Działalność kontrolna Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie w roku 2005

Transkrypt

1 Działalność kontrolna Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie w roku 2005 Województwo podkarpackie, z punktu widzenia rozwoju społeczno gospodarczego, odbiega od innych regionów kraju, co sytuuje go w grupie województw słabiej rozwiniętych. W gospodarce krajowej województwo spełnia trzy podstawowe funkcje: przemysłową, rolniczą i turystyczno rekreacyjną. Funkcje uzupełniające to komunikacja, budownictwo oraz usługi. Wśród aktywnych ośrodków, odgrywających dominującą rolę w rozwoju gospodarczym województwa, wymienić należy Rzeszów, Stalową Wolę, Tarnobrzeg, Krosno, Mielec, Przemyśl, Dębicę, Jarosław, Jasło i Sanok. W strukturze gałęziowej przemysłu dominują branże elektromaszynowa, chemiczna i spożywcza. Ważną rolę odgrywa także przemysł lotniczy, szklarski, materiałów budowlanych, drzewny i lekki. Obok obszarów uprzemysłowionych występują w województwie tereny charakteryzujące się znacznymi walorami przyrodniczymi i atrakcyjnością turystyczną, tereny podgórskie i górskie z naturalnym krajobrazem, duże kompleksy leśne oraz zasobne źródła wód mineralnych i leczniczych. O wysokiej wartości przyrodniczo krajobrazowej świadczy fakt, że ponad 47% województwa stanowią obszary prawnie chronione. Wynikiem realizacji wielu nowych przedsięwzięć proekologicznych jest stopniowa poprawa stanu środowiska, co powoduje, że województwo podkarpackie zaliczone jest do obszarów o dobrej kondycji ekologicznej. Nadal jednak pozostają nie rozwiązane do końca problemy nadmiernej uciążliwości hałasu komunikacyjnego, konieczność usunięcia zaniedbań występujących w gospodarce odpadami, szczególnie komunalnymi oraz doskonalenia systemów oczyszczania ścieków. Narastającym problemem jest również emisja niska, związana między innymi z intensywnym rozwojem motoryzacji i brakiem odpowiedniej sieci dróg. Do podstawowych zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy kontrola przestrzegania przepisów oraz decyzji administracyjnych o ochronie środowiska i racjonalnym użytkowaniu zasobów przyrody, w tym dotyczących ochrony powietrza i wód przed zanieczyszczeniami oraz gospodarowania odpadami, kontrola spełniania zasadniczych wymagań przez wyroby w postaci opakowań i maszyn używanych na zewnątrz pomieszczeń, kontrola przestrzegania przepisów o międzynarodowym obrocie odpadami i o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także inicjowanie działań tworzących warunki zapobiegania poważnym awariom i usuwania ich skutków oraz przywracania środowiska do stanu właściwego. Bardzo ważnym zadaniem jest również przygotowywanie danych związanych z raportowaniem do organów Unii Europejskiej. Zadania Inspekcji Ochrony Środowiska wykonuje Główny Inspektor Ochrony Środowiska i wojewoda, przy pomocy wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska jako kierownika wojewódzkiej inspekcji ochrony środowiska, wchodzącej w skład zespolonej administracji wojewódzkiej. Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wykonuje w imieniu Wojewody Podkarpackiego zadania i kompetencje określone w ustawie o Inspekcji Ochrony Środowiska i przepisach odrębnych. Aparatem pomocniczym Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska jest Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie i wchodzące w jego skład Delegatury w Jaśle, Przemyślu i Tarnobrzegu. System kontroli i wymuszania przestrzegania prawa oparty jest na planowym podejściu przez Inspekcję Ochrony Środowiska do kontroli podmiotów korzystających ze środowiska i innych jednostek organizacyjnych. Kontrola służy nie tylko porównaniu stanu rzeczywistego z 1

2 pożądanym, ale również pozwala na dokonanie analizy przyczyn naruszania wymagań ochrony środowiska. Jest ona ważnym instrumentem dyscyplinującym, edukacyjnym i pobudzającym do stosowania w zakładach możliwie najlepszych rozwiązań technicznych i organizacyjnych w zakresie ochrony środowiska. Doświadczenia kontrolne wykorzystywane są w tworzeniu i nowelizowaniu przepisów prawa z zakresu szeroko rozumianej ochrony środowiska. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie w 2005 r. realizował zadania kontrolne w oparciu o uzgodniony z Wojewodą Podkarpackim Plan działalności kontrolnej w 2005 r., a także wytyczne organów zwierzchnich. Głównymi czynnikami, które determinowały wykonywanie zadań były: uwarunkowania ekonomiczne, organizacyjne i prawne, wprowadzanie do praktyki nowych przepisów związanych z integracją z Unią Europejską, polecenia Wojewody Podkarpackiego i Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, podania stron o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnioski o podjęcie interwencji składane przez społeczeństwo, organy administracji publicznej oraz parlamentarzystów i radnych, ustalenia i wyniki wcześniejszych kontroli oraz działania pokontrolne. Ewidencja podmiotów, będących przedmiotem zaangażowania inspekcyjnego, prowadzona w WIOŚ w Rzeszowie i w poszczególnych delegaturach była na bieżąco aktualizowana. Podstawę aktualizacji ewidencji stanowiły przede wszystkim wydawane przez organy administracji decyzje dotyczące korzystania ze środowiska, zgłoszenia o zakończeniu budowy i zamiarze przystąpienia do użytkowania obiektów budowlanych, wnioski o podjęcie przez WIOŚ interwencji, informacje o dokonanych przekształceniach lub zmianach własnościowych oraz zmiany przepisów o rozszerzeniu zakresu zadań kontrolnych Inspekcji Ochrony Środowiska. Łącznie liczba zakładów z terenu województwa podkarpackiego znajdujących się w ewidencji Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynosiła wg stanu na koniec 2005 r i wzrosła w stosunku do roku poprzedniego o 213 tj. o ok.7 %. W 2005 r. kontrolą objęto łącznie 775 zakładów, co stanowi 23 % ilości zakładów znajdujących się w ewidencji wojewódzkiej WIOŚ. Ilość skontrolowanych w roku sprawozdawczym zakładów z ewidencji była o 44 mniejsza w stosunku do roku poprzedniego. Dane za lata 2004 i 2005 dotyczące liczby zakładów kontrolowanych i znajdujących się w ewidencji obrazuje poniższa tabela Nr 1. 2

