Osady geosystemów bagiennych delty wstecznej Łupawy - charakterystyki fizyczno-chemiczne i zapis wpływów morskich
|
|
- Joanna Szymczak
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Opublikowano: Rzeszewski M., Geosystemy bagienne delty wstecznej Łupawy. [W:] Badania podstawowe i aplikacyjne w naukach geograficznych. Kasprzak L. (red.), Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań. s Osady geosystemów bagiennych delty wstecznej Łupawy - charakterystyki fizyczno-chemiczne i zapis wpływów morskich Michał Rzeszewski Instytut Geoekologii i Geoinformacji, Zakład Geologii i Paleogeografii Czwartorzędu, mrz@amu.edu.pl Zarys treści Obszar bagnisk delty wstecznej Łupawy została objęta w XX wieku systemem wałów przeciwpowodziowych, co dało możliwość porównania osadów tego samego środowiska będących zarówno pod wpływem zalewów sztormowych jak i przed nimi chronionych. Wyniki analiz składu geochemicznego i cech fizycznych z dwóch pobranych rdzeni pokazują znacznie większą zmienność, wyrażoną wartościami odchylenia standardowego, wskaźników uziarnienia, wysortowania i zasolenia, w osadach będących pod wpływem zalewów sztormowych. Różnice między rdzeniami w korelacjach badanych cech sugerują zmianę czynników kontrolujących charakter środowiska sedymentacyjnego. W osadach odizolowanych od wpływów morskich czynnikiem odgrywającym istotną rolę jest post-depozycyjne przekształcenie osadów. Zaobserwowane prawidłowości sugerują możliwość trwałego zapisu w osadach zmian intensywności wpływów morskich. 1. Wstęp Wybrzeża są miejscem stałego ścierania się wpływów morskich i lądowych. Spośród występujących w tej strefie środowisk ujściowe odcinki rzek i tworzące się w ich sąsiedztwie geosystemy bagienne mogą być traktowane jako swoiste archiwa informacji o historii i kształcie interakcji lądu i morza (Allen & Pye 1992; Goff & Chagué-Goff 1999). Osady słonych bagnisk z uwagi na bardzo ograniczoną bioturbację i duże natężenie akumulacji (Singh & Nayak 2009) są dobrym nośnikiem informacji o dynamice środowiska sedymentacyjnego i wykorzystuje się je w badaniach tak paleogeograficznych(yang et al. 2008; Ward et al. 1998; Roman et al. 1997) jak i wpływu działalności człowieka (Speelmans et al. 2007; Chang et al. 2001). Obserwowany w ostatnich latach, również na polskim wybrzeżu, wzrost poziomu morza i towarzysząca mu zwiększona częstotliwość zalewów sztormowych (Rotnicki & Borzyszkowska 1999) spowodowały konieczność poznania efektów jakie zmiany te mogą wywołać we wrażliwych geosystemach
2 nadmorskich. Jedną z niewiadomych jest odpowiedź na pytanie czy częstsze zalewy sztormowe pozostawiają ślad w fizyczno-chemicznych właściwościach osadów i czy na tej podstawie można konstruować prognozy ich dalszego rozwoju. Rycina 1. Lokalizacja obszaru badań. 2. Założenia i cel badań Celem niniejszej analizy było sprawdzenie na ile wpływy morskie odzwierciedlają się w osadach badanego środowiska i czy zapis ten jest wykrywalny pomimo modyfikacji cech fizyczno-chemicznych na skutek procesów wczesnej diagenezy. Podczas interpretacji uzyskanych wyników przyjęto następujące dodatkowe założenia: Przed wprowadzeniem zaburzeń w postaci działalności człowieka warunki środowiskowe oraz charakter procesów akumulacyjnych na całym obszarze delty wstecznej Łupawy były zbliżone a jedynym czynnikiem wyróżniającym odcinek zachodni jest wał przeciwpowodziowy. Założenie to jest o tyle istotne, iż nie można wykluczyć asymetrii depozycji między brzegami Łupawy. Cechy osadów akumulowanych w geosystemach bagiennych delty są wynikiem interakcji zarówno wpływów lądowych jaki morskich a co za tym idzie odzwierciedlają zmiany ich natężenia. Wpływ zalewów sztormowych na obszar odcięty wałem przeciwpowodziowym jest dużo mniejszy niż na otwartą część delty - zmniejszona jest tak częstość jak i wielkość epizodów całkowitej saturacji osadów.
