCHNIC GLEB LEŚNYCH GÓR STOŁOWYCH*
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXI NR 4 WARSZAWA 2010: 146-153 BEATA ŁAB AZ, BERNARD GAŁKA SKŁAD FRAKCYJNY ZWIĄZKÓW HUMUSOWYCH EKTOPRÓCHNIC GLEB LEŚNYCH GÓR STOŁOWYCH* FRACTONAL COMPOSITION OF HUMUS ACIDS IN
WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW HUMINOWYCH GLEB CZARNOZIEMNYCH WYSTĘPUJĄCYCH W REJONIE KŁODZKA
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2010: t. 10 z. 3 (31) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 153 164 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2010 WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW HUMINOWYCH GLEB
W AŒCIWOŒCI SUBSTANCJI HUMUSOWYCH GLEBY NAWO ONEJ GNOJOWIC
AKADEMIA TECHNICZNO-ROLNICZA IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 110 Bo ena Dêbska W AŒCIWOŒCI SUBSTANCJI HUMUSOWYCH GLEBY NAWO ONEJ GNOJOWIC BYDGOSZCZ 2004 REDAKTOR NACZELNY dr hab.
ZMIANY ZAWARTOŚCI POPIOŁU, WĘGLA ORGANICZNEGO OGÓŁEM ORAZ WĘGLA ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH W OSADZIE ŚCIEKOWYM KOMPOSTOWANYM Z DODATKIEM SŁOMY
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 14/2010, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 57 64 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi Zmiany zawartości
CHARAKTERYSTYKA I ZMIANY JAKOŚCIOWE MATERII ORGANICZNEJ GLEB W WYNIKU ZALEWU WODĄ W DOŚWIADCZENIU LIZYMETRYCZNYM
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2008: t. 8 z. 2a (23) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 5 12 Większość funkcji jakie pełni gleba w agroekosystemach w decydującym stopniu zależy od ilości i jakości zawartej
SUBSTANCJE HUMUSOWE I WŁAŚCIWOŚCI CZARNYCH ZIEM WYSTĘPUJĄCYCH W OBNIŻENIU MILICKO-GŁOGOWSKIM
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2010: t. 10 z. 4 (32) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 113128 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2010 SUBSTANCJE HUMUSOWE I WŁAŚCIWOŚCI CZARNYCH
WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW HUMINOWYCH CZARNYCH ZIEM WROCŁAWSKICH HUMIC ACIDS PROPERTIES OF WROCLAW BLACK EARTH
ROCZNIK] GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 2 WARSZAWA 2009: 61-66 BEATA ŁABAZ WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW HUMINOWYCH CZARNYCH ZIEM WROCŁAWSKICH HUMIC ACIDS PROPERTIES OF WROCLAW BLACK EARTH Instytut Nauk o Glebie i Ochrony
Recenzja pracy doktorskiej mgr inż. Anny Ziółkowskiej pt. Przemiany związków fenolowych w glebach łąkowych
dr hab. inż. Elżbieta Jamroz, prof. nadzw. UP Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska Wrocław, 19.03.2019r. Recenzja pracy doktorskiej mgr inż. Anny Ziółkowskiej
WPŁYW UŻYTKOWANIA GLEB NA AKUMULACJĘ I JAKOŚĆ ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. XLV, NR 3/4, WARSZAWA, 1994: 77-84 PIOTR SKŁODOWSKI WPŁYW UŻYTKOWANIA GLEB NA AKUMULACJĘ I JAKOŚĆ ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH Zakład Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów Instytutu Geodezji
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Wydział Przyrodniczo-Technologiczny. Autoreferat
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Zał. 2 Wydział Przyrodniczo-Technologiczny Autoreferat Przebieg pracy zawodowej, opis dorobku i osiągnięć naukowo-badawczych dr inż. Elżbieta Jamroz Instytut Nauk
ZMIANY ZAWARTOŚCI WĘGLA ORGANICZNEGO ORAZ WZAJEMNY STOSUNEK JEGO FORM W REKULTYWOWANYCH UTWORACH PO EKSPLOATACJI WĘGLA BRUNATNEGO W REJONIE ŁĘKNICY
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 152 Nr 32 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2013 AGNIESZKA ŚLIWIŃSKA *, MICHAŁ DRAB ** ZMIANY ZAWARTOŚCI WĘGLA ORGANICZNEGO ORAZ WZAJEMNY STOSUNEK JEGO FORM W REKULTYWOWANYCH
ANNALES. Dorota Kalembasa, Beata Wiśniewska. Ilość i jakość kwasów huminowych wydzielonych z gleb piaszczystych nawożonych wermikompostami
ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 4 MARIAE LUBLIN * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Akademia Podlaska ul. B. Prusa 14, 08-110 Siedlce, Poland
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH Dr hab Irena Burzyńska Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska e-mail iburzynska@itepedupl 1 WSTĘP Sposób użytkowania
Zawartość węgla organicznego a toksyczność osadów dennych
VIII Krajowa Konferencja Bioindykacyjna Praktyczne wykorzystanie systemów bioindykacyjnych do oceny jakości i toksyczności środowiska i substancji chemicznych Kraków, 18-20.04.2018 Zawartość węgla organicznego
OCENA STANU MATERII ORGANICZNEJ ORAZ AKTYWNOŚCI RESPIRACYJNEJ I ENZYMATYCZNEJ GLEBY PO APLIKACJI BIOWĘGLA
OCENA STANU MATERII ORGANICZNEJ ORAZ AKTYWNOŚCI RESPIRACYJNEJ I ENZYMATYCZNEJ GLEBY PO APLIKACJI BIOWĘGLA Monika Mierzwa-Hersztek 1, Krzysztof Gondek 1, Agnieszka Klimkowicz-Pawlas 2 1 Katedra Chemii Rolnej
WŁAŚCIWOŚCI MATERII ORGANICZNEJ PODŁOŻA PO UPRAWIE PIECZARKI. Dorota Kalembasa, Marcin Becher, Beata Bik, Adam Makolewski
Acta Agrophysica, 2012, 19(4), 713-723 WŁAŚCIWOŚCI MATERII ORGANICZNEJ PODŁOŻA PO UPRAWIE PIECZARKI Dorota Kalembasa, Marcin Becher, Beata Bik, Adam Makolewski Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej,
ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OSADÓW ŚCIEKOWYCH ZMIESZANYCH Z TORFEM
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 7 (2) 2008, 37 49 ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OSADÓW ŚCIEKOWYCH ZMIESZANYCH Z TORFEM Krzysztof Gondek, Michał Kopeć Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Streszczenie. Osady
KWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH
KWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH ELŻBIETA JOLANTA BIELIŃSKA ZAKŁAD BIOLOGII GLEBY INSTYTUT
CHARAKTERYSTYKA GLEB. Marek Degórski
CHARAKTERYSTYKA GLEB Marek Degórski Celem badań glebowych była diagnoza taksonomiczna gleb oraz próchnicy nadkładowej zgodna z Systematyką Gleb Polski (1989), jak równieŝ charakterystyka właściwości fizycznych
Katarzyna Szopka*, Anna Karczewska*, Cezary Kabała*, Paweł Jezierski*, Adam Bogacz*
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 42, 2010 r. Katarzyna Szopka*, Anna Karczewska*, Cezary Kabała*, Paweł Jezierski*, Adam Bogacz* ZAWARTOŚĆ RTĘCI W POZIOMACH POWIERZCHNIOWYCH GLEB LEŚNYCH KARKONOSKIEGO
MORFOLOGIA PROFILI ORAZ WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE I ZASOBY MATERII ORGANICZNEJ W GLEBACH PO POŻARZE W BORZE SOSNOWYM*
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 2 WARSZAWA 2009: 32-38 SŁAWOMIR S. GONET, HELENA DZIADOWIEC, MICHAŁ BUĆKO MORFOLOGIA PROFILI ORAZ WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE I ZASOBY MATERII ORGANICZNEJ W GLEBACH PO POŻARZE
Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego
Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego Anna Kowalska Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Sękocin Stary,
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE KWASÓW HUMINOWYCH GLEB ALUWIALNYCH BASENU UNISŁAWSKIEGO
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXI NR 4 WARSZAWA 2010: 123-127 KRYSTYNA KONDRATOWICZ-MACIEJEWSKA1, MAGDALENA BANACH-SZOTT1, MIROSŁAW KOBIERSKI2 WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE KWASÓW HUMINOWYCH GLEB ALUWIALNYCH
ZAWARTOŚĆ ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH W GLEBACH NAWOŻONYCH PREPARATEM EM
R O C Z N IK I G L E B O Z N A W C Z E T O M L X N R 1 W A R S Z A W A 2 0 0 9 : 9 7-1 0 1 WOJCIECH TOLOCZKO, ANNA TRAWCZYŃSKA. ARKADIUSZ NIEWIADOMSKI ZAWARTOŚĆ ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH W GLEBACH NAWOŻONYCH
Acta Agrophysica, 2004, 4(3),
