KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Petycji KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0353/2011, którą złożyła Barbara Mazurkiewicz-Zaleska (Polska) z 74 podpisami, w sprawie cięć w budżecie szkół europejskich Petycja 0478/2011, którą złożyło APEEE (Stowarzyszenie Rodziców Uczniów Szkół Europejskich), z podpisami, w sprawie skutków ograniczenia środków budżetowych na działalność szkół europejskich 1. Streszczenie petycji 0353/2011 Składająca petycję odnosi się do planowanych cięć w budżecie szkół europejskich i związanego z tym obniżenia jakości nauczania, szczególnie w przypadku uczniów, których językiem ojczystym jest język polski. Składająca petycję zaznacza, że będzie to miało poważne skutki szczególnie dla uczniów szkoły europejskiej LUX 1, zaś cięcia budżetowe oznaczają łączenie klas, brak możliwości nauczania przedmiotów matematycznoprzyrodniczych w języku ojczystym, brak możliwości rozszerzonego nauczania języka polskiego jako języka obcego, a także zniesienie nauczania religii i etyki w języku ojczystym. Dlatego składająca petycję zwraca się do Parlamentu Europejskiego o wstrzymanie cięć budżetowych, które będą miały szkodliwy wpływ na edukację uczniów i ograniczą ich możliwości w zakresie dostępu do kształcenia wyższego. Streszczenie petycji 0478/2011 Składający petycję zwracają się do Komisji Europejskiej i państw członkowskich o niedokonywanie zaplanowanych cięć budżetowych dotyczących działalności szkół europejskich, do których uczęszczają dzieci urzędników zatrudnionych w instytucjach UE. Zdaniem składających petycję przedmiotowe cięcia budżetowe miałyby niekorzystny wpływ na funkcjonowanie szkół europejskich oraz na jakość kształcenia, zwłaszcza w odniesieniu do CM\ doc PE v03-00 Zjednoczona w różnorodności

2 możliwości zapewnienia nauczania w ojczystym języku uczniów. 2. Dopuszczalność 0353/2011 : Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 8 lipca 2011 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 202 ust. 6 Regulaminu). 0478/2011 : Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 12 września 2011 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 202 ust. 6 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 6 września 2011 r. Uwagi Komisji Reakcja rodziców i nauczycieli dotyczy budżetu na rok 2011, który w grudniu 2010 r. został zmieniony przez władze budżetowe (Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej) i zmniejszony w stosunku do zgłoszonego początkowo przez Komisję zapotrzebowania. Zgodnie z informacjami przedstawionymi poniżej mówienie w tym kontekście o cięciach jest jednak niewłaściwe, gdyż wkład UE w latach uległ zwiększeniu i według programu powinien pozostać na tym samym poziomie w roku 2012, z minimalnym wzrostem. W ostatnich latach budżet szkół europejskich nie ulegał zmniejszeniu. Przeciwnie: w 2010 r. całkowity budżet wyniósł 274,6 mln EUR, a wkład UE 154 mln EUR (56% całkowitej sumy). W 2011 r. całkowity budżet szkół wynosi 282 mln EUR, przy czym wkład UE utrzymuje się na poziomie 164 mln EUR (58% całkowitej sumy). Przewiduje się, że całkowity budżet na 2012 r. wyniesie około 285,4 mln EUR, przy stosunkowo stabilnym wkładzie UE, z niewielkim wzrostem. W 2011 r. w okresie gdy wszystkie pozostałe wydatki Komisji na administrację wzrosły jedynie o 2,9%, wkład Unii Europejskiej na rzecz szkół europejskich w porównaniu do 2010 r. uległ podwyższeniu o 10 mln EUR (+6,5%). Podwyżka ta jest mniejsza niż wnioskowane przez szkoły europejskie 11%, które Rada Najwyższa Szkół Europejskich (w tym Komisja) zatwierdziła w kwietniu 2010 r. Budżet na 2011 r. zatwierdzony przez Radę Najwyższą (oraz Komisję) w kwietniu 2010 r. początkowo uwzględniał wniosek o wkład UE w wysokości 171 mln EUR. Rada Najwyższa, w porozumieniu z Komisją, zgodziła się na tę podwyżkę, ale uzależniła ją od wdrożenia przyszłych działań oszczędnościowych. W grudniu 2010 r. władza budżetowa (Parlament Europejski i Rada) zdecydowała o przydzieleniu szkołom europejskim kwoty 164 mln EUR, zamiast wnioskowanych przez Komisję 171 mln EUR. W kwietniu 2012 r. Rada Najwyższa Szkół Europejskich podjęła szereg decyzji w celu dokonania korekty budżetów szkół europejskich na 2011 r. zgodnie z dostępnymi środkami. Najważniejszą z tych decyzji było przyjęcie wniosku przedstawionego przez sekretarza generalnego szkół europejskich dotyczącego organizacji zajęć i przedmiotów PE v /6 CM\ doc

3 nieobowiązkowych, jak również organizacji struktury wewnętrznej (organizacja koordynacji czasu nauczycieli). Była ona zgodna ze wskazówkami Rady Najwyższej z grudnia 2010 r. dotyczącymi przedsięwzięcia dalszych środków racjonalizacyjnych. Dotyczyły one restrukturyzacji i usprawnienia koordynacji funkcji pomocniczych, takich jak pomoc w uczeniu się (SL), pomoc dla uczniów, dla których nie ma sekcji językowej odpowiadającej językowi ojczystemu (SWALS), oraz zajęcia wyrównawcze. Powyższe środki umożliwiają utrzymanie wspólnej podstawy programowej szkół europejskich, na czym bardzo zależy Komisji. Wprowadzenie ich w życie dowodzi, że szkoły europejskie są w stanie przystosować się do zmieniającego się środowiska i dostarczyć władzy budżetowej (Parlamentowi Europejskiemu i Radzie) dowodów na to, że niezbędne środki racjonalizacyjne zostały przedsięwzięte w szkołach europejskich i że długoterminowe zmiany strukturalne zostały wdrożone. Wstępny projekt budżetu na rok 2012 został także zatwierdzony, przy wkładzie UE w wysokości 165,4 mln EUR (wzrost wkładu UE o 1,4 mln EUR). Wniosek W procesie budżetowym Unii Europejskiej Komisja proponuje władzy budżetowej pewną kwotę, która może zostać przydzielona szkołom europejskim. Kwota ta figuruje we wstępnych projektach budżetów poszczególnych szkół. Władza budżetowa decyduje następnie o wysokości przydziału. Ten proces na 2011 r. jest zamknięty, a budżety są ustalone. Przedsięwzięto środki strukturalne w celu umożliwienia wdrożenia przydzielonego szkołom budżetu przy zachowaniu wspólnej podstawy programowej. Władza budżetowa nie wypowiedziała się jeszcze w sprawie kwot wnioskowanych przez Komisję na 2012 r. Rzeczywista kwota przydzielona szkołom europejskim będzie znana dopiero po ostatecznym przyjęciu budżetu UE na 2012 r. Podjęcie decyzji na tym etapie należy do władzy budżetowej. 4. Odpowiedź Komisji (REV) otrzymana dnia 31 maja 2013 r. W 2012 r. rzeczywisty wkład UE wyniósł 163,78 mln EUR. Budżet na rok 2013 został zatwierdzony przez władzę budżetową przy wkładzie UE w wysokości 171,55 mln EUR. Dnia 15 kwietnia 2013 r. delegacja Zjednoczonego Królestwa do Rady Najwyższej Szkół Europejskich złożyła jednostronne oświadczenie dotyczące decyzji o niedelegowaniu żadnych nowych nauczycieli ze Zjednoczonego Królestwa do szkół europejskich w roku szkolnym rozpoczynającym się we wrześniu 2013 r. Delegacja Zjednoczonego Królestwa odnosi się do nieproporcjonalnego obciążenia finansowego w systemie szkół europejskich i braku porozumienia w sprawie podziału kosztów między państwa członkowskie reprezentowane w Radzie Najwyższej. Szkoły europejskie będą zobowiązane do zatrudniania nauczycieli na miejscu w celu zastąpienia nauczycieli ze Zjednoczonego Królestwa kończących pracę w tym roku szkolnym. Wynagrodzenia zatrudnionych na miejscu nauczycieli są wypłacane z tej części budżetu, która pochodzi z wkładu finansowego UE. Przedstawiciele Zjednoczonego Królestwa CM\ doc 3/6 PE v03-00

