KOAGULANTY GLINOWE PAX - KIERUNKI ROZWOJU, DOWIADCZENIA EKSPLOATACYJNE

Transkrypt

1 in. Zbigniew Smołka Kemipol Sp. z o.o. Police KOAGULANTY GLINOWE PAX - KIERUNKI ROZWOJU, DOWIADCZENIA EKSPLOATACYJNE Wstp Koagulanty glinowe to drugi co do wielkoci dział produkcji naszej firmy. Dział, w którym odnotowujemy najwicej wdroe nowych produktów. Chlorki poliglinowe z serii PAX znajduj bardzo wiele zastosowa od produkcji wody pitnej poczwszy poprzez preparowanie wód przemysłowych, oczyszczanie cieków, na walce z bakteriami nitkowatymi koczc. Firma KEMIPOL produkuje obecnie około 16 odmian chlorku poliglinu ( PAX ) oraz kilka rodzajów koagulantów glinowych na bazie siarczanu glinu, stajc si tym samym jednym z liderów wiatowych w zakresie liczby asortymentów. Szeroko gamy produkowanych koagulantów glinowych wynika bezporednio z wiernoci naszej starej zasadzie: długoletnia współpraca z usatysfakcjonowanymi klientami. Tym łatwiej nam realizowa t zasad, e posiadamy wysokiej klasy specjalistów produkcji, dwa nowoczesne zakłady produkcyjne oraz wsparcie Kemira Water -globalnej firmy, której cz- ci jest Kemipol. Proces modyfikacji produktów z serii PAX trwa. Kierunek: dostosowywanie odmian do wymaga poszczególnych klientów. Wymagania te stale rosn, bowiem kryteria stawiane wodzie przeznaczonej do spoycia przez ludzi s coraz ostrzejsze i współbiene z rozwojem technik analitycznych oraz wiedzy na temat wpływu zanieczyszcze szkodliwych dla zdrowia człowieka. Ogólne zalety koagulantów z grupy PAX Koagulanty typu PAX s coraz powszechniej stosowanymi produktami w technologii produkcji wody (ilustruje to tabela nr 1). Zapewniaj one odpowiednie parametry technologiczne przy jednoczesnej prostocie w technice dozowania. Zalety koagulantów wstpnie zhydrolizowanych w porównaniu do metod tradycyjnych to: w znacznej wikszoci aplikacji lepsze efekty w usuwaniu zanieczyszcze wstpnych podstawowych moliwo doboru typu koagulantu do danej wody i procesu obróbki 76

2 bezproblemowo w sezonowym przejciu na inny typ PAX-u minimalizacja zanieczyszcze wtórnych, zwizanych z procesem koagulacji jak na przykład poziom glinu resztkowego, THM-y. mniejsza redukcja zasadowoci wody poddawanej koagulacji znaczna redukcja energochłonnoci procesu koagulacji mniejsze pompy dozujce brak energochłonnego procesu przygotowywania roztworu znacznie mniejsze wymagane kubatury pomieszcze przygotowywania i magazynowania koagulantu w wielu przypadkach stwierdzono wydłuenie czasu pracy złó filtracyjnych ( tzw. filtrocyklu ) co przyczynia si do dodatkowych oszczdnoci wody i energii temperatury krzepnicia chlorków poliglinu wynosz 15 do 20 o C co w praktyce pozwala lokalizowa zbiorniki magazynowe na zewntrz ogrzewanych pomieszcze, linie dozujce nie wymagaj ocieplenia. Tabela 1. Sprzeda PAX-ów PAX SALES eksport Poland eksport Polska Kilka informacji o chlorkach poliglinu Poszczególne odmiany chlorków poliglinu róni si niej wymienionymi parametrami: zasadowoci, rozróniamy: niskozasadowe (PAX 14, PAX 16, PAX 18, PAX XL60) 77

