Protokół. ze spotkania informacyjnego. Wiślanego dla obszarów. Zatoka Pucka i Półwysep Helski PLH Zatoka Pucka PLB220005

Transkrypt

1 Protokół ze spotkania informacyjnego w ramach konsultacji społecznych dla zadania Opracowanie planów ochrony dla obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego dla obszarów Zatoka Pucka i Półwysep Helski PLH Zatoka Pucka PLB w dniu 25 marca 2013 roku w Hotelu Orbis w Gdyni Gdańsk, 15 kwietnia 2013

2 Organizatorem spotkania informacyjnego, w ramach konsultacji społecznych dla Zadania pn. Opracowanie planów ochrony dla obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego był Urząd Morski w Gdyni we współpracy z Instytutem Morskim w Gdańsku. W spotkaniu tym udział wzięli: Zamawiający - Urząd Morski w Gdyni Anna Stelmaszyk-Świerczyńska Monika Zakrzewska Wojciech Matyja Beata Gąsiewska-Kornatowska Agnieszka Mostowiec Wykonawcy Zadania Instytut Morski w Gdańsku Lidia Kruk-Dowgiałło Monika Michałek Anna Barańska Helena Boniecka Iwona Bubak Agnieszka Gajda Wojciech Gawlik Tomasz Kuczyński Magdalena Matczak Michał Olenycz Joanna Pardus Piotr Pieckiel Jacek Zaucha Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polska Akademia Nauk Warszawa Jerzy Solon Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING Szymon Bzoma Akademia Morska w Szczecinie Marek Szulc Marek Górzeński Uniwersytet Gdański Joanna Fac-Beneda Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy Szymon Uścinowicz oraz Włodzimierz Meissner Jacek Nowacki Jadwiga Pankau

3 Spotkanie poprowadzili mediatorzy z Fundacji Inicjatyw Społecznie Odpowiedzialnych: Magdalena Grabarczyk-Bródka Katarzyna Kurkiewicz Iwona Milewska Urząd Morski w Gdyni zaprosił około 100 interesariuszy, z których w spotkaniu udział wzięło 100 osób z ponad 50 instytucji. Łącznie w spotkaniu informacyjnym uczestniczyło 136 osób. Program spotkania: 1. Otwarcie spotkania Magdalena Grabarczyk-Bródka (Fundacja Inicjatyw Społecznie Odpowiedzialnych FISO). 2. Powitanie w imieniu Urzędu Morskiego w Gdyni Monika Zakrzewska. 3. Przedstawienie zasad konsultacji społecznych, informacja na temat realizowanego przez Instytut Morski w Gdańsku Zadania pn. Opracowanie planów ochrony dla obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego, programu spotkania i harmonogramu dalszych spotkań - Magdalena Grabarczyk-Bródka (FISO). 4. Przedstawienie podstawowych informacji o sieci obszarów Natura 2000 i o planach ochrony Iwona Bubak (Instytut Morski w Gdańsku - IM w Gdańsku). 5. Przedstawienie zakresu i metod badań inwentaryzacyjnych prowadzonych w obszarze Zatoki Gdańskiej w latach Lidia Kruk-Dowgiałło (IM w Gdańsku), kierownik Zadania. 6. Przedstawienie aktualnego stanu wiedzy o przedmiotach ochrony w obszarach Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej: Stan i dynamika strefy brzegowej Helena Boniecka (IM w Gdańsku) Siedlisko Duża płytka zatoka oraz siedlisko Estuarium Monika Michałek (IM w Gdańsku) Ssaki morskie Michał Olenycz (IM w Gdańsku). Ryby Marek Szulc (Akademia Morska w Szczecinie) Ptaki Szymon Bzoma (Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING) Siedliska lądowe i gatunki roślin Jerzy Solon (Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk w Warszawie IGiPZ-PAN) 7. Przedstawienie zasad konsultacji społecznych, sposobu organizacji grup roboczych i wyłonienie grup interesariuszy do udziału w warsztatach Magdalena Grabarczyk-Bródka (FISO).

