Rachunkowość i sprawozdania finansowe. Alberta Miś

Transkrypt

1 Rachunkowość i sprawozdania finansowe Alberta Miś 1

2 Zalecane piśmiennictwo Ustawa z dnia r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2018r. poz. 395 zmiana od 2019 r. Dz. U. z 2018 r. poz. 2244) Krajowe Standardy Rachunkowości Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 2

3 Zalecane piśmiennictwo 3 Ustawa z dnia z dnia r. Ordynacja podatkowa (t j. Dz. U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.) Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2018r. poz ze zm.) Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz ze zm.) Uchwała nr 18 XIX Krajowego Zjazdu Delegatów Stowarzyszenia Księgowych w Polsce z dnia 23 czerwca 2007 r. w sprawie zasad etyki zawodowej

4 Kodeks etyki w rachunkowości zasada kompetencji zawodowych; zasada wysokiej jakości pracy; zasada niezależności zawodowej; zasada odpowiedzialności za przygotowywane i prezentowane informacje z zakresu rachunkowości; zasada właściwego postępowania w relacjach z osobami, jednostkami i instytucjami powiązanymi z nią zawodowo; 4

5 Kodeks etyki w rachunkowości zasada właściwego postępowania w przypadkach sporu i sprzeczności interesów; zasada zachowania tajemnicy zawodowej; zasada właściwego oferowania usług z dziedziny rachunkowości. 5

6 Kodeks etyki w rachunkowości Zawód w dziedzinie rachunkowości jest zawodem zaufania publicznego, a wykonująca go osoba spełnia ważną rolę w społeczeństwie. 6

7 Krajowe Standardy Rachunkowości 7 Krajowy Standard Rachunkowości Nr 1 Rachunek przepływów pieniężnych Krajowy Standard Rachunkowości Nr 2 "Podatek dochodowy" Krajowy Standard Rachunkowości nr 3 "Niezakończone usługi budowlane" Krajowy Standard Rachunkowości nr 4 "Utrata wartości aktywów Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa

8 Krajowe Standardy Rachunkowości Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe Krajowy Standard Rachunkowości nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja" Krajowy Standard Rachunkowości nr 8 Działalność deweloperska 8

9 Krajowe Standardy Rachunkowości Krajowy Standard Rachunkowości Nr 9 Sprawozdanie z działalności Krajowy Standard Rachunkowości nr 10 Umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi Krajowy Standard Rachunkowości nr 11 Środki trwałe Krajowy Standard Rachunkowości nr 12 Działalność rolnicza 9

10 Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Powstały w celu ujednolicenia międzynarodowych zasad rachunkowości, a w szczególności treści sprawozdań finansowych, tak aby informacje o wynikach finansowych podmiotów gospodarczych były wiarygodne i budziły zaufanie inwestorów. 10

11 Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Ustawa o rachunkowości pod pojęciem MSR rozumie Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej oraz wszystkie związane z nimi interpretacje ogłoszone w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej (art. 2 ust. 3 ustawy o rachunkowości). 11

12 Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Muszą być stosowane do: a) skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych, b) skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków. 12

13 Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Pozostałe jednostki stosują polskie przepisy, a tylko w kwestiach nieuregulowanych ustawą o rachunkowości sięgają w pierwszej kolejności do Krajowych Standardów Rachunkowości. Dopiero w przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego mogą skorzystać z MSR. 13

14 Ordynacja podatkowa art Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. 2. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. 14

15 Ordynacja podatkowa cd. 3. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów. 4. Organ podatkowy nie uznaje za dowód w rozumieniu przepisu 1 ksiąg podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy. 15

16 Ordynacja podatkowa Księgi podatkowe są rzetelne wtedy, gdy dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Trzeba więc wykazywać w nich wszystkie zdarzenia gospodarcze, które mają wpływ na wysokość podatku. Nierzetelność może polegać na nieujęciu operacji, które miały miejsce, lub zapisaniu zdarzeń fikcyjnych. 16

17 Ordynacja podatkowa O wadliwości mówi się wówczas, gdy popełniane są błędy o charakterze formalnym. Nieprawidłowości wynikają z naruszenia zasad prowadzenia księgi określonych w odrębnych przepisach. 17

18 Podatek dochodowy od osób prawnych art Podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m. Jeżeli ustalenie dochodu (straty) nie jest możliwe w sposób określony powyżej, dochód (stratę) ustala się w drodze oszacowania.

