I. WPROWADZENIE OPIS TECHNICZNY Przeznaczenie Dane techniczne Budowa i zasada działania...4

Transkrypt

1

2

3 Spis treści 1 I. WPROWADZENIE OPIS TECHNICZNY Przeznaczenie Dane techniczne Budowa i zasada działania BEZPIECZEŃSTWO PRACY INSTRUKCJA OBSŁUGI Przygotowanie nadajnika do pracy Przygotowanie odbiornika do pracy Ustawienie czułości odbiornika Lokalizowanie przebiegu przewodów w obwodzie Lokalizowanie zwarcia w obwodach Lokalizowanie przewodów nieobciąŝonych Automatyczne wyłączenie odbiornika Sygnalizacja stanów nieustalonych INNE ZASTOSOWANIA PRÓBNIKA WYPOSAśENIE...15

4 2 I. WPROWADZENIE Niniejsza instrukcja przeznaczona jest dla personelu warsztatowego uprawnionego do obsługi próbnika samochodowego PZ-102. Przed podjęciem jakichkolwiek czynności związanych z testerem naleŝy uwaŝnie przeczytać instrukcję. Instrukcja zawiera waŝne informacje dotyczące: bezpieczeństwa osobistego uŝytkowników próbnika, eksploatacji próbnika. Próbniki samochodowe PZ-102 zostały zaprojektowane i wykonane zgodne z dyrektywą 89/336/EEC ( ze zmianami 91/263/EEC, 92/31/EEC, 93/68/EEC ) oraz normami zharmonizowanymi PN-EN :2002(U) i PN-EN :2002(U).

5 1. OPIS TECHNICZNY Przeznaczenie Próbnik samochodowy PZ-102 przeznaczony jest do szybkiej lokalizacji miejsc występowania zwarć oraz drogi przebiegu przewodów elektrycznych w pojazdach. Próbnik PZ-102 posiada akustyczną i optyczną sygnalizację. Próbnik jest dostosowany do pracy w instalacjach elektrycznych pojazdów o napięciu znamionowym 6, 12 i 24 Volty i minusem na masie pojazdu Dane techniczne zasilanie nadajnika napięciem stałym od 5,5 do 26 V, średni pobór prądu przez nadajnik mniejszy od 100 ma, gabaryty nadajnika ( bez przyłączy ) 71 x 68 x 28 mm, zasilanie odbiornika: baterią 6F22S-9V lub akumulatorem Ni-Cd 9V-120mAh, pobór prądu przez odbiornik mniejszy od 30 ma, gabaryty odbiornika 112 x 68 x 28 mm.

6 Budowa i zasada działania Rys. 1 Budowa nadajnika

7 5 Rys. 2 Budowa odbiornika

8 Próbnik PZ-102 jest urządzeniem składającym się z dwóch odrębnych modułów: nadajnika na stałe podłączanego do instalacji elektrycznej pojazdu i przenośnego odbiornika. 6 Nadajnik wysyła w badany obwód elektryczny specjalny sygnał elektryczny, który moŝe być identyfikowany przez odbiornik. Częstotliwość sygnału jest dobrana tak, aby sygnał przenikał przez elementy wyposaŝenia pojazdu takie jak dywaniki, wykładziny i tworzywa sztuczne. Ograniczona wielkość natęŝenia prądu wysyłanego przez nadajnik umoŝliwia jego podłączenie równieŝ do zwartych do masy obwodów elektrycznych pojazdu. Nadajnik ( rys. 1) na wierzchniej części obudowy posiada dwie kontrolki 1 i 2 sygnalizujące odpowiednio stan przerwy lub przejścia ( zwarcia ) w obwodzie. Z przedniej ścianki nadajnika 3 wyprowadzony jest przewód masowy i przewód zakończony gniazdem, do którego moŝe być podłączone jedno z przyłączy: - uniwersalne, - z adapterem do róŝnych typów bezpieczników samochodowych. Odbiornik jest przenośnym modułem, za pomocą którego moŝemy szukać miejsca zwarcia lub przebiegu obwodów elektrycznych w pojeździe. Posiada wbudowaną antenę, która wychwytuje sygnały emitowane przez przewody podłączone do obwodu sterowanego przez nadajnik.

9 Na wierzchniej ściance odbiornika ( rys. 2 ) znajdują się cztery kontrolki: - zielona 4 sygnalizująca włączenie zasilania lub stan blokady czułości, - wskaźnik przerwy w obwodzie 5, - dwie kontrolki 6 i 7 wskazujące kierunek przepływu prądu w obwodzie. Podczas lokalizacji zwarcia kontrolki 6 i 7 wskazują kierunek, w którym naleŝy przesuwać odbiornik do miejsca zwarcia. PoniŜej kontrolek znajduje się przycisk 8. Wciskanie przycisku powoduje cykliczne zmiany stanów odbiornika: - odbiornik włączony, ustawiona maksymalna czułość ( kontrolka 4 zapalona ), - odbiornik włączony, czułość zablokowana ( miga kontrolka 4 ), - odbiornik wyłączony ( wszystkie kontrolki wyłączone ). 7 Wewnątrz odbiornika znajduje się niewielki głośnik. Im wyŝszy ton dźwięku emitowanego przez głośnik, tym odbierany sygnał z przewodu jest silniejszy. Przerywany dźwięk z głośnika wskazuje na przerwę w obwodzie. Dodatkowy sygnał trzech

