Załącznik 4a. do Wniosku z dnia r. o przeprowadzenie postępowania habilitacyjnego AUTOREFERAT

Transkrypt

1 Załącznik 4a. do Wniosku z dnia r. o przeprowadzenie postępowania habilitacyjnego AUTOREFERAT dr inż. arch. Andrzej Krzysztof Kłosak Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Lądowej Instytut Materiałów i Konstrukcji Budowlanych Zakład Budownictwa i Fizyki Budowli Kraków, kwiecień 2019 r.

2 Spis treści 1. Imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/ artystyczne z podaniem nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych / artystycznych Informacje o pełnionych funkcjach na Politechnice Krakowskiej Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.) Podsumowanie zrealizowanych osiągnięć projektowych, badawczych i wdrożeń Podsumowanie osiągnięć dydaktycznych, współpracy naukowej i działalności popularyzującej naukę Parametryczne podsumowanie dorobku naukowego Podsumowanie dorobku dydaktycznego i popularyzatorskiego

3 1. Imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia: Andrzej Krzysztof Kłosak, ur r. w Krakowie 2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/ artystyczne z podaniem nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej 1999 Dyplom magistra inżyniera architekta, na kierunku: Architektura i Urbanistyka, uzyskany po pięcioletnich studiach na wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej w Krakowie. Praca magisterska: "Projekt Studialny Centrum Technologii Informatycznych SYSTEM 3000", promotor prof. dr hab. inż. arch. Wacław Seruga 2007 Dyplom doktora nauk technicznych, specjalność: architektura i urbanistyka. Rozprawa doktorska: "Wpływ wybranych parametrów funkcjonalno-przestrzennych na komfort akustyczny wnętrz sal koncertowych", Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Promotor: prof. dr hab. inż. arch. Wacław Seruga, recenzenci; prof. zw. dr hab. inż. Jerzy Sadowski (ITB), prof. zw. dr hab. inż. arch. Wojciech Buliński (PK); Praca doktorska z wyróżnieniem. inne: 2005/2006 Ukończenie Uczelnianego Studium Pedagogicznego Politechniki Krakowskiej, 3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych/ artystycznych asystent 2008 obecnie adiunkt naukowo-dydaktyczny Cały okres zatrudnienia w Zakładzie Budownictwa i Fizyki Budowli, Instytutu Materiałów i Konstrukcji Budowlanych na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej Informacje o pełnionych funkcjach na Politechnice Krakowskiej 1. Członek Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej w roku akademickim 2010/ Członek Zakładowej Komisji Egzaminu Dyplomowego (studia inżynierskie/magisterskie) w latach Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.): a) tytuł osiągnięcia naukowego / artystycznego "Architektura budowana dźwiękiem: Polski Pawilon na 13. Międzynarodowym Biennale Architektury w Wenecji, Sala Koncertowa im. K. Pendereckiego w Radomiu oraz Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach." 3

4 b) (autor / autorzy, tytuł / tytuły publikacji, rok wydania, nazwa wydawnictwa) 1. Projekt akustyki architektonicznej Wystawy w Pawilonie Polskim na 13. Międzynarodowej Wystawie Architektury La Biennale di Venezia - Common Ground Iżby ściany drżały, pęczniejąc skrywaną wiedzą o wielkiej mocy / Making the walls quake as if they were dilating with the secret knowledge of great powers/, Autor: Katarzyna Krakowiak; Kurator: Michał Libera; Reżyser dźwięku: Ralf Meinz; Akustyka wnętrz: arch. Andrzej K. Kłosak; otwarcie , Wenecja, organizator: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki / Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mój udział procentowy w całości projektu szacuję na 10%, a w części akustyki architektonicznej jest to 100%. 2. Projekt akustyki architektonicznej sali koncertowej im. Krzysztofa Pendereckiego w Zespole Szkół Muzycznych im. im. Oskara Kolberga w Radomiu, generalny projektant: ARCHI- RAD 2000 Biuro Projektów, arch. Piotr Wypchło; akustyka architektoniczna wnętrz: dr inż. arch. Andrzej K. Kłosak, mgr inż. arch. Andrzej K. Kłosak, dr inż. Anders C. Gade; izolacyjność akustyczna i ochrona przeciwdźwiękowa: św. pamięci inż. Wojciech Odrzywołek; otwarcie: 2010; Mój udział procentowy w całości projektu szacuję na 15%, a w części akustyki architektonicznej jest to 100%. 3. Projekt akustyki architektonicznej Międzynarodowego Centrum Kongresowego w Katowicach, generalny projektant: JEMS Architekci sp. z o.o.; akustyka architektoniczna wnętrz: dr inż. arch. Andrzej K. Kłosak, mgr inż. arch. Andrzej C. Kłosak; izolacyjność akustyczna i ochrona przeciwdźwiękowa: św. pamięci inż. Wojciech Odrzywołek, dr inż. arch. Andrzej K. Kłosak; otwarcie: 2015; Mój udział procentowy w całości projektu szacuję na 5%, a w części akustyki architektonicznej jest to 100%. c) omówienie celu naukowego / artystycznego w/w. prac / pracy i osiągniętych wyników wraz z omówieniem ich praktycznego wykorzystania. WPROWADZENIE Wrażenia audytywne, których doświadczamy słysząc akustykę pomieszczenia, są - obok wrażeń postrzeganych pozostałymi czterema Arystotelesowskimi zmysłami - jednym z elementów tworzących atmosferę budynku. Wrażenia audytywne, przez nas architektów nie są zwykle postrzegane, jako element istotny, decydujący o atmosferze wnętrza. Za taki element powszechnie uważana jest percepcja wzrokowa. Znajduje to zresztą uzasadnienie w szeregu współczesnych badań, które dowodzą, że to właśnie wzrok jest dominującym zmysłem człowieka, a osiemdziesiąt do osiemdziesięciu pięciu procent naszej percepcji, uczenia się, poznawania i aktywności odbywa się za pośrednictwem widzenia 1. Są jednak badacze, którzy dowodzą błędności tak jednostronnego postrzegania przestrzeni, zwłaszcza w kontekście architektury, twierdząc, że jakość przestrzeni czy miejsca nie jest jedynie odczuwaniem wzrokowym jak zwykło się zakładać, a ocena charakteru środowiska jest skomplikowaną wielo-zmysłową fuzją niezliczonych czynników, które są bezzwłocznie i syntetycznie uchwycone, jako ogólna atmosfera, charakter, wrażenie czy nastrój 2. Wrażenia audytywne mogą stać się jednak istotne we wnętrzach wyjątkowych, na przykład takich jak sale koncertowe czy operowe, gdzie przychodzimy właśnie słuchać, albo takich, jak kościoły, gdzie muzyka i śpiew potrafią zbudować wyjątkowe wrażenie spójności z otaczającą architekturą. Używając pojęcia wrażenia audytywne mam na myśli przede wszystkim dźwięki, które fizycznie słyszymy we wnętrzu: szept, rozmowę, krzyk, muzykę czy też odgłos upadającej porcelanowej filiżanki roztrzaskującej się na drobne kawałki przy uderzeniu o marmurową podłogę gotyckiego 1 NeuroRehabilitation, ISSN: , Vol: 27, Issue: 3, Page: Pallasmaa, J. Space, place and atmosphere (2014) Lebenswelt: Aesthetics and Philosophy of Experience, 4 (1), pp