3 Tabela nr 1. Liczba zakładów kontrolowanych przez WIOŚ w latach 2004 i Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Liczba zakładów w ewidencji WIOŚ wg stanu na r. Liczba zakładów objętych kontrolą w 2004 r. Razem Procent do zakładów w ewidencji Liczba zakładów w ewidencji WIOŚ wg stanu na r. Liczba zakładów objętych kontrolą w 2005 r. Razem Procent do zakładów w ewidencji razem w tym: WIOŚ w Rzeszowie Delegatura w Tarnobrzegu Delegatura w Przemyślu Delegatura w Jaśle

4 Tabela nr 2. Liczba kontroli i skontrolowanych podmiotów w 2005 r. Województwo podkarpackie Rodzaj zadania kontrolnego Tematyka kontroli Liczba kontroli Wszystkie kontrole razem z interwencyjnymi, w tym: Kontrole planowe Cykl kontrolny krajowy Sprawdzenie przestrzeganie wymagań ochrony środowiska przez podmioty prowadzące 5 5 działalność w zakresie wykorzystania odpadów poubojowych Sprawdzenie przestrzegania wymagań prze podmioty prowadzące działalność w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi Ocena efektywności działań podejmowanych w celu ograniczenia uciążliwości przez 3 3 podmioty posiadające decyzje o ustanowieniu strefy ochronnej w kontekście art. 26 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzenie ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw Cykl kontrolny wojewódzki Ocena wypełniania ustawowych zadań i obowiązków w zakresie ochrony środowiska przez organy gminy cykl 2 letni Kontrole wspólne z NIK - - Kontrole wspólne z PIP - - Kontrole wspólne z Inspekcją Sanitarną - - Kontrole wspólne z PSP 2 2 Pozostałe kontrole wynikające z planu rocznego Kontrole pozaplanowe i interwencyjne razem, w tym: na wniosek Wojewody na wniosek organu samorządowego 7 7 na wniosek GIOŚ 5 5 na wniosek posła senatora, radnego - - na wniosek obywatela o podjęcie interwencji pozostałe (m.in. na wniosek jednostki organizacyjnej korzystającej ze środowiska Liczba zakładów 4

5 Tabela nr 3. Zadania kontrolne zrealizowane w 2005 r. w ramach planu rocznego (bez kontroli interwencyjnych) Województwo podkarpackie Cel kontrolny Liczba kontroli skontrolo wanych w tym: bez uwag Liczba zakładów w których stwierdzono naruszenie wymagań Ocena stopnia wdrażania dyrektywy 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczenia zanieczyszczeń oraz dyrektywy 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania paliw, raportowanie zgodnie z decyzją Komisji w sprawie wdrożenia europejskiego rejestru zanieczyszczeń (EPER) Sprawdzenie wdrożenia zasad przeciwdziałania poważnym awariom m.in. w zakładach o dużym i zwiększonym ryzyku ich wystąpienia określonych w dyrektywie 2003/105/WE (znowelizowana dyrektywa SEVESO II) Ocena stopnia wdrożenia dyrektywy Rady 99/31/WE w sprawie składowisk odpadów, rozporządzenia (WE) Nr 2150/2002 w sprawie statystyk odpadów, decyzja Rady ustanawiająca kryteria i procedury przyjęcia odpadów na składowiska Sprawdzenie przestrzegania wymagań dotyczących termicznego przekształcania odpadów w spalarniach i instalacjach do współspalania odpadów, dyrektywa 94/67/We w sprawie spalania odpadów, dyrektywa 94/67/WE w sprawie spalania odpadów niebezpiecznych, 89/369/EWG w sprawie zapobiegania zanieczyszczeniu powietrza przez nowe spalarnie odpadów niebezpiecznych 89/429/EWG w sprawie zapobiegania zanieczyszczeniu powietrza przez istniejące spalarnie odpadów niebezpiecznych Monitorowanie wdrażania dyrektywy 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych sprawdzenie wyposażenia aglomeracji w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ścieków wymagane na podstawie Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych i Traktatu Akcesyjnego Polski do Unii Europejskiej Procent kol. 5 do kol.3 x 100% 5

6 6. Wypełnianie obowiązków wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) Nr 259/93 z dnia 1 lutego 1993 r. w sprawie nadzoru i kontroli przesyłania odpadów w obrębie, do Wspólnoty oraz poza jej obszar 7. Sprawdzenie przestrzegania wymagań przez podmioty prowadzące działalność w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi 8. Sprawdzenie przestrzegania wymagań przez podmioty wykorzystujące odpady poubojowe 9. Ocena efektywności działań podejmowanych w celu ograniczenia uciążliwości przez podmioty posiadające decyzje o ustanowieniu strefy ochronnej w kontekście art. 26 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw 10. Ocena wdrażania dyrektywy 94/63/WE w sprawie kontrolowania emisji lotnych związków organicznych powstałych w skutek magazynowania benzyny i jej dystrybucji z terminali do stacji obsługi 11. Sprawdzenie spełniania zasadniczych wymagań przez opakowania i maszyny emitujące hałas na zewnątrz pomieszczeń 12. Ocena wdrażania dyrektywy 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, ze szczególnym uwzględnieniem opakowań po środkach niebezpiecznych oraz realizacji Traktatu Akcesyjnego w zakresie poziomów odzysku Weryfikacja ewidencji źródeł pól elektromagnetycznych Monitorowanie wdrażania dyrektywy 76/464/EWG w sprawie zanieczyszczenia spowodowanego przez niektóre niebezpieczne substancje odprowadzane do środowiska wodnego Wspólnoty oraz 6 dyrektyw uzupełniających dotyczących poszczególnych odpadów niebezpiecznych 82/176/EWG, 83/513/EWG, 84/156/EWG, 84/491/EWG, 86/280/EWG 15. Sprawdzenie przestrzegania wymagań przez podmioty prowadzące działalność w zakresie gospodarowania olejami odpadowymi, w tym zawierającymi PCB, dyrektywa 96/59/WE w sprawie unieszkodliwiania polichlorowanych bifenyli i polichlorowanych trifenyli, dyrektywa 75/439/EWG w sprawie usuwania olejów odpadowych