4 Anna Stelmaszyk-Świerczyńska (dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni) zgłosiła sugestię, aby warsztaty prowadzone były w grupach tematycznych, a nie w grupach interesów. Po krótkiej dyskusji ustalono, że spotkania warsztatowe odbędą się zgodnie z pierwotnymi założeniami, z podziałem na grupy interesów. Z sali padła propozycja, aby od razu ściśle ustalić, kiedy spotykają się, które grupy robocze. Ustalono więc, że do południa pracować będą grupy warsztatowe: organizacje i samorządowcy, natomiast po południu grupy warsztatowe: rybacy i lokalni przedsiębiorcy. 8. Rozpoczęcie dyskusji dotyczącej identyfikacji potencjalnych problemów związanych z ochroną obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej: Anna Stelmaszyk-Świerczyńska (UM w Gdyni) zaproponowała, aby na pierwszych warsztatach spotkać się w proponowanych przez organizatorów grupach roboczych, a potem można podzielić się na grupy tematyczne, jeśli wyniknie taka potrzeba. Monika Michałek (IM w Gdyni) kieruje pytanie do dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni, czy w związku z sugestiami aby zmienić zasady pracy w grupach roboczych można odstąpić od SIWZ? Dyrektor odpowiedziała, aby później zapytać o to Urząd Morski jako Zamawiającego. Tomasz Linkowski (dyrektor Morskiego Instytutu Rybackiego Państwowego Instytutu Badawczego MIR - PIB) odniósł się do slajdu, na którym przedstawiono granice obszarów, sugerując, że granice te nie obowiązują oraz, że powinno się ustalić w jakich granicach będziemy pracować. Łukasz Rejt (Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska GDOŚ) zwrócił uwagę na fakt, iż w pracach nad planem ochrony obszaru Natura 2000 istnieje możliwość zmiany lub korekty granic. Wyjaśnił również procedurę zmiany w SDF (przedmioty ochrony). Maciej Lorek (Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta w Gdańsku) zasugerował, że granice zostały źle wyznaczone obejmując tereny przemysłowe czy turystyczne. Jerzy Solon (IGiPZ-PAN) wyjaśnił, jak przebiegały konsultacje w innych obszarach Natura 2000 oraz jak ważny jest podział na takie grupy interesu, aby każdy miał możliwość wypowiedzenia się w kwestii dotyczącej jego działalności, w celu jak najlepszego jej zachowania w wyniku realizacji planu. Kolejne spotkania warsztatowe powinny odbywać się z udziałem specjalistów. Kazimierz Klejna (radny miasta Jastarnia) odniósł się do wypowiedzi przedmówcy informując, że jego zdaniem wszyscy powinni pracować w jednej grupie. Stwierdził, że ktoś przyjeżdżający z zewnątrz nie zna specyfiki lokalizacji i nie powinien się wypowiadać. Podniósł też kwestię nakazu sadzenia rokitnika, zamiast lokalnie występujących brzozy, dębu oraz sosny czarnej. Anna Stelmaszyk-Świerczyńska (UM w Gdyni) zgodziła się, że dobrym pomysłem jest spotkanie się na pierwszych warsztatach w grupach interesów zaproponowanych przez

5 organizatorów. Zasugerowała również, że powinno się ustalić listę problemów i priorytetów dla tych grup, a niekoniecznie listę zagrożeń dla planów. Lidia Kruk-Dowgiałło (IM w Gdańsku) zaproponowała, żeby na warsztaty robocze przychodziły zawsze te same osoby, które od początku do końca będą brać udział w tworzeniu zapisów do planów. Udział społeczeństwa przy tworzeniu planu jest bardzo ważny, ponieważ chodzi o to, aby plan nie budził sprzeciwu i w miarę możliwości zabezpieczał interesy grup. Przyjęcie planu ochrony, który będzie budził sprzeciw społeczny jest bezsensowne. Joanna Piwowarczyk (Instytut Oceanologii Państwowa Akademia Nauk) zapytała, czy dostępne będą transkrypcje ze spotkań i warsztatów oraz czy jest możliwe takie ustalenie pracy grup, aby godziny ich pracy nie pokrywały się. Magdalena Grabarczyk-Bródka (FISO) odpowiedziała, że jest możliwe zorganizowanie dodatkowych spotkań na prośbę poszczególnych uczestników warsztatów roboczych. Zaznaczyła również, że po każdych warsztatach powstanie protokół, a w razie konieczności również transkrypcja. Lidia Kruk-Dowgiałło (IM w Gdańsku) wyjaśniła, że dwie grupy będą pracowały przed południem i dwie grupy po południu, bo to wydaje się być najbardziej racjonalne. Stefan Kohnke (rybak z Jastarni) przekazał swoje obawy w stosunku do niektórych recenzentów, pytając jaka będzie ich rola i czy będzie to ostateczny organ decydujący o planie ochrony. Anna Stelmaszyk-Świerczyńska (UM w Gdyni) wyjaśniła, że recenzenci zostali wyłonieni w drodze przetargu w celu pomocy przy ocenie planu ochrony. Nie mają oni mocy decyzyjnej. Poinformowała także, że Urzędowi Morskiemu zależy na tym, żeby plan ochrony był zatwierdzony przez Ministerstwo Środowiska. Lidia Kruk-Dowgiałło (IM w Gdańsku) wyjaśniła, że Instytut Morski będzie starł się zająć bezstronne stanowisko przy tworzeniu planu ochrony. Osoby biorące udział w spotkaniach warsztatowych będą miały wpływ na plan ochrony, ponieważ dla Instytutu Morskiego ważna jest opinia środowisk lokalnych i dlatego prosi o udział w warsztatach. Michał Kohnke (radny powiatu puckiego) przedstawił swoje obawy, co do efektu końcowego tych konsultacji i planów ochrony. Skomentował fakt niemerytorycznego wyznaczenia granic obszaru Natura 2000 oraz aktualnej próby rozszerzenia granic przez przedstawicieli Stacji Morskiej w Helu. Monika Michałek (IM w Gdańsku) poinformowała, że na plakatach jest mapa pokazująca w jakich granicach pracujemy, jest to granica zatwierdzona w 2004 roku przez Komisję Europejską. Odniosła się również do wcześniej poruszanej kwestii zmian w SDF-ach, do których pewne gatunki i siedliska zostały wpisane przez pomyłkę. W celu weryfikacji błędnych zapisów przeprowadzono dwuletnie badania. Dla siedlisk, które nie występują w obszarze oraz dla gatunków, których nie stwierdzono zabiegi ochronne nie będą planowane.

