EKOLOGIA. Populacja termin różnie rozumiany. Cechy osobnicze vs cechy populacji. Ekologia populacji
|
|
- Arkadiusz Filipiak
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 EKOLOGIA Ekologia populacji 1/55 Populacja termin różnie rozumiany W demografii(człowieka): ludzie zamieszkujący określony rejon: np. populacja Krakowa, populacja Polski południowej, populacja Polski, populacja Europy itd. W genetyce: grupa krzyżujących się osobników tego samego gatunku, izolowana od innych grup tego gatunku W ekologii: grupa osobników tego samego gatunku, zamieszkujących ten sam teren i mogących się krzyżować 2/55 Cechy osobnicze vs cechy populacji Cechy osobnicze: - wiek - stadium rozwojowe - rozmiar - płeć - behawior Cechy populacji: - liczebność, zagęszczenie - struktura wiekowa - stosunek płci - rozmieszczenie przestrzenne 3/55 1
2 Procesy osobnicze i na poziomie populacji Procesy osobnicze: -rozwój -wzrost - odżywianie - reprodukcja -śmierć Procesy w populacji: -wzrost liczebności lub (i) zagęszczenia -zmiany struktury wiekowej - rozrodczość - śmiertelność 4/55 Metapopulacja populacja subpopulacja W rzeczywistości organizmy na ogół nie żyją w ściśle izolowanych grupach: między lokalnymi populacjami następuje wymiana osobników (i przepływ genów) metapopulacja w obrębie populacji można często wyodrębnić odmienne genetycznie grupy osobników subpopulacje Populacje źródłowe i ujściowe 5/55 Funkcjonowanie metapopulacji Ujście Źródło Ujście Źródło Ujście Źródło 6/55 2
3 Funkcjonowanie metapopulacji 7/55 Funkcjonowanie metapopulacji 8/55 Metapopulacje i subpopulacje 9/55 3
4 Co ogranicza obszar występowania populacji? Rozkład przestrzenny nadających się do zasiedlenia środowisk Konkurenci Bariery uniemożliwiające rozprzestrzenianie Drapieżniki i pasożyty występowanie populacji stanowi podzbiór całkowitego zasięgu gatunku Każdy z tych czynników determinuje także rozmieszczenie osobników w populacji 1/55 Struktura populacji Zagęszczenie: liczba osobników przypadających na jednostkę powierzchni lub objętości (tu problem z osobnikami modularnymi w tym przypadku lepiej wyrażać zagęszczenie liczbą rametów na jednostkę powierzchni); Struktura wiekowa: stała (zrównoważona) gdy proporcje między poszczególnymi klasami wieku nie zmieniają się; trwała (niezmienna) tylko w populacjach o ustabilizowanej liczebności, gdy liczebność w poszczególnych klasach wieku jest stała 11/55 Struktura wiekowa a potencjał wzrostu populacja młoda ("dzwon") % osobników w populacji populacja ustabilizowana ("trójkąt") populacja zamierająca ("urna") 12/55 4
5 Piramida wieku dla Ugandy (21) 13/47 13/48 13/55 Piramida wieku dla Polski (21) 14/47 14/48 14/55 Tabele przeżywania: kohortowe Siła śmiertelności d x /l x 15/55 5
6 Płodność, przeżywalność (l x ), śmiertelność (q x ) i siła śmiertelności (k x ) w populacji wiechliny 16/55 Tabele przeżywania: statyczne 17/55 Przeżywalność (l x ), śmiertelność (q x ) i siła śmiertelności (k x ) w populacji jelenia 18/55 6
7 Podstawowe typy krzywych przeżywania 19/55 Przewidywane dalsze trwanie życia x l x l x d x q x L x (l x +l x+1 )/2 T x e x (T x /l x )α 5 1 2, , , , , , , t śr = (d 1 t 1 + d 2 t d n t n )/(d 1 + d d n ) 2/55 Sporządzanie tabeli przeżywania na podstawie danych z rocznika statystycznego... i tak dalej dla wszystkich klas wiekowych. Dane o śmiertalności wpisujemy jako d x do tabeli przeżywania. 21/55 7
8 Sporządzanie tabeli przeżywania na podstawie danych z rocznika statystycznego 22/55 Zadanie Sporządzić tabelę przeżywania dla własnego rocznika i płci na podstawie danych z rocznika statystycznego Oszacować dalsze trwanie życia dla kolejnych klas wiekowych Sprawdzić tabelę przez niezależne obliczenie średniej długości życia Sporządzić wykres przeżywalności w latach 23/55 Historia życia osobników w populacji F F 2 F 3 F 4 1 P 1 P 2 P t F F 2 F 3 F 4 1 P 1 P 2 P t 1 24/55 8