7 16. Ocena przestrzegania wymagań ochrony środowiska przez podmioty świadczące usługi w zakresie naprawy i złomowania pojazdów samochodowych dyrektywa 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji 17. Ocena wypełniania ustawowych zadań i obowiązków w zakresie ochrony środowiska przez organy gmin- kontynuacja 2 letniego cyklu wojewódzkiego, prawo horyzontalne, dyrektywa 91/157/EWG w sprawie baterii i akumulatorów 18. Przygotowanie raportu o wynikach kontroli w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących substancji kontrolowanych wynikających z rozporządzenia 2037/2000 w sprawie substancji zubażających warstwę ozonową i prawa polskiego Ograniczenie oddziaływania na środowisko zakładów przemysłu rafineryjnego Przygotowanie do wydania opinii o podmiotach uprawnionych do korzystania z Sektorowego Programu Operacyjnego,,Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwoju obszarów wiejskich , dyrektywa 91/676/EWG w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniami azotanami pochodzącymi z rolnictwa Nadzór na rekultywacją terenów zdegradowanych przez przemysł siarkowy w rejonie Tarnobrzega i Baszni oraz przez zlikwidowane RZLW POLAM Ocena spełniania wymagań ochrony środowiska przez fermy norek Wypełnianie przez prowadzących instalacje nie objęte innymi celami kontroli wymagań ochrony środowiska wynikających z mocy prawa lub decyzji administracyjnych

8 W uzgodnionym z Wicewojewodą Podkarpackim planie działalności kontrolnej na 2005 r. przewidziano przeprowadzenie przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie łącznie 608 kontroli, w tym 182 kontrole podstawowe i 426 kontroli sprawdzających. W roku 2005 przeprowadzono ogółem 903 kontrole, w tym 620 kontroli planowych i 283 kontroli pozaplanowych w tym interwencyjnych. W porównaniu z danymi za rok 2004 ogólna ilość kontroli przeprowadzonych w 2005 r. była o ok. 10 % mniejsza. Również o ok. 5 % mniej niż w roku 2004 przeprowadzono kontroli pozaplanowych. Ilość kontroli pozaplanowych stanowiła w 2005 r. ok. 31 % ogólnej ilości przeprowadzonych kontroli. Do przyczyn zmniejszenia ogólnej ilości kontroli należy zaliczyć potrzebę przeszkolenia wielu pracowników w zakresie stosowania zmienionych przepisów oraz realizacji nowych zadań wynikających z ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz rozszerzenie zakresu i ilości opracowań zbiorczych w okresie sprawozdawczym, absencję pracowników spowodowaną zwolnieniami lekarskimi lub urlopami macierzyńskimi oraz odchodzeniem na emeryturę doświadczonych inspektorów. W połowie 2005 r. Główny Inspektor Ochrony Środowiska wprowadził do stosowania nową Instrukcję przeprowadzania kontroli oraz podejmowania działań pokontrolnych przez służby Inspekcji Ochrony Środowiska, która jest zgodna z Zaleceniami Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2001/331/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r., ustalającymi minimalne kryteria działania inspekcji ochrony środowiska w państwach członkowskich.. Zmianie uległy również wzory formularzy statystycznych OŚ-2b. Najistotniejsze zmiany dotyczyły podziału rodzajów kontroli. We wzorze formularza OŚ-2b kontrole dzielą się na planowe i pozaplanowe oraz dodatkowo na kontrole interwencyjne, kontrole o charakterze instruktażowym i kontrole w zakresie nadzoru rynku. Z tego powodu nie można dokonać porównania ilości poszczególnych rodzajów kontroli przeprowadzonych w roku 2005 z ilościami kontroli przeprowadzonych w 2004 r. Podczas 180 kontroli przeprowadzonych w 2004 r. dokonano pomiarów lub poboru próbek do analiz. Natomiast w roku 2005 liczba kontroli z pomiarem lub badaniami wyniosła 108. W 2005 r. na podstawie 510 kontroli stwierdzono naruszenia wymagań ochrony środowiska, co stanowi ok. 56 % ogólnej liczby przeprowadzonych kontroli. Dane dotyczące ilości przeprowadzonych poszczególnych rodzajów kontroli zawarte są w druku sprawozdawczym OŚ-2b załączonym do niniejszej informacji. Z tabeli Nr 2 wynika m.in., że w 2005 r. w ramach 620 kontroli planowych skontrolowano 600 zakładów. Liczba ta jest zbliżona do liczby zakładów poddanych kontrolom planowym w roku ubiegłym (592 zakłady). Przeprowadzając kontrole przyjęto zasadę, że każdej kontroli przypisany jest jeden lub kilka celów kontroli z 23 określonych w Rocznym planie działalności kontrolnej. Wykonanie kontroli rejestrowane jest w elektronicznej bazie danych Ewidencja kontroli, z której generowane są informacje o wynikach kontroli każdego podmiotu i umieszczane na stronie internetowej WIOŚ w Rzeszowie w zakładce Dokumentacja przebiegu i efektów kontroli. Taki sposób prezentacji ustaleń kontroli stanowi wypełnienie obowiązku wynikającego z art. 8a ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz z ustawy o dostępie do informacji publicznej. Tabela nr 3 obrazuje poziom przestrzegania wymagań ochrony środowiska przez podmioty skontrolowane w 2005 r. w ramach realizacji planu rocznego. Największą ilość kontroli przeprowadzono w ramach celu Nr 17, dotyczącego realizacji zadań przez organy gmin 179 kontroli, oraz w ramach celu Nr 23 dotyczącego wypełniania przez prowadzących instalacje nie objęte innymi celami kontroli wymagań ochrony środowiska wynikających z mocy prawa lub decyzji administracyjnych 133 kontrole w 131 zakładach. Naruszeń przepisów nie stwierdzono tylko w zakładach kontrolowanych w ramach celu Nr 9 dotyczącego stref ochronnych oraz pól elekromagnetycznych. We wszystkich skontrolowanych zakładach przemysłu rafineryjnego stwierdzono nieprawidłowości. 8

