Co zrobić? Przewodnik do pracy zaliczeniowej. ILUMINACJA. Dr inŝ. Paweł Baranowski Sopocka Szkoła WyŜsza LISTOPAD 2010

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Co zrobić? Przewodnik do pracy zaliczeniowej. ILUMINACJA. Dr inŝ. Paweł Baranowski Sopocka Szkoła WyŜsza LISTOPAD 2010"

Marta Mazurkiewicz
8 lat temu
Przeglądów:

1 Co zrobić? Przewodnik do pracy zaliczeniowej. ILUMINACJA Dr inŝ. Paweł Baranowski Sopocka Szkoła WyŜsza LISTOPAD 2010

2 WYBRAĆ Obiekt iluminacji MoŜe to być budowla (pałac, kościół, budynek, most, obiekt inŝynieryjny) lub jej wybrany detal (zegar, baszta, płaskorzeźba...) MoŜna iluminować pomniki, ogrody, parki, zabytki kultury technicznej (stara lokomotywa itp.)

3 Kryteria doboru obiektu iluminacji Spodziewany efekt wizualny PołoŜenie (moŝliwość częstego oglądania) Perspektywa obserwacji Atrakcyjna forma architektoniczna Znaczenie (historyczne, polityczne...) Techniczne uwarunkowania Spodziewane koszty Wkomponowanie w istniejącą sieć iluminacji

architektoniczna Znaczenie (historyczne, polityczne.

4 W jakim celu iluminowano Zwiększenie atrakcyjności turystycznej obiektu Pokazanie innego wyglądu obiektu Eksponowanie detali architektonicznych Tworzenie tajemniczej atmosfery Pobudzenie wyobraźni Upiększenie miasta Skierowanie uwagi na wybrane obiekty WydłuŜenie okresu uŝytkowania Poprawa bezpieczeństwa Reklama uŝytkownika obiektu obiekt?

atmosfery Pobudzenie wyobraźni Upiększenie miasta Skierowanie uwagi na wybrane

5 W ramach wstępnych analiz naleŝy określić: Liczbę kierunków obserwacji i charakterystyczne jej punkty Plan budowli, wraz z jej umiejscowieniem w otoczeniu PołoŜenie w stosunku do stron świata Rzeźba elewacji Właściwości obrazu dziennego przy oświetleniu kierunkowym (słonecznym) i rozproszonym Właściwości odbiciowe i barwę elementów elewacji Atmosfera w otoczeniu obiektu Oświetlenie otoczenia obiektu (reklamy świetlne, oświetlenie jezdni itp..) Dostęp do zasilania MoŜliwości techniczne i prawne mocowania naświetlaczy

kierunkowym (słonecznym) i rozproszonym Właściwości odbiciowe i barwę elementów elewacji Atmosfera w otoczeniu obiektu Oświetlenie

6 Ocenić czy występują opisać osie widokowe Obserwator powinien mieć czas na przeŝywanie wraŝeń estetycznych. Po odejściu z miejsca obserwacji powinien na kilka minut wrócić do zwykłej rzeczywistości i po kilkudziesięciu metrach napotkać następny iluminowany obiekt. Nagromadzenie wielu iluminowanych obiektów w jednym miejscu, szczególnie, gdy reprezentują inne style architektoniczne i inne barwy, moŝe być draŝniące.

Po odejściu z miejsca obserwacji powinien na kilka minut wrócić do zwykłej rzeczywistości i po

7 Jakimi metodami utworzono obraz obiektu? Gra światła i cienia Zamierzona nierównomierność (podkreślanie lokalnych atrakcyjnych elementów)regulowanie długości cienia (ukośne padanie) Tworzenie smug świetlnych ReŜyseria oświetlenia (załączanie róŝnych poziomów, sekwencyjne załączanie) Powodowanie wraŝenia ruchu Łączenie efektów świetlnych z innymi, nieoświetleniowymi Tworzenie rytmu świetlnego Wykorzystanie złudzeń i trików Wydobywanie na plan pierwszy lub ukrywanie

cienia (ukośne padanie) Tworzenie smug świetlnych ReŜyseria oświetlenia (załączanie róŝnych poziomów, sekwencyjne

8 Jakie zastosowano metody iluminacji Metoda zalewowa Metoda punktowa (nazywana rzeźbieniem światłem jest uwaŝana za bardziej ambitną i odbierana jako działanie artystyczne

9 CZY UDAŁO SIĘ UNIKNĄĆ niebezpieczeństw metody ZALEWOWEJ gdy obiekt ma kilka kierunków obserwacji wtedy obraz zaleŝy od kierunku obserwacji i metoda ta nie sprawdza się. Poza tym trudniej dostrzec szczegóły. Łatwiejsze jest załączanie, ale moce muszą być większe

kierunku obserwacji i metoda ta nie sprawdza się.

