Dobór ochronników słuchu, ze względu na tłumienie dźwięku

Transkrypt

1 1 Dobór ochronników słuchu, ze względu na tłumienie dźwięku wg PN-EN 458: , Ochronniki słuchu. Zalecenia dotyczące doboru, użytkowania, konserwacji codziennej i okresowej. Dokument przewodni podstawowym założeniem prawidłowego doboru ochronników słuchu jest zagwarantowanie pod nim wartość poziomu dźwięku A (L A) niższej niż wartość dopuszczalna dla danych warunków hałasowych, należy dążyć do tego, aby poziom dźwięku A pod ochronnikiem nie przekraczał 85, zaś szczytowy poziom dźwięku C nie przekraczał 135, oprócz ograniczenia wartości poziomu dźwięku A pod ochronnikiem słuchu wynikającego z ustalonych prawnie wartości dopuszczalnych, istnieje także ograniczenie od dołu, związane z komfortem pracy w ochronnikach; zbyt duże stłumienie dźwięku (L A poniżej 70 ) może powodować u pracownika uczucie izolacji akustycznej. Tworzy to dyskomfort pracy i w efekcie może spowodować odrzucenie przez pracownika (choćby chwilowe) ochronnika słuchu, wartość poziomu dźwięku A i C pod ochronnikiem słuchu oblicza się na podstawie zmierzonych wielkości hałasu na stanowisku pracy oraz parametrów ochronnika słuchu, podanych w informacji dla użytkownika

2 2 Metody doboru ochronników słuchu Stosowane metody doboru ochronników słuchu różnią się stopniem dokładności szacowania poziomu dźwięku A pod ochronnikiem. Są oparte na różnych danych pomiarowych wielkości hałasu na stanowisku pracy oraz różnych parametrach akustycznych ochronników słuchu. kontrola HML (zgrubna), metoda SNR (szacunkowa), metoda HML (przybliżona), metoda pasm oktawowych (dokładna) metoda pasm oktawowych (dokładna) Metoda pasm oktawowych polega na dokładnym obliczeniu redukcji hałasu uzyskanej przez ochronnik. Metoda ta wymaga znajomości zmierzonych wartości poziomu ciśnienia akustycznego hałasu na stanowisku pracy w pasmach oktawowych w zakresie Hz oraz wartości średniego tłumienia dźwięku i odchylenia standardowego w pasmach oktawowych rozpatrywanego ochronnika słuchu. Tłumienie dźwięku stosowane w tej metodzie jest to parametr ochronników słuchu wyznaczony w procesie ich certyfikacji. Wartość średnia tłumienia dźwięku wraz z odchyleniem standardowym podawana jest w pasmach tercjowych o częstotliwościach środkowych 125, 250, 500, 1000, 2000, 4000 i 8000 Hz. Poziom dźwięku A pod ochronnikiem słuchu L A oblicza się zgodnie ze wzorem: 8k L A = 10lg 10 0,1(L f+k Af (m f Ls f )) f=125 (1) L f poziom ciśnienia akustycznego hałasu w paśmie oktawowym o częstotliwości środkowej f, K Af wartość poprawki korekcyjnej według charakterystyki ważenia A m f średnie tłumienie dźwięku ochronnika słuchu (wg informacji dla użytkownika), s f odchylenie standardowe (wg informacji dla użytkownika), f częstotliwość środkowa pasma oktawowego Hz.

3 3 metoda HML (przybliżona) Metoda HML wymaga w pierwszej kolejności oszacowania różnicy poziomów dźwięku C i A hałasu na stanowisku pracy oraz znajomości trzech wartości tłumienia: H, M i L. Parametry te określają, o ile obniży się poziom dźwięku A przy błonie bębenkowej ucha po zastosowaniu ochronnika słuchu w przypadku hałasów odpowiednio wysokoczęstotliwościowych, średnioczęstotliwościowych i niskoczęstotliwościowych. Parametry podawane są w informacji dla użytkownika ochronników słuchu. Jeżeli wartość różnicy poziomów dźwięku C i A jest nie większa od 2, przewidywaną redukcję hałasu PNR (ang.: predicted noise level reduction) należy wyznaczyć ze wzoru (2), jeżeli większa od 2, wówczas wyznaczyć należy ze wzoru (3). PNR = M PNR = M H M 4 M L 8 (L C L A 2 ) (L C L A 2 ) dla L C L A 2 dla L C L A > 2 (3) L C poziom dźwięku C na stanowisku pracy, H tłumienie hałasu wysokoczęstotliwościowego (wg informacji dla użytkownika) M tłumienie hałasu średnioczęstotliwościowego (wg informacji dla użytkownika) L tłumienie hałasu niskoczęstotliwościowego (wg informacji dla użytkownika) Po określeniu wartości PNR, oszacowanie poziomu dźwięku A pod ochronnikiem słuchu polega na odjęciu wartości PNR od wartości poziomu dźwięku A na stanowisku pracy: L A = L A PNR PNR obliczone przewidywane obniżenie poziomu hałasu, (2) (4)

