Opolski Wojewódzki Inspektor Opole, 2014 r. Farmaceutyczny w Opolu

Transkrypt

1 Opolski Wojewódzki Inspektor Opole, 2014 r. Farmaceutyczny w Opolu OWIF Apteka w Rynku SIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. J. z siedzibą w Łodzi Łódź, ul. Zbąszyńska 3 DECYZJA Na podstawie art. 94a ust. 1, ust. 2, art. 108 ust. 4 pkt. 7b oraz art. 129b ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity - Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.), art. 104 w zw. z art. 107, art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. t.j. z 2013 r. poz. 267), art. 43 ust. 1 pkt. 5 i art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 122, poz. 696 z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania w sprawie prowadzenia reklamy działalności przedsiębiorcy Apteka w Rynku SIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. J. z siedzibą w Łodzi prowadzącego aptekę ogólnodostępną o nazwie Apteka Dbam o Zdrowie w Kluczborku przy ul. Rynek 21 Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny: I. umarza postępowanie w sprawie nieprawidłowości opisanych w protokole kontroli znak OWIF JF.BGA z dnia r. w pkt XXI, ppkt 1-10; II. na podstawie art. 129 b ustawy Prawo farmaceutyczne nakłada karę pieniężną w wysokości 3500 zł z tytułu prowadzenia reklamy działalności przedmiotowej apteki w okresie od r. do r. Uzasadnienie W dniu r. w toku kontroli planowej przeprowadzonej w aptece ogólnodostępnej o nazwie Apteka Dbam o Zdrowie mieszczącej się w Kluczborku przy ul. Rynek 21 stwierdzono szereg nieprawidłowości opisanych w protokole kontroli znak OWIF JF.BGA w pkt XXI, ppkt 1-10, który to protokół stanowi materiał dowodowy we wszczętym postępowaniu. 1

2 W dniu r. Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny wszczął postępowanie administracyjne z urzędu w przedmiocie dostosowania prowadzonej działalności gospodarczej apteki ogólnodostępnej o nazwie Apteka Dbam o Zdrowie mieszczącej się w: Kluczbork, ul. Rynek 21 prowadzonej przez Apteka w Rynku SIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. J. z siedzibą w Łodzi do zgodności z obowiązującymi przepisami prawa, w tym do wymogów obrotu produktami leczniczymi, wynikających z przepisów ustawy z dnia 06 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 45 poz. 271 z późn. zm.). Zawiadomienie Strona otrzymała w dniu r. W zawiadomieniu pouczono stronę o możliwości złożenia wyjaśnień, co do przedmiotu wszczętego postępowania. Powodem wszczęcia postępowania z urzędu był fakt stwierdzenia w czasie kontroli planowej przeprowadzonej w dniu r. w w/w aptece nieprawidłowości opisanych w protokole kontroli znak OWIF JF.BGA w pkt XXI, ppkt 1-10, który to protokół stanowi materiał dowodowy we wszczętym postępowaniu. Niezgodności zawarte w protokole to cyt.: ( ) 1. W trakcie kontroli w aptece stwierdzono zakupy produktów leczniczych od podmiotów nieuprawnionych, nie posiadających zezwolenia na prowadzenie hurtowni farmaceutycznej, co jest niezgodne z art. 88 ust. 5 pkt. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 45 poz. 271 z późn. zm). 2. W aptece stwierdzono przeterminowane produkty lecznicze, co jest niezgodne z art. 66 i 67 ustawy z dnia 06 września 2001r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 45 poz. 271 z póź. zm.); 3. W izbie recepturowej znajdowały się: a) źle przechowywane surowce farmaceutyczne - w otwartych papierowych opakowaniach (nadmanganian potasu i siarczan magnezu), co jest niezgodne z 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002r. w sprawie podstawowych warunków prowadzenia apteki (Dz. U. Nr 187 poz.1565), b) surowiec: Woda oczyszczona 250 g, bez oznaczenia daty i godziny otwarcia butelki, co jest niezgodne z wymogami określonymi dla wody oczyszczonej przeznaczonej na potrzeby receptury aptecznej zawartymi w FP IX tom II (str. 3556) i 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 183 poz. 1531), c) otwarte opakowanie produktu leczniczego używanego jako surowiec farmaceutyczny - Vitaminum A+D3 10 ml Medana (t. waż. po otwarciu 4 miesiące), bez oznaczenia daty otwarcia, co jest niezgodne z wymogami producenta, 2