19 Podatek dochodowy od osób prawnych- art Podatnicy, z wyłączeniem podmiotów wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego przekazują do urzędu skarbowego sprawozdanie wraz ze sprawozdaniem z badania, w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, a spółki - także odpis uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe. Obowiązek złożenia sprawozdania z badania nie dotyczy podatników, których sprawozdania finansowe, na podstawie odrębnych przepisów, są zwolnione z obowiązku badania.

20 Podatek dochodowy od osób fizycznych art. 24a 20 Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

21 Podatek dochodowy od osób fizycznych art Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego będą przekazywać, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej sprawozdania finansowe w terminie złożenia zeznania w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej udostępnianej na podstawie art. 45 ust. 1g UoR. Sprawozdania finansowe Szef KAS będzie udostępniał naczelnikom urzędów skarbowych, naczelnikom urzędów celno-skarbowych, dyrektorom izb administracji skarbowej oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

22 Pojęcie rachunkowości 22 Rachunkowość jest systemem odzwierciedlania w mierniku pieniężnym sytuacji majątkowej i finansowej jednostek gospodarczych oraz kompletnego ujmowania zachodzących w nich zjawisk i procesów gospodarczych w uporządkowany sposób za pomocą specyficznych metod, form rozwiązań organizacyjnych i technicznych. Dzięki temu uzyskuje się sformalizowany, wewnętrznie spójny i zbilansowany obraz działalności gospodarczej o uniwersalnym charakterze. (T. Kiziukiewicz)

23 Pojęcie rachunkowości 23 Rachunkowość jest kompleksowym systemem gromadzenia i przetwarzania danych oraz prezentacji informacji ekonomiczno-finansowych dotyczących: a) majątku i źródeł jego pochodzenia b) działalności gospodarczej (ponoszonych kosztach i stratach nadzwyczajnych, realizowanych przychodach i zyskach nadzwyczajnych), c) wyniku działalności gospodarczej - na skutek porównania przychodów do kosztów wynik może być stratą, zyskiem.

24 Funkcje rachunkowości rejestracyjna związana z dokumentacją operacji gospodarczych i ich ewidencją oraz ujmowaniem skutków tych operacji, poprzez zapis na kontach księgowych, informacyjna polega na dostarczeniu różnorodnych informacji o procesach zachodzących w przedsiębiorstwie odbiorcom wewnętrznym i zewnętrznym, 24

25 Funkcje rachunkowości kontrolna tworzenie podstaw do kontroli wewnętrznej i zewnętrznej, ochrony posiadanych składników majątku przed nadużyciami i niegospodarnością, sprawozdawcza polega na sporządzaniu obowiązujących sprawozdań i raportów dla potrzeb odbiorców wewnętrznych i zewnętrznych, optymalizacyjna stwarza podstawy do wyboru optymalnego wariantu działania poprzez dostarczenie informacji dla potrzeb zarządzania 25

26 Podstawowe cele rachunkowości dostarczanie prawdziwego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki, przekazywanie informacji ekonomicznej pozwalającej na formułowanie opinii i sądów oraz podejmowanie decyzji przez użytkowników tych informacji. 26

27 Rodzaje rachunkowości Ze względu na cel rachunkowość możemy podzielić na: Rachunkowość finansową informującą o stanie finansowo-majątkowym jednostki i osiągniętym wyniku finansowym. Rachunkowość podatkową której zadaniem jest obliczanie, ewidencjonowanie i deklarowanie obciążeń podatkowych. 27

28 Rodzaje rachunkowości 28 Rachunkowość zarządczą dostarczającą informacji kierownictwu jednostki dla potrzeb podejmowania decyzji o efektywności i skuteczności w różnych obszarach działania przedsiębiorstwa. Celem rachunkowości zarządczej jest: sterowanie kosztami i prowadzenie prawidłowych kalkulacji prowadzenie polityki produkcji utrzymanie płynności finansowej osiąganie wzrostu wydajności

29 Ustawa o rachunkowości (UoR) Ustawa określa zasady rachunkowości oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. 29

30 Podmioty objęte ustawą o rachunkowości art. 2 Zgodnie z ww. art. przepisy ustawy o rachunkowości obejmują podmioty, które spełniają jednocześnie dwa następujące warunki: - siedziba jednostki lub sprawowanie zarządu ma miejsce na terytorium RP, - forma organizacyjno-prawna wskazana ustawą lub przekroczenie określonych przychodów netto. 30

31 Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2019 r. 31 Na podstawie art. 24a ust. 4 ustawy o PDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 UoR, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, za poprzedni rok podatkowy (obrotowy według UoR) wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość euro (wg średniego kursu NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy/ obrotowy. Jeżeli zatem suma przychodów za 2018 r. wyniesie co najmniej zł, to począwszy od stycznia 2019 r. wystąpi obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

32 Pojęcie rachunkowości - art. 4 ust. 3 Rachunkowość jednostki obejmuje: przyjęte zasady (politykę) rachunkowości (art. 3, ust. 1, pkt 11 ustawy), prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym, okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, 32

33 Pojęcie rachunkowości 33 wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, sporządzanie sprawozdań finansowych, gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą, poddanie badaniu, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.

