SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU

Transkrypt

1 INTELIGENTNE IDEE SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU KATALOG ROZWIĄZAŃ 2017

2 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Inteligentne idee Automatyka zabezpieczeniowa Dla sieci SN i WN, zróżnicowana wielkość, moc obliczeniowa i zakres funkcjonalności, współpraca z systemami różnych producentów, implementacja IEC Systemy Telemechaniki Skalowalne rozwiązania, wszystkie typy łączności, otwarte protokoły komunikacyjne, koncentracja danych, konwersja protokołów. System informatyczny WindEx System czasu rzeczywistego (SCADA), analiza i agregacja danych o awariach, planowanie prac i włączeń, platforma dyspozytorska, integracja z systemami biznesowymi.

3 INTELIGENTNE IDEE Automatyka zabezpieczeniowa 04 Ex-BEL_Z: Uniwersalne zabezpieczenie cyfrowe 06 Ex-BEL_TWNR: Zabezpieczenie różnicowe transformatora 08 Ex-BEL_WT: Zabezpieczenie cyfrowe dla farm wiatrowych 10 Ex-mBEL_Z: Uniwersalne zabezpieczenie cyfrowe 12 Ex-mBEL _TZ: Moduły do przekazywania sygnałów z zabezpieczeń 14 Ex-mBEL_ZV: Sterownik dla nadzoru małych źródeł energii 16 Ex-BZR: Zabezpieczenie nadprądowe SN 18 Sterowniki automatyki 20 Ex-ARN: Sterowniki automatyki regulacji napięcia 22 Ex-SZR: Sterowniki automatyki SZR 24 Ex-SCO: Zabezpieczenia częstotliwościowe 26 Ex-STM: Strażnik mocy w zabezpieczeniach Ex 28 SPIS TREŚCI Telemechanika stacyjna 30 Ex-MST2: Sterownik stacyjny i koncentrator danych 32 Ex-micro2_nte: Uniwersalna telemechanika stacyjna 34 Ex-micro2_wxa: Telemechanika z automatyką stacyjną 36 Ex-micro2c_wxa: Koncentrator danych i konwerter protokołów_38 Ex-SSC2: System sygnalizacji centralnej 40 Sterowniki telemechaniki 42 Ex-mBEL_LVC: Sterownik stacji transformatorowej SN/nn 44 Ex-mBEL_RC: Zabezpieczenie dla reklozera 46 Ex-mBEL_Sx: Rodzina sterowników dla obiektów SN 48 Ex-mBEL_Tx: Telemechanika z funkcją koncentratora 50 Ex-mBEL_W: Sterownik do współpracy z sensorami 52 Wskaźniki zwarcia 54 Ex-DPZ: Sygnalizator zwarć dla sieci kablowych SN 56 Ex-ML_NBAS_D: Moduł automatyki sieciowej 58 Telemechanika bezprzewodowa 60 Ex-SIMON: Sterownik z łącznością bezprzewodową 62 Ex-BSU_N: Uniwersalny sygnalizator z kontrolą nn 64 Sterowniki komunikacyjne 66 Ex-BRG3: Uniwersalny sterownik komunikacyjny 68 Ex-MHS: Modem GSM/UMTS 70 Konwertery 72 Ex-BG2x: Moduł dostępowy do kanałów telemechaniki 74 Ex-CC: Konwerter komunikacyjny 76 Zasilacze 78 Ex-UPS24VE: Zasilacz dla urządzeń telemechaniki 80 Ex-UPS24VL: Zasilacz z podtrzymaniem bateryjnym 82 Ex-UPS24VM: Zasilacz dla urządzeń telemechaniki 84 Oprogramowanie 86 WindEx SC: System nadzoru sieci elektroenergetycznej 88 WindEx SP: System nadzoru sieci przemysłowych 90 WindEx ST: System nadzoru stacji elektroenergetycznej 92 WindEx TX: Komunikacja z systemami nadzoru 94 WindEx GEO: Prezentacja sieci na podkładach mapowych 96 WindEx LVS: System nadzoru sieci niskiego napięcia 98 WindEx AWAR: Ewidencja zdarzeń w sieci 100 WindEx AWAR Centralny: Przeglądarka wskaźników niezawodnościowych z oddziałów koncernu 102 WindEx PLAN: Planowanie prac i wyłączeń 104 WindEx EDZOP: Elektroniczny dziennik operacyjny 106 WindEx mdzop: Mobilny dziennik operacyjny 108 WindEx PGB: Planowanie, Grafikowanie i Bilansowanie 110 WindEx WEB: Serwer schematów dynamicznych WEBSVC 112 Terminal systemu WindEx 113

4 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Automatyka zabezpieczeniowa Urządzenia przeznaczone do realizacji funkcji zabezpieczeń, automatyki i nadzoru pól rozdzielni średnich i wysokich napięć, transformatorów, czy źródeł generacji rozproszonej. Umożliwiają budowę systemów zdalnego nadzoru z wykorzystaniem kanałów komunikacyjnych łączących punkty dyspozytorskie odległe od miejsca zainstalowania urządzeń.

5 INTELIGENTNE IDEE 05

6 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BEL_Z Uniwersalne zabezpieczenie cyfrowe ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa Urządzenie Ex-BEL_Z jest cyfrowym przekaźnikiem zabezpieczeniowym przeznaczonym do pracy w rozdzielniach SN oraz niektórych polach rozdzielni WN. Dzięki dużej mocy obliczeniowej, w pełni skalowalnemu podsystemowi wejść/wyjść oraz bogatej funkcjonalności konfiguracyjnej - urządzenie charakteryzuje się dużą elastycznością, idącą w parze z wysoką dokładnością i pewnością działania. Urządzenie przeznaczone do pracy w sieci SN może pracować w polach: Pole zasilające Pole odpływowe Pole łącznika szyn Pole pomiarowe Pole transformatora potrzeb własnych / uziemiającego Widok sterownika Ex-BEL_Z Pole baterii kondensatorów Pole silnikowe (silnik asynchroniczny dużej mocy) W sieciach WN urządzenie może służyć do: Pole z generacją rozproszoną (np. elektrownia wiatrowa) Zabezpieczania transformatora mocy strona 110 kv (np. zabezpieczenie nadprądowe fazowe i ziemnozwarciowe) Urządzenia Ex-BEL_Z mogą pracować w rozbudowanych układach automatyk jako zaawansowane zabezpieczenia prądowe, napięciowe, ziemnozwarciowe czy częstotliwościowe. Zabezpieczenia te mogą realizować również szereg automatyk stacyjnych (np. SPZ, SZR, SCO, AWSC), a także bardziej zaawansowanych funkcji np. realizacja układów pasywnych/aktywnych pracy wyspowej. Elastyczność konfiguracyjna grupy zabezpieczeń Ex-BEL_Z pozwala na łatwość dostosowania profilu urządzenia do specyfiki zabezpieczanego obiektu, a także wymagań, standardów i potrzeb użytkownika. Uniwersalność zabezpieczeń Ex-BEL_Z umożliwia rezerwowanie jednym urządzeniem wszystkich zabezpieczeń zabudowanych na stacji w ramach tej samej wersji sprzętowej. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego. Obudowa zatablicowa może być również przystosowana do montażu w szafie lub stojaku o rozstawie 19 cali. Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 10 wejść pomiarowych do pomiaru: napięć fazowych, napięcia kolejności zerowej, dodatkowego napięcia U4 (wykorzystywanego np. do kontroli synchronizmu), prądów fazowych oraz dwóch torów prądu kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy V DC / V DC 22W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC Interfejsy komunikacyjne ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO, BEL, LON Protokoły komunikacyjne IEC 61850, DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2 Wymiary korpusu (WxSxG) 218 x 218 x 185 mm Masa 5kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

7 INTELIGENTNE IDEE 07 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje zabezpieczenia: Nadzór i pełna ochrona nad rozdzielniami SN Możliwość pracy w niektórych polach WN Bogaty zestaw funkcji zabezpieczeniowych Możliwość czasowej, dynamicznej zmiany nastaw zabezpieczeń Szeroka gama automatyk (np. SPZ, ZSZ, LRW, SCO, AWSC) Rozbudowany pulpit graficzny LCD z programowalnymi diodami LED - również w wersji z ekranem dotykowym 4 banki nastaw z możliwością automatycznej zmiany Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Przeglądarka plików COMTRADE na pulpicie operatora Moduł analizy jakości energii zgodny z PN-EN wraz z graficznym przedstawieniem na ekranie pulpitu operatora Współpraca z czujnikami błysku Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce (w tym IEC 61850) Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Możliwość zmiany profilu funkcyjnego urządzenia z pulpitu operatora dzięki funkcji prekonfiguracji - oprogramowanie dla wybranych pól rozdzielni w jednym urządzeniu System samokontroli pracy zabezpieczenia, sygnalizacja ostrzeżeń Dedykowane wyjścia do sterowania wyłącznikiem z kontrolą ciągłości obwodów wyłączających i obwodu załączającego Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej Możliwość realizacji automatyk stacyjnych w standardzie IEC61850 Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Automatyka zabezpieczeniowa Pomiary Logika Dziennik zdarzeń Rejestrator zakłóceń Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Pulpit operatora Synoptyka Autokontrola Analiza jakości energii Automatyki stacyjne w IEC Diagram funkcji dostępnych w urządzeniu Ex-BEL_Z

8 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BEL_TWNR Zabezpieczenie różnicowe transformatora ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa Urządzenie Ex-BEL_TWNR jest cyfrowym zabezpieczeniem różnicowym transformatora zasilającego w rozdzielniach SN. Może być stosowane zarówno do transformatorów dwu- jak i trójuzwojeniowych o typowych grupach połączeń np. Yd5, Yd11, Yd5d5, Yd11d11, Yy0 itp. Urządzenie nie wymaga stosowania przekładników wyrównawczych. Dopasowanie prądów strony górnej i dolnej odbywa się na drodze cyfrowej z uwzględnieniem przekładni napięciowej transformatora oraz przekładni przekładników prądowych. Różnica faz prądów poszczególnych uzwojeń jest również korygowana na drodze cyfrowej poprzez operacje na chwilowych war- Widok sterownika Ex-BEL_TWNR tościach prądów strony dolnej. Zabezpieczenie posiada, w zależności od wariantu zamówienia, wejścia pomiarowe do pomiaru prądów po stronie górnej transformatora, 1 bądź 2 zestawy wejść prądowych do pomiaru prądów po stronie dolnej transformatora (dwu- lub trój- uzwojeniowy), wejścia do pomiaru napięcia jak również wejścia analogowe do pomiaru napięcia i dwóch prądów kolejności zerowej. Ex-BEL_TWNR realizuje funkcję zabezpieczenia różnicowego stabilizowanego, niestabilizowanego, ma możliwość współpracy z zabezpieczeniami własnymi transformatora, realizuje selektywne blokowanie lub uaktywnianie każdej funkcji zabezpieczeniowej. Urządzenie w wersji TWNZ realizuje tylko funkcje zabezpieczenia pola transformatorowego, posiadając zaimplementowany kompletny zestaw funkcji zabezpieczeniowych dla tego typu obiektów np. nadprądowych, ziemnozwarciowych itd. Urządzenie oprócz funkcji zabezpieczeniowych pełni również rolę sterownika telemechaniki (telemetria, telesygnalizacja i telesterowanie), funkcję rejestratora zakłóceń i rejestratora przebiegów wolnozmiennych, a także funkcje sterownika nadrzędnego dla innych urządzeń na stacji. Elastyczność konfiguracyjna zabezpieczenia Ex-BEL_TWNR pozwala na łatwość dostosowania profilu urządzenia do specyfiki zabezpieczanego obiektu, a także wymagań, standardów i potrzeb użytkownika. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego. Obudowa zatablicowa może być również przystosowana do montażu w szafie lub stojaku o rozstawie 19 cali. Wejścia pomiarowe Urządzenie w zależności od wariantu (transformator 2 lub 3 uzwojeniowy) może być wyposażone w wejścia analogowe do pomiaru 6 bądź 9 prądów fazowych, dwóch torów prądu kolejności zerowej, napięć fazowych oraz napięcia kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy V DC / V DC 22W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC Interfejsy komunikacyjne ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO, BEL Protokoły komunikacyjne IEC 61850, DNP 3.0, IEC /103/104, Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2 Wymiary korpusu (WxSxG) 218 x 218 x 185 mm Masa 5kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

9 INTELIGENTNE IDEE 09 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje zabezpieczenia: Nadzór i pełna ochrona nad transformatorami dwu- i trój- uzwojeniowymi Zabezpieczenia różnicowe transformatora (stabilizowane i niestabilizowane) - TWNR Kompletny zestaw funkcji zabezpieczeniowych dla tego typu obiektów (nadprądowe, ziemnozwarciowe itd.) - TWNZ Pomiar 6 (9) prądów fazowych wszystkich uzwojeń Pomiar prądów różnicowych dla wszystkich faz Programowy wybór grupy połączeń transformatora oraz kąta godzinowego Możliwość programowego odwrócenia faz prądów (dopasowanie do sposobu podłączenia przekładników) Wyjście lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW Blokada zabezpieczenia stabilizowanego od 2 i 5 harmonicznej Eliminacja składowej zerowej strony WN i/lub SN Selektywne blokowanie lub uaktywnianie każdej funkcji zabezpieczeniowej Współpraca z zabezpieczeniami własnymi transformatora Możliwość selektywnego wyłączania wyłączników poszczególnych uzwojeń w zależności od rodzaju zakłócenia Rozbudowany pulpit graficzny LCD z programowalnymi diodami LED - również w wersji z ekranem dotykowym 4 banki nastaw z możliwością automatycznej zmiany Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce (w tym IEC 61850) Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Dedykowane wyjścia do sterowania wyłącznikiem z kontrolą ciągłości obwodów wyłączających i obwodu załączającego Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Automatyka zabezpieczeniowa Przykładowy schemat podłączenia urządzenia Ex-BEL_TWNR

10 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BEL_WT Zabezpieczenie cyfrowe dla farm wiatrowych ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa Urządzenie Ex-BEL_WT jest cyfrowym przekaźnikiem zabezpieczeniowym przeznaczonym do zabezpieczania i nadzoru nad rozdzielnią średniego napięcia współpracującą z elektrownią wiatrową. Urządzenie oprócz funkcji zabezpieczeniowych pełni również rolę sterownika telemechaniki (telemetria, telesygnalizacja i telesterowanie), funkcję rejestratora zakłóceń i rejestratora przebiegów wolnozmiennych, a także realizuje szereg automatyk i blokad stacyjnych. W sterowniku zaimplementowany został komplet funkcji zabezpieczeniowych przeznaczonych do tego typu obiektów (np. zabezpieczenia kierunkowo-mocowe, nadprądowe, częstotliwościowe zabezpieczenia od pracy wyspowej i SPZ po odłączeniu od sieci Widok sterownika Ex-BEL_WT itd.). Na potrzeby współpracy z elektrownią wiatrową zaimplementowano szereg funkcji dodatkowych np. mechanizm opóźnionego otwarcia wyłącznika po ręcznym sterowaniu na otwarcie. Ex-BEL_WT pracując, jako sterownik obiektowy, wyposażony jest w wystarczającą ilość wejść sygnalizacyjnych, pomiarowych i wyjść sterowniczych, aby obsłużyć pod względem telemechanicznym rozdzielnię przy elektrowni wiatrowej. Zabezpieczenie wyposażone jest w 3 kanały łączności - 2 kanały łączności podstawowej i kanał diagnostyczny. Sterownik może być koncentratorem danych dla zewnętrznych urządzeń zainstalowanych na stacji elektroenergetycznej. Dodatkowo może pełnić rolę koncentratora danych licznikowych współpracując na drodze cyfrowej z licznikami energii (łączność w protokołach IEC1107 oraz DLMS). Elastyczność konfiguracyjna zabezpieczenia Ex-BEL_WT pozwala na łatwość dostosowania profilu urządzenia do specyfiki zabezpieczanego obiektu, a także wymagań, standardów i potrzeb użytkownika. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego. Obudowa zatablicowa może być również przystosowana do montażu w szafie lub stojaku o rozstawie 19 cali. Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 10 wejść pomiarowych do pomiaru: napięć fazowych, napięcia kolejności zerowej, dodatkowego napięcia U4 (wykorzystywanego np. do kontroli synchronizmu), prądów fazowych oraz dwóch torów prądu kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy V DC / V DC 22W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC Interfejsy komunikacyjne ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO, BEL Protokoły komunikacyjne IEC 61850, DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2 Wymiary korpusu (WxSxG) 218 x 218 x 185 mm Masa 5kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