4 4 metoda SNR (szacunkowa) Metoda SNR bazuje na znajomości parametru SNR (jednoliczbowej ocenie właściwości ochronnych ochronników słuchu), oraz wynikach pomiaru poziomu dźwięku C dla danego hałasu na stanowisku pracy. Poziom dźwięku A pod ochronnikiem słuchu wylicza się ze wzoru: L A = L C SNR (5) L C poziom dźwięku C na stanowisku pracy, SNR jednoliczbowa ocena właściwości ochronnych (wg informacji dla użytkownika), kontrola HML (zgrubna) Kontrola HML jest uproszczoną wersją metody HML. Bazuje na tych samych parametrach ochronnika słuchu (H, M, L), jednakże nie są tu wymagane obliczenia parametru PNR. Metoda ta wymaga subiektywnej decyzji o zakwalifikowaniu hałasu do jednej z dwóch grup hałasów wzorcowych na podstawie listy przykładów. Nie jest wymagana znajomość różnicy poziomów dźwięku (LC LA). Dzięki tej metodzie można stwierdzić, czy zastosowanie danego ochronnika spowoduje zmniejszenie poziomu dźwięku pod ochronnikiem (L A) poniżej poziomu dopuszczalnego. Tabela. Przykłady hałasów klasy HM (wg PN-EN 458:2006) Lista przykładów 1 Źródła hałasu średnio- i wysokoczęstotliwościowego (klasa HM) L C L A < 5 - cięcie palnikiem gazowym, - silniki wysokoprężne, - maszyny cukrownicze do lukrowania, - dysze sprężonego powietrza, - zmechanizowane urządzenia do wbijania gwoździ, - krawędziarki, - zawijarki, - maszyny do napełniania butelek, - okrawanie odlewów, - obrabiarki do drewna, - pompy hydrauliczne, - wygładzarki wysokoobrotowe, - wygładzarki rolkowe, - prasy rotacyjne, - formierki kombinowane, - ręczne narzędzia udarowe, - szlifierki, - młoty kuźnicze, - przędzarki, - maszyny dziewiarskie, - przecinarki z tarczą ścierną, - krosna zmechanizowane, - wirówki Tabela. Przykłady hałasów klasy L (wg PN-EN 458:2006) Lista przykładów 2 Źródła hałasu niskoczęstotliwościowego (klasa L) L C L A 5

5 5 - koparki, - agregaty prądotwórcze, - elektryczne piece do wytopu, - spalarki, - piece do wyżarzania, - wielkie piece, - kruszarki, - sprężarki tłokowe, - przetwornice, - piece odlewnicze, - ciśnieniowe maszyny odlewnicze, - sprzęt do robót ziemnych, - czyszczarki pneumatyczne hałas niskoczęstotliwościowy Jeśli na stanowisku pracy znajduje się źródło hałasu niskoczęstotliwościowego (klasa L), poziom dźwięku A oblicza się ze wzoru (6): L A = L A L (6) L tłumienie hałasu niskoczęstotliwościowego (wg informacji dla użytkownika), Gdy obliczona wartość L A jest mniejsza od 85, ochrona słuchu może być wystarczająca. W przeciwnym wypadku należy wypróbować ochronnik słuchu o większym tłumieniu. hałas średnio- i wysokoczęstotliwościowy Jeśli na stanowisku pracy znajduje się źródło hałasu średnio- i wysokoczęstotliwościowego (klasa HM), poziom dźwięku A oblicza się ze wzoru (7): L A = L A M (7) M tłumienie hałasu średnioczęstotliwościowego (wg informacji dla użytkownika), Gdy obliczona wartość L A jest mniejsza od 85, ochrona słuchu może być wystarczająca. W przeciwnym wypadku należy obliczyć poziom dźwięku A ze wzoru (8): L A = L A H (8) H tłumienie hałasu wysokoczęstotliwościowego (wg informacji dla użytkownika), Gdy obliczona wartość L A jest mniejsza od 85, ochrona słuchu może być wystarczająca. W przeciwnym wypadku należy wypróbować ochronnik słuchu o większym tłumieniu. Kontrola HML powinna być traktowana jako dobór wstępny, skracający czas doboru metodą dokładną lub HML, ewentualnie stosowana do oceny używanych już ochronników słuchu, np. przy zmianie stanowiska pracy.