Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie WPBiO w wersji przyjętej przez Radę 18 maja 2015 r.

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 18 maja 2015 r. (OR. en) 8971/15 WYNIK PRAC Od: Rada Data: 18 maja 2015 r. CSDP/PSDC 283 COPS 152 CFSP/PESC 164 POLMIL 65 CIVCOM 89 Nr poprz. dok.: 8947/15 CSDP/PSDC 278 COPS 149 CFSP/PESC 157 POLMIL 60 CIVCOM 84 Dotyczy: Konkluzje Rady w sprawie WPBiO Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie WPBiO w wersji przyjętej przez Radę 18 maja 2015 r. 8971/15 dh/gt 1 DGC 2B PL

2 ZAŁĄCZNIK KONKLUZJE RADY W SPRAWIE WPBIO Rada do Spraw Zagranicznych, 18 maja 2015 r. 1. Globalne i europejskie środowisko bezpieczeństwa uległo w ostatnich latach drastycznej zmianie. Wymaga to silniejszej Europy, dysponującej silniejszą i skuteczniejszą wspólną polityką bezpieczeństwa i obrony (WPBiO). Konflikty, zagrożenia i niestabilność w bezpośrednim i dalszym sąsiedztwie UE, wpływające, jak określono w sprawozdaniu wysokiej przedstawiciel, między innymi na Irak, Libię, Sahel, Syrię i Ukrainę, wraz z długotrwałymi i nowo pojawiającymi się wyzwaniami w dziedzinie bezpieczeństwa, wywierają znaczący wpływ na bezpieczeństwo europejskie oraz międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo oraz stawiają wyzwanie naszym podstawowym wartościom i zasadom. 2. Reagując na te konflikty, źródła niestabilności i inne wyzwania dla bezpieczeństwa, UE i jej państwa członkowskie przyjmują zwiększone zobowiązania do działania w charakterze podmiotu zapewniającego bezpieczeństwo, na szczeblu międzynarodowym, a w szczególności w sąsiedztwie, umacniając tym samym również ich własne bezpieczeństwo i strategiczną rolę na świecie poprzez wspólne stawienie czoła tym wyzwaniom. UE i jej państwa członkowskime, w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz innych polityk i instrumentów, ma do odegrania ważną rolę poprzez wyjątkowe, kompleksowe podejście UE do zapobiegania konfliktom i reagowania na ich skutki oraz zarządzania konfliktami i ich skutkami. 3. Rada podkreśla znaczenie i terminowość bieżącego przeglądu strategicznego pod przewodnictwem wysokiej przedstawiciel dla oceny wyzwań w środowisku globalnym oraz wyzwań i możliwości wynikających dla Unii. Z zadowoleniem przyjmuje dalsze ścisłe konsultacje z państwami członkowskimi, mające kluczowe znaczenie dla sprawowania przez wysoką przedstawiciel jej mandatu; ich celem jest stworzenie podstawy umożliwiającej podjęcie w czerwcu przez Radę Europejską decyzji w sprawie dalszych działań. Rada oczekuje, że ten pluralistyczny proces będzie kontynuowany. Szeroka europejska strategia dotycząca zagadnień polityki zagranicznej i bezpieczeństwa mogłaby określić i opisać interesy, priorytety i cele UE, istniejące i pojawiające się zagrożenia, wyzwania i możliwości, a także instrumenty UE i sposoby ich osiągania. Zostałaby uwypuklona coraz ważniejsza rola WPBiO w działaniach zewnętrznych UE. 8971/15 dh/gt 2

3 4. Rada mocno podkreśla potrzebę dalszego umocnienia związków między bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym. Celem jest zwiększenie synergii w reagowaniu UE na priorytetowe kwestie horyzontalne, takie jak terroryzm, przestępczość zorganizowana, zagraniczni bojownicy, przemyt i handel ludźmi, nieuregulowana migracja, hybrydowe zagrożenia, zarządzanie granicami, bezpieczeństwo energetyczne i bezpieczeństwo cybernetyczne, z uwzględnieniem między innymi obecnej rewizji Europejskiej agendy bezpieczeństwa. W tym kontekście Rada zachęca do rozwoju dalszych synergii między WPBiO, zarówno w jej wymiarach cywilnym i wojskowym, jak i podmiotami działającymi w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, w szczególności agencjami UE (Europol, Frontex i CEPOL) i z Interpolem, poprzez między innymi wykorzystanie ramowych umów o współpracy podpisanych między ESDZ, Fronteksem a Europolem, a także między ESDZ a Europejskimi Siłami Żandarmerii. 5. W świetle rosnącego wykorzystywania przez podmioty publiczne i niepubliczne strategii i operacji hybrydowych, w szczególności w bezpośrednim i dalszym sąsiedztwie UE, Rada zwraca się do wysokiej przedstawiciel, by w ścisłej współpracy ze służbami Komisji i z Europejską Agencją Obrony i w konsultacji z państwami członkowskimi UE przedstawiła do końca 2015 r. wspólne ramy z wykonalnymi propozycjami, tak by wspomóc przeciwdziałanie hybrydowym zagrożeniom i budowanie odporności UE i jej państw członkowskich, a także partnerów. Należy w nich uwzględnić odpowiednie prace dotyczące obrony cybernetycznej, wczesnego ostrzegania, komunikacji strategicznej, odpowiednich unijnych wewnętrznych i zewnętrznych strategii politycznych oraz ocenić możliwy wpływ na rozwój zdolności. Podkreśla konieczność komplementarności i przejrzystej współpracy i koordynacji w tej dziedzinie z odpowiednimi organizacjami partnerskimi, w tym w szczególności z NATO, jak również w stosownych przypadkach z krajami partnerskimi. 6. Rada przypomina o znaczeniu skuteczniejszych struktur, w ramach ESDZ, zajmujących się reagowaniem w sytuacjach kryzysowych, jak również o potrzebie większej cywilnej wiedzy fachowej. Planowanie i prowadzenie misji i operacji WPBiO to wciąż dziedzina, w której konieczne są postępy. W tym względzie Rada oczekuje na wyniki przeglądu prowadzonego przez ESDZ i na wyniki powiązanego z nim przeglądu struktur zarządzania kryzysowego ESDZ. Prace te powinny umożliwić dalsze ugruntowanie kompleksowego podejścia UE do zarządzania kryzysowego. 8971/15 dh/gt 3

