PRAWO GOSPODARCZE I HANDLOWE

Transkrypt

1 PRAWO GOSPODARCZE I HANDLOWE.

2 Formy działalności paneuropejskiej SE UCITS EZIG EUWT SCE Spółka Europejska przedsiębiorstw o zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe Europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych AKTYWNA FORMA PRAWNA Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej Spółdzielnia europejska Stowarzyszenie europejskie FORMA PLANOWANA

3 Spółka europejska (łac. societas europea, skrót: SE) paneuropejska forma przedsiębiorstwa uregulowana Rozporządzeniem 2157/2001/WE i Dyrektywą 2001/86/WE. Na dzień 31 marca 2017 roku, w Europie zarejestrowanych było 2827 SE, a z siedzibą w Polsce aż 5 [

4 Tworzenie spółek europejskich Spółka europejska może powstać tylko poprzez: transgraniczną fuzję spółek akcyjnych mających siedziby na obszarze UE, jeżeli co najmniej dwie z nich podlegają prawu różnych państw członkowskich; utworzenie grupy kapitałowej spółek europejskich przez spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; utworzenie spółki zależnej przez co najmniej dwie spółki w rozumieniu art. 48 ust. 2 TWE przekształcenie spółki akcyjnej podlegającej wyłącznie prawu krajowemu utworzenie przez spółkę europejską innej jednoosobowej spółki w tej formie.

5 Kapitał zakładowy Kapitał zakładowy spółki musi wynosić minimum euro

6 Organy spółki europejskiej Ponieważ w państwach członkowskich UE obowiązują różne sposoby administrowania spółkami akcyjnymi ustawodawca europejski uwzględnił to przewidując możliwość wyboru przez akcjonariuszy pomiędzy systemem monistycznym i dualistycznym. Organami spółki są: walne zgromadzenie oraz w przypadku przyjęcia systemu dualistycznego: organ nadzorujący (rada nadzorcza) i organ zarządzający (zarząd) albo wobec przyjęcia systemu monistycznego: organ administrujący stosownie do formy wybranej w statucie spółki (rada administrująca). Polski ustawodawca, z uwagi na to, że przepisy Kodeksu spółek handlowych o spółce akcyjnej oparte są na modelu dualistycznym, uregulował w ustawie szczegółowo model monistyczny. ustawa wprowadza do polskiego prawa spółek nową kategorię funkcjonariusza spółki (właściwego wyłącznie dla spółki europejskiej, w której statucie przyjęto system monistyczny), zwanego dyrektorem wykonawczym, który nie będąc członkiem organu osoby prawnej, ani też kolegialnie nie tworząc takiego organu, pozostaje przedstawicielem spółki

7 Zaangażowanie pracowników Przepisy regulujące organizacje spółki europejskiej gwarantują pracownikom udział w zarządzaniu spółką, co najmniej na takim poziomie zaangażowania jaki posiadali w spółkach uczestniczących w tworzeniu spółki europejskiej

8 Przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe Przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe, skrót UCITS Undertakings for Collective Investments in Transferable Securities podmioty wspólnego inwestowania, uregulowane na poziomie europejskim (wspólnotowym) w formie dyrektyw Rady UE dyrektywa Rady 85/611/EWG z r. To dedykowane portfele wspólnych inwestycji, przeznaczone wyłącznie do inwestowania aktywów pochodzących od inwestorów. W Polsce odpowiednikiem są fundusze inwestycyjne. Polskie fundusze inwestycyjne (otwarte) są zgodne z dyrektywą UCITS (są "UCITS compliant").

9 Europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych skrót EZIG lub EEIG European economic interest grouping przewidziana przez prawo wspólnotowe i realizowana przez prawo polskie, forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej o charakterze ponadnarodowym, która łączy w sobie cechy spółki (jawnej) i konsorcjum Wśród głównych zalet EZIG wymienia się elastyczność zmiany sposobu działalności oraz możliwość szybkiego przystosowywania się do zmiennych potrzeb członków i wymagań rynkowych

10 Podstawy prawne funkcjonowania Zasady funkcjonowania EZIG zostały uregulowane w rozporządzeniu Rady Wspólnot Europejskich z 25 lipca 1985 r., które weszło w życie 1 lipca 1989 r. Od chwili wejścia w życie rozporządzenia na terenie Unii Europejskiej powstało kilka tysięcy EZIG, Rozporządzenie to zawiera delegację dla ustawodawców krajowych do ustanowienia przepisów odnoszących się do poszczególnych zagadnień. W wykonaniu tej delegacji polski ustawodawca uchwalił 4 marca 2005 r. ustawę o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej Rozporządzenie normuje umowę założycielską, ustrój wewnętrzny, publikację ogłoszeń związanych z działalnością EZIG i jego statut organizacyjny. W kwestiach nieuregulowanych rozporządzeniem WE stosuje się prawo państwa członkowskiego właściwego ze względu na umiejscowienie siedziby administracyjnej EZIG, rozumianej jako siedziba organizacji jako całości lub siedziba jednego z jego członków.