9 Jak obliczyć liczebność populacji w kolejnych klasach wieku? N,t+1 = N,t F + N 1,t F N n,t F n N 1,t+1 = N,t P N 2,t+1 = N 1,t P 1 F F N n,t+1 = N n-1,t P n-1 P P P n Fn n n1... nn Dominująca wartość własna macierzy projekcji λ (w przybliżeniu N t+1 /N t dla ustabilizowanej struktury wieku) 25/55 Dopuszczalna eksploatacja populacji Przykład:obliczyć dopuszczalną eksploatację populacji płetwala błękitnego Klasy wieku: ,19,77,77,77,44,5,5,45,77,77,77,78 λ= 1,72 maksymalna eksploatacja: 1 (λ-1)/ λ=,71% 26/55 Dynamika liczebności populacji Liczebność populacji jest wypadkową śmiertelności (d) i rozrodczości (b) oraz imigracji (I) i emigracji (E): N t+1 = N t + b d + I E Tempo zmian liczebności zależy od liczby osobników potomnych w pokoleniu T+1przypadających na jednego osobnika w pokoleniu poprzednim współczynnik reprodukcji netto: R = N T+1 /N T R można też obliczyć sumując liczbę osobników potomnych rodzonych w kolejnych klasach wieku: R = Σl x m x R = 1 populacja ustabilizowana R < 1 liczebność populacji maleje R > 1 liczebność populacji rośnie 27/55 9
10 Wewnętrzne tempo wzrostu populacji W danych warunkach środowiskowych, przy nieograniczonych zasobach każda populacja realizuje maksymalne możliwe tempo wzrostu jest to wewnętrzne tempo wzrostu populacji r rzależy od gatunku(maksymalna teoretycznie możliwa reprodukcja i minimalna teoretycznie możliwa śmiertelność) oraz od środowiska(faktycznie możliwa do zrealizowania w danych warunkach rozrodczość i śmiertelność) log( średnia _ liczba _ potomstwa _ na _ osobnika) ln R = = czas _ trwania _ pokolenia T r zmiana liczebności w czasie t= wewnętrzne tempo wzrostu liczebność N = rn t 28/55 Dynamika populacji model wykładniczy Liczebność populacji (N ) 2 16 N 12 = rn t Czas (t) Liczebność populacji (N ) 2 16 dn 12 = rn dt Czas (t) dn/dt N 29/55 Populacje żyją na ogół w środowiskach o ograniczonych zasobach model logistyczny Pojemność środowiska, K(ang. carrying capacity) maksymalna liczebność populacji, jaka może istnieć w danym środowisku: wraz ze zbliżaniem się liczebności do Knasila się konkurencja dostępne do zasiedlenia środowisko jest już pomniejszone o N t osobników: dn K N = rn dt K 3/55 1
11 Logistyczny model wzrostu liczebności populacji 12 Liczebność populacji (N) Czas (t) dn/dt N dn/ndt N 31/55 Dynamika populacji w rzeczywistości: zależność od zagęszczenia Liczebność populacji Czas (lata) Dynamika populacji owiec po ich sprowadzeniu na Tasmanię Davidson, 1938; fot.: lifeasahuman.com 32/55 Dynamika populacji w rzeczywistości: brak zależności od zagęszczenia Liczba osobników na różę Czas (lata) Dynamika przylżeńców (Thysanoptera) na różach w Australii Davidson and Andrewartha, 1948; fot.: 33/55 11
12 Czynniki determinujące liczebność populacji Niezależne od zagęszczenia(hipoteza Andrewarthy i Bircha, 1954): liczebność populacji jest wciąż redukowana przez zaburzenia środowiskowe, dzięki którym nigdy nie dochodzi do osiągnięcia liczebności K Zależne od zagęszczenia regulacja liczebności populacji (hipoteza Lacka, 1954) liczebność populacji wzrasta aż do osiągnięcia liczebności K, kiedy dalszy wzrost jest niemożliwy ze względu na ograniczone zasoby (wyczerpujące się zasoby pokarmowe, brak siedlisk itp.) 34/55 Regulacja niezależna od zagęszczenia Liczebność populacji (N) K pojemność środowiska Czas 35/55 Regulacja zależna od zagęszczenia Muszka owocowa Sikora bogatka 36/55 12
13 Zależność od zagęszczenia może być różnie realizowana rozrodczość rozrodczość śmiertelność śmiertelność rozrodczość śmiertelność śmiertelność rozrodczość Zagęszczenie Begon, Townsend, Mortimer Ecology. 37/55 Regulacja liczebności populacji: model Łomnickiego Zasoby [y(x)] } g(x ) m y(x ) x Ranga [x] 38/55 y(x) Regulacja liczebności populacji: odbieranie m } y(x ) g(x ) x x konkurencja przez odbieranie (scramble) Zasoby [y(x)] m y(x ) x Ranga [x] 39/55 13