34 Polityka rachunkowości-art. 10 Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjętą przez nią politykę rachunkowości, w której należy wskazać przyjęte zasady rachunkowości, dotyczące w szczególności: 1) określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych, 2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, 34

35 Polityka rachunkowości art ) sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej: a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej, b) wykazu ksiąg rachunkowych, c) opisu systemu przetwarzania danych, 4) systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.

36 Polityka rachunkowości 36 Dokumentację tę ustala kierownik jednostki, który potwierdza na piśmie w decyzji (uchwale) przyjęcie zasad rachunkowości, spośród określonych ustawą, zapewniających rzetelne, bezbłędne, sprawdzalne i bieżące prowadzenie ksiąg rachunkowych (art. 10 ust. 2 UoR). Przyjęte do stosowania rozwiązania powinny uwzględniać specyfikę działalności danej jednostki oraz umożliwiać sporządzanie w terminie obowiązujących jednostkę sprawozdań finansowych, deklaracji podatkowych oraz prawidłową kontrolę.

37 Zasady rachunkowości 1) zasada wiarygodności (rzetelnego obrazu) art. 4 ust. 1, 2) zasada przewagi treści nad formą art. 4 ust. 2, 3) zasada ostrożności (ostrożnej wyceny) - art. 7 ust. 1-2, 4) zasada kontynuacji - art. 5 ust. 2, 5) zasada memoriału - art. 6 ust. 1, 6) zasada współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów - art. 6 ust. 2, 7) zasada istotności - art. 8 ust. 1, 8) zasada indywidualnej wyceny - art. 7 ust

38 Prowadzenie ksiąg (art. 24) Księgi rachunkowe powinny być prowadzone: - rzetelnie, co oznacza że dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty, - bezbłędnie, co oznacza że wprowadzono do nich kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do zaksięgowania w danym miesiącu dowody księgowe, zapewniono ciągłość zapisów oraz bezbłędność działania stosowanych procedur obliczeniowych, 38

39 Prowadzenie ksiąg - sprawdzalnie, co oznacza że umożliwiają stwierdzenie poprawności dokonanych w nich zapisów, stanów (sald) oraz działania stosowanych procedur obliczeniowych, - bieżąco, co oznacza m.in. że pochodzące z nich informacje umożliwiają sporządzenie w terminie obowiązujących jednostkę sprawozdań finansowych i innych, sprawozdań, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozliczeń finansowych. 39

40 Sprawozdanie finansowe art. 45 Każda jednostka sporządza sprawozdanie finansowe (według załącznia nr 1 do ustawy) składające się z: 1) bilansu, 2) rachunku zysków i strat, 3) informacji dodatkowej, obejmującej: a) wprowadzenie do sprawozdania finansowego, b) dodatkowe informacje i objaśnienia. 40

41 Sprawozdania finansowe Sprawozdanie finansowe jednostek określonych w art. 64 ust. 1, podlegające corocznemu badaniu obejmuje ponadto: zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym rachunek przepływów pieniężnych. Do rocznego sprawozdania finansowego dołącza się sprawozdanie z działalności jednostki, jeżeli obowiązek jego sporządzania wynika z ustawy lub odrębnych przepisów (art. 49). 41

42 Elementy sprawozdania finansowego Bilans przedsiębiorstwa przedstawia wyrażony w pieniądzu stan i strukturę posiadanych aktywów (majątku) oraz wskazuje na źródła ich finansowania - pasywa. Rachunek zysków i strat - informuje jaka jest efektywność poszczególnych rodzajów działalności oraz jaki jest ogólny wynik finansowy przedsiębiorstwa. 42

43 Elementy sprawozdania finansowego Wprowadzenie do sprawozdania finansowego zawiera opis przyjętych zasad rachunkowości, w tym metod wyceny i sporządzania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo do wyboru. Dodatkowe informacje i objaśnienia zawierają objaśnienia stosowanych metod wyceny i sporządzania sprawozdania finansowego, uzupełniające dane o aktywach i pasywach bilansu oraz elementach rachunku zysków i strat, inne znaczące informacje niezbędne do rozumienia pozycji bilansowych oraz rachunku zysków i strat 43

44 Elementy sprawozdania finansowego 44 Zestawienie zmian w kapitale (funduszu własnym) zawiera informacje i wyjaśnienia dotyczące zmian (zmniejszenie lub zwiększenia) w strukturze kapitału (funduszu) własnego. Rachunek przepływów pieniężnych stanowi różnicę wszystkich gotówkowych wpływów i gotówkowych wydatków, czyli przepływów pieniężnych netto, która pod względem wartości jest równa zmianie stanu środków pieniężnych w bilansie. Przedstawia źródła zwiększenia lub zmniejszenia stanu tych środków w bilansie.