4 7. Aby reagować na zmieniające się środowisko bezpieczeństwa i kontekst strategiczny, Radzie bardziej niż kiedykolwiek zależy na dalszym umocnieniu WPBiO i zwiększeniu zdolności UE do działania w charakterze podmiotu zapewniającego bezpieczeństwo, zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z grudnia 2013 r. i z własnymi konkluzjami z listopada 2013 r. i z listopada 2014 r. Z zadowoleniem przyjmuje postępy, o których mowa w informacjach przekazanych przez wysoką przedstawiciel, Europejską Agencję Obrony i Komisję, i wzywa do dalszych wysiłków w celu ich wdrożenia. Rada podkreśla znaczenie skutecznej komunikacji w celu podniesienia świadomości społecznej oraz promowanie lepszego zrozumienia kwestii bezpieczeństwa i obrony. 8. Zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z grudnia 2013 r. dotyczącymi bezpieczeństwa i obrony, Rada ponownie wyraża potrzebę zwiększenia skuteczności WPBiO oraz rozwoju i utrzymywania potencjału państw członkowskich, w oparciu o bardziej zintegrowanej, zrównoważonej, innowacyjnej i konkurencyjnej europejskiej bazy technologicznoprzemysłowej sektora obronnego (EDTIB), która również przyczynia się do tworzenia miejsc pracy, wzrostu i innowacji w całej UE i może zwiększyć strategiczną autonomię Europy, wzmacniając jej zdolność do współpracy z partnerami. Wymaga to systematycznej współpracy i koordynacji z UE i wśród jej państw członkowskich, u której podstaw leżą niezbędne środki i zasoby budżetowe, oraz spójnego i skutecznego wykorzystywania instrumentów i polityk UE na potrzeby bezpieczeństwa i obrony. Szanując nadrzędność kompetencji państw członkowskich w dziedzinie obrony, UE może działać jako podmiot sprzyjający współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony, zgodnie z traktatami. Kwestie obronne należy zatem również rozpatrywać spójnie z innymi odnośnymi politykami i sektorami UE, i na odwrót, wykorzystując tym samym wartość dodaną UE. 9. Przed posiedzeniem Rady Europejskiej Rada aby stawiać czoła rosnącym wyzwaniom w dziedzinie bezpieczeństwa podkreśla znaczenie, jakie ma przyznanie odpowiedniego poziomu wydatków na obronność oraz potrzebę jak najbardziej efektywnego wykorzystania tych zasobów w celu dalszego pobudzenia rozwoju zdolności, badań i technologii obronnych oraz współpracy. Rada przypomina o dobrowolnych i wspólnych poziomach odniesienia dotyczących wydatków na obronę zatwierdzonych przez Radę Sterującą EAO obradującą na szczeblu ministrów w 2007 r. 1, które to poziomy mają charakter jakościowy i są ukierunkowane na współpracę. 1 20% łącznych wydatków na obronę na zamówienia w zakresie sprzętu, z czego 35% na wspólne wydatki europejskie w zakresie sprzętu; 2% łącznych wydatków na obronę na badania i technologie, z czego 20% na wspólne europejskie badania i technologie obronne. 8971/15 dh/gt 4

