Pan Nadinsp. Marek DZIAŁOSZYŃSKI. Komendant Główny Policji

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław RPO III/12/TO TROCIUK Warszawa Tel. centr Al. Solidarności 77 Fax Pan Nadinsp. Marek DZIAŁOSZYŃSKI Komendant Główny Policji Uprzejmie informuję, że do Rzecznika Praw Obywatelskich zwróciła się z prośbą o pomoc p. K. E., kandydatka do służby w Policji. Skarżąca sformułowała zastrzeżenia do przeprowadzonego w dniu 23 sierpnia 2012 r. wywiadu zorganizowanego (WZ), w tym w szczególności do braku uzasadnienia niezaliczenia tego etapu postępowania oraz niepoinformowanie o liczbie zdobytych punktów. Wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich wzbudziła jednak zasadność prowadzenia wywiadu zorganizowanego na podstawie ówcześnie obowiązujących przepisów prawa. W tym zakresie na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 1987r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) Rzecznik postanowił zbadać sprawę na miejscu. Zapoznano się z treścią materiałów z postępowania skargowego p. K. E. oraz przeprowadzono rozmowy z funkcjonariuszami Wydziału Kadr i Szkolenia Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł.. Skarżąca złożyła podanie o przyjęcie do służby w Policji w dniu 15 czerwca 2012 r. (l.dz. KS-lll-1830/12/MO). W dniu 23 sierpnia 2012 r. kandydatka przystąpiła do rozmowy kwalifikacyjnej nie uzyskując wymaganej ilości punktów. Pismem z dnia 20 września 2012 r. poinformowano ją o zakończeniu postępowania kwalifikacyjnego z powodu niezaliczenia etapu - wywiad zorganizowany. Stosownie do treści 11 ust. 7 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 sierpnia 2007 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego

2 2 w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Policji (Dz.U. Nr 170 poz ze zm.) w ramach postępowania kwalifikacyjnego przeprowadza się m.in. wywiad zorganizowany, mający na celu w szczególności ocenę umiejętności formułowania wypowiedzi, nawiązywania i podtrzymywania kontaktu werbalnego i niewerbalnego oraz autoprezentacji kandydata do służby, a także ustalenie jego motywacji do podjęcia służby w Policji. W dniu 21 kwietnia 2012 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Policji (Dz.U. Nr 432), które w sposób odmienny uregulowało poszczególne etapy postępowania kwalifikacyjnego. Powyższe uzasadnione było nowelizacją art. 25 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2011 r. Nr 287, poz ze zm.) tzn. określeniem na poziomie ustawowym poszczególnych etapów postępowania kwalifikacyjnego. Zgodnie z 10 pkt 5 cyt. rozporządzenia, w trakcie etapu postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 25 ust. 2 pkt 5 ustawy, przeprowadza się z kandydatem do służby rozmowę mającą na celu poznanie i ocenę jego społecznych postaw wobec ludzi oraz poznanie i ocenę jego motywacji do podjęcia służby w Policji, a także ocenę jego umiejętności w zakresie skutecznego komunikowania się z innymi osobami oraz autoprezentacji, zwaną dalej "rozmową kwalifikacyjną". Do Skarżącej winny mieć zastosowanie przepisy rozporządzenia z dnia 18 kwietnia 2012 r. Jednak z udzielonej jej odpowiedzi wynika, że nie zaliczyła ona wywiadu zorganizowanego, który w owym czasie nie znajdował umocowania prawnego w powszechnie obowiązujących przepisach. Zakresy rozmowy kwalifikacyjnej oraz wywiadu zorganizowanego różnią się od siebie, dlatego też po stronie kandydata może pojawić się wątpliwość czy postępowanie kwalifikacyjne zostało przeprowadzone w oparciu o nieobowiązujące przepisy. Z uzyskanej przez Rzecznika informacji wynika, że w podobnej sytuacji w garnizonie łódzkim znajdują się jeszcze dwie osoby. Z materiałów z postępowania skargowego wynika dodatkowo, że użyta w piśmie nazwa wywiad zorganizowany", a nie rozmowa kwalifikacyjna była wynikiem wygenerowania przez Centralny Rejestr Doboru Kandydatów (CRDK) odpowiedzi dla kandydata, który nie został w tym czasie dostosowany do obowiązującego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 kwietnia 2012 r. Z uzyskanych na miejscu

