Uchwała Nr 149/XV/2011 Rady Miasta i Gminy Szczekociny z dnia

Transkrypt

1 Uchwała Nr 149/XV/2011 Rady Miasta i Gminy Szczekociny z dnia w sprawie: przyjęcia Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na Na podstawie art. 18 ust 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym ( tekst jednolity Dz. U. z 2001r. Nr 142 poz z późniejszymi zmianami oraz art. 10 ust 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. Nr 179 poz z późniejszymi zmianami). Rada Miasta i Gminy Szczekociny Uchwala: 1. Przyjąć Program Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na 2012 r., stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta i Gminy Szczekociny. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia

2 Program Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na 2012r. Szczekociny 2011

3 Wstęp Bardzo często, my dorośli, narzekamy na to, Ŝe młodzieŝ reaguje przede wszystkim na kulturę obrazkową, jest powierzchowna, lekcewaŝy tradycje, inteligenckie wartości. MoŜe i tak jest, choć pojawia się pytanie czy winić za to wyłącznie otaczającą rzeczywistość, świat mediów, łatwy dostęp do informacji, szybkiej i prostej komunikacji, wreszcie konsumpcyjny styl Ŝycia, w którym liczy się nade wszystko by coś mieć, a nie to, co moŝe być powodem refleksji i zadumy. Odpowiedzialne za taki stan rzeczy są szkoła i rodzina, które uparcie nie chcą lub nie potrafią zauwaŝyć zmian zachodzących wokół takŝe młodych ludzi. JuŜ w przedszkolu często mamy jakieś marzenia i oczekiwania od Ŝycia. Jeden chce zostać lekarzem, drugi pilotem. W gruncie rzeczy kaŝdy ma podobne dąŝenia: chciałby skończyć szkołę, najlepiej studia, mieć dobrą pracę, duŝo pieniędzy, by wreszcie załoŝyć wspaniałą rodzinę. Szkoła w Ŝyciu kaŝdego człowieka to sporo lat nauki. Jednym przychodzi ona łatwiej, innym trudniej. Od wielu czynników zaleŝy czy szkoła jest źródłem satysfakcji i drogą do osiągnięcia sukcesu, czy źródłem frustracji i zniechęcenia. Presja ze strony rodziców i nauczycieli domagających się jak najlepszych wyników nie zawsze idzie w parze z moŝliwościami. Wiadomo, Ŝe poraŝki zniechęcają, więc niektórzy szukają drogi na skróty. Zrezygnowani - W szkole idzie coraz gorzej, świat jest beznadziejny, więc ucieka się w narkotyki. Im więcej się bierze, tym większe kłopoty - im większe kłopoty, tym więcej się bierze i koło się zamyka. Ambitni - śyją w ciągłym lęku przed niepowodzeniem. Słyszeli, Ŝe amfetamina moŝe być groźna, ale podobno pomaga w nauce, więc gotowi są na kaŝde ryzyko, byle nie przegrać w wyścigu szczurów. Nie ma jednak nic za darmo - to co miało pomagać, szybko staje się źródłem powaŝnych problemów.

4 NARKOMANIA - DEFINICJA UZALEśNIENIA Definicja uzaleŝnienia - dla określenia zespołu uzaleŝnienia (uzaleŝnienie) często stosowane są terminy: lekomania, narkomania, toksykomania, chemiozaleŝność, lekozaleŝność, nałóg. UzaleŜnienie jest to kompleks zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych, wśród których zachowania związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych uzyskują wyraźną przewagę nad innymi, które były charakterystyczne dla danej osoby Jest to zespół określonych objawów i zachowań, wywołanych nieodpartym pragnieniem przyjmowania substancji psychoaktywnych (głód psychiczny) UzaleŜnienie moŝe rozwinąć się w wyniku uŝywania substancji psychoaktywnych UzaleŜnienie jest przekroczeniem bardzo ulotnej i trudnej do zauwaŝenia granicy między chęcią, która wyraŝa dobrowolność, a przymusem, który całkowicie zaburza kontrolę. Tę granicę przekracza się tylko raz, ale bezpowrotnie. UzaleŜniony, nawet gdy nie przyjmuje substancji psychoaktywnych, to do końca Ŝycia pozostaje osobą uzaleŝnioną UzaleŜnienie jest przewlekłą chorobą centralnego układu nerwowego, która charakteryzuje się okresami remisji (abstynencji) i nawrotów. UzaleŜnienie prowadzi do powstania wielu szkód, m. in.: o o o somatycznych psychicznych społecznych UzaleŜnienie często kończy się śmiercią z powodu następstw zdrowotnych Osoby uzaleŝnione powinny się leczyć. Współczesne kierunki leczenia uzaleŝnienia to:

5 o o programy tzw. drug free - nastawione na zaprzestanie przyjmowania substancji psychoaktywnych i powrót do Ŝycia zgodnego z przyjętymi w danej kulturze normami. Podstawową metodą leczenia są oddziaływania psychoterapeutyczne; nie stosuje się farmakoterapii uzaleŝnienia. Leczenie moŝe się odbywać zarówno w ośrodkach całodobowych, jak i dziennych czy ambulatoryjnych leczenie farmakologiczne, w tym programy substytucyjne. Leczenie w programach substytucyjnych polega na długoterminowym stosowaniu leków substytucyjnych (np. metadonu) w nadzorowanych programach medycznych. Leczenie to nastawione jest na poprawę zdrowia pacjenta, ograniczenie przyjmowania substancji psychoaktywnych, ograniczenie rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Leczenie narkomanów w świetle prawa Niestety, nie wszystkie osoby uzaleŝnione od narkotyków zgadzają się na terapię odwykową. W jakich wypadkach moŝna zastosować leczenie przymusowe? Jakie kroki naleŝy podjąć, by uzaleŝniony został poddany terapii? Wszystko zaleŝy od tego, ile narkoman ma lat. Inne są bowiem metody kierowania na leczenie uzaleŝnionego od środków odurzających w przypadku, gdy jest nieletni, a inne, gdy skończył 18 lat, a więc jest dorosły. Inne teŝ otwierają się moŝliwości przymusowego leczenia, kiedy zaŝywający narkotyki popadł w konflikt z prawem. SKIEROWANIE NA TERAPIĘ Aby skierować na terapię osobę uzaleŝnioną od środków odurzających i psychotropowych, moŝemy wykorzystać ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii i kodeks cywilny, ale takŝe ustawę o ochronie zdrowia psychicznego. Nieletni. Osobę, która jeszcze nie ukończyła 18 lat, moŝna skierować na przymusową terapię, jeśli tak zadecyduje sąd rodzinny. Nie uczyni jednak tego sam z siebie. Z wnioskiem musi wystąpić ktoś ze ściśle określonego kręgu osób. I tak moŝe to być

6 krewny w linii prostej, a więc rodzice lub jedno z nich albo dziadkowie bądź pradziadkowie. MoŜe to takŝe uczynić ktoś z rodzeństwa (pełnoletni) lub faktyczny opiekun. W orzeczeniu o przymusowym leczeniu nie określa się z góry czasu przebywania w ośrodku odwykowym, poniewaŝ nie wiadomo, jak długo będzie potrzebne leczenie i rehabilitacja. Czas ten nie moŝe być jednak dłuŝszy niŝ dwa lata. JeŜeli osoba skierowana na leczenie w czasie pobytu w ośrodku ukończy 18 lat, sąd moŝe przedłuŝyć taki pobyt. Jednak nie moŝe to trwać dłuŝej niŝ ustawowo przewidziane dwa lata - i to łącznie, czyli przed i po osiągnięciu 18 lat. Dorośli. JeŜeli osoba uzaleŝniona skończyła 18 lat i nie chce się poddać leczeniu, moŝna ją ubezwłasnowolnić. MoŜna to zrobić wtedy, gdy narkoman nie jest w stanie kierować własnym postępowaniem z powodu uzaleŝnienia. Jest to krok drastyczny i trudno się na to zdobyć, ale czasem to jedyna szansa, by uratować jego zdrowie lub wręcz Ŝycie. Do wniosku o ubezwłasnowolnienie trzeba dołączyć zaświadczenie z poradni leczenia uzaleŝnień oraz świadectwo lekarskie od lekarza psychiatry, który zaopiniuje, w jakim stanie psychicznym jest uzaleŝniony. Posiłkować się moŝna nie tylko ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii, ale takŝe ustawą o ochronie zdrowia psychicznego, np. wtedy, kiedy narkoman wykazuje objawy zaburzeń psychicznych, a jego zachowanie zagraŝa bezpośrednio jego własnemu Ŝyciu (np. podejmuje próby samobójcze) albo zagraŝa Ŝyciu bądź zdrowiu innych osób (np. bije rodziców). Nawet jeśli nie ma pewności, Ŝe jest chory psychicznie, a tylko wykazuje objawy zaburzeń psychicznych.

