Działania ratownicze podczas zdarzeń z samochodami elektrycznymi i hybrydowymi

Transkrypt

1 Szkolenie Druhów Ochotniczych Straży Pożarnych Miasta Bielsko-Biała i powiatu bielskiego Działania ratownicze podczas zdarzeń z samochodami elektrycznymi i hybrydowymi KM PSP w Bielsku-Białej Opracował: mł. kpt. mgr inż. Kamil Bąk

2 Rodzaje napędów pojazdów Spalinowy - benzynowy - diesel - LPG - CNG Elektryczny Hybrydowy (silnik spalinowy + silnik elektryczny) - klasyczna hybryda - hybryda Plug-in

3 Popularyzacja samochodów eko W pierwszych sześciu miesiącach 2018r. Sprzedano w Europie 185 tys. EV/PHEV, czyli o 43% więcej niż rok wcześniej. Średni udział w rynku wyniósł około 2,2%. W tym czasie w Polsce zarejestrowano nowych samochodów osobowych elektryczne (w tym 178 x Nissan Leaf) - 2x więcej niż rok wcześniej; hybryd, głównie Toyota

4 Napęd elektryczny Popularny w początkach motoryzacji (XIX w.) Pojazd napędzany jest przez jeden lub kilka silników elektrycznych Zasilany wyłącznie przez akumulatory Akumulatory ładowane z zewnętrznych źródeł energii oraz przez systemy odzyskiwania energii (np. podczas hamowania) Wysokie napięcie prądu zmiennego

5 Budowa samochodu z napędem elektrycznym Sterownik + AC/DC Przewody wysokiego napięcia

6

7 Napęd hybrydowy Pierwszy samochód hybrydowy zaprezentowany w 1900 roku przez Porsche Synergia silnika spalinowego i jednego lub kilku silników elektrycznych Silniki mogą pracować osobno lub jednocześnie Akumulatory ładowane przez silnik spalinowy lub z zewnętrznego źródła prądu (Plug-in) Silniki elektryczne wspomagają silnik spalinowy Wysokie napięcie prądu zmiennego

8 Jak to działa?

9 Budowa samochodu hybrydowego

10 Budowa samochodu hybrydowego

11 Hybrydy typu Plug-in Możliwość ładowania akumulatorów przez specjalną wtyczkę: - z gniazdka sieciowego - ze stacji ładujących Możliwość przejechania kilkudziesięciu kilometrów bez używania silnika spalinowego Po rozładowaniu akumulatorów działa jak klasyczna hybryda

12 Podsumowanie rodzajów napędów

13 Zalety i wady elektryków Zalety: Ekologia, w tym wjazd do centrów miast, ulgi, spaliny Tanie użytkowanie i eksploatacja Komfort jazdy Odzyskiwanie energii Bezpieczniejszy podczas wypadków Wady: Koszt zakupu Krótki zasięg na jednym ładowaniu Wrażliwość akumulatorów Zagrożenie dla pieszych i rowerzystów Słaba infrastruktura stacji ładujących

14 Zalety i wady hybryd Zalety: Obniżenie spalania Ekologia (wątpliwa) Silnik elektr. zwiększa moc Wady: Skomplikowana budowa Cena, serwisy Akumulatory ograniczają przestrzeń Zużycie akumulatorów i ich koszt Spadek wartości

15 Identyfikacja pojazdów Ogólna sylwetka samochodu się nie odróżnia od pojazdów konwencjonalnych Gdy działa tylko silnik elektryczny brak dźwięku silnika Elektryczny Oznaczenia na karoserii Brak wydechu = brak spalin Wtyczka ładowania Oznaczanie nazwy modelów dodatkowymi literami (EV, BEV, E, i, EQ, zero emission, electric itp.) Hybryda Oznaczenia na karoserii Zmiany koloru LOGO producenta (np. TOYOTA) W pojazdach typu Plug-in wtyczka ładowania Oznaczanie nazwy modelów dodatkowymi literami (h, HEV, PHEV, eco, hybrid, blue drive itp.)