5 kościoła, którym to opisem chciałbym odwołać się do wyobraźni czytelnika, i przywołać właściwy nastrój przestrzeni architektonicznej. Dźwięki te brzmią jednak w każdym wnętrzu trochę inaczej, gdyż zanim dotrą do naszych uszu, zostają w pasywny sposób przetworzone przez akustykę samego pomieszczenia. Proces ten, zwykle opisywany w literaturze pojęciami pogłosowości, przejrzystości, głośności czy przestrzenności dźwięku 3 można opisać językiem architektury przez jej kubaturę, wymiary, kształt, odległość między źródłem dźwięku, a odbiorcą, oraz rodzaj zastosowanych materiałów wykończeniowych. Właśnie to pasywne przetwarzanie dźwięku przez architekturę pomieszczenia oraz świadome wyzwalanie pożądanego wrażenia audytywnego u odbiory, są celem naukowym niniejszej pracy. Jednak pojęcie wrażeń audytywnych jest moim zdaniem szersze niż fizyczne słyszenie. Obejmuje również reakcję odbiorcy (widza, słuchacza, przechodnia) na ewentualne różnice, pomiędzy jego oczekiwaniami, co do brzmienia wnętrza - sformułowanymi głównie na podstawie wzrokowej oceny wymiarów wnętrza, jego funkcji i kubatury, czy rodzaju zastosowanych w nim materiałów - a rzeczywistym brzmieniem pomieszczenia, którego odbiorca doświadcza. Wiedza o tym, czego spodziewa się odbiorca, może pozwolić twórcy dodatkowo wzmocnić nastrój wnętrza. Jeśli odbiorca spodziewa się hałaśliwego, głośnego wnętrza, a zaskoczy go przyjemna cisza, architektura dodatkowo zyska uznanie w jego oczach. To ta reakcja odbiorcy jest zapewne odpowiedzialna w dużej mierze za uchwycenie atmosfery wnętrza przez nasz umysł. Pallasmaa 4 zdaje się to potwierdzać mówiąc, że nie oceniamy środowiska wyłącznie naszymi zmysłami, ale badamy i testujemy go również przez pryzmat naszych wyobrażeń. Potwierdzają to również badania o pracy naszych zmysłów, według których przykładowo tylko 20% połączeń nerwowych z oczu biegnie do kory wzrokowej, a pozostałe 80% prowadzi do niej z innych obszarów mózgu, odpowiedzialnych głównie za pamięć 5. Innymi słowy, obraz nie jest przesyłany do mózgu on z niego już przychodzi, jako najbliższe wyobrażenie tego, na co patrzymy. Podsumowując powyższe rozważania uważam, że decyzje projektowe, dotyczące najczęściej wizualnego wymiaru architektury, mogą zostać poszerzone o dodatkowy element budowania atmosfery wnętrza, jakim są wrażenia audytywne. Celem naukowym niniejszej pracy jest pokazanie na przykładzie trzech wybranych zrealizowanych oryginalnych osiągnięć projektowych, które Autor miał zaszczyt projektować pod względem akustyki architektonicznej, w jaki sposób wrażenia audytywne mogą stać się dodatkowym czynnikiem budowania architektonicznej formy i nastroju wnętrza. W jaki sposób można architekturę budować dźwiękiem. POLSKI PAWILON NA 13 BIENNALE ARCHITEKTURY W WENECJI Syntetyczny opis projektu: Pierwszym osiągnięciem projektowym jest wystawa w Pawilonie Polskim na 13. Międzynarodowej Wystawie Architektury La Biennale di Venezia - Common Ground wykonana w 2012r, pt. Iżby ściany drżały, pęczniejąc skrywaną wiedzą o wielkiej mocy / Making the walls quake as if they were dilating with the secret knowledge of great powers/, której autorką była artystka Katarzyna Krakowiak, a organizatorem Narodowa Galeria Sztuki Zachęta oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Reżyserem dźwięku był Ralf Meinz odpowiedzialny za stronę elektroakustyczną. Projektantem akustyki wnętrz był arch. Andrzej K. Kłosak, odpowiedzialny za stronę naturalnej akustyki architektonicznej wnętrza. Kuratorem wystawy był Michał Libera. Rzeźba dźwiękowa Katarzyny Krakowiak przekształca Pawilon Polski w urządzenie rejestrujące dźwięki z otoczenia, transmitując je, przetwarzając i odtwarzając we wnętrzu pawilonu. Ograniczenie do minimum bodźców wizualnych we wnętrzu, ma na celu wzmocnienie wrażeń audytywnych. Wnętrze zostało pozbawione elementów dekoracyjnych i wykończone w jednolitym nieznacznie 3 PN EN ISO :2009 Akustyka - Pomiar parametrów akustycznych pomieszczeń - Część 1: Pomieszczenia specjalne 4 Ibid. p Gregory, R., Brainy Mind, (1998), British Medical Journal, issue 317: pp

6 chropowatym tynku. Odsłonięte zostały oryginalne świetliki dachowe i półkolista nisza na wprost wejścia. Dobudowany został system metalowych kanałów wentylacji grawitacyjnej, wyprowadzający podgrzane powietrze, ale i wprowadzający dźwięki z zewnątrz. W ścianach i pod podłogą zostały ukryte głośniki i wzbudniki, emitujące dźwięk i drgania, słyszalne i wyczuwalne przez zwiedzających pawilon. Cel i osiągnięcia naukowe: Głównym celem naukowym ze strony projektu akustyki architektonicznej było przy użyciu możliwie minimalnych środków wyrazu architektonicznego, osiągnięcie (odwrotnie niż typowo) możliwie niskiej zrozumiałości mowy we wnętrzu, zwiększenie stopnia rozproszenia i wymieszania się dźwięków oraz wzmocnienie pogłosowości wnętrza, jako elementów świadomego budowania formy architektonicznej. Działania te miały na celu między innymi zaburzenie możliwości lokalizacji dźwięku w przestrzeni zmuszające odwiedzających do poszukiwania jego źródeł. Do osiągnięcia zamierzonego celu naukowego zrealizowałem szczegółowe zadania cząstkowe, w ramach których: 1. Przeprowadziłem badania stanu istniejącego budynku, w zakresie poznania rozkładu i uwarstwienia poszczególnych materiałów wykończeniowych; 2. Zbadałem warunki akustyczne stanu istniejącego wnętrza, w tym wykonałem pomiary czasu pogłosu; 3. Opracowałem cyfrowy przestrzenny model obliczeniowy wnętrza; 4. Wykonałem kalibrację cyfrowego modelu obliczeniowego, w taki sposób, aby wyniki symulacji wybranych parametrów akustycznych uzyskane w modelu, były jak najbardziej zbliżone do wyników pomiarów akustycznych dla tych samych parametrów zmierzonych w rzeczywistym pomieszczeniu w punkcie 2 powyżej. Kalibrację wykonałem dla odwzorowanych w modelu cyfrowym takich samych lokalizacji źródeł i punktów pomiarowych, jakie przyjąłem w trakcie pomiarów akustycznych. Przy kalibracji modelu wykorzystałem algorytmy genetyczne wyszukujące automatycznie przestrzeń alternatywnych rozwiązań problemu, jakim jest optymalne dobranie nieznanych współczynników pochłaniania dla wskazanych powierzchni, w celu wyszukania rozwiązań skutkujących najniższymi wartościami odchyleń wyników symulacji od wyników pomiarów. 5. Opracowałem koncepcję modyfikacji kształtu wnętrza, przez pochylenie podłogi i ściany, w celu zlikwidowania równoległości głównych powierzchni, wzmocnienia rozproszenia dźwięku kierując go w stronę mocno rozrzeźbionego dachu i kanałów wentylacyjnych oraz likwidując wczesne odbicia dźwięku w płaszczyźnie ucha odbiorcy dodatkowo osłabiając zrozumiałość mowy we wnętrzu; 6. Wprowadziłem modyfikacje geometrii do modelu cyfrowego; 7. Przeanalizowałem uwarstwienie nowo wprowadzanych elementów ścian i podłóg pod względem ich właściwości dźwiękochłonnych i wpływu na możliwe obniżenie czasu pogłosu we wnętrzu; 8. Wyznaczyłem w modelu prognozowane kierunki głównych odbić dźwięku oraz spodziewane wartości czasu pogłosu. 9. Opracowałem ostateczne schematy rozchodzenia się dźwięku do materiałów wystawowych; 10. Opracowałem wytyczne materiałowe dla uwarstwienia nowowprowadzanych materiałów; 11. Wykonałem kontrolne pomiary akustyczne, w tym określiłem wartości czasu pogłosu w skończonym wnętrzu, i porównałem je z założeniami, potwierdzając uzyskanie założeń projektowych. 12. W ramach eksperymentu czynnego przeprowadziłem badania odsłuchu głosu we wstępnie wykończonym pomieszczeniu służące ocenie uzyskanego stopnia rozproszenia dźwięku i subiektywnemu odbiorowi zrozumiałości tekstu słownego, które potwierdziły osiągnięcie założonych celów, w tym mocne rozproszenie dźwięku oraz niską zrozumiałość mowy. Oryginalne elementy pracy Do oryginalnych elementów pracy, należą: metodyka pomiarowo-symulacyjna oceny wpływu modyfikacji architektonicznych wnętrza na jego charakter akustyczny; zastosowanie minimalnego 6

