RAPORT ROCZNY Z REALIZACJI STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTA ŁÓDZKIEGO 2020

Transkrypt

1 RAPORT ROCZNY Z REALIZACJI STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTA ŁÓDZKIEGO 2020 Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego 2020 przyjęta Uchwałą nr XXIII/644/13 Sejmiku Województwa Łódzkiego w dniu 26 lutego 2013 r. Kwiecień 2015

2 STRUKTURA DOKUMENTU OCENA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO na podstawie wybranych wskaźników makroekonomicznych POZIOM REALIZACJI CELÓW NA PODSTAWIE OSIĄGNIĘTYCH WSKAŹNIKÓW POLITYKA HORYZONTALNA POLITYKA TERYTORIALNO - FUNKCJONALNA SPÓJNOŚĆ GOSPODARCZA SPÓNOŚĆ SPOŁECZNA SPÓNOŚĆ PRZESTRZENNA STAN REALIZACJI PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA POZIOMIE REGIONALNYM

3 Zakres Raportu z monitorowania trategii Rozwoju Województwa Łódzkiego 2020 Zakres Raportu: Ocena sytuacji społeczno-gospodarczej województwa opracowywana na podstawie wybranych wskaźników makroekonomicznych, prezentowanych w ujęciu dynamicznym. Poziom realizacji celów Strategii na podstawie osiągniętych wskaźników określany na podstawie 104 wskaźników, z których 26 pochodzi spoza statystyki publicznej i dla ich obliczenia niezbędne są badania własne. Rokiem bazowym dla większości wskaźników jest rok Określona jest również wartość docelowa na rok Stan realizacji programów wdrażanych na poziomie regionalnym określany na podstawie sprawozdań z ich monitorowania wykonywanych przez odpowiednie Departamenty i jednostki organizacyjne Samorządu Województwa.

4 OCENA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO /Przegląd regionalny 2013, ROT, Łódź czerwiec 2014/ ATUTY I OSIĄGNIĘCIA ROZWOJOWE REGIONU Utrzymanie silnej pozycji podregionu łódzkiego pod względem atrakcyjności inwestycyjnej dla: działalności przemysłowej (3. miejsce w kraju), działalności usługowej (2. miejsce) oraz działalności zaawansowanych technologicznie (4. miejsce)

5 OCENA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej, przyczyniający się do wzrostu atrakcyjności gospodarczej województwa Dynamiczny rozwój branży logistycznej w regionie Postępująca dywersyfikacja gospodarki w kierunku rozwoju nowoczesnych branż (AGD, BPO, ICT, nowych mediów, mechatroniki) Wysoki wskaźnik aktywności zawodowej mieszkańców oraz znaczna podaż wykwalifikowanych kadr Wysoki potencjał akademicki (29 szkół wyższych, w tym uczelnie artystyczne, unikatowe kierunki kształcenia) Silny potencjał B+R (znacząca liczba ośrodków, wykwalifikowane kadry, wysokie nakłady na działalność B+R, wysokie kategorie naukowe jednostek B+R) Dynamicznie rozwijający się sektor biotechnologii, obecny Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej Wysoki poziom wykorzystania środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (do końca 2013 r. zakontraktowano około 99,2% środków).

6 OCENA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO GŁÓWNE PROBLEMY ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO REGIONU Utrzymywanie się wewnętrznego zróżnicowania poziomu rozwoju gospodarczego mierzonego w PKB na 1 mieszkańca Ograniczenie przestrzenne procesów rozwojowych do niektórych części województwa (Łódź, Stryków, powiat bełchatowski, Uniejów) Wysokie zadłużenie JST ograniczające możliwości inwestycyjne gmin (Łódź (59,85% 4. miejsce w Polsce) przy 60% dopuszczalnym limicie zadłużenia dla JST) Niewystarczający wzrost gospodarczy do osiągnięcia w najbliższym czasie poziomu średniej krajowej Niska innowacyjność gospodarki