Acta Agrophysica, 2004, 4(3), 677-686 ZMIANY ZAWARTOŚCI ROZPUSZCZALNYCH FORM śelaza I MANGANU ORAZ ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH W OSADZIE ŚCIEKOWYM KOMPOSTOWANYM I WERMIKOMPOSTOWANYM Krzysztof Gondek, Barbara
OCENA STANU MATERII ORGANICZNEJ ORAZ AKTYWNOŚCI RESPIRACYJNEJ I ENZYMATYCZNEJ GLEBY PO APLIKACJI BIOWĘGLA
OCENA STANU MATERII ORGANICZNEJ ORAZ AKTYWNOŚCI RESPIRACYJNEJ I ENZYMATYCZNEJ GLEBY PO APLIKACJI BIOWĘGLA Monika Mierzwa-Hersztek 1, Krzysztof Gondek 1, Agnieszka Klimkowicz-Pawlas 2 1 Katedra Chemii Rolnej
WPŁYW WIELOLETNIEGO STOSOWANIA ŚCIEKÓW KOMUNALNYCH NA WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI GLEB PÓL IRYGACYJNYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2010: t. 10 z. 3 (31) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 129 137 Szybko rozwijające się aglomeracje miejskie i postęp cywilizacyjny przyczyniają się do powstawania ogromnych
Słupskie Prace Geograficzne
Słupskie Prace Geograficzne 9 2012 Jerzy Jonczak Akademia Pomorska Słupsk WŁAŚCIWOŚCI MATERII ORGANICZNEJ GLEB DELUWIALNYCH DNA DOLINKI EROZYJNO-DENUDACYJNEJ WCIĘTEJ W UTWORY ZASTOISKOWE I ZWAŁOWE RÓWNINY
Ekologia. martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja. Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii
Ekologia martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski 1/32 Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii Duvigneaud i Denayer-De Smet, 1970
GLEBOZNAWSTWO = pedologia - nauka o glebach
GLEBY GLEBA - biologicznie czynna, powierzchniowa warstwa litosfery, powstała ze skał pod wpływem abiotycznych i biotycznych czynników środowiska, zdolna zapewnić roślinom wyższym warunki wzrostu i rozwoju.
FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz
Białowieska Stacja Geobotaniczna FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy Bogdan Jaroszewicz Seminarium Ochrona różnorodności biologicznej
WĘGIEL I AZOT WE FRAKCJACH MATERII ORGANICZNEJ GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W DOLINIE GÓRNEGO LIWCA
ROCZNIKI GLEBOZNAW CZE TOM LIX NR 2 WARSZAWA 2008: 98-103 DOROTA KALEMBASA, MARCIN BECHER WĘGIEL I AZOT WE FRAKCJACH MATERII ORGANICZNEJ GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W DOLINIE GÓRNEGO LIWCA CARBON AND NITROGEN
Przemiany materii organicznej gleb łąkowych w pierwszych latach po zalesieniu
sylwan 159 (2): 126 134, 2015 Przemiany materii organicznej gleb łąkowych w pierwszych latach po zalesieniu Organic matter transformation in meadow soils during the first years after afforestation ABSTRACT
Joanna Cieślewicz* ZRÓŻNICOWANIE WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW HUMINOWYCH WYBRANYCH JEZIOR WELSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 54, 2012 r. Joanna Cieślewicz* ZRÓŻNICOWANIE WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW HUMINOWYCH WYBRANYCH JEZIOR WELSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO HETEROGENEOUS PROPERTIES OF HUMIC
ANNALES. Joanna Puła, Teofil Łabza. Wpływ nawożenia organicznego na zawartość i skład frakcyjny związków próchnicznych gleby lekkiej
ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 4 MARIAE LUBLIN * CURIE S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie Al. Mickiewicza 21, 3120 Kraków,
Ocena jakości ujęć wody zlokalizowanych w terenach leśnych zarządzanych przez Nadleśnictwo Myślenice
Ocena jakości ujęć wody zlokalizowanych w terenach leśnych zarządzanych przez Nadleśnictwo Myślenice Quality Assessment of the water intakes located in forest areas managed by the Myslenice Forest District
Katedra Łowiectwa i Ochrony Lasu, Wydział Leśny, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
LOGO Wpływ podszytu bukowego (Fagus sylvatica L.) na chemizm opadu podkoronowego w monokulturach sosnowych (Pinus sylvestris L.) na gruntach porolnych w Nadleśnictwie Tuczno Influence of beach undergrowth
Joanna Cieślewicz* Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 52, 2012 r.