5 10. Ponadto w świetle znaczącego zaangażowania w cywilne misje w dziedzinie WPBiO oraz szerokiego zakresu zadań, do których wypełniania są one w coraz większym stopniu wzywane, Rada powtarza, że należy w pełni zrealizować plan rozwoju zdolności cywilnych oraz zwiększyć rozwój, dostępność i generowanie zdolności cywilnych. Obejmuje to dokonanie ponownego przeglądu obszarów priorytetowych zatwierdzonych na posiedzeniu Rady Europejskiej w Feira, na którym 15 lat temu zainicjowano cywilne zdolności w ramach WPBiO; powinno również odzwierciedlić działania następcze po bieżącym przeglądzie strategicznym. Rada wzywa również państwa członkowskie i ESDZ do wspólnej pracy na rzecz rozwiązania w szczególności problemu rekrutacji i rozmieszczenia personelu. 11. Rada podkreśla ponadto, że decyzja polityczna o stosowaniu trybu przyspieszonego do procesu planowania misji / operacji wojskowych WPBiO, w świetle pilnego charakteru danej sytuacji, wymaga wczesnej oceny sił i powinna spowodować szybsze dostarczanie personelu przez państwa członkowskie oraz szybsze generowanie sił koniecznych do umożliwienia rozpoczęcia misji. Zwiększanie skuteczności, widoczności i oddziaływania WPBiO 12. Rada podkreśla znaczący wkład misji i operacji WPBiO w międzynarodowy pokój i stabilność. UE prowadzi obecnie jedenaście cywilnych misji w dziedzinie WPBiO i pięć operacji wojskowych WPBiO na trzech kontynentach 2. Rada wyraża uznanie dla pracy całego uczestniczącego w nich personelu wojskowego i cywilnego. W świetle szerszego zaangażowania UE Rada z zadowoleniem przyjmuje pomyślne rozpoczęcie w 2014 r. misji doradczej Unii Europejskiej na rzecz reformy cywilnego sektora bezpieczeństwa na Ukrainie (EUAM Ukraine) oraz w 2015 r. misji EUCAP Sahel Mali. Przyjmuje również z zadowoleniem pomyślne ukończenie w marcu 2015 r. pomostowej operacji wojskowej w Republice Środkowoafrykańskiej (EUFOR RCA), po której uruchomiono w tym kraju wojskową misję doradczą w dziedzinie WPBiO (EUMAM RCA). Odnotowuje pomyślny wkład Europejskich Sił Żandarmerii w ramach EUFOR RCA i EUCAP SAHEL Mali. 2 EUAM Ukraine; EUBAM Libya; EUBAM Rafah; EUCAP Nestor; EUCAP SAHEL Mali; EUCAP SAHEL Niger; EUFOR Althea; EULEX Kosowo; EUMAM RCA; EUMM Georgia; EUNAVFOR Atalanta; EUPOL Afghanistan; EUPOL COPPS; EUSEC RD Congo; EUTM Somalia i EUTM Mali. 8971/15 dh/gt 5

6 Rada ponownie wyraża zaniepokojenie tragicznymi przypadkami śmierci migrantów w południowym rejonie środkowej części Morza Śródziemnego oraz konieczność zapobiegania temu zjawisku. Reagując na postanowienia nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej w dniu 23 kwietnia i w zgodzie z nimi, zatwierdza dzisiaj koncepcję zarządzania kryzysowego dla operacji z zakresu WPBiO, która przyczyni się do zniszczenia siatki przemytu ludzi, zgodnie z prawem międzynarodowym, jak również przyjmuje decyzję Rady ustanawiającą taką operację. Wzywa do dalszych prac na tej podstawie, by umożliwić dalszy proces decyzyjny w Radzie. Rada przyjmuje również z zadowoleniem bieżące prace nad wzmocnieniem EUCAP SAHEL Niger, tak by wspomóc władze Nigru w tej kwestii; podkreśla również potrzebę kompleksowego podejścia i ścisłej koordynacji z innymi misjami WPBiO w regionie, jak też z innymi instrumentami UE. Rada przypomina, że należy realizować projekty w zakresie zintegrowanego zarządzania granicami w regionie Sahelu zgodnie z planem działania na rzecz Sahelu. 13. Rada podkreśla znaczenie współpracy ze swoimi partnerami, w szczególności ONZ, NATO, OBWE, Unią Afrykańską, Ligą Państw Arabskich i ASEAN, a także z partnerami strategicznymi i innymi krajami partnerskimi w naszym sąsiedztwie oraz w wymiarze bardziej globalnym przy należytym poszanowaniu ram instytucjonalnych UE i jej autonomii w zakresie podejmowania decyzji oraz zasady uwzględniania wszystkich podmiotów. W tym kontekście, a szczególnie w świetle obecnego kontekstu strategicznego, Rada z zadowoleniem przyjmuje dalsze rozwinięcie przez UE współpracy z jej międzynarodowymi partnerami i podkreśla w szczególności: szczególną i długotrwałą współpracę z Organizacja Narodów Zjednoczonych w zarządzaniu kryzysowym oraz potrzebę dalszego umocnienia naszych stosunków instytucjonalnych i partnerstwa strategicznego; dlatego też z zadowoleniem przyjmuje niedawno wspólnie określone obszary priorytetowe w celu wzmocnienia w latach partnerstwa strategicznego między ONZ a UE w dziedzinie utrzymywania pokoju i zarządzania kryzysowego. Podkreśla znaczenie wkładów państw członkowskich UE w operacje utrzymywania pokoju prowadzone przez ONZ; dalszą ścisłą i wzajemnie umacniającą się współpracę z NATO w obszarach wspólnego zainteresowania, zarówno pod względem strategicznym, jak i operacyjnym, w zarządzaniu kryzysowym, a także w zakresie rozwoju zdolności wojskowych, gdy nakładają się na siebie wymogi; należy nadal dążyć do dalszych synergii i komplementarności. Z zadowoleniem przyjmuje wysiłki wysokiego przedstawiciela na rzecz wzmocnienia praktycznej i strategicznej współpracy między UE a NATO, w tym 8971/15 dh/gt 6