7 spektrum ingerencji w architektoniczną koncepcję wnętrza, w celu osiągnięcia pożądanego efektu akustycznego; multidyscyplinarna współpraca pomiędzy dziedzinami; Wkład w rozwój dyscypliny W zrealizowanym oryginalnym osiągnięciu projektowym - wystawie w Pawilonie Polskim na 13. Międzynarodowej Wystawie Architektury La Biennale di Venezia - Common Ground wykonanej w 2012r, pt. Iżby ściany drżały, pęczniejąc skrywaną wiedzą o wielkiej mocy, znaczący wkład w rozwój dyscypliny architektura i urbanistyka stanowi wykorzystanie naukowych metod badawczych dla świadomego wykreowania naturalnej akustyki pomieszczenia jako istotnego elementu budowania formy architektonicznej. Dowody wdrożenia i uzyskane wyniki Wyniki pracy zostały opublikowane na konferencjach 6 międzynarodowych i krajowych. Dowodem wdrożenia pracy do praktyki oraz potwierdzeniem uzyskanych wyników jest oprócz wykonanych pomiarów powykonawczych fakt przyznania przez Weneckie Jury pracy pt. Iżby ściany drżały, pęczniejąc skrywaną wiedzą o wielkiej mocy Honorowego Wyróżnienia 13 Biennale Architektury w Wenecji, w którego uzasadnieniu napisano przypomina odbiorcy o wadze dźwięku i słuchania architektury". SALA KONCERTOWA IMIENIA KRZYSZTOFA PENDERECKIEGO W RADOMIU Syntetyczny opis projektu: Drugim osiągnięciem projektowym jest wybudowana w 2010r sala koncertowa im. Krzysztofa Pendereckiego zlokalizowana w budynku Zespołu Szkół Muzycznych im. im. Oskara Kolberga w Radomiu. Generalnym projektantem całego budynku, w którym mieści się szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum oraz szkoła muzyczna I i II stopnia wraz z salą koncertową na 500 osób o funkcji ogólno-miejskiej, była Radomska pracownia architektoniczna ARCHI-RAD 2000 BIURO PROJEKTÓW, a głównym projektantem arch. PIOTR WYPCHŁO. Projektantami akustyki architektonicznej wnętrz byli dr inż. arch. Andrzej K. Kłosak oraz mgr inż. arch. Andrzej C. Kłosak. W fazie realizacji inwestycji do powyższego zespołu dołączył dr inż. Anders C. Gade. Opracowania dotyczące izolacyjności akustycznej i ochrony przeciwdźwiękowej w fazie projektu budowlanego projektował św. pamięci inż. Wojciech Odrzywołek. Sala koncertowa im. Krzysztofa Pendereckiego przeznaczona jest dla organizowania koncertów symfonicznych z udziałem chóru, występów solistów i zespołów kameralnych. Pomieszczenie ma kształt regularnego prostopadłościanu, o wymiarach ok. 21,3 x 33,9 x 13,0 m. Kubatura to ok m 3. W sali koncertowej zaprojektowano amfiteatralną widownię na ok. 500 osób (z przewyżką w wysokości ok. 11 cm i mijankowym układem foteli), scenę mieszczącą 60 osobową orkiestrę i balkon za sceną dla 60 osobowego chóru. W tylnej części sali zaprojektowano niewielki balkon dla widzów oraz reżyserkę. Ściany boczne sali zaprojektowano z gładkiej cegły klinkierowej, o pofalowanej powierzchni, a ich dolną część z elementów z piaskowca. Ścianę za orkiestrą i ścianę tylną sali zaprojektowano, jako pochłaniającą niskie częstotliwości okładzinę ścian żelbetowych z płyt gipsowokartonowych z elementami rozpraszającymi dźwięk. Sufit sali zaprojektowano, jako wielowarstwowy układ płyt gipsowo-kartonowych z elementami rozpraszającymi dźwięk. Podłogi zaprojektowano jako parkiet klejony bezpośrednio do betonowego podłoża. Scenę zaprojektowano, jako podłogę drewnianą na legarach. Wszystkie fotele zaprojektowano, jako lekko wyścielane. Wzdłuż wszystkich ścian przewidziano zastosowanie opuszczanych elementów dźwiękochłonnych. Nad sceną zaprojektowano ruchomą, wielo-panelową matrycę elementów odbijających dźwięk. W stosunku do projektu konkursowego całe wnętrz sali koncertowej uległo gruntownemu przeprojektowaniu z punktu widzenia optymalizacji warunków akustycznych, w szczególności 6 [II.L7] Kłosak, A.K., Symulacje akustyczne jako element procesu twórczego / Acoustical simulations as an element of creation process. Konferencja Rezonans, Akademia Muzyczna w Krakowie / Music Conservatory, Cracow, Poland