3 3. Obszar badań W celu zbadania obecności w zapisie sedymentologicznym wpływu zalewów sztormowych wybrano teren delty wstecznej Łupawy na odcinku między jeziorem Gardno a miejscowością Rowy (Rycina 1). Jego dość wyjątkową cechą jest fakt występowania sztucznej formy wału przeciwpowodziowego zlokalizowanego wyłącznie na zachodnim brzegu Łupawy, powstałego w lata 50-tych XX wieku (Mudryk 2003). Pozwoliło to mieć nadzieję na wydzielenie, przez porównanie materiału pochodzącego z obu stron delty, sygnału charakteryzującego wpływy morskie. 4. Metody Do badań pobrano 6 rdzeni za pomocą sondy typu Instorf o 10 cm średnicy próbnika 2 po stronie zachodniej i 4 po stronie wschodniej delty. Do niniejszego opracowania użyto wyników uzyskanych z analizy materiału z dwóch rdzeni: DŁ-1 reprezentującego osady izolowane od zalewów sztormowych i Łued-4 reprezentującego geosystem będący pod ich wpływem. Po dokonaniu makroskopowego opisu litologii rdzenie podzielono na 2 cm odcinki. Około 1 gram świeżego materiału przeznaczono do analizy uziarnienia - z tej partii osadu usunięto materię organiczną poprzez wygotowanie w perhydrolu a następnie poddano 24 godzinnej dyspersji chemicznej w 5,5 % roztworze heksametafosforanu sodu (Sperazza et al. 2004). Z uwagi na niską zawartość węglanów (brak reakcji z HCL) nie było konieczne ich usunięcie przed mineralizacją. Analizy składu granulometrycznego tak spreparowanej próby wykonano przy pomocy dyfraktometru laserowego Malvern Mastersizer Dla wszystkich prób zakres frakcji mieścił się w granicach wykrywalności użytego urządzenia. Rycina 2. Przebieg i poszczególne etapy analizy laboratoryjnej Pozostała część osadu została wysuszona w temperaturze 60 st. C i zhomogenizowana w
4 młynku agatowym do frakcji <0,1 mm. Zawartość materii organicznej została określona na podstawie wielkości strat na prażeniu (LOI) w temperaturze 550 st. C. W celu przygotowania do analizy spektrometrycznej materiał został roztworzony w wodzie królewskiej (aqua regia) według zmodyfikowanej procedury ISO (Bechtel et al. 2007). Pomiary koncentracji poszczególnych pierwiastków zostały wykonane przy użyciu spektrometru absorpcji atomowej Carl-Zeis Nova 300. Poprawność procedury była kontrolowana przy pomocy materiałów referencyjnych CP-1 oraz Metals in Sewadge Sludge. W obu przypadkach uzyskane wartości nie odbiegały od standardów o więcej niż 10% dla Na, K, Fe, Ca, Mg, Cu i 15% dla Mn. Zawartość krzemionki biogenicznej i terygenicznej uzyskano z różnicy pomiędzy ostatecznym residuum a materią rozpuszczalną w NaOH. Przebieg całej procedury ilustruje Rycina 2. Do analizy użyto osadów pochodzących maksymalnie z głębokości 50 cm. Wynika to z faktu, iż poniżej tej granicy w profilu Łued-4 występuje praktycznie sam piasek i koncentracje pierwiastków są zbyt małe dla przeprowadzenia wiarygodnych porównań. Ponadto wydaje się mało prawdopodobne aby w na tej głębokości znajdowały się osady młodsze niż 100 lat. 5. Właściwości fizyczne i chemiczne osadów Pod względem litologicznym badane osady reprezentują układ typowy dla omawianego geosystemu. Niezbyt miąższe przewarstwienia torfu i piasku reprezentują skrajne postaci warunków sedymentacyjnych - od regularnie podtapianego nadmorskiego bagniska do piaszczystej równi zalewowej będącej rezultatem działalności sztormów, przy czym obecność tych pierwszych świadczy o okresie względnej stabilizacji a warstewki piasku o znacznych zaburzeniach (Haslett 2000). Przeważającym typem osadu jest natomiast namuł o zmiennej w profilu pionowym zawartości materii organicznej i frakcji piaszczystej.
5 Rycina 3. Właściwości fizyczne osadów Mimo podobnej litologii i wskaźników uziarnienia (patrz Rycina 3) rdzenie różnią się między sobą. W rdzeniu Łued-4 poniżej 50 cm charakterystyczna szara barwa osadów piaszczystych świadczy o obecności stałych warunków redukcyjnych. Jako, że cecha ta w rdzeniu DŁ-1 występuje dopiero na od ok. 80 cm,, świadczyć to może o znacznie rzadszych epizodach pełnej saturacji osadu. W obu przypadkach obserwowane są bardzo zbliżone średnie wartości uziarnienia (Uz), zawartości materii organicznej i frakcji piaszczystej. Jednak po porównaniu odchyleń standardowych okazuje się, co widać również na wykresach, iż wspomniane wskaźniki w rdzeniu Łued-4 podlegają znacznie większym wahaniom (patrz Tabela 1). Wydaje się zatem uzasadnione twierdzenie o większej dynamice środowiska a co za tym idzie warunków sedymentacji, w systemie którego produktem są osady rdzenia Łued-4.. Mg dl-1 lued-4 dl-1 lued-4 1,15 2,19 % piasek 7,73 18,99 Ca 1,29 1,92 % ił 0,54 2,92 Fe 7,62 6,83 Uzi 0,40 0,97 Mn 0,06 0,10 Ws 0,17 0,29 Na 0,86 3,92 Sk 0,08 0,35 K Cu 1,08 0,01 1,34 0,06 LOI SiO2bio 6,82 7,87 15,87 9,18 Tabela 1.Wartości odchylenia standardowego dla analizowanych wskaźników. Porównanie zawartości i wzajemnych korelacji głównych pierwiastków ujawnia szereg różnic pomiędzy omawianymi rdzeniami. Najbardziej widoczna z nich to wzrost koncentracji wszystkich pierwiastków w górnych kilkunastu centymetrach rdzenia Łued-4, cecha niewystępująca
6 w drugim rdzeniu. Rycina 5. Korelogramy cech osadu. Taki kształt krzywych koncentracji jest charakterystyczny dla słonych bagnisk nadmorskich i jest skutkiem zmian poziomu strefy saturacji i związanej z nią granicy warunków redukcyjnych (Cundy & Croudace 1995). Ciągła oscylacja powoduje remobilizacje i powtórne wytrącanie pierwiastków, ze szczególnym uwzględnieniem frakcji Fe/Mn. Jednak w omawianym przypadku wydaje się wątpliwym aby to właśnie ten proces był głównym czynnikiem warunkującym obecność wyższych zawartości metali w górnej części rdzenia. Świadczy o tym bardzo silna i istotna korelacja z obecnością materii organicznej oraz brak różnicy w początku wznoszącego odcinka krzywej dla Fe i Mn, której można by się spodziewać z uwagi na większą stabilność związków tego pierwszego w słabo redukcyjnym środowisku. Podobnie jak w przypadku cech fizycznych porównanie wartości odchyleń standardowych sugeruje większą zmienność dynamiki środowiska w przypadku rdzenia Łued-4.