14 y(x) Regulacja liczebności populacji: ustępowanie m } g(x ) y(x ) x x konkurencja przez ustępowanie (contest) Zasoby [y(x)] m y(x ) } g(x ) x K Ranga [x] 4/55 Tribolium confusum ustępowanie pozwala na przeżycie większej populacji w tych samych warunkach środowiskowych Laskowski, R., 1986; fot. 41/55 Tribolium confusum spadek masy ciała osobników wskutek konkurencji Laskowski, R., 1986; fot. 42/55 14
15 Konkurencja wewnątrzgatunkowa Przedmiotem konkurencji mogą być rozmaite zasoby, gdy ich ilość dostępna dla populacji jest ograniczona Zasada wzajemności wszyscy tracą: zmniejszenie udziału osobników w tworzeniu następnych pokoleń Sukces reprodukcyjny osobnika w warunkach konkurencji zależy od jego względnego dostosowania Nacisk konkurencji rośnie wraz ze wzrostem zagęszczenia populacji Konkurencja przez odbieranie (scramble) może prowadzić do ekstynkcji populacji 43/55 Dynamika populacji a zasoby Czas (lata) St. Matthew Liczebnośc populacji St. Paul Czas (lata) St. Paul Liczebnośc populacji St. Matthew Dynamika reniferów na wyspach St. Matthew i St. Paul Scheffer, 1951; Klein, 1968; fot.: Encyclopedia of live ( 44/53 Ekstynkcje populacji Prawdopodobieństwo ekstynkcji malejeze wzrostem: wewnętrznego tempa wzrostu r pojemności środowiska (wielkości stałej K) Prawdopodobieństwo ekstynkcji rośnieze wzrostem tempa zmian środowiskowych Czynniki stochastyczne (losowe) mogące wpływać na dynamikę populacji i prawdopodobieństwo ekstynkcji: Demograficzne(stałe wartości F i i P i, ale różne faktycznie realizowane); Środowiskowe(losowe zmiany F i i P i ); Genetyczne(losowe zmiany F i i P i ). 45/55 15
16 Konkurencja międzygatunkowa Zasada jedna nisza - jeden gatunek trzy możliwości rozwiązania konfliktu: Konkurencyjne wypieranie (np. Tribolium) Podział zasobów (np. kraby, lasówki) Rozchodzenie się cech (np. zięby Darwina) W jakich warunkach możliwa jest koegzystencja gatunków konkurujących o te same zasoby? model Lotki-Volterry 46/55 Konkurencyjne wypieranie: dwa gatunki Tribolium Procentowy udział gatunku Mikroklimat T. confusum T. castaneum Gorący i wilgotny 1 Umiarkowany i wilgotny Chłodny i wilgotny Gorący i suchy 9 1 Umiarkowany i suchy Chłodny i suchy 1 47/55 Podział zasobów: trzy gatunki krabów pustelników liczba osobników w zależności od cech środowiska Siedlisko Pagarus hirsutiusculus Pagarus beringanus muszle ślimaka Littorina sitkana Pagarus granosimanus Wyższe partie litoralu z udziałem brunatnicy Hedophyllum sessile 2 Głębsze partie litoralu Duże głazy w środkowej części litoralu 6 2 muszle ślimaka Searlesia dira Głębsze partie litoralu 18 1 Płytsze części środkowego litoralu 26 48/55 16
17 Podział zasobów: pięć gatunków północnoamerykańskich lasówek na świerku lasówka rdzawolica lasówka rudogardła lasówka kasztanowata lasówka czarnogardła lasówka pstra MacArthur, 1958, Ecology. 49/55 Rozchodzenie się cech: zięby na wyspach Galapagos Szerokość dzioba Procent osobników w poszczególnych klasach Populacje sympatryczne G. fortis populacja allopatryczna G. fuliginosa populacja allopatryczna Szerokość dzioba Grant i Grant, 22, Pearson Education, Inc. (Benjamin Cummings) 5/55 Konkurencja międzygatunkowa model Lotki-Volterry 1. r 1 = 2. N 1 = 3. K 1 -N 1 -α 1,2 N 2 = N 1 = K 1 -α 1,2 N 2 1. r 2 = 2. N 2 = 3. K 2 -N 2 -α 2,1 N 1 = N 2 = K 2 -α 2,1 N 1 51/55 17
18 Izolinie dn/dt = dla konkurujących populacji wg modelu Lotki-Volterry 52/55 Poszukiwanie punktów równowagi stabilnej dla dwugatunkowego układu 53/55 Inne układy wielogatunkowe i ich konsekwencje Drapieżnictwo model Lotki-Volterry: Parazytoidy: specjalny przypadek drapieżnictwa Pasożytnictwo (hipoteza Hamiltona: ewolucja płci) Roślinożerność ( wyścig zbrojeń substancje toksyczne/detoksykacja) Koewolucja(hipoteza Czerwonej Królowej) 54/55 18