45 Elementy sprawozdania finansowego Sprawozdanie z działalności jednostki powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej podmiotu, a także ocenę efektów jej działalności oraz wskazanie zagrożeń i ryzyk. 45

46 Sporządzanie sprawozdania finansowego Z dniem 1 października br. weszły w życie zmiany w UoR w zakresie elektronicznego sporządzania i podpisywania sprawozdania finansowego. Każda jednostka prowadząca księgi rachunkowe obowiązana jest do sporządzania sprawozdania w postaci elektronicznej i opatrzenia go kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym. Wydruk w postaci papierowej sprawozdania finansowego sporządzonego w postaci elektronicznej po 1 października 2018 r. będzie tylko kopią sprawozdania finansowego, a nie jego oryginałem. 46

47 Sporządzanie sprawozdania finansowego W świetle art. 45 ust. 1g sprawozdania finansowe jednostek wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego sporządza się w strukturze logicznej oraz formacie udostępnianym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Ministerstwa Finansów. 47

48 Sporządzanie sprawozdania finansowego Z art. 52 ust. 2 UoR wynika, że sprawozdanie finansowe podpisuje - podając zarazem datę podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy - wszyscy członkowie tego organu. 48

49 Składanie sprawozdania finansowego 49 Podmioty wpisane do rejestru przedsiębiorców KRS przekazują sprawozdania finansowe wyłącznie w wersji elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego do tego celu przez Ministra Sprawiedliwości. Podatnicy CIT niewpisani do KRS sprawozdanie finansowego składają do urzędu skarbowego. Osoby fizyczne obowiązane prowadzić księgi rachunkowe i sporządzające sprawozdanie finansowe składają sprawozdanie do Szefa KAS.

50 Badanie sprawozdania finansowego 50 Badaniu podlegają sprawozdanie finansowe jednostek, które w roku poprzedzającym rok obrotowy, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, b) suma aktywów bilansu na koniec roku stanowiła równowartość co najmniej euro, c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok stanowiły równowartość co najmniej euro.

51 Uproszczenia w sporządzaniu sprawozdania finansowego UoR w odniesieniu do jednostek mikro i jednostek małych przewiduje uproszczenia dotyczące sprawozdawczości, które mogą, ale nie muszą być przez te jednostki stosowane. W załącznikach do ustawy, tj. nr 4 (przewidzianym dla jednostek mikro) lub nr 5 (przewidzianym dla jednostek małych), wskazano minimalny zakres informacyjny, jaki musi być zawarty w sprawozdaniu finansowym sporządzanym przez te jednostki 51

52 Jednostki mikro (art. 3 ust.1a -1b) 1) spółki handlowe (osobowe i kapitałowe), spółki cywilne oraz inne osoby prawne, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, 10 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty 52

53 Jednostki mikro 2) związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła - jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej, 3) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które prowadzą księgi rachunkowe dobrowolnie w sytuacji, gdy ich przychody nie osiągnęły przychodów w wysokości równowartości w walucie polskiej euro - w myśl art. 2 ust. 2 UoR. 53

54 Sprawozdanie finansowe jednostki mikro uproszczony bilans, uproszczony rachunek zysków i strat, w miejsce informacji dodatkowej określonej w załączniku nr 1 informacje uzupełniające do bilansu określone w załączniku nr 4, możliwość niesporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, możliwość niesporządzania rachunku przepływów pieniężnych; 54

55 Małe jednostki - art. 3 ust.1c-1e 1) spółki osobowe i kapitałowe oraz inne osoby prawne, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie - jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 1) zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego (od 2019 r zł), 2) zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy (od 2019 r zł), 3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.

