WYKORZYSTANIE KART KONTROLNYCH DO WYSZUKIWANIA BŁĘDÓW POMIAROWYCH
|
|
- Marek Michalak
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Kamil JANIAK, Piotr BALBIERZ, Marta KNAP * analiza statystyczna danych eksploatacyjnych, karty kontrolne, optymalizacja pracy oczyszczalni ścieków, błędy urządzeń pomiarowych WYKORZYSTANIE KART KONTROLNYCH DO WYSZUKIWANIA BŁĘDÓW POMIAROWYCH Współczesne oczyszczalnie ścieków wyposażone są w dużą liczbę aparatury pomiarowej, rejestrującej olbrzymią ilość danych. W takiej sytuacji ręczna kontrola poprawności wskazań każdego z urządzeń jest niemożliwa. Z drugiej jednak strony brak wykrycia błędów pomiarowych skutkować może stratami finansowymi i błędami eksploatacyjnymi. Karty kontrolne są jednym z podstawowych narzędzi tzw. Statystycznej Kontroli Procesu. Służą one do monitorowania procesu i wykrywania zakłóceń przy wykorzystaniu narzędzi statystycznych. W artykule przedstawiono wykorzystanie kart kontrolnych do wyszukiwania błędów urządzeń pomiarowych i analiz laboratoryjnych na podstawie przykładowego zbioru danych. 1. WSTĘP Stopień skomplikowania współczesnych układów oczyszczania ścieków jest bardzo wysoki. Zapewnienie stałej produkcji ścieków oczyszczonych o odpowiednich parametrach wymaga ciągłej sprawności wielu urządzeń kontrolno-pomiarowych. W przypadku większej oczyszczalni ścieków, liczba zainstalowanych czujników pomiarowych jest tak duża, że bezpośrednia kontrola ich wskazań (np. za pomocą wzorców) jest praktycznie niemożliwa. Dodatkowo niektóre mierniki (np. przepływomierze powietrza) służą do pomiaru parametrów, dla których wzorce nie istnieją. Kontrola wskazań takich urządzeń wymaga ich demontażu. W takiej sytuacji pomocne może być wykorzystanie gotowych narzędzi statystycznych dostępnych w ramach tzw. Statystycznej Kontroli Procesu (SKP). Głównym celem SKP jest bieżące zarządzanie jakością monitorowanego procesu za pomocą odpowiednich narzędzi staty- * Politechnika Wrocławska, Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, pl. Grunwaldzki 9, Wrocław.
2 216 K. JANIAK i in. stycznych. Dostępne w ramach tej dziedziny narzędzia umożliwiają również analizę archiwalnych danych pomiarowych pod kątem wyszukiwania nieprawidłowości, takich jak niestandardowe warunki przebiegu procesu czy błędy pomiarowe. W artykule zaprezentowano dwa narzędzi SKP karty kontrolne T 2 Hotteling a oraz karty kontrolne Q (SPE). Karty kontrolne T 2 Hotteling a są graficzną reprezentacją wyników testu statystycznego T 2 Hotteling a, którego cechy pozwalają na zastosowanie tego testu do wyszukiwania zmian w przebiegu procesu, dzięki wrażliwości na jednoczesną nietypową zmianę wskazań większej ilości urządzeń pomiarowych. Karty kontrolne Q (SPE) są graficzną reprezentacją wyników testu statystycznego Q (SPE), którego cechy pozwalają na wykorzystanie go do wyszukiwania błędów pomiarowych urządzeń, ponieważ jest on wrażliwy na odchyłki w danych z pojedynczych urządzeń pomiarowych. 2. METODYKA STATYSTYCZNA 2.1. ANALIZA GŁÓWNYCH SKŁADOWYCH Wykorzystanie kart kontrolnych T 2 Hotteling a oraz kart kontrolnych Q (SPE) wymaga wstępnego przekształcenia analizowanego zbioru danych pomiarowych za pomocą analizy głównych składowych. Analiza głównych składowych (primary component analysis - PCA) jest bardzo popularną metodą, często wykorzystywana do redukcji ilości danych, wykrywania błędów oraz monitorowania przebiegu procesu [1]. Metoda ta pozwala uchwycić zależności pomiędzy poszczególnymi skorelowanymi zmiennymi oryginalnymi i transformować te zmienne w nowe, nie skorelowane ze sobą (tzw. składowe). Całkowita liczba składowych jest równa liczbie zmiennych oryginalnych, zwykle jednak w dalszych analizach uwzględnia się tylko te składowe, które opisują zmienność danych w stopniu większym niż zmienne oryginalne (czyli jedna składowa reprezentuje więcej niż jedną zmienną oryginalną). Jako, że składowe skonstruowane są w oparciu o zależności statystyczne pomiędzy oryginalnymi zmiennymi, wszelkie nieprawidłowości w danych są w stworzonym modelu PCA wyraźniejsze i łatwiejsze do uchwycenia, szczególnie gdy ilość zmiennych jest duża. Ta własność jest wykorzystywana do kontroli jakości danych. Analizę głównych składowych można przeprowadzić na dowolnym zbiorze danych. Najlepsze efekty uzyskuje się jednak w przypadku modeli, w których uzyskane składowe mają sens rzeczywisty, tzn. każda wyjaśnia zmienność parametrów oryginalnych, które są ze sobą rzeczywiście powiązane (np. jedna składowa wyjaśniająca zmienność jednocześnie stężenia BZT 5 oraz ChZT).