3 d) opakowanie surowca: Oleju kakaowego100g (s , t.w r.) przechowywane w temperaturze 20 0 C, a nie zgodnie z wymogami producenta w temperaturze15 C. 4. W izbie recepturowej znajdował się lek recepturowy zaopatrzony w etykietę apteczną zawierającą jedynie skład i sposób użycia leku, co jest niezgodne z 7 ust. 1 pkt. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie podstawowych warunków prowadzenia apteki (Dz. U. Nr 187 poz. 1565). Lek został pobrany do analizy w Laboratorium Kontroli Leków. 5. W aptece realizuje się odpisy recept wystawiane w innej aptece, co jest niezgodne z 8 ust. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. poz. 260). 6. Technik farmaceutyczny wystawia odpisy recept, ponadto na niektórych odpisach sporządzanych w aptece brak daty wystawienia recept, których dotyczy odpis, co jest niezgodne odpowiednio z 8 ust. 4 oraz z 8 ust. 4 punkt 10 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. poz. 260). 7. Produkty lecznicze i inny asortyment przechowywany w aptece nie posiada cen jednostkowych na opakowaniach, co jest niezgodne z art. 12 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 5 lipca 2001r. o cenach (Dz. U. nr 97, poz.1050 z późn. zm.). 8. Ewidencja sporządzanych leków recepturowych nie jest prowadzona prawidłowo brak wpisu czasu przyjęcia recepty do realizacji i czasu sporządzenia leku, co jest niezgodne z 9 ust. 2 pkt.1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie podstawowych warunków prowadzenia apteki (Dz. U. Nr 187 poz. 1565). 9. Na receptach z lekiem recepturowym stwierdzono brak adnotacji o czasie sporządzenia leku oraz czytelnych podpisów i pieczątek osób sporządzających lek recepturowy, co jest niezgodne z 3 ust. 1 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz. U. Nr.183 poz. 1531). 10. W aptece prowadzone są działania mające na celu zwiększenie sprzedaży produktów leczniczych i innego asortymentu apteki poprzez proponowanie uczestnictwa w programach lojalnościowych, mogących stanowić reklamę działalności apteki, co narusza art. 94 a ust 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 45 poz. 271 z późn. zm). 3

4 Pismem z dnia 25 listopada 2013 r. (data wpływu r.) Strona złożyła wyjaśnienia dotyczące nieprawidłowości zawartych w pkt XXI, ppkt 1-9 protokołu kontroli OWIF JF.BGA z dnia r. W wyjaśnieniach do protokołu Strona poinformowała, że cyt.: ( ) Ad.1 Stwierdzono dwa przypadki zakupu z innej apteki tj.: - Zakupiono produkt leczniczy Clexane w ilości 1 op. od apteki DOZ w Kluczborku przy ul. Jagiellońskiej 14 z uwagi na pilną potrzebę pacjenta. W tym czasie w hurtowniach był brak dostępu do preparatu jw. Zgodnie z art. 95 ust 1 ustawy PF apteka jest zobowiązana do zaspokajania potrzeb ludności w leki. Zakup miał charakter incydentalny. - Z apteki DOZ we Wrocławiu zakupiono kremy firmy Soraya Beauty co jest dozwolone przepisami, albowiem tylko produkty lecznicze oraz wszystkie produkty refundowane apteka musi kupować w hurtowniach farmaceutycznych. Ad.2 Przeterminowane produkty lecznicze, których obecność stwierdzono w pomieszczeniu receptury były przeznaczone do utylizacji i czekały na przeniesienie do szafy pancernej, w której składowane są preparaty przeterminowane do czasu odebrania przez firmę Unitrans. W chwili obecnej wszystkie produkty przeterminowane są zabezpieczone i przechowywane oddzielnie zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgłoszono ich utylizację do firmy Unitrans. W najbliższych dniach przeterminowane produkty z apteki zostaną oddane do utylizacji. Ad.3 Wszystkie stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości w zakresie przechowywania surowców farmaceutycznych w izbie recepturowej zostały usunięte, a otwarte opakowania wraz z zawartością przekazane do utylizacji. Ad.4 Etykiety na leku recepturowym opisywane są zgodnie z par.7 ust.1 pkt 2 i 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie podstawowych warunków prowadzenia apteki. Stwierdzony przypadek opisania leku recepturowego niezgodnie z przepisami miał charakter incydentalny. Ad. 5 i 6 Personel apteki został ponownie przeszkolony w zakresie realizacji odpisów recept oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich i stwierdzona nieprawidłowość nie będzie miała miejsca. Ad.7 Zgodnie z przepisami do końca 2013 r. nie ma obowiązku oznakowania ceną niektórych towarów w tym towarów o małych gabarytach do jakich zaliczają się leki. Z informacji jaką uzyskałem od właściciela apteki w najbliższym czasie w Sali ekspedycyjnej apteki zostanie zamontowany cennik w formie elektronicznej za pomocą którego każdy klient będzie mógł sprawdzić aktualną cenę towaru. 4