7 Analiza korelogramów (Friendly 2002) badanych cech (Rycina 5) ujawnia różnice także w ich wzajemnych stosunkach Silna wzajemna korelacja wszystkich, poza żelazem, metali oraz materii organicznej i uziarnienia w rdzeniu Łued-4 świadczy o dominującym wpływie dynamiki środowiska na zawartość pierwiastków w osadzie. Tak samo można odczytywać korelacja ze skośnością (Sk). Jeśli bowiem ujemne wartości tego wskaźnika są wynikiem wpływu zalewów sztormowych, co wydaje się realnym założeniem, to znaczy to że owe epizodu albo powodują dostawę dodatkowej ilości pierwiastków do systemu albo też zmianę warunków sedymentacji. Przy czym możliwe jest współwystępowanie obu tych czynników. Fakt, że żelazo z tej zależności jest wyłączone jest prawdopodobnie spowodowane jego wysoką mobilnością w warunkach zmiennego natlenienia. Rycina 4. Koncentracje analizowanych pierwiastków W rdzeniu DŁ-1 tak silne korelacje pomiędzy pierwiastkami nie występują, mniejsze znaczenie wydaje się mieć też zawartość materii organicznej. Wydaje się zatem, że znacznie większą rolę w kształtowaniu cech tego osadu miały procesy wczesnej diagenezy i różne dla poszczególnych pierwiastków zachowania postdepozycyjne. 6. Dyskusja Prezentowane wyniki wydają się świadczyć o większej dynamice środowiska na obszarze nie chronionym przed wpływami morskimi. Wpływ zalewów sztormowych jest na tyle silny, iż zaznacza się w cechach fizyczno-chemicznych osadu pomimo niewątpliwej działalności procesów wczesnej diagenezy. Istnieją zatem podstawy do wnioskowania o zmianach natężenia wpływów morskich a być może nawet powiązania ich z obserwowanym na polskim wybrzeżu
8 przyspieszonym wzrostem poziomu morza (Rotnicki & Borzyszkowska 1999). Wymaga to jednak dalszych badań ze szczególnym uwzględnieniem datowań bezwzględnych i poznania natężenia akumulacji osadów. 7. Podziękowania Autor chciałby przede wszystkim podziękować profesorowi Karolowi Rotnickiemu za inspirację i trafne uwagi oraz doktorowi Michałowi Woszczykowi za liczne konsultacje i poświęcony czas. Badanie nie byłyby również możliwe bez finansowego wsparcia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach grantu nr NN Literatura Allen, J.R. & Pye, K., Saltmarshes: morphodynamics, conservation and engineering significance, Cambridge University Press. Bechtel, A. et al., Biomarkers and geochemical indicators of Holocene environmental changes in coastal Lake Sarbsko (Poland). Organic Geochemistry, 38(7), Chang, Y.H. et al., Flood defence in the Blackwater Estuary, Essex, UK: The impact of sedimentological and geochemical changes on salt marsh development in the Tollesbury Managed Realignment site. Marine Pollution Bulletin, 42(6), Cundy, A.B. & Croudace, I.W., Sedimentary and geochemical variations in a salt marsh/mud flat environment from the mesotidal Hamble estuary, southern England. Marine chemistry, 51(2), Friendly, M., Corrgrams. The American Statistician, 56(4), Goff, J.R. & Chagué-Goff, C., A late Holocene record of environmental changes from coastal wetlands: Abel Tasman National Park, New Zealand. Quaternary International, 56(1), Haslett, S.K., Coastal systems, Taylor & Francis. Mudryk, Z., Jezioro Gardno, Słupsk. Roman, C.T. et al., Accretion of a New England (USA) salt marsh in response to inlet migration, storms, and sealevel rise. Estuarine, Coastal and Shelf Science, 45(6), Rotnicki, K. & Borzyszkowska, W., Accelerated sea level rise and its components at the Polish Baltic coast in the years W The evolution of coastal geosystems of the southern Baltic. Singh, K.T. & Nayak, G.N., Sedimentary and Geochemical Signatures of Depositional Environment of Sediments in Mudflats from a Microtidal Kalinadi Estuary, Central West Coast of India. Journal of Coastal Research, 25(3), Speelmans, M. et al., Influence of flooding, salinity and inundation time on the bioavailability of metals in wetlands. Science of the Total Environment, The, 380(1-3), Sperazza, M., Moore, J.N. & Hendrix, M.S., High-Resolution Particle Size Analysis of Naturally Occurring Very Fine-Grained Sediment Through Laser Diffractometry. Journal of Sedimentary Research, 74(5), Ward, L.G., Kearney, M.S. & Stevenson, C.J., Variations in sedimentary environmnets and accretionary patterns estuarine marshes undergoing rapid submergence, Chesapeake Bay. Marine Geology, 151, Yang, D.Y. et al., Holocene wetland environmental change based on major element concentrations and organic contents from the Cheollipo coast, Korea. Quaternary International, 176,
9
WYKŁAD 2016 ETD ETS SEDYMENTACJA. Erozja Transport Depozycja. Diageneza
ETD ETS SEDYMENTACJA Erozja Transport Depozycja Diageneza ETD ETS SEDYMENTACJA Erozja Transport Depozycja Diageneza ćwiczenia terenowe grupa I: 4 9 lipca grupa II: 11-16 lipca miejsce zakwaterowania: Radków
Bardziej szczegółowoAkumulacja osadów w dennych oraz odkładanie materii organicznej nocno-zachodnim Morzu Barentsa
Agata Zaborska Zakład Chemii i Biochemii Morza Instytutu Oceanologii PAN Akumulacja osadów w dennych oraz odkładanie materii organicznej w północnop nocno-zachodnim Morzu Barentsa. Akumulacja osadów dennych.
