Psychologia zwierząt cz. XII. Brudzenie w domu przez psa rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 1
|
|
- Dominik Stefański
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 1 Ostatnimi czasy liczba problemów behawioralnych dotyczących defekacji, zgłaszanych przez właścicieli, wzrasta. Zdarzają się one zarówno u szczeniąt młodszych, jak i dorastających. Dodatkowo należy wymienić dość dużą grupę psów (samców), które znakują moczem nie tylko we własnych mieszkaniach. Ostatnio notuję również przypadki znakowania moczem w domach także przez suki. Niestety, bardzo często tego typu problem kończy się oddaniem psa do schroniska, prowadzi do eutanazji lub zmiany domu. Fot. 1. Szczenię, 6 tyg. Sikanie. Fot. 2. Zachowania w terenie. Fot. 3. Trzymanie. Fot. 4. Szczenię radzi sobie samodzielnie w terenie, zachowanie asertywne.
2 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 2 Fot. 5. Poszukiwanie miejsca do oddania odchodów. Do możliwych przyczyn oddawania moczu i/lub kału w ramach załatwiania potrzeb fizjologicznych lub znaczenia terenu w miejscach nieakceptowanych przez właściciela należy zaliczyć: 1. stres spowodowany czynnikami zewnątrzdomowymi, indukowanymi przez człowieka; 2. stres spowodowany czynnikami domowymi, indukowanymi przez człowieka; 3. traumatyczne doznania, znane i nieznane właścicielowi; 4. oddawanie moczu jako przejaw uległości lub podekscytowania; 5. niepokój (lęk separacyjny, fobia dźwiękowa); 6. zaburzenia poznawcze spowodowane permanentnym stresem indukowanym przez człowieka; 7. znaczenie; 8. nieprawidłowe, nieutrwalone nauczanie psa zachowań w domu; 9. testosteron jako czynnik wywołujący znaczenie moczem; 10. podeszły wiek psa, przy zaburzeniach poznawczych;
3 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia uwarunkowania genetyczne, na które może wskazywać brudzenie przez psy niektórych ras, łatwiej poddających się tresurze [1]. W ostatnich kilku latach autor obserwuje znaczący wzrost zapotrzebowania na porady behawioralne. Jego powodem jest oddawanie odchodów w domu przez psy, którym od czasu szczenięcego nie zdarzały się takie przypadki. Procentowy podział pacjentów brudzących w domu ze względu na wiek prezentuje się następująco (rys. 1): szczenięta od 3-12 miesięcy, które były nauczone w sposób trwały oddawania odchodów poza domem i wznowiły oddawanie odchodów w domu 27%; psy młode w wieku dorastania, 1-2 lata 43%; psy dorosłe, powyżej 2 lat 18%; psy stare (charakterystycznie dla rasy i wielkości) 12% [2]. Częstotliwość występowania Z ankiet przeprowadzonych wśród właścicieli zwierząt odwiedzających praktyki weterynaryjne w USA wynika, że od 6,4% do 7,4% z nich wspomina o problemie brudzenia w domu o różnym nasileniu. Spośród właścicieli, którzy rozmawiali z lekarzem weterynarii na temat problemów behawioralnych u swoich psów, 37% opisywało właśnie problemy z załatwianiem się w niepożądanych miejscach. Spośród przypadków kierowanych na konsultację behawioralną przypadki brudzenia w domu stanowiły od 5,5% do 16,8%. Częstotliwość zaburzeń w oddawaniu moczu i kału, w tym także znaczenia, u niekastrowanych osobników męskich jest o około 60% większa niż u kastrowanych osobników męskich oraz sterylizowanych i niesterylizowanych osobników żeńskich. Nie odnotowano uwarunkowań geograficznych [1]. Prawidłowe szkolenie psa powinno być wdrażane od samego początku kontaktów z właścicielami. Zaburzenia wydalania wynikające z niedostatecznego wyszkolenia dotyczą młodych zwierząt. Oddawanie moczu pod wpływem emocji zdarza się głównie u młodszych psów. Znaczenie moczem pojawia się z chwilą, gdy pies osiąga dojrzałość seksualną. Istnieje większe prawdopodobieństwo, że znaczyć będą niekastrowane osobniki męskie niż wykastrowane psy czy sterylizowane lub niesterylizowane suki.