8 zwiększono kubaturę sali przez zwiększenie wysokości z 9m do 13m, zmniejszono powierzchnię sceny z 230m2 do 135m2, zmieniono układ i kąt nachylenia widowni, dodano balkon i ściany wokół sceny, zaprojektowano nadsceniczny element odbijający dźwięk dla poprawy warunków wzajemnej słyszalności muzyków. Z uwagi na bardzo duże opóźnienia w rozpoczęciu prac projektowych wynikające z odwołania jednego z uczestników konkursu, projekt akustyki architektonicznej wnętrza sali koncertowej został wykonany w bardzo krótkim czasie i przekazany Generalnemu Projektantowi w dniu r. Z tego powodu część prac projektowych dotyczących wykończenia sali przesunięto na fazę wykonawczą. W tej fazie wykonano i poddano analizom pierwszy w Polsce fizyczny model w skali 1:20 całości wnętrza sali koncertowej. Dodatkowo wykonano i poddano obliczeniom model ceglanej ściany w skali 1:6,25 oraz w skali 1:1. W fazie wykonawczej wykonano szereg akustycznych pomiarów kontrolnych, w tym pomiary odbiorowe z obecnością widowni oraz fazę strojenia akustycznego sali. Cel i osiągnięcia naukowe: Głównym celem naukowym ze strony projektu akustyki architektonicznej było zapewnienie możliwie najlepszych warunków tworzenia i odbioru muzyki przy utrzymaniu wstępnie założonych wymiarów rzutu pomieszczenia oraz dążeniu do wykorzystania w rozwiązaniach akustycznych powszechnie dostępnych materiałów budowlanych i możliwie prostych rozwiązań technicznych z uwagi na bardzo ograniczony budżet inwestycji. Do osiągnięcia zamierzonego celu naukowego zrealizowałem szczegółowe zadania cząstkowe, w ramach których: W fazie projektowej: 1. Przeprowadziłem studium literatury w zakresie optymalnych wartości podstawowych parametrów akustycznych dla planowanego zakresu repertuaru muzycznego i wielkości składu orkiestry; 2. Wykonałem analizę podstawowych wymiarów i wielkości wstępnego projektu sali i na tej podstawie opracowałem wytyczne dla niezbędnych modyfikacji, dotyczących w szczególności kubatury i wysokości sali, kształtu i kąta nachylenia widowni, układu i otoczenia sceny, wprowadzenia balkonu; 3. Opracowałem cyfrowy przestrzenny model obliczeniowy wnętrza sali; 4. Opracowałem autorskie rozwiązanie ceramicznego modułu rozpraszającego dźwięk zaprojektowanego wzdłuż ścian bocznych, wykonanego z typowych cegieł klinkierowych; 5. Opracowałem autorskie rozwiązanie kształtu nadscenicznej matrycy elementów odbijających dźwięk, wspomagającej wzajemną słyszalność poszczególnych sekcji orkiestry; 6. Opracowałem cztery rozwiązania ustrojów rozpraszających dźwięk; 7. Wykonałem parametryzację modelu obliczeniowego pod względem właściwości dźwiękochłonnych i dźwiękorozpraszających poszczególnych materiałów i elementów wnętrza; 8. Wykonałem obliczenia prognozowanych wartości podstawowych parametrów akustycznych, w tym czasu pogłosu, modyfikując iteracyjnie układ elementów rozpraszających oraz uwarstwienie i rodzaj materiałów wykończeniowych, aby uzyskać oczekiwane wyniki; W fazie budowy: 9. Opracowałem projekt i nadzorowałem produkcję oraz montaż komory pogłosowej wykonanej w skali 1:20 wykorzystanej do badań współczynnika pochłaniania dźwięku elementów i materiałów wykorzystywanych do budowy wnętrza modelu fizycznego sali; 10. Zbadałem w badaniach mikroskopowych chropowatość i strukturę powierzchni dla różnorodnych materiałów modelarskich, i wyznaczyłem materiały możliwe do wykorzystania przy budowie modelu; 11. Wykonałem badania i analizę współczynników pochłaniania dźwięku dla wybranych w punkcie 10 powyżej materiałów modelarskich, i wskazałem materiały które mają zostać zastosowane w budowie modelu; 12. Opracowałem projekt i nadzorowałem produkcję oraz montaż szczegółowego modelu wnętrza sali koncertowej w skali 1:20; 8

9 13. Opracowałem projekt i nadzorowałem produkcję oraz montaż modelu ceramicznego modułu rozpraszającego dźwięk w skali 1:6,25; 14. Wykonałem w Komorze Bezechowej Laboratorium Akustycznego Uniwersytetu DTU w Lyngby, k. Kopenhagi badania akustyczne ceglanego modułu dźwiękorozpraszającego wykonanego w skali 1:6,25 i wyznaczyłem jego efektywność rozproszenia dźwięku; 15. Zleciłem i nadzorowałem w Komorze Pogłosowej Laboratorium Akustycznego ITB w Warszawie badania współczynnika pochłaniania dźwięku modelu ceglanego modułu dźwiękorozpraszającego wykonanego w skali rzeczywistej (1:1) i na ich podstawie opracowałem wytyczne dla zmian sposobu wykonywania fug; Autorskie rozwiązanie ceglanego modułu rozpraszającego dźwięk został wdrożone do produkcji i zamontowany w sali. 16. Wykonałem w modelu sali w skali 1:20 badania podstawowych parametrów akustycznych wnętrza, w tym czasu pogłosu. 17. Przeprowadziłem w modelu sali w skali 1:20 badania wpływu stopnia rozproszenia dźwięku na parametry akustyczne wnętrza, w tym czas pogłosu i czas wczesnego zaniku, modyfikując iteracyjnie układ, liczbę i lokalizację elementów dźwiękorozpraszających na ścianach i suficie sali; 18. Wykonałem w modelu sali w skali 1:20 badania wpływu ukształtowania otoczenia sceny, w tym zaprojektowałem nowe elementy otoczenia sceny wzmacniające wzajemną słyszalność pomiędzy odległymi sekcjami orkiestry; 19. Zbadałem w modelu sali w skali 1:20 wpływ zastosowania elementu nadscenicznego na wzajemną słyszalność pomiędzy muzykami i ustaliłem ostateczną krzywiznę elementów odbijających dźwięk i zakres ustawienia wysokości ekranu nad płaszczyzną sceny; 20. Opracowałem autorskie rozwiązanie regulowanej rolety z materiałem dźwiękochłonnym, jako głównego elementu zmiennej akustyki w sali, wdrożone do produkcji i zamontowane w sali przez firmę Alutechnika; 21. Zbadałem w badaniach mikroskopowych przezierność tkaniny obiciowej, warstwy kleju oraz strukturę komórkową pianki wypełniające siedziska wstępnie wybranych foteli koncertowych, oraz przekazałem producentowi (Nowy Styl) foteli wnioski, co do koniecznych modyfikacji w procesie produkcji, które zostały wdrożone w zastosowanym ostatecznie w sali fotelu Oskar 01; 22. Wprowadziłem modyfikacje w doborze i ostatecznym uwarstwieniu materiałów wykończeniowych w sali; 23. Przeprowadziłem trzy sesje pomiarów akustycznych w czasie budowy sal: przed montażem foteli, po montażu foteli, po montażu wszystkich elementów wykończenia sali, a po każdej sesji sformułowałem wnioski projektowe; 24. W ramach eksperymentu czynnego wykonałem pomiary akustyczne z udziałem widowni i przeanalizowałem wpływ widowni na zmianę stopnia pochłaniania foteli; 25. W ramach eksperymentu czynnego przeprowadziłem strojenie akustyczne sali wraz z orkiestrą, w celu potwierdzenia optymalnej wysokości umieszczenia ekranu nadscenicznego oraz kąta nachylenia ekranów po bokach sceny; 26. Zbadałem wpływ elementów zmiennej akustyki na możliwość regulacji charakteru akustycznego sali oraz opracowałem i przekazałem Dyrekcji Szkoły spisane wytyczne w zakresie wykorzystania elementów zmiennej akustyki w zależności od konfiguracji orkiestry i programu koncertu; Oryginalne elementy pracy Do oryginalnych elementów pracy, należą: iteracyjna metodyka symulacyjno-kontrolna oceny wpływu zmian projektowych i prac wykonawczych na charakter akustyczny wnętrza sali; autorski ceramiczny element rozpraszający wykonany z powtarzalnych drobnowymiarowych cegieł klinkierowych; metodologia badawcza selekcji materiałów modelarskich do wykonywania fizycznych modeli w skali; Wkład w rozwój dyscypliny W zrealizowanym oryginalnym osiągnięciu projektowym projekcie sali koncertowej im. Krzysztofa Pendereckiego zlokalizowanej w Zespole Szkół Muzycznych w Radomiu otwartej w 2010r, znaczący wkład w rozwój dyscypliny architektura i urbanistyka stanowi wykorzystanie naukowych metod 9