11 INTELIGENTNE IDEE 11 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje zabezpieczenia: Nadzór i pełna ochrona nad polami rozdzielni SN współpracującymi z elektrowniami wiatrowymi Komplety zestaw funkcji zabezpieczeniowych dla tego typu obiektów Możliwość czasowej, dynamicznej zmiany nastaw zabezpieczeń Możliwość pomiaru dodatkowego napięcia do kontroli synchronizmu Mechanizm opóźnionego wyłączenia wyłącznika na potrzeby współpracy z elektrownią wiatrową Automatyki stacyjne (np. ZSZ, SPZ) Rozbudowany pulpit graficzny LCD z programowalnymi diodami LED - również w wersji z ekranem dotykowym 4 banki nastaw z możliwością automatycznej zmiany Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Przeglądarka plików COMTRADE na pulpicie operatora Moduł analizy jakości energii zgodny z PN-EN wraz z graficznym przedstawieniem na ekranie pulpitu operatora Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Programowalne sekwencje Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce (w tym IEC 61850) Możliwość komunikacji w sieci GSM (poprzez zewnętrzny modem GPRS) Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Możliwość wysyłania przez urządzenie predefiniowanych komunikatów SMS o określonych zdarzeniach alarmowych, także odbierania komend SMS i wysyłania informacji zwrotnej Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Dedykowane wyjścia do sterowania wyłącznikiem z kontrolą ciągłości obwodów wyłączających i obwodu załączającego Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej Możliwość realizacji automatyk stacyjnych w standardzie IEC61850 Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Automatyka zabezpieczeniowa Schemat blokowy współpracy Ex-BEL_WT z farmą wiatrową

12 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_Z Uniwersalne zabezpieczenie cyfrowe ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa Widok sterownika Ex-mBEL_Z w wersji rozszerzonej Urządzenie Ex-mBEL_Z jest cyfrowym przekaźnikiem zabezpieczeniowym przeznaczonym do pracy w rozdzielniach SN oraz nn. Urządzenie jest zoptymalizowane pod względem rozmiarów, funkcjonalności i kosztów - znajduje zastosowanie wszędzie tam gdzie nie są wymagane rozbudowane funkcje zabezpieczeniowe oraz duża ilość wejść/wyjść binarnych. Urządzenie przeznaczone do pracy w sieci SN może pracować w polach: Pole zasilające Pole odpływowe Pole łącznika szyn Urządzenie pełni na stacji także funkcję sterownika telemechaniki - monitoruje stany łączników rozdzielni, wykonuje sterowania, realizuje pomiary. Informacje te przekazywane są do systemu nadzoru. Oprócz realizacji funkcji zabezpieczeniowych sterowniki Ex-mBEL_Z mogą realizować również szereg automatyk stacyjnych np. LRW, ZSZ, SCO. Elastyczność konfiguracyjna grupy zabezpieczeń Ex-mBEL_Z pozwala na łatwość dostosowania profilu urządzenia do specyfiki zabezpieczanego obiektu, a także wymagań, standardów i potrzeb użytkownika. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg zestawów wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynie TS-35). W zależności od wymaganej ilości wejść/wyjść urządzenie występuje w wersji podstawowej lub rozszerzonej. Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 4 wejścia pomiarowych do pomiaru: prądów fazowych i napięcia kolejności zerowej lub 2-ch prądów fazowych, prądu 3Io i napięcia kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy V DC / V DC 10W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC, 230V AC ETH 10/100BASE-TX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO IEC 61850, DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, DLMS, IEC 61107, PPP, PPM2 77 x 221 x 117 mm 2kg zatablicowa, natablicowa zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

13 INTELIGENTNE IDEE 13 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje zabezpieczenia: Nadzór i ochrona rozdzielni SN i nn Podstawowy zestaw funkcji zabezpieczeniowych Realizacja automatyk stacyjnych (np. SPZ, ZSZ, LRW, SCO) Pulpit operatora - wyświetlacz LCD Opcjonalny panel synoptyczny z 16 programowalnymi diodami LED i 4 klawiszami funkcyjnymi 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www System samokontroli pracy zabezpieczenia, sygnalizacja ostrzeżeń Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej Opcjonalny radiowy kanał inżynierski zgodny ze standardem Bluetooth Automatyka zabezpieczeniowa Diagram funkcji dostępnych w urządzeniu Ex-mBEL_Z

14 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_TZ Moduły do przekazywania sygnałów z zabezpieczeń ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa BUDOWA Widok sterowników Ex-mBEL_TZ Telezabezpieczenie Ex-mBEL_TZ pośredniczy w przekazywaniu stykowych sygnałów generowanych przez urządzenia i aparaturę (zabezpieczenia, wyłącznik itp.) umieszczone na dwóch odległych końcach linii. Przekazywane sygnały to np. informacja o pobudzeniu zabbezpieczeń, polecenie otwarcia wyłącznika. Telezabezpieczenie składa się z dwóch modułów, pełniących jednocześnie funkcję nadawczą i odbiorczą (wykonawczą). Moduł nadawczy przekazuje informację o pobudzeniu wejścia łączem światłowodowym do modułu odbiorczego umieszczonego na drugim końcu linii. Moduł odbiorczy po odebraniu komunikatu o pobudzeniu zamyka styk wyjścia przekaźnikowego skojarzonego z wejściem w module nadawczym. Styk jest zamknięty tak długo, jak długo jest pobudzone wejście. Jeden zestaw modułów Ex-mBEL_TZ obsługuje do pięciu par wejście-sterowanie - umożliwia dwukierunkowe przekazywanie stanów pięciu styków na każdym końcu linii). Moduły Ex_mBEL_TZ działają w trybie nadajnika i odbiornika. Dla każdego z nich podczas konfiguracji przypisany jest adres, który odpowiada drugiemu urządzeniu i jest stosowany podczas komunikacji. Łączność pomiędzy oboma modułami prowadzona jest w protokole MST. W standardowej wersji wykonania sterowników - z interfejsem RS232, do zrealizowania łączności na dużym dystansie wymagane jest dołączenie zewnętrznego konwertera danego interfejsu na sterownik światłowodu jednomodowego np. Ex-CC. Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Pojedyncze urządzenie posiada 13 wejść sygnalizacyjnych i 7 wyjść sterowniczych. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynę TS-35). PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy 45 65V DC, V DC, 230V AC, 10W 220V DC ETH 10/100BASE-TX, RS232, PFO, GFO DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2, IEC 61107, DLMS 77 x 110 x 117 mm 2kg zatablicowa, natablicowa (na szynę TS-35) zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

15 INTELIGENTNE IDEE 15 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje urządzenia: Przekazywanie sygnałów np. między zabezpieczeniem a odległym wyłącznikiem Przesyłanie na drugi koniec linii sygnałów zabezpieczeniowych np. blokowania lub pracy współbieżnej zabezpieczeń Funkcje telemechaniczne dwukierunkowe przekazywanie stanów 5 styków na każdym końcu linii niezależnie od stanu wejść Pulpit operatora z wyświetlaczem LCD i diodami LED - lokalna diagnostyka i konfiguracja urządzenia Tryb awaryjny - cykliczne sprawdzanie stanu łącza pomiędzy urządzeniami, sygnalizacja awarii łączności sygnałem dźwiękowym i wyjściem przekaźnikowym Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Wykrywanie zmian na wejściach stykowych 2 kanały łączności - kanał łączności podstawowej i kanał diagnostyczny Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Automatyka zabezpieczeniowa Schemat podłączeń urządzeń Ex-mBEL_TZ

16 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_ZV Sterownik dla nadzoru małych źródeł energii ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa Ex-mBEL_ZV jest urządzeniem przeznaczonym do współpracy z małymi źródłami energii np. siłownią fotowoltaiczną. Urządzenie integruje funkcje zabezpieczenia, sterownika telemechaniki i automatyki programowalnej. Sterownik Ex-mBEL_ZV może występować w dwóch wariantach funkcjonalnych w zależności od miejsca instalacji - układ pomiarowy sterownika wpięty po stronie nn lub SN. W zależności od miejsca instalacji sterownik posiada różny zestaw zaimplementowanych funkcji zabezpieczeniowych. Wszystkie funkcje urządzenia, zarówno związane z automatyką Widok sterownika Ex-mBEL_ZV zabezpieczeniową, jak i telemechaniczne podlegają programowej konfiguracji i mogą być łatwo dostosowane do potrzeb użytkownika. W standardowej konfiguracji sprzętowej sterownik mierzy prądy i napięcia fazowe (strona nn i SN) oraz składową zerową prądu i napięcia (strona SN). W zależności od wykrytego zaburzenia sieci urządzenie może wykonać odpowiednie sterowanie wyłącznikiem. Dodatkowo sterownik ma możliwość współpracy z zewnętrznymi urządzeniami zainstalowanymi na stacji np. liczniki energii, czujniki otwarcia drzwi, centralki alarmowe itd. Duża liczba kanałów komunikacyjnych oraz zaimplementowanych w urządzeniu protokołów sprawia, że Ex-mBEL_ZV może być zastosowany jako koncentrator danych i konwerter protokołów. Sterownik jest przystosowany do prowadzenia łączności radiowej za pomocą zewnętrznych radiomodemów GPRS, CDMA lub Trunkingowych - zarówno analogowych MPT1327 jak i cyfrowych TETRA. Możliwa jest jednoczesna praca dwóch kanałów (np. GPRS i TETRA) w trybie niezależnym lub rezerwującym. Ex-mBEL_ZV jest w pełni zintegrowany z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyła do niego w trybie zdarzeniowym informacje o pobudzeniach, alarmach, informacje o pomiarach: prądy, napięcia, moce itp. Integrują się one w bazie danych systemu WindEx z innymi pomiarami i mogą uczestniczyć w tworzeniu bilansów, zestawień i raportów. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynę TS-35). Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 8 wejść pomiarowych do pomiaru prądów i napięć fazowych, a także prądu i napięcia kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy V DC / V DC 10W 24 V DC / opcja 110V DC, 220V DC, 230V AC Interfejsy komunikacyjne RS232, RS485, PFO Protokoły komunikacyjne DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2, IEC 61107, DLMS Wymiary korpusu (WxSxG) 77 x 221 x 117 mm Masa 2kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

17 INTELIGENTNE IDEE 17 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje urządzenia: Nadzór i ochrona nad małymi źródłami energii np. obiektami typu farma fotowoltaiczna Komplet funkcji zabezpieczeniowych stosowanych dla tego typu obiektów (różny dla instalacji sterownika po stronie nn i SN) Funkcje telepomiarów, telesygnalizacji oraz telesterowań Pomiar prądów z przekładników z dzielonym rdzeniem Ex-DPZ-PP100 lub ze standardowych przekładników 1/5A (wymagany moduł dopasowujący Ex-ML_ADP_T4_S1) Pomiar napięć bezpośrednio na szynach nn przy instalacji sterownika po stronie nn, bądź z przekładników pomiarowych SN Realizacja blokad stacyjnych 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Jednoczesna dwutorowa łączność radiowa z systemem SCADA (GPRS, TETRA, Trunking) Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Elastyczne dopasowanie zasobu wejść/wyjść sterownika do potrzeb/wymagań klienta Możliwość wyposażenia sterownika w pulpit synoptyczny z 20 programowalnymi diodami i 4 przyciskami funkcyjnymi Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Cyfrowa współpraca z zewnętrznym zasilaczem bezprzerwowym (np. Ex-UPS24VE, Ex-UPS24VM) i wysyłanie do systemu nadzoru informacji o stanie baterii Wysyłanie do systemu nadzoru informacji z czujników otwarcia drzwi stacji Łatwość obsługi, diagnostyki i parametryzacji dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Automatyka zabezpieczeniowa

18 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BZR Zabezpieczenie nadprądowe SN ZASTOSOWANIE Automatyka zabezpieczeniowa BUDOWA Widok zabezpieczenia Ex-BZR Ex-BZR jest prostym zabezpieczeniem nadprądowym i ziemnozwarciowym dla pól liniowych rozdzielni energetycznej średniego napięcia. Może również pełnić funkcję zabezpieczenia rezerwowego zapewniając ochronę linii w przypadku uszkodzenia lub odstawienia zabezpieczenia podstawowego albo awarii okablowania. Dodatkowo Ex-BZR wyposażony jest w dodatkową funkcję sygnalizacji przepływu prądu zwarciowego. Nastawy sygnalizatora są niezależne od nastaw dotyczących funkcji zabezpieczeniowych. Zabezpieczenie wyposażone jest w cztery wejścia do pomiaru prądu pozwalające na pomiar trzech prądów fazowych oraz prądu kolejności zerowej w układzie Holmgreena lub Ferrantiego. Wejścia pomiarowe prądu, w zależności od wariantu wykonania są przystosowane do: klasycznych przekładników 1A bądź 5A lub przekładników z dzielonym rdzeniem Ex-DPZ_PP100. Ex-BZR może być wyposażony w łącze światłowodowe z protokołem DNP3.0, dzięki czemu może on wysyłać do centrum nadzoru dane pomiarowe, sygnalizacyjne i diagnostyczne, otrzymywać polecenia kasowania pobudzeń, otwarcie wyłącznika, a także polecenia zmiany nastaw funkcji zabezpieczeniowych (progi, czasy, odstawienia). Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu natablicowego (na szynie TS-35). Wejścia pomiarowe Urządzenie posiada szereg wejść pomiarowych do pomiaru: prądów fazowych oraz prądu kolejności zerowej PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania 24 V DC lub ( ) V DC Pobór mocy 1W Napięcie pracy 24 V DC - 220V DC Interfejsy komunikacyjne PFO Protokoły komunikacyjne DNP 3.0 Wymiary korpusu (WxSxG) 78 x 110 x 140 mm Masa 1kg Wersje obudowy natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

19 INTELIGENTNE IDEE 19 FUNKCJONALNOŚĆ Podstawowe cechy i funkcje sterownika: Realizacja automatyki zabezpieczeniowej dla pól SN Możliwość pracy jako zabezpieczenie rezerwujące inne zabezpieczenia w polu SN Podstawowe funkcje zabezpieczeniowe stosowane w liniach SN: zabezpieczenie nadprądowe i ziemnozwarciowe Niezależna od funkcji zabezpieczeniowych funkcja sygnalizatora przepływu prądu zwarciowego - działanie na sygnał, zapalenie dedykowanych lampek sygnalizacyjnych, sygnał w protokole Pomiary: z klasycznych przekładników 1/5A lub przekładników z dzielonym rdzeniem Ex-DPZ_PP100 Blokowanie działania za pomocą wejścia binarnego Wejście kasujące sygnalizację zadziałania Możliwość sterowania zewnętrznymi LEDami sygnalizującymi zwarcia doziemne i międzyfazowe Dedykowane wyjście sterujące Otwórz wyłącznik Sygnalizacja Awarii urządzenia poprzez wyjście stykowe Łączność poprzez optyczny kanał komunikacyjny w protokole DNP3.0 Pulpit operatora z wyświetlaczem LCD - diagnostyka i parametryzacja zabezpieczenia Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany oprogramowania Zdalna zmiana nastaw poprzez telesterowanie z wartością analogową System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Automatyka zabezpieczeniowa Schemat podlączenia z trzema przekładnikami fazowymi

20 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Sterowniki automatyki Urządzenia przeznaczone do realizacji ściśle określonych funkcji i automatyk stacyjnych. Umożliwiają elastyczne dopasowanie algorytmu do potrzeb klienta. Dodatkowo mogą pełnić funkcję sterowników telemechaniki i konwerterów protokołów.