4 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 4
5 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 5 Przyczyny Problem może towarzyszyć innym zaburzeniom zachowania (np. lękowi separacyjnemu). Może wynikać z niedostatecznej ilości czasu, jaką właściciel poświęcał na naukę psa czystości. Bywa skutkiem nieadekwatnego karania psów wykazujących oddawanie moczu jako objaw poddaństwa. Należy ustalić przyczyny wywołujące nieprawidłowe zachowania, zbierając pełny wywiad behawioralny, w czasie którego stwierdza się, kiedy, gdzie i jak często dochodzi do nieprawidłowego wypróżniania oraz czy zwierzę załatwia się poza domem. Najczęstsze przyczyny to: brak lub nieprawidłowa nauka czystości,
6 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 6 potrzeba znaczenia, oddawanie moczu z poddaństwa, oddawanie moczu z podekscytowania, zaburzenia poznawcze, strach, psychogenna polidypsja, fobia dźwiękowa [1]. Rozpoznanie różnicowe Przed rozpoczęciem terapii należy przeprowadzić badanie kliniczne w celu wykluczenia problemów somatycznych, takich jak: cukrzyca; choroby układu moczowego, np.: niewydolność, nowotwory, kamice nerek, ektopowy moczowód, estrogenowe nietrzymanie moczu, moczówka prosta; choroby kręgosłupa i układu nerwowego przebiegające z zaburzeniami kontroli mikcji, np.: ataki drgawkowe, neurogenne nietrzymanie moczu, wylewy krwi i udary CUN, neurogenne nietrzymanie moczu; choroby układu krążenia; dysplazja stawów biodrowych, zapalenie stawów i kości, choroba zwyrodnieniowa stawów; niewydolność wątroby; nadczynność lub niedoczynność kory nadnerczy; hiperkalcemia lub hipokaliemia; ataki drgawkowe różnego pochodzenia; nowotwór nerek;
7 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 7 nowotwór pęcherza moczowego; inne choroby nowotworowe powodujące osłabienie; procesy zakaźne/zapalne; ból różnego pochodzenia [1]. Największą grupą psów wykazujących tendencję do pozostawiania informacji chemicznej swoim pobratymcom są niekastrowane osobniki męskie. Pozostawiona jednorazowo informacja przez jednego osobnika powoduje tożsame zachowania u innych samców. Zjawisko to obserwujemy w praktykach weterynaryjnych, gdzie samce posikują na narożniki ścian, mebli i innych elementów znajdujących się w poczekalniach i gabinetach. Takie zachowanie jest naturalne i prawidłowe, jednak zrozumiałe tylko dla niewielkiej grupy właścicieli. Pies samiec trzymany w poczekalni na długiej smyczy lub puszczony wolno natychmiast przystępuje do obwąchiwania w celu identyfikacji informacji chemicznych pozostawionych przez poprzedników. Nawet precyzyjne i dokładne wymycie takich miejsc nie znosi ich czytelności dla psów. Pies taki pozostawia swój ślad na powierzchniach pionowych. Jeden z pacjentów autorów wykonał taką czynność, niestety stróżka moczu trafiła do gniazdka elektrycznego. Pies uległ poważnemu porażeniu z zatrzymaniem akcji serca i oddechu. Szybka reanimacja dała skutek pozytywny. Zaistniała sytuacja była niezrozumiała dla właściciela, gdyż stan psa po porażeniu utożsamiał on z w wykonanym wcześniej szczepieniem i nie zgadzał się, że jego pies oddał mocz w pomieszczeniu. Właściciele często są słabo poinformowani lub niedostatecznie zmotywowani, aby nauczyć psa czystości w domu. A tylko pewność prawidłowego zrozumienia problemu przez właściciela daje nam możliwość skutecznego działania. W innym przypadku podejmowane próby terapii są bezsensowne. Gdy takowe zrozumienie istnieje, po wykluczeniu przyczyn somatycznych możemy przystąpić do podjęcia diagnostyki behawioralnej problemu. Podstawowym narzędziem, które jest istotne w naszej pracy z właścicielem, jest kamera. Należy rozpocząć od nagrywania zachowań psa w obecności właściciela, aby określić charakter kontaktów między nimi oraz interakcji w środowisku. Dobrze jest zlecić właścicielowi prowadzenie dziennika, w którym będzie zapisywał możliwe przyczyny wywołujące problem, miejsca, w których zwierzę oddawało, a w których unikało oddawania odchodów. Dzięki temu będziemy mieli szansę monitorować przebieg terapii. Wprowadzamy także nagrywanie zachowań psa podczas nieobecności właściciela, aby wykluczyć lub potwierdzić lęk separacyjny.