7 z myślą o zajmowaniu się przez Radę Europejską kwestiami obronnymi oraz o szczytach NATO, w realizacji ogólnego celu, jakim jest budowanie prawdziwie partnerskich stosunków między organizacjami, z należytym poszanowaniem autonomii w zakresie podejmowania decyzji każdej z organizacji. Bez uszczerbku dla postanowień Traktatu UE, Rada zachęca również do współpracy NATO z państwami członkowskimi UE nienależącymi do NATO; współpracę z Unią Afrykańską i z partnerami afrykańskimi dotyczącą działań następczych po oświadczeniu ze szczytu UE Afryka w 2014 r.; dalsze partnerstwo z OBWE oraz zachęca do dalszego rozwoju współpracy w dziedzinie zapobiegania konfliktom, zarządzania kryzysowego, odbudowy pokonfliktowej oraz wspólnego systemu bezpieczeństwa w obszarze OBWE; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności umożliwienie przez UE wsparcia na rzecz specjalnej misji obserwacyjnej OBWE na Ukrainie; rozwój dialogu i współpracy WPBiO z rosnącą liczbą krajów partnerskich; przyjmuje w szczególności z zadowoleniem niedawno podpisane umowy w sprawie ram udziału, które wypracowują nowe partnerstwa w Azji i Ameryce Południowej, a także zwiększający się udział partnerów w misjach i operacjach WPBiO; Rada zachęca ESDZ do dalszego jak najściślejszego angażowania współdziałających partnerów w przygotowywanie i prowadzenie tych misji i operacji, bez uszczerbku dla autonomii podejmowania decyzji przez UE oraz zgodnie z uzgodnionymi ramami; znaczenie dalszej współpracy z parterami w celu propagowania bezpieczeństwa w sąsiedztwie UE, poprzez dialog, współpracę i wsparcie na rzecz reform sektora bezpieczeństwa w wyrażających stosowną gotowość krajach objętych polityką sąsiedztwa, w tym w ramach panelu Partnerstwa Wschodniego ds. współpracy w dziedzinie WPBiO, odnotowując także istotny wkład obejmującego wiele krajów funduszu powierniczego służący wspieraniu udziału krajów Partnerstwa Wschodniego, również poprzez dalszą współpracę z partnerami z regionu Morza Śródziemnego. 14. Rada z zadowoleniem przyjmuje bieżące wdrażanie kompleksowego podejścia UE do konfliktów i kryzysów zewnętrznych, przedstawionego w konkluzjach Rady z maja 2014 r., w tym poprzez plan działania na 2015 r., z myślą o jego uruchomieniu wraz z państwami członkowskimi, w tym przez strategie regionalne, i oczekuje przedstawienia zaktualizowanego planu działania na 2016 r., uwzględniającego nabyte doświadczenia i opracowanego w ścisłej koordynacji z państwami członkowskimi. 8971/15 dh/gt 7

8 15. Zgodnie z kompleksowym podejściem UE oraz w celu maksymalnego zwiększenia wpływu, skuteczności i spójności wsparcia UE, Rada zwraca się do wysokiej przedstawiciel i Komisji o opracowanie do połowy 2016 r., w konsultacji z państwami członkowskimi, ogólnounijnych ram strategicznych reformy sektora bezpieczeństwa. Ta koncepcja polityki powinna skupić WPBiO i wszystkie inne odpowiednie narzędzia WPZiB, a także instrumenty współpracy na rzecz rozwoju oraz podmioty działające w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, z poszanowaniem ich odpowiednich podstaw prawnych, głównych celów i procedur decyzyjnych. 16. Rada z zadowoleniem przyjmuje przedstawiony ostatnio przed czerwcowym posiedzeniem Rady Europejskiej wspólny komunikat Budowanie zdolności na rzecz wsparcia ochrony i rozwoju umożliwienie partnerom zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi i z zadowoleniem przyjmuje zawarte w nim propozycje dotyczące dalszych prac i działań następczych. Zgodnie z poprzednimi konkluzjami wzywającymi do systematycznego, skoordynowanego i spójnego podejścia politycznego w celu konkretnej realizacji, Rada z zadowoleniem przyjmuje w szczególności propozycje dotyczące oceny i monitorowania oraz metodologii zarządzania ryzykiem, a także zwiększenia regularnych i systematycznych interakcji oraz lepszej koordynacji między instytucjami UE a państwami członkowskimi odnośnie budowania zdolności w zakresie bezpieczeństwa. Rada podkreśla elastyczny geograficzny zakres tej inicjatywy, przywołując konkluzje Rady Europejskiej z marca 2014 r. w sprawie stosunków między UE a Afryką, i własne konkluzje z listopada 2014 r. Rada odnotowuje rozważania dotyczące trwałych rozwiązań w zakresie finansowania, oraz wzywa ESDZ i służby Komisji, by nadal pracowali z myślą o posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych na przełomie października i listopada nad pełnym potencjałem wszystkich odpowiednich instrumentów Unii, z uwzględnieniem ich podstaw prawnych, i by ocenili, czy możliwe jest: dostosowanie Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce, co ma pomóc przezwyciężyć jego ograniczenia; ustanowienie instrumentu UE łączącego pokój, bezpieczeństwo i rozwój w ramach jednego lub większej liczby istniejących instrumentów UE; oraz zastosowanie specjalnego instrumentu do tego celu, z myślą o śródokresowym przeglądzie ram finansowych na lata , przy jednoczesnym zwiększeniu spójności z własnymi instrumentami państw członkowskich i pracą nad wyzwaniami w średniej perspektywie. 8971/15 dh/gt 8