4 podczas posiedzenia dwustronnego z Komisją, a także spotkania informacyjnego z rodzicami stwierdzili, że będą próbowali ułatwić rekrutację nauczycieli zastępczych poprzez publikowanie informacji o wakatach i pomoc w procesie wstępnej selekcji. Wniosek W procesie budżetowym Unii Europejskiej Komisja proponuje władzy budżetowej pewną kwotę, która może zostać przydzielona szkołom europejskim. Kwota ta figuruje w indywidualnych wstępnych projektach budżetów poszczególnych szkół. Władza budżetowa decyduje następnie o wysokości przydziału. Ten proces na 2011, 2012 i 2013 r. jest zamknięty, a budżety są ustalone. W odniesieniu do jednostronnego stanowiska rządu Zjednoczonego Królestwa należy wspomnieć, że stanowisko tego państwa członkowskiego było znane już od jakiegoś czasu i było szczególnie podkreślane w czasie prezydencji Zjednoczonego Królestwa w systemie szkół europejskich w roku szkolnym 2011/2012. Należy mieć nadzieję, że oficjalny komunikat, że Zjednoczone Królestwo nie będzie delegować żadnych nauczycieli, spowoduje reakcję po stronie pozostałych państw członkowskich i pobudzi dyskusję dotyczącą znalezienia rozwiązania problemu podziału kosztów. Komisja jest zdania, że trwała zmiana obecnej struktury podziału kosztów jest absolutnie konieczna, aby system był rentowny na dłuższą metę. 5. Odpowiedź Komisji (REVII) otrzymana dnia 31 stycznia 2014 r. W 2012 r. rzeczywisty wkład UE wyniósł 163,78 mln EUR. Budżet na rok 2013 został wykonany w kwocie 167,06 mln EUR. Budżet na rok 2014 został zatwierdzony przez władzę budżetową przy wkładzie UE w wysokości 164,26 mln euro, podobnej kwocie co w 2012 r.. Niepewność budżetowa w zakresie ewentualnej zaległej podwyżki wynagrodzeń z roku 2011 i 2012 miała wpływ na planowanie budżetowe. - Udział w kosztach: Dnia 15 kwietnia 2013 r. delegacja Zjednoczonego Królestwa do Rady Najwyższej Szkół Europejskich złożyła jednostronne oświadczenie dotyczące decyzji o niedelegowaniu żadnych nowych nauczycieli ze Zjednoczonego Królestwa do Szkół Europejskich w roku szkolnym rozpoczynającym się we wrześniu 2013 r. Delegacja Zjednoczonego Królestwa odniosła się do nieproporcjonalnego obciążenia finansowego w systemie Szkół Europejskich i braku porozumienia w sprawie podziału kosztów między państwa członkowskie reprezentowane w Radzie Najwyższej. Po trudnych negocjacjach, w listopadzie 2013 r. Rada Najwyższa osiągnęła w drodze procedury pisemnej porozumienie dotyczące zasad dzielenia kosztów z uwzględnieniem liczby uczniów według narodowości, liczby oddelegowanych nauczycieli według narodowości, struktury sekcji językowych i kosztów wynagrodzeń nauczycieli oddelegowanych do systemu. Rada Najwyższa podjęła decyzję o upoważnieniu sekretarza generalnego do doprecyzowania kwestii faktycznego wdrożenia zasad, które powinno się rozpocząć w 2015 r. Zasady te przewidują, że państwa członkowskie oddelegują większą liczbę nauczycieli lub wyślą wkład finansowy do systemu. Obecnie szkoły europejskie są zmuszone do zatrudniania nauczycieli na miejscu w celu zastąpienia nauczycieli nieoddelegowanych. Wynagrodzenia zatrudnionych na miejscu PE v /6 CM\ doc