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 52, 2012 r. Joanna Cieślewicz* ZRÓŻNICOWANIE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH OSADÓW DENNYCH PIĘCIU JEZIOR POJEZIERZA IŁAWSKIEGO (CZĘŚĆ II KWASY HUMINOWE) THE DIFFERENTIATION
Stawiamy na jakość. System zarządzania jakością prac w BULiGL spełnia standardy normy ISO 9001 oraz ISO 14001
Koncepcja renaturyzacji (przebudowy) drzewostanów sosnowych na terenach poddanych wieloletniej immisji ścieków ziemniaczanych w Nadleśnictwie Iława Janusz Porowski BULiGL Oddział w Białystoku Stawiamy
Ekologia. martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja. Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii
martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski 1 Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii Duvigneaud i Denayer-De Smet, 1970 2 Rozmieszczenie
WŁAŚCIWOŚCI PRÓCHNIC NADKŁADOWYCH GLEB LEŚNYCH WOKÓŁ DĘBÓW POMNIKOWYCH NA TERENIE OPOLSZCZYZNY
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 42, 2015, 87 94 DOI: 10.12912/23920629/2161 WŁŚCIWOŚCI PRÓCHNIC NDKŁDOWYCH GLEB LEŚNYCH WOKÓŁ DĘBÓW POMNIKOWYCH N TERENIE OPOLSZCZYZNY Izabella Pisarek
SKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
Zagadnienia. Ekologii Lasu 2015/2016
Zagadnienia z Ekologii Lasu 2015/2016 Spis ważniejszych zagadnień w ramach przedmiotu (rozszerzonego) EKOLOGIA LASU 1. EKOLOGIA OGÓLNA (wybrane zagadnienia) - Podstawowe pojęcia (ich znaczenie i wzajemne
ZAWARTOŚĆ SIARKI W GLEBACH WYTWORZONYCH Z PIASKOWCÓW NA TERENIE PARKU NARODOWEGO GÓR STOŁOWYCH
OPER CORCONTIC 3: 120 126, 2000 ZWRTOŚĆ SIRKI W GLEBCH WYTWORZONYCH Z PISKOWCÓW N TERENIE PRKU NRODOWEGO GÓR STOŁOWYCH The content of total sulphur in soils developed from sandstones in the area of Stołowe
PRACOCHŁONNOŚĆ PRAC LEŚNYCH W WYBRANYCH TYPACH SIEDLISK W GÓRACH
Inżynieria Rolnicza 5(13)/28 PRACOCHŁONNOŚĆ PRAC LEŚNYCH W WYBRANYCH TYPACH SIEDLISK W GÓRACH Franciszek Molendowski Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie. W
CHARAKTERYSTYKA MATERII ORGANICZNEJ GLEB HYDROGENICZNYCH Z REJONU PLANOWANEJ ODKRYWKI WĘGLA BRUNATNEGO
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXII NR 2 WARSZAWA 2011: 134-140 MONIKA JAKUBUS, PIOTR GAJEWSKI, ZBIGNIEW KACZMAREK CHARAKTERYSTYKA MATERII ORGANICZNEJ GLEB HYDROGENICZNYCH Z REJONU PLANOWANEJ ODKRYWKI WĘGLA
Książka abstraktów. Seminarium podsumowujące projekt CZ.3.22/1.22.00/12.03445
Operační program přeshraniční spolupráce Česká republika Polská republika 2007 2013 Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska-Rzeczpospolita Polska 2007 2013 Książka abstraktów Seminarium
Ekologia. martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja. Rozmieszczenie materii organicznej (t/ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii
Ekologia martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski www.eko.uj.edu.pl/laskowski 1/34 Rozmieszczenie materii organicznej (t/ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii 121 160
Lithic Leptosols in the subalpine and alpine meadows (poloninas) in the Bieszczady Mts and Chornokhora Mts (Eastern Carpathians)
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 17 (2009), str. 357 366 Stefan Skiba, Wojciech Szymański, Michał Nędzka Received: 3.07.2009 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Reviewed: 10.07.2009 ul. Gronostajowa
PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR
PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR WSTĘP Metody spektroskopowe Spektroskopia bada i teoretycznie wyjaśnia oddziaływania pomiędzy materią będącą zbiorowiskiem