8 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 8 Postępowanie Należy wdrożyć wszelkie niezbędne czynności zapewniające psu dobre samopoczucie. Zwiększamy aktywność motoryczną, wprowadzamy dietę niskobiałkową. Zwiększenie stopnia aktywności wprowadza się, aby pomóc w leczeniu lęku separacyjnego oraz poprawić kondycję zwierzęcia. Jak najczęściej wyprowadza się psa na zewnątrz, aby mógł się załatwić poza domem. Jeśli wykazuje on zaburzenia wydalania, należy podawać mu posiłki o określonych porach (nie udostępniać pokarmu przez cały dzień), aby wypracować pewną regularność oddawania kału. Podawanie pokarmu o większej koncentracji energii pozwala zmniejszyć potrzebę częstej defekacji. Informacje dla właściciela Właściciela informuje się o przyczynie (przyczynach) nieprawidłowego wydalania i o możliwości prowadzenia długotrwałego leczenia. Właściciel musi zrozumieć potrzeby fizjologiczne psa, intymności ich spełniania oraz zasady komunikacji wewnątrzgatunkowej. Pies powinien znajdować się pod stałym nadzorem lub przebywać w zamknięciu pod nieobecność właściciela. Psa wyprowadza się na spacer bardzo często, aby mógł oddawać odchody i mieć możliwość prezentowania swoistych gatunkowo zachowań. Nagradza się go, gdy załatwi się we właściwym czasie i właściwym miejscu, tzn. jak najbliżej miejsca prawidłowej defekacji. W tym przypadku przez nagrodę rozumiemy lekkie poklepanie nad mostkiem i zachowanie radosne poparte brakiem napięcia właściciela. Psy lubią, gdy jesteśmy radośni i rozluźnieni. Jest to dla nich oznaka bezpieczeństwa, która daje im poczucie spełnienia. Oddawanie moczu z powodów poddańczych jest charakterystyczne dla zwierząt młodych, szczególnie suk ras małych. Nie należy karcić psa za takie zachowanie, ponieważ można w ten sposób nasilić problem. Właściciel powinien stosować bezwzględny brak kontaktu werbalnego, fizycznego i wzrokowego, kiedy wraca do domu. Pies powinien wyjść na dwór i oddać mocz, zanim się z nim przywitamy. Właściciele powinni witać się z psem w sposób bezkontaktowy i spokojny, nie należy nachylać się nad zwierzęciem (pies odczytuje takie zachowanie jako dominację) ani rozpoczynać zabawy w trakcie powitania. W łagodnych przypadkach można wprowadzić alternatywne zajęcie dla psa z chwilą powrotu właścicieli do domu, np. prośba o przyniesienie zabawki lub komenda siad. Istotnym zadaniem dla właściciela jest dbanie o to, aby podczas powitania nie wywoływać nadmiernych emocji u psa.
9 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 9 Znaczenie moczem We wstępnej fazie rozwiązywania problemu należy ustalić przyczynę zachowania, analizując dane z wywiadu, temperament psa, płeć i zachowania właściciela w niekorzystnych dla problemu sytuacjach. Przeprowadza się wywiad, aby określić możliwe czynniki wywołujące zachowanie, w tym bodźce wywołujące niepokój. W odróżnieniu do tych bodźców stosuje się desensytyzację i przeciwarunkowanie oraz czynności umożliwiające unikanie bodźca, powodu uwalniającego zachowanie niepożądane. Należy pamiętać, że kastracja nie znosi zachowań samczych polegających na znakowaniu moczem. Moje wieloletnie doświadczenie w leczeniu tych problemów daje znacznie większe przeciwwskazanie do kastracji z powodu znaczenia, gdyż w żadnym znanym mi przypadku kastracja nie zmieniła nic w zachowaniu psa (rys. 2). Terapię rozpoczyna się od bacznej obserwacji psa w pomieszczeniach predysponowanych oraz nagłej reakcji przerywającej objawy przygotowawcze do wykonania zachowania niepożądanego. Należy sprawić, aby okolice, w których zwierzę znaczy, były dla niego nieprzyjemne poprzez zastawianie pułapek, np. położonych do góry nogami plastikowych wycieraczek, wieszanie torebek foliowych. Właścicielom o wysokim poziomie percepcji i zrozumienia można zaproponować stosowanie karcenia poprzez awersyjny bodziec dźwiękowy stosowany na odległość na samym początku absolutnie każdego aktu znaczenia. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy właściciel jest w stanie nieustannie obserwować psa. Należy umożliwiać zwierzęciu dostęp do miejsc, w których znaczy. Unikanie ich nie daje żadnego rezultatu, wręcz nie ma żadnego znaczenia dla psa. Alternatywnie, właściciel może zmieniać charakter tego miejsca na pozytywny poprzez podawanie w tym miejscu pokarmu. Leczenie farmakologiczne Modyfikację zachowań nie zawsze przeprowadza się w połączeniu z podawaniem leków psychotropowych. W przypadkach gdy podłożem zachowania niepożądanego są zaawansowane lęki, najczęściej sięgamy po leki z wyboru. Jeśli pies znaczy moczem lub wykazuje zaburzenia wydalania wynikające z niepokoju, leki mogą być przydatne, ale tylko w połączeniu z modyfikacją zachowań. Można zastosować selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) lub trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne/przeciwlękowe (TLP). Przedstawicielem SSRI jest fluoksetyna podawana w dawce 1 mg/kg doustnie co 24 godziny przez minimum 4 miesiące. Do przedstawicieli TLP należy zaliczyć klomipraminę, którą podajemy w dawce 1-2 mg/kg doustnie co 12 godzin przez minimum 40 dni, przy czym po upływie zalecanego terminu