9 Najwięcej naruszeń obowiązków wykazały kontrole dotyczące wypełniania zadań przez organy gmin i powołanych przez nie podmiotów komunalnych 89 % oraz kontrole przestrzegania przepisów na stacjach paliw płynnych 85 %. Na podstawie ustaleń wszystkich kontroli wynikających z planu stwierdzić można, że poziom przestrzegania wymagań ochrony środowiska przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne jest niezadowalający. Odsetek zakładów, w których stwierdzono naruszenia w zakresie poszczególnych celów kontroli przekracza 40 %, za wyjątkiem celów: 11 - Sprawdzenie spełniania zasadniczych wymagań przez opakowania i maszyny emitujące hałas na zewnątrz pomieszczeń 22 % oraz 14 - Monitorowanie wdrażania dyrektywy 76/464/EWG w sprawie zanieczyszczenia spowodowanego przez niektóre niebezpieczne substancje odprowadzane do środowiska wodnego Wspólnoty oraz 6 dyrektyw uzupełniających dotyczących poszczególnych odpadów niebezpiecznych 82/176/EWG, 83/513/EWG, 84/156/EWG, 84/491/EWG, 86/280/EWG 27 %. Poniżej przedstawiono szczegółową informację dotyczącą wyników kontroli przeprowadzonych w ramach realizacji konkretnych celów i cykli kontrolnych: W ramach celu Ocena stopnia wdrożenia dyrektywy 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń oraz dyrektywy 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania paliw, raportowanie zgodnie z decyzją Komisji w sprawie wdrożenia europejskiego rejestru zanieczyszczeń (EPER) przeprowadzono 52 kontrole w 48 jednostkach, znajdujących się w ewidencji Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie, eksploatujących instalacje, dla których jest wymagane, lub mogło być wymagane, uzyskanie pozwolenia zintegrowanego. Spośród ww. jednostek, 12 eksploatowało instalacje do energetycznego spalania paliw o mocy powyżej 50 MW t, zaliczane do dużych źródeł spalania paliw. Naruszenia stwierdzono w 33 zakładach. Kontrole dotyczyły oceny czy dana instalacja wymaga pozwolenia zintegrowanego, stanu przygotowania do uzyskania pozwolenia zintegrowanego oraz realizacji obowiązków wynikających z udzielonych pozwoleń. W trakcie kontroli weryfikowano również termin, w którym jednostka jest zobowiązana do uzyskania pozwolenia zintegrowanego, w nawiązaniu do rozporządzenia Ministra Środowiska z 26 września 2003 r. w sprawie późniejszych terminów do uzyskania pozwolenia zintegrowanego. Informowano również operatorów instalacji o wynikającym z przepisów prawa obligatoryjnym obowiązku wstrzymania przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska użytkowania instalacji, jeśli po upływie ustawowego terminu będzie ona eksploatowana bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego. Kontrolą objęto wszystkie podmioty, na terenie których funkcjonują instalacje, dla których obowiązek uzyskania pozwolenia zintegrowanego upływał z dniem 30 kwietnia 2004 r. Były to: Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Rzeszów S.A. w Rzeszowie, eksploatująca instalację galwanizerni, dla której uzyskała pozwolenie wydane decyzją Wojewody Podkarpackiego z dnia r. z późn. zm. Elektrociepłownia Rzeszów S.A. w Rzeszowie, eksploatująca blok parowo-gazowy dla którego uzyskała pozwolenie wydane decyzją Wojewody Podkarpackiego z dnia r. z późn. zm. Rafineria Nafty Jedlicze S.A. w Jedliczu, eksploatująca instalację do odzysku olejów przepracowanych, dla której uzyskała decyzję Wojewody Podkarpackiego z dnia r. Rafineria Jasło S.A. w Jaśle, eksploatująca Instalację Zakładu Przerobu Tworzyw Sztucznych, dla której uzyskała pozwolenie wydane decyzją Wojewody Podkarpackiego z dnia r. z późn. zm. 9

10 Zakład Gospodarki Komunalnej w Krzeszowie, eksploatujący składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Sigiełkach, dla którego uzyskał pozwolenie wydane decyzją Wojewody Podkarpackiego z dnia r. Kontrolami objęto dwie instalacje, które były zobowiązane do uzyskania pozwolenia zintegrowanego do dnia r., tj.: - Agro-Sokołów Sp. z o.o. w Jagodnem Ośrodek Hodowli Zarodowej w Chotyńcu, Fermy trzody chlewnej w Chotyńcu i Hruszowicach (instalacje powiązane technologiczne, dla których będzie wydawane jedno pozwolenie zintegrowane). Do uzyskania pozwolenia zintegrowanego w terminie do r. zobowiązane jest również Gospodarstwo Rolne w Nienowicach Beata Jastrzębska ferma trzody chlewnej. Wojewoda Podkarpacki, na wniosek Właścicielki Gospodarstwa z dnia r., wszczął postępowanie administracyjne w sprawie wydania pozwolenia zintegrowanego dla ww. instalacji. Przeprowadzono 2 kontrole w jednostkach eksploatujących instalacje nowe, które uzyskały pozwolenia zintegrowane przed oddaniem do eksploatacji. Były to: Carbon Black Polska Sp. z o.o. w Jaśle, Gmina Miejska Przemyśl. Przeprowadzono 8 kontroli w jednostkach eksploatujących instalacje, które uzyskały pozwolenie zintegrowane do końca 2005 r., przed upływem ostatecznego terminu do ich uzyskania. Były to: Zakład Metalurgiczny WSK Rzeszów Sp. z o.o. w Rzeszowie, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Przemyślu, Gmina Ostrów, Lotos Asfalt Sp. z o.o. w Gdańsku Oddział w Jaśle, OWENS-ILLINOIS Polska SA w Jarosławiu, Elektrociepłownia Nowa Sarzyna Sp. z o.o. w Nowej Sarzynie, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Dębicy, Cukrownia Ropczyce S.A. w Ropczycach, Pozostałe skontrolowane podmioty nie uzyskały pozwoleń zintegrowanych przed końcem 2005 r. i w większości przypadków, są zobowiązane do jego uzyskania w terminie późniejszym. W roku 2005 przeprowadzono kontrolę w 12 podmiotach eksploatujących instalacje do energetycznego spalania paliw o mocy powyżej 50 MW t. Dla 5 instalacji wydane zostały pozwolenia zintegrowane. Pozostałe winny je uzyskać w terminie do dnia r. W trakcie kontroli w dwóch przypadkach stwierdzono naruszenia dotyczące eksploatacji dużych źródeł spalania paliw, co skutkowało wydaniem zarządzeń pokontrolnych. Tylko w dwóch przypadkach kontrole wykazały, że eksploatowane instalacje nie wymagają pozwolenia zintegrowanego. Dotyczyło to: Zakładu Tworzyw Sztucznych GAMRAT S.A. w Jaśle, Instytutu Energetyki Oddział Ceramiki CEREL w Boguchwale. W wyniku ustaleń kontroli, przeprowadzonej w ZTS Gamrat S.A. w Jaśle, zweryfikowano eksploatowaną tam instalację spalania paliw, jako nie wymagającą uzyskania pozwolenia zintegrowanego i nie będącą dużym źródłem spalania paliw. Na koniec 2005 r. w wykazie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska znajdowało się: 138 podmiotów, w których funkcjonuje łącznie 160 instalacji wymagających uzyskania pozwolenia zintegrowanego, w tym 16 podmiotów, w których funkcjonują instalacje będące dużymi źródłami spalania paliw. Spośród wszystkich skontrolowanych, w ramach celu nr 1, 48 podmiotów, w 14 nie stwierdzono naruszeń wymagań ochrony środowiska. Podsumowując wyniki kontroli przeprowadzonych w ramach przedmiotowego celu należy stwierdzić, że dla żadnej z instalacji objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego do r., nie wydano takich pozwoleń w wymaganym terminie. Spośród 10 kontroli jednostek, które w dniu kontroli posiadały pozwolenia zintegrowane, tylko w 3 przypadkach nie stwierdzono żadnych naruszeń jego warunków. W 7 przypadkach prowadzone kontrole wykazały naruszenie warunków udzielonych pozwoleń. 10