3 Wykorzystanie kart kontrolnych do wyszukiwania błędów pomiarowych KARTY KONTROLNE Karty kontrolne są narzędziem służącym do wizualnej prezentacji i oceny jakości danych. W artykule omówiono dwa rodzaje kart: 1. karta kontrolna T 2 Hotteling a, 2. karta kontrolna Q (SPE). Karta kontrolna T 2 Hotteling a oparta jest na teście statystycznym T 2 Hotteling a. Test ten służy do wykrywania nieprawidłowości objawiających się nietypowymi wartościami wielu składowych. Pozwala on więc wykrywać zmiany przebiegu procesu [2], ponieważ pociągają one za sobą zwykle zmianę więcej niż jednego parametru czy grupy parametrów (np. zmiana wieku osadu pociąga za sobą zmianę natężeń przepływu osadu nadmiernego, przepływu powietrza oraz czasami parametrów ścieków oczyszczonych). Obliczona dla każdej obserwacji wartość statystyki T 2 Hotteling a, jest następnie porównywana z odpowiednio obliczoną wartością graniczną [3]. Przekroczenie wartości granicznej zwykle oznacza wyraźną zmianę warunków lub przebiegu procesu. Z kolei test Q (SPE) jest skonstruowany tak, aby być wrażliwym na odchyłki w wartościach pojedynczych składowych i dzięki temu jest on wrażliwy na błędy pomiarowe pojedynczych urządzeń [2].Odchyłka już w wartościach pojedynczej zmiennej jest wystarczająca, aby przekroczona została wartość graniczna. Karty kontrolne są graficzną interpretacją wyników tych testów. 3. ANALIZA DANYCH 3.1. PARAMETRY PODDANE ANALIZIE W tabeli 1. pokazano wykaz analizowanych parametrów. W pracy wykorzystano dane z okresu marzec 2008-marzec 2010 zgromadzone na Wrocławskiej Oczyszczalni Ścieków (WOŚ). Pomiary natężenia przepływu powietrza dokonywane były za pomocą 12 przepływomierzy, po trzy sztuki dla każdej komory tlenowej. Ładunki zanieczyszczeń obliczone zostały na podstawie wyników analiz laboratoryjnych oraz wskazań przepływomierza ścieków oczyszczonych. Analizowany zbiór składał się z 159 dób pomiarowych i 1272 rekordów. Zbiór poddano analizie głównych składowych. Jedynie dwie pierwsze składowe objaśniały zmienność zbioru danych w stopniu większym niż każda ze zmiennych oryginalnych, żadna z nich jednak nie była powiązana z ładunkiem N og usuwanym w części biologicznej oczyszczalni, dodatkowo wyjaśniały one jedynie 60% ogólnej zmienności danych.
4 218 K. JANIAK i in. Tabela 1. Analizowane parametry Parametr Całkowite natężenie przepływu powietrza, wszystkie komory komora 1 komora 2 komora 3 komora 4 Ładunek ChZT usuwany w części biologicznej oczyszczalni Ładunek N og usuwany w części biologicznej oczyszczalni Ładunek N-NO 3 odprowadzany z oczyszczalni Jednostka kg O 2 /m 3 kg N/m 3 kg N/m 3 Podjęto więc decyzję o uwzględnieniu w dalszych analizach trzeciej składowej, która powiązana była z ładunkiem N og usuwanym w części biol. oczyszczalni, ale nie została uwzględniona ze względu na zbyt mały udział w wyjaśnianej zmienności. Pozwoliło to również podnieść wyjaśnianą ogólną zmienność danych do 72%.Współczynniki korelacji pomiędzy składowymi, a zmiennymi oryginalnymi pokazano w tabeli 2. (najistotniejsze korelacje zaznaczono pogrubioną czcionką). Pierwsza składowa jest silnie skorelowana ze wszystkimi zmiennymi oryginalnymi opisującymi natężenia przepływu powietrza. Druga składowa jest silnie skorelowana z ładunkiem ChZT usuwanym w części biol. oczyszczalni oraz ładunkiem N-NO 3 odprowadzanym w ściekach ocz. Trzecia składowa jest silnie skorelowana z ładunkiem N og usuwanym w części biol. oczyszczalni KARTA KONTROLNA T 2 HOTTELING A Na rysunku 1. pokazano kartę kontrolną T 2 Hotteling a całego zbioru analizowanych danych. Na karcie zaznaczono granicę kontrolną. Doby pomiarowe dla której wartość statystyki T 2 Hotteling a przekracza granice kontrolną są to doby, w których zaszła istotna zmiana w przebiegu procesu. W omawianym przypadku sytuacja taka ma miejsce tylko w 22. dobie pomiarowej. W dobie tej w procesach zachodzących w blokach biologicznych usunięto bardzo duży ładunek ChZT (dwukrotnie większy niż średnia) oraz bardzo mały ładunek azotu ogólnego (dwukrotnie mniejszy niż średnia). Wysoka wartość statystyki T 2 Hotteling a jest związania z występowaniem anormalnych wartości w dwóch parametrach co sugeruje zmianę w procesie np. dopływ ścieków o nietypowym składzie.