9 Korzystając z opisanych przypadków pilotażowych w Mali i Somalii, oraz wychodząc od potrzeby wzmocnienia afrykańskiej architektury pokoju i bezpieczeństwa, wzywa ESDZ i służby Komisji, by w ścisłej koordynacji z delegaturami UE oraz w porozumieniu z państwami członkowskimi, przedstawili do lata 2015 r. plan realizacji obejmujący konkretne środki i zaangażowane podmioty. 17. Podkreślając potrzebę zwiększenia skuteczności WPBiO i jej zdolności radzenia sobie z obecnym, coraz bardziej nieprzewidywalnym i szybko się zmieniającym środowiskiem bezpieczeństwa, Rada ponadto w szczególności: a. Z zadowoleniem przyjmuje postępy w pracach nad elementami koncepcji wspólnego centrum usług, dzięki między innymi propozycji dotyczącej platformy wsparcia misji, jako część długotrwałego procesu wypracowywania większej skuteczności, elastyczności i racjonalizowania zapewniania funkcji wsparcia misji w przypadku misji cywilnych WPBiO i poprawy w zakresie ich wczesnego rozmieszczania i skutecznego prowadzenia. W tym kontekście Rada z zadowoleniem przyjmuje prace przygotowawcze w zakresie platformy wsparcia misji i oczekuje na współpracę z odpowiednimi służbami ESDZ i Komisji, by do początków 2016 r. zapewnić usprawnienia; b. Wzywa ESDZ, by systematycznie wykorzystywała zebrane doświadczenia, gdy uzgodniono to z państwami członkowskimi, co jest szczególnie potrzebne w celu zwiększenia zdolności w zakresie szybkiego rozmieszczania i optymalizowania funkcjonowania misji i operacji w ramach WPBiO; c. Z zadowoleniem przyjmuje prowadzone obecnie prace nad włączeniem do planowania, realizacji i przeglądu WPBiO kwestii dotyczących praw człowieka, prawa humanitarnego i uchodźczego, w tym ochrony osób cywilnych oraz dzieci w konfliktach zbrojnych. Rada podkreśla potrzebę zastosowania na wszystkich szczeblach bardziej systematycznego i proaktywnego podejścia do tych kwestii. Rada zachęca również do dalszych wysiłków na rzecz włączenia do planowania, realizacji i przeglądu WPBiO oraz wzmocnienia realizacji rezolucji RB ONZ nr 1325 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, rezolucji przyjętych w jej następstwie, a także aspektu płci. Z zadowoleniem przyjmuje zamiar WP ustanowienia podczas nadchodzącego przeglądu ESDZ funkcji wysokiego szczebla: osoba ją pełniąca zajmowałaby się rezolucją RB ONZ nr 1325 i kwestiami płci. 8971/15 dh/gt 9

10 Aby to osiągnąć, Rada z zadowoleniem przyjmuje pomysł przeprowadzenia badania podstawowego, które umożliwiłoby mierzenie postępów i z czasem osiągnięcia celów w zakresie praw człowieka, kwestii płci i powiązanych tematów. Rada wzywa WP, by pozostała zaangażowana w te kwestie i przedstawiła do 2016 r. wnioski i zalecenia z badania podstawowego. d. Zgodnie ze swoimi konkluzjami w listopada 2013 r. z zadowoleniem przyjmuje prowadzone obecnie przez państwa członkowskie prace nad propagowaniem efektywności energetycznej w siłach zbrojnych państw członkowskich UE oraz misjach i operacjach WPBiO, a także zwiększania ich efektywności, również poprzez działania EDA, w ramach długoterminowej perspektywy ekologicznej obrony, jako część wkładu UE i jej państw członkowskich w informowanie i budowanie zdolności z myślą o radzeniu sobie z wymiarami strategii i bezpieczeństwa zjawiska zmiany klimatu. W tym kontekście zwraca uwagę na zbliżającą się konferencję stron UNFCCC. e. Z zadowoleniem przyjmuje nową koncepcję szybkiego reagowania, odnotowując, że zapewnia ona szersze i bardziej modułowe podejście do unijnych zdolności szybkiego reagowania. Ponadto Rada potwierdza, że unijne grupy bojowe pozostają podstawowym unijnym wojskowym narzędziem szybkiego reagowania, przede wszystkim we wstępnej fazie większych operacji WPBiO. Rada podkreśla, że przyszłe grupy bojowe UE powinny być odpowiednio przeszkolone, zaplanowane i certyfikowane, zgodnie z pełnym zakresem zadań w ramach koncepcji grup bojowych UE. W celu jak najlepszego wykorzystania tego cennego potencjału, Rada podkreśla, że przy jednoczesnym zachowaniu wystarczającej elastyczności grupy bojowe UE powinny być rutynowo brane pod uwagę w trakcie planowania operacji/misji WPBiO jako opcja w sytuacjach kryzysowych wymagających szybkiego działania. W tym kontekście Rada z zadowoleniem przyjmuje ostatnio uzgodnione przedłużenie do grudnia 2016 r. deklaracji w sprawie kosztów transportu strategicznego unijnych grup bojowych. Zachęca do dalszych prac w tym zakresie. Rada także z zadowoleniem przyjmuje zobowiązania w zakresie uzupełniania puli unijnych grup bojowych, odnotowując znaczenie dalszych zobowiązań państw członkowskich, także dotyczących baz danych sił lądowych, morskich i powietrznych. f. Zauważa, że istnieje możliwość dalszej dyskusji na temat finansowania WPBiO, w tym unijnych grup bojowych, odnotowując jednocześnie, że zakończono przegląd mechanizmu ATHENA; 8971/15 dh/gt 10