10 następujących po sobie szybkich impulsów dźwiękowych wskazuje na zmiany ciągłości obwodu elektrycznego BEZPIECZEŃSTWO PRACY NaleŜy przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy badaniach diagnostycznych pojazdów. Szczególną uwagę naleŝy zwrócić na: - czy w pobliŝu miejsca pracy próbnika nie znajdują się materiały łatwopalne lub wybuchowe ( np. ładowany akumulator, benzyna lub jej opary ). Podczas łączenia nadajnika do instalacji elektrycznej pojazdu moŝe wystąpić zaiskrzenie powodujące zapalenie lub wybuch takich materiałów, - właściwą wentylację i odciąg spalin. Wydobywający się podczas pracy silnika tlenek węgla (bezwonny gaz) moŝe spowodować uszkodzenia organów wewnętrznych człowieka lub śmierć, - odpowiednie unieruchomienie pojazdu,

11 9 - ruchome i gorące części silnika. Ruchome części mogą wciągnąć przewody przyłączeniowe lub luźne fragmenty ubiorów. NaleŜy pamiętać, Ŝe wentylator chłodnicy moŝe się samoczynnie włączyć. Gorące części silnika mogą spowodować oparzenia lub zniszczyć próbnik, - właściwe podłączenie końcówek próbnika uniemoŝliwiające zwarcie ich do masy samochodu. Nie odkładać metalowych narzędzi lub części w pobliŝu zacisków akumulatora, - nie dopuszczać osób nieuprawnionych do miejsca pracy, - nie uŝywać otwartego ognia i nie palić tytoniu podczas pracy. 3. INSTRUKCJA OBSŁUGI 3.1. Przygotowanie nadajnika do pracy Nie wolno podłączać nadajnika do obwodów elektronicznych w pojeździe, gdyŝ krótkotrwałe impulsy prądowe wysyłane przez nadajnik mogą zniszczyć obwody elektroniczne.

12 10 a) podłączyć do gniazda odpowiednie przyłącze. Przewód zakończony czarnym chwytakiem dołączyć do ujemnego bieguna akumulatora lub masy pojazdu. Podłączenie powinno być mocno zaciśnięte i pozbawione korozji, b) usunąć wszelkie przyczyny powodujące podanie napięcia na badany obwód (np. poprzez wyjęcie bezpieczników ). W przypadku wątpliwości, czy w badanym obwodzie występuje napięcie, naleŝy uŝyć nadajnika jako kontrolki napięcia ( patrz punkt 4 ), c) jeŝeli uŝywamy przyłącza uniwersalnego jeden z czerwonych przewodów podłączyć do punktu, w którym występuje zawsze napięcie ( np. dodatni biegun akumulatora). Drugi czerwony przewód podłączyć do badanego obwodu, d) jeŝeli uŝywamy przyłącza z adapterem do bezpieczników to naleŝy włoŝyć jego końcówkę do odpowiedniej oprawki w skrzynce bezpiecznikowej pojazdu ( np. zamiast bezpiecznika szyby ogrzewanej ). Załączyć napięcie do badanego obwodu ( np. włączyć wyłącznik szyby ogrzewanej ). Podłączenie nadajnika sygnalizowane jest zapaleniem jednej z kontrolek 1 lub 2 na nadajniku. JeŜeli zapalona jest kontrolka 2 to przez badany obwód przepływa prąd lub występuje zwarcie obwodu do masy. Nadajnik jest w stanie wykryć nawet niewielki prądy

13 11 o natęŝeniu rzędu kilkudziesięciu miliamper. Zapalenie kontrolki 1 świadczy, Ŝe badany obwód nie ma przejścia do masy pojazdu Przygotowanie odbiornika do pracy a) sprawdzić, czy wewnątrz odbiornika znajduje się i jest podłączona bateria. Dostęp do baterii moŝliwy jest po odsunięciu wieczka znajdującego się w dolnej części obudowy odbiornika. Do zasilania odbiornika uŝywać wyłącznie baterii alkalicznych (6F22S) lub akumulatorów o napięciu znamionowym 9V. b) wcisnąć przycisk 8. Wykonany zostanie krótki test odbiornika. Powinniśmy usłyszeć 3 krótkie dźwięki o zmieniającym się tonie oraz zapalane będą na chwile kontrolki 5, 6 i 7. Kontrolka 4 powinna być zapalona na stałe. Po wykonaniu testu odbiornik przechodzi do normalnego trybu pracy z największą czułością,

