REGULAMIN STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH NAUCZYCIELSKICH MODUŁ DYDAKTYCZNY MATEMATYKA/PRZYRODA (EDUKACJA MATEMATYCZNO PRZYRODNICZA)

Transkrypt

1 Instytut Pedagogiczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu REGULAMIN STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH NAUCZYCIELSKICH MODUŁ DYDAKTYCZNY MATEMATYKA/PRZYRODA (EDUKACJA MATEMATYCZNO PRZYRODNICZA) Został opracowany na podstawie: - Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r. Nr 164 poz z późn. zm.); - Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 roku w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. z 2011 r. Nr 243 poz z późn. zm.); - Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 29 września 2011 roku w sprawie warunków oceny programowej i instytucjonalnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 207 poz. 1232); - Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 roku w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2012 r. poz. 131); - Regulaminu studiów PWSZ w Nowym Sączu z 2012 r. ( 29). - Zarządzenia nr 47/2007 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu praktyk zawodowych realizowanych przez studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu; - Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 września 2011 roku w sprawie warunków i trybu przenoszenia zajęć zaliczonych przez studenta (Dz. U. z 2011 r. Nr 201 poz. 1187); - Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2009 r. Nr 50 poz. 400); - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U poz. 977). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013, poz. 532) KIERUNEK: matematyka SPECJALNOŚĆ: edukacja matematyczno przyrodnicza CZAS REALIZACJI PRAKTYK: semestr III, IV, V, VI MIEJSCE REALIZACJI PRAKTYK: klasy IV VI szkoły podstawowej FORMA PRAKTYKI: śródsemestralna i ciągła ECTS - 4 1

2 I. ORGANIZACJA PRAKTYK ZAWODOWYCH NAUCZYCIELSKICH 1. Praktyka odbywa się w przeważającej części równolegle z realizacją dydaktyki ogólnej i dydaktyk szczegółowych. Stanowi integralną całość zaprojektowaną tak, aby wiedza teoretyczna stanowiła podstawę do nabywania praktycznych umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu nauczyciela. 2. W trakcie praktyki studentowi zapewnia się następujące formy aktywności: wizyty w szkole podstawowej obserwowanie zajęć, asystowanie nauczycielowi prowadzącemu zajęcia, samodzielne prowadzenie zajęć, planowanie i omawianie zajęć prowadzonych przez siebie i innych (nauczycieli, studentów). 3. Instytut Pedagogiczny PWSZ w Nowym Sączu: opracowuje zasady odbywania praktyk ujęte niniejszy regulaminie, przygotowuje studentów do odbycia praktyk, zapewnia możliwość omówienia praktyk w trakcie zajęć w uczelni, utrzymuje systematyczny kontakt ze szkołą, w której student odbywa praktykę. 4. Opiekun studenckich praktyk zawodowych z ramienia Uczelni (Instytutu Pedagogiczny PWSZ w Nowym Sączu) wypełnia zlecone mu przez dyrektora Instytutu obowiązki (zał. 1), w tym opracowuje: zakres obowiązków nauczyciela-opiekuna studenckiej praktyki zawodowej w szkole, program praktyki zawodowej. 5. Obowiązkową dokumentację praktyki stanowi: Dziennik praktyk prowadzony przez studenta. Wzór zał. 1. Dziennik powinien być pisany własnoręcznie. Wypełniony zgodnie ze wzorem. Tygodniowy harmonogram zajęć nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole podstawowej opatrzony pieczęcią szkoły, Harmonogram zajęć studenta w czasie praktyki, opatrzony pieczęcią szkoły. Ocena praktyki (uzyskanych efektów kształcenia) wystawiona przez nauczycielaopiekuna praktyk w szkole potwierdzona pieczęcią szkoły i podpisem dyrektora (według wzoru zał. nr 2). 6. Warunkiem zaliczenia praktyki (uzyskania zaliczenia z oceną na koniec semestru) jest: - dostarczenie w terminie opiekunowi praktyk nauczycielowi akademickiemu Instytutu Pedagogicznego PWSZ w Nowym Sączu dziennika praktyk wypełnionego zgodnie ze wzorem, - pozytywna ocena wystawiona studentowi przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole, potwierdzona pieczęcią szkoły i podpisem dyrektora, - pozytywna ocena wystawiona studentowi przez opiekuna praktyk z ramienia uczelni nauczyciela akademickiego Instytutu Pedagogicznego PWSZ w Nowym Sączu. III. PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH NAUCZYCIELSKICH MODUŁU DYDAKTYCZNEGO 1a. Łączna liczba godzin praktyk zawodowych nauczycielskich realizowanych w ramach modułu dydaktycznego z pierwszego przedmiotu wynosi 120 godzin, w ramach których: - 90 godzin realizowanych jest w szkole w semestrze III i IV praktyka śródsemestralna 2