11 g. Z zadowoleniem przyjmuje prowadzone obecnie prace nad realizacją ram polityki UE w zakresie cyberobrony, uzgodnione w listopadzie 2014 r., i oczekuje na pierwsze sprawozdanie do czerwca 2015 r. które powinno obejmować wszystkie aspekty tych prac. Rada podkreśla potrzebę głębszej świadomości o zagrożeniach cybernetycznych, oraz wspiera zwiększanie orientacji sytuacyjnej, także przez organizowanie ćwiczeń i szkoleń w dziedzinie WPBiO. Pracom tym powinno towarzyszyć wzmocnienie zdolności państw członkowskich i instytucji UE oraz zwiększona wymiana informacji między instytucjami UE a państwami członkowskimi. Ponadto Rada przypomina swoje stanowisko, zgodnie z którym prawo międzynarodowe, w szczególności Karta Narodów Zjednoczonych, ma zastosowanie do cyberprzestrzeni i ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia ryzyka oraz przyczyniania się do pokoju i bezpieczeństwa. W związku z tym z zadowoleniem przyjmuje odpowiednie wyniki światowej konferencji w sprawie cyberprzestrzeni, zorganizowanej w 2015 r. w Hadze; h. Z zadowoleniem przyjmuje również prowadzone obecnie prace nad realizacją planu działania uzgodnionego w grudniu 2014 r. i dotyczącego wdrożenia międzysektorowej strategii UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego, w tym nad inicjatywami realizowanymi obecnie przez instytucje i agencje UE oraz państwa członkowskie, także w celu wspierania odpowiednich strategii tematycznych i regionalnych UE; i. Z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie negocjacji w sprawie nabycia przez Centrum Satelitarne UE nowej generacji sprzętu do obrazowania o wysokiej rozdzielczości dla rządowej łączności satelitarnej, i zachęca Komisję, ESDZ, EDA i państwa członkowskie do dalszej współpracy w dziedzinie obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych i obrazowania o wysokiej rozdzielczości, w oparciu o zasoby państw członkowskich i globalny system nawigacji satelitarnej (GNSS); j. Przyjmuje z zadowoleniem wyjaśnienia i ustalenia poczynione w zakresie ewentualnego korzystania z art. 44 TUE, który stanowi potencjalną dodatkową możliwość dla UE i jej państw członkowskich, działających wspólnie jako gwarant bezpieczeństwa, z wykorzystaniem elastyczności ram unijnych. Zachęciła do przeprowadzenia testów powiązanych warunków WPBiO w ramach odpowiedniego ćwiczenia. 8971/15 dh/gt 11

12 Intensyfikacja rozwoju zdolności 18. Uznając ciągłe wysokie zapotrzebowanie na zdolnych do szybkiego rozmieszczenia, dobrze wyszkolonych ekspertów cywilnych, w tym o wyspecjalizowanych profilach, Rada podkreśla potrzebę dalszego usprawnienia i przyspieszenia rozwoju zdolności cywilnych. W związku z tym Rada z zadowoleniem przyjmuje zakończenie tworzenia ogólnego wykazu cywilnych zadań w ramach WPZiB wspólnego dla wszystkich misji, co umożliwi bardziej systematyczne podejście do rozwoju zdolności cywilnych jako istotny wkład do pełnej realizacji planu rozwoju zdolności cywilnych z myślą o czerwcowym posiedzeniu Rady Europejskiej. Ponadto Rada przypomina o pozytywnym wkładzie, jaki krajowe strategie mogą wnieść w ułatwianie rozmieszczania personelu cywilnego. Rada zachęca również ESDZ do dalszych postępów na rzecz usprawnienia procedur rekrutacji i zwiększenia przejrzystości. Z myślą o wspieraniu tych wysiłków w zakresie rozwoju zdolności cywilnych, Rada ma także nadzieję na trwałe rozwiązanie dotyczące zaspokajania potrzeb cywilnych misji WPBiO w zakresie szkoleń przez odpowiednich organizatorów szkoleń na szczeblu krajowym i europejskim, które powinno zostać uwzględnione w unijnej polityce kształcenia w dziedzinie WPBiO. W związku z tym Rada podkreśla również, że konieczne jest zakończenie prac nad platformą oprogramowania Goalkeeper, która służy jako forum informacyjne dla państw członkowskich i ESDZ, wspierając jako pilne szkolenia, rekrutację, rozwój krajowych wykazów zadań, a także podkreśla znaczenie przyznania ESDZ niezbędnych zasobów, tak aby utrzymać ten projekt. 19. Rada z zadowoleniem przyjmuje rezultaty osiągnięte przez Europejską Agencję Obrony (EDA), w szczególności jej wkład w realizację zadań przekazanych przez Radę w listopadzie i przez Radę Europejską w grudniu 2013 r. Rada z zadowoleniem przyjmuje przede wszystkim fakt, że państwa członkowskie, wspierane przez EDA, poczyniły znaczne postępy w projektach i programach dotyczących wspólnego pozyskiwania i wykorzystywania zdolności wojskowych, w szczególności w czterech kluczowych projektach zatwierdzonych przez Radę Europejską w grudniu 2013 r. i dotyczących: tankowania w powietrzu, zdalnie kierowanych bezzałogowych systemów powietrznych, rządowej łączności satelitarnej (GOVSATCOM) oraz cyberobrony. Rada zachęca do dalszych postępów: 8971/15 dh/gt 12