10 badawczych dla świadomego wykreowania naturalnej akustyki pomieszczenia, jako istotnego elementu budowania formy architektonicznej. Dowody wdrożenia i uzyskane wyniki Wyniki pracy zostały opublikowane na szeregu konferencji międzynarodowych i krajowych, oraz w czasopismach krajowych i zagranicznych 7,8,9,10. Dowodem wdrożenia pracy do praktyki jest fakt przyznania w Konkursie Architektonicznym im. Alfonsa Pinno organizowanym co 2 lata przez Radomski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich pierwszej nagrody dla budynku Zespołu Szkół Muzycznych wraz z Salą koncertową za najlepszy obiekt w Radomiu wybudowany w latach Potwierdzeniem uzyskanym wyników są oprócz raportów z pomiarów powykonawczych słowa kompozytora i dyrygenta prof. Krzysztofa Pendereckiego, zaproszonego na koncert inauguracyjny w sali, który miał możliwość oceny akustyki tego dnia zarówno jako dyrygent jak i słuchacz. Profesor Penderecki po sprawdzeniu i wysłuchaniu jak brzmi sala powiedział To jest bardzo udana akustyka. Rzadko się zdarza, że w Polsce buduje się takie sale, które są od razu dobre. Gratuluję!" MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH Syntetyczny opis projektu: Trzecim osiągnięciem projektowym jest budynek Międzynarodowego Centrum Kongresowego w Katowicach. Generalnym projektantem całego budynku jest warszawska pracownia architektoniczna JEMS Architekci. Projektantami akustyki architektonicznej wnętrz byli dr inż. arch. Andrzej K. Kłosak oraz mgr. inż. arch. Andrzej C. Kłosak. W fazie akustycznych pomiarów porealizacyjnych inwestycji uczestniczyli również mgr inż. arch. Karolina Kolisz, mgr inż. arch. Bartłomiej Ziarko, mgr inż. arch. Agnieszka Bucka oraz mgr inż. Anna Zastawna-Rumin. Opracowania dotyczące izolacyjności akustycznej i ochrony przeciwdźwiękowej w fazie projektu budowlanego projektował św. pamięci inż. Wojciech Odrzywołek, a w fazie realizacji budynku dr. inż. arch. Andrzej K. Kłosak. Budynek Międzynarodowego Centrum Kongresowego w Katowicach to wielofunkcyjny budynek użyteczności publicznej, o funkcji kongresowej, konferencyjnej, wystawienniczej, targowej i widowiskowej. Dach MCK jest strefą dostępną całkowicie publicznie jest to zielone przejście w formie przesmyku i doliny. Publicznie dostępne jest foyer główne, łączące wejście od strony placu honorowego przed Spodkiem z wejściem od strony ulicy Olimpijskiej. W budynku zaprojektowano następujące główne pomieszczenia i strefy: Sala wielofunkcyjna, Sala bankietowa, Audytorium, Zespół Sal Konferencyjnych, Foyer główne (dolne i górne), Restauracja, Kawiarnia. Sala Wielofunkcyjna zlokalizowana jest na 1 piętrze budynku MCK. Sala ma powierzchnię ok m 2 i mieści do 8000 osób. Sala została zaprojektowana w kształcie prostokąta, o wymiarach ok. 136x62m. Wysokość w świetle wynosi ok. 12,5m. Kubatura wnętrza sali Wielofunkcyjnej to ok m 3. Sala posiada płaską podłogę wykończoną utwardzaną posadzką ze szlichty betonowej. Ściany oraz sufit zaprojektowano jako pochłaniające dźwięk, dolny pas ścian (do 2,5m) z uwagi na odporność na uderzenia zaprojektowano jako prefabrykowane elementy rozpraszające dźwięk. Sala może być podzielona ścianami przesuwnymi na trzy mniejsze sale funkcjonujące niezależnie. Sala Wielofunkcyjna wykorzystywana jest dla organizacji targów, zjazdów oraz koncertów. Wiodącym środkiem transmisji głosu lub muzyki jest nagłośnienie. 7 [II.E27] Kłosak, A.K., Akustyka w architekturze, Architektura-Murator 7/2011, str , ISSN [II.E19] Kłosak, A.K., Gade, Acoustic Design and Performance of 500 Seats Penderecki Concert Hall in Radom, Poland, Proceedings of Forum Acusticum 2014, Kraków 2014, s. 380, ISBN: [II.E15] Kłosak, A.K., Acoustical scale model tests in the process of interior design of the Penderecki Concert Hall, Radom, Poland. Monografia: Recent advances in civil engineering: building materials and building physics / ed. by Śliwiński, J. Kraków, Wydaw. PK, S ISSN X ; [II.E26] Kłosak, A.K., Akustyka wnętrz, Materiały Budowlane, 8/2011 (nr. 468), str , ISSN