5 Ad.8 Obecnie ewidencja sporządzanego leku recepturowego jest prowadzona zgodnie z par. 9 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie podstawowych warunków prowadzenia apteki. Ad.9 Stwierdzone nieprawidłowości w zakresie danych umieszczonych na receptach recepturowych zostały usunięte. Obecnie recepty recepturowe opisywane są zgodnie z par. 3 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych.. Powyższe wyjaśnienia zostały przygotowane w porozumieniu z właścicielem apteki przez Pana mgr farm. Przemysława Wyzgę, osobę upoważnioną do reprezentowania podmiotu w czasie kontroli apteki, do podpisania protokołu pokontrolnego, złożenia pisemnych zastrzeżeń i wyjaśnień do protokołu z kontroli oraz udzielenia odpowiedzi na zalecenia pokontrolne. Wyjaśnienia te zostały uznane za wyczerpujące i wystarczające do umorzenia postępowania w sprawie przedmiotowych niezgodności. W dniu r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego w Opolu wpłynęło pismo z dnia r. wystosowane przez osobę upoważnioną Pana mgr farm. Przemysława Wyzgę, w którym poinformował OWIF o zawieszeniu funkcjonowania w przedmiotowej aptece obsługi Programu 60+. Fakt ten został również potwierdzony przez przedsiębiorcę prowadzącego aptekę w piśmie z dnia r. (data wpływu r.), który w piśmie wyjaśnił także zasady dystrybucji kart Pacjent w centrum uwagi i wydawania na ich podstawie kuponów rabatowych na zakup wybranego asortymentu, które cyt.: ( ) w ocenie strony, nie zawierają elementów niedozwolonej reklamy w rozumieniu art. 94a ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne. Uczestnictwo przedmiotowej apteki w Programie 60+, jak również dystrybucja kart Pacjent w centrum uwagi stanowiło nieprawidłowość opisaną w pkt XXI ppkt 10 protokołu kontroli znak OWIF JF.BGA. W piśmie tym strona wniosła o umorzenie przedmiotowego postępowania. W dniu r. (data wpływu r.) Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny wystosował do przedsiębiorcy prowadzącego aptekę pismo, w którym wezwał do wskazania w jakim okresie czasu przedmiotowa apteka uczestniczyła w Programie 60+ oraz na jakiej zasadzie funkcjonował ten program. W piśmie z dnia r. (data wpływu r.) Strona poinformowała OWIF, iż Program 60+ funkcjonował w przedmiotowej aptece w okresie od dnia roku do dnia roku i wyjaśniła zasady Programu 60+ prowadzonego przez spółkę epruf S.A. przy współpracy z innymi podmiotami, obejmującym skierowaną do osób po sześćdziesiątym roku życia specjalną, dostosowaną do potrzeb tej grupy odbiorców ofertę produktów i usług. 5