10 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 10 stosowania leku w pełnej dawce należy cotygodniowo obniżać ją o 1/4, aż do całkowitego odstawienia. Nie wolno nagle odstawiać leku z pełnej dawki. Wymienione leki nie są zarejestrowane w Polsce dla stosowania u psów. Należy ten fakt odnotować w dokumentacji lekarsko-weterynaryjnej, którą przyjmuje do wiadomości i na którą wydaje zgodę na piśmie właściciel. Właściciele muszą zdawać sobie sprawę, że leki stosowane w terapii muszą być podawane zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii, gdyż SSRI ujawniają swoje pełne działanie po 4-6 tygodniach od rozpoczęcia ich stosowania. Do działań ubocznych TLP zalicza się: nudności, wymioty, biegunkę, ospałość, zaburzenia rytmu serca oraz zwiększoną aktywność drgawkową. SSRI mogą wywoływać: nudności, wymioty, biegunkę, ospałość. Leczenie farmakologiczne nie jest skuteczne, jeśli problem choć częściowo nie wynika z lęku. Nie będzie miało praktycznie żadnego wpływu w przypadkach brudzenia wywołanego niedostatecznym wychowaniem psa oraz przy oddawaniu moczu wynikającym z poddaństwa. Nie należy stosować jednocześnie TLP i SSRI oraz łączyć ich z inhibitorami monoaminooksydazy (MAO-I), takimi jak L-deprenyl i amitraza. Ważne jest monitorowanie stanu pacjenta podczas wizyt lub rozmów telefonicznych. Aby obiektywnie ocenić skuteczność postępowania, właściciel powinien prowadzić notatki, w
11 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 11 których będzie zapisywał nieprawidłowe incydenty, czynniki je wywołujące oraz rodzaj prowadzonych działań. Wizyty kontrolne są niezbędne, aby upewnić się, że właściciel stosuje się do zaleceń. Niestety jednym z najczęstszych problemów jest uzyskanie prawidłowego zaangażowania właściciela w terapię. Gdy jest ono niedostateczne, bardzo szybko następuje nawrót zachowań, które się utrwalają, a kolejne podejmowane próby leczenia są utrudnione w bardzo dużym stopniu. Rokowanie Rokowanie przy wszystkich zaburzeniach zachowania w znacznym stopniu zależy od zdolności właściciela do wypełniania poleceń lekarza. Rzadko uważa się, że zwierzęta przejawiające zaburzenia behawioralne zostały wyleczone, raczej problemy udaje się opanować. Rokowanie jest dobre odnośnie do zmniejszenia oddawania moczu na skutek poddaństwa lub podniecenia oraz gdy przyczyną problemów jest niedostateczne wychowanie psa. Kastracja samców przejawiających znaczenie moczem daje poprawę w 50% przypadków, nawet przy braku modyfikacji zachowań. W 30% poprawa następuje szybko, w 20% wolno [1]. Znaczącym czynnikiem mającym wpływ na rokowanie jest wiek zwierzęcia. Szczenięta częściej trafiają do lekarza z powodu niedostatecznego wyszkolenia oraz oddawania moczu w wyniku poddaństwa lub podniecenia. Zaburzenia poznawcze z większą częstotliwością występują u psów starszych. Piśmiennictwo: 1. Tilley S.L., Smith F. Jr.: 5 minut konsultacji weterynaryjnej, redakcja naukowa pierwszego wydania polskiego lek. wet. Remigiusz Cichoń, wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław Cichoń R.: Dokumentacja Weterynaryjna , Przychodnia Weterynaryjna DOG, Skarżysko-Kamienna.
12 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 12 Autorzy i zdjęcia: lek. wet. Remigiusz Cichoń, Przychodnia Weterynaryjna DOG, Skarżysko-Kamienna, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Poznaniu kierownik studiów podyplomowych Psychologia Zwierząt lek. wet. Joanna Modrzyk Streszczenie: W praktykach weterynaryjnych bardzo często zgłaszane przez właścicieli są problemy związane z oddawaniem przez psy moczu lub kału w niepożądanych miejscach. Znaczna część tych zaburzeń wywoływana jest przez nieprawidłowości w zachowaniu właściciela. Słowa kluczowe: znaczenie, uległość, podekscytowanie, niepokój. Promowane Psychologia zwierząt cz. XIII. Lęk separacyjny u psów charakterystyka, przyczyny, zasady terapii przejściach Psychologia zwierząt cz. XI. Pies ze schroniska to pies po
13 rozpoznawanie, klasyfikacja, terapia 13 Psychologia zwierząt cz. I. Potrzeby a emocje zwierząt problemy Psychologia zwierząt cz. III. Życie kotów wśród ludzi i wspólne Stres u psów i kotów jak sobie z nim radzić?
Somatyczne przyczyny zaburzeń zachowania u psów i kotów. lek.wet. Wojciech Adamski
Somatyczne przyczyny zaburzeń zachowania u psów i kotów. lek.wet. Wojciech Adamski Ujęcie praktyczne Nierozerwalna jedność ciała i duszy. Zmiana zachowania występuje w większości chorób somatycznych Wpływ
Bardziej szczegółowoMOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ?