10 Ocena koncepcji iluminacji Wybór elewacji przeznaczonych do iluminacji Decyzja co eksponować a co ukryć Wybór metody iluminacji Określenie punktów przyciągania (tj pierwszych obserwowanych elementów przewaŝnie o najwyŝszej luminancji, lub innej barwie) Określenie punktów ogniskowania (tj oglądanych w drugiej kolejności) Sposób kierowania światła Określenie wymaganych poziomów luminancji System załączania (luminancja codzienna i świąteczna)

najwyŝszej luminancji, lub innej barwie) Określenie punktów ogniskowania (tj oglądanych w drugiej kolejności)

11 Punkt przyciągania i ogniskowania JeŜeli np. punktem przyciągania katedry gotyckiej będą prześwietlone witraŝe, to punktami ogniskowania mogą być np. patynowany dach, dzwonnica, drzwi wejściowe itp.)

prześwietlone witraŝe, to punktami ogniskowania

12 Czy pamiętano o tym, o czym naleŝy pamiętać?... O ograniczaniu olśnienia... O ograniczeniu natęŝenia oświetlenia na powierzchni okien... O właściwym doborze barwy

13 Równomierność Wymagania te są nieprecyzyjne i hamują inwencję i dotyczą raczej metody zalewowej. Niektórzy autorzy podają trzy wartości: 10:1, 4:1 i 2:1 jako iloraz luminancji w punkcie przyciągania do średniej luminancji całego obiektu w widoku z danego kierunku 10:1, luminancji w punktach ogniskowych do luminancji otoczenia 4:1 i równomierności na całej elewacji 1:2, poza punktami przyciągania i ogniskowania

do średniej luminancji całego obiektu w widoku z danego kierunku 10:1, luminancji w punktach

14 Zastosowanie barwy Do iluminacji obiektu Do uzyskania barwnych kontrastów Decyzja nie powinna być niczym skrępowana naleŝy swobodnie kształtować wizję estetyczną, np. fontanna moŝe być równie dobrze oświetlona czerwono (skojarzenie z ogniem) jak i białym światłem potęgującym pianę i skojarzenie z chmurami, ale jest kilka racjonalnych przesłanek: Szare elewacje oświetlone białym światłem będą bezbarwne, lepiej będą wyglądały oświetlone światłem Ŝółtym lub zimnym światłem rtęciówek. Powierzchnie niebieskie i zielone (spatynowane dachy, zieleń miejska) oświetlone światłem Ŝółtym będą brudnoszare wskazane jest uŝycie lamp rtęciowych lub metalhalogenowych o temperaturze barwowej powyŝej 4000 K Elewacje o ciepłych barwach najlepiej oświetlać lampami sodowymi

elewacje oświetlone białym światłem będą bezbarwne, lepiej będą wyglądały oświetlone światłem Ŝółtym lub zimnym światłem rtęciówek.

15 Czy zachowano zgodność z zasadami ILUMINACJI?

16 Zasada spójności obrazu SPÓJNOŚĆ to moŝliwość odbioru i oglądania z danego kierunku - całości obiektu, bez nieczytelnych, mylących obszarów. Jest to szczególnie istotne przy iluminacji metodą punktową. Doświadczenie wskazuje, Ŝe przerwy między plamami nie powinny przekraczać wymiaru plamy świetlnej.

Jest to szczególnie istotne przy iluminacji metodą punktową.

