Spotkanie Grupy Inicjatywnej POLSKI PROJEKT ZDROWE RACICE. Wrocław, 10 grudnia 2011 r.

Transkrypt

1 Spotkanie Grupy Inicjatywnej POLSKI PROJEKT ZDROWE RACICE Wrocław, 10 grudnia 2011 r.

2 Zasadniczy cel obecnego wystąpienia: - nazewnictwo i klasyfikacja chorób racic, stwierdzanych najczęściej podczas korekcji.

3 Udział krów kulawych w stadzie Wrzód podeszwy Choroba białej linii Ochwat Limaks Digital dermatitis (Mortelaro) Dermatitis interdigitalis (Nadżerki piętek) Ropowica (Phlehmon)j Kombinowany wskaźnik zdrowotności racic 1) Uwagi Kraj i nazwa programu/ raportu korektora/ rok Szwecja; Viking Genetics, Norwegia; The Claw Health Card, 2005 (uaktualn. w 2011) Holandia; Digiklauv 2010 X X X X X X X X X X X X (tylko tylne kończyny) X X X X X X X (wszystkie koończyny) Choroba białej linii podzielona na 3 podjednostki Niemcy, 2005 X X X + Ściana racicy Dania, X X X X X X X + Pigmentacja Anglia, 2009 X X X X Program HACCP dla jałówek Finlandia, The X X + Korkociągowata Finnish Healthy racica Hooves Project, USA, PennState,? X (inne przycz. niż racice) X X X X X X X + Cienka podeszwa + Korkociągowata Racica + Wrzody podeszwy 1) Kombinowany wskaźnik zdrowotności racic jest liczebnością krów w stadzie (%), u których podczas korekcji stwierdzono co najmniej jeden przypadek uszkodzenia.

4 Cele projektu ZDROWE RACICE: - Zwiększenie zasięgu i doskonalenie metodyki wykorzystania danych z korekcji racic do bieżącego zarządzania stadem. - Wprowadzenie zdrowotności racic do indeksu selekcyjnego dla bydła mlecznego w Polsce.

5 Indeks selekcyjny dla bydła rasy Polskiej Holsztyńsko-Fryzyjskiej: Aktualny Przyszły (?) - Produkcja mleka - 50% 50% - Pokrój - 30% 20% - Płodność - 10% 10% - Liczba komórek somat. - 10% 10% - Zdrowotność racic - 0% 10%

6 ZNACZENIE EKONOMICZNE ZDROWOTNOŚCI RACIC

7 Częstotliwość występowania kulawizn podczas laktacji (Blowey i in. 2004)

8 Choroby racic to jedna z trzech najważniejszych przyczyn brakowania współcześnie utrzymywanych krów mlecznych (poza tym choroby wymienia i niepłodność) oraz najczęstsza przyczyna ich dyskomfortu. Choroby racic stanowią ponad 90% wszystkich chorób kończyn.

9 Chore racice to jednocześnie istotnie zwiększone ryzyko wystąpienia mastitis i obniżenia płodności (między innymi ze względu na wspólne patogeny), a także innych zaburzeń.

10 W skali światowej występowanie kulawizn szacuje się na 20 do 30%, podczas gdy występowanie chorób racic stwierdzane podczas korekcji waha się w granicach od 40 do 70%.

11 Całkowite straty ekonomiczne są trudne do oszacowania, gdyż rozpoczynają się przed diagnozą choroby (chorób). Typowo straty produkcji mleka wahają się w granicach kg. Chore krowy mają także zwiększone ryzyko brakowania, co również ma swój wymiar ekonomiczny. W USA, gdzie cena mleka jest zbliżona do krajowej, obecne koszty chorób racic są szacowane na ok. 300 USD/przypadek.

12 Przyjmuje się, że choroby zakaźne racic nie mają długotrwałego wpływu następczego na produkcyjność krów, podczas gdy w przypadku chorób niezakaźnych jest to mniej pewne.

13 AKTUALNE NAZEWNICTWO I KLASYFIKACJA CHRÓB RACIC

14 Analiza danych literaturowych pozwala zaobserwować, że nazewnictwo chorób (uszkodzeń) racic nie jest jednolite, przy bardzo rzadkim wykorzystaniu języka łacińskiego, a bardzo częstym angielskiego. W związku z tym dla celów naukowych najbezpieczniej jest używać języka angielskiego.