MOJE SZCZENIĘ MA BIEGUNKĘ! CO ROBIĆ? Biegunka to nic innego jak oddawanie przez szczenię, z większą niż zazwyczaj częstotliwością, rzadkiego, nieuformowanego kału. Jeżeli dodatkowo podczas biegunki występują
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce
Bardziej szczegółowoWybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński
Wybrane zaburzenia lękowe Tomasz Tafliński Cel prezentacji Przedstawienie najważniejszych objawów oraz rekomendacji klinicznych dotyczących rozpoznawania i leczenia: Uogólnionego zaburzenia lękowego (GAD)
Bardziej szczegółowoProblemy związane z odzwyczajaniem
Jak korzystać z tej ksiąŝki Problemy związane z odzwyczajaniem Przyzwyczajanie szczeniąt do zachowania czystości w domu 1 Podstawowe szkolenie 1 Przyuczanie metodą klatki 3 Metoda sznura pępowinowego 4
Bardziej szczegółowoSymago (agomelatyna)
Ważne informacje nie wyrzucać! Symago (agomelatyna) w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych Poradnik dla lekarzy Informacja dla fachowych pracowników ochrony zdrowia Zalecenia dotyczące: -
Bardziej szczegółowoZasady autologicznej terapii komórkowej w leczeniu schorzeń ortopedycznych u psów
Strona 1 z 1 STANDARDOWA PROCEDURA OPERACYJNA Tytuł: Zasady autologicznej terapii komórkowej w leczeniu schorzeń ortopedycznych u psów SOP obowiązuje od: 05.06.2014 Data ważności: 31.10.2014 Zastępuje
Bardziej szczegółowoZaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną
Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Mikołaj Majkowicz Zakład Psychologii Klinicznej Katedry Chorób Psychicznych AMG Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną Główną cechą zaburzeń pod postacią
Bardziej szczegółowoWażne informacje nie wyrzucać! Agolek. w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych. Broszura dla Pacjenta
Ważne informacje nie wyrzucać! Agolek w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych Broszura dla Pacjenta 1 Agolek jest lekiem przeciwdepresyjnym, który pomaga leczyć depresję. Aby zoptymalizować
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA KAMAGRA 100 mg, tabletki powlekane Sildenafil w postaci cytrynianu Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. 1- Należy zachować tę ulotkę,
Bardziej szczegółowoRegulamin hodowlany psa
Regulamin hodowlany psa Zasady ogólne Każdy hodowca oraz właściciel psa jest zobowiązany do dbania o zdrowie oraz prawidłowej opieki nad swoimi zwierzętami. Każda hodowla musi opierać się na wiedzy genetycznej,
Bardziej szczegółowoAktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę.
Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę. Aneks III Poprawki do odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta
Bardziej szczegółowoKod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8
// Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 Białko 1 : Tłuszcz 2,5-3,5 : Węglowodany 05-0,8 grama na 1 kilogram wagi należnej i nie przejmuj się kaloriami. Po kilku tygodniach dla
Bardziej szczegółowoDzienniczek obserwacyjny dla pacjenta
Dzienniczek obserwacyjny dla pacjenta Służy do regularnego zapisywania własnych obserwacji w zakresie monitorowania odczuwania bólu Szanowny Pacjencie, Choroba nowotworowa to ogromne wyzwanie dla każdego
Bardziej szczegółowoInformacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie
brygatynib Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie Imię i nazwisko pacjenta: Dane lekarza (który przepisał lek Alunbrig ): Numer telefonu
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA. MINIRIN Melt (Desmopressinum) 60 mikrogramów 120 mikrogramów 240 mikrogramów Liofilizat doustny
ULOTKA DLA PACJENTA Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty,
Bardziej szczegółowoANEKS WARUNKI LUB OGRANICZENIA W ODNIESIENIU DO BEZPIECZNEGO I SKUTECZNEGO UŻYWANIA PRODUKTÓW LECZNICZYCH DO SPEŁNIENIA PRZEZ PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE
ANEKS WARUNKI LUB OGRANICZENIA W ODNIESIENIU DO BEZPIECZNEGO I SKUTECZNEGO UŻYWANIA PRODUKTÓW LECZNICZYCH DO SPEŁNIENIA PRZEZ PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE 1/5 WARUNKI LUB OGRANICZENIA W ODNIESIENIU DO BEZPIECZNEGO
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoAgomelatyna. Broszura dla pacjenta
Istotne informacje Nie wyrzucaj! Agomelatyna w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych Broszura dla pacjenta Informacje dotyczące leku Agomelatyna jest lekiem przeciwdepresyjnym, który pomoże
Bardziej szczegółowoCMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca
CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoANEKS III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta
ANEKS III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta
Bardziej szczegółowoMoc Gatunki zwierząt. Postać farmaceutyczna. Samice psów. Enurace 50 Tabletki 50 mg
ANEKS I WYKAZ NAZW, POSTAĆ FARMACEUTYCZNA, MOC PRODUKTU LECZNICZEGO, GATUNKI ZWIERZĄT, DROGA PODANIA I PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH
Bardziej szczegółowoPsychologiczne problemy kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia nerki.
Zakład Nauczania Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Wydział Nauk o Zdrowiu, WUM Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, SKDJ Psychologiczne problemy kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia nerki.
Bardziej szczegółowoKompleksowy program szkolenia z zakresu dogoterapii z elementami terapii zaburzeń zachowań psów. Ilość godzin 10
Kompleksowy program szkolenia z zakresu dogoterapii z elementami terapii zaburzeń zachowań psów Nazwa bloku I Dogoterapia Zagadnienia teoria Podstawowe zagadnienia Interakcje między człowiekiem z zwierzęciem.