11 Cele ustanowienia EZIG EZIG ma głównie na celu ułatwianie rozwijania działalności jego uczestników, polepszenie lub zwiększenie wyników tej działalności, a nie tylko osiąganie zysków (ewentualny osiągnięty zysk niestanowiący pierwszoplanowego celu działalności EZIG jest dzielony między członków). Działalność EZIG musi być powiązana z działalnością gospodarczą jego uczestników i mieć w stosunku do nich charakter pomocniczy. EZIG nie sprawuje kontroli nad wchodzących w jego skład uczestnikami (przedsiębiorstwami), nie jest ich właścicielem i nie udziela im pożyczek ani nie uczestniczy w ich udzielaniu uczestnikom. Zgrupowanie nie może realizować inwestycji publicznych. Zatrudnia maksymalnie do pięciuset pracowników.

12 Forma prawna Konstrukcja prawna EZIG zbliżona jest do przyjętej w Kodeksie spółek handlowych konstrukcji prawnej spółki jawnej. Zgodnie zatem z przepisami rozporządzenia WE i ustawy o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej, do EZIG z siedzibą w Polsce mają zastosowanie przepisy o spółce jawnej. Na mocy tych przepisów EZIG jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Do EZIG mają zastosowanie przepisy dotyczące spółki jawnej zawarte zarówno w K.s.h. jak i innych ustawach. EZIG podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców (w Krajowym Rejestrze Sądowym) na zasadach określonych dla spółek jawnych. Istotną odmiennością w stosunku do spółki jawnej jest to, że do prowadzenia spraw i reprezentacji EZIG powołuje się osoby trzecie, którymi są zarządcy zgrupowania. Publikatorem właściwym do ogłoszeń pochodzących od EZIG jest Monitor Sądowy i Gospodarczy

13 Uczestnicy Członkami europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych mogą być zarówno spółki, w rozumieniu art. 48 ust. 2 TWE, inne osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego, jak i osoby fizyczne. Przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi muszą spełniać warunek prowadzenia na terenie UE działalności gospodarczej w zakresie: przemysłu, handlu, rzemiosła, rolnictwa, wolnych zawodów lub innych usług. Jeśli chodzi o spółki i inne podmioty wyposażone w osobowość prawną, muszą być one założone zgodnie z prawem jednego z państw członkowskich Unii, a także mieć siedzibę i główny zarząd na terenie UE. Konieczny jest przy tym ponadnarodowy charakter EZIG: musi ono składać się co najmniej z dwóch spółek lub innych osób prawnych mających swój zarząd główny w różnych państwach członkowskich bądź dwóch osób fizycznych prowadzących działalność w różnych państwach członkowskich, ewentualnie w tzw. "składzie mieszanym" jego skład może tworzyć spółka lub inna osoba prawna mająca swój zarząd w jednym państwie członkowskim i osoba fizyczna prowadząca działalność w drugim państwie członkowskim. Jedno europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych nie może być członkiem innego EZIG.

14 Organy EZIG Obowiązkowymi organami EZIG są: kolegium członków EZIG oraz organ administracyjny (zarządca lub zarządcy). Inne wspólne organy mogą być ustanowione pod warunkiem powołania ich w umowie (np. kolegium arbitrów).

15 Kompetencje Każdy członek zgrupowania posiada jeden głos, choć pewni członkowie mogą dysponować większą liczbą głosów, pod warunkiem, że żaden członek nie będzie dysponował większością głosów. Prawo reprezentowania (samoistnego lub łącznego) EZIG posiadają tylko zarządcy.

16 Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (skrót - EUWT, European Grouping of Territorial Cooperation - EGTC) - instytucja ponadnarodowa, tworzona na terytorium Unii Europejskiej i posiadająca osobowość prawną. Jej celem jest ułatwianie i upowszechnianie współpracy transgranicznej jej członków w celu wzmocnienia spójności ekonomicznej i społecznej.

17 Podstawy prawne EUWT powstało na mocy rozporządzenia (WE) nr 1082/2006. Postanowienia rozporządzenia rozwija polska ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o europejskim ugrupowaniu współpracy terytorialnej (Dz.U. z 2008 r. Nr 218, poz. 1390). W myśl rozporządzenia WE oraz ustawy, na gruncie polskiego prawa, ugrupowanie podlega: a) rozporządzeniu WE b) ustawie o europejskim ugrupowaniu współpracy terytorialnej, c) konwencji i statutowi, które są dokumentami założycielskimi określonego EUWT, d) subsydiarnie - prawu krajowemu. Jeżeli siedzibą EUWT będzie Polska, wówczas stosować do niego będzie się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.

18 Cele W ramach EUWT samorządy i inne podmioty, wraz z partnerami z innych państw UE, mogą realizować wspólne przedsięwzięcia o charakterze ponadnarodowym, korzystając z unijnych środków finansowych. Istotą tych ugrupowań nie jest prowadzenie działalności gospodarczej, ale ułatwienie współpracy transgranicznej, transnarodowej i międzyregionalnej ich członków. EUWT nie może wykonywać zadań leżących w gestii policji lub zadań w obszarze sprawiedliwości i polityki zagranicznej.