56 Małe jednostki Jednostkami małymi mogą być także osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie, które stosują dobrowolnie przepisy ustawy o rachunkowości (na podstawie art. 2 ust. 2 UoR). 56

57 Sprawozdanie finansowe jednostki małej 57 uproszczony bilans, uproszczony rachunek zysków i strat (w wersji kalkulacyjnej lub porównawczej, wedle decyzji kierownika jednostki), w miejsce informacji dodatkowej określonej w załączniku nr 1 informację dodatkową w zakresie nie mniejszym niż określono to w załączniku nr 5, możliwość niesporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, możliwość niesporządzania rachunku przepływów pieniężnych.

58 Uproszczenia w sporządzaniu sprawozdań finansowych Warunkiem decydującym o uznaniu jednostki za mikro lub małą, oprócz spełnienia wyżej określonych parametrów, jest podjęcie przez ich organ zatwierdzający decyzji o sporządzaniu sprawozdań finansowych z zastosowaniem określonych uproszczeń. 58

59 Sprawozdanie finansowe organizacji pozarządowych Sprawozdanie finansowe dla organizacji pozarządowych, opisanych w art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, określone zostało w załączniku 6 do ustawy o rachunkowości. 59

60 Art. 2 ust. 5 UoR Jednostki, o których mowa w art. 10a ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (organizacje pozarządowe, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego), mogą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów na zasadach i warunkach określonych w tej ustawie. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 22 października 2018 r, w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez niektóre organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego - Dz. U. z 2018 r. poz

61 Zasady ewidencji księgowej w ramach poszczególnych zespołów kont 61 Zespół O Aktywa trwałe, Zespół 1 Środki pieniężne, rachunki bankowe oraz inne krótkoterminowe aktywa finansowe, Zespół 2 Rozrachunki i roszczenia, Zespół 3 Materiały i towary, Zespół 4 Koszty wg rodzajów i ich rozliczenie, Zespół 5 Koszty wg typów działalności i ich rozliczenie, Zespół 6 Produkty i rozliczenia międzyokresowe, Zespół 7 Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem, Zespół 8 Kapitały (fundusze) własne, fundusze specjalne, rezerwy i wynik finansowy

62 62 Wzór bilansu

63 63 Wzór rachunku zysku i strat wersja porównawcza

64 64 Rachunek zysków i strat wersja kalkulacyjna

65 Aktywa - art. 3 ust. 1 pkt 12 to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych 65

66 Aktywa trwałe art. 3 ust. 1 pkt 13 to aktywa jednostki, które nie są zaliczane do aktywów obrotowych, o których mowa w pkt 18 66

67 Aktywa trwałe: 1. wartości niematerialne i prawne, 2. rzeczowe aktywa trwałe: a) środki trwałe, b) środki trwałe w budowie, 3. inwestycje długoterminowe, 4. należności długoterminowe, 5. długoterminowe rozliczenia międzyokresowe 67

68 Rzeczowe aktywa trwałe- MSR 16 To składniki aktywów, utrzymywane przez jednostkę w celu wykorzystania w procesie produkcyjnym, dostawach towarów i świadczeniu usług, celach administracyjnych lub oddania do używania innej jednostce, przeznaczone do wykorzystania w okresie dłuższym niż jeden okres. 68

69 Środki trwałe art. 3 ust. 1 pkt 15 To rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. 69

70 Zalicza się do nich w szczególności: 70 a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, c) ulepszenia w obcych środkach trwałych, d) inwentarz żywy.

71 Środki trwałe w budowie- art. 3 ust. 1 pkt 16 To zaliczone do aktywów trwałych przyszłe środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego. 71

72 Wartość początkowa środków trwałych Wartość początkowa środka trwałego to wartość jaką posiada środek trwały w momencie oddania go do używania. Sposób jej ustalenia zależny jest od drogi pozyskania środka trwałego. 72

73 Wycena wartości początkowej środków trwałych cena nabycia koszt wytworzenia cena sprzedaży netto wartość godziwa 73

74 Cena nabycia art. 28 ust Cena zakupu obejmująca kwotę należną sprzedającemu (bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego), a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania, lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

75 Koszt wytworzenia art. 28 ust. 8 To ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia do dnia przyjęcia do używania środka trwałego. 75

76 Koszt wytworzenia 76 Koszt wytworzenia środka trwałego w wyniku jego budowy ustala się, przyjmując całość kosztów bezpośrednio i pośrednio związanych z jego budową, poniesionych za okres trwania budowy, do momentu przyjęcia do używania, także niepodlegający odliczeniu VAT i podatek akcyzowy. Koszt wytworzenia nie obejmuje kosztów ogólnego zarządu, tzn. kosztów zarządzania jednostką jako całością statutowej działalności. Koszty te bowiem nie są elementem kosztu wytworzenia w znaczeniu określonym dla produktów - w art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy.