5 Wykorzystanie kart kontrolnych do wyszukiwania błędów pomiarowych 219 Tabela 2. Współczynniki korelacji pomiędzy składowymi a zmiennymi oryginalnymi Parametr Składowa 1 Składowa 2 Składowa 3 Całkowite natężenie przepływu powietrza, wszystkie komory 0,99 0,00-0,07 komora 1 0,81 0,03 0,10 komora 2 0,73-0,27-0,1 komora 3 0,87 0,14-0,14 komora 4 0,63 0,06-0,19 Ładunek ChZT usuwany w części biologicznej oczyszczalni 0,26 0,74-0,02 Ładunek N og usuwany w części biologicznej oczyszczalni 0,26 0,01 0,94 Ładunek N-NO 3 odprowadzany z oczyszczalni -0,24 0,73 0,04 Rys. 1. Karta kontrolna T2 Hotteling a reprezentująca analizowane dane
6 220 K. JANIAK i in KARTA KONTROLNA Q (SPE) Na rysunku 2. pokazano kartę kontrolną Q (SPE). Na karcie zaznaczono granicę kontrolną. Doby pomiarowe dla której wartość statystyki Q przekracza granice kontrolną są to doby, w których wystąpił prawdopodobnie błąd pomiarowy. W omawianym przykładzie sytuacja taka ma miejsce w jednym przypadku (47. doba pomiarowa). Usunięty ładunek ChZT jest bardzo duży (ponad 2,5 krotnie większy od średniej), natomiast usunięty ładunek N og oraz natężenie przepływu powietrza nie odbiegają od średniej. Sugeruje to błąd pomiarowy parametrów wykorzystanych do obliczenia ładunku usuniętego ChZT. Rys. 2. Karta kontrolna Q (SPE) reprezentująca analizowane dane 4. PODSUMOWANIE Zaprezentowana metodyka pozwala na względnie szybkie wyszukanie błędów pomiarowych i zmian w przebiegu procesu. Jest ona szczególnie przydatna w przypadku dużych zbiorów danych i wielowymiarowych zależności pomiędzy poszczególnymi zmiennymi, gdzie klasyczne metody okazują się niewydajne.
7 Wykorzystanie kart kontrolnych do wyszukiwania błędów pomiarowych 221 Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego LITERATURA [1] BHAVIK R., BAKSH I., Multiscale PCA with application to multivariate statistical process monitoring, AIChE Journal, 1998,Vol. 44, No.7, [2] DOYMAZ F., ROAGNOLI J.A., PALAZOGLU A., A strategy for detection and isolation of sensor failures and process upsets, Chemometrics and Intelligents Laboratory Systems, 2001, Vol. 55, [3] MACGREGOR J.F., KOURTI T., Statistical process control of multivariate processes, Control Eng. Practice, 1995,Vol. 3 No.3, CONTROL CHARTS AS A TOOL OF MEASUREMENT ERRORS SEARCH Modern wastewater treatment plants are equipped with large number of sensors, recording huge amount of data. Manual fault detection is therefore impossible. On the other hand, lack of control can cause financial losses and exploitation mistakes. Control charts are basic tools of Statistical Process Control. They are used for process monitoring and fault detections by means of statistics. In this paper control charts are used to find measurement errors in exemplary data.
BADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO
oczyszczanie, ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK** BADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO Przedstawiono
Bardziej szczegółowoMonitorowanie i Diagnostyka w Systemach Sterowania na studiach II stopnia specjalności: Systemy Sterowania i Podejmowania Decyzji
Monitorowanie i Diagnostyka w Systemach Sterowania na studiach II stopnia specjalności: Systemy Sterowania i Podejmowania Decyzji Analiza składników podstawowych - wprowadzenie (Principal Components Analysis
Bardziej szczegółowoStatystyczne sterowanie procesem
Statystyczne sterowanie procesem SPC (ang. Statistical Process Control) Trzy filary SPC: 1. sporządzenie dokładnego diagramu procesu produkcji; 2. pobieranie losowych próbek (w regularnych odstępach czasu
Bardziej szczegółowoBADANIA SYMULACYJNE STRATEGII STEROWANIA OPARTEJ O POMIARY STOPNIA WYKORZYSTANIA TLENU METODĄ OFF-GAS
Kamil JANIAK, Piotr BALBIERZ, Marta KNAP* Stopień wykorzystania tlenu, symulacje komputerowe, optymalizacja, sterowanie napowietrzaniem BADANIA SYMULACYJNE STRATEGII STEROWANIA OPARTEJ O POMIARY STOPNIA
Bardziej szczegółowoBADANIA TECHNOLOGICZNE OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO METODĄ OSADU CZYNNEGO
Katarzyna RUCKA*, Michał MAŃCZAK*, Piotr BALBIERZ* ścieki przemysłowe, reaktor SBR, biologiczne oczyszczanie ścieków BADANIA TECHNOLOGICZNE OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO METODĄ OSADU CZYNNEGO
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do analizy korelacji i regresji
Statystyka dla jakości produktów i usług Six sigma i inne strategie Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji StatSoft Polska Wybrane zagadnienia analizy korelacji Przy analizie zjawisk i procesów stanowiących
Bardziej szczegółowoOCENA MOŻLIWOŚCI OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO
ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy, oczyszczanie ścieków Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK * OCENA MOŻLIWOŚCI OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO Przeprowadzono ocenę
Bardziej szczegółowoZobowiązania Rzeczypospolitej Polskiej wynikające z Traktatu Akcesyjnego
Ocena sprawności oczyszczalni ścieków ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych na podstawie badań własnych Inspekcji Ochrony Środowiska Wrocław, maj 2017 r. Zobowiązania Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoSprawdzenie narzędzi pomiarowych i wyznaczenie niepewności rozszerzonej typu A w pomiarach pośrednich
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium Sprawdzenie narzędzi pomiarowych i wyznaczenie niepewności rozszerzonej typu A w pomiarach pośrednich Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Zakład Miernictwa