6 Pismem z dnia r. Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny zawiadomił Stronę o zamiarze zakończenia postępowania w związku ze zgromadzeniem całego materiału dowodowego oraz pouczył o prawie do zapoznania się z materiałem dowodowym i ustosunkowania do niego w terminie 7 dni od dnia zawiadomienia. Zawiadomienie zostało doręczone Stronie w dniu r. Do dnia wydania decyzji Strona nie skorzystała z prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów, materiałów i złożenia wyjaśnień, przysługującego jej na podstawie art Kpa. Po rozpatrzeniu całego materiału dowodowego w sprawie Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny stwierdził, co następuje: 1. Stan faktyczny: Przedsiębiorca, Apteka w Rynku SIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Jawna z siedzibą w Łodzi, prowadzi aptekę ogólnodostępną na podstawie posiadanego zezwolenia (koncesji) znak FAA.A.2788/91 wydanego przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia r., ważnego z decyzją zmieniającą wydaną przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego znak GIF-P-Z- FAA.A.2788/91/TP/03 z dnia r., z decyzją Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w Opolu znak OWIF-GIF-P-Z- FAA.A.2788/91/TP/03/27/06 z dnia r. oraz z decyzją Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w Opolu znak FAA.A2788/91 z dnia r. na prowadzenie apteki ogólnodostępnej o nazwie Apteka Dbam o Zdrowie w Kluczborku przy ul. Rynek 21. Od roku do roku przedsiębiorca ten, co sam potwierdził w swoich pisemnych wyjaśnieniach, prowadził w przedmiotowej aptece Program 60+. Program 60+ oferuje obniżenie kosztów dla pacjenta (klienta) apteki poprzez rabatowanie przy zakupie wybranych leków bez recepty oraz pełnopłatnych na receptę. Pacjent tego programu posługuje się w aptece przypisaną do siebie kartą zwaną legitymacją, którą może zamówić telefonując na bezpłatną infolinię pod nr telefonu Kartę może odebrać we wskazanej przez siebie aptece, do której dostarczana jest kurierem. O programie możemy się dowiedzieć tylko w wybranych aptekach należących do aptek Dbam o Zdrowie i na portalu internetowym.. Program oferuje przywileje dla pacjentów posiadających legitymację Programu m.in. Specjalne niskie ceny na ponad leków przez cały rok, ale tylko w wybranych aptekach należących do aptek Dbam o Zdrowie 6

7 Na skutek wszczętego postępowania przedsiębiorca wycofał się z tej formy reklamy. Dowodem na to są nieprawidłowości opisane w pkt XXI ppkt 10 protokołu znak OWIF JF.BGA z dnia r. oraz wyjaśnienia przedsiębiorcy z dnia 29 listopada 2013 roku. 2. Podstawa prawna: Niniejsza decyzja została wydana w oparciu o następujące przepisy prawa powszechnego - art. 94a ust. 1, 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity - Dz. U. Z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) 1. Zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Nie stanowi reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego 2. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie działalności reklamowej aptek, punktów aptecznych i placówek obrotu pozaaptecznego - art. 108 ust. 4 pkt. 7b ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity - Dz. U. Z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) Organy Inspekcji Farmaceutycznej wydają decyzje w zakresie: 7) reklamy: b) działalności aptek i punktów aptecznych - art. 129b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne ( tekst jednolity - Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) 1.Karze pieniężnej w wysokości do złotych podlega ten kto wbrew przepisom art. 94a prowadzi reklamę apteki, punktu aptecznego, placówki obrotu pozaaptecznego oraz ich działalności 2.Karę pieniężną, określoną w ust. 1, nakłada wojewódzki inspektor farmaceutyczny w drodze decyzji administracyjnej. Przy ustalaniu wysokości kary uwzględnia się w szczególności okres, stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów Zgodnie z art. 94a ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Nie stanowi reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego. Przepis ten jako reklamę kwalifikuje wszystkie działania, które nie stanowią informacji o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego. Dozwolona jest reklama produktów leczniczych na terenie apteki spełniająca określone wymagania prawne. Wszystkie inne formy marketingu dotyczące apteki i jej działalności mieszczą się w pojęciu reklamy i są zabronione. 7