Bardziej szczegółowoProblemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bardziej szczegółowoStatystyka. Wykład 4. Magdalena Alama-Bućko. 13 marca Magdalena Alama-Bućko Statystyka 13 marca / 41
Statystyka Wykład 4 Magdalena Alama-Bućko 13 marca 2017 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 13 marca 2017 1 / 41 Na poprzednim wykładzie omówiliśmy następujace miary rozproszenia: Wariancja - to średnia arytmetyczna
Bardziej szczegółowoBioróżnorodność makrozoobentosu w fiordach arktycznych
Bioróżnorodność makrozoobentosu w fiordach arktycznych rozprawa habilitacyjna Maria Włodarska-Kowalczuk Zakład Ekologii Morza Pracownia Ekosystemów Morskich Bioróżnorodność makrozoobentosu w fiordach arktycznych
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE
WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH Oddział Krakowski STOP XXXIV KONFERENCJA NAUKOWA Kraków - 19 listopada 2010 r. Marcin PIĘKOŚ 1, Stanisław RZADKOSZ 2, Janusz KOZANA 3,Witold CIEŚLAK 4 WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA
Bardziej szczegółowoSkala zjawisk abrazyjnych w minionym 20 leciu na przykładzie Mierzei Dziwnowskiej
Skala zjawisk abrazyjnych w minionym 20 leciu na przykładzie Mierzei Dziwnowskiej Kazimierz Furmańczyk, Joanna Dudzińska-Nowak Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk o Morzu Europejska Agencja Środowiska:
Bardziej szczegółowoINSTYTUT OCEANOLOGII POLSKIEJ AKADEMII NAUK. Realizacja projektu
INSTYTUT OCEANOLOGII POLSKIEJ AKADEMII NAUK Realizacja projektu Opracowanie metody doboru typu konstrukcji wsporczej morskiej turbiny wiatrowej w polskich obszarach morskich Seminarium CTO 28_05_2014 Zespół
Bardziej szczegółowoZapis zmian hydrologicznych i klimatycznych w obszarach krasowych polski południowej na podstawie badań izotopowych
Zapis zmian hydrologicznych i klimatycznych w obszarach krasowych polski południowej na podstawie badań izotopowych Piotr Bałdys Fizyka techniczna sem. IX Plan seminarium Wstęp Skład izotopowy węgla w
Bardziej szczegółowoStatystyka. Wykład 4. Magdalena Alama-Bućko. 19 marca Magdalena Alama-Bućko Statystyka 19 marca / 33
Statystyka Wykład 4 Magdalena Alama-Bućko 19 marca 2018 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 19 marca 2018 1 / 33 Analiza struktury zbiorowości miary położenia ( miary średnie) miary zmienności (rozproszenia,
Bardziej szczegółowoChronologia holoceńskiej transgresji Bałtyku w rejonie Mierzei Łebskiej
Chronologia holoceńskiej transgresji Bałtyku w rejonie Mierzei Łebskiej Późny plejstocen i holocen polskiego brzegu i polskiej strefy ekonomicznej Bałtyku w świetle statystycznych analiz dat radiowęglowych
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 31 października 6 listopada 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne
Bardziej szczegółowoKlastyczne systemy depozycyjne
seuqcaj.net Klastyczne systemy depozycyjne Anna Wysocka Zakład ad Geologii Dynamicznej IGP Sposób b zaliczenia: Sprawdzian testowy na myślenie!!! Literatura zalecana: Terrigenous Clastic Depositional Systems,
Bardziej szczegółowo1 n. s x x x x. Podstawowe miary rozproszenia: Wariancja z populacji: Czasem stosuje się też inny wzór na wariancję z próby, tak policzy Excel:
Wariancja z populacji: Podstawowe miary rozproszenia: 1 1 s x x x x k 2 2 k 2 2 i i n i1 n i1 Czasem stosuje się też inny wzór na wariancję z próby, tak policzy Excel: 1 k 2 s xi x n 1 i1 2 Przykład 38,
Bardziej szczegółowomgr inż. Małgorzata Leja BM 4329 Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki Uniwersytet Rolniczy Hugona Kołłątaja w Krakowie Kraków,
mgr inż. Małgorzata Leja BM 4329 Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki Uniwersytet Rolniczy Hugona Kołłątaja w Krakowie Kraków, 11.02.2013 Wstęp Cel projektu Procesy morfologiczne Materiały i metody
Bardziej szczegółowoANALIZA GRANULOMETRYCZNA OSADÓW PRZEKROJU GEOLOGICZNEGO ŚWINOUJŚCIE II
XV SEMINARIUM NAUKOWE z cyklu REGIONALNE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA pn. Geotechnika w projektach wspieranych przez Unię Europejską na Pomorzu Zachodnim Szczecin Tuczno 6-7 lipca 2007 Leszek Józef KASZUBOWSKI
Bardziej szczegółowoUBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ
INSTYTUT TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W FALENTACH Zakład Doświadczalny w Biebrzy UBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ Jacek
Bardziej szczegółowoAnaliza środowiskowa, żywności i leków CHC l
Analiza środowiskowa, żywności i leków CHC 0307 l Ćwiczenie : Analiza próbek pochodzenia roślinnego - metale; analiza statystyczna Dobra Praktyka Laboratoryjna w analizie śladowej Oznaczanie całkowitych