Bardziej szczegółowoOdchudzamy serię danych, czyli jak wykryć i usunąć wyniki obarczone błędami grubymi
Odchudzamy serię danych, czyli jak wykryć i usunąć wyniki obarczone błędami grubymi Piotr Konieczka Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska D syst D śr m 1 3 5 2 4 6 śr j D 1
Bardziej szczegółowoWykorzystanie testu t dla pojedynczej próby we wnioskowaniu statystycznym
Wiesława MALSKA Politechnika Rzeszowska, Polska Anna KOZIOROWSKA Uniwersytet Rzeszowski, Polska Wykorzystanie testu t dla pojedynczej próby we wnioskowaniu statystycznym Wstęp Wnioskowanie statystyczne
Bardziej szczegółowoBudowanie macierzy danych geograficznych Procedura normalizacji Budowanie wskaźnika syntetycznego
Metody Analiz Przestrzennych Budowanie macierzy danych geograficznych Procedura normalizacji Budowanie wskaźnika syntetycznego mgr Marcin Semczuk Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej Instytut
Bardziej szczegółowoANALIZA SYSTEMU POMIAROWEGO (MSA)
StatSoft Polska, tel. 1 484300, 601 414151, info@statsoft.pl, www.statsoft.pl ANALIZA SYSTEMU POMIAROWEGO (MSA) dr inż. Tomasz Greber, Politechnika Wrocławska, Instytut Organizacji i Zarządzania Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoZmienne zależne i niezależne
Analiza kanoniczna Motywacja (1) 2 Często w badaniach spotykamy problemy badawcze, w których szukamy zakresu i kierunku zależności pomiędzy zbiorami zmiennych: { X i Jak oceniać takie 1, X 2,..., X p }
Bardziej szczegółowodr inż. Katarzyna Umiejewska inż. Aleksandra Bachanek inż. Ilona Niewęgłowska mgr inż. Grzegorz Koczkodaj
dr inż. Katarzyna Umiejewska inż. Aleksandra Bachanek inż. Ilona Niewęgłowska mgr inż. Grzegorz Koczkodaj Zakład produkuje sery o różnej wielkości i kształcie. Do asortymentu należą :» kręgi: waga 3-8
Bardziej szczegółowoMETODY CHEMOMETRYCZNE W IDENTYFIKACJI ŹRÓDEŁ POCHODZENIA
METODY CHEMOMETRYCZNE W IDENTYFIKACJI ŹRÓDEŁ POCHODZENIA AMFETAMINY Waldemar S. Krawczyk Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Komendy Głównej Policji, Warszawa (praca obroniona na Wydziale Chemii Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoMagdalena Jabłońska-Czapla Eligiusz Kowalski Jerzy Mazierski
ROLA ZANIECZYSZCZEŃ PUNKTOWYCH W DYSTRYBUCJI WYBRANYCH METALI W ZBIORNIKU WODOCIĄGOWYM GOCZAŁKOWICE. Magdalena Jabłońska-Czapla Eligiusz Kowalski Jerzy Mazierski Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska
Bardziej szczegółowoANALIZA ZDOLNOŚCI PROCESU O ZALEŻNYCH CHARAKTERYSTYKACH
Małgorzata Szerszunowicz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach ANALIZA ZDOLNOŚCI PROCESU O ZALEŻNYCH CHARAKTERYSTYKACH Wprowadzenie Statystyczna kontrola jakości ma na celu doskonalenie procesu produkcyjnego
Bardziej szczegółowoSterowanie procesem i jego zdolność. Zbigniew Wiśniewski
Sterowanie procesem i jego zdolność Zbigniew Wiśniewski Wybór cech do kart kontrolnych Zaleca się aby w pierwszej kolejności były brane pod uwagę cechy dotyczące funkcjonowania wyrobu lub świadczenia usługi
Bardziej szczegółowoUwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska
Uwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska Katarzyna Kurowska Ścieki komunalne - definicja Istotnym warunkiem prawidłowej oceny wymagań, jakim
Bardziej szczegółowoAnaliza składowych głównych. Wprowadzenie
Wprowadzenie jest techniką redukcji wymiaru. Składowe główne zostały po raz pierwszy zaproponowane przez Pearsona(1901), a następnie rozwinięte przez Hotellinga (1933). jest zaliczana do systemów uczących
Bardziej szczegółowoWpływ azotynów i zewnętrznych źródeł węgla na efektywność usuwania azotu w procesie nitryfikacji denitryfikacji w reaktorze SBR
Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Wpływ azotynów i zewnętrznych źródeł węgla na efektywność usuwania azotu w procesie nitryfikacji denitryfikacji w reaktorze SBR J. MAJTACZ,
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE TECHNIK CHEMOMETRYCZNYCH W BADANIACH ŚRODOWISKA. dr inż. Aleksander Astel
ZASTOSOWANIE TECHNIK CHEMOMETRYCZNYCH W BADANIACH ŚRODOWISKA dr inż. Aleksander Astel Gdańsk, 22.12.2004 CHEMOMETRIA dziedzina nauki i techniki zajmująca się wydobywaniem użytecznej informacji z wielowymiarowych
Bardziej szczegółowoAnaliza głównych składowych- redukcja wymiaru, wykł. 12
Analiza głównych składowych- redukcja wymiaru, wykł. 12 Joanna Jędrzejowicz Instytut Informatyki Konieczność redukcji wymiaru w eksploracji danych bazy danych spotykane w zadaniach eksploracji danych mają
Bardziej szczegółowoJAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE
JAK WYZNACZA SIĘ PARAMETRY WALIDACYJNE 1 Dokładność i poprawność Dr hab. inż. Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/12 80-233 GDAŃSK e-mail:
Bardziej szczegółowoKontrola i zapewnienie jakości wyników
Kontrola i zapewnienie jakości wyników Kontrola i zapewnienie jakości wyników QA : Quality Assurance QC : Quality Control Dobór systemu zapewnienia jakości wyników dla danego zadania fit for purpose Kontrola
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Słowa kluczowe: towary paczkowane, statystyczna analiza procesu SPC
Waldemar Samociuk Katedra Podstaw Techniki Akademia Rolnicza w Lublinie MONITOROWANIE PROCESU WAśENIA ZA POMOCĄ KART KONTROLNYCH Streszczenie Przedstawiono przykład analizy procesu pakowania. Ocenę procesu
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. TEMAT LEKCJI: Zastosowanie średnich w statystyce i matematyce. Podstawowe pojęcia statystyczne. Streszczenie.