8 Zgodnie z art. 94a ust. 2 oraz art. 129b ust. 1 i 2 Prawa farmaceutycznego Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie działalności reklamowej aptek, punktów aptecznych i placówek obrotu pozaaptecznego a w razie stwierdzenia naruszenia przepisu ust. 1 i prowadzenia reklamy działalności apteki, nakłada na przedsiębiorcę karę pieniężną. Stąd OWIF jest organem właściwym do wydania decyzji w przedmiotowej sprawie a nakaz, jaki skierował do przedsiębiorcy mieści się w kompetencjach wyznaczonych w cytowanym przepisie. Analizę stanu faktycznego ustalono w niniejszej sprawie na podstawie : - protokołu z kontroli planowej znak OWIF JF.BGA z dnia r.; - pisemnych wyjaśnień Strony z dnia 25 listopada 2013 r. (data wpływu do tutejszego Inspektoratu drogą mailową r., data wpływu drogą pocztową r.); - pisemnych wyjaśnień Strony z dnia 2 grudnia 2013 r. (data wpływu do tutejszego Inspektoratu droga mailową r., data wpływu droga pocztową r.); - pisemnych wyjaśnień Strony z dnia 29 listopada 2013 r. (data wpływu do tutejszego Inspektoratu r.); - pisemnych wyjaśnień Strony z dnia 18 grudnia 2013 r. (data wpływu do tutejszego Inspektoratu r.). W chwili obecnej, mając na uwadze wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (także już prawomocne) odnoszące się do różnych form działalności reklamowej związanej z aptekami należy uznać że:...za reklamę działalności apteki należy uznać każde działanie, skierowane do publicznej wiadomości, którego celem jest zainteresowanie klientów do zakupów leków w danej aptece.(...) Według oceny Sądu, reklama nie musi zawierać w sobie wyraźnych elementów ocennych ani zachęcających do zakupu. Wystarczy, że wywoła u odbiorców zainteresowanie produktem i chęć jego nabycia. Takie wyjaśnienia znalazły się m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2013 r., sygn. akt VI SA/Wa 453/13. Swoje stanowisko sąd oparł na definicjach reklamy powszechnie już uznawanych w orzecznictwie (nie tylko sądów administracyjnych), zgodnie z którym reklama to nie tylko czysta informacja, ale również zachęty i eksponowanie walorów produktu. W wyroku WSA o sygn. akt VI SA/Wa 838/10 za reklamę apteki uznano wszelkie działania polegające na informowaniu i zachęcaniu do zakupu produktu leczniczego lub wyrobu medycznego w danej aptece lub punkcie aptecznym mającą na celu zwiększenie ich sprzedaży. 8

9 Sąd Najwyższy w sprawie II CSK 289/07, opierając się na definicji zawartej w art. 52 Prawo farmaceutyczne oraz na podstawie art. 16 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz z późn. zm.) uznał, że reklama oznacza każde przedstawienie (wypowiedź) w jakiejkolwiek formie w ramach działalności handlowej, gospodarczej, rzemieślniczej lub wykonywania wolnych zawodów, dokonane w celu wspierania zbytu towarów lub usług. Powszechnie przyjmuje się, że reklamą są wszelkie formy przekazu, w tym także takie, które nie zawierając w sobie elementów ocennych ani zachęcających do zakupu, mogą jednak zostać przyjęte przez ich odbiorców jako zachęta do kupna. Wskazuje na to m.in. także art. 16 ust. 1 pkt 4 ZNKU, uznający za czyn nieuczciwej konkurencji wypowiedź, która zachęcając w istocie do nabycia towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji. Podobnie Sąd Najwyższy w sprawie II CSK 289/07 doprecyzował, iż przy rozróżnieniu informacji od reklamy trzeba mieć na względzie, że podstawowym wyznacznikiem przekazu reklamowego jest nie tylko mniej lub bardziej wyraźna zachęta do kupna towaru, ale i faktyczne intencje podmiotu dokonującego przekazu oraz odbiór przekazu przez podmioty, do których jest kierowany. Wypowiedź jest reklamą, gdy nad warstwą informacyjną przeważa zachęta do nabycia towaru - taki cel przyświeca nadawcy wypowiedzi i tak odbiera ją przeciętny odbiorca, do którego została skierowana. W toku postępowania w piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. Strona wskazała, że w przedmiotowej aptece nie funkcjonuje Program 60+. Do pisma strona dołączyła kopię rezygnacji z uczestnictwa w programach obsługiwanych na mocy umowy z epruf S.A. z podaną datą wyłączenia z uczestnictwa 28 listopada 2013 r. Tym samym Strona wniosła o umorzenie postępowania, gdyż wedle Strony postępowanie prowadzone w sprawie naruszenia art. 94a ust. 1 Prawa Farmaceutycznego stało się bezprzedmiotowe. Pismem z dnia 10 grudnia 2013 roku Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny wezwał stronę do wskazania w jakim okresie czasu przedmiotowa apteka uczestniczyła w Programie 60+ oraz na jakich zasadach funkcjonował ten program. W odpowiedzi z dnia 18 grudnia 2013 roku Strona poinformowała OWIF, iż Program 60+ cyt.: funkcjonował w przedmiotowej aptece w okresie od dnia r. do dnia r. oraz że cyt.: Apteka prowadzona przez nas była podmiotem uczestniczącym w Programie 60+ jedynie w tym znaczeniu, że dokonując sprzedaży określonych produktów, nierefundowanych ze środków publicznych, honorowała uprawnienia uczestników tego Programu do skorzystania z przypisanych do tych produktów cen. Strona wyjaśniła też, że cyt.: ( ) nie jest nam wiadome, aby jakiekolwiek materiały informujące o Programie 60+, które były dystrybuowane przez jego organizatorów, zawierały publiczny, skierowany do konsumentów, potencjalnie zainteresowanych Programem 60+ komunikat o charakterze reklamowym, zachęcający 9