7 OCENA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Wysokie bezrobocie (14,1% w 2013r, 11,9% w 2014r, wobec wartości dla Polski odpowiednio: 13,4%, i 11,5%) Niekorzystna sytuacja społeczna: starzenie się społeczeństwa, zła sytuacja zdrowotna mieszkańców regionu Niska dostępność do wysokiej jakości usług publicznych, szczególnie z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej Niska atrakcyjność osiedleńcza województwa (ujemny współczynnik salda migracji)

8 POZIOM REALIZACJI CELÓW NA PODSTAWIE OSIĄGNIĘTYCH WSKAŹNIKÓW W Strategii wskazano 104 wskaźniki monitorowania, w tym 26 do objęcia badaniem Rokiem bazowym wyznaczonych wskaźników jest rok Wskaźniki podzielone są na grupy odnoszące się do poszczególnych celów strategicznych i operacyjnych w ramach polityki horyzontalnej oraz celów strategicznych w ramach polityki terytorialno-funkcjonalnej Na koniec 2014 r.: dla 74 wskaźników uzyskano dane na 2013 r. dla 8 wskaźników uzyskano dane na 2012 r. dla 3 wskaźników uzyskano dane na 2011 r. dla 2 wskaźników dane występują tylko za 2010 r. Ocenie realizacji celów poddano 80 wskaźników, dla których uzyskano co najmniej dwie wartości w okresie od 2010 r. do 2013 r.

9 POZIOM REALIZACJI CELÓW NA PODSTAWIE OSIĄGNIĘTYCH WSKAŹNIKÓW OZNACZENIA PRZYJĘTE PRZY OCENIE POZIOMU REALIZACJI CELÓW Cel nie jest realizowany: wartość wskaźnika poniżej zakładanej linii trendu lub wartości średniej dla Polski i wykazuje tendencję odbiegającą od zakładanej Cel jest zrealizowany: wartość osiągnęła lub przekroczyła zakładaną linię trendu lub wartości średnie dla Polski lub osiągnęła / przekroczyła wartość docelową z 2020 r. Cel jest realizowany: wartość wskaźnika nie osiągnęła zakładanej linii trendu lub średniej dla Polski, jednak systematycznie zmierza w jej kierunku dając dużą szansę na realizację celu. Spośród ocenianych 80 wskaźników: 13,75% (11): cel zrealizowany 62,5% (50): cel w trakcie realizacji 23,75% (19): cel nie realizowany

10 Zestawienie oceny stopnia realizacji Strategii w oparciu o analizę stopnia zgodności wskaźników monitorowania z założonymi trendami rozwojowymi I. Spójność gospodarcza 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1. Zaawansowana gospodarka wiedzy i innowacji 2. Nowoczesny kapitał ludzki i rynek pracy 3. Zintegrowane środowisko przedsiębiorczości dla rozwoju gospodarki II. Spójność społeczna 4. Wysoki poziom kapitału społecznego i silne społeczeństwo obywatelskie 5. Wysoki standard i dostęp do usług publicznych 6. Reintegracja społeczna grup wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym III. Spójność przestrzenna 7. Wysoka jakość i dostępność infrastruktury transportowej i technicznej 8. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego 9. Zrównoważony system osadniczy 1.1 Obszary miejskie 1.2. Obszary wiejskie 2.1. Łódzki Obszar Metropolitalny 2.2. Zagłębie Górniczo-Energetyczne Bełchatów- Szczerców-Złoczew 2.3. Zagłębie Ceramiczno-Budowlane Opoczno- Tomaszów Mazowiecki 2.4. Obszar Intensywnego Rozwoju Rolnictwa 2.5. Obszary Turystyczne Dolin Rzecznych Pilicy, Warty i Bzury

11 Ocena stopnia realizacji celu strategicznego SPÓJNOŚĆ GOSPODARCZA

12 W 2013 r. województwo łódzkie zajęło 2. miejsce w kraju pod względem wzrostu wielkości nakładów inwestycyjnych w gospodarce narodowej per capita (wzrost od 2010 r. o 24,1%, tj. z do zł). Wartość nakładów inwestycyjnych na 1 mieszkańca była w 2013 r. wyższa aż o 11,3% od średniej krajowej (Polska zł). W 2013 r. wzrosła również wartość brutto środków trwałych w przeliczeniu na 1 mieszkańca w regionie łódzkim o 29,2% w stosunku do 2010 r. do poziomu zł (Polska zł). W latach zanotowano w województwie wzrost nakładów na działalność B+R w stosunku do regionalnego PKB (z 0,63% do 0,77%)