21 INTELIGENTNE IDEE 21

22 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-ARN Sterowniki automatyki regulacji napięcia ZASTOSOWANIE Sterowniki automatyki BUDOWA Widok rodziny sterowników Ex-ARN Funkcja automatyki ARN jest realizowana przez jeden ze sterowników rodziny Ex-ARN. Rodzina sterowników Ex-ARN jest dedykowana do realizacji automatyki regulacji napięcia w sieci elektroenergetycznej za pomocą transformatora regulacyjnego z przełącznikiem zaczepów pod obciążeniem. Do sterowników tych należą: Ex-BEL_ARN, Ex-fBEL_ARN oraz Ex-mBEL_ARN. Na pulpicie sterownika w sposób graficzny prezentowane są informacje m. in. numer zaczepu, licznik przełączeń, pomiary napięć i prądów, kierunek aktualnej odchyłki napięcia od wartości zadanej, procentowa wartość zadanego napięcia regulacji w Un, sygnalizacja skrajnych położeń przełącznika zaczepów, a także informacje dotyczące sterowania zaczepem, bieg motoru. Sterowniki są w pełni zintegrowane z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyłają do niego w trybie zdarzeniowym informacje o zmianach stanu przełącznika zaczepów, blokadach, alarmach, a także dane pomiarowe podstawowych wielkości elektrycznych (prądy, napięcia). Obwody sygnalizacyjne i sterownicze W zależności od wersji urządzenia ilość wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych może być elastycznie rozszerzana (Ex-BEL, Ex-mBEL) lub stała i niezmienna (Ex-fBEL). Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego. W zależności od wersji urządzenia obudowa może być również przystosowana do montażu na szynie TS-35, bądź w szafie lub stojaku o rozstawie 19 cali. Wejścia pomiarowe Urządzenie posiada szereg wejść pomiarowych do pomiaru: napięć oraz prądów fazowych. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy V DC / V DC 22W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO, BEL, LON IEC 61850, DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, DLMS, IEC 1107, PPP, PPM2 Zależne od wersji urządzenia, max. 218 x 218 x 185 mm Zależna od wersji urządzenia, max 5kg zatablicowa, natablicowa, na szynę TS-35 zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

23 INTELIGENTNE IDEE 23 FUNKCJONALNOŚĆ * Realizacja automatyki ARN w transformatorach dwu- i trój- uzwojeniowych Wysyłanie informacji do centrum nadzoru (np. o numerze aktualnego zaczepu, wartości napięcia i prądu, stanie automatyki regulacji napięcia) Tryb pracy: Automatyczny, ręczny zdalny (centrum dyspozytorskie), ręczny lokalny Zdalna i lokalna zmiana trybu pracy automatyki Automatyczne blokowanie automatyki przy nadmiernym obniżeniu napięcia bądź alarm/blokada w przypadku nadmiernego wzrostu napięcia Możliwość ustalenia harmonogramu automatycznej zmiany wartości zadanej napięcia Blokada działania w przypadku braku bądź błędnej reakcji przełącznika zaczepów Blokada działania przy otwartym wyłączniku w polu transformatora Możliwość kompensacji prądowej w celu utrzymania odpowiedniego napięcia na końcu linii Zmienny czas przełączeń w zależności od stopnia odchyłki napięcia od wartości zadanej Współpraca z zewnętrznymi wskaźnikami położenia przełącznika zaczepów (np. kod binarny, BCD) Możliwość zdalnej zmiany położenia przełącznika zaczepów w trybie ręcznego sterowania Alarm od przekroczenia zadanej liczby przełączeń Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Programowalne funkcje logiczne oraz sekwencje Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA System samokontroli pracy sterownika, sygnalizacja ostrzeżeń Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany parametrów i oprogramowania Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki automatyki * ) w zależności od wersji Ex-fBEL_ARN_2U Przykładowy schemat podłączenia urządzenia Ex-fBEL_ARN

24 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-SZR Sterowniki automatyki SZR ZASTOSOWANIE Sterowniki automatyki Funkcja automatyki SZR Samoczynnego Załączania Rezerwy, jest realizowana przez jeden ze sterowników rodziny Ex-SZR. Rodzina sterowników Ex-SZR jest dedykowana do pracy w rozdzielniach wysokich, średnich i niskich napięć. Do sterowni-ków tych należą: Ex-BEL_SZR, Ex-fBEL_SZR oraz Ex-mBEL_SZR. Urządzenia, kontrolując napięcia na szynach zbiorczych oraz opcjonalnie napięcia rezerwowe na liniach zasilających (lub po górnej stronie transformatorów), standardowo obsługują rozdzielnie z typowym układem dwóch zasilaczy (linii lub transformatorów zasilających) i dwóch sekcji szyn zbiorczych połączonych łącznikiem szyn. Sterowniki realizują wtedy automatykę SZR pracującą Widok rodziny sterowników Ex-SZR w trybie rezerwy jawnej (1, 2) lub ukrytej. Urządzenia mogą samoczynnie dopasować typ rezerwy do położenia głównych wyłączników lub mogą rozpocząć pracę dopiero, gdy położenie wyłączników będzie zgodne z wybranym trybem pracy. Dzięki budowie algorytmu w oparciu o moduły logiki programowalnej, założenia jego działania mogą być łatwo i elastycznie dopasowane do innych nietypowych rozwiązań układów zasilania np. więcej niż dwie linie zasilające, linia z generatorem, SZR z kontrolą napięcia różnicowego między obwodem podstawowym, a rezerwowym itp. Wszystkie funkcje urządzeń, związane zarówno z automatyką, jak i telemechaniczne, podlegają programowej konfiguracji i mogą być dostosowane do specyfiki obiektu, a także wymagań, standardów i potrzeb użytkownika. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze W zależności od wersji zabezpieczenia ilość wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych może być elastycznie rozszerzana (Ex-BEL, Ex-mBEL) lub stała i niezmienna (Ex-fBEL). Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego. W zależności od wersji zabezpieczenia obudowa może być również przystosowana do montażu na szynie TS-35, bądź w szafie lub stojaku o rozstawie 19 cali. Wejścia pomiarowe Urządzenie w zależności od wersji posiada szereg wejść pomiarowych do pomiaru: napięć przewodowych na każdej sekcji, napięć na liniach zasilających lub po górnej stronie transformatorów zasilających. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy V DC / V DC 22W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO, BEL, LON IEC 61850, DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, DLMS, IEC 1107, PPP Zależne od wersji urządzenia, max. 218 x 218 x 185 mm Zależna od wersji urządzenia, max 5kg zatablicowa, natablicowa,, na szynę TS-35 zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

25 INTELIGENTNE IDEE 25 FUNKCJONALNOŚĆ * Realizacja automatyki SZR w rozdzielniach SN i WN Elastyczność algorytmu - łatwość dostosowania do nietypowych rozwiązań układów zasilania Praca w trybach rezerwy: ukrytej, jawnej (1 i 2) Tryb dostosowania się do stanu łączników w rozdzielni Możliwość przełączenia bezprzerwowego lub przełączenia z przerwą bez napięciową (SZR wolny) Kontrola czasu przełączania Programowalne sekwencje - tworzenie prostych automatów Opcja automatycznego powrotu do zasilania podstawowego Opcja planowego przełączenia zasilania (PPZ) Automatyczna blokada działania automatyki SZR: od zabezpieczeń, stanów odłączników, uszkodzeń w torze pomiarowym Możliwość ręcznej blokady automatyki: z pulpitu, przycisku, zdalnie Tryby pracy: pojedynczy, wielokrotny Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Funkcje telesygnalizacji, telemetrii i telesterowania Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce (w tym IEC 61850) Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów automatyki, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki automatyki * ) w zależności od wersji Typowy schemat rozdzielni dla standardowego algorytmu SZR Zanik na sekcji 2 lub ręczne otwarcie W2 UKRYTA Zanik na sekcji 1 lub ręczne otwarcie W1 Zanik na sekcji 1 lub otwarty W1 REZERWA JAWNA 1 REZERWA JAWNA 2 Błąd Błąd Zanik na sekcji 2 lub otwarty W2 Błąd BLOKADA Możliwe zmiany rezerwy w trybie automatycznym wielokrotnym

26 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-SCO Zabezpieczenia częstotliwościowe ZASTOSOWANIE Sterowniki automatyki Widok sterowników Ex-BEL_SCO i Ex-mBEL_SCO Funkcja automatyki SCO może być realizowana przez jedno z zabezpieczeń rodziny Ex-SCO. Rodzina zabezpieczeń częstotliwościowych Ex-SCO przeznaczona jest do pracy zarówno w sieciach SN, WN, jak i NN. Do grupy zabezpieczeń Ex-SCO należą: Ex-BEL_SCO oraz Ex-mBEL_SCO. Dzięki dużej mocy obliczeniowej, w pełni skalowalnemu podsystemowi wejść/wyjść oraz bogatej funkcjonalności konfiguracyjnej, urządzenia charakteryzują się dużą elastycznością, idącą w parze z wysoką dokładnością i pewnością działania. Bogata funkcjonalność predestynuje je do szerokiego stosowania w elektroenergetyce zawodowej jak i przemysłowej. Urządzenia te realizują m.in. funkcję zabezpieczeń podczęstotliwościowych jednostek wytwórczych, detekcję stanu zagrożenia utraty równowagi częstotliwości w systemie elektroenergetycznym, realizują automatykę automatycznego częstotliwościowego odciążania SCO - także póładaptacyjnego. Zabezpieczenia Ex-BEL_SCO i Ex-mBEL_SCO charakteryzują się czasem własnym zadziałania na poziomie 100ms. Wszystkie funkcje urządzenia, zarówno związane z automatyką zabezpieczeniową, jak i telemechaniczne podlegają programowej konfiguracji i mogą być łatwo dostosowane do potrzeb użytkownika. Rodzina zabezpieczeń częstotliwościowych Ex-SCO jest w pełni zintegrowany z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyła do niego w trybie zdarzeniowym informacje o pobudzeniach, alarmach, informacje o pomiarach: prądy, napięcia, itp. Integrują się one w bazie danych systemu WindEx z innymi pomiarami i mogą uczestniczyć w tworzeniu bilansów, zestawień i raportów. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego oraz na szynę TS-35). Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 8 wejść pomiarowych do pomiaru prądów i napięć fazowych, a także prądu i napięcia kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy V DC / V DC 22W 24 V DC / opcja 110V DC, 220V DC, 230V AC ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, RS232, RS485, PFO IEC 61850, DNP 3.0, IEC /103/104, Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2 Zależny od wariantu urządzenia 2kg zatablicowa, natablicowa zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

27 INTELIGENTNE IDEE 27 FUNKCJONALNOŚĆ Realizacja automatycznego częstotliwościowego odciążania SCO - podczęstotliwościowe, póładaptacyjne Zabezpieczenie podczęstotliwościowe do zabezpieczania jednostek wytwórczych w tym bloków generator-transformator Przełączanie bloku do pracy na potrzeby własne/pracę wyspową w przypadku rozległej awarii w systemie Detekcja stanu zagrożenia utraty równowagi częstotliwości w systemie i wydzielenia układu do pracy wyspowej Realizacja układów pasywnych/aktywnych detekcji pracy wyspowej Zabezpieczanie mini i mikro sieci Czas własny zadziałania na poziome 100ms Precyzyjny pomiar częstotliwości niezależny od odkształcenia napięcia Zaimplementowane funkcje zabezpieczeń: podczęstotliwościowego, pochodnej częstotliwości Δf/Δt, przyrostu różnicowego częstotliwości Δf/Δt Funkcje telepomiarów, telesygnalizacji oraz telesterowań Funkcja koncentratora urządzeń Pulpit operatora z wyświetlaczem LCD 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Możliwość Jednoczesnej dwutorowej łączności radiowej z systemem SCADA (GPRS, TETRA, Trunking) Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Elastyczne dopasowanie zasobu wejść/wyjść sterownika do potrzeb/wymagań klienta Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi, diagnostyki i parametryzacji dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki automatyki Algorym działania automatyki SCO

28 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-STM Strażnik mocy w zabezpieczeniach Ex ZASTOSOWANIE Sterowniki automatyki Funkcja strażnika mocy może być zrealizowana w jednym z zabezpieczeń rodziny Ex. Rodzina zabezpieczeń Ex jest serią urządzeń przeznaczonych do pracy w rozdzielniach SN, a także w niektórych polach rozdzielni WN. Do rodziny zabezpieczeń Ex należą: Ex-BEL_Z, Ex-fBEL_Z oraz Ex-mBEL_Z. Urządzenia przeznaczone do pracy w sieci SN mogą pracować m.in. w polach: zasilającym, odpływowym, łącznika szyn, pomiarowym, silnikowym (silnik asynchroniczny dużej mocy), polu z generacją rozproszoną (np. elektrownia wiatrowa). Widok rodziny zabezpieczeń Ex-STM Wszystkie funkcje urządzeń, zarówno związane z automatyką zabezpieczeniową, jak i telemechaniczne podlegają programowej konfiguracji i mogą być łatwo dostosowane do potrzeb użytkownika. Funkcja strażnika mocy znajduje zastosowanie głównie w instalacjach przemysłowych służąc do nadzoru poboru energii z nadzorowanego pola w zadanych przedziałach czasu (typowo 1-godzinnych, opcjonalnie 15-minutowych). Strażnik Mocy śledzi przebieg poboru energii w 1 godzinnych okresach, prognozuje pobór na koniec godziny i wynikający z niego zapas energii, na bieżąco prezentuje stan śledzonych danych na pulpicie urządzenia oraz rejestruje w dzienniku przekroczenie limitu godzinnego energii. Urządzenie może wystawiać również odpowiednio sygnały stykowe umożliwiające sterowanie poborem. Parametrem ustawianym w module strażnika mocy jest przyrost wartości poboru mocy w ciągu godziny tj. godzinny limit poboru energii. Urządzenie traktuje zadaną wartość przyrostu jako maksymalną i - zależnie od konfiguracji - każde jej przekroczenie może automatycznie rejestrować w dzienniku zdarzeń. Zakończenie godziny przyrostem mniejszym od zadanego jest uważane za poprawne i nie powoduje wpisu w dzienniku. Urządzenie na bieżąco analizuje wartości pomiarów, prognozując wynik na koniec godziny, i z wyprzedzeniem sygnalizuje możliwość przekroczenia (stykowo i do systemu nadzoru), gdy prognoza wypada większa niż limit (2 sygnały na wyjścia binarne od przekroczenia limitów w układzie prognozowania). BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze W zależności od wersji zabezpieczenia ilość wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych może być elastycznie rozszerzana (Ex-BEL, Ex-mBEL) lub stała i niezmienna (Ex-fBEL). Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego. W zależności od wersji zabezpieczenia obudowa może być również przystosowana do montażu na szynie TS-35, bądź w szafie lub stojaku o rozstawie 19 cali. Wejścia pomiarowe Urządzenie w zależności od wersji może być wyposażone w wejścia pomiarowe do pomiaru: napięć fazowych, napięcia kolejności zerowej, prądów fazowych oraz prądu kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne V DC / V DC 22W 24 V DC, 48 V DC, 110 V DC, 220 V DC, 230V AC ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN, RS 485 / RS 422, RS 232, PFO, GFO, BEL, LON Protokoły komunikacyjne IEC 61850, DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2 Wymiary korpusu (WxSxG) Zależne od wersji urządzenia, max. 218 x 218 x 185 mm Masa Zależne od wersji urządzenia, max. 5kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa, na szynę TS-35 Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

29 INTELIGENTNE IDEE 29 FUNKCJONALNOŚĆ Główne cechy i funkcje zabezpieczenia (w zależności od wersji): Zaimplementowany moduł Strażnika Mocy Nadzór nad poborem energii w zadanym okresie czasu Prognozowanie zużycia energii na koniec zadanego okresu czasu Możliwość wystawienia sygnałów stykowych sterujących poborem mocy Przekazywanie z wyprzedzeniem informacji o prognozowanym przekroczeniu zadanej mocy - stykowo i do systemu nadzoru Pulpit graficzny LCD z programowalnymi diodami LED Prezentacja na bieżąco na pulpicie urządzenia stanu parametrów strażnika mocy, limitu mocy, prognozie zużycia, prognozowanym zapasie/niedoborze zużycia energii w zadanym okresie przy aktualnym obciążeniu Dodatkowe cechy i funkcje urządzenia (w zależności od wersji): Nadzór i pełna ochrona nad rozdzielniami SN Możliwość pracy w niektórych polach WN Bogaty zestaw funkcji zabezpieczeniowych Szeroka gama automatyk (np. SPZ, ZSZ, LRW, SCO, AWSC) 4 banki nastaw z możliwością automatycznej zmiany Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Jednoczesna dwutorowa łączność z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce (w tym IEC 61850) Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Możliwość zmiany profilu funkcyjnego urządzenia z pulpitu operatora dzięki funkcji prekonfiguracji - oprogramowanie dla wybranych pól rozdzielni w jednym urządzeniu System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Dedykowane wyjścia do sterowania wyłącznikiem z kontrolą ciągłości obwodów wyłączających i obwodu załączającego Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej Sterowniki automatyki GRAFICZNA PREZENTACJA STRAŻNIKA MOCY Bieżący stan analizy Strażnika Mocy dostępny jest z pulpitu urządzenia. Na wykresie wyróżnione są dwie strefy: wartości znanych oraz wartości przewidywanych. Wartości znane to faktyczne wartości zarejestrowane od chwili startu pomiaru do chwili bieżącej (linia pełna). Na prawo od chwili bieżącej zaznaczone są wartości przewidywane dalszego przebiegu poboru energii (linia przerywana). Oś pozioma wykresu opisana jest liczbą minut, zaś pionowa - wartościami energii zliczonej od początku godziny. Na wykresie zaznaczone są także przybliżone wartości limitów. Przyrost wartości poboru mocy P P t 1 t 2 t 0 t x 1h t x - czas analizy t 1 - prognozowany czas, po którym nastąpi przekroczenie limitu P1 t 2 - prognozowany czas, po którym nastąpi przekroczenie limitu P2 Wykres przedstawiający algorytm działania Strażnika Mocy t xp1 t xp2 Czas

30 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Telemechanika stacyjna Urządzenia przeznaczone do obsługi i nadzoru nad stacjami energetycznymi wysokiego, średniego i niskiego napięcia. Realizują funkcje odczytu sygnałów charakteryzujących pracę urządzeń (telepomiary, telesygnalizacje), zdalnego sterowania określoną grupą parametrów (telepolecenia), komunikacji z cyfrowymi urządzeniami IED pracującymi na stacji elektroenergetycznej. Umożliwiają budowę systemów zdalnego sterowania i nadzoru obiektów energetycznych.