10 do korzystania z usług apteki prowadzonej przez nas. Zgodnie z naszą wiedzą, materiały dotyczące Programu 60+ otrzymywały jedynie osoby, które zarejestrowały się już w tym Programie, zaś w samej korespondencji zawarte były informacje o ofercie Programu 60+, zasadach jego funkcjonowania, a także informacja o lokalizacji aptek, które honorowały legitymację Programu 60+.Tego rodzaju informacja nie naruszała zakazu reklamy apteki i ich działalności( ). Istotą zapisu art. 94a ust. 1, jest stwierdzenie, że jedynie informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego nie jest rozumiana przez ustawodawcę jako reklama oraz dozwolona jest reklama produktów leczniczych na terenie apteki spełniająca określone wymagania prawne. Wszystkie inne formy marketingu dotyczące aptek, punktów aptecznych i ich działalności mieszczą się w pojęciu reklamy i są zabronione. W wyroku WSA o sygn. VI SA/Wa 1594/13 zdaniem Sądu uczestnictwo cyt. (...) w Programie "(...)" jest komunikowane publicznie. Poprzez prasę, Internet i materiały informacyjne (w tym plakaty i ulotki) program ten trafia do nieokreślonego kręgu potencjalnych klientów apteki, co niewątpliwie ma na celu zwiększenie obrotu apteki biorącej w nim udział. Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż z Programu "(...)" korzystać mogą nie tylko osoby po sześćdziesiątym roku życia, ale także ich "opiekunowie" - dzieci, wnuki. W tym samym wyroku Sąd stwierdził, że cyt. ( ) programy tego rodzaju służą przyciągnięciu nowych klientów i zatrzymaniu starych, a w rezultacie mają za zadanie doprowadzenie do wzrostu sprzedaży poprzez budowanie lojalności wśród obecnych najbardziej wartościowych klientów, stanowiąc narzędzia promocji konsumenckiej stosowanej w sprzedaży, gdzie konsumenci nagradzani są w zależności od częstotliwości nabywania produktów lub usług danej firmy czy też wielkości zakupów. Programy lojalnościowe zapewniają nie tylko podniesienie sprzedaży i często osłabienie pozycji konkurencji, ale i bezpłatną reklamę, gdyż przyciągają klientów do konkretnych aptek zachęcając ich w ten sposób do nabywania produktów leczniczych. Oferowany program poprzez zachętę do kupna produktów we wskazanych poprzez Internet aptekach ma na celu zwiększenie obrotów uczestniczących w nim aptek; jednocześnie posiada również walor informacyjny. Adresy tych aptek, tak jak adres apteki prowadzonej przez ( ), udostępnione są w Internecie ( ). Niewątpliwie informacja o aptece poprzez jej udział w programie lojalnościowym jest jednocześnie zachętą do skorzystania z jej usług. Z kolei aprobata dla dopuszczenia organizowania programów lojalnościowych poprzez wskazywanie adresów aptek, które biorą w nim udział, byłaby w ocenie Sądu, ominięciem zakazu, o którym mowa w art. 94a ust. 1 PF. 10