3 redniozasadowe (PAX XL1, PAX XL3, PAX XL9, PAX XL10, PAX XL61, PAX XL69) wysokozasadowe powyej 85% (PAX XL19, PAX XL1905, PAX XL19F, PAX XL 1908) zawartoci glinu (wagowo od 4,5% do 12,5%) zawartoci jonów chlorkowych (od 5,0 % do 22%) Obecnoci lub brakiem modyfikantów rozróniamy : modyfikanty kationowe (jony Si, Mg, Ca, Na) modyfikanty anionowe (jony SO 2-4, NO - 3 ) tzw. modułem masowym czyli stosunkiem zawartoci glinu do chlorków polimeryzacj zwizku ( zwizana z wyej wymienion zasadowoci ) Rodzaje PAX-ów Tabela nr. 2 Rodzaje PAX-ów Produkt Al % Cl % zasadowo % ph Gsto kg/m 3 PAX 14 7,2 ± 0,3 22,0 ± 2,0 26 ± 6 0,5 ±0, ± 30 PAX 16 8,2 ± 0,2 19,0 ± 2,0 37 ± 5 1,0 ± 0, ± 20 PAX 18 9,0 ± 0,3 21,0 ± 2,0 41 ± 3 1,0± 0, ± 10 PAX 25 6,3 ± 0,2 20,0 ± 2,0 43 ± 5 1,5 ± 0, ± 30 uwagi PAX XL1 5,3 ± 0,3 13,0 ± 2,0 70 ± 5 2,5 ± 0, ± 20 PAX XL3 5,3 ± 0,3 13,0 ± 2,0 70 ± 5 2,5± 0, ± 20 PAX XL9 4,5 ± 0,2 10,0 ± 1,0 70 ± 5 3,0 ± 0, ± 20 PAX XL10 5,0 ± 0,2 11,5 ± 1,0 70 ± 10 2,5 ± 0, ± 20 PAX XL60 7,5 ± 0,3 17,0 ± 2,0 40 ± 10 1,5 ± 0, ± 20 PAX XL61 5,4 ± 0,2 11,0 ± 2,0 70 ± 10 3,0 ± 0, ± 20 PAX XL69 6,0 ± 0,5 11,0 ± 2,0 60 ± 10 2,5 ± 0, ± 20 PAX XL19 12,5 ± 0,3 9,0 ± 2,0 85 ± 5 3,5 ± 0, ± 40 PAX XL19F 8,5 ± 0,3 4,5 ± 0,5 85 ± 5 4,0 ± 0, ± 20 PAX XL1905 6,0 ± 0,5 5,0 ± 1,0 85 ± 5 3,6 ± 0, ± 50 PAX XL1908 8,5 ± 0,5 4,0 ± 1,0 85 ± 5 4,0 ± 0, ± 20 modyfikanty ACH 12,5 ± 0,3 8,0 ± 1,0 85 ± 5 3,5 ± 0, ± 20 78