Bardziej szczegółowoKronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 1
Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 1 Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 2 Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 3 Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 4 Zanim pójdziesz do
Bardziej szczegółowo30. DWULETNIA OBSERWACJI WYNIKÓW PROFILAKTYKI I LECZENIA OSTEOPOROZY. PROGRAM POMOST
30. DWULETNIA OBSERWACJI WYNIKÓW PROFILAKTYKI I LECZENIA OSTEOPOROZY. PROGRAM POMOST Przedlacki J, Księżopolska-Orłowska K, Grodzki A, Sikorska-Siudek K, Bartuszek T, Bartuszek D, Świrski A, Musiał J,
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach
Bardziej szczegółowoWARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO I SKUTECZNEGO STOSOWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO DO WDROŻENIA PRZEZ KRAJE CZŁONKOWSKIE
ANEKS 1 WARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO I SKUTECZNEGO STOSOWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO DO WDROŻENIA PRZEZ KRAJE CZŁONKOWSKIE Kraj członkowski musi upewnić się ze wszystkie warunki lub ograniczenia
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Bardziej szczegółowoFormularz pobytu psa w hotelu
Chwaszczyno,... [data] Formularz pobytu psa w hotelu Dane właściciela: Imię i nazwisko... PESEL... Adres zamieszkania... Numer telefonu... Adres email... Dane psa: Imię psa... Rasa psa... Wiek psa... Waga
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Stymen, 10 mg, tabletki Prasteronum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Stymen, 10 mg, tabletki Prasteronum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona ważne informacje
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 589 Poz. 86 Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie
Bardziej szczegółowoPrzedzabiegowa ankieta anestezjologiczna
SPECJALISTYCZNY NIEPUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ MOTO MED Kazimiera Sikora 25 731 KIELCE, ul. Słoneczna 1 Biuro tel (041) 346-08-50; fax (041) 346-21-00 Przychodnie- ul Słoneczna 1 (041)345-11-47;
Bardziej szczegółowoRola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska
Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Katedra i Klinika Okulistyki, II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: Profesor Jacek P. Szaflik Epidemiologia jaskry
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoPakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej
Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet
Bardziej szczegółowoSYLABUS x 8 x
SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Reumatologia Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie 5-letnie Stacjonarne polski Rodzaj
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA - 1 -
ULOTKA DLA PACJENTA - 1 - ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA MINIRIN 10 mikrogramów/dawkę donosową aerozol do nosa, roztwór Desmopressini acetas Należy zapoznać się z treścią ulotki przed
Bardziej szczegółowoKiedy rozpocząć przyjmowanie dawki Jak przyjmować lek Uptravi? Jak zwiększać dawkę leku? Pominięcie przyjęcia leku...6
PORADNIK DOTYCZĄCY DOBIERANIA DAWKI - PAKIET DOBIERANIA DAWKI Strona 1 Uptravi tabletki powlekane seleksypag Poradnik dobierania dawki Rozpoczynanie leczenia lekiem Uptravi Przed rozpoczęciem leczenia
Bardziej szczegółowoANEKS III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta
ANEKS III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta
Bardziej szczegółowoInformacja dla pacjentów
info Informacja dla pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych bortezomibem Polineuropatia indukowana bortezomibem Konsultacja merytoryczna: Prof. dr hab. Lidia Usnarska-Zubkiewicz Katedra i Klinika Hematologii,
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego
Zakażenia układu moczowego Zakażenia układu moczowego SPIS TREŚCI CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? nerka moczowód pęcherz moczowy cewka moczowa zobacz więcej NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? pałeczka
Bardziej szczegółowoNocne wizyty w toalecie?
Polska/Polski Nocne wizyty w toalecie? Informacje na temat NYKTURII wstawania nocą do toalety Informacje dotyczące nykturii Czym jest nykturia? Przyczyny nykturii Pomocne rady i środki zapobiegawcze Rozpoznanie
Bardziej szczegółowoANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA
ANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA Poprawki do CHPL oraz ulotki dla pacjenta są ważne od momentu zatwierdzenia Decyzji Komisji. Po zatwierdzeniu Decyzji Komisji,
Bardziej szczegółowodzienniczek pacjenta rak nerki
dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Jak postępować przy wysokich poziomach cukru?
Hiperglikemia Jak postępować przy wysokich poziomach cukru? POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU STWIERDZENIA WYSOKIEGO POZIOMU GLUKOZY WE KRWI, CZYLI HIPERGLIKEMII Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy)
Bardziej szczegółowoNIEINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU SALUS-TALENT
NIEINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU SALUS-TALENT WPROWADZENIE Pacjenci coraz częściej zwracają uwagę na swoje problemy intymne. Problemy intymne zawierają w sobie schorzenia takie jak: nietrzymanie
Bardziej szczegółowoPORADNIK DLA PACJENTKI
PORADNIK DLA PACJENTKI Walproinian Antykoncepcja i ciąża: Co powinna Pani wiedzieć Niniejsza broszura jest skierowana do kobiet i dziewcząt, które przyjmują jakikolwiek lek zawierający walproinian, lub
Bardziej szczegółowo(Prosimy o zakreślenie jednej cyfry)
KWESTIONARIUSZ SAMOOPIEKI W NIEWYDOLNOŚCI SERCA (ang. SELF-CARE OF HEART FAILURE INDEX) Wszystkie odpowiedzi są poufne Formatted: Polish Proszę pomyśleć o wykonywanych czynnościach dotyczących samoopieki
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO INCURIN 1 mg tabletka 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY PRODUKTU LECZNICZEGO Substancja czynna:
Bardziej szczegółowoPROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ 1
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 164 A/09 Senatu WUM z dnia 30 listopada 2009 r. PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ 1 I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE ZAKRES WIEDZY TEORETYCZNEJ 1.