PARAMETRY ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH GLEB POBAGIENNYCH WYTWORZONYCH NA KREDZIE JEZIORNEJ JAKO WSKAŹNIKI ICH PRZYNALEŻNOŚCI SYSTEMATYCZNEJ
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 3 WARSZAWA 2009: 114-122 EDWARD MELLER*, MARIOLA SIENKIEWICZ**, EDWARD NIEDŹWIECKI*, DOROTA GOŁĘBIOWSKA** PARAMETRY ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH GLEB POBAGIENNYCH WYTWORZONYCH
Skład frakcyjny i właściwości optyczne próchnic gleb powstających na terenach pogórniczych rekultywowanych dla leśnictwa
sylwan 154 (11): 742 749, 2010 Marcin Pietrzykowski Skład frakcyjny i właściwości optyczne próchnic gleb powstających na terenach pogórniczych rekultywowanych dla leśnictwa Fractional composition and optical
OPUSZCZONE MROWISKA - ENKLAWY GLEB LEŚNYCH WZBOGACONE W PRÓCHNICĘ THE ABANDONED ANTHILLS AS HUMUS ENRICHED FOREST SOIL AREAS
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 3 WARSZAWA 2009: 107-113 MAGDALENA LUTOWSKA, HELENA DZIADOWIEC OPUSZCZONE MROWISKA - ENKLAWY GLEB LEŚNYCH WZBOGACONE W PRÓCHNICĘ THE ABANDONED ANTHILLS AS HUMUS ENRICHED
INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL
Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego
Zleceniodawca: Eco Life System Sp. z o. o., ul. Królewiecka 5 lok. 3, 11-700 Mrągowo
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA Sprawozdanie z wykonania monitoringu jakości wody i osadów dennych w zbiorniku wodnym w miejscowości Modła - gmina Jerzmanowa, przed
BIOMASA LEŚNA JAKO ŹRÓDŁO BIOENERGII I ISTOTNY SKŁADNIK EKOSYSTEMU LEŚNEGO
Instytut Badawczy Leśnictwa 17-18 czerwca 2015 BIOMASA LEŚNA JAKO ŹRÓDŁO BIOENERGII I ISTOTNY SKŁADNIK EKOSYSTEMU LEŚNEGO ROMAN GORNOWICZ STANISŁAW GAŁĄZKA ROBERT KUŹMIŃSKI HANNA KWAŚNA ANDRZEJ ŁABĘDZKI
Stan odżywienia drzewostanów na obszarze Sudetów i Beskidu Zachodniego
Stan odżywienia drzewostanów na obszarze Sudetów i Beskidu Zachodniego Józef Wójcik Samodzielna Pracownia Chemii Środowiska Leśnego Instytut Badawczy Leśnictwa Seminarium, Ustroń Jaszowiec, 27-28 lutego
TECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE. Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji)
TECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji) Prowadzący: mgr inż. Anna Banel 1 1. Charakterystyka
ANEKS 5 Ocena poprawności analiz próbek wody
ANEKS 5 Ocena poprawności analiz próbek wody Bilans jonów Zasady ogólne Kontroli jakości danych dokonuje się wykonując bilans jonów. Bilans jonów jest podstawowym testem poprawności wyników analiz chemicznych
SKŁAD FRAKCYJNY ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH ORGANICZNYCH GLEB POPOŻAROWYCH W NADLEŚNICTWIE CHOCIANÓW
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 3 WARSZAWA 2009: 27-36 ADAM BOGACZ SKŁAD FRAKCYJNY ZWIĄZKÓW PRÓCHNICZNYCH ORGANICZNYCH GLEB POPOŻAROWYCH W NADLEŚNICTWIE CHOCIANÓW FRACTIONAL COMPOSITION OF HUMIC COMPOUNDS
POLIDYSPERSYJNOŚĆ I WŁAŚCIWOŚCI HYDROFILOWE I HYDROFOBOWE KWASÓW HUMINOWYCH GLEB POD TOPOLAMI
Proceedings of ECOpole Vol. 3, No. 1 2009 BoŜena DĘBSKA 1, Magdalena BANACH-SZOTT 1 i Małgorzata DRĄG 1 POLIDYSPERSYJNOŚĆ I WŁAŚCIWOŚCI HYDROFILOWE I HYDROFOBOWE KWASÓW HUMINOWYCH GLEB POD TOPOLAMI POLYDISPERSITY
Roztwory elekreolitów
Imię i nazwisko:... Roztwory elekreolitów Zadanie 1. (2pkt) W teorii Brönsteda sprzężoną parą kwas-zasada nazywa się układ złożony z kwasu oraz zasady, która powstaje z tego kwasu przez odłączenie protonu.