77 Wycena wartości początkowej środków trwałych, a finansowanie zewnętrzne - art. 28 ust W cenie nabycia i w koszcie wytworzenia środka trwałego należy uwzględnić koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody tego tytułu. Za koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania nabycia lub budowy środków trwałych uważa się zwłaszcza odsetki od kredytów i pożyczek zaciągniętych przez jednostkę, określonych w umowie o pożyczkę i kredyt, za czas trwania budowy oraz naliczone i zrealizowane w tym okresie, związane z finansowaniem środków trwałych w budowie, ujemne różnice kursowe (dodatnie zmniejszają wartość początkową środków trwałych w budowie).

78 Inne sposoby ustalenia wartości początkowej- art. 28 ust. 2 Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny - jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu. 78

79 Cena sprzedaży netto art. 28 ust to cena możliwa do uzyskania bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszona o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększona o należną dotację przedmiotową. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika aktywów, należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy.

80 Wartość godziwa art. 28 ust.6 to kwota, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami. 80

81 Zmiana wartości brutto środków trwałych ulepszenie środków trwałych, aktualizacja wyceny (przeszacowanie) środków trwałych 81

82 Ulepszenie środków trwałych art. 31 ust Wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia, polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.

83 Aktualizacja wyceny wartości środka trwałego art. 31 ust. 3 Wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione. 83

84 Umorzenie (amortyzacja) środków trwałych Wartość brutto środków trwałych korygują dwa rodzaje odpisów: 1) amortyzacyjne lub umorzeniowe, dokonywane w celu uwzględnienia utraty wartości obiektów na skutek ich używania lub upływu czasu, 2) aktualizujące wartość obiektu, jeżeli nastąpiła trwała utrata wartości środka trwałego. 84

85 Odpisy umorzeniowe (amortyzacyjne) - art. 31 ust. 2 Wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości, na skutek używania lub upływu czasu. 85

86 Metody amortyzacji art. 32 ust. 1 Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. 86

87 Metody amortyzacji - cd. Odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane: 1) metodą liniową, 2) metodą degresywną, 3) metodą progresywną, 4) metoda naturalną. 87

88 Okres umarzania (amortyzacji) art. 32 ust. 1 i ust. 2 Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie - nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego. 88

89 . cd. 89 Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają w szczególności: 1) liczba zmian, na których pracuje środek trwały, 2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego, 3) wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem, 4) prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego, 5) przewidywaną przy likwidacji cenę sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.

90 Zasady amortyzacji art. 32 ust. 3 Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji środków trwałych powinna być przez jednostkę okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych. 90

91 Uproszczona amortyzacja art. 32 ust. 6 Dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków trwałych. 91

92 Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych art. 32 ust. 4 w przypadku zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn powodujących trwałą utratę wartości środka trwałego, dokonuje się - w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych - odpowiedniego odpisu aktualizującego jego wartość. 92

93 93 Trwała utrata wartości art. 28 ust. 7 T Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

94 Amortyzacja podatkowa Amortyzacji podlegają, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: 1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, 2) maszyny, urządzenia i środki transportu, 3) inne przedmioty o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, Wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi. 94

95 Amortyzacja podatkowa cd. Amortyzacji podlegają również, niezależnie od przewidywanego okresu używania: 1) przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej "inwestycjami w obcych środkach trwałych", 2) budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie. 95

96 Ustawa o rachunkowości Środki trwałe rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności: 1) nieruchomości w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, 2) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, 3) ulepszenia w obcych środkach trwałych, 4) inwentarz żywy. Ustawa o podatku dochodowym Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych definiuje środki trwałe nie wprost, a przy okazji wyszczególnienia tych składników majątku, które podlegają amortyzacji. W myśl ustawy podatkowej amortyzacji podlegają te środki trwałe, które stanowią własność lub współwłasność podatnika, są nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane są przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy. 96

97 Środki trwałe w rachunkowości i podatkach dochodowych 97 odmienny jest zakres rzeczowy pojęć ustawa o rachunkowości zalicza do środków trwałych między innymi: prawo użytkowania wieczystego gruntów, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego; w świetle prawa podatkowego są to tytuły wartości niematerialnych i prawnych; ponadto w rozumieniu prawa bilansowego środkiem trwałym jest także inwentarz żywy, przeznaczony przez czas dłuższy niż rok do wykorzystywania na własne potrzeby jednostki (nie do uboju), a przepisy podatkowe traktują ten składnik majątku jak materiały; w ustawie o rachunkowości nie wymaga się, aby środki trwałe stanowiły własność lub współwłasność jednostki, co z kolei mocno akcentują przepisy podatkowe; w ustawie o rachunkowości kryterium używania środka trwałego ponad rok czasu odnosi się do wszystkich bez wyjątku składników środków trwałych w podatku dochodowym istnieją wyjątki (np. inwestycje w obcych środkach trwałych).