31 INTELIGENTNE IDEE 31

32 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-MST2 Sterownik stacyjny i koncentrator danych ZASTOSOWANIE Telemechanika stacyjna Widok sterownika Ex-MST2 Ex-MST2 jest modułowym sterownikiem telemechaniki (RTU) umożliwiającym budowę systemów zdalnego sterowania i nadzoru obiektów energetycznych, przeznaczonym do zabudowy na stacjach, rozdzielniach, w polach najwyższych, wysokich i średnich napięć. Moduły sterownika realizują funkcje odczytu sygnałów charakteryzujących pracę urządzeń (telepomiary, telesygnalizacje), zdalnego sterowania określoną grupą parametrów (telepolecenia), komunikacji z cyfrowymi urządzeniami IED pracującymi na stacji energetycznej. Sterownik Ex-MST2 może w zależności od wyposażenia pełnić funkcje m. in. sterownika telemechaniki skupionej, koncentratora urządzeń cyfrowych (zabezpieczeń, terminali polowych itp.), terminala polowego. Urządzenie może zawierać moduły funkcjonalne takie jak: podsystem wejść binarnych (sygnalizacyjnych), podsystem wyjść binarnych (sterowniczych), moduły pomiarów stałoprądowych, podsystem wyjść stałoprądowych, moduły pomiarów zmiennoprądowych, podsystem wejść licznikowych do odczytu danych z liczników impulsowych. Dzięki modułowej konstrukcji sterownik może być łatwo rozbudowywany o nowe funkcje. Bardzo szeroki zakres parametrów podlegających konfiguracji programowej pozwala na optymalne dopasowanie urządzenia do potrzeb obiektu. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Moduły funkcjonalne Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Moduł wejść binarnych Moduł wyjść binarnych Moduł pomiarów stało- i zmienno- -prądowych Moduł wyjść analogowych =24V, =110V, =220V, ( ~230V + UPS=24V) 60W 8 modułów po 32 wejścia (kaseta 4U) Max pojemność informacyjna: 7168 wejść (28 kaset) 8 modułów po 16 wyjść indywidualnych lub po 32 wyjścia Wyłącz/ Załącz (kaseta 4U) Max. poj. informacyjna: 3548 wyjść indywidualnych, 7168 wyjść Wyłącz/Załącz (28 kaset) 8 modułów po 8 wejść (kaseta 4U) Max. pojemność informacyjna: 1792 wejścia (28 kaset) 8 modułów po 4 wyjścia (kaseta 4U) Max. pojemność informacyjna: 896 wyjść (28 kaset) Wejścia licznikowe 8 modułów po 16 wejść (kaseta 4U) Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary urządzenia (WxSxG) ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, RS232, RS422, RS485, BEL, PFO, GFO-SM, GFO-MM CAN, CL +/- 20mA, LON MST, BEL, DNP3.0, IEC /103, TASE.2, IEC (6)1107, DLMS, MODBUS, PROFIBUS, CAN, TG809, SPA, MAP27, TETRA, UTJ, TIDEC, DETEC, GPS, TCP/IP, (IP, ICMP, UDP, TCP), IEC , IEC61850 Typowe wymiary szafy: 1900 x 600 x 600 mm Masa - Wersje obudowy Pomieszczenie pracy Kasety 19 do montażu w szafie zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

33 INTELIGENTNE IDEE 33 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór nad małymi i dużymi obiektami energetycznymi (telemechanika skupiona) Wielokanałowa współpraca ze zdalnymi systemami nadzoru Nadzór nad miejscowym rezerwowym systemem wizualizacji i sterowania aparaturą pola Obsługa wyświetlaczy diagnostycznych pozwalających na ciągły podgląd wybranych parametrów obiektu Funkcja koncentratora danych i konwertera protokołów Realizacja automatyk stacyjnych Realizacja blokad stacyjnych, polowych, międzypolowych Funkcja synchrocheck - zamykanie wyłącznika z kontrolą synchronizmu i zgodnością napięć Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Moduły wejść / wyjść binarnych z lokalnym pulpitem synoptycznym Moduły pomiarów analogowych zmienno- i stałoprądowych Panele diagnostyczne modułów pomiarowych - wyświetlanie wybranych pomiarów bezpośrednio na czole modułu Moduły wyjść stałoprądowych Współpraca z zewnętrznymi przetwornikami A/A Współpraca na drodze cyfrowej z zewnętrznymi przetwornikami A/C Współpraca z impulsowymi licznikami energii Współpraca z elektronicznymi wzorcami czasu System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Sygnalizacja stanu zasilania urządzenia, stanu połączeń cyfrowych z urządzeniami - lampki kontrolne Możliwość wykorzystania standardowych nośników do przechowywania i przenoszenia danych - gniazdo kart pamięci MMC Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany oprogramowania Telemechanika stacyjna Liczniki energii Lokalne centrum nadzoru 54595, ,5 Zdalne centra nadzoru Urządzenia z protokołami niestandardowymi Wejścia cyfrowe / Wejścia impulsowe LAN, TCP/IP Łącze stałe WAN DNP3, IEC Ex-MST2 Kanał diagnostyczny Telemechanika skupiona sygnalizacja y j pomiary sterowania Łącze stałe, Modem GSM/3G Ex-MST2_L Ex-micro2_nte Sterowniki pola DNP3, IEC 61850, IEC Ethernet Ex-BEL Ex-mBEL Ex-micro2 Ex-fBEL Ex-BEL_Z2U BEL, MST Modbus SPA, LON IEC IEC Diagram funkcjonalny sterownika Ex-MST2 BUDOWA Obudowa Sterownik Ex-MST2 jest modułowym. Poszczególne bloki funkcjonalne zamknięte są w kasety systemu Euro 19 (IEC 60297) co pozwala na montaż sterownika w dowolnej szafie odpowiadającej temu standardowi. Moduły funkcjonalne Urządzenie posiada szereg modułów funkcjonalnych, których ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu.

34 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-micro2_nte Uniwersalna telemechanika stacyjna ZASTOSOWANIE Telemechanika stacyjna Sterownik Ex-micro2_nte jest uniwersalnym sterownikiem telemechaniki (RTU) przeznaczonym do nadzoru zarówno małych jak i dużych obiektów energetycznych. Zadaniem urządzenia jest zbieranie informacji z obiektu (np. sygnałów z pól rozdzielni, aparatury pola) wykonywanie sterowań, dokonywanie pomiarów. Telemechanika Ex-micro2_nte w zależności od konfiguracji może realizować różnorodne funkcje. Modułowa konstrukcja urządzenia pozwala na elastyczną konfigurację sterownika, dostosowaną do konkretnych potrzeb i wymagań użytkownika. Urządzenie może zawierać moduły funkcjonalne takie jak: moduły wejść sygnalizacyjnych, moduły wyjść sterowniczych, Widok sterownika Ex-micro2_nte moduły pomiarów/wyjść stałoprądowych, moduły pomiarów zmiennoprądowych, moduły wejść licznikowych do odczytu danych z liczników impulsowych. W przypadku niewystarczającej pojemności systemu zbierania danych można zastosować dwa sterowniki, które dla centrów nadzoru prezentują się jako pojedyncze RTU. Tym sposobem uzyskuje się możliwość elastycznej konfiguracji telemechaniki dostosowanej do wielkości nadzorowanego obiektu. BUDOWA Obudowa Pakiety o wysokości 6U umieszczone są w kasecie 19 (6U/84T). Kanały łączności Urządzenie posiada szereg interfejsów kanałów komunikacyjnych, których ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu. Moduły funkcjonalne Urządzenie może zawierać szerego modułów funkcjonalnych, których typ oraz ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Moduły funkcjonalne Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Moduły łącznościowe Moduł wejść binarnych Moduł wyjść binarnych Moduł pomiarów zmiennoprądowych Moduł pomiarów stałoprądowych Wejścia licznikowe Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary urządzenia (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy Dwuobwodowy zasilacz U1=20-60V DC lub V DC i U2=90-230V DC 20W Max 3 moduły po 2 tory łączności Max 8 modułów po 32 wejścia binarne Max 8 modułów po 16 wyjść przekaźnikowych Max 16 wejść analogowych 8 wejść 8 wejść 10/100BASE-TX (opcja), ETH 100BASE-FX (opcja). RS485 / RS422, RS 232, RS485BEL, FBR, OC/CL, LON, CAN DNP3, MAP27, BEL, MST, IEC /103/104, IEC 1107, SPA, MODBUS, GGPS, LON, CAN, GPRS, PPM2, IP (TCP, UD, ICMP, SLIP) 268 x 482 x 265 mm 4kg Kaseta 6U/42T lub 6U/84T - montaż w szafie lub zatablicowo zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

35 INTELIGENTNE IDEE 35 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór nad małymi i dużymi obiektami energetycznymi (telemechanika rozproszona) Realizacja automatyk i blokad stacyjnych Moduł sekwencji i logik programowalnych Funkcja koncentratora danych i konwertera protokołów Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Indywidualnie konfigurowany każdy z torów komunikacyjnych Moduły wejść / wyjść binarnych z lokalnym pulpitem synoptycznym Moduły pomiarów analogowych zmienno- i stałoprądowych Moduły wyjść stałoprądowych Współpraca z zewnętrznymi przetwornikami A/A Współpraca na drodze cyfrowej z zewnętrznymi przetwornikami A/C Współpraca z impulsowymi licznikami energii System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Sygnalizacja stanu zasilania urządzenia, stanu połączeń cyfrowych z urządzeniami - lampki kontrolne Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany oprogramowania Dostęp do monitora diagnostycznego w sieci IP Wszystkie funkcje dostępne przez wbudowaną usługę www lub usługę Telnet DNP3, IEC Telemechanika stacyjna Zdalne centra nadzoru Łącze stałe WAN LAN, TCP/IP Ex- micro2_nte Kanał diagnostyczny Łącze stałe, Modem GSM/3G 54595,5 Lokalne centrum nadzoru 54595,5 Liczniki energii sygnalizacja y j pomiary sterowania Ex-BEL Ex-mBEL Ex-fBEL DNP3, IEC 61850, IEC Ethernet Ex-micro2 Ex-BEL_Z2U BEL, MST Modbus IEC IEC Diagram funkcjonalny sterownika Ex-micro2_nte

36 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-micro2_wxa Telemechanika z automatyką stacyjną ZASTOSOWANIE Telemechanika stacyjna Sterownik Ex-micro2_wxa przeznaczony jest do nadzoru nad małymi i dużymi obiektami elektroenergetycznymi. Urządzenie pełni dla tych obiektów rolę sterownika telemechaniki, a także koncentratora danych - zbiera sygnały z aparatury pola, urządzeń IED na obiekcie, informacje o pomiarach, odczyty z liczników impulsowych i agreguje te informacje w wewnętrznej bazie danych. Dodatkowo dzięki wbudowanemu oprogramowaniu Ex-micro2_wxa realizuje funkcję automatyk stacyjnych wykorzystując dane obecne w sterowniku zarówno ze źródeł lokalnych jak i zdalnych. System automatyk oparty jest o programowalne sekwencje i moduł logiki kombinacyjnej. Dzięki temu możliwe jest elastyczne Widok sterownika Ex-micro2_wxa tworzenie w konfiguracji urządzenia rozbudowanych i zaawansowanych algorytmów działania automatyk stacyjnych. Oprócz systemu automatyk, sterownik Ex-micro2_wxa może realizować funkcje blokad stacyjnych, polowych, międzypolowych - uniemożliwiając wykonanie niedozwolonych operacji na obiekcie. Ex-micro2_wxa konstrukcyjnie może zawierać moduły: wejść/wyjść binarnych, pomiarów stało i zmiennoprądowych, wejść licznikowych. W przypadku niewystarczającej pojemności systemu zbierania danych można zastosować dwa sterowniki, które dla centrów nadzoru prezentują się jako pojedyncze RTU. Tym sposobem uzyskuje się możliwość elastycznej konfiguracji telemechaniki dostosowanej do wielkości nadzorowanego obiektu. BUDOWA Obudowa Obudowa urządzenia składa się z podstawy montowanej natablicowo (np. na ścianie, stojaku, w szafie) oraz modułu głównego (zawierającego obwody elektroniczne). Kanały łączności Urządzenie posiada szereg interfejsów kanałów komunikacyjnych, których ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu. Moduły funkcjonalne Urządzenie może zawierać szerego modułów funkcjonalnych, których typ oraz ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Moduły funkcjonalne Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania 20-30V DC, 40-60V DC, V DC Pobór mocy 10W Max. ilość modułów łącznościowych Max 3 moduły po 2 tory łączności Moduł wejść binarnych Max 4 moduły po 16 wejść binarnych Moduł wyjść binarnych Max 4 moduły po 8 wyjść przekaźnikowych Moduł pomiarów zmiennoprądowych 6 wejść analogowych Moduł pomiarów stałoprądowych 8 wejść Wejścia licznikowe 8 wejść Interfejsy komunikacyjne ETH 10/100BASE-TX (opcja), ETH 100BASE-FX (opcja), RS485 / RS422, RS 232, RS485BEL, FBR, OC/CL, LON, CAN Protokoły komunikacyjne DNP3, MAP27, BEL, MST, IEC /103/104, IEC 1107, SPA, MODBUS, GGPS, LON, CAN, GPRS, PPM2, IP (TCP, UD, ICMP, SLIP) Wymiary urządzenia (WxSxG) 190 x 222 x 200 mm Masa 3kg Wersje obudowy Podstawa montowana na ścianie, stojaku lub w szafie Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

37 INTELIGENTNE IDEE 37 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór nad małymi i dużymi obiektami energetycznymi (telemechanika rozproszona) Funkcja koncentratora danych i konwertera protokołów Realizacja automatyk stacyjnych Realizacja blokad stacyjnych, polowych, międzypolowych Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Indywidualnie konfigurowany każdy z torów komunikacyjnych Moduły wejść / wyjść binarnych z lokalnym pulpitem synoptycznym Moduły pomiarów analogowych zmienno- i stałoprądowych Moduły wyjść stałoprądowych Współpraca z zewnętrznymi przetwornikami A/A Współpraca na drodze cyfrowej z zewnętrznymi przetwornikami A/C Współpraca z impulsowymi licznikami energii System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Sygnalizacja stanu zasilania urządzenia, stanu połączeń cyfrowych z urządzeniami - lampki kontrolne Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany oprogramowania Małe gabaryty urządzenia DNP3, IEC Telemechanika stacyjna Zdalne centra nadzoru Łącze stałe WAN Ex-micro2 Kanał diagnostyczny Łącze stałe, Modem GSM/3G 54595, ,5 Liczniki energii sygnalizacja pomiary sterowania Ex-BEL Ex-mBEL Ex-fBEL DNP3, IEC 61850, IEC Ethernet Ex-micro2 Ex-BEL_Z2U BEL, MST Modbus IEC IEC Diagram funkcjonalny sterownika Ex-micro2_wxa