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego
Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Profil oraz rodzaj komórki
Bardziej szczegółowoProcedura postępowania w przypadkach zagrożenia zdrowia i życia dziecka w Samorządowym Przedszkolu nr 33 w Krakowie
Procedura postępowania w przypadkach zagrożenia zdrowia i życia dziecka w Samorządowym Przedszkolu nr 33 w Krakowie Podstawa prawna: Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 170/2017 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 21 marca 2017 r.
Zarządzenie Nr 170/2017 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 21 marca 2017 r. w sprawie wprowadzenia zasad przyjmowania, wydawania i eutanazji psów i kotów w Schronisku dla bezdomnych zwierząt w Kaliszu Na
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) wiek od 12 roku życia; 2) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia
Bardziej szczegółowoRegulamin egzaminu dla psa klasy I (Klasa Obiecująca)
Regulamin egzaminu dla psa klasy I (Klasa Obiecująca) I. Warunki przystąpienia do egzaminu. II. Komisja Egzaminacyjna. III. Zasady ogólne. IV. Przebieg egzaminu. I. Warunki przystąpienia do egzaminu psa
Bardziej szczegółowoAnkieta psa. Dane właściciela: Dane psa: Informacje o stanie zdrowia:
Nr Klienta Warszawa, dnia Ankieta psa Dane właściciela: Imię i nazwisko: PESEL: Telefon: Telefon awaryjny (do innej osoby) : E-mail: Adres zamieszkania: ul. -, Dane psa: Rasa: Imię: Płeć: Waga: kg Chip
Bardziej szczegółowoWCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoBadania laboratoryjne (i inne) są wykonywane w jednych z najlepszych na świecie laboratoriów.
{jcomments off} BADANIA KLINICZNE 1. W badaniach klinicznych testuje się nowe leki. 2. Badania kliniczne są często jedyną okazją do podjęcia leczenia w przypadku nieskuteczności lub niskiej sktutecznosći
Bardziej szczegółowoMonitorowanie niepożądanych działań leków
Monitorowanie niepożądanych działań leków Anna Wiela-Hojeńska Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niepożądane działanie leku (ndl) Adverse Drug Reaction (ADR) (definicja
Bardziej szczegółowoCyfrowa transformacja - oczekiwania pacjentów. Ewa Borek, Fundacja MY Pacjenci Forum e-zdrowia, Sopot,
Cyfrowa transformacja - oczekiwania pacjentów Ewa Borek, Fundacja MY Pacjenci Forum e-zdrowia, Sopot, 18.09.18 Wykres 12: Z których niżej wymienionych technologii informatycznych lub narzędzi e-zdrowia
Bardziej szczegółowoPrzywróć życie i witalność swojemu psu. Poczuj te same rezultaty jako właściciel. Przywrócić życie na każdym poziomie
Przywróć życie i witalność swojemu psu. Poczuj te same rezultaty jako właściciel. Przywrócić życie na każdym poziomie Twój pies, zespół Cushinga i Ty Ta broszurka została opracowana po to, by pomóc w uzyskaniu
Bardziej szczegółowoPodsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości
Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Omówienie rozpowszechnienia choroby Rosnąca oczekiwana długość życia i starzejące się społeczeństwo
Bardziej szczegółowo"50+ w Europie" Badanie Zdrowia, Starzenia się, i Przechodzenia na Emeryturę w Europie
Uniwersytet Warszawski Numer seryjny kwestionariusza: 2910001 Nr ID gospodarstwa domowego 2 9 0 6 2 0 0 Nr ID osoby Data wywiadu: Nr ID ankietera: Imię respondenta: "50+ w Europie" Badanie Zdrowia, Starzenia,
Bardziej szczegółowo!!! Ankieta dla przyszłych!!! Domów Tymczasowych!
Ankieta dla przyszłych Domów Tymczasowych Szanowni Państwo Dziękując Państwu za wyrażoną chęć stworzenia domu tymczasowego dla naszych podopiecznych, Forum Pomocy Retrieverom Złoty Pies zwraca się do Państwa
Bardziej szczegółowoPLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO
PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO w dniach 12.09.2014 13.09.2014 Data Godziny Osoba prowadząca Miejsce realizacji zajęć Forma zajęć Liczba godz. 12.09.14 (piątek ) 9.00-12.45
Bardziej szczegółowoVI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości
VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Szacuje się, że wysokie ciśnienie krwi jest przyczyną
Bardziej szczegółowoKompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka
Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka D. Ryglewicz, M. Barcikowska, A. Friedman, A. Szczudlik, G.Opala Zasadnicze elementy systemu kompleksowej
Bardziej szczegółowoMedycyna rodzinna - opis przedmiotu
Medycyna rodzinna - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Medycyna rodzinna Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-MRodz Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj
Bardziej szczegółowoPrzegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz
Bardziej szczegółowoSTAN PADACZKOWY. postępowanie
STAN PADACZKOWY postępowanie O Wytyczne EFNS dotyczące leczenia stanu padaczkowego u dorosłych 2010; Meierkord H., Boon P., Engelsen B., Shorvon S., Tinuper P., Holtkamp M. O Stany nagłe wydanie 2, red.:
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko... Data urodzenia... Data wypełnienia ankiety. Stan zdrowia a) Czy nosi okulary? Jaka wada...