5 nauczycieli są wypłacane z tej części budżetu, która pochodzi z wkładu finansowego UE. W procesie budżetowym Unii Europejskiej Komisja proponuje władzy budżetowej pewną kwotę, która może zostać przydzielona szkołom europejskim. Kwota ta figuruje we wstępnych projektach budżetów poszczególnych szkół. Władza budżetowa decyduje następnie o wysokości przydziału. Ten proces na lata 2011, 2012, 2013 i 2014 jest zamknięty, a budżety są ustalone. W odniesieniu do jednostronnego stanowiska rządu Zjednoczonego Królestwa należy wspomnieć, że stanowisko tego państwa członkowskiego było znane już od jakiegoś czasu i było szczególnie podkreślane w czasie prezydencji Zjednoczonego Królestwa w systemie szkół europejskich w roku szkolnym 2011/2012. Oficjalny komunikat, że Zjednoczone Królestwo nie będzie delegować żadnych nauczycieli pobudziło dyskusję dotyczącą znalezienia rozwiązania problemu podziału kosztów. Komisja z zadowoleniem przyjmuje fakt, że osiągnięto w końcu porozumienie i obecnie kładzie nacisk na wiarygodne wprowadzenie go w życie przez państwa członkowskie w celu zapewnienia długoterminowej rentowności systemu. - Reorganizacja nauczania średniego: Wniosek w sprawie reorganizacji nauczania średniego w szkołach europejskich został przygotowany przez grupę roboczą pod przewodnictwem zastępcy sekretarza generalnego, z przedstawicielami rodziców, inspektorów, uczniów, dyrektorów i Komisji Europejskiej. Rodzice wyrazili wiele obaw w związku z proponowanymi zmianami. Rada Najwyższa w dniach 3-5 grudnia 2013 r. podjęła decyzję dotyczącą klas 1-3 nauczania średniego. Ponadto zostało zawarte porozumienie dotyczące przeprowadzenia zewnętrznej oceny w odniesieniu do proponowanej reorganizacji obejmującej klasy 4-7. Zostało wyraźnie powiedziane, że badanie powinno skupić się na uznawaniu i na jakości matury europejskiej oraz na bardziej szczegółowej analizie wniosku dotyczącego matematyki w 4 klasie, co do której to kwestii mieli w szczególności dużo zastrzeżeń rodzice. Wniosek dotyczący klas 1-3 zawiera wprowadzenie języka 3 w 1. klasie, czyli rok wcześniej niż obecnie, dodanie ICT jako przedmiotu nieobowiązkowego w 3. klasie oraz nauczania religii/etyki w języku 2 począwszy od 3. klasy. Rozkłada on również opcję nauczania łaciny na 2 lata, przy utrzymaniu tej samej ilości okresów. Łącznie zmiany te nie mają wpływu na koszty. Pojawiły się obawy, że jedyną przyczyną reorganizacji są względy finansowe. Analiza finansowa wykazała, że oszczędności w przypadku klas 1-5 byłyby umiarkowane, co dowodzi, że reforma nie wynika z powodów finansowych, lecz ma raczej charakter pedagogiczny. Decyzje podjęte przez Radę Najwyższą dla klas 1-3 w ogóle nie generują oszczędności dla systemu. Komisja podczas posiedzenia Rady Najwyższej podkreśliła fakt, że wszystkie odpowiednie zainteresowane strony powinny być zaangażowane w przygotowanie oceny zewnętrznej, w szczególności rodzice. Komisja wstrzymała się od głosu podczas głosowania w sprawie przyjęcia decyzji dotyczących klas 1-3, w związku z obawami wyrażonymi przez organizacje rodziców. Ogólnie Komisja Europejska pozostawia kwestie o charakterze pedagogicznym osobom posiadającym wiedzę specjalistyczną w tej dziedzinie. Jednakże w związku z ilością wyrażonych zastrzeżeń, Komisja uznała, że sprawą o istotnym znaczeniu jest zorganizowanie w ścisłej współpracy z biurem sekretarza generalnego szkół CM\ doc 5/6 PE v03-00

6 europejskich kilku sesji informacyjnych dla wszystkich rodziców, których dzieci uczą się w szkołach europejskich. Komisja będzie bacznie śledzić dalsze wydarzenia w tym zakresie w celu zapewnienia, że ocena zewnętrzna będzie wyczerpująca i sprawiedliwa. PE v /6 CM\ doc