19 Mutualizm symbiozy metaboliczne powstanie Eucaryota z Proteobacteria i Cyanobacteria porosty symbioza glonów z grzybami mikoryza (endo-i ekto-) Zoogamia i zoochoria Komensalizm 55/55 19
EKOLOGIA. Dynamika populacji człowieka. Teoria Malthusa. Ekologia populacji. Populacja (miliardy) Rok. Liczebność populacji Ilość zasobów.
EKOLOGIA Ekologia populacji 1/55 Dynamika populacji człowieka 9 Populacja (miliardy) 8 7 6 5 4 3 2 Thomas R. Malthus 1-8 -6-4 -2 2 Rok 2/55 Teoria Malthusa Liczebność populacji Ilość zasobów Czas 3/55
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA. Populacja termin różnie rozumiany. Cechy osobnicze vs cechy populacji. Ekologia populacji
EKOLOGIA Ekologia populacji Populacja termin różnie rozumiany W demografii (człowieka): ludzie zamieszkujący określony rejon: np. populacja Krakowa, populacja Polski południowej, populacja Polski, populacja
Bardziej szczegółowoWykład 2. Rodzaje konkurencji. Modele wzrostu populacji
Wykład 2 Rodzaje konkurencji. Modele wzrostu populacji Konkurencja o charakterze eksploatacji konkurencja o zasoby, które są w niedomiarze działanie jednego konkurenta zmniejsza ilość zasobów dostępną
Bardziej szczegółowoInterakcje. Konkurencja. wykład 2
Interakcje. Konkurencja wykład 2 Ekologiczna istota konkurencji Kiedy konkurujące gatunki mogą współwystępować? Kiedy na skutek konkurencji jeden z nich wyginie? wykład 2/2 Tempo wzrostu populacji Tempo
Bardziej szczegółowoEkologia ogólna. wykład 7. Regulacja liczebności populacji Interakcje między organizmami
Ekologia ogólna wykład 7 Regulacja liczebności populacji Interakcje między organizmami Dlaczego? N, liczebność 19 mln słoni przez 750 lat t, czas dn =rn dt r=b d Skoro populacje nie rosną w nieskończoność,
Bardziej szczegółowoMODELE ROZWOJU POPULACJI Z UWZGLĘDNIENIEM WIEKU
MODELE ROZWOJU POPULACJI Z UWZGLĘDNIENIEM WIEKU Dr Wioleta Drobik-Czwarno CIĄG FIBONACCIEGO Schemat: http://blogiceo.nq.pl/matematycznyblog/2013/02/06/kroliki-fibonacciego/ JAK MOŻEMY ULEPSZYĆ DOTYCHCZASOWE
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA J = Ekologia zespołów. Struktura zespołów. Bogactwo i jednorodność gatunkowa
EKOLOGIA Ekologia zespołów Ekologia 1 Struktura zespołów Jak można scharakteryzować strukturę zespołu: cechy charakterystyczne Ile gatunków (bogactwo gatunkowe) Względna częstość występowania (dominacja,
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA. Ekologia zespołów. Struktura zespołów. Bogactwo i jednorodność gatunkowa
EKOLOGIA Ekologia zespołów 1/26 Struktura zespołów Jak można scharakteryzować strukturę zespołu: cechy charakterystyczne Ile gatunków (bogactwo gatunkowe) Względna częstość występowania (dominacja, jednorodność)
Bardziej szczegółowookreśla, czym się zajmują ekologia, ochrona środowiska i ochrona przyrody określa niszę ekologiczną wybranych gatunków
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EKOLOGII Z ELEMENTAMI OCHRONY ŚRODOWISKA DLA KLASY III ZAKRES ROSZERZONY Biologia na czasie 3 zakres rozszerzony Dział programu Lp. Temat Poziom wymagań konieczny (K) podstawowy
Bardziej szczegółowoGenetyka populacji. Analiza Trwałości Populacji
Genetyka populacji Analiza Trwałości Populacji Analiza Trwałości Populacji Ocena Środowiska i Trwałości Populacji- PHVA to wielostronne opracowanie przygotowywane na ogół podczas tworzenia planu ochrony
Bardziej szczegółowoKonspekt lekcji biologii w gimnazjum klasa I
mgr Piotr Oleksiak Gimnazjum nr.2 wopatowie. Temat. Cechy populacji biologicznej. Konspekt lekcji biologii w gimnazjum klasa I Zakres treści: Populacja cechy charakterystyczne: liczebność, zagęszczenie,
Bardziej szczegółowoEkotoksykologia 12/9/2016. Testy ekotoksykologiczne (według Leona i Van Gestela, 1994) Trzy powody, dla których warto robić krótkotrwałe testy