3 - 30 godzin realizowanych jest w edukacji matematyczno-przyrodniczej w klasach IV - VI szkoły podstawowej w semestrze V praktyka ciągła. 1b. Łączna liczba godzin praktyk zawodowych nauczycielskich realizowanych w ramach modułu dydaktycznego z drugiego przedmiotu (przyroda) wynosi 60 godzin, w ramach których: - 60 godzin realizowanych jest w szkole w semestrze V i VI praktyka śródsemestralna Szczegółowy wykaz godzin realizowanych w ramach praktyk z zakresu matematyki RODZAJ PODEJMOWANYCH PRZEZ SEMESTRY ŁĄCZNA STUDENTA DZIAŁAŃ III IV V LICZBA Praktyka śródsemestralna Praktyka ciągła GODZIN poznanie organizacji pracy szkoły ( 10%) obserwowanie zajęć prowadzonych (30%) przez opiekuna praktyk współdziałanie z opiekunem praktyk (10%) samodzielne prowadzenie zajęć przez (30%) studenta analizowanie i interpretowanie zaobserwowanych (20%) oraz doświadczanych sytuacji i zdarzeń dydaktycznych łączna ilość godzin Szczegółowy wykaz godzin realizowanych w ramach praktyk z zakresu przyrody RODZAJ PODEJMOWANYCH PRZEZ SEMESTRY ŁĄCZNA STUDENTA DZIAŁAŃ V VI LICZBA Praktyka GODZIN śródsemestralna Poznanie organizacji pracy szkoły 6 6 (10%) Obserwowanie zajęć prowadzonych (30%) Przez opiekuna praktyk Współdziałanie z opiekunem praktyk 3 3 6(10%) Samodzielne prowadzenie zajęć przez (30%) Studenta Analizowanie i interpretowanie (20%) zaobserwowanych Oraz doświadczanych sytuacji i zdarzeń Dydaktycznych Łączna ilość godzin

4 2. Celem praktyk jest wyposażenie studenta w doświadczenia związane z pracą dydaktycznowychowawczą z dziećmi poprzez: - poznanie specyfiki szkoły podstawowej jako instytucji dydaktyczno-wychowawczej, - obserwowanie aktywności uczniów i działań dydaktyczno-wychowawczych nauczyciela, ich analizowanie i interpretowanie, - współdziałanie z nauczycielem - opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych oraz samodzielne pełnienie roli nauczyciela, oraz analizowanie i interpretowanie podejmowanych działań, - kształtowanie kompetencji społecznej: odpowiedzialnego przygotowywania i wykonywania swojej pracy dydaktycznej, świadomości znaczenia profesjonalizmu, istnienia etycznego wymiaru relacji nauczyciel-uczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia). 3. Efekty kształcenia Student: - dokonuje charakterystyki szkoły podstawowej (w której odbywa praktykę), z uwzględnieniem jej specyfiki, - potrafi prowadzić obserwację, analizę i interpretację aktywności uczniów i działań nauczyciela podejmowanych w trakcie zajęć, - potrafi współdziałać z nauczycielem - opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych oraz samodzielnie pełnić rolę nauczyciela, a także analizować i interpretować podejmowane działania, - jest świadomy znaczenia profesjonalizmu i istnienia etycznego wymiaru relacji nauczycieluczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia). 4. Treści Program nauczania, przewodniki metodyczne. Czynności opiekuna praktyk podejmowane w toku zajęć. Planowanie zajęć. Tok metodyczny zajęć. Metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela w trakcie zajęć oraz ich dostosowanie do realizowanych treści, etapu edukacyjnego oraz dynamiki grupy. Środki dydaktyczne ich przygotowanie, w tym wykorzystanie środków multimedialnych oraz technologii informacyjnej. Interakcje nauczyciel dziecko oraz dziecko dziecko. Ocenianie dzieci/uczniów. Zadawanie i kontrolowanie zadania domowego. Aktywizowanie i dyscyplinowanie dzieci/uczniów. Aktywność dzieci/uczniów w czasie zajęć, w tym także dzieci/uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Klimat społeczny grupy/klasy oraz role pełnione przez dzieci/uczniów. Organizacja przestrzeni w sali/klasie i sposób jej zagospodarowania. 5. Kryteria oceny 1. Wiedza: Student potrafi dokonać charakterystyki szkoły podstawowej jako instytucji dydaktycznej, z uwzględnieniem jej specyfiki. Bardzo dobry: Student dokonuje szczegółowej, wyczerpującej charakterystyki szkoły podstawowej jako instytucji dydaktycznej, uwzględniając jej specyfikę. Dobry: Student poprawnie charakteryzuje szkołę podstawową, ukazując specyficzną działalność dydaktyczną. Dostateczny: Student ogólnikowo charakteryzuje szkołę jako instytucję dydaktyczną. Niedokładnie wyjaśnia specyfikę jej funkcjonowania. 2.Umiejętności: 4