4 Skrótowy opis poszczególnych parametrów koagulantów Zasadowo. Relatywnie łatwy do zmierzenia parametr, wany, nieodłcznie zwizany z chlorkami poliglinu, charakteryzujcy poszczególne koagulanty. Definiowany jako stosunek jonów OH do jonów glinu Al +3, obliczany jako stosunek moli OH do 3 moli Al X 100 % (okrelany w procentach) Wzrost zasadowoci oznacza wzrost polimeryzacji zwizków, grupy OH formuj mostki tlenowe łczce poszczególne jony metali. W praktyce ma to oznacza proporcjonalny do wzrostu zasadowoci spadek redukcji alkalicznoci oraz wzrost redukcji mtnoci wody poddawanej procesowi koagulacji. Ten ostatni osiga swoje maksymalne moliwoci przy zasadowoci z przedziału 50 do 80%. Teoretycznie najlepsz zdolno redukcji mtnoci zapewniaj chlorki poliglinu o zasadowoci zblionej do 65%, Zawarto glinu. Podawana procentowo oznacza wagow ilo glinu jako Al +3 w 100 jednostkach wagi produktu. Glin metal aktywny w postaci wysoko naładowanych jonów glinu, wprowadzony do układu koloidalnego absorbowany jest na powierzchni czstek. Powierzchnie czstek zmieniaj si tak, e dochodzi do ich zespalania z innymi. Teoretycznie wzrost zawartoci glinu w danym koagulancie oznacza wzrost efektywnoci działania. Modyfikanty. Koagulanty modyfikowane kationowo. Modyfikacj kationow uzyskuje si poprzez wprowadzenie dodatku w postaci wapnia, magnezu, sodu lub krzemionki. Dodatek jonów wapniowych i magnezowych dostarcza dodatkowego ładunku kationowego, sprzyjajc powstawaniu wikszych i lepiej sedymentujcych (ciszych) kłaczków. Dodatkowo modyfikacja jonami wapniowymi sprzyja zmniejszeniu redukcji ph koagulowanej wody. Dodatek w postaci krzemionki zapewnia szybsze formowanie floków (podobne zjawisko towarzyszy obecnoci jonów siarczanowych). Koagulanty modyfikowane anionowo. Modyfikacj anionow uzyskuje si poprzez wprowadzenie dodatków w postaci jonów siarczanowych. Obecno jonów SO 4 np. sprzyja szybszemu formowaniu floków. 79

5 Moduł masowy. Opisywany jako stosunek iloci jonów glinu do jonów chlorkowych wystpujcych w koagulancie. Badania dowodz, e moduł masowy jest porednio proporcjonalny do zawartoci polimerowych form zwizków glinu a zatem take do wzgldnej wartoci gstoci ładunku powierzchniowego. Wyniki wielu testów wykazuj, e w przypadku tzw. koagulacji wymiatajcej (sweep coagulation) koagulanty glinowe spolimeryzowane o duym module masowym odporne s na przedawkowanie i nie zachodzi zjawisko wzrostu glinu resztkowego. Polimeryzacja. Pojcie polimeryzacji a take próby okrelenia stopni polimeryzacji charakteryzuj struktur budowy czstek chlorków poliglinu. Mona stwierdzi, e poszczególne koagulanty róni si nie tylko składem komponentów, ale take struktur budowy czstek, w tym wielkoci potencjału ładunku skupionego na powierzchni czsteczki. Generalnie zwikszenie polimeryzacji powoduje wzrost potencjału powierzchniowego i dłusze, rozbudowane łacuchy łczeniowe. Dobór koagulantu O doborze odpowiedniego koagulantu decyduje wiele czynników. Do najbardziej znaczcych nale : - rodzaj wody pobieranej do uzdatniania (np. tzw. woda mikka, twarda itd.) - skład i wielko zanieczyszcze wody surowej oraz ich zmienno w czasie - typ układu technologicznego którym dany obiekt dysponuje ( koagulacja stała lub ezonowa, koagulacja objtociowa z osadnikami pionowymi lub poziomymi, koagulacja z osadem zawieszonym w postaci akcelatorów lub pulsatorów, koagulacja powierzchniowa na filtrach kontaktowych, efektywno mieszaczy wody, czasy przepływów na dystansie punkt dozowania osadniki lub filtry itd.) - koszty eksploatacyjne - ochrona przed zagroeniem powstawania szkodliwych zanieczyszcze wtórnych podczas procesu uzdatniania - konieczno zapewnienia chemicznej i biologicznej stabilnoci wody wprowadzanej do sieci W ostatnim czasie obserwuje si wzrost zainteresowania dwoma ostatnimi czynnikami zwłaszcza w przypadkach duych i przewymiarowanych systemów wodocigowych, czsto o złym stanie technicznym. Rozporzdzenie M.Z. z dnia 19 listopada 2002 stwierdza jedno- 80