7 UśYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ UCZNIÓW Na terenie województwa śląskiego przeprowadzono dwa badania ESPAD ( The European School Survey Projekt on Alkohol and Drugs) w latach 2004 i Celem tych badań był pomiar uŝywania przez młodzieŝ substancji psychoaktywnych, przede wszystkim papierosów, alkoholu i narkotyków oraz identyfikacja czynników sprzyjających sięganiu po te substancje. Badania tego typu realizuje się na poziomie ogólnopolskim co 4 lata od 1995 roku. Dotyczy ono młodzieŝy z ostatnich klas gimnazjalnych i klas drugich szkół pogimnazjalnych. Badania ESPAD prowadzone są równolegle w innych państwach europejskich. Pozwala to na obserwację występujących trendów, tak w wymiarze geograficznym ( przemieszczanie, czy rozprzestrzenianie się pewnych zjawisk), jak w wymiarze czasowym ( zmiany obserwowane cyklicznie w odstępach czteroletnich). Badanie to realizowane cyklicznie w wieloletniej perspektywie, na znacznym obszarze Europy, zgodnie z przyjętym jednolitym standardem naleŝy do najbardziej miarodajnych narzędzi pomiaru zjawiska konsumpcji środków psychoaktywnych przez młodzieŝ szkolną. Według wyników badań J. Sierosławskiego i B. Bukowskiej UŜywanie alkoholu i narkotyków przez młodzieŝ szkolną. Raport z badań ankietowych zrealizowanych w województwie śląskim w 2004r. marihuana i leki uspokajające po alkoholu stanowią najbardziej rozpowszechnione substancje psychoaktywne wśród młodzieŝy. Badania szkolne, zrealizowane przez Pracownię Badań i Dora Re Source w województwie śląskim w 2007r. UŜywanie alkoholu i narkotyków przez młodzieŝ szkolną Raport z badań ankietowych zrealizowanych w województwie śląskim w 2007 r. - ESPAD 2007 wskazują na podobne trendy, wynika z nich takŝe tendencja spadkowa, lub przynajmniej stabilizacyjna wskaźników dotyczących konsumpcji środków psychoaktywnych. Badania ESPAD odnoszą się takŝe do oceny przez uczniów poziomu dostępności poszczególnych substancji psychoaktywnych. I tak

8 w badaniu z 2007 roku najłatwiej dostępną substancją wśród uczniów drugich klas pogimnazjalnych okazała się marihuana lub haszysz (47,9%) a następnie odurzające środki wziewne (46,8%) oraz leki antydepresyjne i środki uspokajające (45%). Natomiast wśród uczniów trzecich klas gimnazjalnych najwyŝszy poziom dostępności dotyczy odurzających środków wziewnych (41,3%) oraz leków antydepresyjnych i środków uspokajających (37,8%). Ranking dostępności poszczególnych substancji psychoaktywnych w roku 2007 w porównaniu z badaniem z 2004 roku wskazuje na utrzymywanie się tego stanu rzeczy. Z badań tych wynika takŝe, iŝ w grupie konsumentów dominują chłopcy w niektórych kategoriach grupa konsumentów chłopców jest niemal dwukrotnie większa niŝ dziewcząt. Jedyne róŝnice na korzyść dziewcząt dotyczą konsumpcji leków w celach niemedycznych. NaleŜy podkreślić, Ŝe badania szkolne nie obejmują osób, które będąc w wieku szkolnym nie wypełniają obowiązku szkolnego przypuszczalnie w tych kręgach zjawisko jest bardziej nasilone. UŜywanie substancji psychoaktywnych przez młodzieŝ szkolną w badaniach ESPAD w latach 2004 i 2007 ( dane w procentach ) UŜywanie poszczególnych 2004r. 2007r. Grupa badanych substancji 63 51,3 uczniowie III kl. gimnazjum Tytoń kiedykolwiek w Ŝyciu 75 69,1 ponadgimnazjalnych 84 74,9 uczniowie III kl. gimnazjum Alkohol - w okresie ostatnich 12 miesięcy 92,8 90,8 ponadgimnazjalnych 61,3 50 uczniowie III kl. gimnazjum Alkohol w okresie ostatnich 30 dni 78,3 71 ponadgimnazjalnych 17,1 14,3 uczniowie III kl. gimnazjum Leki uspokajające kiedykolwiek w Ŝyciu 19,4 18,9 ponadgimnazjalnych THC kiedykolwiek w Ŝyciu 20,5 12 uczniowie III kl. gimnazjum