3 3 informacji wynika, że pracownicy Wydziału Kadr i Szkolenia KWP w Ł. sygnalizowali niniejszy problem w Komendzie Głównej Policji. Nie mniej jednak blisko półroczny okres zwłoki w aktualizacji CRDK budzi zastrzeżenia z punktu widzenia praw i wolności obywatelskich osób starających się o przyjęcie do służby w Policji. Jednocześnie pragnę zasygnalizować, iż w trakcie analizy przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 kwietnia 2012 r. pojawiły się wątpliwości w zakresie zgodności 10 cyt. rozporządzenia z art. 92 w zw. z art. 2 Konstytucji RP. Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy o Policji przyjęcie kandydata do służby w Policji następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego mającego na celu ustalenie, czy kandydat spełnia warunki przyjęcia do służby w Policji oraz określenie jego predyspozycji do pełnienia tej służby. Postępowanie kwalifikacyjne, z zastrzeżeniem ust. 3, składa się z następujących etapów: 1) złożenie podania o przyjęcie do służby, kwestionariusza osobowego kandydata do służby, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu; 2) test wiedzy; 3) test sprawności fizycznej; 4) test psychologiczny; 5) przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej; 6) ustalenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Policji; 7) sprawdzenie w ewidencjach, rejestrach i kartotekach prawdziwości danych zawartych w kwestionariuszu osobowym kandydata do służby; 8) przeprowadzenie postępowania sprawdzającego określonego w przepisach o ochronie informacji niejawnych. Stosownie natomiast do treści 10 cyt. rozporządzenia, w trakcie etapu postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 25 ust. 2: 1) pkt 1 ustawy, przegląda się dokumenty wymienione w 6 ust. 2 pkt 4 lit. a-d i f, oraz sprawdza się ich kompletność; 2) pkt 2 ustawy, przeprowadza się test wiedzy z zakresu funkcjonowania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej oraz z zakresu bezpieczeństwa publicznego, zwany dalej "testem wiedzy";

4 4 3) pkt 3 ustawy, przeprowadza się test sprawności fizycznej mający na celu ocenę motoryki kandydata do służby, zwany dalej "testem sprawności fizycznej"; 4) pkt 4 ustawy, przeprowadza się test psychologiczny mający na celu ocenę predyspozycji intelektualnych i osobowościowych kandydata do służby, zwany dalej "testem psychologicznym"; 5) pkt 5 ustawy, przeprowadza się z kandydatem do służby rozmowę mającą na celu poznanie i ocenę jego społecznych postaw wobec ludzi oraz poznanie i ocenę jego motywacji do podjęcia służby w Policji, a także ocenę jego umiejętności w zakresie skutecznego komunikowania się z innymi osobami oraz autoprezentacji, zwaną dalej "rozmową kwalifikacyjną"; 6) pkt 6 ustawy, ustala się stan zdrowia i stopień zdolności do służby kandydata do służby, zwane dalej "zdolnością fizyczną i psychiczną"; 7) pkt 7 ustawy, sprawdza się prawdziwość danych zawartych w kwestionariuszu, osobowym kandydata do służby, przez porównanie ich z danymi zawartymi w ewidencjach, rejestrach i kartotekach, zwane dalej "sprawdzeniem prawdziwości danych"; 8) pkt 8 ustawy, ustala się, czy kandydat do służby daje rękojmię zachowania tajemnicy, w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228), zwane dalej "postępowaniem sprawdzającym". Należy zauważyć, że zgodnie z 149 Załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. Nr 100, poz. 908) w akcie normatywnym niższym rangą niż ustawa bez upoważnienia ustawowego nie formułuje się definicji ustalających znaczenia określeń ustawowych; w szczególności w akcie wykonawczym nie formułuje się definicji, które ustalałyby znaczenia określeń zawartych w ustawie upoważniającej. Jak słusznie zauważa M. Zieliński (...) nie dopuszcza się w akcie niższym rangą formułowania definicji, które dotyczą znaczenia określeń ustawowych, ponieważ pośrednio wyznaczałyby one treść merytorycznych postanowień ustawy. (...) Przepis dopuszcza wyjątek od tej zasady w sytuacji, gdy sama ustawa zawiera wyraźne upoważnienie do zdefiniowania jakiegoś S. Wronkowska, M. Zieliński Komentarz do zasad techniki prawodawczej" Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2004 r. str. 284.

5 5 określenia w akcie niższym rangą. Na gruncie omawianego przepisu (zwłaszcza zdania zamieszczonego po średniku), aby zastosować ów wyjątek, nie wystarczy samo generalne upoważnienie do wydania aktu wykonawczego, lecz wymagane jest oddzielne bezpośrednie upoważnienie do zdefiniowania wskazanego terminu ustawowego (...) ". Zdefiniowanie w akcie wykonawczym pojęć ustawowych narusza określony w art. 92 ust. 1 Konstytucji wykonawczy charakter rozporządzenia, a także wyrażone w art. 2 Konstytucji zasady poprawnej legislacji. Dlatego też na podstawie art. 12 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz.U z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) zwracam się do Pana Komendanta z uprzejmą prośbą o zbadanie przedstawionych problemów. Będę wdzięczny za poinformowanie mnie o zajętym stanowisku i podjętych decyzjach.