14 12 c) przyłoŝyć równolegle do biegnącego przewodu lub wiązki przewodów czoło odbiornika oznaczone na obudowie jako płaszczyzna odbioru Ustawienie czułości odbiornika Po włączeniu odbiornika jego czułość jest największa i reaguje on na sygnały nawet o małej sile pochodzące z duŝej odległości od przewodów. Gdy chcemy, Ŝeby przyrząd reagował tylko z niewielkiej odległości od przewodu to zbliŝamy odbiornik poŝądaną odległość do przewodu i wciskamy przycisk 8. Kontrolka 4 zacznie migać wskazując na zablokowaną czułość odbiornika. Od tego momentu, odbiornik przestanie reagować na sygnały o mniejszym poziomie, niŝ poziom zarejestrowany w momencie wciśnięcia przycisku Lokalizowanie przebiegu przewodów w obwodzie JeŜeli badany przez przyrząd obwód posiada przejście do masy to zapalona kontrolka 6 lub 7 pokaŝe kierunek, w którym znajduje się masa obciąŝenia. Ton dźwięku wysyłanego przez odbiornik wskazuje na siłę sygnału. Im jest on wyŝszy, to siła sygnału większa. JeŜeli obwód jest rozgałęziony (np. obwód składający się z kilku Ŝarówek połączonych równolegle) odbiornik będzie rejestrował sygnały od wszystkich przewodów

15 13 obwodu, a siła sygnału będzie proporcjonalna do natęŝenia prądu normalnie płynącego w tej części obwodu. JeŜeli wiązką jest prowadzony przewód zasilający i masowy do odbiornika energii, to pola elektromagnetyczne od przewodów równowaŝą się i sygnał odbierany przez odbiornik jest zdecydowanie słabszy a kontrolki 6 i 7 mogą pokazywać w róŝnych miejscach wiązki róŝny kierunek Lokalizowanie zwarcia w obwodach Lokalizowanie zwarcia w obwodzie przeprowadzamy w identyczny sposób jak opisano w punkcie 3.4 z tym zastrzeŝeniem, Ŝe czułość odbiornika powinna być mniejsza. Czułość ustawiamy w pobliŝu miejsca przyłączenia nadajnika ( patrz punkt 3.3 ) i przesuwamy odbiornik w kierunku wskazywanym przez kontrolkę 6 lub 7. W pobliŝu miejsca zaniku sygnału naleŝy szukać zwarcia przewodu do masy pojazdu Lokalizowanie przewodów nieobciąŝonych JeŜeli badany przez przyrząd obwód nie ma przejścia do masy to zapalona zostaje kontrolka 1 nadajnika. Odbiornik będzie sygnalizował zbliŝanie się do końcówki przewodu badanego obwodu przerywanym sygnałem dźwiękowym i zapaleniem

16 14 kontrolki 5. Funkcja ta moŝe być szczególnie przydatna podczas lokalizacji nie podłączonych fragmentów wiązki przewodów pojazdu Automatyczne wyłączenie odbiornika Odbiornik próbnika PZ-102 posiada układ powodujący samoczynne wyłączanie w jednym z następujących przypadków: - odbiornik nie zarejestrował Ŝadnego sygnału przez 30 sekund, - odbiornik pracuje więcej niŝ 3 minuty, - bateria odbiornika ma obniŝone napięcie. JeŜeli wyłączanie odbiornika następuje zaraz po początkowym teście naleŝy wymienić baterię zasilającą odbiornik ( patrz punkt 3.2.a ) Sygnalizacja stanów nieustalonych W pojazdach występują czasami usterki powodujące chwilowe przerywanie obwodów elektrycznych. Na przykład luźne połączenie na złączce elektrycznej powoduje czasowe załączanie i rozłączanie elementu instalacji elektrycznej. Odbiornik próbnika PZ-102 sygnalizuje specjalnym dźwiękiem takie sytuacje. Następujące po sobie trzy krótkie impulsy dźwiękowe sygnalizują, Ŝe odbiornik wykrył zmianę w ciągłości obwodu. Sygnał taki pojawia się nawet przy bardzo krótkotrwałych zmianach, których nie moŝna zauwaŝyć na kontrolkach odbiornika.

17 15 4. INNE ZASTOSOWANIA PRÓBNIKA Nadajnik próbnika PZ-102 z podłączonym przyłączem uniwersalnym moŝe być uŝywany jako kontrolka występowania napięcia. Czarny przewód przyłącza naleŝy połączyć do masy pojazdu, a połączone ze sobą dwa czerwone przewody przyłącza do badanego punktu obwodu elektrycznego. Jeśli w obwodzie występuje napięcie to zapali się na nadajniku kontrolka WYPOSAśENIE - nadajnik szt. 1, - odbiornik szt. 1, - bateria do zasilania odbiornika szt. 1, - przyłącze uniwersalne szt. 1, - przyłącza do bezpieczników samochodowych szt. 2, - instrukcja obsługi z kartą gwarancyjną szt 1.

18 16