38 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-micro2c_wxa Koncentrator danych i konwerter protokołów ZASTOSOWANIE Telemechanika stacyjna Sterownik Ex-micro2c_wxa jest uniwersalnym, programowalnym urządzeniem pełniącym funkcje koncentratora danych i konwertera protokołów. Ex-micro2c_wxa ma budowę modułową. Składa się z odrębnych pakietów, których typ zależy od zamówienia. Sterownik może być wyposażony w jeden do trzech modułów łączności szeregowej (każdy po dwa indywidualnie konfigurowalne tory). Urządzenie posiada elastycznie konfigurowalny system łączności - umożliwia prowadzenie łączności w standardzie RS232, Widok sterownika Ex-micro2c_wxa RS422/485, RS485BEL, OC, CL oraz wykorzystanie łączy światłowodowych lub sieciowych, a także współpracę z magistralą LON i CAN. Ex-micro2c_wxa może spełniać jednocześnie funkcję urządzenia podrzędnego (Slave) jak i nadrzędnego koncentratora (Master) dla innych urządzeń. Urządzenie może realizować funkcję koncentratora danych dla urządzeń IED jak również dla liczników energii. Ex-micro2c_wxa odczytuje stany liczników z interwałem 1-godzinnym i przechowuje tablicę obsługiwanych liczników wraz z ich podstawowymi parametrami. Zapamiętane dane są transmitowane do systemów rozliczeniowych i dostępne w formie bazy danych systemu WindEx lub w formie uzgodnionej z użytkownikiem w szczególności mogą być przekazywane jako dokument XML. Dla systemu nadzoru sterownik prezentuje się jako pojedyncze RTU. BUDOWA Obudowa Obudowa urządzenia wykonana z profilu aluminiowego montowana natablicowo. Kanały łączności Urządzenie posiada do 3 modułów interfejsów kanałów komunikacyjnych, ich ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Napięcie zasilania Pobór mocy 20-30V DC, 40-60V DC, V DC 10W Moduły Moduły łącznościowe Max 3 moduly po 2 tory łącznościowe Łączność Obudowa Warunki pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary urządzenia (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy ETH 10/100BASE-TX (opcja), ETH 100BASE-FX (opcja), RS485 / RS422, RS 232, RS485BEL, FBR, OC/CL, LON, CAN DNP3, MAP27, BEL, MST, IEC /103/104, IEC 1107, SPA, MODBUS, GGPS, LON, CAN, GPRS, PPM2, IP (TCP, UD, ICMP, SLIP) 87 x 245 x 170 mm 1,5kg montowana na ścianie, stojaku lub w szafie zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

39 INTELIGENTNE IDEE 39 FUNKCJONALNOŚĆ Funkcja konwertera protokołów Koncentrator danych z urządzeń IED Koncentrator danych z liczników energii Agregacja danych z liczników energii w wewnętrznej bazie danych (cyklicznie odświeżanej) Synchronizacja czasu dla liczników energii (zegar koncentratora może być automatycznie synchronizowany poprzez GPS) Budowa modułowa - elastyczne dopasowanie do potrzeb klienta Elastycznie konfigurowalny system łączności Kanał diagnostyczny i inżynierski Wbudowane oprogramowanie diagnostyczne Dostęp do monitora diagnostycznego z wykorzystaniem sieci IP Wszystkie funkcje dostępne przez wbudowaną usługę www lub usługę Telnet Obudowa z profilu aluminiowego Zdalne centra nadzoru Łącze stałe WAN DNP3, IEC Ex- micro2c Kanał diagnostyczny Łącze stałe, Modem GSM/3G Telemechanika stacyjna sygnalizacja pomiary y sterowania Liczniki energii 54595, ,5 IEC IEC Modbus Ex-BEL_Z2U Ex-micro2 BEL, MST Ethernet DNP3, IEC 61850, IEC Ex-BEL Ex-mBEL Ex-fBEL Diagram funkcjonalny sterownika Ex-micro2c_wxa

40 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-SSC2 System sygnalizacji centralnej ZASTOSOWANIE Telemechanika stacyjna Ex-SCC2 jest elementem systemu nadzoru stacji energetycznej przeznaczonym do wizualizacji sygnalizacji i alarmowania bezpośrednio na stacji elektroenergetycznej. Urządzenie reagując na zmianę sygnałów binarnych wejść sygnalizacyjnych, może optycznie oraz dźwiękowo informować o zdarzeniu, a także sterować stykami przekaźnika alarmowego. Ex-SSC2 jest w pełni konfigurowalny, posiada również moduł logiki kombinacyjnej i arytmetyki. Wśród dostępnych funkcji są także układy czasowe pozwalające na tworzenie zależności czasowych, generowanie, filtrowanie i opóźnianie impulsów. Ex-SCC2 posiada dodatkowo moduł logiki sekwencyjnej, która pozwala na stworzenie programowalnych sekwencji składających się z kolejnych, uzależnionych od warunków logicznych, kroków. Moduł Ex-SCC2 może posiadać także dodatkowy panel Widok urządzenia Ex-SCC2 sterujący z przyciskami i przełącznikami do testowania i kasowania sygnalizacji świetlnych i akustycznych. Urządzenie Ex-SCC2 pozwala na przekazywanie stanów wewnętrznych, wejść oraz wyjść urządzenia poprzez kanał komunikacyjny (w tym poprzez zastosowanie zewnętrznego modemu np. GSM). Umożliwia to rozproszenie systemu SSC2 na dwa elementy - akwizycja danych i prezentacja danych. BUDOWA Obudowa Obudowa urządzenia - kaseta systemu Euro 19 (IEC 60297), co pozwala na montaż sterownika w dowolnej szafie odpowiadającej temu standardowi. Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania V DC / 230 V AC Pobór mocy 260 W Napięcie pracy 24V DC, 110V DC, 220V DC Interfejsy komunikacyjne RS232, RS422/485, PFO lub GFO Protokoły komunikacyjne DNP3.0, Modbus RTU, IEC Wymiary urządzenia (WxSxG) 265 x 448 x 318 mm Masa 22kg Wersje obudowy RACK 19 Pomieszczenie pracy Zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

41 INTELIGENTNE IDEE 41 FUNKCJONALNOŚĆ Wizualizacja sygnalizacji oraz alarmowanie o wystąpieniu zdarzeń na stacji Możliwość zastosowania panelu akustycznego z syrenami alarmowymi Diodowy panel sygnalizacyjny LED - do 40 sygnalizacji, standardowo 3 kolory sygnalizacji Możliwość umieszczenia na pulpicie urządzenia dowolnego, zależnego od użytkownika opisu zdarzenia Do 222 wejść binarnych 4 wyjścia przekaźnikowe dowolnie konfigurowalne Moduł logiki programowalnej i sekwencyjnej Możliwość transmisji danych do systemu nadrzędnego Kanał diagnostyczny do diagnostyki pracy urządzenia, zmiany plików konfiguracyjnych, aktualizacja oprogramowania Możliwość implementacji w oparciu o inne telemechaniki systemu Ex np.: Ex-MST2, Ex-micro2. 3 syreny alarmowe Kasowanie sygnalizacji Wł. Syreny 2 tory transmisji Do 222 sygnałów Zadziałania EAZ AW i UP P.POŻ Telemechanika stacyjna Sygnalizacja LED Definiowalne opisy Diagram funkcjonalny sygnalizacji Ex-SCC2

42 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Sterowniki telemechaniki Urządzenia przeznaczone do obsługi i nadzoru nad stacjami transformatorowymi, rozłącznikami, punktami rozłącznikowymi, złączami kablowymi oraz innymi małymi obiektami średniego i niskiego napięcia. Służą one do przekazywania do systemu dyspozytorskiego informacji o stanie obiektu, stanach automatyk, wartości pomiarów, a także informacji z innych urządzeń zainstalowanych na stacji. Realizują funkcję koncentratora danych i konwertera protokołów telemechaniki.

43 INTELIGENTNE IDEE 43

44 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_LVC Sterownik stacji transformatorowej SN/nn ZASTOSOWANIE Sterowniki telemechaniki Ex-mBEL_LVC jest urządzeniem przeznaczonym do zdalnego nadzoru stacji transformatorowych SN/nn. Sterownik integruje funkcje kilku urządzeń działających do tej pory na tego typu obiektach np. sterownika telemechaniki, analizatora jakości energii, wskaźnika przepływu prądu zwarciowego. Urządzenie Ex-mBEL_LVC zapewnia: zdalną synoptykę i sterowanie łączników SN, wykrywanie zwarć w sieci SN, pomiar prądów SN (przekładniki z dzielonym rdzeniem Ex-DPZ_PP100), prądów, napięć, mocy po stronie nn, lokalną sygnalizację wystąpienia zwarcia (dedykowane lampy LED do zwarć międzyfazowych i doziemnych), analizę jakości energii (rejestracja zawartości harmonicznych, liczniki zapadów/zaników napięcia), Widok sterownika Ex-mBEL_LVC Dodatkowo sterownik ma możliwość współpracy z zewnętrznymi urządzeniami zainstalowanymi na stacji np. moduły wkładek bezpiecznikowych po stronie nn, czujniki otwarcia drzwi, centralki alarmowe, przetworniki pomiarowe prądu w odpływach nn, liczniki energii itd. Duża liczba kanałów komunikacyjnych oraz zaimplementowanych w urządzeniu protokołów sprawia, że Ex-mBEL_LVC może być zastosowany jako koncentrator danych i konwerter protokołów. Sterownik Ex-mBEL_LVC jest w pełni zintegrowany z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyła do niego w trybie zdarzeniowym informacje o pobudzeniach, alarmach, informacje o pomiarach: prądy, napięcia, moce, energie, a także informacje z analizatora jakości energii. Integrują się one w bazie danych systemu WindEx z innymi pomiarami i mogą uczestniczyć w tworzeniu bilansów, zestawień i raportów. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynę TS-35). Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 2 zestawy wejść pomiarowych: pierwszy do pomiaru prądów po stronie SN - z przekładników Ex-DPZ_PP100, drugi do pomiaru prądów i napięć fazowych po stronie nn transformatora. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy V DC 10W 24 V DC ETH 10/100BASE-TX, RS232, RS485, PFO DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2, IEC 61107, DLMS 77 x 221 x 117 mm 2kg zatablicowa, natablicowa zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

45 INTELIGENTNE IDEE 45 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór i ochrona nad rozdzielniami SN Pomiar prądów roboczych SN Wykrywanie zwarć międzyfazowych i doziemnych po stronie SN Sygnalizacja zwarć międzyfazowych i doziemnych dedykowanymi lampami LED oraz cyfrowo w kanale telemechaniki Pomiar prądów i napięć po stronie nn, wyliczanie mocy i energii do celów telemechanicznych Moduł analizy jakości energii zgodny z PN-EN do 15 harmonicznej Liczniki zapadów i zaników po stronie nn Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Łączność z centrum nadzoru poprzez sieć LAN i/lub zewnętrzny modem GSM/UMTS (np. Ex-MHS) Cyfrowa współpraca z zewnętrznym zasilaczem bezprzerwowym (np. Ex-UPS24VE, Ex-UPS24VM) Współpraca z zewnętrznymi detektorami przepływu prądu zwarciowego (np. Ex-ML_NBAS_D) Współpraca z zewnętrznymi przetwornikami pomiarowymi prądu na liniach odpływowych po stronie niskiego napięcia (łącze cyfrowe) Współpraca z modułami kontroli wkładek bezpiecznikowych w odpływach sieci nn Wysyłanie do systemu nadzoru informacji z czujników otwarcia drzwi, centralek alarmowych W przypadku łączności GSM - możliwość wysyłania informacji o zdarzeniach przy pomocy SMS - niezależnie od wymiany danych z centrum nadzoru 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki telemechaniki Uproszczony schemat połączeń urządzenia Ex-mBEL_LVC

46 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_RC Zabezpieczenie dla reklozera ZASTOSOWANIE Sterowniki telemechaniki Ex-mBEL_RC jest urządzeniem przeznaczonym do współpracy z automatycznymi napowietrznymi wyłącznikami typu recloser. Sterownik obsługuje większość oferowanych na rynku reklozerów m. in. RC-27 (ZPUE S. A.), GVR (Hawker Siddeley Switchgear Ltd.). Urządzenie Ex-mBEL_RC integruje funkcje zabezpieczenia, sterownika telemechaniki i automatyki programowalnej. W standardowej konfiguracji sprzętowej sterownik mierzy prądy i napięcia fazowe oraz składowe zerowe prądu i napięcia. W zależności od Widok sterownika Ex-mBEL_RC wykrytego zaburzenia sieci urządzenie może wykonać odpowiednie sterowanie wyłącznikiem. Układ pomiarowy Ex-mBEL_RC jest dostosowany do różnych systemów pomiarowych instalowanych w reklozerach. Urządzenie może mierzyć prądy współpracując z klasycznymi przekładnikami 1/5A (wymagany wtedy moduł pośredniczący Ex-ADP_T4), z klasycznymi przekładnikami z przekładnikami pośredniczącymi, z cewkami Rogowskiego (przy wykorzystaniu modułu pośredniczącego Ex-ADP_INT). Wejścia pomiaru napięć dostosowane są do współpracy z pojemnościowymi lub rezystancyjnymi dzielnikami napięcia (wymagany moduł pośredniczący Ex-MI_VD). Ex-mBEL_RC jest zintegrowany z pozostałymi elementami wyposażenia szafki reklozera: zapewnia zdalną diagnostykę zasilacza bezprzerwowego, diagnostykę stanu zasobnika energii, obsługuje lokalne przełączniki i sygnały (np. przełącznik trybu sterowania, przełącznik banków nastaw, sygnalizację otwartych drzwi). Sterownik umożliwia jednoczesną łączność z centrami nadzoru w dwóch różnych radiowych systemach komunikacyjnych: GPRS i Trunking albo GPRS i TETRA w różnych lub tych samych protokołach łączności. Ponadto urządzenie może pełnić rolę koncentratora i konwertera protokołów - współpraca z innymi urządzeniami zainstalowanymi w stacji SN. Sterownik Ex-mBEL_RC jest w pełni zintegrowany z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyła do niego w trybie zdarzeniowym informacje o pobudzeniach, alarmach, informacje o pomiarach: prądy, napięcia, moce itp. Integrują się one w bazie danych systemu WindEx z innymi pomiarami i mogą uczestniczyć w tworzeniu bilansów, zestawień i raportów. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynę TS-35). Wejścia pomiarowe Urządzenie standardowo wyposażone jest w 8 wejść pomiarowych do pomiaru prądów i napięć fazowych, a także prądu i napięcia kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne 24 48V DC / V DC 10W 24 V DC / opcja 110V DC, 220V DC, 230V AC RS232, RS485, PFO Protokoły komunikacyjne DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2, IEC 61107, DLMS Wymiary korpusu (WxSxG) 77 x 221 x 117 mm Masa 2kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

47 INTELIGENTNE IDEE 47 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór i ochrona nad obiektami wyposażonymi w wyłączniki typu recloser Komplet funkcji zabezpieczeniowych stosowanych w liniach średniego napięcia Warianty interfejsu pomiarowego urządzenia dostosowane do różnych systemów pomiarowych Pomiar prądów: z klasycznych przekładników prądowych 1/5A (również z przekładnikami pośredniczącymi), z cewek Rogowskiego Pomiar napięć z rezystancyjnych bądź pojemnościowych dzielniki napięcia Automatyka SPZ 2 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Jednoczesna dwutorowa łączność radiowa z systemem SCADA (GPRS, TETRA, Trunking) Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Zasób wejść/wyjść - wystarczający do obsługi typowych schematów reklozerów Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Cyfrowa współpraca z zewnętrznym zasilaczem bezprzerwowym (np. Ex-UPS24VE, Ex-UPS24VM) Diagnostyka gotowości zasobnika energii i test baterii kondensatorów Wysyłanie do systemu nadzoru informacji z czujników otwarcia drzwi Obsługa lokalnych przełączników w szafce np. przełącznika banku nastaw, przełącznika trybu sterowań Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki telemechaniki Przykładowy schemat podłączeń urządzenia Ex-mBEL_RC