13 Lp. nazwa wskaźnika źródło danych 1 Wydajność pracy WDB na 1 pracującego [zł] 2 PKB na 1 mieszkańca w podregionie najsłabszym w stosunku do PKB na 1 mieszkańca w podregionie najsilniejszym (zróżnicowanie PKB na 1 mieszkańca na poziomie podregionów) 3 PKB na 1 mieszkańca województwa w stosunku do PKB na 1 mieszkańca w Polsce [%] 4 Nakłady inwestycyjne w gospodarce narodowej na 1 mieszkańca (ceny bieżące) [zł] 5 Wartość brutto w gospodarce narodowej środków trwałych na 1 mieszkańca (ceny bieżące) [zł] 6 PKB na 1 mieszkańca województwa wg parytetu siły nabywczej w stosunku do PKB na 1 mieszkańca w UE 27 (UE 27 = 100) [%] rok bazowy I. CEL STRATEGICZNY SPÓJNOŚĆ GOSPODARCZA poziom docelowy 2020 GUS bd bd średnia krajowa GUS 1 : 1,95* 1 : 1,85 1:1,81 bd 1 : 1,94 GUS 92,8** 92,7** 93,2** bd 94,00 GUS 5 382* średnia krajowa GUS * średnia krajowa EUROSTAT Pracownia Naukowo- Edukacyjna PRIMUS CEL OPERACYJNY 1. ZAAWANSOWANA GOSPODARKA WIEDZY I INNOWACJI 7 Nakłady na działalność B+R w stosunku do regionalnego PKB [%] 8 Zatrudnienie pracowników naukowobadawczych w sferze B+R na 1000 osób aktywnych zawodowo [w EPC] 9 Udział pracujących w sekcjach PKD (2007) J, K, R, M w liczbie pracujących ogółem [%] 10 Liczba udzielonych patentów na 100 tysięcy mieszkańców 11 Udział wynalazków zgłoszonych z województwa do wszystkich wynalazków zgłoszonych w Polsce [%] 12 Udział innowacyjnych przedsiębiorstw przemysłowych w zakresie innowacji produktowych i procesowych w przedsiębiorstwach przemysłowych ogółem [%] 13 Udział innowacyjnych przedsiębiorstw sektora usług w przedsiębiorstwach usługowych ogółem [%] 14 Udział przychodów netto ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie ulepszonych w przedsiębiorstwach przemysłowych w przychodach ze sprzedaży ogółem [%] 15 Udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitej ilości energii produkowanej w regionie [%] 16 Udział ścieków przemysłowych oczyszczonych w ściekach wymagających oczyszczenia w ciągu roku [%] 17 Udział odpadów (inne niż komunalne) odzyskanych w odpadach wytworzonych w ciągu roku [%] Zanieczyszczenia pyłowe zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji zanieczyszczeń w zanieczyszczeniach wytworzonych [%] Zanieczyszczenia gazowe zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji zanieczyszczeń w zanieczyszczeniach wytworzonych [%] 20 Całkowita emisja CO2 do powietrza [%] Wielkość emisji CO2 z zakładów szczególnie uciążliwych w województwie łódzkim {mln t/r)*** 57,60 60,30 bd bd 72,00 GUS 0,63** 0,61** 0,00 0,77 1,00 GUS 2,90** 2,70** 3,00 bd średnia krajowa GUS 7,09 7,31 7,52 7,63 10,00 GUS 3,70 5,41 4,67 6,92 6,00 GUS 6,62 7,27 7,48 