2/9/26 Ekotoksykologia Co mówią testy ekotoksykologiczne? Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku UJ Ul. Gronostajowa 7, Kraków pok. 2..2 http://www.eko.uj.edu.pl/laskowski /32 Testy
Bardziej szczegółowoRozkład materiału z biologii do klasy III.
Rozkład materiału z biologii do klasy III. L.p. Temat lekcji Treści programowe Uwagi 1. Nauka o funkcjonowaniu przyrody. 2. Genetyka nauka o dziedziczności i zmienności. -poziomy różnorodności biologicznej:
Bardziej szczegółowoEkologia i ewolucja interakcji międzygatunkowych
Ekologia i ewolucja interakcji międzygatunkowych część I. Konkurencja cześć II. Drapieżnictwo Agnieszka Kloch Barbara Pietrzak Podręczniki Begon i in. (1999) Ekologia populacji J. Weiner. Życie i ewolucja
Bardziej szczegółowoEkologia wyk. 1. wiedza z zakresu zarówno matematyki, biologii, fizyki, chemii, rozumienia modeli matematycznych
Ekologia wyk. 1 wiedza z zakresu zarówno matematyki, biologii, fizyki, chemii, rozumienia modeli matematycznych Ochrona środowiska Ekologia jako dziedzina nauki jest nauką o zależnościach decydujących
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Biologia (klasa ósma)
Przedmiot: Biologia (klasa ósma) Wymagania programowe na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz podręczniku dla klasy ósmej szkoły
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do modelowania matematycznego w biologii. Na podstawie wykładów dr Urszuli Foryś, MIM UW
Wprowadzenie do modelowania matematycznego w biologii Na podstawie wykładów dr Urszuli Foryś, MIM UW Model matematyczny Jest to teoretyczny opis danego zjawiska na podstawie bieżącej wiedzy (często zwany
Bardziej szczegółowoPORÓWNYWANIE POPULACJI POD WZGLĘDEM STRUKTURY
PORÓWNYWANIE POPULACJI POD WZGLĘDEM STRUKTURY obliczanie dystansu dzielącego grupy (subpopulacje) wyrażonego za pomocą indeksu F Wrighta (fixation index) w modelu jednego locus 1 Ćwiczenia III Mgr Kaczmarek-Okrój
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 3. DYNAMIKA ROZWOJU
WYKŁAD 3. DYNAMIKA ROZWOJU POPULACJI MODELE Z CZASEM DYSKRETNYM DR WIOLETA DROBIK- CZWARNO MODELE ZMIAN ZAGĘSZCZENIA POPULACJI Wyróżniamy modele: z czasem dyskretnym wykorzystujemy równania różnicowe z
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla klas 8
Wymagania edukacyjne dla klas 8 Dział Genetyka Wymagania podstawowe (+) Uczeń: - określa zakres badań genetyki - wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców jest wynikiem dziedziczenia cech - rozróżnia
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców jest wynikiem dziedziczenia
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA. Bioróżnorodność = różnorodność biotyczna. Struktura zespołów. Ekologia zespołów
EKOLOGIA Ekologia zespołów Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/49 Bioróżnorodność = różnorodność biotyczna 2/49 Struktura zespołów Jak można scharakteryzować strukturę zespołu: cechy charakterystyczne
Bardziej szczegółowoNaCoBeZu klasa 8 Dział Temat nacobezu programu I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? 2. Nośnik informacji genetycznej DNA 3. Podziały komórkowe
NaCoBeZu klasa 8 Dział programu Temat nacobezu I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? wymieniam zakres badao genetyki rozróżniam cechy dziedziczne i niedziedziczne wskazuję cechy indywidualne i gatunkowe omawiam
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE. dla klasy VIII. Karolina Kielian
WYMAGANIA EDUKACYJNE z przedmiotu BIOLOGIA dla klasy VIII Karolina Kielian 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców jest wynikiem dziedziczenia
Bardziej szczegółowoBiologia klasa VIII. Wymagania do działów na poszczególne oceny