SCENARIUSZ LEKCJI OPRACOWANY W RAMACH PROJEKTU: INFORMATYKA MÓJ SPOSÓB NA POZNANIE I OPISANIE ŚWIATA. PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI Z ELEMENTAMI PRZEDMIOTÓW MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZYCH Autorzy scenariusza:
Bardziej szczegółowoWykład 9. Terminologia i jej znaczenie. Cenzurowanie wyników pomiarów.
Wykład 9. Terminologia i jej znaczenie. Cenzurowanie wyników pomiarów.. KEITHLEY. Practical Solutions for Accurate. Test & Measurement. Training materials, www.keithley.com;. Janusz Piotrowski: Procedury
Bardziej szczegółowoKoncepcja przebudowy i rozbudowy
Koncepcja przebudowy i rozbudowy Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna Cześć mechaniczna: Kraty Piaskownik poziomy podłużny bez usuwania tłuszczu Osadniki wstępne Imhoffa Część biologiczna: Złoża biologiczne
Bardziej szczegółowoAnaliza korespondencji
Analiza korespondencji Kiedy stosujemy? 2 W wielu badaniach mamy do czynienia ze zmiennymi jakościowymi (nominalne i porządkowe) typu np.: płeć, wykształcenie, status palenia. Punktem wyjścia do analizy
Bardziej szczegółowoOCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM
ścieki przemysłowe, złoże biologiczne Katarzyna RUCKA, Małgorzata BALBIERZ* OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM Przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań
Bardziej szczegółowoOptymalizacja zużycia energii na Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec. Opracował: Piotr Banaszek
Optymalizacja zużycia energii na Oczyszczalni Ścieków Klimzowiec Opracował: Piotr Banaszek Część mechaniczna 2 Część biologiczna 3 Możliwości wytwarzania energii Biogaz wykorzystywany jest przede wszystkim
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1
R Z E C Z P O S P O L IT A PO LSK A (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 162717 (13) B1 U rząd Patentowy R zeczypospolitej Polskiej (21) N um er zgłoszenia: 283132 (22) D ata zgłoszenia: 29.12.1989 (51) IntC
Bardziej szczegółowoRegulacja dwupołożeniowa (dwustawna)
Regulacja dwupołożeniowa (dwustawna) I. Wprowadzenie Regulacja dwustawna (dwupołożeniowa) jest często stosowaną metodą regulacji temperatury w urządzeniach grzejnictwa elektrycznego. Polega ona na cyklicznym
Bardziej szczegółowoANALIZA METROLOGICZNA WYNIKÓW BADAŃ NA PRZYKŁADZIE ŁOŻYSK ŚLIZGOWYCH
PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź 09-10 maja 1995 roku Jadwiga Janowska(Politechnika Warszawska) ANALIZA METROLOGICZNA WYNIKÓW BADAŃ NA PRZYKŁADZIE ŁOŻYSK ŚLIZGOWYCH SŁOWA KLUCZOWE
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH
INDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH Opracowała: Klaudia Bukowska ZAOPATRZENIE W WODĘ A OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW Zbiorowe zaopatrzenie w wodę Indywidualne zaopatrzenie w wodę
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
Bardziej szczegółowo3. Modele tendencji czasowej w prognozowaniu
II Modele tendencji czasowej w prognozowaniu 1 Składniki szeregu czasowego W teorii szeregów czasowych wyróżnia się zwykle następujące składowe szeregu czasowego: a) składowa systematyczna; b) składowa
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoJakość danych pomiarowych. Michalina Bielawska, Michał Sarafin Szkoła Letnia Gdańsk
Jakość danych pomiarowych Michalina Bielawska, Michał Sarafin Szkoła Letnia 22.09.2011 Gdańsk Weryfikacja wyników pomiarowych Celem weryfikacji wyników jest potwierdzenie poprawności wyników pomiarów.
Bardziej szczegółowoAutomatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych. Instrukcja do ćwiczenia III. Pomiar natężenia przepływu za pomocą sondy poboru ciśnienia
Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych Instrukcja do ćwiczenia III Pomiar natężenia przepływu za pomocą sondy poboru ciśnienia Sonda poboru ciśnienia Sonda poboru ciśnienia (Rys. ) jest to urządzenie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia
Ćwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia Zaznajomienie się z oznaczeniami umieszczonymi na przyrządach i obliczaniem błędów pomiarowych. Obsługa przyrządów
Bardziej szczegółowoWykład 5: Statystyki opisowe (część 2)
Wykład 5: Statystyki opisowe (część 2) Wprowadzenie Na poprzednim wykładzie wprowadzone zostały statystyki opisowe nazywane miarami położenia (średnia, mediana, kwartyle, minimum i maksimum, modalna oraz
Bardziej szczegółowoWykorzystanie kart kontrolnych do analizy sprawozdań finansowych
The Wroclaw School of Banking Research Journal ISSN 1643-7772 I eissn 2392-1153 Vol. 15 I No. 5 Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu ISSN 1643-7772 I eissn 2392-1153 R. 15 I Nr 5 Wykorzystanie
Bardziej szczegółowoTRANSFORMATA FALKOWA WYBRANYCH SYGNAŁÓW SYMULACYJNYCH
1-2013 PROBLEMY EKSPLOATACJI 27 Izabela JÓZEFCZYK, Romuald MAŁECKI Politechnika Warszawska, Płock TRANSFORMATA FALKOWA WYBRANYCH SYGNAŁÓW SYMULACYJNYCH Słowa kluczowe Sygnał, dyskretna transformacja falkowa,
Bardziej szczegółowoKatedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU
Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji METROLOGIA I KONTKOLA JAKOŚCI - LABORATORIUM TEMAT: STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie studentów z podstawami wdrażania i stosowania metod
Bardziej szczegółowoBudowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A.
Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek cieków w Cukrowni Cerekiew Cerekiew S.A. Spis treści Część ogólna, Charakterystyka techniczna obiektów, Etapy budowy, Przeprowadzenie rozruchu wstępnego, Przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoZamiana punktowych danych wilgotności objętościowej gleby na rozkłady powierzchniowe
Ewa Borecka-Stefańska, Amadeusz Walczak, Anna Daniel, Małgorzata Dawid, Grzegorz Janik Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska Centrum Kształcenia na Odległość Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoWyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej
P. OTOMAŃSKI Politechnika Poznańska P. ZAZULA Okręgowy Urząd Miar w Poznaniu Wyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej Seminarium SMART GRID 08 marca
Bardziej szczegółowoBŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium BŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, listopad 2010 r. Podstawy Metrologii
Bardziej szczegółowoWZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO
Mirosław KAŹMIERSKI Okręgowy Urząd Miar w Łodzi 90-132 Łódź, ul. Narutowicza 75 oum.lodz.w3@gum.gov.pl WZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO 1. Wstęp Konieczność
Bardziej szczegółowoWYZNACZENIE OBSZARU I GRANIC AGLOMERACJI DOBRZEŃ WIELKI zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska, z dnia 1 lipca 2010r.
WYZNACZENIE OBSZARU I GRANIC AGLOMERACJI DOBRZEŃ WIELKI zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska, z dnia 1 lipca 2010r. Zamawiający: Gmina Dobrzeń Wielki ul. Namysłowska 44 46-081 Dobrzeń Wielki Lipiec
Bardziej szczegółowoMETODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII
METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne
Bardziej szczegółowoANALIZA DYNAMIKI DOCHODU KRAJOWEGO BRUTTO
ANALIZA DYNAMIKI DOCHODU KRAJOWEGO BRUTTO Wprowadzenie Zmienność koniunktury gospodarczej jest kształtowana przez wiele różnych czynników ekonomicznych i pozaekonomicznych. Znajomość zmienności poszczególnych
Bardziej szczegółowoWalidacja metod analitycznych Raport z walidacji
Walidacja metod analitycznych Raport z walidacji Małgorzata Jakubowska Katedra Chemii Analitycznej WIMiC AGH Walidacja metod analitycznych (według ISO) to proces ustalania parametrów charakteryzujących
Bardziej szczegółowoZarządzanie procesami
Metody pomiaru stosowane w organizacjach Zarządzanie procesami Zakres Rodzaje pomiaru metod pomiaru Klasyczne metody pomiaru organizacji Pomiar całej organizacji Tradycyjny rachunek kosztów (np. ROI) Rachunek
Bardziej szczegółowoAnaliza Danych Sprawozdanie regresja Marek Lewandowski Inf 59817
Analiza Danych Sprawozdanie regresja Marek Lewandowski Inf 59817 Zadanie 1: wiek 7 8 9 1 11 11,5 12 13 14 14 15 16 17 18 18,5 19 wzrost 12 122 125 131 135 14 142 145 15 1 154 159 162 164 168 17 Wykres
Bardziej szczegółowoPDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Analiza korelacji i regresji KORELACJA zależność liniowa Obserwujemy parę cech ilościowych (X,Y). Doświadczenie jest tak pomyślane, aby obserwowane pary cech X i Y (tzn i ta para x i i y i dla różnych
Bardziej szczegółowoPCC ENERGETYKA BLACHOWNIA
Załącznik Nr1a- Jest integralną częścią Załącznika nr 1 do Umowy o dostawę i montaż urządzeń wraz z ich uruchomieniem części mechanicznej Centralnej Oczyszczalni Ścieków w PCC Energetyka Blachownia Sp.
Bardziej szczegółowoAnaliza korelacyjna i regresyjna
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium Analiza korelacyjna i regresyjna Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, kwiecień 2014 Podstawy Metrologii i
Bardziej szczegółowoProblemy Inżynierii Rolniczej Nr 4/2005 ENERGOCHŁONNOŚĆ OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW W WYBRANYM ZAKŁADZIE PRZEMYSŁU MLECZARSKIEGO
Problemy Inżynierii Rolniczej Nr 4/2005 Roman Kowalczyk, Katarzyna Karp Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie ENERGOCHŁONNOŚĆ OCZYSZCZANIA
Bardziej szczegółowoMETODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII
METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne
Bardziej szczegółowo4. Ładunek zanieczyszczeń odprowadzony z terenu Gminy Gdańsk do Zatoki Gdańskiej
4. Ładunek zanieczyszczeń odprowadzony z terenu Gminy Gdańsk do Zatoki Gdańskiej Ładunek wybranych zanieczyszczeń odprowadzanych z Gdańska 1 do Zatoki Gdańskiej jest liczony rokrocznie, od 1992 r. Obliczenia
Bardziej szczegółowoLaboratorium metrologii
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium metrologii Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Pomiary wymiarów zewnętrznych Opracował:
Bardziej szczegółowodr inż. Olga Siedlecka-Lamch 14 listopada 2011 roku Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska Eksploracja danych
- Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska 14 listopada 2011 roku 1 - - 2 3 4 5 - The purpose of computing is insight, not numbers Richard Hamming Motywacja - Mamy informację,
Bardziej szczegółowoRozwinięciem powyższej technologii jest Technologia BioSBR/CFSBR - technologia EKOWATER brak konkurencji
Oczyszczalnia SBR Oczyszczalnia SBR stanowi nowatorskie podejście do problematyki oczyszczania ścieków. Technologia zapewnia całkowitą redukcję zanieczyszczeń uzyskując bardzo stabilny efekt końcowy nie