7,34 10,00 GUS 13,42 11,08 13,73 15,58 średnia krajowa GUS 10,34 8,46 11,39 10,40 średnia krajowa GUS 6,73 4,29 6,19 5,74 średnia krajowa GUS 1,46 1,83 3,33 2,56 2,00 GUS 98,5 98,6 93,5 85,5 100,0 GUS 14,7 16,6 16,3 18,4 średnia krajowa GUS 99,9 99,9 99,9 99,9 99,9 GUS 64,5 68,2 71,4 75,6 80,0 GUS 35,54*** 39,77 40,68 42,81 33,76 Lp. nazwa wskaźnika źródło danych CEL OPERACYJNY 2. NOWOCZESNY KAPITAŁ LUDZKI I RYNEK PRACY Udział ludności w wieku lata z wyższym wykształceniem w ogólnej liczbie ludności w tym wieku [%] Udział ludności z wykształceniem wyższym w ogólnej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych [%] 23 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ogółem bez podmiotów gospodarczych w liczbie pracujących do 9 osób w relacji do średniej krajowej [%] 24 Udział zatrudnionych w wieku lata w stosunku do tej grupy wiekowej ogółem [%] GUS (BAEL) 18,7* 19,2 20,7 21,0 24,40 GUS 9,83 10,48 10,72 10,89 GUS 89,30 89,50 90,40 90,50 poniżej wartości z roku 2010 średnia krajowa GUS (BAEL) 65,90* 66,60 65,70 66,30 73,00 Stopa bezrobocia rejestrowanego [%] GUS 12,20 12,90 14,00 14,10 8,00 Udział osób w grupie wiekowej lata objętych kształceniem ustawicznym w stosunku do ludności w tej grupie wiekowej ogółem [%] BAEL 4,1* 3,4 3,1 3,1 CEL OPERACYJNY 3. ZINTEGROWANE ŚRODOWISKO PRZEDSIĘBIORCZOŚCI DLA ROZWOJU GOSPODARKI 27 Liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wpisanych do rejestru REGON na 10 tys. mieszkańców 28 Liczba jednostek nowozarejestrowanych w rejestrze REGON na 10 tys. ludności 29 Produkcja rolnicza globalna na 1 ha użytków rolnych w zł 30 Udział powierzchni uzbrojonych terenów inwestycyjnych w powierzchni terenów inwestycyjnych ogółem [%] 31 Liczba etatów pracowników merytorycznych zatrudnionych w ośrodkach innowacyjności i przedsiębiorczości 32 Udział podmiotów gospodarczych korzystających z usług instytucji otoczenia biznesu (parki technologiczne, inkubatory technologiczne, centra transferu technologii) w stosunku do liczby podmiotów ogółem GUS GUS średnia krajowa średnia krajowa średnia krajowa GUS 6 151** 6 892** 7 368** bd PARP rok bazowy poziom docelowy 2020 Cel nie jest realizowany: wartość wskaźnika poniżej zakładanej linii trendu lub wartości średniej dla Polski i wykazuje tendencję odbiegającą od zakładanej Cel jest zrealizowany: wartość osiągnęła lub przekroczyła zakładaną linię trendu lub wartości średnie dla Polski lub osiągnęła / przekroczyła wartość docelową z 2020 r. Cel jest realizowany: wartość wskaźnika nie osiągnęła zakładanej linii trendu lub średniej dla Polski, jednak systematycznie zmierza w jej kierunku dając dużą szansę na realizację celu.