Biologia klasa VIII Wymagania do działów na poszczególne oceny Dział 1. Genetyka Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) Wymagania rozszerzające (ocena dobra)
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej Dział 1. Czym jest genetyka? określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców jest wynikiem dziedziczenia cech
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
SZKOŁA PODSTAWOWA W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z BIOLOGII w klasie 8 Szkoły Podstawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII DLA KLASY 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII DLA KLASY 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ Ocena dopuszczająca II. III. określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców jest wynikiem dziedziczenia cech
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej rok szkolny 2018/2019 1. Czym jest genetyka? Uczeń:
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
24 Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej w roku szkolnym 2019/2020 oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń:
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
24 Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Rok szkolny 2018/2019 Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Kryteria oceniania z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki wyjaśnia,
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. Uczeń: rozróżnia cechy dziedziczne i niedziedziczne definiuje pojęcia genetyka i zmienność organizmów
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Dobroniu oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń:
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
24 Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Rok szkolny 2019/2020 I. Gene tyka 1. Czym jest genetyka? Uczeń:
Bardziej szczegółowoZmienność. środa, 23 listopada 11
Zmienność http://ggoralski.com Zmienność Zmienność - rodzaje Zmienność obserwuje się zarówno między poszczególnymi osobnikami jak i między populacjami. Różnice te mogą mieć jednak różne podłoże. Mogą one
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? określa zakres badań genetyki wyjaśnia,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? określa zakres badań genetyki wyjaśnia,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? określa zakres badań
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
I. Gene tyka Kryteria ocen z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Rok szkolny 2018/2019 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej, oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej (opracowane przez Grażynę Beściak na rok szkolny
Bardziej szczegółowoWymagania szczegółowe z omawianych działów umożliwiające uzyskanie poszczególnych ocen z przedmiotu biologia (klasa VIII)
Wymagania szczegółowe z omawianych działów umożliwiające uzyskanie poszczególnych ocen z przedmiotu biologia (klasa VIII) dopuszczającą dostateczną. dobrą. Dział I. Genetyka określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca. I. Genetyka
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena
Bardziej szczegółowoPoziom wymagań. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Biologia, klasa VIII, rok szkolny 2018/2019 56/2017/18
Bardziej szczegółowoKonkurencja Wykład 1. Zasoby, nisza, wypieranie. Agnieszka Kloch
Konkurencja Wykład 1 Zasoby, nisza, wypieranie Agnieszka Kloch akloch@biol.uw.edu.pl Podręczniki M. Begon, CR Townsend, JL Harper Ecology. From Individuals to Ecosystems Begon i in. (1999) Ekologia populacji
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 Uczeń: określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców jest wynikiem dziedziczenia cech Uczeń: rozróżnia cechy dziedziczne
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen z biologii w klasie 8 szkoły podstawowej.