6 Anna Stelmaszyk-Świerczyńska (UM w Gdyni) zaapelowała jako gospodarz obszaru o podejście do problemu tworzenia planów z dużą dozą dobrej woli i obiektywizmu, tak aby powstające plany były akceptowalne przez społeczeństwo. Warto odciąć się od tego co było i spróbować wypracować coś na przyszłość. Michał Kohnke (radny powiatu puckiego) poinformował, iż jego zdaniem mieszkańcy Półwyspu Helskiego potrafią od wieków funkcjonować w zgodzie z przyrodą, ponieważ do tej pory nie zniszczyli półwyspu. Jednakże mieszkańcy są sceptyczni co do przebiegu planowanych warsztatów, ponieważ poprzednie konsultacje dla Krajowych programów ochrony foki szarej i morświna były jednostronne i mimo udziału w nich licznych grup interesariuszy, przy tworzeniu programów wzięto pod uwagę założenia tylko jednej z nich. Stanisław Lisak (Polskiego Związku Wędkarskiego) zwrócił uwagę, że Zarząd Okręgu w Gdańsku jest prawnym użytkownikiem wód śródlądowych badanego obszaru, dlatego również powinien osobiście zostać zaproszony na konsultacje. Zaapelował również do Instytutu Morskiego w Gdańsku, że PZW jest prawnym użytkownikiem Zagórskiej Strugi, Redy, Płutnicy i Wisły, więc nie informowanie o konieczności prowadzenia badań na tych obiektach było nieporozumieniem. Tomasz Kuczyński (IM w Gdańsku) poinformował, że badania w rezerwacie Beka odbywały się poza granicami obwodu rybackiego, którego PZW jest użytkownikiem. Natomiast badania rzeki Redy przeprowadzone zostały w wodach morskich na podstawie zezwolenia Okręgowego Inspektora. Pozostałe badania (dotyczące potwierdzenia stanowisk piskorza) zostały przeprowadzone w rowach melioracyjnych wyłączonych z obwodu rybackiego użytkowanego przez Okręgowy Związek. Lidia Sternik-Stempkowska (GDOŚ) uściśliła informacje o obecnym stanie prac nad programami ochrony foki szarej i morświna, które zostały przekazane do GDOŚ dwa tygodnie temu. Prowadzone teraz będą konsultacje społeczne i międzyresortowe nad tymi planami. Kazimierz Klejna (radny miasta Jastarnia) zwrócił się do eksperta od awifauny z pytaniem, dlaczego (w prezentacji) pominięto kormorana, gatunek chroniony i dokarmiany przez rybaków. Natomiast przedstawicielowi GDOŚ postawił pytanie gdzie są odpowiednie instytucje, kiedy latem półwysep rozjeżdżany jest przez turystów? Szymon Bzoma (Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING) wyjaśnił sens tworzenia obszarów Natura 2000, podając za przykład utratę niektórych obszarów lęgowych w Zatoce Puckiej z winy człowieka, a Natura 2000 ma przeciwdziałać ich negatywnym konsekwencjom. Kormoran w Zatoce Puckiej będzie chroniony, bo najprawdopodobniej jest pożyteczny. Poprosił o dalszą owocną współpracę przy tworzeniu planów ochrony, która zależy tylko od nas. Magdalena Grabarczyk-Bródka (FISO) zapraszając na przerwę obiadową podała liczbę uczestników dla poszczególnych grup warsztatowych: samorząd 41 organizacje 25