14 W 2013r. województwo łódzkie zajmowało 13. miejsce pod względem udziału przedsiębiorstw przemysłowych wprowadzających innowacje procesowe i produktowe (15,58%). Wskaźnik nie osiągnął jeszcze zakładanej wartości, lecz wyraźnie zmierza w kierunku jej realizacji (przyrost wartości wskaźnika w latach w regionie: o 1,85 p.p.; Polska o 0,62 p.p.) W latach r. nastąpił wzrost ilości zanieczyszczeń gazowych zatrzymywanych lub neutralizowanych w urządzeniach do redukcji zanieczyszczeń z 64,5 do 75,6% Region łódzki jest jednym z czołowych w kraju producentem artykułów rolnych. Pod względem produkcji rolniczej globalnej w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych województwo zajmowało w 2012 r. 3. miejsce w kraju, po województwach: wielkopolskim i śląskim. Poziom produkcji rolnej globalnej z 1 ha w 2012 r. (7 368 zł) był wyższy o 568 zł od zakładanego do osiągnięcia w 2020 r. (6 800 zł)

15 Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkań na 1 mieszkańca w obszarach miejskich [m 2 ] m lata zakładany trend poziom wskaźnika W latach wyższe od prognozowanego tempo wzrostu wykazywał wskaźnik dotyczący wielkości powierzchni użytkowej mieszkań przypadającej na jednego mieszkańca obszarów miejskich wzrost o 4,3% (z 25,37 do 26,47 m 2 ), co zapewniło przekroczenie w 2012r. planowanej docelowej wartości wskaźnika dla 2020 r. (26,00 m 2 ). Produkcja sprzedana przemysłu na 1 mieszkańca w powiatach opoczyńskim i tomaszowskim [zł] zł zakładany trend poziom wskaźnika Wartość zbliżoną do poziomu prognozowanego na 2020 r. ( zł) osiągnęła w latach wartość produkcji sprzedanej przemysłu na 1 mieszkańca w powiatach opoczyńskim i tomaszowskim należących do obszaru funkcjonalnego: Zagłębie Ceramiczno- Budowlane Opoczno-Tomaszów Mazowiecki. lata

16 STAN REALIZACJI PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA POZIOMIE REGIONALNYM Plan Przeciwdziałania Depopulacji Monitorowanie rozpoczęto od 2013 r. dla grupy osób młodych oraz osób po 45 roku życia i seniorów. Na koniec 2013 r.: 1) Dla grupy osób młodych oceniono 41 wskaźników w 5 obszarach działania: 29 z nich (70,7%) osiągnęło zakładaną wartość, 11 (26,8%) osiągnęło ją częściowo, 1 (2,4%) nie osiągnął jej. 2) Dla grupy osób po 45 roku życia i seniorów oceniono 23 wskaźniki w 5 obszarach działania: 12 osiągnęło zakładaną wartość (52,2%), 8 osiągnęło ją częściowo (34,8%), 3 jej nie osiągnęły (7,3%). Regionalna Strategia Innowacji LORIS 2020 Monitoring i ewaluacja wskaźników realizacji ma się rozpocząć w 2015 r. Wieloletni plan działań na rzecz rozwoju i upowszechniania ekonomii społecznej Monitoring wskaźników realizacji ma się rozpocząć w 2015 r.

17 STAN REALIZACJI PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA POZIOMIE REGIONALNYM Regionalny Program Operacyjny WŁ Wartość dofinansowania UE w podziale na obszary wsparcia w ramach RPO WŁ wg stanu na koniec kwietnia 2014 r. 18% 8% 3% 22% 8% Według stanu na 30 kwietnia 2014 r. województwo łódzkie podpisało 2362 umowy o wartości dofinansowania z UE 4315 mln zł projektów zakończono i całkowicie rozliczono (dofinansowanie 1427 mln zł). W przeliczeniu na 1 mieszkańca dofinansowanie wynosiło 1717 zł. Największe dofinansowanie per capita trafiło do powiatów: poddębickiego (5 951,1 zł), opoczyńskiego (2 075,7 zł) i pajęczańskiego (1 821,6 zł), a najmniejsze do miast: Skierniewice (807,3 zł) oraz Piotrków Trybunalski (1 009,2 zł). 11% 5% 25% Badania i rozwój technologiczny (B+RT), innowacje i przedsiębiorczość Społeczeństwo informacyjne Transport Energia Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom Turystyka, kultura i rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich Podpisane umowy dotyczyły obszarów wsparcia: Transport (91 projektów o wartości mln zł), Badania i rozwój technologiczny (B+RT), innowacje i przedsiębiorczość (1647 projektów, 970,5 mln zł), Turystyka, kultura i rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich (82 projekty, 788,6 mln zł), Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom (152 projekty, 484,1 mln zł), Społeczeństwo informacyjne (228 projektów, 327,9 mln zł), Inwestycje w infrastrukturę społeczną (68 projektów, 325,8 mln zł), Energia (87 projektów, 222 mln zł), Obszar Pomoc społeczna (7 projektów, 126,9 mln zł).

18 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