11 W 2 przypadkach stwierdzono przekroczenie dopuszczalnej emisji substancji do powietrza określonej w pozwoleniu. Z powodu stwierdzonych przekroczeń na obydwie jednostki nałożono administracyjne kary pieniężne. W pozostałych przypadkach, przeprowadzone kontrole wykazały nieprawidłowości, których skala była stosunkowo niewielka. W kilku przypadkach kontrole operatorów w zakresie przestrzegania warunków pozwoleń zintegrowanych wykazały większe zużycie mediów energetycznych i surowców, co wskazuje, że muszą oni przeprowadzić ponowną analizę w tym zakresie. Najczęściej przekroczenia te były wynikiem niedoszacowania na etapie sporządzania wniosku o wydanie pozwolenia i po kontrolach operatorzy zwracali się do odpowiednich organów o zmianę stosownych zapisów w pozwoleniach. Nie stwierdzono przypadku trwania naruszenia warunków pozwolenia zintegrowanego przez okres dłuższy niż sześć miesięcy. Wiele kontrolowanych jednostek nie podjęło jeszcze działań w kierunku uzyskania pozwolenia zintegrowanego, lecz inspektorzy podczas kontroli wskazywali na potencjalne trudności mogące stanowić przeszkodę w uzyskaniu ww. pozwolenia, informując o konieczności podejmowania kroków zmierzających do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości i wcześniejszym przystąpieniu do opracowywania wniosku. Zadania dotyczące Decyzji Komisji w sprawie wdrożenia europejskiego rejestru zanieczyszczeń EPER realizowane były w ograniczonym zakresie. Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska nie zostały wyposażone w odpowiednie narzędzia techniczne ani prawne do prowadzenia bazy o korzystaniu ze środowiska, spełniającej wymagania tej decyzji. W trakcie kontroli wykonywanych w ramach tego celu dokonano rozpoznania instalacji, których dotyczy ustawa o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i innych substancji wprowadzanych do powietrza. Na terenie województwa podkarpackiego znajdują się 83 instalacje objęte krajowym systemem handlu uprawnieniami do emisji, w tym 39 instalacji czasowo wyłączonych z uprawnień (instalacje do produkcji wyrobów ceramicznych za pomocą wypalania). W ramach celu Sprawdzenie wdrożenia zasad przeciwdziałania poważnym awariom m. in. w zakładach o dużym i zwiększonym ryzyku ich wystąpienia określonych w dyrektywie SEVESO II Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie przeprowadził na terenie województwa podkarpackiego w 2005 r. 46 kontroli, w 46 zakładach magazynujących lub stosujących substancje i preparaty niebezpieczne. W oparciu o ustalenia kontroli stwierdzono, że 8 zakładów kwalifikowało się do grupy zakładów dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii, 15 zakładów zaś do zwiększonego ryzyka. W oparciu o wyniki kontroli ustalono, że wszystkie 23 zakłady dużego i zwiększonego ryzyka dokonały zgłoszenia kompetentnym władzom. W porównaniu do stanu na koniec roku 2004 r. ogólna liczba zakładów mogących spowodować poważne awarie przemysłowe nie zmniejszyła się. W 2005 r. dwa zakłady kwalifikowane do zwiększonego ryzyka zaprzestały działalności niebezpiecznej tj. w dniu r. Zakłady Tworzyw Sztucznych "Gamrat" S.A. w Jaśle, a w dniu r. PKN ORLEN S.A. w Płocku Baza Magazynowa Nr 83 w Ustrzykach Dolnych. We wrześniu 2005 r. do grupy zakładów dużego ryzyka dokonał zgłoszenia prowadzący zakład Carbon Black Polska sp. z o.o. w Jaśle. Z dokonanej weryfikacji działalności niebezpiecznych w obszarach przygranicznych ze Słowacją wynika, że na terenie województwa podkarpackiego przekracza ilości progowe określone załącznikiem Konwencji o transgranicznych skutkach awarii przemysłowych tylko Carbon Black Polska sp. z o.o. w Jaśle, magazynujący substancje toksyczne. Pozostałe zakłady posiadały substancje niebezpieczne w ilościach mniejszych od wartości progowych. 11

12 Na podstawie przeprowadzonych kontroli wydano ogółem 24 zarządzenia pokontrolne, w tym 4 zarządzenia pokontrolne w zakładach o dużym ryzyku, 10 zarządzeń pokontrolnych w zakładach o zwiększonym ryzyku i 10 zarządzeń dotyczących potencjalnych sprawców. Do najistotniejszych naruszeń wymagań ochrony środowiska należały w szczególności: nie przeprowadzania analiz programu zapobiegania awariom, nie przekazania do wiadomości Podkarpackiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska zgłoszenia kwalifikacyjnego oraz programu zapobiegania awariom, nie dokonania zgłoszenia Komendantowi Państwowej Straży Pożarnej oraz Podkarpackiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska dotyczącego istotnych zmian ilości substancji niebezpiecznej oraz wprowadzenia nowych substancji w odniesieniu do danych zawartych w zgłoszeniu Spółki, brak zatwierdzenia oraz wprowadzenia przez Zarząd Spółki do stosowania opracowanego Programu zapobiegania awariom wraz z systemem zarządzania bezpieczeństwem. nieprawidłowe opracowanie zgłoszenia kwalifikacyjnego w zakresie maksymalnych ilości magazynowych substancji niebezpiecznych decydujących o zaliczeniu do grupy zakładów zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Polska jako Państwo członkowskie Unii Europejskiej nie przetransponowała do prawa ochrony środowiska uzupełnienia do Dyrektywy Seveso II w postaci Dyrektywy 2003/105/EC, w ustalonym terminie do dnia 30 czerwca 2005 r. Prace legislacyjne w tym zakresie nie zostały bowiem jeszcze zakończone. W związku z tym w działaniach kontrolnych pominięto nowe wymogi Dyrektywy. Polska zobowiązana jest również do realizacji Decyzji Komisji z dnia 17 lipca 2002 r. dotyczącej kwestionariusza odnoszącego się do dyrektywy Rady 96/82/WE w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi (notyfikowaną jako dokument nr C(2002) 2656). Dlatego też w okresie sprawozdawczym zbierano, w toku kontroli, informacje do kwestionariusza do trzyletniego sprawozdania za okres Polska zobowiązana jest do przedłożenia Komisji tego sprawozdania w terminie do dnia 30 września 2006 r. Szczegółowe dane dotyczące działań WIOŚ w Rzeszowie w zakresie przeciwdziałania poważnym awariom zawarto w dalszej części niniejszej informacji. W ramach realizacji celu Ocena stopnia wdrożenia dyrektywy Rady 99/31/WE w sprawie składowisk odpadów, rozporządzenia (WE) NR 2150/20002 w sprawie statystyk odpadów, decyzji Rady ustanawiającej kryteria i procedury przyjęcia odpadów na składowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie przeprowadził 43 kontrole podmiotów zarządzających składowiskami odpadów. W toku czynności inspekcyjnych u 10 zarządzających składowiskami, nie stwierdzono naruszeń wymagań wynikających z obowiązujących przepisów ochrony środowiska. Pozostałe kontrole wykazały nieprawidłowości, które w większości dotyczyły: prowadzenia monitoringu składowiska odpadów w sposób niezgodny z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów, braku ewidencji odpadów przyjmowanych na składowisko oraz braku oznaczeń kodowych wszystkich rodzajów odpadów deponowanych na składowisku, przykrywaniu powierzchni zdeponowanych na składowisku odpadów zbyt cienką warstwą izolacyjną. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami, w wszystkich przypadkach, zarządzeniem pokontrolnym zobowiązano kierownictwo kontrolowanych jednostek do usunięcia stwierdzonych uchybień. Wydano 33 zarządzenia pokontrolne. Karą grzywny w drodze mandatu karnego ukaranych zostało 6 osób, kierujących składowiskami odpadów. 12