16 Przykłady

17 Przykłady

18 Identyfikacja c.d. Dodatkowe różnice można dostrzec pod maską

19 Identyfikacja c.d. A także wewnątrz pojazdu

20 Najpopularniejsze samochody elektryczne w Polsce Także w wersji hybrydowej plug-in

21 Najpopularniejsze samochody hybrydowe w Polsce

22 Działania ratownicze podczas zdarzeń z udziałem samochodów elektrycznych i hybrydowych

23 Zagrożenia wynikające z zastosowania silników elektrycznych Wysokie napięcie i natężenie prądu, które może doprowadzić do porażenia ratownika Możliwość rozszczelnienia się akumulatorów HV i wycieku elektrolitu Uwalnianie się toksycznych produktów spalania podczas pożaru Możliwość samozapłonu akumulatora HV w wyniku przegrzania Brak dźwięku silnika nie oznacza, że pojazd jest wyłączony

24 POŻAR SAMOCHODU Dojazd od strony nawietrznej, minimum 15m Działania obowiązkowo w sprzęcie ODO Gdy samochód jest w trakcie ładowania odłączamy ładowanie Działania z bezpiecznej odległości, przy czym kierowanie dymu w odpowiednią stronę Przerywany prąd wody lub piany na ognisko pożaru Intensywne schładzanie miejsca usytuowania akumulatorów HV Pamiętać o możliwości wystąpienia napięcia na karoserii samochodu Po ugaszeniu pożaru nie zaprzestawać chłodzenia akumulatorów HV, gdyż może dojść do samozapłonu rozgrzanych ogniw kontrolować temperaturę kamerą termowizyjną

25 WYPADEK DROGOWY Dojazd od strony nawietrznej, minimum 15m (należy zwrócić uwagę również na pojazdy innych służb Zawsze zakładamy wstępnie uszkodzenie akumulatora, jego pożar lub wyciek elektrolitu Stabilizacja pojazdu Ustawienie pozycji P na przełączniku lub drążku skrzyni biegów (o ile to możliwe) Wyłączenie zapłonu (rozbrojenie układu napędowego poprzez wyniesienie elektronicznego kluczyka na odległość 5-10m i wciśnięcie przycisku START/STOP) Rozłączenie akumulatora 12V (dezaktywacja układu wysokiego napięcia)

26 WYPADEK DROGOWY Opcjonalnie odłączenie układu wysokiego napięcia przez wyciągnięcie odpowiedniej zworki lub bezpieczników) Używanie rękawic dielektrycznych DETEKTOR PRĄDU HOT STICK WYKRYWA PRĄD PRZEMIENNY!!! W AKUMULATORZE HV I W INSTALACJI DO FALOWNIKA JEST PRĄD STAŁY, WIĘC HOT STICK NIE SPEŁNI SWOJEJ ROLI

27 WYPADEK DROGOWY Podczas czynności ratowniczych z użyciem narzędzi należy uważać na miejsca, gdzie znajdują się przewody wysokiego napięcia: Komora silnika Środkowa część podłogi Okolice akumulatora HV Okolice złącza do ładowania PLUG - IN

28 ZATOPIONY SAMOCHÓD Próba ewakuacji osób z pojazdu Staramy się odłączyć zasilanie Częściowo lub całkowicie zatopione pojazdy elektryczne i hybrydowe, jeżeli nie mają uszkodzonej izolacji przewodów, nie mają wysokiego napięcia na karoserii i można je bezpiecznie dotykać Wchodzenie do wody jest bezpieczne ponieważ pojazd i wodą mają taki sam potencja energetyczny. Niemniej jednak należy unikać bezpośredniego kontaktu ( dotykania ) elementów instalacji HV z uwagi na zmianę potencjałów elektrycznych. W razie możliwości należy stosować rękawice dielektryczne

29 WYCIEK ELEKTROLITU Mało prawdopodobny, lecz kiedy nastąpi: Dojazd od strony nawietrznej, min. 15m. Elektrolit jest substancją zasadową Należy przez kilkanaście minut rozcieńczać strumieniem wody (unikać studzienek itp.) Jeżeli jest możliwość, to neutralizować substancją o odczynie kwaśnym, kontrolując np. papierkiem lakmusowym

30 PODSUMOWANIE DZIAŁAŃ RATOWNICZO-GAŚNICZYCH Bezpieczny dojazd Bezpieczeństwo własne Dezaktywacja pojazdu Odłączenie wysokiego napięcia (pamiętać, że napięcie w kondensatorze spada do zera dopiero po 10 min, po 5 min do 60V) Nie dopuszczanie do przegrzania akumulatorów Omijanie przewodów Dalsze zabezpieczenie pojazdu

31 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