48 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_Sx Rodzina sterowników dla obiektów SN ZASTOSOWANIE Sterowniki telemechaniki BUDOWA Przykładowy widok sterownika rodziny Ex-mBEL_S : Ex-mBEL_S2 Zakresy pomiarowe sterowników rodziny Ex-mBEL_Sx: Ex-mBEL_S Ex-mBEL_S2 I fn : 1/5 A I/I n = 20 I fn : 1 A I/I n = 2,4 Ex-mBEL_S3 I fn : 0,095A I/I n = 3,153 Ex-mBEL_S4 I fn : 0,1A I/I n = 5 Ex-mBEL_S5 Ex-mBEL_S6 I fn : 1A I/I n = 1,2 I fn : 1A I/I n = 1,2 I 0 : - I 0n : 0,019 A I/I n = 0,5 I 0n : 0,019A I/I n = 2,105 I 0n : 0,1A I/I n = 5 I 0 : 1A I/I n = 1,2 I 0 : 1A I/I n = 1,2 U n : 1x230V U/U n = 1,2 U n : 1x230V U/U n = 1,2 U n : 4x230V U/U n = 1,2 Un: 1x230V U/U n = 1,2 U n : 3x100V U/U n = 1,0 U 4n : 1x230V U 4 /U 4n =1,2 U n : 3x1,1 V U/U n = 2,73 U 4n : 1x230V U 4 /U 4n =1,2 Rodzina sterowników Ex-mBEL_Sx przeznaczona jest do obsługi punktów rozłącznikowych i odłącznikowych napowietrznych sieci średniego napięcia. Do rodziny sterowników Ex-mBEL_Sx należą urządzenia o zbliżonej funkcjonalności, różniące się wariantami interfejsów pomiarowych. Urządzenia Ex-mBEL_Sx integrują funkcje zabezpieczenia i sterownika telemechaniki. W przypadku wykrycia zaburzenia sterownik wysyła informację o zdarzeniu i, opcjonalnie, wykonuje odpowiednie sterowanie łącznikiem. W wersji standardowej (współpraca z odłącznikami) urządzenia tylko sygnalizują wystąpienie zwarcia. W wersji współpracującej z rozłącznikiem sterownik może realizować funkcję automatyki sekcjonującej - otwierać rozłącznik w wybranej przerwie beznapięciowej. Sterowniki Ex-mBEL_Sx są zintegrowane z pozostałymi elementami wyposażenia szafki: zapewniają zdalną diagnostykę zasilacza bezprzerwowego, obsługują lokalne przełączniki (np. trybu sterowania, banków nastaw) i sygnały (np. sygnał otwartych drzwi). Sterowniki umożliwiają jednoczesną łączność z centrami nadzoru w dwóch różnych radiowych systemach komunikacyjnych: GPRS i Trunking albo GPRS i TETRA w różnych lub tych samych protokołach łączności. Ponadto urządzenia te mogą pełnić rolę koncentratorów urządzeń i konwerterów protokołów. Sterowniki Ex-mBEL_Sx są w pełni zintegrowane z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyłają do niego w trybie zdarzeniowym informacje o pobudzeniach, alarmach, pomiarach: prądy, napięcia, moce itp. Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowni-czych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynę TS-35). PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne V DC / V DC 10W 24 V DC / opcja 110 V DC, 220 V DC, 230 V AC ETH 10/100BASE-TX (Ex-mBEL_S4, opcja dla Ex-mBEL_S6), RS232, RS422 / RS485, PFO Protokoły komunikacyjne DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2, IEC 61107, DLMS Wymiary urządzenia (WxSxG) 77 x 221 x 117 mm Masa 2kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

49 SZAFKI INTELIGENTNE IDEE 49 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór i ochrona nad punktami rozłącznikowy-mi/odłącznikowymi sieci napowietrznej średniego napięcia Zestaw podstawowych funkcji zabezpieczeniowych stosowa-nych w liniach średniego napięcia Funkcja kierunkowego wskaźnika przepływu prądu zwarciowego - warianty z pomiarem napięć fazowych Możliwość obsługi dzielników pojemnościowych (z zastosowaniem modułu pośredniczącego Ex-MI_VD) Automatyka SPZ, automatyka sekcjonująca Realizacja blokad polowych 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Rejestrator zakłóceń z funkcją rejestratora kryterialnego Rejestrator przebiegów wolnozmiennych Jednoczesna dwutorowa łączność radiowa z systemem SCA-DA (GPRS, TETRA, Trunking) Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, automatyk, logik oraz oprogramowania Cyfrowa współpraca z zewnętrznym zasilaczem bezprzerwo-wym (np. Ex-UPS24VE, Ex-UPS24VM) Wysyłanie do systemu nadzoru informacji z czujników otwar-cia drzwi Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Obsługa lokalnych przełączników w szafce np. przełącznika banku nastaw, przełącznika trybu sterowań Współpraca z dodatkowymi, zewnętrznymi modułami wykry-wającymi przepływ prądu zwarciowego (np. Ex-ML_NBAS_D) Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Funkcja trybu testowego - symulacja pracy urządzenia bez podłączenia do obwodów aparatury pierwotnej System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagno-styczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki telemechaniki ŁĄ Ż ŁĄ Przykładowy schemat podłączeń urządzenia Ex-mBEL_S2

50 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_Tx Telemechanika z funkcją koncentratora ZASTOSOWANIE Sterowniki telemechaniki Przykładowy widok sterownika rodziny Ex-mBEL_T: Ex-mBEL_T_C2 Przykładowy widok sterownika rodziny Ex-mBEL_T: Ex-mBEL_T_C11 Rodzina sterowników Ex-mBEL_Tx przeznaczona jest pracy w sieciach rozdzielczych średniego oraz niskiego napięcia. Urządzenia oprócz standardowych zadań typu telesygnalizacja, telesterowanie i telepomiary, pełnią również rolę koncentratorów informacji z urządzeń IED oraz rolę konwerterów protokołów. Urządzenia są dedykowane do obsługi małych obiektów o limitowanych potrzebach w zakresie ilości wejść/wyjść z możliwością włączenia w system zdalnego nadzoru różnorodnych urządzeń obiektowych na stacji. Do rodziny sterowników Ex-mBEL_Tx należą różniące się ilościami kanałów komunikacyjnych urządzenia: Ex-mBEL_T_C2 2 kanały komunikacyjne Ex-mBEL_T_C5 5 kanałów komunikacyjnych Ex-mBEL_T_C11 11 kanałów komunikacyjnych Sterowniki Ex-mBEL_T występują zarówno w wersji podstawowej jak i rozszerzonej. W zależności od wariantu urządzenia, może ono posiadać m.in: lokalny pulpit z wyświetlaczem alfanumerycznym LCD, panel synoptyczny z zestawem programowalnych diod LED oraz 4 przyciskami funkcyjnymi, pakiet pomiarowy 4 wejść prądowych i 4 wejść napięciowych. Sterowniki Ex-mBEL_T można również zastosować jako telemechanikę rozproszoną do nadzoru większego obiektu energetycznego, gdy z poszczególnych pól obiektu do przesłania jest ograniczona ilość sygnałów telemechanicznych (dwukierunkowo). BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynę TS-35). Wejścia pomiarowe Urządzenie w zależności od wariantu zamówienia może posiadać pakiet wejść analogowych do pomiaru prądów i napięć np. pakiet pomiarowy 4 wejść prądowych i 4 wejść napięciowych. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne 24 48V DC / V DC 10W 24 V DC / opcja 110V DC, 220V DC, 230V AC RS232, RS422 / RS485, PFO, GFO, ETH 10/100BASE-TX, ETH 100BASE-FX, CAN Protokoły komunikacyjne DNP 3.0, IEC , IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, PPP, PPM2, IEC 61107, DLMS Wymiary urządzenia (WxSxG) 77 x 221 x 117 mm Masa 2kg Wersje obudowy zatablicowa, natablicowa Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

51 INTELIGENTNE IDEE 51 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór nad małymi obiektami sieci SN i nn Zapewnienie łączności między sterownikami obiektowymi, a systemem nadzoru Funkcje: telesygnalizacji, telesterowań i telepomiarów Funkcja koncentratora danych i konwertera protokołów Indywidualnie konfigurowany każdy z torów komunikacyjnych Elastyczne dopasowanie urządzenia do potrzeb obiektu w zakresie ilości wejść/wyjść binarnych Logika programowalna Realizacja blokad stacyjnych, polowych i między polowych 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń z różnymi poziomami szczegółowości Możliwość Jednoczesnej dwutorowej łączności z systemem SCADA Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Zdalny kanał inżynierski z możliwością zmiany parametrów, logik oraz oprogramowania Programowalne graficznie funkcje logiczne (drag&drop) Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki telemechaniki

52 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-mBEL_W Sterownik do współpracy z sensorami ZASTOSOWANIE Sterowniki telemechaniki Sterownik Ex-mBEL_W przeznaczony jest do zdalnego nadzoru i obsługi rozdzielni wnętrz wych średnich napięć wyposażonych w sensory napięciowe i/lub prądowe. Urządzenie obsługuje większość oferowanych na rynku sensorów. Ex-mBEL_W pełni funkcję kierunkowego wskaźnika przepływu prądu zwarciowego - wykrywa zwarcia międzyfazowe oraz doziemne. Urządzenie przekazuje informację o wykryciu zaburzenia sterując dedykowanymi lampkami sygnalizacyjnymi (umieszczonymi przeważnie na zewnątrz stacji), drogą cyfrową poprzez kanał komunikacyjny do systemu nadzoru. Sterownik umożliwia jednoczesną łączność z centrami nadzoru w dwóch różnych radiowych systemach komunikacyjnych: Widok sterownika Ex-mBEL_W GPRS i Trunking albo GPRS i TETRA w różnych lub tych samych protokołach łączności. Ponadto urządzenie może pełnić rolę koncentratora i konwertera protokołów - współpraca z innymi urządzeniami zainstalowanymi w stacji SN. Ex-mBEL_W jest w pełni zintegrowany z systemem zdalnego nadzoru WindEx: przesyła do niego w trybie zdarzeniowym informacje o pobudzeniach, zanikach itp. oraz dane pomiarowe podstawowych wielkości elektrycznych (prądy, napięcia, moce) które integrują się w bazie danych systemu WindEx z innymi pomiarami i mogą uczestniczyć w tworzeniu bilansów, zestawień i raportów. BUDOWA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określanego w zamówieniu. Obudowa Wykonana z profilu aluminiowego, przystosowana do montażu za- lub natablicowego (na szynie TS-35). W zależności od wymaganej ilości wejść/wyjść urządzenie występuje w wersji podstawowej lub rozszerzonej. Wejścia pomiarowe Urządzenie posiada szereg wejść pomiarowych do pomiaru: napięć fazowych, napięcia ~230V, prądów fazowych oraz prądu kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy 24 V DC 3W 24 V DC RS 485 / RS 422, RS 232, PFO DNP 3.0, IEC , IEC , Modbus RTU, TETRA, MAP27, DLMS,IEC x 221 x 117 mm (wersja rozszerzona) 2kg zatablicowa, natablicowa zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

53 INTELIGENTNE IDEE 53 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór nad rozdzielniami wnętrzowymi SN Możliwość sterowania rozłącznikami i odłącznikami Funkcja kierunkowego wskaźnika przepływu prądu zwarciowego Obsługa sensorów napięciowych i prądowych 4 banki nastaw Dziennik zdarzeń i rejestrator zakłóceń Programowalne funkcje logiczne Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Jednoczesna dwutorowa łączność radiowa z systemem SCADA (GPRS, TETRA, Trunking) Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany oprogramowania Możliwość wyposażenia urządzenia w radiowy kanał diagnostyczny kompatybilny ze standardem Bluetooth Sterowniki telemechaniki Uproszczony schemat połączeń urządzenia Ex-mBEL_W_E4

54 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Wskaźniki zwarcia Urządzenia przeznaczone do wykrywania i sygnalizacji zjawiska przepływu prądu zwarciowego. Mogą wykrywać zarówno zwarcia międzyprzewodowe, jak i doziemne. Informacja o zadziałaniu sygnalizowania może być lokalnie poprzez lampki sygnalizacyjne, a także zdalnie drogą cyfrową do systemu nadzoru.

55 INTELIGENTNE IDEE 55

56 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-DPZ Sygnalizator zwarć dla sieci kablowych SN ZASTOSOWANIE BUDOWA Urządzenia Ex-DPZ Urządzenia z rodziny Ex-DPZ przeznaczone są do wykrywania przepływu prądu zwarciowego międzyfazowego i doziemnego w liniach średniego napięcia oraz przesyłania zebranych informacji do systemu SCADA. Znajdują zastosowanie w rozdzielniach SN, gdzie wymagana jest detekcja prądu zwarciowego w kilku polach odpływowych. W zależności od wyposażenia, urządzenie występuje w kilku wariantach wykonania: Ex-DPZ_M1 Ex-DPZ_M2 Ex-DPZ_S1 Ex-DPZ_S2 Ex-DPZ_T1 Ex-DPZ_T2 EX-DPZ_P Wskaźniki zwarcia Wejścia sygnalizacyjne i wyjścia sterownicze Ilość wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych zależna jest od wybranego wariantu wykonania. Każdy Ex-DPZ zawiera dwa wyjścia sterujące sygnalizacją optyczną LED. Kanał pomiarowy Urządzenia Ex-DPZ wyposażone są w 1 lub 2 kanały kontroli przepływu prądu zwarciowego. Każdy kanał pomiarowy zawiera: 3 wejścia pomiarowe dla prądu fazowego If 1 wejście pomiarowe dla prądu doziemnego Io 2 wejścia światłowodowe dla komparatorów Ex-DPZ_CMP Łącza komunikacyjne Sygnalizatory zwarć Ex-DPZ posiadają wbudowany kanał transmisji szeregowej RS485. W Ex-DPZ_T1, Ex-DPZ_T2 i Ex-DPZ_P wykorzystywany jest on do współpracy z urządzeniami telemechaniki bezprzewodowej m.in. Ex-BRG2, Ex-Mbel, Ex-DPZ_M1, Ex-DPZ_M2. W zależności od wybranego wariantu, Ex-DPZ w wersji z wbudowanym modemem GSM, pozwala na prowadzenie łączności w kanale pakietowym GPRS (Ex-DPZ_M1 i Ex-DPZ_M2). Obudowa Obudowa urządzeń Ex-DPZ przystosowana jest do montażu na szynie DIN tablicy rozdzielczej - wewnątrz szafy instalacyjnej. Akcesoria Lampy LED i elementy pomiarowe dostępne są na oddzielne zamówienie, jako akcesoria dodatkowe. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Warianty wykonania Urządzenie Modem GSM Ilość nadzorowanych pól odpływowych Ex-DPZ_M1 1 + Ex-DPZ_M2 2 Ex-DPZ_S1 1 Ex-DPZ_S2 2 Ex-DPZ_T1 1 Ex-DPZ_T2 2 Wejścia sygnalizacyjne Ilość 4 4 Napięcie V DC (wewnętrzne) V DC (wewnętrzne) Wyjścia sterowania (przekaźnikowe) Zasilanie 230 V AC + Bateria 230 V AC + Bateria 4 24 V DC 24 V DC Ex-DPZ_P V DC 2 24 V DC Zasilanie Napięcie zasilania 230 V AC 24 V DC Pobór mocy < 4 VA < 2 W Łączność Protokoły komunikacyjne DNP 3.0 Wymiary korpusu urządzenia (WxSxG) 90 x 161 x 60 mm Wymiary korpusu baterii (WxSxG) 90 x 35 x 60 mm Obudowa Wersje obudowy Na szynę DIN Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Warunki pracy Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