11 W świetle powyższego nie sposób podzielić stanowiska Strony iż jej udział w Programie 60+ nie narusza przepisu art. 94a PF. W wyroku o sygn. VI SA/Wa 1594/13 Sąd stwierdził, że cyt.: Promocję, stanowiącą zachętę do nabywania produktów, charakteryzuje bowiem komercyjny charakter, cel, jakim jest wola zwiększenia obrotów danej apteki. Do uznania reklamowego charakteru danych działań bez znaczenia jest to, czy reklama adresowana jest do klientów już pozyskanych czy też potencjalnych. Nie można przyjąć, że reklama adresowana jest tylko do "nowych" klientów, gdyż jej celem jest również zachęcenie do dalszego korzystania z usług apteki osób, które już się w niej zaopatrywały.. Mając na uwadze powyższe ustalenia i analizy Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny stwierdza, że działanie przedsiębiorcy stanowiło niedozwoloną reklamę działalności apteki, o której mowa w art. 94a ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne. W tej sytuacji, zgodnie z art. 94a ust. 3 w/w ustawy Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny był zobligowany do wydania decyzji nakazującej zaprzestanie tego działania. Mając jednak na względzie wskazanie przez Stronę faktu usunięcia niezgodności zawartych w protokole z kontroli planowej znak OWIF JF.BGA z dnia r. oraz rezygnacji z uczestnictwa w Projekcie 60+ z dniem 28 listopada 2013 roku OWIF uznał, że postępowanie w sprawie stało się bezprzedmiotowe. Zgodnie z art Kpa, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. W części dotyczącej nakazu zaprzestania prowadzenia reklamy dalsze postępowanie w niniejszej sprawie stało się zbędne bowiem przedsiębiorca reklamy w chwili obecnej nie prowadzi. Stąd zastosowanie art Kpa należy uznać za właściwe w tym stanie rzeczy. Nie ulega jednak wątpliwości fakt naruszenia przez Stronę zakazu z art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne, w związku z czym OWIF zobligowany jest przez art. 129 b Prawa farmaceutycznego do nałożenia kary. Art. 129b ust. 1 i 2 stanowi, cyt.: Karze pieniężnej w wysokości do złotych podlega ten kto wbrew przepisom art. 94a prowadzi reklamę apteki, punktu aptecznego, placówki obrotu pozaaptecznego oraz ich działalności. Karę pieniężną, określoną w ust. 1, nakłada wojewódzki inspektor farmaceutyczny w drodze decyzji administracyjnej. Przy ustalaniu wysokości kary uwzględnia się w szczególności okres, stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów. Jak wynika z powyższego kara ta nakładana jest zawsze po stwierdzeniu naruszenia a jej wysokość uzależniona jest od wskazanych powyżej elementów. Zdaniem OWIF kara w wysokości 3500 zł spełnia wymogi przepisu. 11

12 W tym miejscu należy także wyjaśnić, że art. 129b ma zastosowanie w każdym przypadku stwierdzenia prowadzenia reklamy aptek lub działalności aptek, niezależnie od faktu zakończenia tej działalności po wszczęciu postępowania. Kara wymierzana jest bowiem za fakt prowadzenia reklamy. Zaprzestanie działalności reklamowej nie zmienia faktu jej prowadzenia podlegającego karze. Kara odnosi się za reklamę prowadzoną we wskazanym okresie. Mając powyższe na uwadze umorzenie postępowania w sprawie nakazania zaprzestania reklamy z jednoczesnym nałożeniem kary za prowadzenie reklamy działalności apteki w okresie od co najmniej r. do dnia r. jest uzasadnione. Pouczenie: Od niniejszej decyzji służy stronie, na podstawie art i 2 oraz art i 2 kpa, odwołanie do Głównego Inspektora Farmaceutycznego za pośrednictwem Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w terminie 14 dni od daty doręczenia. okrągła pieczęć Opolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny mgr farm. Marek Brach 12