6 znacznie, e jako wody musi spełnia okrelone wymagania w miejscu jej poboru przez odbiorców. Tym samym trosk producenta wody jest nie tylko produkcja wody o odpowiednich parametrach na wyjciu z zakładu uzdatniania, ale zapewnienie stabilnoci wody - aby zminimalizowa niebezpieczestwo jej wtórnego zanieczyszczenia - w całym systemie rozprowadzania. Zgromadzony materiał z licznych testów porównawczych w Polsce w tym wykonane w latach testy porównawcze na wodach : - rzeka Wisła (przed wlotem do zbiornika Goczałkowickiego),SUW Strumie - rzeka Rudawa, ZUW Rudawa - rzeka Koszarawa, SUW ywiec - rzeka Czarna Przemsza, SUW Bdzin - rzeka Dunajec, SUW Łukanowice, SUW Zbylitowska Góra, SUW Z.A. Tarnów - kanał Centralny odwadniajcy Kopalni Piasku Szczakowa, SUW Maczki - zbiornik Goczałkowice, ZUW Goczałkowice - zbiornik Kozłowa Góra, SUW Kozłowa Góra - zbiornik Czaniec na rzece Sole (ostatni z trzech zbiorników kaskady rzeki Soły) SUW Kobiernice - zbiornik Dobczyce (główny dopływ to rzeka Raba), ZUW Raba niezbicie dowodz, e nie ma jednoznacznych wniosków o przewadze technologicznej jednej tylko z grup chlorku poliglinu. Testy wskazuj, e w zalenoci od czynników podanych wczeniej, najlepsze efekty technologiczne mog uzyskiwa chlorki poliglinu zaliczane do rónych grup zasadowych. Niej przedstawiono wnioski generalne odnoszce si do poszczególnych rodzajów PAX-ów. Chlorki poliglinu o niskiej zasadowoci (PAX 14, PAX 16, PAX 18) Produkty najstarsze w ofercie produkcyjnej Kemipol-u, znajduj bardzo liczne zastosowania majce swoje uzasadnienie tak technologiczne jak i co równie wane ekonomiczne. Najczciej stosowane w wypadku wód: - o tzw. wysokiej buforowoci, mniej podatnych na spadek ph i zasadowoci. - gdy brak wikszych problemów z agresywnoci wody, frakcj organiczn i tworzeniem si (zwłaszcza na etapach dozowania zwizków chloru) substancji szkodliwych takich jak THM-y. - ph wody surowej nie przekracza poziomu 7,5 8,0. 81