Bardziej szczegółowo5. WNIOSKOWANIE PSYCHOMETRYCZNE
5. WNIOSKOWANIE PSYCHOMETRYCZNE Model klasyczny Gulliksena Wynik otrzymany i prawdziwy Błąd pomiaru Rzetelność pomiaru testem Standardowy błąd pomiaru Błąd estymacji wyniku prawdziwego Teoria Odpowiadania
Bardziej szczegółowoMgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa
MECHANIK 7/2014 Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH SIŁOWNI TURBINOWEJ Z REAKTOREM WYSOKOTEMPERATUROWYM W ZMIENNYCH
Bardziej szczegółowoStatystyka SYLABUS A. Informacje ogólne
Statystyka SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język Rodzaj Dziedzina
Bardziej szczegółowo10. Redukcja wymiaru - metoda PCA
Algorytmy rozpoznawania obrazów 10. Redukcja wymiaru - metoda PCA dr inż. Urszula Libal Politechnika Wrocławska 2015 1 1. PCA Analiza składowych głównych: w skrócie nazywana PCA (od ang. Principle Component
Bardziej szczegółowoOcena i wykorzystanie informacji podanych w świadectwach wzorcowania i świadectwach materiałów odniesienia
Ocena i wykorzystanie informacji podanych w świadectwach wzorcowania i świadectwach materiałów odniesienia XIX Sympozjum Klubu POLLAB Kudowa Zdrój 2013 Jolanta Wasilewska, Robert Rzepakowski 1 Zawartość
Bardziej szczegółowoWielowymiarowa analiza regionalnego zróżnicowania rolnictwa w Polsce
Wielowymiarowa analiza regionalnego zróżnicowania rolnictwa w Polsce Mgr inż. Agata Binderman Dzienne Studia Doktoranckie przy Wydziale Ekonomiczno-Rolniczym Katedra Ekonometrii i Informatyki SGGW Opiekun
Bardziej szczegółowoProjektowanie systemów pomiarowych
Projektowanie systemów pomiarowych 03 Konstrukcja mierników analogowych Zasada działania mierników cyfrowych Przetworniki pomiarowe wielkości elektrycznych 1 Analogowe przyrządy pomiarowe Podział ze względu
Bardziej szczegółowoElementy statystyki wielowymiarowej
Wnioskowanie_Statystyczne_-_wykład Spis treści 1 Elementy statystyki wielowymiarowej 1.1 Kowariancja i współczynnik korelacji 1.2 Macierz kowariancji 1.3 Dwumianowy rozkład normalny 1.4 Analiza składowych
Bardziej szczegółowoProblem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych
Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki Grybów, 25-27 września 2014 Ryszard Szpunar, Dominik Próchniewicz, Janusz Walo Politechnika
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... XI. Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar... 1. Rozdział 2. Pomiar: liczby i obliczenia liczbowe... 16
Spis treści Przedmowa.......................... XI Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar................. 1 1.1. Wielkości fizyczne i pozafizyczne.................. 1 1.2. Spójne układy miar. Układ SI i jego
Bardziej szczegółowoTeoria błędów. Wszystkie wartości wielkości fizycznych obarczone są pewnym błędem.
Teoria błędów Wskutek niedoskonałości przyrządów, jak również niedoskonałości organów zmysłów wszystkie pomiary są dokonywane z określonym stopniem dokładności. Nie otrzymujemy prawidłowych wartości mierzonej
Bardziej szczegółowoWPŁYW ZMIENNOŚCI DOBOWEJ NATĘŻEŃ RUCHU NA AUTOSTRADACH I DROGACH EKSPRESOWYCH NA POZIOM HAŁASU DROGOWEGO
III Międzynarodowa Konferencja Naukowo Techniczna TRANSEIA WPŁYW ZMIENNOŚCI DOBOWEJ NATĘŻEŃ RUCHU NA AUTOSTRADACH I DROGACH EKSPRESOWYCH NA POZIOM HAŁASU DROGOWEGO Malwina SPŁAWIŃSKA, Piotr BUCZEK Politechnika
Bardziej szczegółowoAPLIKACJA NAPISANA W ŚRODOWISKU LABVIEW SŁUŻĄCA DO WYZNACZANIA WSPÓŁCZYNNIKA UZWOJENIA MASZYNY INDUKCYJNEJ
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 83 Electrical Engineering 2015 Damian BURZYŃSKI* Leszek KASPRZYK* APLIKACJA NAPISANA W ŚRODOWISKU LABVIEW SŁUŻĄCA DO WYZNACZANIA WSPÓŁCZYNNIKA UZWOJENIA
Bardziej szczegółowoPopulacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część
Populacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część populacji, którą podaje się badaniu statystycznemu
Bardziej szczegółowoMetody Ilościowe w Socjologii
Metody Ilościowe w Socjologii wykład 2 i 3 EKONOMETRIA dr inż. Maciej Wolny AGENDA I. Ekonometria podstawowe definicje II. Etapy budowy modelu ekonometrycznego III. Wybrane metody doboru zmiennych do modelu
Bardziej szczegółowoW polskim prawodawstwie i obowiązujących normach nie istnieją jasno sprecyzowane wymagania dotyczące pomiarów źródeł oświetlenia typu LED.
Pomiary natężenia oświetlenia LED za pomocą luksomierzy serii Sonel LXP W polskim prawodawstwie i obowiązujących normach nie istnieją jasno sprecyzowane wymagania dotyczące pomiarów źródeł oświetlenia
Bardziej szczegółowoSterowanie jakością badań i analiza statystyczna w laboratorium
Sterowanie jakością badań i analiza statystyczna w laboratorium CS-17 SJ CS-17 SJ to program wspomagający sterowanie jakością badań i walidację metod badawczych. Może działać niezależnie od innych składników
Bardziej szczegółowo13. Funkcjonalność miasta w aspekcie skutecznego oczyszczania ścieków na przykładzie miasta Krakowa
13. Funkcjonalność miasta w aspekcie skutecznego oczyszczania ścieków na przykładzie miasta Krakowa 13.1. Wprowadzenie Miasto jest specyficznym produktem społecznego wytwarzania przestrzeni zgodnie z ludzkimi
Bardziej szczegółowoJolanta Moszczyńska Ocena skuteczności usuwania bakterii nitkowatych...