11 Audytorium zlokalizowane jest na parterze budynku MCK. Składa się ono z sali audytoryjnej o powierzchni ok. 600 m 2 mieszczącej ok. 600 osób oraz dwukondygnacyjnego Foyer. Salę zaprojektowano w kształcie prostokątnym, zwężającym się przy scenie, o wymiarach ok. 18 x 33m. Wysokość w świetle wynosi ok. 9,5m. Kubatura wnętrza Audytorium to ok m 3. W sali zaprojektowano amfiteatralnie wznoszącą się widownię o przewyżce 12cm, z podłogą wykończoną parkietem klejonym do podłoża. Ściany oraz sufit zaprojektowano, jako pochłaniające dźwięk z aluminiowej siatki cięto-ciągnionej w łamanym, nieregularnym układzie, podwieszonej ok. 10m pod konstrukcją stropu i mocowanej w odległości ok cm od ścian. Z tyłu sali umiejscowiono zespół czterech kabin tłumaczy. Audytorium wykorzystywane jest dla spotkań, szkoleń, wykładów i prelekcji. Wiodącym środkiem transmisji głosu w Audytorium jest nagłośnienie. Scena o wymiarach 8 x 16m posiada niezależne wejścia z zaplecza. Sala Bankietowa zlokalizowana jest na parterze budynku MCK. Sala ma powierzchnię ok m 2 i mieści do 1000 osób. Salę zaprojektowano w kształcie trapezoidalnym, o wymiarach rzutu ok. 50x25m. Ścianę naprzeciwko fasady szklanej zaprojektowano, jako ścianę o łamanym przebiegu, likwidując równoległość tej ściany do fasady w celu polepszenia warunków akustycznych w pomieszczeniu. Wysokość sali w świetle wynosi ok. 6m. Kubatura wnętrza sali Bankietowej to ok m 3. W sali zaprojektowano płaską podłogę wykończoną pochłaniającą dźwięk wykładziną dywanową. Dwie krótsze ściany zaprojektowano wykończone w betonie architektonicznym, ścianę ukośną w dźwiękochłonnej okładzinie drewnianej, a ściana zewnętrzna jest w całości przeszklona przecinana jedynie rytmem słupów żelbetowych. Sufit zaprojektowano, jako pochłaniający dźwięk z aluminiowej siatki cięto-ciągnionej podwieszonej ok. 370cm od stropu. Sala może być podzielona ścianami przesuwnymi na trzy mniejsze sale. Sala Bankietowa wykorzystywana jest głównie dla organizacji bankietów, zjazdów, spotkań i konferencji. Wiodącym środkiem transmisji głosu albo muzyki jest nagłośnienie. Zespół sal konferencyjnych zlokalizowany jest na drugim piętrze budynku MCK. Składa się on z 16 sal konferencyjnych o powierzchniach od 40 do 150 m 2. Sale zaprojektowano w kształcie prostokątnym, o wymiarach średnio od 6x6m do 18x8m. Wysokość w świetle wynosi 4m dla wszystkich sal. W salach zaprojektowano płaskie podłogi (bez podestów), pokryte pochłaniającą dźwięk wykładziną dywanową. Ściany nośne wykonane są jako gładkie żelbetowe, natomiast ściany równoległe do elewacji szczytowej zaprojektowano z pochłaniających dźwięk płyt laminowanych okleiną drewnianą. Część sal jest dzielonych ścianami przesuwnymi, zaprojektowanymi w wersji dźwiękochłonnej. Sufit sal konferencyjnych zaprojektowano z pochłaniającej dźwięk siatki stalowej cięto-ciągnionej, podwieszonej pod strop konstrukcyjny w odległości ok. 1m od jego lica. Wiodącym środkiem transmisji głosu w salach konferencyjnych jest mowa bez wzmocnienia elektroakustycznego, z możliwością stosowania nagłośnienia. Foyer zlokalizowane jest na parterze i pierwszym piętrze budynku MCK, oraz na tzw. antresoli wzdłuż sali wielofunkcyjnej. Powierzchnia Foyer to ok m 2. Foyer ma kształt leżącej litery L. Szerokość Foyer w najszerszym miejscu to ok. 50m, natomiast sumaryczna długość to ponad 200m. Wysokość w świetle do poziomu siatki wynosi ok. 9m. Kubatura wnętrza Foyer to ok m 3, natomiast uwzględniając przestrzeń nad sufitem z siatki ok m 3. Podłogę Foyer zaprojektowano, jako posadzkę ceramiczną. Ściany i sufity w zależności od miejsca zaprojektowano wykończone w surowym betonie, w pochłaniającej dźwięk okładzinie drewnianej lub siatce ciętociągnionej. Część ścian jest przeszklona. Sufit zaprojektowano w większości z pochłaniającej dźwięk aluminiowej siatki cięto-ciągnionej podwieszonej ok cm od stropu, a miejscami w pochłaniającej dźwięk okładzinie drewnianej. Restauracja zlokalizowana jest na parterze, pierwszym i drugim piętrze budynku MCK, oraz na tzw. antresoli wzdłuż sali wielofunkcyjnej. Powierzchnia Restauracji to ok. 800 m 2. Restauracja ma kształt wielokątny, o wymiarach w najszerszym miejscu ok. 30 m. Wysokość w najwyższym punkcie to ok. 12 m. Kubatura wnętrza Restauracji to ok m 3. Podłogę Restauracji zaprojektowano jako posadzkę ceramiczną. Ściany i sufity w zależności od miejsca zaprojektowano w surowym betonie, w 11

12 okładzinie drewnianej lub jako pochłaniające dźwięk wykonane z siatki stalowej cięto-ciągnionej. Część ścian jest przeszklona. Sufit wykonany jest w większości z z pochłaniającej dźwięk aluminiowej siatki cięto-ciągnionej podwieszonej ok cm od stropu. Cel i osiągnięcia naukowe: Głównym celem naukowym ze strony projektu akustyki architektonicznej było zapewnienie możliwie najlepszych warunków akustycznych w pomieszczeniach, dostosowanych indywidualnie do funkcji każdego z wnętrz, przy równoczesnym utrzymaniu najwyższej prostoty i estetyki stosowanych rozwiązań. Do osiągnięcia zamierzonego celu naukowego zrealizowałem szczegółowe zadania cząstkowe, w ramach których: W fazie projektu: 1. Wykonałem analizę podstawowych wymiarów i wielkości pomieszczeń z projektu konkursowego i na tej podstawie opracowałem wytyczne dla każdego z pomieszczeń, w tym rekomendacje dla niezbędnych modyfikacji, dotyczących w szczególności kubatury i wysokości sali, geometrii pomieszczeń, kształtu i kąta nachylenia widowni; 2. Opracowałem wytyczne w zakresie doboru materiałów dla fazy projektu budowlanego; 3. Stworzyłem cyfrowe przestrzenne modele obliczeniowe każdego z głównych wnętrz budynku; 4. Wykonałem parametryzację modeli obliczeniowych pod względem właściwości dźwiękochłonnych i dźwięko-rozpraszających poszczególnych materiałów i elementów wnętrza; 5. Wykonałem obliczenia prognozowanych wartości podstawowych parametrów akustycznych, w tym czasu pogłosu, modyfikując iteracyjnie uwarstwienie i rodzaj materiałów wykończeniowych, aby uzyskać oczekiwane wyniki; 6. Opracowałem autorskie rozwiązanie betonowego prefabrykowanego modułu rozpraszającego dźwięk zaprojektowanego w dolnej części ścian bocznych sali Wielofunkcyjnej; 7. Opracowałem autorskie rozwiązanie wykończenia ścian i sufitu w sali Wielofunkcyjnej z wykorzystaniem płyt z wełny drzewnej zamontowanych w sposób maksymalizujący pochłanianie niskich częstotliwości przez ten materiał; 8. Opracowałem autorskie rozwiązanie wykończenia większości przestrzeni budynku z wykorzystaniem siatki cięto-ciągnionej wykonanej jako ustroju pochłaniającego dźwięk w sposób maksymalizujący pochłanianie niskich częstotliwości; 9. Zleciłem i nadzorowałem w Komorze Pogłosowej Laboratorium Akustycznego ITB w Warszawie badania współczynnika pochłaniania dźwięku rozwiązania z punktów 7 i 8 powyżej, i na ich podstawie wstępnie potwierdziłem wysokie parametry pochłaniania dźwięku obu układów (α W =1,0) oraz opracowałem wytyczne dla montażu tych materiałów; 10. Opracowałem autorskie rozwiązanie dla sali Wielofunkcyjnej i Audytorium, z wykorzystaniem płyt z wełny mineralnej zamontowanych w formie przestrzennej siatki elementów dźwiękochłonnych wypełniających pustą kubaturę nad powierzchnią sufitów, w sposób maksymalizujący pochłanianie niskich częstotliwości i niwelujący negatywny wpływ tej pustki na akustykę; 11. Przygotowałem szczegółowe projekty akustyczne dla każdej z głównych stref budynku; W fazie budowy: 12. Opracowałem autorskie rozwiązanie uwarstwienia perforowanej dźwiękochłonnej i dźwiękoizolacyjnej ściany przesuwnej o wysokości 12m i grubości jedynie 136mm, wdrożone do produkcji i zamontowanej w MCK przez firmę Moduł; 13. Zleciłem i nadzorowałem w Laboratorium Akustycznym ITB w Warszawie laboratoryjne badania izolacyjności akustycznej oraz współczynnika pochłaniania dźwięku wzorca ściany z punktu 12 powyżej, i wstępnie potwierdziłem ich wysokie parametry izolacyjności akustycznej (R A1 =41-42dB) i pochłaniania dźwięku (α W =0,5), i na tej podstawie opracowałem zalecenia zmian; 14. Wykonałem terenowe badania izolacyjności akustycznej zamontowanych w sali Wielofunkcyjnej ścian przesuwnych z punktu 12 powyżej, w których potwierdziłem wysokiej parametry 12

