Efektywność energetyczna możliwości poprawy efektywności wykorzystania energii w przemyśle

Transkrypt

1 Polsko Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Efektywność energetyczna możliwości poprawy efektywności wykorzystania energii w przemyśle Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

2 Polsko Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Prezentacja przygotowana na podstawie wstępnych audytów energetycznych oraz dyskusji z uczestnikami szkoleń w PJCEE przeprowadzonych w latach przygotował zespół PJCEE: Marek Pawełoszek Mirosław Semczuk Jacek Szymczyk Jerzy Tumiłowicz Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

3 Czy warto zajmować się poprawą efektywności energetycznej? Najbardziej obiecujące obszary Niektóre źródła informacji dotyczące poprawy efektywności energetycznej Bariery Pomoc w realizacji przedsięwzięć Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 3

4 Oszczędności energii uzyskane po 1-dniowym audycie w Japonii (średnie rezultaty uzyskane w różnych gałęziach przemysłu) Printing & publishing/drukarski Machinery manuf. /maszynowy Wood product / drzewny Apparel/ odzieżowy Rubber product /gumowy Water treatment / wodociągi Chemical / chemiczny Textile /tekstylny Furniture /meblarski Food manufacturing/ spożywczy Petrochemical / petrochemiczny Waste disposal/ odpady Average: /średnio 7.4% Liczba audytów: 1, Rezultat audytu: (%) oszczędności energii Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 4

5 Oszczędności energii Środki racjonalizacji zużycia energii i ich efekty 3 kroki w kierunku poszanowania energii ECCJ 23% spadek zużycia Lepsze zarządzanie rok Procesy techn. Audyty i usprawnienia Techniki zarządzania Zmiana urządzeń i procesów Przykładowe efekty audytu w Japonii Inwestycje duży koszt, efekt: 5% C B Inwestycje średni koszt, efekt: 7% Inwestycje - mały koszt, A efekt: 11% Inwestycje w promocję lepszego zarządzania: sprzęt pomiarowy systemy sterowania Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 5

6 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Prezentacja oparta na obserwacjach ze wstępnych audytów energetycznych w Polsce w zakładach przemysłu: spożywczego gumowego kosmetycznego chemii gospodarczej szklarskiego wydobywczego maszynowego chemicznego W większości - fabryki średniej wielkości; również duże (zatrudniające ponad 1000 pracowników) Zróżnicowana sytuacja pod względem oszczędnego wykorzystywania energii Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 6

7 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Sprężone powietrze bardzo kosztowny nośnik energii Możliwe jest obniżenie ciśnienia tłoczenia, które w wielu zakładach utrzymywane jest na zbyt wysokim poziomie dla skompensowania dużych wahań ciśnienia w instalacji Poprawienie sterowania pracą grupy sprężarek skrócenie czasu pracy w stanie odciążenia (na biegu jałowym); sterowanie sekwencją załączania poszczególnych sprężarek za pomocą sterownika nadrzędnego Usunięcie wycieków sprężonego powietrza z instalacji i urządzeń, wdrożenie okresowych kontroli Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 7

8 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Bardziej oszczędne korzystanie ze sprężonego powietrza, zastosowanie powietrza z dmuchaw, gdy wystarczy niższe ciśnienie dmuchawa dostarczająca sprężone powietrza o niższym ciśnieniu niż sprężarka (cena powietrza kilkukrotnie niższa) Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 8

9 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Celowe jest obniżenie temperatury w sprężarkowni Na zdjęciu obok ponad wlotami powietrza sprężarek przebiegają źle zaizolowane rurociągi pary sprężarkownię nagrzewa dodatkowo słońce - duże okno, strona południowa - celowe jest wyeliminowane silnego nasłonecznienia pomieszczenia Można wykorzystywać ciepło odpadowe generowane przez sprężarki Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 9

10 Korzyści z zastosowania energooszczędnych silników oraz przemienników częstotliwości Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 10

11 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Pompy i wentylatory Dostosowanie wydajności do potrzeb procesu Zastąpienie dławieniowej regulacji wydajności regulacją zmiennoobrotową poprzez zastosowanie przemienników częstotliwości Zastosowanie energooszczędnych silników Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 11

12 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Oświetlenie Racjonalizacja czasu załączenia oświetlenia w halach produkcyjnych, magazynach, biurach oraz oświetlenia zewnętrznego Wprowadzenie załączania sekcjami Instalowanie oświetlenia bezpośrednio ponad stanowiskiem pracy często jest umieszczone wysoko pod stropem hali więc nieefektywne Zastosowanie energooszczędnych źródeł światła Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 12

13 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Jedna z przyczyn braku postępu w obniżaniu zużycia energii - brak niezbędnych danych Niewystarczające opomiarowanie nośników energii: Energii elektrycznej (mocy) pobieranej przez wydziały lub grupy urządzeń, Przepływu i parametrów mediów, na przykład sprężonego powietrza, Ilości paliwa i wody zasilających poszczególne kotły oraz ilości i parametrów generowanej pary / gorącej wody, Niesprawność zainstalowanych urządzeń pomiarowych Niepełne wykorzystanie dostępnych danych pomiarowych Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 13