98 Wycena środków trwałych 98 Środki trwałe ujmuje się w księgach w wartości początkowej (brutto) odpowiadającej (art. 28): - cenie nabycia zakupionych środków trwałych, - kosztom wytworzenia tych środków, które zostały wytworzone we własnym zakresie. W przypadku, gdy nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia lub kosztu wytworzenia do wyceny stosujemy cenę sprzedaży Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika aktywów, należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy. Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się: 1) w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia, a) w razie częściowo odpłatnego nabycia cenę ich nabycia powiększoną o wartość przychodu określonego w art. 12 ust. 5a, 2) w razie wytworzenia we własnym zakresie koszt wytworzenia, 3) w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości, 4) w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki kapitałowej, a także udziału w spółdzielni ustaloną przez podatnika na dzień wniesienia wkładu lub udziału wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.

99 Wartości niematerialne i prawne- art. 3 ust. 1 pkt 14 To nabyte przez jednostkę, zaliczone do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności: 99

100 cd autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych, Know-how. Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabyta wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.

101 Wartości niematerialne i prawne w podatkach dochodowych 10 1 Amortyzacji podlegają: 1) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, 2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, 3) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, 4) autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, 5) licencje, 6) prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. nr 119, poz. 1117, z późn. zm.), 7) wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

102 Amortyzacja rachunkowa i podatkowa Liniowa w przypadku amortyzacji wartości firmy, dla pozostałych wartości niematerialnych i prawnych można stosować metody różnorodne, np. liniowa, degresywna, naturalna Nie wcześniej niż po przyjęciu do używania W sposób systematyczny przez poszczególne okresy Liniowa lub dla wartości niematerialnych i prawych o cenie nabycia do zł można dokonywać odpisu jednorazowego Od miesiąca następującego po miesiącu przyjęcia do używania Co miesiąc, co kwartał lub na koniec roku 10 2 sprawozdawcze

103 Amortyzacja rachunkowa i podatkowa 10 3 Okresy dokonywania odpisów amortyzacyjnych są następujące: 1)od wartości firmy nie dłużej niż 5 lat, a w uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki może ten okres wydłużyć do 20 lat, 2) od pozostałych wartości niematerialnych i prawnych przez okres ekonomicznej użyteczności Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych nie może być krótszy niż: 1) od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich 24 miesiące, 2) od licencji na wyświetlanie filmów oraz na emisje programów radiowych i telewizyjnych 24 miesiące, 3) ) od pozostałych wartości niematerialnych i prawnych 60 miesięcy, 5) do własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej 40 lat, czyli stawka amortyzacyjna wynosi 2,5%,

104 Amortyzacja rachunkowa i podatkowa od kosztów zakończonych prac rozwojowych nie dłużej niż 5 lat (art. 33, ust. 3 uor), Koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów: 1) w miesiącu, w którym zostały poniesione albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo 2) jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo 3) poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust. 1 pkt 3 (nie krócej niż 12 m-cy) 10 4

105 Inwestycje długoterminoweart. 3 ust.1 pkt to aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści.

106 Do inwestycji długoterminowych zalicza się: Inwestycje w nieruchomości. 2. Inwestycje w wartości niematerialne i prawne. 3. Długoterminowe aktywa finansowe: - udziały i akcje, - inne papiery wartościowe, - udzielone pożyczki, 4. Inne inwestycje długoterminowe: - dzieła sztuki, - metale szlachetne, - drogie kamienie.

107 Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego art. 37 ust Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzględnieniu zasady ostrożności.

108 Art.37 ust Jednostki, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 1) zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego (od 2019 r zł), 2) zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy (od 2019 r zł), 3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty - mogą odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

109 Umowy leasingowe art. 3 ust Środki trwałe oraz w. n. i pr. zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków: 1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta, 2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia,

110 cd. 3)okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego, 11 0

111 cd ) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finasującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie,

112 cd ) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie, 6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający, 7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.