13 w przypadku tankowania w powietrzu: wskazanie innych państw członkowskich, które chciałyby przyłączyć się do inicjatywy i zapewnić synergie z podobnymi flotami w Europie; większa interoperacyjność dzięki ustanowieniu cyklu szkoleń poświęconego tankowaniu w powietrzu; oraz wykorzystanie Europejskiego Dowództwa Transportu Powietrznego (EATC) jako ośrodka wiedzy fachowej; w przypadku zdalnie kierowanych bezzałogowych systemów powietrznych: EDA i Komisja powinny zintensyfikować działania w zakresie włączania się do ruchu lotniczego, certyfikacji i regulacji, co ma zapewnić bezpieczną integrację w ramach jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej; ułatwienie współdziałania z innymi partnerami w celu zapewnienia wykonalności biznesowej programu MALE RPAS; możliwość przyłączenia się do inicjatywy przez inne państwa członkowskie we właściwym momencie; w przypadku GOVSATCOM: EDA i Komisja Europejska powinny rozważyć ewentualne dalsze kroki na podstawie sfinalizowanej oceny odpowiednich potrzeb użytkowników cywilnych i wojskowych; w przypadku cyberobrony: rozważenie zastosowania programu ramowego w zakresie współpracy; zintensyfikowanie działań w obszarze szkoleń i edukacji. 20. Programy współpracy są istotne dla zwiększenia potencjału Europy, ale także dla określenia priorytetów dla przemysłu. Na podstawie nowych zagrożeń i wyzwań dla bezpieczeństwa, w obszarze kompetencji Europejskiej Agencji Obrony można by przeanalizować plan rozwoju zdolności, ocenę możliwości współpracy związanych z bazą danych na potrzeby współpracy (CODABA) i szersze polityki UE, a także ewentualne dodatkowe priorytetowe obszary zdolności. By czynić postępy w zakresie najbardziej obiecujących priorytetowych zdolności, EDA może opracować z zainteresowanymi państwami członkowskimi odpowiednie plany działania. 21. Rada zachęca EDA, aby nadal wspierała projekty dotyczące zdolności w zakresie współpracy, w tym poprzez rozwój narzędzi i zachęt, w ścisłej koordynacji z państwami członkowskimi. Przyjmuje do wiadomości prace nad środkami polityki budżetowej niezakłócającymi rynku, zgodnymi z obowiązującymi europejskimi przepisami, nad zachętami do współpracy i innowacyjnymi sposobami podejścia w tym zakresie, w tym nad łączonymi zamówieniami, a także nad ewentualnym wsparciem z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Zachęca EDA, by w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, opracowała konkretne propozycje oraz wykazała ich wartość dodaną. 8971/15 dh/gt 13

14 22. Rada zachęca EDA, by w swojej nowej roli ułatwiała koordynację wojskowych stanowisk dotyczących jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, tak aby realizować cele państw członkowskich. Stanowiska wojskowe muszą być uwzględniane podczas pracy nad europejską przestrzenią powietrzną, by zachować wojskowe wymogi operacyjne i specyfikę działania wojska. 23. Rada zachęca państwa członkowskie do zbadania sposobów współpracy z uwzględnieniem korzyści wynikających z modeli, np. modelu EATC, przypominając jednocześnie o konkluzjach Rady Europejskiej z grudnia 2013 r. 24. Rada zachęca państwa członkowskie, by poprzez swoje krajowe procesy decyzyjne dalej wykorzystywały i wdrażały ramy polityki w zakresie systematycznej i długoterminowej współpracy w dziedzinie obronności, przyjęte w listopadzie 2014 r., z myślą o wzmocnieniu systematycznej współpracy w dziedzinie obronności w Europie od określania priorytetów poprzez wsparcie eksploatacyjne po składowanie/likwidację. Wzmocnienie europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego 25. Rada z zadowoleniem odnosi się do procesu konsultacji wszystkich zainteresowanych stron, zorganizowanego wspólnie przez Komisję i Europejską Agencję Obrony (EDA), w związku z działaniami przygotowawczymi w zakresie badań związanych z WPBiO, które mają zostać zainicjowane przez Komisję w 2017 r. Wspomniane działania przygotowawcze powinny, na podstawie pozytywnych wyników oceny przeprowadzonej z państwami członkowskimi, prowadzić do opracowania wniosku dotyczącego szerszego programu badawczego w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych, z uwzględnieniem m.in. planu rozwoju zdolności EDA oraz innych wymogów w zakresie WPBiO. Rada podkreśla, że te zorientowane na obronność badania związane z WPBiO powinny uwzględniać specyfikę sektora obrony; być prowadzone na każdym etapie w ścisłej konsultacji z państwami członkowskimi UE; być zgodne i spójne z działalnością EDA oraz stanowić uzupełnienie krajowych programów badawczych, które nadal muszą być finansowane przez państwa członkowskie; należy także w pełni uznawać znaczenie państw członkowskich w procesie podejmowania decyzji, zgodnie z mającymi zastosowanie procedurami. Rada z zadowoleniem przyjmuje powołanie grupy wysokiego szczebla mającej zapewnić doradztwo w zakresie celów, zarządzania, warunków i zakresu działania. Wzywa również do zapewnienia maksymalnego dostępnego budżetu przeznaczonego na działania przygotowawcze, zgodnie z rozporządzeniami finansowymi i odpowiednią procedurą budżetową, aby w pełni przetestować korzyści wynikające ze wsparcia przez UE badań związanych z WPBiO. 8971/15 dh/gt 14