57 INTELIGENTNE IDEE 57 FUNKCJONALNOŚĆ Wykrywanie przepływu prądu zwarciowego międzyfazowego i doziemnego w sieci SN Pomiar prądu zwarciowego w kilku polach odpływowych Funkcja wykrywania zadziałania AWSC Komunikacja z systemem SCADA przez jeden modem GSM/GPRS (Ex-DPZ_M1 i Ex-DPZ_M2) Wysyłanie informacji o wykryciu prądu zwarciowego, zaniku napięcia zasilania, niskim poziomie baterii i stanie wyjść sygnalizacyjnych Współpraca z przekładnikami prądowymi Ex-DPZ_PP100 i Ex-DPZ_PP150 Współpraca z komparatorami progowymi Ex-DPZ_CMP Sygnalizacja przepływu prądu zwarciowego poprzez lampki LED umieszczone na zewnątrz stacji Bateryjne podtrzymanie zasilania (Ex-DPZ_M1, Ex-DPZ_M2, Ex-DPZ_S1 i Ex-DPZ_S2) PRZEKŁADNIKI PRĄDOWE I KOMPARATORY Urządzenia Ex-DPZ dokonują pomiaru prądu za pośrednictwem dedykowanych przekładników prądowych Ex-DPZ_PP_100 (zakres 500A) i Ex-DPZ_PP_150 (zakres 100A). Współpracują z komparatorami Ex-DPZ_CMP poprzez połączenie światłowodowe. Pomiar prądu zerowego może być wykonywany za pomocą pojedynczego przekładnika Ferrantiego obejmującego jednocześnie trzy przewody fazowe lub za pomocą trzech przekładników mierzących prądy fazowe w układzie Holmgreen a. Otwarcie drzwi Ex-DPZ_M2 GSM/GPRS łączność radiowa SCADA Wskaźniki zwarcia ~230 V Ex-DPZ_S2 Ex-DPZ_S2 System kontroli kilku pól odpływowych z wykorzystaniem Ex-DPZ_M2 i Ex-DPZ_S2 A(+) B(-) Sygnalizacja zewnętrzna RS485 Sygnalizacja optyczna LED Przewody nieizolowane Ex-DPZ CMP BATERIA 12V 230 V AC Przewody izolowane Układ Holmgreen a A 3 x Ex-DPZ_PP_100 B Ex-DPZ_PP_150 Układ Ferrantiego Komparator Ex-DPZ_CMP i przekładnik prądowy Ex-DPZ_PP_100 L1 L2 L3 L1 L2 L3 Przykładowy schemat przyłączeniowy dla Ex-DPZ_M2

58 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-ML_NBAS_D Moduł automatyki sieciowej ZASTOSOWANIE Wskaźniki zwarcia TRYBY PRACY Sterownik Ex-ML_NBAS_D Moduł automatyki sieciowej Ex-ML_NBAS_D przeznaczony jest do pomiaru prądu z zewnętrznych przekładników zainstalowanych na liniach SN, wykrywania prądów zwarciowych i doziemnych oraz przesyłania informacji o tych zjawiskach do urządzenia nadrzędnego. Urządzenie kontroluje przepływu prądu w trzech fazach, symetrię prądów fazowych oraz dyskryminuje prąd udarowy występujący podczas załączenia linii. Ex-ML_NBAS_D dokonuje pomiaru wartości skutecznej napięcia zmiennego, dlatego musi współpracować z zewnętrznym konwerterem prądu na napięcie. Zakres prądu wejściowego zależy od wybranego wariantu konwertera. Możliwe jest zamówienie wariantu urządzenia współpracującego z konwerterem Ex-ML_ADP_T4, z adapterem Ex-ML_ADP_INT (dopasowującym sygnał z cewek Rogowskiego) lub z przekładnikami prądowymi Ex-DPZ_PP_100. Ex-ML_NBAS_D może pracować w dwóch trybach: Sygnalizacja przepływu prądu zwarciowego Po wykryciu przepływu prądu zwarciowego wysyłana jest sygnalizacja o wystąpieniu tego zjawiska Odłączanie łącznika w przerwach beznapięciowych Po wykryciu przepływu prądu zwarciowego Ex-ML_NBAS_D wysyła sygnalizację o wystąpieniu tego zjawiska, a następnie czeka na przerwę beznapięciową. W zależności od ustawień użytkownika wykonuje sterowanie na wyłącz w określonej przerwie beznapięciowej. Dodatkowo funkcjonalność modułu umożliwia wykonanie zdalnego zablokowania działania automatyki. Ex-ML_NBAS_D do centrum nadzoru przesyła wartości pomiarów fazowych, sygnalizacje pobudzenia od prądu fazowego i od prądu doziemnego, sygnalizacje wyłączenia, numer aktywnego banku nastaw, sygnalizacje zablokowania/odblokowania automatyki, a także awarii sprzętowych czy programowych. Łączność z systemem nadzoru lub z zainstalowaną na stacji telemechaniką, nawiązywana jest poprzez kanał komunikacyjny RS232 lub RS485 w protokole DNP3.0. BUDOWA Obudowa Obudowa z tworzywa sztucznego umożliwiająca montaż urządzeń na szynie TS-35. Wejścia pomiarowe Urządzenie posiada wejścia analogowe do pomiaru prądów fazowych, a także do pomiaru prądu kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Napięcie zasilania Pobór mocy 24V DC, 48V DC, V DC (3 warianty zasilacza) < 1W Obwody sterownicze Napięcie pracy 24V DC Łączność Obudowa Warunki pracy Interfejsy komunikacyjne RS232 / RS485 Protokoły komunikacyjne DNP 3.0 Wymiary korpusu (WxSxG) Masa Pomieszczenie pracy 99 x 71 x 114,5 mm <1kg zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

59 INTELIGENTNE IDEE 59 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór nad rozdzielniami SN Wykrywanie przepływu prądu zwarciowego (zwarcia międzyfazowe i doziemne) Funkcje telemetrii, telesygnalizacji, a także telesterowania Kontrola prądu fazowego, symetrii prądów Dyskryminacja prądu udarowego Możliwość realizacji niektórych funkcji automatyki sieciowej np. automatyka sekcjonująca Sygnalizacja do systemu nadzoru wystąpienia zwarcia z rozróżnieniem zwarcia doziemnego i międzyfazowego Praca w 2 trybach: sygnalizacja przepływu prądu zwarciowego lub sygnalizacja zwarcia i odłączanie w ustalonej przez użytkownika przerwie beznapięciowej Możliwość automatycznego kasowania sygnalizacji pobudzenia wskaźnika przepływu prądu zwarciowego. Łączność z systemem nadzoru/telemechaniką na stacji poprzez kanał RS232 lub RS485 w protokole DNP3.0 Samokontrola stanu pracy urządzenia Sygnalizacja stanu zasilania urządzenia, pobudzenia automatyki, awarii urządzenia - lampki kontrolne Wskaźniki zwarcia Przykładowy schemat przyłączeniowy Ex_ML_NBAS_D

60 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Telemechanika bezprzewodowa Urządzenia przeznaczone do nadzoru niewielkich obiektów energetycznych sieci SN jak i obiektów sieci nn nieposiadających trwałego łącza komunikacyjnego (w szczególności punkty rozłącznikowe i odłącznikowe, rozdzielnie niskiego napięcia). Zapewniają zdalny bezprzewodowy dostęp do obiektów przy wykorzystaniu sieci radiowych.

61 INTELIGENTNE IDEE 61

62 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-SIMON Sterownik z łącznością bezprzewodową ZASTOSOWANIE Telemechanika bezprzewodowa BUDOWA Widok sterownika Ex-SIMON_MT Warianty sterownika Ex-SIMON: Ex-SIMON_MT - z telemechaniką typu Ex-micro łączność poprzez sieć trunkingową, Ex-SIMON_MG - z telemechaniką typu Ex-micro łączność poprzez sieć GSM(GPRS), Ex-SIMON_MU - z telemechaniką typu Ex-micro łączność poprzez sieć TETRA, Ex-SIMON_NT - z telemechaniką typu Ex-ML łączność poprzez sieć trunkingową, Ex-SIMON_NG - z telemechaniką typu Ex-ML łączność poprzez sieć GSM (GPRS), Ex-SIMON_NU - z telemechaniką typu Ex-ML łączność poprzez sieć TETRA, Ex-SIMON_BT- z telemechaniką typu Ex-mBEL łączności poprzez sieć trunkingową, Sterownik Ex-SIMON przeznaczony jest do nadzoru niewielkich obiektów energetycznych lub przemysłowych. W zależności od wyposażenia Ex-SIMON stosuje się do nadzoru rozłącznika słupowego, rozdzielni słupowych średniego napięcia lub stacji energetycznych nieposiadających trwałego łącza komunikacyjnego do zdalnego punktu dyspozytorskiego. Urządzenie pełni rolę telemechaniki oraz sterownika obiektowego komunikującego się z systemami nadzoru poprzez łącza bezprzewodowe. Jest również źródłem energii dla napędu odłącznika. Funkcjonalność urządzenia Ex-SIMON zależy od typu zastosowanej telemechaniki. Ex-SIMON_BG - z telemechaniką typu Ex-mBEL łączność poprzez sieć GSM (GPRS), Ex-SIMON_BU - z telemechaniką typu Ex-mBEL łączność poprzez sieć TETRA, Ex-SIMON_MTG - z telemechaniką typu Ex-micro łączność dwukanałowej poprzez sieć trunkingową/ TETRA oraz sieć GSM, Ex-SIMON_BTG - z telemechaniką typu Ex-mBEL łączność dwukanałowej poprzez sieć trunkingową/ TETRA oraz sieć GSM, Ex-SIMON_GVR - do współpracy z recloserem GVR, Ex-SIMON_KTW - do współpracy z recloserem firmy Tavrida Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu zastosowanej telemechaniki. Obudowa Izolowana termicznie szafka stalowa z blachy nierdzewnej mocowana plecami do ściany bądź słupa, z drzwiami uchylanymi do góry (wersja nasłupowa) bądź na bok (wersja wnętrzowa), wentylowana, ogrzewana, z miejscem na zamocowanie radiotelefonu. Wejścia pomiarowe Urządzenie w zależności od zastosowanej telemechaniki może posiadać wejścia analogowe do pomiaru napięć fazowych, napięcia kolejności zerowej, prądów fazowych, a także prądu kolejności zerowej. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Napięcie zasilania Pobór mocy 230V AC 300 VA Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Napięcie pracy Zależne od zastosowanej telemechaniki Łączność Modemy komunikacyjne GSM (GPRS), TETRA, Trunking Szafka słupowa (WxSxG) 803 x 605 x 340 mm Szafka wnętrzowa (WxSxG) 760 x 600 x 350 mm Obudowa Masa zależna od zastosowanych modułów telemechaniki / komunikacji / zasilania Pomieszczenie pracy otwarte / zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 54 Temperatura pracy od -5 do +45 C Warunki pracy Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

63 INTELIGENTNE IDEE 63 FUNKCJONALNOŚĆ Nadzór i nad rozdzielniami SN (napowietrzne i wnętrzowe) Funkcjonalność zależna od zastosowanej telemechaniki (np. Ex-ML, Ex-micro2, Ex-mBEL, Ex-mBEL_RC) Funkcje telemetrii, telesygnalizacji, a także telesterowania Funkcja koncentratora danych i konwertera protokołów Możliwość realizacji niektórych funkcji automatyki sieciowej Możliwość zabudowy układów do wykrywania przepływu prądu zwarciowego, również urządzeń z zewnętrznymi detektorami zwarć Możliwość zabudowy przetwornicy 24V DC/12V DC do zasilania terminala trunkingowego Podtrzymywanie zasilania telemechaniki - zawiera zasilacz Ex-UPS24VE wraz z akumulatorami Zasilanie napięciem sieciowym ~230V Możliwość zabudowy ograniczników przepięć oraz odgromnika antenowego Możliwość zestawienia łączności z systemem nadzoru poprzez sieć trunkingową (MPT), TETRA bądź GSM(GPRS). Półka do mocowania urządzeń łączności Ilość obwodów wejść/wyjść binarnych zależna od zastosowanej telemechaniki 2 warianty obudowy: szafka wnętrzowa oraz słupowa Grzałka oraz wentylator zabudowane w konstrukcji szafki Ex-SIMON_GVR Ogrzewanie O Wentylacja 230 V Zasilacz Ex-UPS24VE Pomiar temperatury Akumulatory 2 x 12 V 17 Ah I a, I b, I c, 24 V 12 V 24 V RS485 RS V Ex-MHS Telemechanika bezprzewodowa U a, U b, U c 12 V I Sterownik Ex-mBEL_RC_GVR Modem GSM/3G/CDMA Interfejs dzielników pojemnościowych U Sygnalizacja otwartych drzwi Sygnalizacja z reklozera 24 V Szybki przełącznik napędu Moduł sygnalizacji blokady monterskiej Sterowanie Sygnalizacja Sterowanie 244 V Sygnalizacja gotowości zasobnika 24 V Sterowanie napędem 80 V + Ex-PSC300J PANEL STEROWANIA Ex-SPN Ex-SBM 24 V Zasobnik energii Tryb sterowania Schemat funkcjonalny Ex-SIMON_GVR

64 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BSU_N Uniwersalny sygnalizator z kontrolą niskiego napięcia BUDOWA Widok sygnalizatora Ex-BSU_N ZASTOSOWANIE Urządzenia Ex-BSU_N i Ex-BSU_NS stosowane są do kontroli poziomu napięć w rozdzielni nn. W zależności od wybranego wariantu, pozwalają na przesyłanie drogą radiową lub poprzez kanał transmisji szeregowej wybranych sygnałów alarmowych oraz wartości napięć. Umożliwiają monitorowanie położenia styków sygnalizacyjnych. Kontrolują poziom oraz obecność napięć pomiędzy przewodami fazowymi, a przewodem neutralnym. Bateria pozwala na zgłoszenie awarii w przypadku braku napięcia zasilania. Telemechanika bezprzewodowa Urządzenie Ex-BSU_N i Ex-BSU_NS zawiera: 4 wejścia sygnalizacyjne 3 wejścia pomiarowe (napięciowe) Obwody sygnalizacyjne Dla sygnalizacji można stosować najprostsze, stykowe obwody zewnętrzne oraz łączyć je szeregowo. Wejścia napięciowe Wejścia napięciowe służą do detekcji zapadów napięć fazowych. Mogą też służyć do celów pomiarowych. Obudowa Przystosowana do montażu na szynie TS-35 w typowych szafkach rozdzielczych nn zgodnych z norma DIN Szerokość obudowy odpowiada sześciu podstawowym modułom aparatury rozdzielczej (w rastrze 17,5 mm). Modem GSM (opcjonalnie) W wariancie Ex-BSU_N wbudowany jest modem GSM/GPRS (brak kanału transmisji szeregowej RS485). Pozwala on na prowadzenie łączności w kanale pakietowym GPRS. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania Złącze Bateria Napięcie pracy Próg dyskryminacji Prąd wejściowy Złącze Interfejsy komunikacyjne 230 V AC Raster 5,08 mm, do przewodów o maksymalnym przekroju 2,5 mm 12 V 1200 mah 12 V DC 6 V ±1 V 5 ma Raster 5,08 mm, do przewodów o maksymalnym przekroju 2,5 mm Ex-BSU_N Modem GSM/GPRS Ex-BSU_NS RS 485 Protokoły komunikacyjne DNP 3.0 Wymiary urządzenia (WxSxG) Wymiary baterii (WxSxG) 90 x 139 x 60 mm 90 x 35 x 60 mm Materiał PA 6,6 (klasa palności V0 wg UL 94) Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 % Pasma 900 / 1800 MHz GSM (opcjonalnie) Moc nadajnika 900: Class 4 (2W) 1800: Class 1 (1W) Czułość odbiornika 900 / 1800: -108,5 dbm Szybkość transmisji Max. 85,6 kbit/s DL / UL (GPRS) Antena Złącze SMA Karta SIM Rozmiar ID 000 (25 mm x 15 mm) Mini SIM wg IEC 7810:2003 Napięcie pracy 1,8 V / 3 V

65 INTELIGENTNE IDEE 65 FUNKCJONALNOŚĆ Kontrola poziomu napięć w linii 3-fazowej Wykrywanie chwilowych zapadów napięcia Wykrywanie zmian na wejściach stykowych Przesyłanie informacji do systemu nadrzędnego z wykorzystaniem modemu GSM/GPRS (Ex-BSU_N) lub kanału transmisji szeregowej RS485 (Ex-BSU_NS) WARIANTY WYKONANIA Ex-BSU_N Modem GSM / GPRS 3 x U Ex-BSU_NS RS x U ŁĄCZNOŚĆ Informacja o zaniku lub powrocie napięcia którejkolwiek fazy, lub zmianie stanu na dowolnym wejściu, wynikającej np. z przepalenia wkładki bezpiecznikowej bądź otwarcia drzwi, może być przesyłana do centrum nadzoru z wykorzys-taniem modemu GSM/ GPRS lub kanału transmisji RS485 (w zależności od wybranego wariantu urządzenia). Łączność pakietowa umożliwia zintegrowanie sygnalizatora z systemem SCADA. Alarm Rozłącznik GSM/GPRS łączność radiowa SCADA Telemechanika bezprzewodowa Otwarcie drzwi N L1 L2 L3 Moduły kontroli stanu wkładek bezpiecznikowych Uproszczony schemat przyłączeniowy Ex-BSU_N

66 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Sterowniki komunikacyjne Urządzenia przeznaczone do zapewnienia łączności w sieciach radiowych prywatnych (TETRA, tranking MPT), jak i publicznych (GSM, UMTS/3G, CDMA). Urządzenia te zapewniają dostęp do usług transmisji danych pakietowych, wiadomości SMS (sieć GSM), także usługi SDS jak i PD (sieć TETRA).