5 a) Student potrafi prowadzić obserwację aktywności uczniów i działań dydaktycznowychowawczych podejmowanych przez nauczyciela. Bardzo dobry: Student dokonuje wnikliwej i szczegółowej obserwacji, analizy oraz interpretacji aktywności uczniów i działań nauczyciela podejmowanych w trakcie zajęć. Działa niezwykle planowo i celowo. Wyczerpująco i bezbłędnie ją dokumentuje. Słownictwo jest bogate i specjalistyczne. Dobry: Student w umiejętny sposób dokonuje obserwacji, analizy i interpretacji aktywności uczniów i działań nauczyciela podejmowanych w trakcie zajęć. Opis prowadzonej obserwacji jest prawidłowy, ale nie zawsze wyczerpujący. Dostateczny: Student prowadzi pobieżną obserwację, analizę i interpretację działań dzieci/uczniów oraz wychowawcy. Opis zawiera np. potoczne słownictwo, nieliczne błędy, brak uporządkowania i planowości. b) Student potrafi współdziałać z nauczycielem - opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych oraz samodzielnie pełnić rolę nauczyciela. Bardzo dobry: Student bardzo dobrze współdziała z nauczycielem - opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych. Na wysokim poziomie samodzielnie pełni rolę nauczyciela. Dobry: Student dobrze współdziała z nauczycielem - opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych. Prawidłowo pełni rolę nauczyciela oraz właściwie analizuje i interpretuje swoje działania. Dostateczny: Student wymaga ukierunkowania lub pomocy nauczyciela - opiekuna praktyk podczas wykonywania z nim czynności zawodowych. Nie zawsze dobrze radzi sobie samodzielnie pełniąc rolę nauczyciela. Wymaga również ukierunkowania w analizie i interpretacji podejmowanych przez siebie działań. 3. Kompetencje społeczne: Student odpowiedzialnie przygotowuje i wykonuje swoją pracę pedagogiczną. Jest świadomy znaczenia profesjonalizmu, istnienia etycznego wymiaru relacji nauczyciel-uczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia) oraz granic swoich możliwości i kompetencji. Bardzo dobry: Student bardzo odpowiedzialnie, z dużym zaangażowaniem przygotowuje i wykonuje swoją pracę pedagogiczną. Prezentuje wysoki poziom świadomości znaczenia profesjonalizmu, istnienia etycznego wymiaru relacji nauczyciel-uczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia) oraz granic swoich możliwości i kompetencji. Dobry: Student odpowiedzialnie przygotowuje i wykonuje swoją pracę pedagogiczną. Jest świadomy znaczenia profesjonalizmu, istnienia etycznego wymiaru relacji nauczyciel-uczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia) oraz granic swoich możliwości i kompetencji. Jego postawa wynika z zaspokojenia wewnętrznej potrzeby. Dostateczny: Student stara się odpowiedzialnie przygotowywać i wykonywać swoją pracę pedagogiczną, choć nie zawsze mu to wychodzi. Ujawnia świadomość znaczenia profesjonalizmu, istnienia etycznego wymiaru relacji nauczyciel-uczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia) oraz granic swoich możliwości i kompetencji kierując się motywacją zewnętrzną. 5