WARTOŚĆ PRÓCHNICOTWÓRCZA I ZAWARTOŚĆ MAKROSKŁADNIKÓW W OSADACH ŚCIEKOWYCH WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
Zbigniew Mazur, Olga Mokra 13 WARTOŚĆ PRÓCHNICOTWÓRCZA I ZAWARTOŚĆ MAKROSKŁADNIKÓW W OSADACH ŚCIEKOWYCH WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Streszczenie: W pracy podano wyniki fizykochemicznych badań komunalnych
PROCESY GLEBOTWÓRCZE EUROPY ŚRODKOWEJ
PROCESY GLEBOTWÓRCZE EUROPY ŚRODKOWEJ Pojęcie proces glebotwórczy Proces bielicowania Proces brunatnienia Proces płowienia Proces oglejenia Proces bagienny Proces murszenia Proces darniowy PROCES GLEBOTWÓRCZY
WPŁYW STOSOWANIA ODPADÓW NA WYBRANE WSKAŹNIKI JAKOŚCIOWE GLEBY
Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/2 27 Monika SKOWROŃSKA 1 WPŁYW STOSOWANIA ODPADÓW NA WYBRANE WSKAŹNIKI JAKOŚCIOWE GLEBY IMPACT OF WASTES APPLICATION ON SELECTED SOIL QUALITY PARAMETERS Streszczenie:
BADANIA NAD ZAWARTOŚCIĄ MIKROELEMENTÓW W GLEBIE, ROSLINIE I ORGANIZMIE ZWIERZĘCYM W WARUNKACH GÓRSKICH NA PRZYKŁADZIE SUDETÓW
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. 23, Z. 2, W ARSZAW A 1972 JAN BORKOWSKI, ROMAN CZUBA, JERZY PRES BADANIA NAD ZAWARTOŚCIĄ MIKROELEMENTÓW W GLEBIE, ROSLINIE I ORGANIZMIE ZWIERZĘCYM W WARUNKACH GÓRSKICH NA PRZYKŁADZIE
Raport z pomiarów FT-IR
Jacek Bagniuk Raport z pomiarów FT-IR Przeprowadzono pomiary widm in-situ total reflection (TR) FT-IR w dwóch punktach obrazu XXXXXXXXX XXXXXXXX oraz wykonano osiem pomiarów widm ATR/FT-IR na próbkach
Jarosław Waroszewski*, Cezary Kabała*, Justyna Drozdowska*
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 42, 2010 r. Jarosław Waroszewski*, Cezary Kabała*, Justyna Drozdowska* PROFILOWE ROZMIESZCZENIE MIEDZI W GLEBACH BRUNATNYCH I BIELICOWYCH WYTWORZONYCH Z RÓŻNYCH
WŁAŚCIWOŚCI MATERII ORGANICZNEJ POZIOMU POWIERZCHNIOWEGO GLEB ANTROPOGENICZNYCH W REJONIE BEŁCHATOWA
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 3 WARSZAWA 2009: 139-144 STANISŁAWA STRĄCZYŃSKA1,STANISŁAW STRĄCZYŃSKI2, BOGUMIŁA CIEŚCIŃSKA3, MARTA GWIŻDŻ1 WŁAŚCIWOŚCI MATERII ORGANICZNEJ POZIOMU POWIERZCHNIOWEGO GLEB
Księgarnia PWN: Renata Bednarek, Helena Dziadowiec, Urszula Pokojska, Zbigniew Prusinkiewicz Badania ekologiczno-gleboznawcze
Księgarnia PWN: Renata Bednarek, Helena Dziadowiec, Urszula Pokojska, Zbigniew Prusinkiewicz Badania ekologiczno-gleboznawcze CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawowe wiadomości o glebach. Gleby i procesy glebotwórcze
Sabina Dołęgowska, Zdzisław M. Migaszewski Instytut Chemii, Uniwersytet Humanistyczno- Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach
Sabina Dołęgowska, Zdzisław M. Migaszewski Instytut Chemii, Uniwersytet Humanistyczno- Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach Metoda wykorzystująca organizmy żywe (biowskaźniki, bioindykatory, biomarkery)
Jak analizować widmo IR?