Bardziej szczegółowoINSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Oddział we Wrocławiu. Görlitz
Görlitz 17.11.2014 Pakiet programów MIKE opracowany na Politechnice Duńskiej, zmodyfikowany przez Duński Instytut Hydrauliki, Zasady działania modeli: MIKE NAM - model konceptualny o parametrach skupionych,
Bardziej szczegółowoPlan stacjonarnych studiów II stopnia kierunku Oceanografia cykl kształcenia
Plan stacjonarnych studiów II stopnia kierunku Oceanografia cykl kształcenia 2017-2019 I ROK SPECJALNOŚĆ OCEANOGRAFIA BIOLOGICZNA SPECJALIZACJA BIOLOGIA MORZA SEMESTR ZIMOY 1 pkt. ECTS Ć Język angielski
Bardziej szczegółowoSZACOWANIE STOPNIA ZANIECZYSZCZENIA GLEB NA PODSTAWIE POMIARÓW ICH PODATNOŚCI MAGNETYCZNEJ
OTWARTE SEMINARIA IETU SZACOWANIE STOPNIA ZANIECZYSZCZENIA GLEB NA PODSTAWIE POMIARÓW ICH PODATNOŚCI MAGNETYCZNEJ Maciej Soja Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Katowice, 21.09.2017 PODATNOŚĆ
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE TECHNIK CHEMOMETRYCZNYCH W BADANIACH ŚRODOWISKA. dr inż. Aleksander Astel
ZASTOSOWANIE TECHNIK CHEMOMETRYCZNYCH W BADANIACH ŚRODOWISKA dr inż. Aleksander Astel Gdańsk, 22.12.2004 CHEMOMETRIA dziedzina nauki i techniki zajmująca się wydobywaniem użytecznej informacji z wielowymiarowych
Bardziej szczegółowoTest kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego
Bardziej szczegółowoOpinia geotechniczna dla zadania pn. Budowa wału dzielącego zbiornik górny Zalewu w Przedborzu na dwie części.
CZĘŚĆ OPISOWA 1. Podstawa opracowania. Podstawą opracowania jest umowa nr 64/2013 zawarta w dniu 17.05.2013 r. między Burmistrzem Miasta Przedborza mgr inż. Miłoszem Naczyńskim, reprezentującym Gminę Przedbórz,
Bardziej szczegółowoPiotr Kowalczuk Natura rozpuszczonej materii organicznej w morzach szelfowych w świetle najnowszych zastosowań spektroskopii fluorescencyjnej
Piotr Kowalczuk Natura rozpuszczonej materii organicznej w morzach szelfowych w świetle najnowszych zastosowań spektroskopii fluorescencyjnej Institute of Oceanology, Polish Academy of Sciences, ul. Powstańców
Bardziej szczegółowoI ROK SPECJALNOŚĆ OCEANOGRAFIA BIOLOGICZNA, SPECJALIZACJA BIOLOGIA MORZA. Ćw E E Z E Z
Plan stacjonarnych studiów II stopnia kierunku Oceanografia cykl kształcenia 2018-2020 I ROK SPECJALNOŚĆ OCEANOGRAFIA BIOLOGICZNA, SPECJALIZACJA BIOLOGIA MORZA SEMESTR ZIMOY 1 Ć Język angielski / English
Bardziej szczegółowoTestowanie nowych rozwiązań technicznych przy rekultywacji Jeziora Parnowskiego
Testowanie nowych rozwiązań technicznych przy rekultywacji Jeziora Parnowskiego Mgr inż. Katarzyna Pikuła 04.11.2011 r. Koszalin Teren badań Powierzchnia: 55,1 ha Objętość: 2395 tys. m 3 Głębokość max.:
Bardziej szczegółowoSEDYMENTOLOGIA, CECHY TEKSTURALNE OSADÓW ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa
ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty, uziarnienie, interpretacja procesowa ziarno, osad ziarnisty,
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 7 13 listopada 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoANALIZA MAKROSKOPOWA
ANALIZA MAKROSKOPOWA Wprowadzenie Metoda makroskopowa polega na przybliżonym określeniu rodzaju, nazwy, niektórych cech fizycznych oraz stanu badanego gruntu bez użycia przyrządów. Stosuje się ją w terenie
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 3 9 października 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w
Bardziej szczegółowoMIARY KLASYCZNE Miary opisujące rozkład badanej cechy w zbiorowości, które obliczamy na podstawie wszystkich zaobserwowanych wartości cechy
MIARY POŁOŻENIA Opisują średni lub typowy poziom wartości cechy. Określają tą wartość cechy, wokół której skupiają się wszystkie pozostałe wartości badanej cechy. Wśród nich można wyróżnić miary tendencji
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 26 czerwca 2 lipca 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 8-14 stycznia 2014r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoStacja Terenowa Zakładu Geologii i Paleogeografii Czwartorzędu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Czołpinie Smołdziński Las 33 76-204 SMołdZino
POLSKIE TERENOWE STACJE GEOGRAFICZNE Nazwa stacji i jej adres Stacja Terenowa Zakładu Geologii i Paleogeografii Czwartorzędu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Czołpinie Smołdziński Las 33 76-204 SMołdZino
Bardziej szczegółowoGEOTECHNICZNE WARUNKI POSADOWIENIA
PRZEDSIĘBIORSTWO GEOLOGICZNE GEOCENTRUM DAMIAN KLIMOWICZ 80-298 Gdańsk, ul. Czaplewska 32 NIP: 958-095-14-02 tel.+ 48 506 82 19 82 e-mail: geocentrum@geocentrum.co GEOTECHNICZNE WARUNKI POSADOWIENIA OPINIA