9 THC w okresie ostatnich 12 miesięcy THC- w okresie ostatnich 30 dni Leki + alkohol kiedykolwiek w Ŝyciu Amfetamina kiedykolwiek w Ŝyciu Wziewne kiedykolwiek w Ŝyciu 32,7 28,7 ponadgimnazjalnych 16,3 11 uczniowie III kl. gimnazjum 25,1 21 ponadgimnazjalnych 8,7 5,4 uczniowie III kl. gimnazjum 12,6 11,4 ponadgimnazjalnych 11,3 8,2 uczniowie III kl. gimnazjum 16,8 13,2 ponadgimnazjalnych 6,7 3 uczniowie III kl. gimnazjum 11,9 9,9 ponadgimnazjalnych 4,6 14,1 uczniowie III kl. gimnazjum 8,4 9 ponadgimnazjalnych PODSTAWY PRAWNE GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII 1. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia roku /Dz. U. z 2005 r. Nr 179 poz. 1485/ 2. Ustawa z dn. 17 lutego 2006 r o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Dz. U. z dnia 21 kwietnia 2006 r. 3. Ustawa z dnia 26 października /Dz. U. z 2002 r Nr 147, poz.1231, Nr 167, poz oraz z 2003 r. Nr 80 poz. 719, Nr 122, poz. 1143/ 4. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. z późniejszymi zmianami 5. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata

10 Do zadań własnych gminy naleŝy: 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzaleŝnionych i osób zagroŝonych uzaleŝnieniem; 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej; 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieŝy, w tym prowadzenie zajęć sportoworekreacyjnych dla uczniów, a takŝe działań na rzecz doŝywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych; 4. Wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, słuŝących rozwiązywaniu problemu narkomanii; 5. Pomoc społeczną osobom uzaleŝnionym i rodzinom osób uzaleŝnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Główny cel: Cele Ograniczenie uŝywania narkotyków i związanych z tym problemów społecznych na terenie gminy Szczekociny Cele szczegółowe: Zapobieganie uŝywaniu środków psychoaktywnych wśród młodzieŝy Podniesienie świadomości związanej z tematyką uzaleŝnień

11 Zapewnienie pomocy i opieki rodzinom osób zagroŝonych uzaleŝnieniem. ZADANIA WŁASNE GMINY 1. Udzielanie porad i konsultacji psychologicznych dla osób uzaleŝnionych i eksperymentujących z narkotykami oraz członków ich rodzin w ramach Punktu Konsultacyjnego. 2. Zakup materiałów informacyjnych dotyczących narkomanii oraz ich rozpowszechnianie. 3. Wspieranie i podnoszenie kwalifikacji osób pracujących z młodzieŝą (pedagodzy szkolni) poprzez organizowanie i dofinansowanie szkoleń. 4. Zakup i prowadzenie programów profilaktycznych w szkołach - programy profilaktyczne dla młodzieŝy - programy profilaktyczne dla rodziców (organizowane na wywiadówkach szkolnych) 5. Udział w kampaniach, konferencjach i szkoleniach o charakterze profilaktycznym 6. Organizacja warsztatów profilaktycznych dla dzieci i młodzieŝy połączona z organizacją zajęć kulturalnych i sportowych (jak radzić sobie ze stresem, obrona bez przemocy itp.)

12 7. Przeprowadzenie badań monitorujących problem uŝywania substancji psychoaktywnych na terenie gminy Szczekociny. MONITORING REALIZACJI PROGRAMU Osobami odpowiedzialnymi za prowadzenie monitoringu są Pełnomocnik Burmistrza we współpracy z Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Pełnomocnik jest odpowiedzialny za bieŝące prowadzenie monitoringu realizacji programu. Ma prawo Ŝądania informacji, wglądu do dokumentów dot. Realizacji działań ujętych w programie, organizacji spotkań z realizatorami zadań, prowadzenia kontroli. Pełnomocnik jest odpowiedzialny za zbieranie i analizę sprawozdań realizatorów programu. W realizacji swoich zadań moŝe korzystać z opinii i pomocy Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Roczny raport z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii przygotowuje Pełnomocnik i przedstawia Burmistrzowi i Radzie do 31 marca 2013r REALIZATOR PROGRAMU Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczekocinach FINANSOWANIE PROGRAMU Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii są środki finansowe pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŝ napojów alkoholowych

13 Plan finansowy Rozdział Zakup usług pozostałych (programy) 7000, Wynagrodzenia bezosobowe 3000, Zakup materiałów i wyposaŝenia 4000, Szkolenia pracowników nie będących członkami korpusu słuŝby cywilnej 1500,00 Razem : 15500,00