19 Członkowie Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej składa się z przynajmniej dwóch członków, położonych na terytorium przynajmniej dwóch państw członkowskich Unii. Należeć do niego mogą: państwa członkowskie, władze regionalne (np. województwa lub landy), władze lokalne (np. powiaty czy gminy), podmioty prawa publicznego (np. uniwersytety lub instytucje kultury), stowarzyszenia skupiające podmioty należące do jednej lub kilku z powyższych grup (np. związki międzygminne).

20 Spółdzielnia europejska Spółdzielnia europejska (również SCE, Societas Cooperativa Europaea) obok spółki europejskiej i europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych jedna z paneuropejskich form korporacyjnych, której głównym celem jest umożliwienie i ułatwienie prowadzenia działalności spółdzielczej w wymiarze transgranicznym. Spółdzielnia jest zrzeszeniem osób fizycznych lub prawnych, do których stosuje się odmienne zasady funkcjonowania niż w stosunku do pozostałych podmiotów gospodarczych. Do zasad wymienionych w rozporządzeniu Rady zalicza się: zasadę demokratycznej struktury i kontroli oraz zasadę podziału zysku netto za rok obrotowy na zasadzie słuszności. Rozumienie wyżej wymienionych zasad obejmuje w szczególności zasadę pierwszeństwa osoby przed kapitałem, co przekłada się na określony sposób przyjmowania, występowania oraz wykluczania członków oraz zasadę jedna osoba jeden głos, co oznacza, że prawo głosu jest przypisane do osoby, a nie majątku.

21 Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady 1435/2003 z 22 lipca w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (Dz. Urz. UE L 207 z 18 sierpnia 2003 roku) Dyrektywa Rady 2003/72/WE z 22 lipca 2003 roku uzupełniająca statut spółdzielni europejskiej w odniesieniu do uczestnictwa pracowników (Dz. Urz. UE L 201 z 18 sierpnia 2003 roku) Ustawa z dnia 22 lipca 2006 o spółdzielni europejskiej (Dz.U. z 2016 r. poz. 7)

22 Charakterystyka spółdzielni europejskiej posiada osobowość prawną, którą uzyskuje z chwilą wpisu do rejestru jednego z państw członkowskich lub Państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (miejsca siedziby) w Polsce KRS może zostać założona przez co najmniej 5 osób fizycznych, zamieszkałych w co najmniej dwóch państwach członkowskich lub łącznie przez co najmniej pięć osób fizycznych i prawnych prawa publicznego lub prywatnego, które podlegają prawu co najmniej dwóch różnych państw członkowskich lub co najmniej 2 osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego, które podlegają prawu co najmniej dwóch różnych państw członkowskich może zostać utworzona przez połączenie się istniejących spółdzielni lub przekształcenie się jednej spółdzielni, jeżeli co najmniej od dwóch lat posada ona podmiot zależny lub zakład podlegający prawu innego państwa członkowskiego kapitał subskrybowany (kapitał zakładowy) wynosi co najmniej EUR (chyba że przepisy prawa przewidują wyższy) i jest podzielony na imienne udziały Jeżeli w statucie SCE, podczas jej tworzenia, nie postanowiono inaczej, każdy członek spółdzielni odpowiada tylko do wysokości subskrybowanego przez niego kapitału. Jeżeli członkowie SCE ponoszą ograniczoną odpowiedzialność, firma SCE powinna zawierać dodatkowe oznaczenie z ograniczoną odpowiedzialnością [1] kwestie takie jak podatki, zasady wolnej konkurencji, własność intelektualna i przepisy o niewypłacalności są regulowane przez prawo państwa członkowskiego, na terenie którego SCE ma siedzibę

23 Cele Zasadniczym celem działalności spółdzielni europejskiej jest zaspokajanie potrzeb jej członków lub wspieranie ich działalności gospodarczej lub społecznej, np. przez zawieranie z nimi umów o dostawę towarów lub o świadczenie usług bądź wykonanie pracy w ramach czynności, których dokonuje, względnie których dokonanie zleca się spółdzielni europejskiej. Każdy z członków spółdzielni powinien otrzymywać odpowiadającą jego udziałowi w czynnościach spółdzielni korzyść z działalności SCE. Członkami spółdzielni powinni być równocześnie klienci, pracownicy lub dostawcy SCE albo powinni być oni w jakiś sposób zaangażowani w działania spółdzielni.

24 Europejska spółka wzajemna Europejska spółka wzajemna (ang. European Mutual Society, EMS) jedna z proponowanych paneuropejskich form prowadzenia działalności gospodarczej. Projekty aktów prawnych zaproponowano w 1992, jednak ze względu na brak postępu wycofano je w Obecnie nie ma planów co do jej ponownego wprowadzenia

25 Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie jedna z paneuropejskich form prowadzenia działalności gospodarczej. Obecnie trwają prace legislacyjne nad jego wprowadzeniem do prawa Unii Europejskiej.