13 W 10 przypadkach poinformowano organy ochrony środowiska o nieprzestrzeganiu przez kontrolowane jednostki warunków określonych decyzjami regulującymi stan formalno prawny eksploatacji składowiska, celem wyegzekwowania przez te organy nałożonych obowiązków. Ponadto, po stwierdzeniu w czasie kontroli, naruszania warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska, co do rodzaju i sposobu składowania odpadów, Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie wydał 1 decyzję ustalającą dla zarządzającego składowiskiem, wymiar administracyjnej kary pieniężnej biegnącej. Niezależnie od działań kontrolnych, w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Rzeszowie prowadzona jest elektroniczna baza danych w postaci kart składowisk odpadów. W bazie wg stanu na r. znajduje się 79 składowisk odpadów zarządzanych przez 80 podmiotów. Termin ostatecznej aktualizacji kart składowisk za rok 2005 ustalony został na koniec kwietnia 2006 r. W ramach celu Sprawdzenie przestrzegania wymagań dotyczących termicznego przekształcania odpadów w spalarniach i instalacjach do współspalania odpadów, dyrektywy 94/67/WE w sprawie spalania odpadów, dyrektywy 94/67/WE w sprawie spalania odpadów niebezpiecznych, dyrektywy 89/369/EWG w sprawie zapobiegania zanieczyszczeniu powietrza przez nowe spalarnie odpadów niebezpiecznych 89/429/EWG w sprawie zapobiegania zanieczyszczeniu powietrza przez istniejące spalarnie odpadów niebezpiecznych przeprowadzono 9 kontroli w 8 podmiotach, 6 kontroli przeprowadzono w jednostkach eksploatujących instalacje, w których są termicznie przekształcane odpady. Dwie kontrole dotyczyły instalacji, w których w trakcie kontroli nie prowadzono spalania odpadów. Kontrole przeprowadzono w następujących podmiotach: RAF EKOLOGIA Sp. z o.o. w Jedliczu, Rafineria JASŁO S.A. w Jaśle, Zespół Opieki Zdrowotnej Szpital Powiatowy w Mielcu, Zakłady Tworzyw Sztucznych Erg w Pustkowie S.A., Firma Usługowo- Handlowa EKO-TOP Sp. z o.o. w Rzeszowie, Jar Sp. z o.o. w Dachnowie, FIBRIS S.A. w Przemyślu, FURNEL S.A. z/s w Hajnówce Oddział Przemyśl. Wszystkie skontrolowane, eksploatowane instalacje, miały uregulowany stan formalnoprawny w zakresie emisji substancji do powietrza atmosferycznego oraz w zakresie gospodarki odpadami. W 6 przypadkach kontrole wykazały, że instalacje nie spełniają wszystkich wymogów wynikających z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów i rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych oraz Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji. Do zarządzających instalacjami skierowano zarządzenia pokontrolne zobowiązujące do usunięcia stwierdzonych naruszeń. Niezależnie od działań kontrolnych w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Rzeszowie prowadzona jest elektroniczna baza danych w postaci kart spalarni odpadów. W bazie wg stanu na r. znajdują się 4 eksploatowane spalarnie odpadów. Termin ostatecznej aktualizacji kart spalarni za rok 2005 ustalony został na koniec kwietnia 2006 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie w ramach celu Monitorowanie wdrażania dyrektywy 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych sprawdzenie wyposażenia aglomeracji w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ścieków wymagane na podstawie Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych i Traktatu Akcesyjnego Polski do Unii Europejskiej przeprowadził 71 kontroli w gminach, oraz jednostkach eksploatujących oczyszczalnie ścieków komunalnych. 13