13 izolacyjności akustycznej R A1 =46-49dB, spełniające wymaganie projektowe R A1 =45dB; 15. Przeprowadziłem cztery sesje pomiarów akustycznych w czasie budowy sali Wielofunkcyjnej: przed montażem okładzin ścian i sufitów; po montażu przestrzennej siatki elementów dźwiękochłonnych; po montażu okładzin ścian i sufitów; po pełnym wykończeniu sali i uruchomieniu systemu wentylacji, a po każdej sesji sformułowałem wnioski projektowe; 16. Przeprowadziłem pięć sesji pomiarów akustycznych w czasie budowy Audytorium: przed montażem okładzin ścian i sufitów; po montażu przestrzennej siatki elementów dźwiękochłonnych; po montażu okładzin ścian i sufitów; po montażu foteli; po pełnym wykończeniu sali i uruchomieniu systemu wentylacji, a po każdej sesji sformułowałem wnioski projektowe 17. W ramach eksperymentu czynnego (dynamicznego) wykonałem w salach konferencyjnych pomiary akustyczne z udziałem słuchaczy i przeanalizowałem wpływ równoległości ścian żelbetowych (tarcze konstrukcyjne) na słyszalność echa trzepoczącego oraz jego ograniczenie w zależności od wyposażenia sali; Oryginalne elementy pracy Do oryginalnych elementów pracy, należą: autorskie rozwiązanie betonowego prefabrykowanego modułu rozpraszającego dźwięk w sali Wielofunkcyjnej; autorskie rozwiązanie siatki cięto-ciągnionej, jako ustroju pochłaniającego dźwięk; autorskie rozwiązanie wykończenia ścian i sufitu w sali Wielofunkcyjnej z wykorzystaniem płyt z wełny drzewnej zamontowanych w sposób maksymalizujący pochłanianie niskich częstotliwości; autorskie rozwiązanie zastosowania ukrytych płyt z wełny mineralnej zamontowanych w formie przestrzennej siatki elementów dźwiękochłonnych wypełniających pustą kubaturę nad powierzchnią sufitów; autorskie rozwiązanie uwarstwienia perforowanej dźwiękochłonnej i dźwiękoizolacyjnej ściany przesuwnej o wysokości 12m i grubości jedynie 136mm; osiągnięcie w sali Wielofunkcyjnej bardzo dobrych warunków akustycznych dostosowanych do jej funkcji, a w szczególności czasu pogłosu niskiego czasu pogłosu w całym paśmie częstotliwości (wg pomiarów ok. 1,0 sekundy od Hz), co jest wybitnym osiągnięciem biorąc pod uwagę utrzymanie najwyższej estetyki tej sali oraz jej kubaturę równą 100,000 m 3 ; Zdaniem autora najbardziej oryginalnym i wyjątkowym osiągnięciem w całym budynku, a w szczególności we Foyer i Restauracji, jest wysoki poziom komfortu akustycznego odwiedzających, w którym dominującym wrażeniem audytywnym jest cichość wnętrz, pomimo ich przestronności i wypełnienia odwiedzającymi, który to komfort akustyczny osiągnięto w pełnej harmonii z najwyższą estetyką i jakością architektury budynku. MCK jest zdaniem autora wyjątkowym przykładem budynku użyteczności publicznej, niebędącego salą koncertową, operą ani teatrem, gdzie wrażenia audytywne i jakość akustyczna są istotnym elementem budowania architektonicznej formy. Wkład w rozwój dyscypliny W zrealizowanym oryginalnym osiągnięciu projektowym projekcie Międzynarodowego Centrum Kongresowego w Katowicach otwartego w 2015r, znaczący wkład w rozwój dyscypliny architektura i urbanistyka stanowi wykorzystanie naukowych metod badawczych dla świadomego wykreowania naturalnej akustyki pomieszczeń jako istotnego elementu budowania formy architektonicznej. Dowody wdrożenia i uzyskane wyniki Wyniki pracy zostały opublikowane na szeregu konferencji międzynarodowych i krajowych, oraz w czasopismach krajowych i zagranicznych 11,12,13. Dowodem wdrożenia pracy do praktyki i potwierdzeniem uzyskanych wyników jest oprócz załączonych raportów z badań powykonawczych fakt przyznania budynkowi MCK szeregu nagród, mn.: 11 [II.E16] Kłosak, A.K., Zagadnienia akustyczne w projektach budynków użyteczności publicznej, Materiały Budowlane: konstrukcje, technologie, rynek. 2015, 8 (516), s doi: / ISSN [II.E14] Klosak, A.K., Gade, A.C., International Congress Centre in Katowice, Poland: acoustic design and performance, Proceedings of the Institute of Acoustics, Paris, 2015, Vol. 37. Pt [II.L19] Konferencja Murator Akustyka Budynku Case Study, Warszawa Murator/SARP/PZITB/Ministerstwo Inf. i Bud. 13

14 Najlepszy obiekt architektoniczny roku Nagroda SARP Bryła Roku 2015 Grand Prix Architektura Roku Województwa Śląskiego 2015 Meeting Planner Power Award najlepsze centrum kongresowe w Polsce Grand Prix Nagrody Architektonicznej Polityki 2015 Grand Prix dla MCK w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Województwa Śląskiego TOP Inwestycja Komunalna Podsumowanie zrealizowanych osiągnięć projektowych, badawczych i wdrożeń. Moja działalność naukowo-badawcza bezpośrednio po doktoracie (po roku 2007) skoncentrowana była pierwotnie wokół wątku badawczego wpływu architektury, w ujęciu kształtu i geometrii pomieszczeń, na akustykę budynków o funkcji muzycznej, które to zagadnienia opisałem w szeregu artykułów [II.E33, II.E32, II.E31, II.E30]. Tematykę związków architektury i estetyki obiektów muzycznych z akustyką rozwijam cały czas, publikując [II.E28, II.E21, II.E19, II.E15] i twórczo wdrażając rezultaty swoich badań w projektach architektonicznych, w których uczestniczę [II.B8, II.B12, II.B17, II.B20, II.B22]. Badania w tym zakresie zaowocowały również publikacją z listy A [II.A1]. Ze zrealizowanych oryginalnych osiągnięć projektowych w tym temacie badawczym, na szczególną uwagę zasługuje moim zdaniem realizowana obecnie w Jastrzębiu Zdrój [II.B20] 300-u osobowa Sala Koncertowa przy Szkole Muzycznej (SLAS Architekci), gdzie we współpracy z Generalnym Projektantem wdrożyłem rozpraszającą dźwięk żelbetową falującą ścianę, która jest jednym z głównych elementów formy architektonicznej wnętrza tej sali. Drugim tematem badawczym, który rozwijam, jest wpływ kształtowania architektury i detalu architektonicznego na aspekty akustyczne, w budynkach użyteczności publicznej dedykowanych dla słowa mówionego. W ramach tych badań powstały publikacje [II.E6, II.E9, II.E11, II.E12, II.E13, II.E14, II.E16, II.E26, II.E27] oraz inne opracowania [III.I6] wskazujące jak kształtowanie architektury wpływa na walory akustyczne wnętrz budynków. Powyższą tematykę badawczą staram się twórczo wdrażać w projektach architektonicznych, w których uczestniczę [II.B5, II.B6, II.B9, II.B10, II.B11, II.B14, II.B15, II.B17, II.B19, II.B23]. Ze zrealizowanych oryginalnych osiągnięć projektowych w tym temacie badawczym na szczególną uwagę zasługuje moim zdaniem realizowane obecnie Muzeum Józefa Piłsudzkiego w Sulejówku [II.B23] z szeregiem pomieszczeń dla prezentacji słownych, gdzie we współpracy z Generalnym Projektantem (PIG Architekci) i Generalnych Wykonawcą (PORR) wdrożyłem szereg rozwiązań w istotny sposób regulujących komfort akustyczny i budujących atmosferę poszczególnych wnętrz, w tym w większości żelbetowym budynku. Inny ze zrealizowanych projektów, pierwsza pilotażowa modernizacja akustyczna szkoły podstawowej nr. 340 w Warszawie [II.B19], w której szeroki zakres badań naukowych i analiz pozwolił mi na minimalizację obszarów pokrytych adaptacjami akustycznymi w celu oszczędności kosztów, został szczegółowo opisany w będącej w druku publikacji [II.E37]. W powyższym wątku tematycznym znajdują się również badania wpływu kierunkowości i możliwości badawczej weryfikacji zrozumiałości mowy w ukończonych pomieszczeniach, który to temat w ramach magisterskiej pracy dyplomowej podejmował jeden z moich dyplomantów z programu Erasmus (X.Sirbat), i efektem czego jest publikacja [II.E20]. Trzecim tematem badawczym, w którym uczestniczę są zagadnienia modernizacji, adaptacji i rewitalizacji architektonicznej w aspekcie akustycznym budynków zabytkowych. Ten temat mający swój początek jeszcze przed ukończeniem doktoratu, a zainicjowany współpracą z prof. Andrzejem Kadłuczką i projektem modernizacji akustyki sali Hołdu Pruskiego w Krakowskich Sukiennicach, rozwijam do dziś zarówno publikując w czasopismach [II.E5], jak i uczestnicząc w konferencjach [II.L18, II.L19]. Wyniki prowadzonych badań staram się twórczo wdrażać w projektach modernizacji i rewitalizacji obiektów historycznych [II.B5, II.B12, II.B14, II.B15, II.B16, II.B17], z których na szczególną uwagę zasługuje moim zdaniem otwarta (ponownie) w 2016r Hala Koszyki w Warszawie (JEMS Architekci) [II.B16], gdzie we współpracy z Generalnym Projektantem wdrożyłem szereg rozwiązań estetycznych o właściwościach akustycznych (dźwiękochłonnych), spełniających równocześnie wymagania konserwatorskie. 14