17 Zasada uporządkowania obrazu iluminowanego obiektu Zwykle obiekty architektoniczne cechuje symetria, podziały poziome (gzymsy, piętra) i pionowe (ryzality, pilastry, kolumny). Rytm nie moŝe być zakłócony przy oświetleniu nocnym. Problem zakłócenia rytmu pojawia się przy wykorzystywaniu pomieszczeń biurowych do późnych godzin nocnych. PRZESŁANKI: Powtarzające się elementy powinny być oświetlone tak samo. NaleŜy zachować istniejąca symetrię Dobre efekty wywołuje akcentowanie poziomych linii podziału NaleŜy dąŝyć do akcentowania krawędzi i naturalnych granic obiektu

Problem zakłócenia rytmu pojawia się przy wykorzystywaniu pomieszczeń biurowych do późnych godzin nocnych.

18 Zasada ukrywania widoku opraw oświetleniowych Luminancja obiektów jest niewielka rzędu 12 cd/m2, co oznacza niewysoki poziom adaptacji wzroku. NaleŜy zapobiegać występowaniu w polu widzenia zbyt jaskrawych obiektów przez: - właściwe rozmieszczenie opraw - stosowanie rastrów; klap itp. Dotyczy to równieŝ odbić od nowoczesnych budynków, wykończonym szkłem lub polerowanym granitem. Zasada ta dotyczy równieŝ ukrywania opraw w dzień, bo często nie pasują do elewacji i stanowią ingerencję w neutralność jej obrazu dziennego.

NaleŜy zapobiegać występowaniu w polu widzenia zbyt jaskrawych obiektów przez: - właściwe rozmieszczenie opraw - stosowanie

19 Zasada wzmacniania efektu krągłości obiektu Równomierne oświetlenie powierzchni walcowej powoduje utratę moŝliwości wyeksponowania jej zakrzywienia.

20 Zasada akcentowania krawędzi ścian prostopadłych Dla zwiększenia efektu przestrzenności obiektu naleŝy dąŝyć do takiego oświetlenia, aby sąsiadujące prostopadłe ściany odróŝniały się poziomem luminancji. MoŜna to zrealizować za pomocą jednego, odpowiednio usytuowanego naświetlacza. Z doświadczenia wynika, Ŝe aby zaistniał efekt krawędzi, róŝnica luminancji powinna być co rzędu 30% Efekt ten moŝna równieŝ osiągnąć oświetlając sąsiadujące ściany z róŝnych kierunków, lub światłem o róŝnej barwie

MoŜna to zrealizować za pomocą jednego, odpowiednio usytuowanego naświetlacza.

21 Zasada wzmacniania głębi i wysokości Dotyczy to budynków z wzajemnie poprzesuwanymi płaszczyznami pionowych ścian, które na planie maja kształt litery U lub podobny. Ogólna zasada płaszczyzna połoŝona dalej lub wyŝej powinna być jaśniejsza w przeciwnym przypadku obiekt będzie płaski. DuŜa luminancja najbliŝszej płaszczyzny NISZCZY GŁĘBIĘ!!!

22 Wzmacnianie głębi Elewacja parteru i I piętra są w jednej płaszczyźnie. ZróŜnicowanie luminancji powoduje, Ŝe są one odbierane, jako przesunięte.

23 Podsumowanie - uwagi zebrane Czy dobór obiektu iluminacji jest trafny, czy iluminacja wymaga uzupełnienia lub korekty. Czy latarnie uliczne zamiast pomagać - przeszkadzają w obserwacji, niejednokrotnie stanowiąc istotne źródło olśnienia? Jak oceniasz dbałość o oświetlanie detali iluminowanych obiektów? Czy moŝna cos powiedzieć o eksploatacji (np. wyłączona część naświetlaczy, zmiany barwy lamp metalhalogenowych, brak wymiany wygasłych źródeł światła) Czy nie wystepują zaniedbane części waŝnych obiektów? Czy istotne punkty nocnego wizerunku obiektu są widoczne? Itp.

24 KONIEC

Podobne dokumenty

ILUMINACJA OBIEKTÓW ARCHITEKTONICZNYCH (podstawy i wymagania) Dr inŝ. Paweł Baranowski Sopocka Szkoła WyŜsza Październik 2010

ILUMINACJA OBIEKTÓW ARCHITEKTONICZNYCH (podstawy i wymagania) Dr inŝ. Paweł Baranowski Sopocka Szkoła WyŜsza Październik 2010 ILUMINACJA... To efekt działań, które za pomocą oświetlenia sztucznego i innych