7 Uzyskiwane poziomy glinu resztkowego s z reguły znaczco wiksze ni dla PAX-ów o wyszej zasadowoci, lecz jednoczenie mniejsze od popularnego dotd siarczanu glinu (rednie notowane wyniki to poziom glinu mniejszy o 15 50% w stosunku do identycznych dawek siarczanu glinu). Na niektórych rodzajach wód zwłaszcza rzecznych - odnotowuje si dobr redukcj mtnoci i barwy, porównywaln z pozostałymi PAX-ami. Na kilku zakładach uzdatniania stwierdzono take dobr redukcj manganu (75 85% redukcji w stosunku do wody surowej). Mniejsze stacje uzdatniania korzystajce z mikkich wód górskich charakteryzujcych si gwałtownymi zmianami parametrów wody surowej a zwłaszcza mtnoci stosuj PAX 16 jako zamiennik PAX XL 1 lub PAX XL 60. Uywa si go przy mtnoci przekraczajcej 100 NTU. Trudno o jednoznaczne opinie na temat szybkoci formowania kłaczków i ich opadalnoci przy stosowaniu PAX 16 i PAX 18. Wprawdzie kadorazowe testy lab. zawieraj takie obserwacje, jednak wnioski bywaj róne zalene od rodzaju wody poddawanej testom, a tak- e dawki koagulantu. Generalnie przy wikszych mtnociach wody surowej (powyej 10 NTU) parametry te nie odbiegaj od rednich uzyskiwanych przy uyciu wikszoci PAX-ów o wyszej zasadowo- ci. Na koniec jeszcze jedna wana cecha: Te PAX-y s najtasze. Ich ceny s nisze od odmian najdroszych około 2 2,5 krotnie. Chlorki poliglinu o redniej zasadowoci PAX XL 1, PAX XL3, PAX XL9, PAX XL 10, PAX XL 60, 61, 69 W tej grupie (zasadowo od 40 do 70%) mamy najwicej odmian i typów chlorku poliglinu. Wszystkie modyfikowane anionowo i kationowo. Tym samym o skutecznoci poszczególnych typów decyduj nie tylko ich podstawowe parametry, takie jak zasadowo czy zawarto glinu, ale take modyfikatory. Szybko tworzenia kłaczków i ich opadalno Testy koagulacji wykonywane cyklicznie na rónych rodzajach wód surowych takich jak rzeka Wisła, Jezioro Goczałkowickie, zbiornik Kozłowa Góra, zbiornik Czaniec na rzece Soła, rzeka Koszarawa, rzeka Czarna Przemsza czy rzeka Dunajec wykazały jednoznacznie, e przy zachowaniu ph wody nie przekraczajcego warunków typowych, czyli mniejszego od 8,0 najszybsze formowanie kłaczków i najlepsz ich opadalno w grupie koagulantów rednio i 82

8 nisko zasadowych a kilkakrotnie take w całej grupie PAX-ów - uzyskiwano przy uyciu PAX XL 60, 69, 61 i to w szerokim zakresie dawek. Mtno Okrelajc t zalet PAX XL z serii 60 naley wspomnie, e w wodocigach zasilanych wod z rzeki Dunajec, PAX XL 60 pozwala uzyskiwa najlepsz redukcj mtnoci z całej gamy PAX-ów oraz koagulantów typu Flokor. Dodatkowym atutem jest tutaj tworzenie najwikszych kłaczków o dobrej charakterystyce opadalnoci co ma swoje znaczenie w wypadku SUW wyposaonych w osadniki pokoagulacyjne pionowe. Podobne dowiadczenia uzyskano podczas testów na wodzie surowej z rzeki Dłubnia w Krakowie tym razem jednak najlepsze redukcje mtnoci i najlepsze osadzanie floków uzyskiwano stosujc PAX XL 10. Parametry wody surowej w obu wypadkach (rzeka Dłubnia i rzeka Dunajec) były zblione : mtno w granicach 8-10 NTU, ph w przedziale 7,5 8,2, temperatura 8-10 o C. Podano ten przykład celowo aby jeszcze raz podkreli znaczenie testów w pełnej skali - dla kadego typu wody surowej niezalenie od zdawało by si identycznych parametrów wody. Odnotowa take naley bardzo dobr skuteczno PAX XL 10 przy procesie koagulacji zimnych wód pochodzenia podziemnego. Uwzgldniajc wykładnie teoretyczne najwiksze redukcje mtnoci powinny by osigane przy uyciu PAX-ów o zasadowoci zblionej do 65% - a wic dla grupy PAX-ów rednio zasadowych włanie. Reguła ta znalazła potwierdzenie w wikszoci dowiadcze. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, kiedy poszczególne PAX-y dozowano w przeliczeniu na identyczne dawki glinu. Odnotowano kilka przypadków, kiedy lepsze wyniki osigano stosujc PAX 16 lub PAX18 czy te grup PAX-ów wysoko zasadowych. Glin resztkowy. Proces koagulacji z zastosowaniem PAX-ów z grupy redniozasadowych pozwala uzyska mniejsze poziomy glinu resztkowego od grupy PAX-ów niskozasadowych, uwzgldniajc podobne wartoci ph wody surowej i identyczne dawki koagulantów. Rónice te wahały si w zakresie 10 50% w zalenoci od jakoci wody surowej. Liczne testy pozwalaj ustali szereg w przyblionej kolejnoci (od najmniejszego glinu resztkowego, do najwikszego, przy ph w zakresie 6,9 do 7,5 i identycznych dawkach): PAX XL 10,PAX XL 9, PAX XL 1, 3, PAX XL 61, 69, PAX XL 60. Odpowiada to w przyblieniu zasadowoci poszczególnych koagulantów. 83