15 Dostrzegając potrzebę lepszej formy komunikacji wśród architektów aspektów akustycznych oraz konieczność wykorzystania bardziej działających na wyobraźnie metody oceny jakości akustycznej i nastroju wnętrz, niż jedynie opisy i parametry, jakimi zwykle posługuje się branża akustyczna, rozwinąłem wątek badawczy wykorzystania nowoczesnych narzędzi symulacyjnych, w tym metod auralizacji (wizualizacji dźwiękowych wirtualnych wnętrz) w procesie tworzenia architektonicznej formy współczesnych wnętrz. Temat ten zaowocował zarówno publikacją z listy A [II.A2] jak i wystąpieniami konferencyjnymi [II.L7] oraz współpracą z dr. Katarzyną Krakowiak i wieloma interdyscyplinarnymi wystawami z kręgu Sztuk Pięknych [III.Q1-4]. Wątek ten rozwijam również obecnie w ramach nowego tematu badawczego [III.F1] gdzie zaprosiłem do współpracy naukowców z Akademii Muzycznej w Krakowie (dr. Krzysztof Piotrowski), między innymi w kontekście zbadania różnic w zdolności oceny jakości akustycznej wnętrz przez osoby posiadające i nie posiadające wykształcenia muzycznego. Rezultaty pierwszych badań zostały już zaprezentowane na konferencjach [II.L1], a pierwsze publikacje są w druku [II.E38]. Temat ten został zapoczątkowany przez prace inżynierskie a potem magisterskie obronione w 2017 i 2018r dwójki moich dyplomantów na studiach dziennych [Q , Q ]. W ramach prac badawczych zespołu architektów pod moim kierunkiem opracowany został projekt koncepcyjny rewitalizacji osiedla Ruczaj-Zaborze [II.F1], a efekty tych prac zostały opublikowane w publikacjach zespołowych [II.E17, II.E18] oraz we wniosku grantowym opracowanym wspólnie z dr. Jackiem Dębowskim i dr. hab. Tomaszem Kisilewiczem, przygotowującym program pilotażowy rewitalizacji budynków wielkopłytowych [II.F7], który nie został jednak wdrożony. Równolegle, z badaniami z dziedziny architektury, z uwagi na bliskie kontakty naukowe ze środowiskiem fizyki budowli (w tym z prof. Antonim Stachowiczem oraz prof. Jerzym Pogorzelskim) oraz faktem pracy w Zakładzie Budownictwa i Fizyki Budowli, Wydziału Inżynierii Lądowej PK, zapoczątkowałem wątek badawczy zależności pomiędzy właściwościami termicznymi przegród, a ich parametrami akustycznymi [II.E34], który inspirowany szybkim wzrostem zainteresowania w Polsce i Europie tematyką zagadnień Energooszczędności, pozwolił na zdefiniowanie łatwych do zrozumienia zależności pomiędzy izolacyjnością termiczną przegród (opisaną powszechnie znanym i rozumianym pojęciem oporu cieplnego), a ich właściwościami akustycznymi (opisanymi zdecydowanie mniej pojmowanym w tamtym czasie pojęciem izolacyjności akustycznej). Tematyka ta kontynuowana była później w naszym Zakładzie przez moich współpracowników [II.E25] oraz w innych ośrodkach, między innymi na Wydziale Budownictwa Politechniki Śląskiej rozwija ją dr. Dulak. W ramach Działalności Statutowej (DS) w latach realizuję program badawczy dotyczący tematyki modernizacji rozwiązań budowlanych w istniejących, w tym historycznych, budynkach w aspekcie akustycznym. Badania te pokazały, że historyczne konstrukcje budowlane np. podłóg pływających, spełniają z zapasem współczesne wymagania akustyczne, natomiast współczesne konstrukcje, które je zastępują w procesie modernizacji, są często gorsze. Wynikiem grupy badań przeprowadzonych w budynkach wielorodzinnych był szereg publikacji [II.E8, II.E4, II.E3] i prezentacji na krajowych konferencjach naukowych [II.L22, II.L21, II.L19], oraz dyplomowe prace inżynierskie [Q ]. Efektem otrzymania nagrody IV Wydziału Nauk Technicznych PAN [II.K1] i wyróżnienia mojej pracy doktorskiej zostałem krótko po doktoracie zaproszony przez prof. Jerzego Sadowskiego do Sekcji Akustyki Architektury i Środowiska PAN. Równocześnie stałem się członkiem Komitetu Technicznego nr. 253 ds. Akustyki Architektonicznej PKN oraz rozpocząłem trwającą do dziś współpracę z Zakładem Akustyki Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie. W ramach tej współpracy uczestniczyłem w pracach kilku interdyscyplinarnych zespołów naukowych, Efektem tej współpracy było między innymi stworzenie i aktualizacja szeregu nowych Polskich Norm z dziedziny akustyki architektonicznej i budowlanej [II.B1-4]. Z racji doświadczeń praktycznych wykonywania szeregu projektów adaptacji akustycznej istniejących budynków na studia fitness, zajmuję się również zagadnieniami związanymi z wpływem pobudzeń dynamicznych elementów konstrukcji budynków na komfort akustyczny w pomieszczeniach sąsiednich. Obecnie w wyniku współpracy z prof. Krzysztofem Stypułą i prof. Tadeuszem Tatarą oraz poszerzenia zainteresowań związanych z możliwością zapewnienia ludziom przebywającym w budynkach niezbędnego komfortu akustycznego realizuję projekt badawczy w ramach programu POIR. Projekt ten jest wynikiem współpracy w ramach konsorcjum naukowego z 15