14 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Problemy organizacyjne i inne Nie są powszechnie stosowane wskaźniki jednostkowego zużycia energii Zużycie energii / wielkość produkcji Zużycie energii / wartość sprzedaży Brak monitorowania zużycia i parametrów nośników energii powoduje trudności w zidentyfikowaniu obszarów dużych strat energii i wykazaniu pozytywnych skutków wprowadzanych zmian Przy znacznej dbałości o sferę produkcji - efektywność wykorzystania energii ma bardzo niski priorytet Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 14

15 Bogate źródła informacji dotyczące poprawy efektywności energetycznej Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 15

16 Proces zarządzania energią i poprawy efektywności energetycznej Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 16

17 Stała poprawa >> Polityka firmy dot. energii Planowanie Kontrola przez zarząd firmy Implementacja i zarządzanie Audyt wewnętrzny Sprawdzanie i poprawki Monitorowanie i nowe działania Działania korygujące i zapobiegawcze Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 17

18 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 18

19 Without energy management system Wysokie koszty = audyt Costs +5% 0 Bez systemu zarządzania energią Costs high = Audit Waste cutting, some investment Ponownie wysokie koszty = gdzie poprzedni audyt? Małe inwestycje Costs high again: Where s that last audit? Znowu to samo! Here we go again! -5% -10% -15% Under control. Koszty pod kontrolą -20% -25% 0 5 Years - lata Source: Sustainable Energy Ireland Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 19

20 Spadek kosztów energii Costs +5% 0-5% -10% -15% -20% -25% Zarząd decyduje o wprowadzeniu systemu zarządzania energią Senior management commits to implementation of EMS Investment inwestycja With energy management system Initial savings sustained Dalsze oszczędności Housekeeping first then investment Becomes company culture 0 Years lata 3 Source: Sustainable Energy Ireland System zarządzania energią Najpierw zarządzanie, potem inwestycje Efektywność staje się częścią kultury firmy Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 20

21 Supported by Projekt ExBESS (Energy Management and Benchmarking) dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 21

22 Poprawa efektywności energetycznej według projektu ExBESS Bariery Rozwiązania Brak świadomości wśród kadry kierowniczej Niewielki procentowy udział kosztów energii Propagowanie dobrych przykładów (case studies), benchmarking energetyczny zakładów należących do tej samej branży Niska ocena potencjału oszczędności Zużycie energii znajduje się poza obszarem zainteresowania kierownictwa Brak wiedzy z zakresu efektywności energetycznej wśród załogi Podstawowe działania biznesowe są zbyt absorbujące Przekonanie, że koszty inwestycji nie zwracają się przez okres krótszy niż 3 lata Koszty inwestycji postrzegane są jako bardziej krytyczne niż koszty bieżące Udział w rządowych i branżowych programach wymagających zaangażowania zarządów Szkolenia, seminaria, programy e-learningowe, studia podyplomowe z zakresu efektywności energetycznej. Utworzenie stanowiska Menedżera d/s Zarządzania Energią Wprowadzenie systemu zarządzania energią w przedsiębiorstwie, stała analiza opłacalności działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 22

23 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Bariery poprawy efektywności energetycznej w przemyśle w opinii PJCEE: Brak lub słabe zainteresowanie ze strony właścicieli i zarządów firm Brak polityki firm w zakresie zarządzania energią, brak stanowisk menedżera ds. energii, brak szkoleń Brak systematycznych kontroli pod kątem ewentualnych strat np. w napędach i instalacjach elektrycznych, w systemach sprężonego powietrza, pary, kondensatu) Brak wewnątrzzakładowych audytów energetycznych Brak kultury racjonalnego gospodarowania energią Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 23

24 Bariery poprawy efektywności energetycznej (EE) w Polsce brak silnego ośrodka koordynującego i brak krajowej struktury organizacyjnej dominująca pozycja sektora wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii oraz jego struktura korporacyjna i własnościowa, brak silnej reprezentacji odbiorców energii, niski poziom wiedzy w zakresie EE, brak aktu prawnego regulującego działania w zakresie EE, brak systemu wsparcja finansowania inwestycji. Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 24

25 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Pomoc w realizacji przedsięwzięć: Ustawa o efektywności energetycznej przygotowywana przez Ministerstwo Gospodarki ( białe certyfikaty ) Założenia do ustawy o efektywności energetycznej B91ADCC9-FD7E-44B9-9F99-DC4EDEA1A9B4/ 35686/skanzalozen.pdf Etap: dokument został przyjęty przez kierownictwo Ministerstwa Gospodarki w dniu 17 lipca 2007 r. Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 25

26 Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Potrzeba stworzenia zrównoważonej polityki energetycznej dla Polski oraz uchwalenia niezbędnych ustaw Rząd Prezydent Parlament Potrzeba koordynacji działań na rzecz efektywności energetycznej w skali kraju Ministerstwo Środowiska NFOŚiGW Ministerstwo Skarbu Ministerstwo Gospodarki Ministerstwo Finansów NGOs banki Samorządy UKIE UOKiK Urząd Regulacji Energetyki ARP S.A. KAPE S.A Ministerstwo Infrastruktury PARP Ministerstwo Rolnictwa Min. Rozwoju Regionalnego Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 26

27 aktywna reprezentacja odbiorców energii FORUM Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu platforma współpracy branżowych organizacji gospodarczych w zakresie rynku energii elektrycznej i gazu oraz efektywności energetycznej Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 27

28 Polsko Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 28