113 Umowy leasingowe art. 3 ust. 5 i 6 W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków określonych w ust. 4, oddane do używania korzystającemu środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne zalicza się u finansującego do aktywów finansowych odpowiednio jako długoterminowe bądź krótkoterminowe aktywa. 11 3

114 Umowy leasingowe art. 3 ust. 6 W przypadku, gdy jednostki, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 1) zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego (od 2019 r zł), 2) zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy (od 2019 r zł), 3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty - mogą dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować ust. 4 i

115 Inwentaryzacja aktywów trwałych art Inwentaryzacja obejmuje na dzień bilansowy wszystkie aktywa i pasywa i może być przeprowadzona trzema sposobami: 1) w drodze spisu z natury oraz ustalenia i rozliczenia różnic, 2) w drodze otrzymania od banków i kontrahentów potwierdzenia (na piśmie) wykazanego w księgach rachunkowych stanu aktywów finansowych, należności, pożyczek oraz powierzonych kontrahentom własnych składników oraz wyjaśnienia i rozliczenia różnic, 3) przez weryfikację stanu aktywów i pasywów oraz porównanie ich z odpowiednimi dokumentami i doprowadzenie do realnej wartości.

116 Terminy i metody inwentaryzacji 11 6 Spis z natury: 1. Ostatni dzień roku obrotowego: - papiery wartościowe 2. Ostatni kwartał roku obrotowego, do 15 dnia następnego roku (dla większości jednostek będzie to 15 stycznia następnego roku): - znajdujące się na terenie niestrzeżonym środki trwałe - z wyjątkiem środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony i gruntów, -znajdujące się na terenie niestrzeżonym maszyny i urządzenia wchodzące w skład środków trwałych w budowie, 3. Raz w ciągu 4 lat: - nieruchomości zaliczone do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujące się na terenie strzeżonym inne środki trwałe oraz maszyny i urządzenia wchodzące w skład środków trwałych w budowie (art. 26 ust. 3 pkt 3)

117 cd. W drodze uzyskania potwierdzenia salda Na ostatni dzień każdego roku obrotowego (art. 26 ust. 1 pkt 2 UoR) - z tym, że inwentaryzację można rozpocząć w ciągu IV kwartału i należy zakończyć do 15 stycznia roku następnego: - należności, w tym udzielone pożyczki 11 7

118 cd W drodze weryfikacji poprzez porównanie danych zawartych w księgach rachunkowych z danymi wynikającymi z dokumentów: Na ostatni dzień każdego roku obrotowego (art. 26 ust. 1 pkt 3) - z tym, że inwentaryzację można rozpocząć w ciągu IV kwartału i należy zakończyć do 15 stycznia roku następnego: - środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, - grunty, -środki trwałe w budowie, z wyjątkiem maszyn i urządzeń, - wartości niematerialne i prawne.

119 Zespół 1 - Środki pieniężne, rachunki bankowe oraz inne krótkoterminowe aktywa finansowe. Na kontach tego zespołu ewidencjonowane są aktywa pieniężne zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 25, czyli: - aktywa w postaci krajowych środków płatniczych, walut obcych oraz dewiz, przechowywanych w kasach jednostki albo gromadzonych na jej krajowych lub zagranicznych rachunkach bankowych, - aktywa w postaci czeków, weksli i innych aktywów finansowych, w tym w szczególności w postaci naliczonych odsetek od aktywów finansowych, 11 9

120 cd. - aktywa finansowe krótkoterminowe obejmujące instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki i stanowiące dla tych jednostek zobowiązania finansowe, np. akcje, obligacje itp., - udziały i akcje własne jednostki przeznaczone do zbycia lub umorzenia, - uzyskane kredyty bankowe krajowe i zagraniczne, - różnice z aktualizacji wyceny krótkoterminowych aktywów finansowych. 12 0

121 Aspekty podatkowe 12 1 Zasada kasowego rozliczania: - przychodów dla celów podatkowych w odniesieniu do odsetek od należności, - kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do wynagrodzeń pracowników i składek na ubezpieczenie społeczne obciążające pracodawców w przypadku nieterminowego wywiązywania się z tych płatności, umów zleceń i umów o dzieło, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. 121

122 Zespół 2 Rozrachunki i roszczenia 12 2 Na kontach zespołu "Rozrachunki i roszczenia" są ewidencjonowane w szczególności: należności i zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług, otrzymane i udzielone zaliczki na poczet dostaw i usług, rozrachunki z tytułu dostaw środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości i prawa, należności i zobowiązania publicznoprawne, należności i zobowiązania z tytułu rozrachunków z pracownikami, należności i zobowiązania z tytułu operacji finansowych, rozrachunków z właścicielami jednostki, najmu, dzierżawy, leasingu, należności i zobowiązania z tytułu udzielonych lub otrzymanych pożyczek, odpisy aktualizujące wartość należności.