9 Charakterystyczn cech dla grupy PAX-ów o redniej zasadowoci jest wzrost poziomu glinu resztkowego wraz z wzrostem ph wody. Po przekroczeniu ph = 8,5 odnotowywano 2-3 krotny wzrost glinu resztkowego w porównaniu do redniego poziomu w zakresie ph = 6,9 8,0.Najmniejsz odporno na wzrost ph wykazywał w testach porównawczych PAX XL 60, który np. przy ph = 9,0 9,5 przy porównywalnych dawkach uzyskiwał poziom rzdu 0,5 do 0,6 mg Al/l, podczas gdy PAX XL 10, PAX XL 1 czy PAX XL 3 poziom rzdu 0,2 do 0,25 mg Al/l. Organika W zakresie redukcji frakcji zwizków organicznych badania wykazuj wiksz skuteczno PAX-ów rednio zasadowych od PAX-ów nisko zasadowych. W zalenoci od dawki skuteczno redukcji OWO wzrasta w przedziale 15 22%. CO 2 Poziomy wolnego CO 2 przy stosowaniu PAX-ów rednio zasadowych s nisze przecitnie o około 10 20% w porównaniu z identycznymi dawkami PAX 16 lub PAX 18. Chlorki poliglinu o wysokiej zasadowoci PAX XL 19, PAX XL 19F, PAX XL 1908, PAX XL Grupa PAX-ów wdraana do aplikacji w brany wody pitnej od kilku lat. Zasadowo w tej grupie to około 85%. Wysoka polimeryzacja, wyjtkowo wysoki ładunek powierzchniowy powoduj wysok efektywno wyej wymienionej grupy w neutralizacji ładunku powierzchniowego zanieczyszcze koloidalnych w tym barwnych. Odporno wysoko spolimeryzowanych PAX-ów na przedawkowanie powoduje, e moliwe jest prowadzenie koagulacji głbokiej (wymiatajcej) bez wzrostu stenia glinu resztkowego w uzdatnianej wodzie. Glin resztkowy Niski poziom glinu resztkowego to bardzo zauwaalna cecha procesów koagulacji prowadzonej przy zastosowaniu koagulantów z tej grupy. Zjawisko potwierdza wiele testów i praktycznych aplikacji na kilku SUW-ach. Redukcja poziomu glinu resztkowego w stosunku do reszty PAX-ów jest znaczna i przy porównywalnych dawkach wynosi moe od 50 do 90%! Nie mniej wanym aspektem jest szeroki zakres ph przy którym moliwe jest prowadzenie koagulacji bez obaw o znaczcy wzrost glinu resztkowego. Dotyczy to zwłaszcza ph wyszego od 8,0. Te sprawdzone fakty s podstaw do stosowania PAX XL 19F lub PAX XL 19 na 84