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen z biologii w klasie 8 szkoły podstawowej. Dział Temat I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? 2. Nośnik informacji j DNA
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział I. Genetyka Temat 1. Czym jest genetyka? 2. Nośnik informacji
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej Puls życia
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej Puls życia Ocenie podlegają: a) Prace klasowe, które są zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i zapisane w dzienniku elektronicznym.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? 2. Nośnik informacji
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dok lasy 8 rok szkolny 2018/2019
Wymagania edukacyjne z biologii dok lasy 8 rok szkolny 2018/2019 ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo
Bardziej szczegółowoPOZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII KLASA VIII
POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII KLASA VIII Program PULS ŻYCIA autor: Anna Zdziennicka Podręcznik do biologii opracowany przez: B.Sągin, A. Boczarowski, M.Sęktas NA ŚRÓDROCZNĄ OCENĘ KLASYFIKACYJNĄ
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE NA OCENĘ ŚRÓDROCZNĄ W KL. VIII
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA OCENĘ ŚRÓDROCZNĄ W KL. VIII Stopień niedostateczny, otrzymuje uczeń, który: Nie opanował wiadomości i umiejętności z działu programu: GENETYKA, EWOLUCJA ŻYCIA nie potrafi rozwiązywać
Bardziej szczegółowoEkotoksykologia 12/9/2016. Procesy losowe w populacjach a skutki działania substancji toksycznych
Ekotoksykologia Procesy losowe w populacjach a skutki działania substancji toksycznych Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku UJ Ul. Gronostajowa 7, Kraków pok. 2.1.2 http://www.eko.uj.edu.pl/laskowski
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum Dział progra mu I. Genetyka Lp. Temat Ocenę dopuszczającą otrzymuje 1. Czym jest genetyka? wymienia cechy gatunkowe i indywidualne podanych organizmów
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum Ocena dopuszczająca otrzymuje określa zadania ekologii, ochrony środowiska i ochrony przyrody rozpoznaje po 2-3 gatunki roślin, zwierząt i grzybów
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii w klasie VIII
Wymagania edukacyjne z biologii w klasie VIII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował pełny zakres treści realizowanych w programie nauczania, a w szczególności: - dowodzi, że cechy organizmu kształtują
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania biologia, klasa 8
Ocenianie poszczególnych form aktywności Przedmiotowe zasady oceniania biologia, klasa 8 Ocenie podlegają: prace klasowe (sprawdziany), kartkówki, odpowiedzi ustne, zadania domowe, praca ucznia na lekcji,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z BIOLOGII dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z BIOLOGII dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział I. Genetyka Temat 1. Czym jest genetyka? dopuszczająca
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Poziom wymagań 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA klasa VIII szczegółowe wymagania edukacyjne oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
opracowanie: Ksymena Frelich-Sygacz ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wyjaśnia, czym zajmuje się genetyka rozpoznaje cechy dziedziczne i niedziedziczne
Bardziej szczegółowoWykład z modelowania matematycznego.
Wykład z modelowania matematycznego. Modele z jedną populacją. Problem. Szybkość zmian zagęszczenia populacji. Założenia. Ciągłość procesów zachodzących w populacji (nawet w najkrótszym przedziale czasowym
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy VIII
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy VIII oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej, zmodyfikowane Ocena niedostateczna: Uczeń: nie opanował wiadomości i umiejętności
Bardziej szczegółowoocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU
Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU wyróżnia elementy żywe i nieożywione w obserwowanym ekosystemie oblicza zagęszczenie wybranej rośliny na badanym terenie określa znaczenie wiedzy ekologicznej w życiu
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Poziom wymagań I. Gene tyka 1.
Bardziej szczegółowoSpis treści. 2. Życie biosfery Biogeneza i historia biosfery Przedmowa Wstęp... 15
Spis treści Przedmowa........................................... 11 1. Wstęp............................................ 15 1.1. Czego czytelnik powinien się spodziewać po tej książce?............. 15
Bardziej szczegółowo2. CZYNNIKI ZABURZAJĄCE RÓWNOWAGĘ GENETYCZNĄ
ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT 2. CZYNNIKI ZABURZAJĄCE RÓWNOWAGĘ GENETYCZNĄ POPULACJI Fot. W. Wołkow Prowadzący: dr Wioleta Drobik Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt MIGRACJE Zmiana frekwencji
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT 1. RÓWNOWAGA GENETYCZNA POPULACJI. Prowadzący: dr Wioleta Drobik Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt
ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT 1. RÓWNOWAGA GENETYCZNA POPULACJI Fot. W. Wołkow Prowadzący: dr Wioleta Drobik Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt POPULACJA Zbiór organizmów żywych, które łączy
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych- klasa VIII
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych- klasa VIII P-wymagania podstawowe PP-wymagania ponadpodstawowe Dział określa zakres badań genetyki
Bardziej szczegółowoOgraniczenia środowiskowe nie budzą wielu kontrowersji, co nie znaczy że rozumiemy do końca proces powstawania adaptacji fizjologicznych.
1 Ograniczenia środowiskowe nie budzą wielu kontrowersji, co nie znaczy że rozumiemy do końca proces powstawania adaptacji fizjologicznych. Wiadomo, że ściśle powiązane z zagadnieniem interakcji kompetencje
Bardziej szczegółowoEkologia ogólna. wykład 6. Ekologia populacji (cd)
Ekologia ogólna wykład 6 Ekologia populacji (cd) Struktura przestrzenna rozmieszczenie równomierne zapewnia maksymalną separację osobników środowisko homogenne + antagonizmy (allelopatia u roślin) wykład
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum.