15 Ponadto w międzyczasie zostanie przetestowany i oceniony potencjał EDA w zakresie zarządzania tego rodzaju projektami. 26. Rada ponownie podkreśla potrzebę zmaksymalizowania synergii w badaniach i technologiach dotyczących podwójnego zastosowania, zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z grudnia 2013 r. Zwraca się do Komisji, by w porozumieniu z EDA propagowała większą dostępność odpowiednich unijnych mechanizmów finansowania dla przemysłu obronnego, a w szczególności dla MŚP, aby umożliwić osiągnięcie pełnych synergii w zakresie technologii podwójnego zastosowania, odnotowując w szczególności, że zdolności wojskowe pozostają własnością państw członkowskich i są przez nie zarządzane. 27. Podkreślając znaczenie EDTIB, Rada z zadowoleniem przyjmuje działania EDA i Komisji zmierzające do wspierania EDTIB, w tym do zwiększania jej konkurencyjności i trwałości na rynku światowym, jak również do stymulowania zatrudnienia, innowacji i wzrostu gospodarczego w państwach członkowskich. Rada przypomina, że działania te powinny obejmować wszystkie zainteresowane strony oraz stwarzać równe możliwości dla przemysłu obronnego w UE, być wyważone i w pełni zgodne z przepisami UE. Rada zachęca do tego, by przeanalizować powiązanie inwestycji w europejski przemysł obronny z harmonogramem zwiększenia wzrostu gospodarczego i inwestycji, zaproponowanym przez przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana-Claude a Junckera. Podkreśla, jak ważne jest zwiększenie opłacalności i wydajności europejskiego rynku bezpieczeństwa i obrony. W tym celu Rada przypomina o potrzebie wykonania i stosowania dwóch dyrektyw obronnych z 2009 r. 3, bez uszczerbku dla art. 346 TFUE. Rada zachęca również, by Komisja i EDA, w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, przeanalizowały skutki, jakie wywrą dyrektywy w sprawie transgranicznej współpracy w dziedzinie obronności w Europie, tak aby na podstawie tej wspólnej oceny przedstawić zalecenia dotyczące polityki. Rada odnotowuje również prowadzone przez EDA prace dotyczące kluczowych działań strategicznych. 3 Dyrektywa 2009/43/WE w sprawie transferów produktów związanych z obronnością i dyrektywa 2009/81/WE w sprawie zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa. 8971/15 dh/gt 15

16 28. Rada z zadowoleniem przyjmuje wsparcie ze strony Komisji i EDA na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w sektorze bezpieczeństwa i obrony, w tym poprzez podnoszenie wiedzy na temat możliwości biznesowych i dostępu do funduszy UE, ułatwienie dostępu do unijnych programów finansowania i rynków transgranicznych. Rada wzywa Komisję do dalszego rozwoju działań w tym zakresie, w tym poprzez propagowanie uczestnictwa MŚP w działaniach przygotowawczych w zakresie badań związanych z WPBiO. Rada wyraża zadowolenie z działań związanych z planem działania EDA wobec MŚP oraz z powołania przez Komisję grupy doradczej ds. transgranicznego dostępu MŚP do kontraktów w dziedzinie obrony i bezpieczeństwa oraz podkreśla potrzebę aktywnego uczestnictwa wszystkich zainteresowanych podmiotów, w tym państw członkowskich. Rada oczekuje na wyniki grupy doradczej w ciągu najbliższych miesięcy. 29. Rada zachęca do kontynuowania dalszych prac w zakresie norm i certyfikacji, które przyniosą korzyści zarówno rządom, jak i przemysłowi poprzez zmniejszenie kosztów i zwiększenie interoperacyjności. 30. Przywołując zobowiązanie polityczne wyrażone w konkluzjach Rady Europejskiej z grudnia 2013 r., Rada podkreśla znaczenie uzgodnień dotyczących bezpieczeństwa dostaw dla rozwoju długoterminowego planowania i współpracy oraz dla funkcjonowania rynku wewnętrznego w zakresie obronności, uwypuklając tym samym potrzebę dalszego zwiększenia bezpieczeństwa dostaw. Odnotowuje obecnie podejmowane wysiłki w tym zakresie, w szczególności dzięki opracowaniu przez Komisję, we współpracy z państwami członkowskimi, Wysokim Przedstawicielem i EDA, planu działania w zakresie kompleksowego ogólnounijnego systemu bezpieczeństwa dostaw; jak również dzięki innym inicjatywom i działaniom. Rada uznaje, że należy zbadać wszystkie elementy potrzebne do stworzenia takiego szeroko zakrojonego systemu. * * * 31. Rada oczekuje nadchodzących dyskusji szefów państw lub rządów, których wynikiem mają być strategiczne wytyczne służące wzmocnieniu WPBiO oraz pogłębieniu współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony w Europie, w związku ze zmieniającym się środowiskiem bezpieczeństwa, zgodnie z Traktatami. Rada będzie w dalszym ciągu śledziła sytuację, aby monitorować postępy i udzielać informacji zwrotnych, a także dokona podsumowania do listopada 2016 r., aby umożliwić Radzie Europejskiej przedstawienie dalszych wytycznych. 8971/15 dh/gt 16