7 rybacy 29 przedsiębiorcy 15. Dalszą dyskusję po przerwie obiadowej rozpoczęto od kwestii przedstawienia dokładnych granic obszarów Natura Joanna Pardus (IM w Gdańsku) zaprezentowała w programie ArcGIS dokładne granice obszarów, głównie granicę lądową. Głos z sali poprosił o wskazanie miejsca gdzie dostępne będą pokazywane materiały w celu dokładnego zapoznania się z nimi. Monika Michałek (IM w Gdańsku) wyjaśniła, że wszystkie materiał (prezentacje, wyniki inwentaryzacji oraz mapy) dostępne będą na stronach internetowych Urzędu Morskiego w Gdyni. Szymon Uścinowicz (Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy) poruszył kwestie aktualnych granic obszarów Natura Jak zostały one wyznaczone oryginalnie i jak zostały wyznaczone punkty załamania? Zasugerował, że mapa ma skalę nieadekwatną do skali mapy użytkowania gruntów, co uniemożliwia sprawdzenie dokładnego przebiegu granicy przez działki. Joanna Pardus (IM w Gdańsku) wyjaśniła, że granice obszarów Wykonawca otrzymał z GDOŚ, a pozostałe pytania (dotyczące skali) nie są skierowane do Wykonawcy. Zofia Lenartowicz (Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska RDOŚ) wyjaśniła proces wyznaczania i wyrysowania granic przez Instytut Ochrony, z wykorzystaniem map w różnych skalach. Wacław Kaczmarek (mieszkaniec Swarzewa) przypomniał sprawę z 2010 roku w kwestii uzyskania opinii mieszkańców co do poszerzenia granic obszarów Natura Sugeruje, że to mieszkańcy powinni mieć największy wpływ na to co się dzieje na ich terenach. Monika Michałek (IM w Gdańsku) przypomniała, że Wykonawcy pracują na granicach zatwierdzonych przez Komisję Europejską w 2004 roku. Granice obszaru siedliskowego od początku obejmowały również część lądową. Jerzy Solon (IGiPZ-PAN) wyjaśnił, że zmiana granic obszaru Natura 2000 polega na dodaniu lub usunięciu dużego fragmentu, natomiast dopasowanie granicy do topografii terenu lub granic działek to jedynie korekta geometryczna granicy (wyczyszczenie). Anna Dębicka (WWF/Baltic Sea Consultant ) wyjaśniła podejmowaną wcześniej kwestię potwierdzając fakt przeprowadzenie konsultacji społecznych w 2010 roku w sprawie zmiany granic i braku zgody mieszkańców. Głos z sali podnosi kwestię prawidłowego i ostatecznego wyrysowania granic według współrzędnych przekazanych do KE.

8 Monika Michałek (IM w Gdańsku) przypomina, że korekta granic obszarów jest jednym z elementów pracy nad planem ochrony. Szymon Bzoma (Grupa Badawcza KULING) informuje, że zgodnie z przewodnikami i wytycznymi dla tworzenia obszarów Natura 2000, nie można zmieniać granic dostosowując je do inwestycji jedynie przy formułowaniu planów ochrony lub zadań ochronnych należy uwzględnić lokalne uwarunkowania społeczne i gospodarcze. Magdalena Grabarczyk-Bródka (FISO) podsumowując część dyskusji dotyczącą granic obszarów, obiecała, że kwestia ta będzie poruszana na warsztatach roboczych. Głos z sali poprosił o wyjaśnienie procedury zatwierdzania powstających planów ochrony. Monika Michałek (IM w Gdańsku) i Lidia Sternik-Stempkowska (GDOŚ) wyjaśniły, że plany ochrony dla obszarów Natura 2000 są wydawane przez Ministra Środowiska w formie rozporządzenie (aktu prawnego) po uprzednim uzyskaniu pozytywnych opinii ze strony wszystkich resortów i społeczeństwa, czyli muszą być przeprowadzone kolejne konsultacje społeczne, tym razem przez Ministerstwo Środowiska. Szymon Bzoma (Grupa Badawcza KULING) uzupełnił na koniec informacje dotyczące populacji kormorana w Polsce oraz o statusie i przyczynach jego ochrony. 9. Podsumowanie i zakończenie spotkania Magdalena Grabarczyk-Bródka podsumowała dyskusję dziękując wszystkim za liczny udział i głosy. Osoby które nie zdążyły się wypowiedzieć poproszone zostały o składanie swoich uwag na piśmie i przesyłanie ich drogą mailową na adres m.grabarczyk@fiso.org.pl bądź pocztą tradycyjna FISO ul. Gdyńskich Kosynierów 11, Gdańsk. Każda osoba, która wyraziła chęć udziału w grupach roboczych zostanie poinformowana drogą mailową lub telefoniczną o dokładnym terminie i miejscu spotkania warsztatowego. Załączniki: 1. Lista obecności ze spotkania informacyjnego 2. Lista uczestnictwa w poszczególnych grupach roboczych 3. Uwagi i pytania uczestników spotkania złożone na piśmie w jego trakcie