14 Przedsięwzięcia w zakresie gospodarki ściekowej stanowią dla gminnych jednostek samorządowych zadanie priorytetowe, realizowane w celu osiągnięcia efektów ekologicznych wymaganych zgodnie z przepisami dyrektywy 91/271/EWG. Zadania w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków komunalnych, a także terminy ich realizacji niezbędne do wypełnienia zapisów Traktatu Akcesyjnego ustalono w Krajowym programie oczyszczania ścieków komunalnych sporządzonym przez Ministra Środowiska, na podstawie art. 43 ustawy Prawo wodne. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji, wydanego na podstawie w/w artykułu, Wojewoda Podkarpacki w roku 2005 przystąpił do wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji o równoważnej liczbie mieszkańców powyżej Zgodnie z wnioskami Wojewody, gminy województwa podkarpackiego przedstawiły propozycję planów 180 aglomeracji. Wszystkie złożone propozycje planów aglomeracji poddane zostały weryfikacji przez Urząd Wojewódzki i pozytywnie zaopiniowane przez właściwe miejscowo rady gmin i Zarząd Województwa. Na koniec roku 2005 zarządzeniami Wojewody Podkarpackiego wyznaczono10 aglomeracji. W trakcie prowadzonych kontroli dokonano oceny eksploatowanych w aglomeracjach oczyszczalni, pod kątem przestrzegania warunków określonych pozwoleniach wodnoprawnych i przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lipca 2004 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Wstępnej analizie poddano również stan zaawansowania prac w zakresie budowy i rozbudowy zbiorczych sieci kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków w gminach. Analiza spełniania wymogów rozporządzenia na poziomie oczyszczalni ścieków i aglomeracji przeprowadzona została w oparciu o wyniki badań kontrolnych prowadzonych przez WIOŚ oraz wyniki pomiarów samokontrolnych, wykonywanych przez podmioty eksploatujące oczyszczalnie ścieków. W roku 2005 w skontrolowanych oczyszczalniach, na podstawie wyników analiz przeprowadzonych przez Laboratorium WIOŚ, nie stwierdzono przekroczeń stężeń wskaźników zanieczyszczeń określonych w pozwoleniach wodnoprawnych. Wstępnie analizując w trakcie przeprowadzanych kontroli stan rzeczywisty przygotowania aglomeracji do wypełnienia obowiązków, wynikających z dyrektywy 91/271EWG stwierdzono, że organy samorządu terytorialnego podejmują działania w zakresie odpowiedniego oczyszczenia wszystkich ścieków powstających w aglomeracji. Realizują one inwestycje modernizacji, rozbudowy oraz budowy oczyszczalni ścieków i kanalizacji sanitarnej. Gminy posiadają również Limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne zatwierdzone uchwałami rady gminy oraz Plany rozwoju lokalnego, w których zawarte są zadania budowy i modernizacji oczyszczalni ścieków i kanalizacji. W celu wykonania założonych zadań gminy występują z wnioskami o przyznanie dofinansowania ze środków Funduszy Unijnych oraz pożyczek z Narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Dokładna analiza spełniania wymagań ochrony środowiska przez oczyszczalnie ścieków, które powinny osiągnąć efekt ekologiczny w okresie: r r. zostanie przeprowadzona do końca maja 2006 r., zgodnie z Wytycznymi przeprowadzania kontrolnoinwentaryzacyjnej oceny efektów ekologicznych oczyszczalni ścieków komunalnych, sporządzonymi przez GIOŚ. Realizując cel Wypełnianie obowiązków wynikających z rozporządzenia Rady (EWG) Nr 259/93 z dnia 1 lutego 1993 roku w sprawie nadzoru i kontroli przesyłania odpadów w obrębie, do Wspólnoty oraz poza jej obszar przeprowadzono 5 kontroli planowych w 5 zakładach. Podczas kontroli trzech podmiotów stwierdzono naruszenia, które dotyczyły: 14

15 przekroczenia określonej w pozwoleniu ilości wytwarzanych odpadów takich jak: sorbenty, materiały filtracyjne i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (kod odpadu ) oraz zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy (kod odpadu ); nieusunięcia przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu trwającego od 10 września 2003 r.; przyjmowaniu odpadów o kodzie (zrzyny) wykorzystywanych do produkcji płyt pilśniowych od dostawców z zagranicy nie posiadających zezwolenia Głównego Inspektora Ochrony Środowiska na przywóz odpadów z zagranicy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej; sprowadzania ze Słowacji: odpadów w postaci trocin i wiórów drzewnych z pominięciem procedury powiadamiania i procedury notyfikacyjnej uzyskanie pozwolenia na przemieszczenie odpadów. Zastosowane działania pokontrolne to: wystąpienie do starosty o wszczęcie postępowania administracyjnego, powiadomienie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska o wynikach kontroli, zarządzenie pokontrolne, zawiadomienie prokuratora o popełnieniu czynu zabronionego noszącego znamiona przestępstwa. Postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte przez organa ścigania, lecz jeszcze go nie zakończono. W oparciu o zezwolenia Głównego Inspektora Ochrony Środowiska wydane w okresie 2005 r. na terenie właściwości WIOŚ Rzeszów działa łącznie 6 podmiotów, dla których wydano 16 decyzji, w tym 13 zezwalających na przywóz odpadów z zagranicy do Polski, 1 decyzję zezwalająca na wywóz odpadów poza teren Polski oraz 2 decyzje wnoszące sprzeciw w zakresie przemieszczenia odpadów na teren Polski. Pozostałe działania WIOŚ w Rzeszowie w zakresie nadzoru nad międzynarodowym obrotem odpadami przedstawiono w dalszej części niniejszej Informacji. W ramach celu Sprawdzenie przestrzegania wymagań przez podmioty wykorzystujące odpady poubojowe kontrolnego przeprowadzono 6 kontroli w 5 podmiotach. Kontrole te w 83 % pokryły się z cyklem kontrolnym przestrzegania wymagań ochrony środowiska przez podmioty prowadzące działalność w zakresie wykorzystania odpadów poubojowych, zrealizowanym wg Wytycznych zatwierdzonych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w Warszawie. Skontrolowano 3 podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwarzania (odzysku lub unieszkodliwiania) odpadów poubojowych (w tym jeden dwa razy) oraz 2 podmioty wykorzystujące produkt wytworzony z odpadów poubojowych jako polepszacz gleby. W trakcie prowadzenia kontroli zostały wykorzystane informacje uzyskane u właściwych miejscowo powiatowych lekarzy weterynarii. Podsumowanie stwierdzonych w czasie kontroli nieprawidłowości: 1. W jednym zakładzie stwierdzono nieprawidłowości dotyczące uregulowania stanu formalno-prawnego w zakresie gospodarki odpadami, tj. przyjmowanie do unieszkodliwiania odpadów o kodach, które nie zostały ujęte w posiadanej decyzji starosty. 2. W dwóch zakładach prowadzących odzysk i unieszkodliwianie odpadów poubojowych stwierdzono przekazywanie wytworzonych odpadów o kodzie podmiotowi, który nie posiada wymaganego zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami o tym kodzie. 3. Jeden zakład nie prowadził ewidencji przekazywanych odpadów w postaci kart przekazania odpadów potwierdzanych przez firmę świadczącą usługi transportowe. 15