15 NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE CHOROBY NIEZAKAŹNE RACIC - Wrzód podeszwy, Wrzód Rustelholza (Pododermatitis Circumscripta, Sole ulcer, Rusterholz disease). - Choroba białej linii (White line disease, White line separation, White line lesion). - Ochwat, Wylewy w podeszwie (Pododermatitis aseptica diffusa, Sole homeorrhage, Sole bruising, Laminitis).

16 Wrzód podeszwy, Wrzód Rustelholza (Pododermatitis Circumscripta, Sole ulcer, Rusterholz disease)

17 Choroba białej linii (White line disease, White line separation, White line lesion)

18 Ochwat, Wylewy w podeszwie (Pododermatitis aseptica diffusa, Sole homeorrhage, Sole bruising, Laminitis)

19 INNE CHOROBY NIEZAKAŹNE RACIC (I) Wrzód czubka palca Przerostowe zapalenie skóry szpary międzyracicowej, Międzyraciczak, Limaks, Tyloma, Hyperplasia interdigitalis, Interdigital hyperplasia Korkociągowata racica

20 INNE CHOROBY NIEZAKAŹNE RACIC (II) Szczelina pionowa Szczelina pozioma, Bruzda niedoborowa Szczelina osiowa

21 INNE CHOROBY NIEZAKAŹNE RACIC (III) Cienka podeszwa

22 CHOROBY ZAKAŹNE RACIC - Zapalenie skóry palca (Digital dermatitis, (Hairy heel warts, Mortellaro disease). - Zapalenie skóry szpary międzyracicowej, Nadżerki piętek (Dermatitis interdigitalis, Heel erosion). - Ropowica skóry szpary międzyracicowej [Phlegmona interdigitalis, Interdigital necrobacillosis, Interdigital phlegmon, Foot rot, Foul, Foul in the foot, Phlegmon, Kulawizna, Zanokcica, Zastrzał (?)].

23 Zapalenie skóry palca (Digital dermatitis, (Hairy heel warts, Mortellaro disease)

24 Kliniczna prezentacja różnych stadiów zapalenia skóry palca (Holzhauer i in. 2008): (a) M1: Wczesne stadium rozwoju; najczęściej 0-2 cm; brak bolesności podczas palpacji. (b) M2 ) ( aktywna infekcja ); klasyczne stadium ropieniowe; średnica pow. 2 cm; często bolesność podczas palpacji. (c) M3: Stadium zdrowienia po lokalnej terapii; uszkodzenie pokryte strupem; brak bolesności podczas palpacji. (d) M4: stadium chroniczne; dyskeratoza lub proliferacja powierzchni; generalnie brak bolesności podczas palpacji.

25 Zapalenie skóry szpary międzyracicowej, Nadżerki piętek (Dermatitis interdigitalis, Heel erosion)

26 Ropowica skóry szpary międzyracicowej [Phlegmona interdigitalis, Interdigital necrobacillosis, Interdigital phlegmon, Foot rot, Foul, Foul in the foot Phlegmon, Kulawizna, Zanokcica, Zastrzał (?)]

27 Uszkodzenia mieszane??? (Bergsten i in. 2003)

28

29 Częstotliwość występowania najczęstszych uszkodzeń racic podczas laktacji (Blowey i in. 2004)

30 CHOROBY RACIC UWZGLĘDNIONE LUB WPROWADZANE DO PROGRAMÓW HODOWLANYCH W RÓŻNYCH KRAJACH

31 Udział krów kulawych w stadzie Wrzód podeszwy Choroba białej linii Ochwat Limaks Digital dermatitis (Mortelaro) Dermatitis interdigitalis (Nadżerki piętek) Ropowica (Phlehmon)j Kombinowany wskaźnik zdrowotności racic 1) Uwagi Kraj i nazwa programu/ raportu korektora/ rok Szwecja; Viking Genetics, Norwegia; The Claw Health Card, 2005 (uaktualn. w 2011) Holandia; Digiklauv 2010 X X X X X X X X X X X X (tylko tylne kończyny) X X X X X X X (wszystkie kończyny) Choroba białej linii podzielona na 3 podjednostki Niemcy, 2005 X X X + Ściana racicy Dania, X X X X X X X + Pigmentacja Anglia, 2009 X X X X Program HACCP dla jałówek Finlandia, The X X + Korkociągowata Finnish Healthy racica Hooves Project, USA, PennState,? X (inne przycz. niż racice) X X X X X X X + Cienka podeszwa + Korkociągowata racica + Wrzody podeszwy 1) Kombinowany wskaźnik zdrowotności racic jest liczebnością krów w stadzie (%), u których podczas korekcji stwierdzono co najmniej jeden przypadek uszkodzenia.