OCENA SKUTECZNOŚCI USUWANIA BAKTERII NITKOWATYCH Z OSADU CZYNNEGO PRZY ZASTOSOWANIU KOAGULANTA FERCAT 106 (PIX-u MODYFIKOWANEGO POLIMEREM) NA PODSTAWIE DOŚWIADCZEŃ Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW DLA MIASTA LUBINA
Bardziej szczegółowoKARTA INFORMACYJNA PRZEDMIOTU
Uniwersytet Rzeszowski WYDZIAŁ KIERUNEK Matematyczno-Przyrodniczy Fizyka techniczna SPECJALNOŚĆ RODZAJ STUDIÓW stacjonarne, studia pierwszego stopnia KARTA INFORMACYJNA PRZEDMIOTU NAZWA PRZEDMIOTU WG PLANU
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA LABORATORIUM. Procedura szacowania niepewności
DOKUMENTACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA LABORATORIUM Procedura szacowania niepewności Szacowanie niepewności oznaczania / pomiaru zawartości... metodą... Data Imię i Nazwisko Podpis Opracował Sprawdził Zatwierdził
Bardziej szczegółowoPrzyczynowa analiza rentowności na przykładzie przedsiębiorstwa z branży. półproduktów spożywczych
Roksana Kołata Dariusz Stronka Przyczynowa analiza rentowności na przykładzie przedsiębiorstwa z branży Wprowadzenie półproduktów spożywczych Dokonując analizy rentowności przedsiębiorstwa za pomocą wskaźników
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO
STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 9 Analiza skupień wielowymiarowa klasyfikacja obiektów Metoda, a właściwie to zbiór metod pozwalających na grupowanie obiektów pod względem wielu cech jednocześnie.
Bardziej szczegółowoPraktyczne aspekty dawkowania alternatywnych. od badań laboratoryjnych do zastosowań w skali technicznej
Gdańsk, 15-17 kwietnia 2012 r. Seminarium naukowo-techniczne pt. Praktyczne aspekty dawkowania alternatywnych źródeł węgla w oczyszczalniach ścieków od badań laboratoryjnych do zastosowań w skali technicznej
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Matematyczno Przyrodniczy Centrum Mikroelektroniki i Nanotechnologii
SYLABUS Nazwa Wprowadzenie do metrologii Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Matematyczno Przyrodniczy przedmiot Centrum Mikroelektroniki i Nanotechnologii Kod Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia
Bardziej szczegółowoŁadunek odprowadzony z Gdańska został porównany z ładunkiem zanieczyszczeń wnoszonych do Zatoki Wisłą.
4. ŁADUNEK ZANIECZYSZCZEŃ ODPROWADZONY Z TERENU GMINY GDAŃSK DO ZATOKI GDAŃSKIEJ Szacowanie wielkości ładunków wybranych zanieczyszczeń odprowadzanych z Gminy Gdańsk do Zatoki Gdańskiej jest kontynuowane
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Energetyka Rodzaj przedmiotu: kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Uzyskanie podstawowej wiedzy
Bardziej szczegółowoPOZYSKIWANIE OSADU NADMIERNEGO W STANDARDOWYM UKŁADZIE STEROWANIA OCZYSZCZALNIĄ ŚCIEKÓW
Inżynieria Rolnicza 4(129)/2011 POZYSKIWANIE OSADU NADMIERNEGO W STANDARDOWYM UKŁADZIE STEROWANIA OCZYSZCZALNIĄ ŚCIEKÓW Marcin Tomasik, Łukasz Tyrlik Katedra Energetyki i Automatyzacji Procesów Rolniczych,
Bardziej szczegółowoAnaliza składowych głównych
Analiza składowych głównych Wprowadzenie (1) W przypadku regresji naszym celem jest predykcja wartości zmiennej wyjściowej za pomocą zmiennych wejściowych, wykrycie związku między wielkościami wejściowymi
Bardziej szczegółowoPOZYSKIWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPLNEJ Z ODPADÓW POCUKROWNICZYCH
TECHNOLOGIE 20 LAT JUTRA DOŚWIADCZENIA DOSTĘPNE OD DZIŚ POZYSKIWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPLNEJ Z ODPADÓW POCUKROWNICZYCH » Firma inżynierska zdolna do kompleksowej realizacji inwestycji w zakresie
Bardziej szczegółowosksr System kontroli strat rozruchowych
System kontroli strat rozruchowych Wyznaczanie strat energii i kosztów rozruchowych bloków energetycznych System SKSR jest narzędziem przeznaczonym do bieżącego określania wielkości strat energii i kosztów
Bardziej szczegółowoProjektowanie (design) Eurostat
Projektowanie (design) Eurostat Podstawa prezentacji moduł Overall design autor Eva Elvers ze Statistics Sweden Prezentacja autora na szkoleniu w Hadze 28-29 listopada 2013 r. Zarys Badanie statystyczne
Bardziej szczegółowotel. (+4861) fax. (+4861)
dr hab. inż. Michał Nowak prof. PP Politechnika Poznańska, Instytut Silników Spalinowych i Transportu Zakład Inżynierii Wirtualnej ul. Piotrowo 3 60-965 Poznań tel. (+4861) 665-2041 fax. (+4861) 665-2618
Bardziej szczegółowo