16 4. Jeden zakład nie prowadził ewidencji przyjmowanych odpadów zgodnie z obowiązującym katalogiem odpadów i wzorami dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji. 5. Badania jakości odprowadzanych przez jeden zakład oczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych, nie dla wszystkich oznaczanych wskaźników, prowadzone były za pomocą metodyk referencyjnych. 6. W jednym zakładzie pobierane do analiz samokontrolnych próbki oczyszczonych ścieków, odprowadzanych do odbiornika, nie były pobierane jako średnio-dobowe. 7. Po przeprowadzonych kontrolach Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie zobowiązał zarządzeniami pokontrolnymi dyrektorów kontrolowanych jednostek do usunięcia występujących nieprawidłowości. 8. Kontrole stanu formalno-prawnego jak i zakres przestrzegania wymagań ochrony środowiska przez kontrolowane podmioty, nie wykazały większych nieprawidłowości. 9. Jeden zakład nie składał do urzędu marszałkowskiego rocznych zbiorczych informacji o rodzajach i ilości wytworzonych odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów. 10. W jednym zakładzie transport ścieków do oczyszczalni prowadzony był przez podmiot nie posiadający wymaganego pozwolenia. W ramach celu Ocena wdrażania dyrektywy 94/63/WE w sprawie kontrolowania emisji lotnych związków organicznych powstałych wskutek magazynowania benzyny i jej dystrybucji z terminali do stacji obsługi w roku 2005 przeprowadzono łącznie 47 kontroli przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie magazynowania i dystrybucji paliw, w tym skontrolowano 2 rafinerie, 2 bazy paliwowe i 43 stacje paliw. Do podmiotów, w których stwierdzono naruszenia przepisów z zakresu ochrony środowiska skierowano łącznie 36 zarządzeń pokontrolnych. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości dotyczyły: - niezgłoszenia właściwym organom ochrony środowiska eksploatowanych instalacji do magazynowania paliw płynnych, - nieskładania informacji o wywarzanych odpadach i sposobach postępowania z wytwarzanymi odpadami, - nieprzedkładania do Urzędu Marszałkowskiego i WIOŚ informacji o zakresie korzystania ze środowiska sporządzanych na potrzeby naliczania opłat, - nierealizowania obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, - nieskładania rocznych informacji o wywarzanych odpadach, - uregulowanego stanu formalno-prawnego w zakresie gospodarki ściekowej, - braku kontroli i rejestrów ilości pobieranej wody, - niezgodności w dokumentacji i zgłoszeniu do zakładów zwiększonego ryzyka, - nieuregulowanego stanu formalno-prawnego w zakresie wprowadzania gazów i pyłów powietrza, - braku wykonanych prób szczelności zbiorników. Podczas przeprowadzanych czynności kontrolnych dokonywano oceny dostosowania obiektów do warunków określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 98, poz z późn. zm). Ustalono, że wśród 47 skontrolowanych obiektów, 10 spełnia wymogi określone w przywołanym powyżej rozporządzeniu. Pozostałych 37 obiektów nie spełniało wymogów rozporządzenia ze względu na brak: - urządzeń i instalacji zabezpieczających przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu oraz do wód powierzchniowych i gruntowych, 16

17 - urządzeń kontrolno-pomiarowych sygnalizujących wycieki silnikowych paliw płynnych do gruntu i wód gruntowych, - urządzenia zabezpieczającego przed emisją par benzyn do powietrza atmosferycznego przy napełnianiu zbiorników magazynowych stacji paliw, - urządzeń umożliwiających ograniczenie emisji par benzyn przy tankowaniu pojazdów. Ponadto w ramach realizacji tego celu sukcesywnie rozsyłano do właścicieli obiektów ankiety, które miały na celu zaktualizowanie danych dotyczących wypełniania obowiązków z zakresu ochrony środowiska i dostosowania eksploatowanych instalacji magazynowania i dystrybucji paliw do warunków technicznych określonych w cyt. wyżej rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie. Na podstawie posiadanych informacji Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie prowadzi szczegółową elektroniczną bazę danych o stacjach i bazach paliw istniejących na terenie województwa podkarpackiego, których liczba na dzień r. wyniosła łącznie 312 obiektów. Analiza danych zawartych w bazie pozwala na dokonanie oceny stopnia dostosowania stacji paliw do przepisów z zakresu ochrony środowiska. I tak na koniec 2005 r. na terenie województwa podkarpackiego stan ten przedstawiał się następująco: Stacje paliw posiadające urządzenia ograniczające emisję par benzyn: - przy napełnianiu zbiorników pojazdów przy napełnianiu zbiorników magazynowych 81 Stacje paliw posiadające instalacje zabezpieczające przed przenikaniem produktów naftowych do gleb 111 Stacje paliw posiadające system monitoringu przenikania produktów naftowych do wód 113 W 2006 r. baza ta będzie nadal na bieżąco weryfikowana na podstawie ustaleń prowadzonych kontroli planowych realizowanych zgodnie z celem Ocena dyrektywy 94/63/WE w sprawie kontrolowania emisji lotnych związków organicznych powstałych wskutek magazynowania benzyny i jej dystrybucji z terminali do stacji obsługi oraz kontroli, które przeprowadzane będą w związku ze zgłoszeniami o zakończeniu budowy i zamiarze przystąpienia do użytkowania tego rodzaju obiektów. W 2005 roku wpłynęło do WIOŚ 17 zgłoszeń dotyczących stacji paliw płynnych. Celem zasadniczym sprawowania kontroli w zakresie Sprawdzenie spełniania zasadniczych wymagań przez opakowania oraz urządzenia używane na zewnątrz pomieszczeń jest zapobieżenie wprowadzania do obrotu wyrobów nie spełniających określonych wymagań. Podstawowe zasady dotyczące tych zagadnień reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o Systemie oceny zgodności (Dz. U Nr 166 poz z późn. zm.). Podmiotami kontroli realizowanych przez WIOŚ w Rzeszowie w roku 2005 byli głównie sprzedawcy wyrobów w postaci opakowań i 63 rodzajów maszyn i urządzeń takich jak m.in. kosiarki do trawy, przycinarki do trawników, pilarki łańcuchowe, betoniarki do mieszanki betonowej, zespolone maszyny wodne oraz producenci produktów w opakowaniach. Plan kontroli na rok 2005 przewidywał przeprowadzenie 60 kontroli, w tym 7 sprzedawców hurtowych opakowań i 31 producentów produktów w opakowaniach oraz 1 sprzedawcy hurtowego i 21 sprzedawców detalicznych urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń, emitujących hałas do środowiska. W roku 2005, w trakcie 38 przeprowadzonych kontroli, skontrolowano 204 wyroby opakowania, głównie z papieru i tektury oraz z tworzyw sztucznych. Natomiast 22 przeprowadzone kontrole dotyczyły spełniania zasadniczych wymagań przez urządzenia 17