10 tych zakładach produkcyjnych, gdzie dotychczas były problemy z wysok zawartoci glinu resztkowego, lub gdzie niezbdne jest wprowadzenie procesu korekty ph wody a okres modernizacyjny stacji si przedłua. Alkaliczno i CO 2 Nie mniej zauwaalnym faktem pozostaje mniejszy spadek alkalicznoci wody poddawanej obróbce przy zastosowaniu PAX XL 19 lub pozostałych z tej grupy. Odnotowuje si take znaczco mniejsz produkcj CO 2 (mniejsz w przedziale 10-35%), a badania nad agresywnoci kwasowglanow wody potwierdzaj znacznie mniejsz intensyfikacj korozyjnoci w porównaniu do całej reszty PAX-ów. Zawiesina Przy uyciu PAX-ów z tej grupy osiga si wysokie redukcje zawiesiny nie zawsze jednak znaczco wysze od grup pozostałych. Faktem natomiast jest znaczco mniejsza dawka techniczna (zwłaszcza PAX XL 19) niezbdna do osignicia efektów porównywalnych do pozostałych wymienionych wyej PAX-ów. Organika Syntezujc uzyskiwane wyniki w zakresie redukcji frakcji organicznych mona stwierdzi, e s one lepsze od przecitnych dla grupy PAX-ów redniozasadowych o około 10 30%. W grupie tej mamy 3 produkty rónice si zawartoci glinu (odpowiednio 12,5, 8,5 i 6,0 % glinu wagowo) i jonów chlorkowych przy tej samej wysokiej zasadowoci, co pozwala w sposób optymalny dobra produkt do potrzeb danej wody uwzgldniajc szczególnie dawki optymalne. Poniej przedstawiono urednione wyniki analiz z kilku serii testów wykonanych na jednym z zakładów uzdatniania wody, ilustrujcych wyej przedstawione wnioski. 0,35 glin resztkowy 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 10 mg/l 15 mg/l 20 mg/l 0,05 0 ALK PAX 16 PAX XL 60 PAX XL1 PAX XL3 PAX 10 PAX 19 PAX XL19F Flokor

11 Mtno ( NTU ) - wartoci rednie 0,4 0,35 0,3 NTU 0,25 0,2 0,15 20 mgpax/l 30 mgpax/l 0,1 0,05 0 PAXXL19 PAXXL19F PAXXL1 PAXXL3 PAXXL9 PAXXL10 PAXXL60 PAX 18 ALK koagulant CO2 -wartoci rednie CO2 mg/l mgpax/l 30 mgpax/l 40 mgpax 2 0 PAXXL19 PAXXL19F PAXXL1 PAXXL3 PAXXL9 PAXXL10 PAXXL60 PAX 18 ALK koagulant Zasadowo - rednie z 3 testów mg/l 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1 PAX XL19 PAX XL19F PAX XL10 PAX 18 ALK Flokor 1.2A 10 mg/l 20 mg/l 30 mg/l 40 mg/l koagulant 86

12 Kierunki rozwoju Obserwacja rynku koagulantów glinowych wskazuje jednoznacznie, e nie ma i nie bdzie moliwoci rozwizywania wszystkich problemów w technologii wody w oparciu o jedn tylko grup PAX-ów. W zgodzie z t zasad Kemipol widzi rozwój koagulantów jako proces rozszerzania i optymalizacji tych reagentów we wszystkich trzech omówionych wyej grupach. W ostatnich latach najszybszy rozwój odnotowujemy w grupie PAX-ów wysoko zasadowych. Trwaj prace nad ich nowymi odmianami. W wielu wypadkach PAX-y te zastpuj inne nisko lub redniozasadowe. Naley si spodziewa, e sprzeda odmian wysokozasadowych moe w przyszłoci rosn a decydowa o tym mog zalety wymienione wyej bardzo niski poziom glinu resztkowego, moliwo prowadzenia koagulacji w szerszym zakresie ph, dobra redukcja frakcji organicznych czy te mniejszy w porównaniu do pozostałych odmian spadek alkalicznoci wody.istotnym plusem stosowania PAX-ów wysokozasadowych jest ich efektywno to jest moliwo stosowania mniejszych dawek do osigania załoonych celów technologicznych w porównaniu z koagulantami nisko i redniozasadowymi. Naley tu jednak podkreli e cena koagulantów z tej grupy jest wysza od reagentów z innych grup co moe mie wpływ na ostateczn decyzj przy wyborze rodka. 87