6 III. ZAKRES OBOWIĄZKÓW NAUCZYCIELA-OPIEKUNA STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH NAUCZYCIELSKICH W SZKOLE W stosunku do studenta: - sprawowanie kompleksowej opieki merytorycznej nad studentem w trakcie odbywania praktyki zawodowej, modelowanie postaw zwianych z rolą opiekuna wychowawcy, - omówienie zasad BHP oraz zapoznanie z zasadami funkcjonowania szkoły, procedurami, regulacjami prawnymi (regulaminem organizacyjnym szkoły), z procedurami dotyczącymi nagłych wypadków, - zapoznanie studenta z planem przebiegu praktyki zgodnym z programem (dostarczonym przez opiekuna studenckich praktyk zawodowych z ramienia Uczelni), omówienie wzajemnych oczekiwań, wyjaśnienie na czym polega odpowiedzialność w pracy nauczyciela-wychowawcy, - zapoznanie praktykanta z programem nauczania i dokumentacją pracy nauczyciela matematyki/przyrody, - stopniowe wprowadzanie w pracę nauczyciela i branie odpowiedzialności za proces dydaktyczny, - omawianie przebiegu i wyników całodziennej pracy studenta a w szczególności każdych obserwowanych, wspólnie prowadzonych z nauczycielem lub samodzielnie przygotowanych i przeprowadzonych zajęć dydaktycznych, - udostępnienie informacji o dzieciach z zaleceniem zachowania poufności tych danych, - umożliwienie udziału w posiedzeniach rady pedagogicznej, w spotkaniach z rodzicami, zobowiązanie do przestrzegania tajemnicy zawodowej i ochrony danych osobowych, - wprowadzanie w obowiązki poza zajęciami (spotkania z rodzicami, pracę kół zainteresowań, imprezy, wycieczki itp.), - umożliwienie kontaktu z innymi pracownikami szkoły (poznania ich zadań); z pedagogiem i psychologiem, z pielęgniarką, pracownikami obsługi i ochrony, - obserwacja praktykanta i udzielanie informacji zwrotnych dotyczących jego silnych i słabych stron przygotowania zawodowego, - zachęcanie do zadawania pytań i szukania rozwiązań napotykanych problemów. - W stosunku do Uczelni: - kontrola jakości prowadzenia dziennika praktyk (zredagowania przez studenta wymaganej liczby scenariuszy/konspektów zajęć), - podsumowanie pracy studenta na praktykach, wystawienie mu semestralnej oceny - wypełnienie arkusza: Ocena dokonana przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole, - natychmiastowe sygnalizowanie problemów związanych z organizacją praktyk lub niewłaściwym zachowaniem studenta, kontaktowanie się z opiekunem praktyk z ramienia Uczelni - kontakt z Kadrami PWSZ w Nowym Sączu, ul Staszica 1, tel , II piętro, pok. 204, w sprawie zawarcia umowy cywilno-prawnej umowy zlecenia i wypłacenia należności z tytułu sprawowania opieki nad studentami odbywającymi praktykę zawodową (wypełnienie i dostarczenie kwestionariusza osobowego). 6

7 Zał. 1 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU INSTYTUT PEDAGOGICZNY Kierunek studiów:.. Specjalność: DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH NAUCZYCIELSKICH MODUŁ DYDAKTYCZNY MATEMATYKA/PRZYRODA NAZWA SZKOŁY pieczęć Imię i nazwisko studenta... Rok akademicki..rok studiów. Termin odbywania praktyk (semestr) Nauczyciel-opiekun praktyk w szkole (placówce) Opiekun praktyk z ramienia Uczelni. 7

8 WERYFIKACJA ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA EK-1. Wiedza: Student potrafi dokonać charakterystyki szkoły podstawowej jako instytucji dydaktyczno-wychowawczej, z uwzględnieniem jej specyfiki. Wykaz dokumentów, z którymi student zapoznał się w trakcie odbywanych zawodowych nauczycielskich praktyk Podpis nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole 8

9 EK 2. Umiejętności: Student potrafi prowadzić obserwację aktywności uczniów i działań dydaktycznowychowawczych nauczyciela. a) Obserwacja czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk w ramach prowadzonych zajęć Data obserwacji:. Klasa (grupa).. Prowadzący zajęcia : Czas trwania zajęć: Temat zajęć:. Cele zajęć (ogólne i szczegółowe operacyjne): Metody i formy pracy:..... Środki dydaktyczne (wykorzystane pomoce i materiały) Przebieg zajęć: 1. Część wstępna: 2. Część główna:

10 Część końcowa: Obserwacja dodatkowych procesów zachodzących w trakcie zajęć: a) Sposób komunikowania się interpersonalnego w czasie zajęć prawidłowości i zakłócenia. b) Działania podejmowane przez nauczyciela na rzecz aktywizowania i dyscyplinowania uczniów oraz różnicowania poziomu aktywności poszczególnych uczniów. c) Sposób oceniania dzieci. d) Sposób zadawania i kontrolowania pracy domowej. 10

11 e) Organizacja przestrzeni w sali/klasie. Uwagi, spostrzeżenia (redaguje student):... Podpis nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole 11

12 EK 3. Umiejętności: Student potrafi współdziałać z nauczycielem-opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych oraz samodzielnie pełnić rolę opiekuna-wychowawcy. a) Wykaz działań podejmowanych we współdziałaniu z nauczycielem Podpis nauczyciela Rodzaj działania Data opiekuna praktyk planowanie i przeprowadzanie zajęć organizowanie pracy w grupach przygotowanie pomocy dydaktycznych wykorzystanie środków multimedialnych i technologii informacyjnej w pracy dydaktycznej kontrolowanie i ocenianie dzieci podejmowanie działań na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych organizowanie przestrzeni sali 12

13 b) Scenariusze samodzielnie prowadzonych zajęć dydaktycznych Data. Klasa (grupa)... Czas trwania zajęć: Temat zajęć:. Cele zajęć: Metody i formy pracy:..... Środki dydaktyczne (wykorzystane pomoce i materiały, w tym środki multimedialne i technologia informacyjna)).... Przebieg zajęć: 1. Część wstępna: Część główna:

14 3. Część końcowa: Dostosowanie podejmowanych w trakcie zajęć działań do możliwości i ograniczeń dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 14

15 Stosowane ćwiczenia i pytania kontrolne w celu diagnozowania poziomu wiedzy i umiejętności dzieci Podpis nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole 15

16 Zał. 2 Instytut Pedagogiczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu Ocena praktyki zawodowej studenta dokonana przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole 1) Rodzaj praktyki: praktyka zawodowa nauczycielska z zakresu przygotowania do nauczania matematyki/przyrody Imię i nazwisko studenta:... Numer albumu... Kierunek studiów: MATEMATYKA Specjalność: EDUKACJA MATEMATYCZNO PRZYRODNICZA Rok studiów... Semestr... Rok akademicki. Termin odbycia praktyk: od dnia... do dnia... Wymiar praktyk godzin (30 godzin - 1 pkt. ECTS) Forma praktyk: Miejsce odbycia praktyk... Tytuł zawodowy, imię i nazwisko nauczyciela-opiekuna praktyki w szkole:.. tel. Ocena osiągniętych efektów kształcenia kompetencji matematycznych/przyrodniczych: EK 1. Wiedza: Student potrafi dokonać charakterystyki szkoły podstawowej jako instytucji dydaktycznej, z uwzględnieniem jej specyfiki. Ocena formująca 2) :. EK 2. Umiejętności: Student potrafi prowadzić obserwację aktywności uczniów i działań dydaktycznych nauczyciela. Ocena formująca 2) :. EK 3. Umiejętności: Student potrafi współdziałać z nauczycielem-opiekunem praktyk w wykonywaniu czynności zawodowych oraz samodzielnie pełnić rolę nauczyciela. Ocena formująca 2) :. 16

17 EK 4. Kompetencje społeczne: Student odpowiedzialnie przygotowuje i wykonuje swoją pracę dydaktyczną. Jest świadomy znaczenia profesjonalizmu, istnienia etycznego wymiaru relacji nauczyciel-uczeń (w tym diagnozowania i oceniania ucznia) oraz granic swoich możliwości i kompetencji. Ocena formująca 2) :. Dodatkowe uwagi OCENA PODSUMOWUJĄCA 2) 3) :., dnia Podpis Podpis dyrektora Pieczęć nauczyciela opiekuna-praktyk szkoły szkoły w szkole Podpis opiekuna praktyk zawodowych z ramienia uczelni 1) Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 roku w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2012 r. Nr 0 poz. 131). 2) Skala ocen: 2 niedostateczny, 3 - dostateczny, 3,5 - plus dostateczny, 4 dobry, 4,5 plus dobry, 5 bardzo dobry. 3) Ocena podsumowująca stanowi średnią arytmetyczną ocen formujących. 17

18 18