Jak analizować widmo IR? Literatura: W. Zieliński, A. Rajca, Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych. WNT. R. M. Silverstein, F. X. Webster, D. J. Kiemle, Spektroskopowe
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
mgr inż. Anna Ziółkowska PRZEMIANY ZWIĄZKÓW FENOLOWYCH W GLEBACH ŁĄKOWYCH promotor prof. dr hab. inż. Bożena Dębska
UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JĘDRZEJA ŚNIADECKICH W BYDGOSZCZY WYDZIAŁ ROLNICTWA I BIOTECHNOLOGII mgr inż. Anna Ziółkowska Streszczenie rozprawy doktorskiej pt.: PRZEMIANY ZWIĄZKÓW
W AŒCIWOŒCI SUBSTANCJI HUMUSOWYCH GLEBY NAWO ONEJ GNOJOWIC
AKADEMIA TECHNICZNO-ROLNICZA IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 110 Bo ena Dêbska W AŒCIWOŒCI SUBSTANCJI HUMUSOWYCH GLEBY NAWO ONEJ GNOJOWIC BYDGOSZCZ 2004 REDAKTOR NACZELNY dr hab.
ROLA MATERII ORGANICZNEJ I IŁU KOLOIDALNEGO W KSZTAŁTOWANIU WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH GLEB PARKU SZCZYTNICKIEGO
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LX NR 2 WARSZAWA 2009: 102-107 KAROLINA WALENCZAK. STANISŁAWA ELŻBIETA LICZNAR, MICHAŁ LICZNAR ROLA MATERII ORGANICZNEJ I IŁU KOLOIDALNEGO W KSZTAŁTOWANIU WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
Ekologia Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/35 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków
ANNALES. Stanisław Kalembasa, Andrzej Wysokiński
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE LUBLIN VOL. LIX, Nr 4 * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Akademia Podlaska ul. B. Prusa 14, 0810, Poland Stanisław
ZRÓŻNICOWANIE ZAWARTOŚCI RTĘCI W GLEBACH LEŚNYCH OPOLSZCZYZNY VARIABILITY OF MERCURY CONTENT IN FOREST SOILS OF OPOLE REGION
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXII NR 1 WARSZAWA 2011: 128-135 IZABELLA PISAREK', MARIUSZ GŁOWACKI2 ZRÓŻNICOWANIE ZAWARTOŚCI RTĘCI W GLEBACH LEŚNYCH OPOLSZCZYZNY VARIABILITY OF MERCURY CONTENT IN FOREST SOILS
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE KWASÓW HUMINOWYCH GLEB PŁOWYCH, BRUNATNYCH I CZARNOZIEMNYCH
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LI NR3/4 WARSZAWA 2000:19-27 IZABELLA PISAREK WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE KWASÓW HUMINOWYCH GLEB PŁOWYCH, BRUNATNYCH I CZARNOZIEMNYCH Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi Uniwersytetu
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
FRAKCJE AZOTU I WĘGLA W POZIOMACH PRÓCHNICZNYCH ORNYCH GLEB BRUNATNOZIEMNYCH WYSOCZYZNY SIEDLECKIEJ. Marcin Becher, Dorota Kalembasa
Acta Agrophysica, 2011, 18(1), 7-16 FRAKCJE AZOTU I WĘGLA W POZIOMACH PRÓCHNICZNYCH ORNYCH GLEB BRUNATNOZIEMNYCH WYSOCZYZNY SIEDLECKIEJ Marcin Becher, Dorota Kalembasa Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolnej,
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE STĘŻENIE SIARKI W ROZTWORZE GLEBOWYM FACTORS DETERMINING SULPHUR CONCENTRATION IN THE SOIL SOLUTION
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LV NR 3 WARSZAWA 2004: 207-212 WIESŁAW SZULC, BEATA RUTKOWSKA, JAN ŁABĘTOWICZ CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE STĘŻENIE SIARKI W ROZTWORZE GLEBOWYM FACTORS DETERMINING SULPHUR CONCENTRATION
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię
ZMIENNOŚĆ SUMY MIĄŻSZOŚCI DRZEW NA POWIERZCHNIACH PRÓBNYCH W RÓŻNOWIEKOWYCH LASACH GÓRSKICH
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 3(2) 2004, 5-11 ZMIENNOŚĆ SUMY MIĄŻSZOŚCI DRZEW NA POWIERZCHNIACH PRÓBNYCH W RÓŻNOWIEKOWYCH LASACH GÓRSKICH Jan Banaś Akademia Rolnicza w Krakowie