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA STOPÓW UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
STRUKTURA STOPÓW UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wykresy układów równowagi faz stopowych Ilustrują skład fazowy
Bardziej szczegółowoWZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia
WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia Zagadnienia do egzaminu magisterskiego na rok akademicki 2016/2017 Kierunek:
Bardziej szczegółowoAnaliza składowych głównych. Wprowadzenie
Wprowadzenie jest techniką redukcji wymiaru. Składowe główne zostały po raz pierwszy zaproponowane przez Pearsona(1901), a następnie rozwinięte przez Hotellinga (1933). jest zaliczana do systemów uczących
Bardziej szczegółowoLiczba godzin. pkt Razem Wykł. lab aud W ĆW. SEMESTR ZIMOWY 1 Język angielski / English E Seminarium I / Seminar I Z
Plan stacjonarnych studiów II stopnia kierunku Oceanografia cykl kształcenia 2017/2018-2018/2019 I ROK SPECJALNOŚĆ OCEANOGRAFIA BIOLOGICZNA SPECJALIZACJA BIOLOGIA MORZA Przedmiot SEMESTR ZIMOWY 1 Język
Bardziej szczegółowoDepozycja zanieczyszczonych osadów pozakorytowych
VII Zjazd Geomorfologów Polskich kraków 2005 Depozycja zanieczyszczonych osadów pozakorytowych górnej wisły na obszarze zalewowym o różnej szerokości Dariusz Ciszewski, Bartłomiej Wyżga Obszary zalewowe
Bardziej szczegółowoPróba własności i parametry
Próba własności i parametry Podstawowe pojęcia Zbiorowość statystyczna zbiór jednostek (obserwacji) nie identycznych, ale stanowiących logiczną całość Zbiorowość (populacja) generalna skończony lub nieskończony
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 20 stycznia 2016 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoTytuł prezentacji. Możliwość wykorzystania biowęgla w rekultywacji gleb zanieczyszczonych. metalami ciężkimi
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg-Piasecka 1, Piotr Chohura 2 1 Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław 2 Katedra
Bardziej szczegółowoDefinicje PN ISO Definicje PN ISO 3951 interpretacja Zastosowanie normy PN-ISO 3951:1997
PN-ISO 3951:1997 METODY STATYSTYCZNEJ KONTROI JAKOŚCI WG OCENY ICZBOWEJ ciągła seria partii wyrobów sztukowych dla jednej procedury analizowana jest tylko jedna wartość, która musi być mierzalna w skali
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 16 lutego 2018 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 17 23 października 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne
Bardziej szczegółowoOcena hydromorfologiczna cieków w praktyce
Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.: 32 259 22 92 email: ahamerla@gig.eu Patronat honorowy: Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
Bardziej szczegółowoPopulacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część
Populacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część populacji, którą podaje się badaniu statystycznemu
Bardziej szczegółowoZadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej
Bardziej szczegółowoWalidacja metod analitycznych Raport z walidacji
Walidacja metod analitycznych Raport z walidacji Małgorzata Jakubowska Katedra Chemii Analitycznej WIMiC AGH Walidacja metod analitycznych (według ISO) to proces ustalania parametrów charakteryzujących
Bardziej szczegółowoOcena hydromorfologiczna cieków w praktyce
Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.: 32 259 22 92 email: ahamerla@gig.eu Patronat honorowy: Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
Bardziej szczegółowoREAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW
REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza jakościowa bada
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 29 lipca 5 sierpnia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 3 9 lipca 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowo"Metale ciężkie w osadzie z wiejskiej oczyszczalni ścieków i kompoście - ocena przydatności do rolniczego wykorzystania"
"Metale ciężkie w osadzie z wiejskiej oczyszczalni ścieków i kompoście - ocena przydatności do rolniczego wykorzystania" Agnieszka RAJMUND 1), Marta BOŻYM 2) 1) Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Dolnośląski
Bardziej szczegółowoStatystyka. Wykład 5. Magdalena Alama-Bućko. 26 marca Magdalena Alama-Bućko Statystyka 26 marca / 40
Statystyka Wykład 5 Magdalena Alama-Bućko 26 marca 2018 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 26 marca 2018 1 / 40 Uwaga Gdy współczynnik zmienności jest większy niż 70%, czyli V s = s x 100% > 70% (co świadczy
Bardziej szczegółowoWykład 5. Opis struktury zbiorowości. 1. Miary asymetrii.