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum. I. Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy, wyjaśnia zjawiska i procesy
Bardziej szczegółowoBiologia klasa VIII. 5. Aktywność i praca ucznia na lekcji są oceniane, zależnie od ich charakteru, za pomocą plusów, minusów lub oceny.
Biologia klasa VIII Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów Sprawdziany pisemne kartkówki Odpowiedzi ustne, Praca domowa aktywność na lekcji Projekty edukacyjne Referat Praca w grupach Prezentacja
Bardziej szczegółowoInterakcje. Konkurencja a zespół organizmów
Interakcje Konkurencja a zespół organizmów Zespół organizmów Zbiór gatunków (populacji) wykorzystujących tę samą przestrzeń w tym samym czasie wszystkie gatunki na danym obszarze uwarunkowania środowiskowe
Bardziej szczegółowoKonkurencja. wykład 5 Konsekwencje ekologiczne i ewolucyjne konkurencji
Konkurencja wykład 5 Konsekwencje ekologiczne i ewolucyjne konkurencji Efekty konkurencji ekologiczne: jeden gatunek wypierany z danego siedliska przez drugi można zaobserwować spadek dostosowania (niższa
Bardziej szczegółowo27.10. 2011. Wzrost zależny od zagęszczenia
27.10. 2011 Wzrost zależny od zagęszczenia Ochrona pop. zwierząt Rycina z Turchin 1999 Zagadnienie regulacji populacji Mechanizmy negatywnej zależności od zagęszczenia Model wzrostu logistycznego Założenia
Bardziej szczegółowoForma Zakres treści Częstotliwość Zasady przeprowadzenia Prace klasowe (1 h lekcyjna)
Przedmiotowy system oceniania na lekcjach biologii w klasie VIII Forma Zakres treści Częstotliwość Zasady przeprowadzenia Prace klasowe (1 h lekcyjna) jeden dział obszerny lub dwa mniejsze działy przy
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne
wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 8 DZIAŁ 1. PODSTAWY DZIEDZICZENIA CECH 1. Budowa i znaczenie DNA wskazuje miejsce w komórce, w którym znajduje się DNA określa rolę DNA w przechowywaniu i
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 8 szkoły podstawowej Dział I. Genetyka Temat 1. Czym jest genetyka? Uczeo: określa zakres badao genetyki wyjaśnia, że jego podobieostwo do rodziców jest wynikiem
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA - wymagania edukacyjne dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia
BIOLOGIA - wymagania edukacyjne dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia Nauczycielki: B Cholewczuk, M. Ostrowska Poziom wymagań Dział programu Temat Ocena dopuszczająca
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
I. Genetyka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej 1. Zapoznanie z PSO, zasadami BHP na lekcjach biologii.czym
Bardziej szczegółowoZASADY OCENIANIA - biologia klasa VIII
ZASADY OCENIANIA - biologia klasa VIII I. SPOSOBY SPRAWDZANIA I OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH 1. Na lekcjach biologii oceniane będą: - prace klasowe - kartkówki - odpowiedzi ustne - prace domowe - prowadzenie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy VIIIa
I. Genetyka Prowadzący zajęcia: Beata Wulczyńska Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy VIIIa 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy VIIIb
I. Genetyka Prowadzący zajęcia: Beata Wulczyńska Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy VIIIb 1. Czym jest genetyka? Uczeń: określa zakres badań genetyki wyjaśnia, że podobieństwo dziecka do rodziców
Bardziej szczegółowoDział programowy: GENETYKA 1. Czym jest genetyka 2. DNA- nośnik informacji genetycznej
Wymagania programowe z biologii dla uczniów klas III gimnazjum do nowej podstawy programowej opracowany wg podręcznika Puls życia 3 nr dopuszczenia 58/3/2010 Opracowała Alina Krawiec Dział programowy:
Bardziej szczegółowoMetody i zasady sprawdzania osiągnięć uczniów oraz kryteria oceniania z biologii w kl. III gimnazjum oraz w kl. V, VII i VIII szkoły podstawowej.
Metody i zasady sprawdzania osiągnięć uczniów oraz kryteria oceniania z biologii w kl. III gimnazjum oraz w kl. V, VII i VIII szkoły podstawowej. Przedmiotowemu systemowi oceniania podlegać będą: Sprawdziany
Bardziej szczegółowo