Nasza ERA przykład gospodarstwa biodynamicznego w Juchowie. dr Anna Szumełda, Fundacja im. Stanisława Karłowskiego
Nasza ERA przykład gospodarstwa biodynamicznego w Juchowie dr Anna Szumełda, Fundacja im. Stanisława Karłowskiego Projekt Wiejski Juchowo wieś Juchowo Projekt Wiejski Juchowo Fundacja im. Stanisława Karłowskiego
Leśnictwo w Gospodarce Przestrzennej
Michał Orzechowski Zakład Urządzania Lasu KULGiEL SGGW Leśnictwo w Gospodarce Przestrzennej Warstwy drzewostanów Fazy rozwojowe w procesie produkcji podstawowej Zabiegi pielęgnacyjne Dojrzałość drzewostanów
Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
biogeochemia Ryszard Laskowski 1/31 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz
W PŁYW RODZAJÓW SUBSTANCJI ORGANICZNEJ N A W ŁAŚCIW OŚCI FIZYKOCHEMICZNE GLEBY I ZAWARTOŚĆ W ĘGLA ORGANICZNEGO
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LIX NR I WARSZAWA 2008: 128-133 JOLANTA KWIATKOWSKA, ALINA MACIEJEWSKA W PŁYW RODZAJÓW SUBSTANCJI ORGANICZNEJ N A W ŁAŚCIW OŚCI FIZYKOCHEMICZNE GLEBY I ZAWARTOŚĆ W ĘGLA ORGANICZNEGO
CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD
OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD POWIERZCHNIOWYCH WPROWADZENIE Właściwości chemiczne wód występujących w przyrodzie odznaczają się dużym zróżnicowaniem. Zależą one między innymi od budowy geologicznej
ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ORGANICZNEGO I PRÓCHNICZNEGO GLEB W MOZAICE ROŚLINNO- GLEBOWEJ W GÓRZNIEŃSKO-LIDZBARSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LIII NR 3/4 WARSZAWA 2002: 23-31 HELENA DZIADOWIEC, ALEKSANDRA KWIATKOWSKA, SEBASTIAN WOŹNIAK ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ORGANICZNEGO I PRÓCHNICZNEGO GLEB W MOZAICE ROŚLINNO- GLEBOWEJ
Ekologia. Biogeochemia: martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja
Ekologia Biogeochemia: martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/38 Rozmieszczenie materii organicznej (t/ha) w ekosystemie las liściasty
Wykorzystaniem biowęgla jako podłoża w produkcji szklarniowej ogórka i pomidora
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg-Piasecka, Magdalena Dębicka 1, Piotr Chohura, Cecylia Uklańska Pusz 2 1 Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ul.
Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego - wprowadzenie
Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego - wprowadzenie Streszczenie Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego jest jedną z technik spektroskopii absorpcyjnej mającej zastosowanie w chemii,
SEZONOWE ZMIANY ZAWARTOŚCI ROZPUSZCZALNEJ MATERII ORGANICZNEJ W GLEBACH UŻYTKOWANYCH ROLNICZO
UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JĘDRZEJA ŚNIADECKICH W BYDGOSZCZY WYDZIAŁ ROLNICTWA I BIOTECHNOLOGII mgr inż. Ewa Rosa Streszczenie rozprawy doktorskiej pt.: SEZONOWE ZMIANY ZAWARTOŚCI
WPŁYW SYSTEMU UPRAWY ŻYTA I ZIEMNIAKÓW NA ZAWARTOŚĆ I SKŁAD FRAKCYJNY PRÓCHNICY GLEBOWEJ
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. XLVII SUPL. WARSZAWA 1996: 85-96 ALINA KUSIŃSKA WPŁYW SYSTEMU UPRAWY ŻYTA I ZIEMNIAKÓW NA ZAWARTOŚĆ I SKŁAD FRAKCYJNY PRÓCHNICY GLEBOWEJ K atedra G leboznaw stw a SG G W w W arszaw
Zakład Urządzania Lasu. Dojrzałość rębna drzewostanów Określenie: - wieku rębności drzewostanu - kolei rębu dla drzewostanów gospodarstwa
Zakład Urządzania Lasu Dojrzałość rębna drzewostanów Określenie: - wieku rębności drzewostanu - kolei rębu dla drzewostanów gospodarstwa Podstawowym materialnym produktem gospodarstwa leśnego jest drewno