Wykład 5. Opis struktury zbiorowości 1. Miary asymetrii. 2. Miary koncentracji. Przykład Zbadano stawkę godzinową (w zł) pracowników dwóch branŝ, otrzymując następujące charakterysty ki liczbowe: Stawka
Bardziej szczegółowoKatedra Geomorfologii i Geologii Czwartorzędu. Zaproszenie do realizacji u nas pracy licencjackiej
Zaproszenie do realizacji u nas pracy licencjackiej Początki naszej jednostki sięgają 1959. Od tego czasu wypromowaliśmy ponad 600 absolwentów. Obecnie nasz zespół tworzy 9 pracowników i 4 doktorantów.
Bardziej szczegółowoANALIZA ZJAWISKA NIECIĄGŁOŚCI TWORZENIA MIKROWIÓRÓW W PROCESIE WYGŁADZANIA FOLIAMI ŚCIERNYMI
NIECIĄGŁOŚĆ TWORZENIA MIKROWIÓRÓW prof. dr hab. inż. Wojciech Kacalak, dr inż. Katarzyna Tandecka, dr inż. Łukasz Rypina Politechnika Koszalińska XXXIII Szkoła Naukowa Obróbki Ściernej Łódź 2015 ANALIZA
Bardziej szczegółowoWłaściwości tworzyw autoklawizowanych otrzymanych z udziałem popiołów dennych
Właściwości tworzyw autoklawizowanych otrzymanych z udziałem popiołów dennych dr inż. Zdzisław Pytel Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Materiałów Budowlanych V Międzynarodowa
Bardziej szczegółowoWykonanie warstwy odsączającej z piasku
D-02.02.01 SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE Wykonanie warstwy odsączającej z piasku 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Wykonanie warstwy odsączającej z piasku D-02.02.01 D-02.02.01. Wykonanie warstwy odsączającej
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 13 19 listopada 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 11 17 września 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoKarta zgłoszenia tematu pracy dyplomowej
Dzienne magisterskie Dzienne inżynierskie dr hab. inż. Andrzej Bluszcz, prof. Pol. Śl. opiekun pracy: dr inż. Jarosław Sikorski Określenie szybkości sedymentacji osadów metodą ołowiu 210 Pb z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW.
ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW. Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3 Data wydania: 21 lipca 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoZmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów.
Elżbieta Adamowicz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Zmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów. W badaniach koniunktury przedmiotem analizy są zmiany
Bardziej szczegółowoObieg węgla w Morzu Bałtyckim
Obieg węgla w Morzu Bałtyckim Karol Kuliński Zakład Chemii i Biochemii Morza Promotor: Prof. dr hab. inż. Janusz Pempkowiak Finansowanie: Działalność statutowa IOPAN, Temat II.2 Grant promotorski MNiSW
Bardziej szczegółowoPakiet Roboczy 1 Sztormy Historyczne
Pakiet Roboczy 1 Sztormy Historyczne Joanna Dudzińska-Nowak Uniwersytet Szczeciński Instytut Nauk o Morzu Baza danych wezbrań sztormowych polskiego wybrzeża Bałtyku. Baza danych zniszczeń sztormowych polskiego
Bardziej szczegółowoNazwy pierwiastków: ...
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20
Bardziej szczegółowoTransport i sedymentacja cząstek stałych
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 Slajd 4 Slajd 5 Akademia Rolnicza w Krakowie WIŚiG Katedra Inżynierii Wodnej dr inż. Leszek Książek Transport i sedymentacja cząstek stałych wykład 1, wersja 4.4 USM Inżynieria
Bardziej szczegółowoĆwiczenie LP2. Jacek Grela, Łukasz Marciniak 25 października 2009
Ćwiczenie LP2 Jacek Grela, Łukasz Marciniak 25 października 2009 1 Wstęp teoretyczny 1.1 Energetyczna zdolność rozdzielcza Energetyczna zdolność rozdzielcza to wielkość opisująca dokładność detekcji energii
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Prace wykonane w ramach projektu: Opracowanie i atestacja nowych typów materiałów odniesienia niezbędnych do uzyskania akredytacji europejskiej przez polskie laboratoria zajmujące
Bardziej szczegółowoLaminowane osady denne jeziora Szurpiły jako podstawa rekonstrukcji zmian środowiska przyrodniczego w północno-wschodniej Polsce
Landform Analysis, Vol. 9: 241 246 (2008) Laminowane osady denne jeziora Szurpiły jako podstawa rekonstrukcji zmian środowiska przyrodniczego w północno-wschodniej Polsce Ma³gorzata Kinder* 1, Wojciech
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 11 czerwca 17 czerwca 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne
Bardziej szczegółowoWykład 9 Wnioskowanie o średnich
Wykład 9 Wnioskowanie o średnich Rozkład t (Studenta) Wnioskowanie dla jednej populacji: Test i przedziały ufności dla jednej próby Test i przedziały ufności dla par Porównanie dwóch populacji: Test i
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie przestrzenne
VII Zjazd Geomorfologów Polskich kraków 2005 Zróżnicowanie przestrzenne osadów wypełniających zagłębienia bezodpływowe (pomorze zachodnie, górna parsęta) 1. Wprowadzenie Celem pracy było rozpoznanie cech
Bardziej szczegółowoWpływ Młodych Naukowców na Osiągnięcia Polskiej Nauki (7)
Materiały Konferencji Młodych Naukowców nt.: WPŁYW MŁODYCH NAUKOWCÓW NA OSIĄGNIĘCIA POLSKIEJ NAUKI - V Edycja Zakopane 23.11.2013, Poznań 30.11.2013 i 1.12.2013, Wrocław 14 i 15.12.2013 oraz Kraków 11.01.2014
Bardziej szczegółowoSkala zjawisk abrazyjnych w minionym 20 leciu na przykładzie Mierzei Dziwnowskiej
Skala zjawisk abrazyjnych w minionym 20 leciu na przykładzie Mierzei Dziwnowskiej Kazimierz Furmańczyk, Joanna Dudzińska-Nowak Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk o Morzu Europejska Agencja Środowiska:
Bardziej szczegółowo2011-05-19. Tablica 1. Wymiary otworów sit do określania wymiarów ziarn kruszywa. Sita dodatkowe: 0,125 mm; 0,25 mm; 0,5 mm.
Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych powinny odpowiadad wymaganiom przedstawionym w normie PN-EN 13043 Kruszywa do mieszanek bitumicznych i powierzchniowych utrwaleo stosowanych na drogach, lotniskach
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu
INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu Wykład 2 Charakterystyka morfologiczna koryt rzecznych 1. Procesy fluwialne 2. Cechy morfologiczne koryta rzecznego 3. Klasyfikacja koryt rzecznych 4. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoD WARSTWA MROZOOCHRONNA
D.04.02.02. WARSTWA MROZOOCHRONNA 1. Wstęp 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej (ST) Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem
Bardziej szczegółowoDominika Jezierska. Łódź, dn r.
Badania i ocena jakości środowiska morskiego Bałtyku rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 15 21 stycznia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoOTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE W POLSCE Struktura funduszy emerytalnych pod względem liczby członków oraz wielkości aktywów
OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE W POLSCE Struktura funduszy emerytalnych pod względem liczby członków oraz wielkości aktywów Tomasz Gruszczyk Informatyka i Ekonometria I rok, nr indeksu: 156012 Sopot, styczeń
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA GEOTECHNICZNA
DOKUMENTACJA GEOTECHNICZNA POD PROJEKT MAŁEJ RETENCJI OTOMIN, GM. KOLBUDY DZIAŁKA NR 46/2 Autorzy opracowania: dr inż. Arkadiusz Kryczałło upr bud. nr POM/0123/POOK/09 certyfikat PKG nr 0206 mgr inż. Paweł
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
POUFNE Pieczątka szkoły 16 styczeń 2010 r. Kod ucznia Wpisuje uczeń po otrzymaniu zadań Imię Wpisać po rozkodowaniu pracy Czas pracy 90 minut Nazwisko KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 19 25 września 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoPDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Analiza korelacji i regresji KORELACJA zależność liniowa Obserwujemy parę cech ilościowych (X,Y). Doświadczenie jest tak pomyślane, aby obserwowane pary cech X i Y (tzn i ta para x i i y i dla różnych
Bardziej szczegółowoANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI O UWARUNKOWANEJ PREMII
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 31 Ewa Dziawgo Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI O UWARUNKOWANEJ PREMII Streszczenie W artykule przedstawiono
Bardziej szczegółowo5. REEMISJA ZWIĄZKÓW RTĘCI W CZASIE UNIESZKODLIWIANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH
1. Prognozowanie procesów migracji zanieczyszczeń zawartych w odciekach wyeksploatowanych składowisk odpadów komunalnych : Kompleksowe zarządzanie gospodarką odpadami Kazimierz Szymański, Robert Sidełko,
Bardziej szczegółowoTestowanie hipotez statystycznych cd.
Temat Testowanie hipotez statystycznych cd. Kody znaków: żółte wyróżnienie nowe pojęcie pomarańczowy uwaga kursywa komentarz 1 Zagadnienia omawiane na zajęciach 1. Przykłady testowania hipotez dotyczących:
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4, Data wydania: 25 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowo( ) ( ) Frakcje zredukowane do ustalenia rodzaju gruntu spoistego: - piaskowa: f ' 100 f π π. - pyłowa: - iłowa: Rodzaj gruntu:...
Frakcje zredukowane do ustalenia rodzaju gruntu spoistego: 100 f p - piaskowa: f ' p 100 f + f - pyłowa: - iłowa: ( ) 100 f π f ' π 100 ( f k + f ż ) 100 f i f ' i 100 f + f k ż ( ) k ż Rodzaj gruntu:...
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 5-11 marca 2014r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 23-29 października 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w
Bardziej szczegółowoAnomalie gradientu pionowego przyspieszenia siły ciężkości jako narzędzie do badania zmian o charakterze hydrologicznym
Anomalie gradientu pionowego przyspieszenia siły ciężkości jako narzędzie do badania zmian o charakterze hydrologicznym Dawid Pruchnik Politechnika Warszawska 16 września 2016 Cel pracy Zbadanie możliwości
Bardziej szczegółowoSzanowne koleżanki i koledzy nauczyciele chemii!
Szanowne koleżanki i koledzy nauczyciele chemii! Chciałabym podzielić się z Wami moimi spostrzeżeniami dotyczącymi poziomu wiedzy z chemii uczniów rozpoczynających naukę w Liceum Ogólnokształcącym. Co
Bardziej szczegółowo