Szanowni Państwo Bardzo prosimy o wypełnienie poniższego kwestionariusza. Zawarte w nim informacje pozwolą nam na postawienie dokładniejszej diagnozy oraz na przygotowanie bardziej indywidualnego planu
Bardziej szczegółowoZaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne
.pl https://www..pl Zaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 8 stycznia 2016 Zaleganie krów może mieć różnorakie podłoże, ale bardzo często pojawia się w związku
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia
ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ 2019 Endokrynologia/ Nefrologia Obowiązujące podręczniki: 1. Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H. (red.), Pediatria, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2013. 2. Pediatria
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoBROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA
BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA Zastosowanie produktu BOTOX /Vistabel 4 jednostki Allergan/0,1 ml toksyna botulinowa typu A w leczeniu zmarszczek pionowych gładzizny czoła Spis treści Co to są zmarszczki
Bardziej szczegółowoNADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY
NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie
Bardziej szczegółowoPłodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia.
Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 Płodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia. Ewa Ślizień Kuczapska Lekarz położnik
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoGinekologia i położnictwo - opis przedmiotu
Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil
Bardziej szczegółowoNiedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński
Niedociśnienie tętnicze IKARD 15.12.2015r dr Radosław Sierpiński Definicja Przez niedociśnienie tętnicze, czyli hipotonię, rozumiemy trwale utrzymujące się niskie ciśnienie tętnicze, zazwyczaj skurczowe
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów
Aneks III Zmiany w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów Uwaga: Zmiany wprowadzone w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów są efektem przeprowadzenia procedury przekazania
Bardziej szczegółowoDobierając optymalny program szczepień, jesteśmy w stanie zapobiec chorobom, które mogą być zagrożeniem dla zdrowia Państwa pupila.
SZCZEPIENIA PSÓW Działamy według zasady: Lepiej zapobiegać niż leczyć Wychodząc naprzeciw Państwa oczekiwaniom oraz dbając o dobro Waszych pupili opisaliśmy program profilaktyczny chorób zakaźnych psów,
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria w pytaniach i odpowiedziach. 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu.
Aneks I Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu. 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA. Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny
PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA kierowanie wzrostem i rozwojem narządu żucia w każdym okresie rozwojowym dziecka poprzez:
Bardziej szczegółowoRaport roczny Głównego Lekarza Weterynarii z wizytacji schronisk dla zwierząt za rok 2014.
Raport roczny Głównego Lekarza Weterynarii z wizytacji schronisk dla zwierząt za rok 2014. Raport roczny Głównego Lekarza Weterynarii został opracowany na podstawie raportów z wizytacji schronisk dla zwierząt
Bardziej szczegółowoSamodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej, Piekary Śląskie 41-940 ul. Bytomska 62, Tel. 032 3934 299
Konsultant Krajowy w dz. Pielęgniarstwa dr n. biol. Grażyna Kruk- Kupiec Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej, Piekary Śląskie 41-940 ul. Bytomska 62, Tel. 032 3934 299 Piekary Śląskie
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 98 / 2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 16 lutego 2016 r.
Zarządzenie Nr 98 / 2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 16 lutego 2016 r. w sprawie wprowadzenia zasad przyjmowania, wydawania i eutanazji psów i kotów w Schronisku dla bezdomnych zwierząt w Kaliszu
Bardziej szczegółowoDepresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR VI/34/15. RADY GMINY RAWA MAZOWIECKA z dnia 25 marca 2015 r.
UCHWAŁA NR VI/34/15 RADY GMINY RAWA MAZOWIECKA z dnia 25 marca 2015 r. w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Rawa Mazowiecka
Bardziej szczegółowoANKIETA ANESTEZJOLOGICZNA - DZIECI (do 16 r.ż.)
ANKIETA ANESTEZJOLOGICZNA - DZIECI (do 16 r.ż.) Lekarz anestezjolog usypia i znieczula pacjenta na czas zabiegu. Stosując odpowiednie leki uzyskuje okresowe ograniczenie czynności ośrodkowego układu nerwowego
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna
TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA analiza psychologiczna Beata Dobińska psycholog Zachodniopomorska Szkoła Biznesu CHOROBA PRZEWLEKŁA A FUNKCJONOWANIE DZIECKA 1569,7 tys. dzieci i
Bardziej szczegółowoFORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA
Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Biorąc pod uwagę sprawozdanie komitetu PRAC do raportu PSUR dla dexamethasonu (za wyjątkiem
Bardziej szczegółowo