67 INTELIGENTNE IDEE 67

68 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BRG3 Uniwersalny sterownik komunikacyjny ZASTOSOWANIE Widok modułu komunikacyjnego Ex-BRG3 Ex-BRG3 jest urządzeniem przeznaczonym do zapewnienia łączności pomiędzy sterownikami obiektowymi i systemem nadzoru w radiowych sieciach komunikacyjnych. Wbudowany w urządzenie modem radiowy, kanał Ethernet oraz duży wybór standardów fizycznych łączy i protokołów pozwala na realizację węzła łączności dla obiektu wyposażonego w dużą ilość urządzeń. Sterownik pełni rolę koncentratora danych - zbiera i gromadzi we własnej bazie danych informacje z podrzędnych sterowników obiektowych, modułów wejść/wyjść, a następnie udostępnia je urządzeniom nadrzędnym np. serwerom centrum dyspozytorskiego. Ex-BRG3 jest dostosowany od wymagań bezpieczeństwa informatycznego stawianych najnowocześniejszym systemom IT wspierających metody zabezpieczenia połączeń i szyfrowania danych. Komunikacja może być zabezpieczana wymienianymi kluczami symetrycznymi, asymetrycznymi i certyfikatami w trybach: cyklicznym i na żądanie. Zabezpieczanie komunikacji może też obejmować uwierzytelnianie wprowadzającego zmiany oraz integralność informacji. WARIANTY WYKONANIA Sterowniki komunikacyjne Ex-BRG3 dostępny jest w wariancie podstawowym oraz w wersji z dodatkowymi modułami rozszerzeń. Poprzez dobór odpowiedniego modułu, pozwalającego na zwiększenie funkcjonalności, możliwe jest dostosowanie urządzenia do wymagań obiektu. Moduły rozszerzeń: Moduł komunikacyjny Warianty modułów komunikacyjnych i możliwość ich zwielokrotnienia pozwala dobrać odpowiednią ilość, jak również typ portów do komunikacji przez kanały szeregowe. Dzięki temu można zminimalizować liczbę konwerterów dopasowujących standardy interfejsów. Moduł telemechaniki i telemechaniki z synoptyką Moduły rozszerzenia ilości wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, umożliwiają realizację funkcji telemechaniki, stosowanych do nadzoru niewielkich obiektów elektroenergetycznych. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Obwody Łączność Obudowa sygnalizacyjne sterownicze Napięcie zasilania Pobór mocy Napięcie pracy Wbudowane modemy Interfejsy komunikacyjne Protokoły komunikacyjne Wymiary Masa Wersje obudowy Pomieszczenie pracy Wersja podstawowa Moduł rozszerzenia VDC 15W 24 V 24 V DC GSM/3G ETH, RS 485 / RS 422, RS 232, CLO, PFO, GFO (opcje) DNP3, MST, MODBUS, SPA, IEC /103/104, DLMS, IEC-1107 (smart meter), MAP 27, TETRA-PEI, PPP, TCP, UDP 99 x 45 x 114 mm 99 x 22,5 x 115 mm 1kg Na szynę TS-35 zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Moduły rozszerzeń Max. ilość 4 Warunki pracy Temperatura pracy / przechowywania od -5 do +40 C / od -20 do +60 C Wilgotność względna do 90 %

69 INTELIGENTNE IDEE 69 FUNKCJONALNOŚĆ Zapewnienie łączności między sterownikami obiektowymi i/lub systemem nadzoru Nadzór nad niewielkimi obiektami elektroenergetycznymi Łączność radiowa w sieciach publicznych (GSM/3G) i prywatnych (TETRA, tranking) Możliwość zaimplementowania zaawansowanych mechanizmów bezpieczeństwa informatycznego (m.in. szyfrowanie, uwierzytelnianie - w tym uwierzytelnianie poleceń) zgodne z IEC Wbudowany modem radiowy (GSM/3G) Możliwość wykorzystania usługi PD (łączność pakietowa) oraz SDS-TL przy łączności w sieci radiowej TETRA Możliwość wykorzystania prywatnego APN użytkownika bądź APN Apator Elkomtech przy łączności GSM Elastyczne dopasowanie ilości wejść/wyjść binarnych do specyfiki obiektu Elastyczne dopasowanie ilości portów komunikacyjnych Duża różnorodność interfejsów komunikacyjnych Standardowe protokoły komunikacyjne używane w energetyce Łatwość obsługi dzięki dedykowanemu oprogramowaniu BEL_NAVI, a także dostępowi poprzez stronę www Funkcja menadżera użytkowników System samokontroli pracy urządzenia, sygnalizacja ostrzeżeń Zdalny kanał inżynierski, możliwość zdalnej zmiany oprogramowania Sygnalizacja stanu zasilania urządzenia, połączenia z siecią radiową - lampki kontrolne Możliwość wysyłania przez urządzenie predefiniowanych komunikatów SMS o określonych zdarzeniach alarmowych, także odbierania komend SMS i wysyłania informacji zwrotnej Synchronizacja czasu z serwera SNTP Centrum nadzoru DNP3, IEC Sieć IP Ex- BRG3 Sterowania Diagram funkcjonalny sterownika Ex-BRG3 IEC , DNP3, Modbus Sygnalizacja Urządzenia IED Urządzenia EAZ Sterowniki komunikacyjne BUDOWA Obudowa Wykonana z poliamidu o klasie palności V0, przystosowana do montażu na szynie TS-35 w typowych szafkach rozdzielczych. Kanały łączności Urządzenie posiada szereg interfejsów kanałów komunikacyjnych, których ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu. Obwody sygnalizacyjne i sterownicze Urządzenie posiada szereg wejść sygnalizacyjnych i wyjść sterowniczych, których ilość zależy od wariantu wykonania określonego w zamówieniu.

70 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Sterowniki komunikacyjne Ex-MHS Modem GSM/UMTS ZASTOSOWANIE Ex-MHS jest modułem komunikacyjnym (DCE) o charakte-rze modemu, przeznaczonym do transmisji danych w sieciach komórkowych 2,5G/3G, usług pakietowych: GPRS, EDGE, UMTS, HSPA+ oraz krótkich wiadomości tekstowych SMS. Komunikacja z inteligentnym urządzeniem zewnętrznym (DTE) odbywa się poprzez szeregowy interfejs RS232 protokołem AT. Urządzenie zewnętrzne funkcjonalnie zapewnia zestawienie oraz utrzymanie kanału łączności. Urządzenie wyposażone jest w dodatkowy mikrokontroler sprawdzający stan działania wbudowanego modemu i w razie wykrycia niepoprawnego działania wykonuje procedurę jego restartu. Ex-MHS posiada złącza na dwie anteny GSM - podstawową i dodatkową. Antena dodatkowa służy do poprawy jakości odbioru UMTS. WARIANTY WYKONANIA Widok sterownika Ex-MHS Modem Ex-MHS dostępny jest w czterech wariantach wykonania, różniących się poziomem napięcia zasilającego 24 V DC lub 220 V DC oraz złączem kanału szere-gowego RS232 typu RJ45 lub RJ6/6. BUDOWA Sterowniki komunikacyjne Obudowa Wykonana z poliamidu o klasie palności V0, przystosowana do montażu na szynie TS-35 w typowych szafkach rozdzielczych. FUNKCJONALNOŚĆ Prowadzenie łączności w radiowych sieciach komórkowych 2,5G/3G w trybie danych pakietowych, połączenia modemowego, wiadomości SMS Obsługiwane standardy: GPRS, EDGE, UMTS, HSPA+ Współpraca z urządzeniami zewnętrznymi DTE poprzez interfejs RS232 i protokół AT Bezpośrednia współpraca z urządzeniami rodziny Ex np. Ex-MST2, Ex-micro2, Ex-BEL, Ex-fBEL, Ex-mBEL, Ex-ML Sygnalizacja poziomu sygnału radiowego Lampki kontrolne do szybkiej oceny stanu pracy urządzenia: zasilanie, poprawność działania modemu, status połączenia z siecią Dodatkowe wejście antenowe ANT.DIV- dodatkowa antena polepszająca jakość odbioru sygnału UMTS Automatyczna kontrola stanu działania modemu Karta SIM dostępna po otwarciu obudowy - zwiększone względy bezpieczeństwa Złącze kanału RS232 w dwóch wariantach: RJ45 lub RJ12 Małe gabaryty urządzenia PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania 24V DC/ V DC Pobór mocy 6W GSM Pasma: 900 / 1800 MHz UMTS/HSPA+ Pasma: 900 / 2100 MHz Karta SIM mini SIM wg IEC 7810:2003, ID-000 (25 mm x 15 mm) Typ anteny SMA-F Interfejs do urządzenia DTE RS232 Wymiary urządzenia (WxSxG) 99 x 22,5 x 114,5 mm Masa 0,13 kg Wersje obudowy Montowana na szynie TS-35 Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

71 INTELIGENTNE IDEE 71 Sterowniki komunikacyjne Sterowniki komunikacyjne

72 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Konwertery Urządzenia przeznaczone do konwersji różnych standardów transmisji. Stosowane w przypadku komunikacji sterowników z różnymi interfejsami kanałów komunikacyjnych. Konstrukcja konwerterów umożliwia realizację różnych kombinacji interfejsów komunikacyjnych.

73 INTELIGENTNE IDEE 73

74 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-BG2x Moduł dostępowy do kanałów telemechaniki ZASTOSOWANIE Konwertery Zabezpieczenia i telemechaniki zainstalowane na stacji elektroenergetycznej mogą być wyposażone w dwa kanały łączności: kanał telemechaniki - służący do przesyłania danych telemechanicznych (synoptyka, pomiary, sterowania) z/do urządzenia poprzez koncentrator stacyjny do/z systemu dyspozytorskiego, oraz kanał inżynierski (diagnostyczny) umożliwiający dostęp do informacji typu: odczyt rejestratorów zakłóceń, dziennik zdarzeń, przesył nastaw. Urządzenia Ex-BG2 zapewniają możliwość spięcia kanałów zarówno telemechanicznych jak i diagnostycznych urządzeń Panel przyłączeniowy na bazie modułów Ex-BG2 zainstalowanych w obrębie stacji elektroenergetycznej i przesłanie informacji do systemu nadzoru / komputera inżyniera EAZ jedną, tą samą drogą łączności. Zasada działania urządzenia polega na przetwarzaniu sygnału RS232 na sygnał przesyłany drogą optyczną: światłowodem szklanym lub plastikowym. Ex-BG2 ma budowę modułową. Składa się z modułu Ex-BG2P zawierającego zasilacz i konwerter RS232 oraz z jednego lub więcej (do 8) modułów Ex-BG2M zawierających interfejsy światłowodowe. Moduły Ex-BG2P można ze sobą dowolnie łączyć, dzięki czemu możliwe jest elastyczne dopasowanie do ilości kontrolowanych urządzeń. Ilość urządzeń pracujących w tym samym kanale jest praktycznie nieograniczona. Ex-BG2 może pracować jako: Panel przyłączeniowy - zastosowanie zestawu ExBG2P z modułami Ex-BG2M pozwala na podłączenie urządzeń różnych producentów do małego koncentratora stacyjnego Ex-micro2. Uzyskuje się wtedy moduł zewnętrznego panelu światłowodowego umożliwiającego gwiazdowe, łańcuchowe lub pętlowe podłączenie dużej liczby urządzeń do portów komunikacyjnych koncentratora Ex-micro2 Osprzęt umożliwiający spięcie kanałów diagnostycznych różnych urządzeń i przesłanie informacji tą samą drogą łączności. Urządzenie może pracować w sieciach mieszanych (niekompatybilne urządzenia różnych producentów pracujące na jednym kanale szeregowym), w sieciach połączonych w gwiazdę (funkcja Star Coupler), sieciach z ciemnym sygnałem aktywnym (sieci światłowodowe), a także w sieciach z podwyższonym poziomem bezpieczeństwa dostępu (komutacja kanałów hasłem). BUDOWA Obudowa Wykonana z poliamidu o klasie palności V0, przystosowana do montażu na szynie TS-35 w typowych szafkach rozdzielczych. Moduły funkcjonalne Urządzenie może być wyposażone w szereg modułów interfejsów komunikacyjnych, których ilość zależy od wariantu wybranego w zamówieniu. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Napięcie zasilania V AC Łączność Obudowa Warunki pracy Interfejsy komunikacyjne wejściowe RS232, RS422, RS485, CL +/- 20mA, OC, USB, FL, FH, FS, RF Interfejsy komunikacyjne wyjściowe Wymiary urządzenia (WxSxG) Światłowód szklany HFBR-0400/St, SMA, S.C., FC, światłowód plastikowy HFBR-0500 Pojedynczy moduł 99 x 22,5 x 114,5 mm Masa <1kg Wersje obudowy Pomieszczenie pracy Do montażu na szynie TS-35 zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

75 INTELIGENTNE IDEE 75 FUNKCJONALNOŚĆ Udostępnianie kanałów diagnostycznych i telemechanicznych urządzeń zainstalowanych na stacji jedną, tą samą drogą łączności Zestawienie łączności na jednym kanale dla wielu typów urządzeń wzajemnie niekompatybilnych Możliwość połączenia urządzeń, w których nie ma możliwości nadania numeru sieciowego Pełna izolacja urządzeń i separacja od zakłóceń dzięki łączom światłowodowym Komutacja kanałów hasłem Budowa modułowa - elastyczne dopasowanie do potrzeb klienta, specyfiki obiektu Możliwość pracy jako zewnętrzny panel umożliwiający gwiazdowe, łańcuchowe lub pętlowe podłączenie dużej liczby urządzeń na stacji do koncentratora Ex-BEL ZABEZPIECZENIA I TELEMECHANIKA INNYCH PRODUCENTÓW Bez możliwości nadawania numeru sieciowego Z możliwością nadawania numeru sieciowego SYSTEM NADZORU ZABEZPIECZEŃ Software producenta Osprzęt komunikacyjny BG2P BG2MI Łącze stałe Łącze komutowane GSM/GPRS Ex-MST2 Ex-BG2 jako osprzęt do spięcia kanałów diagnostycznych Konwertery

76 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-CC Konwerter komunikacyjny Konwertery Konwertery komunikacyjne Ex-CC ZASTOSOWANIE Urządzenia Ex-CC przeznaczone są do konwersji standar-dów transmisji szeregowej asynchronicznej. Stosowane są w przypadku, gdy współpracujące urządzenia mają różne interfejsy kanałów komunikacyjnych. Mogą służyć także do wzmocnienia sygnału lub zapewnienia izolacji galwanicznej. TYPY MODUŁÓW Urządzenie Ex-CC składa się z dwóch modułów transmisji danych i modułu zasilania A lub B. OZNAKOWANIE I NAZEWNICTWO Konwerter łącza typu RS232 na pętlę prądową zasilany z napięcia 220 V DC oznakowany jest jako Ex-CC_CL/232/A. EX-CC _ X / Y _Z Moduł X Moduł Y Zasilanie Pętla prądowa +/-20mA CL CL A Konwertery Otwarty kolektor, TTL OC OC B Port USB USB USB RS RS422 (czteroprzewodowy) RS485 (dwuprzewodowy) Światłowód plastikowy Snap-In 650 nm FLP FLP Światłowód szklany ST 820 nm FLG FLG Światłowód szklany ST 1300 nm FH FH Światłowód szklany SC 1300 nm FS FS Radiomodem RF RF PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE A V DC lub V AC Zasilanie Napięcie zasilania B 20 60V DC Łączność Interfejsy komunikacyjne RS232, RS422, RS485, CL +/- 20mA, OC, USB, FL, FH, FS, RF Wymiary urządzenia (WxSxG) 75 x 45 x 107,5 mm Masa <1kg Obudowa Wersje obudowy Do montażu na szynie TS-35 Pomieszczenie pracy Zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy Od -5 do +45 C Warunki pracy Temperatura przechowywania Od -20 do +60 C Wilgotność względna Do 95 %

77 INTELIGENTNE IDEE 77 FUNKCJONALNOŚĆ Konwersja interfejsów komunikacyjnych Dostosowanie standardu transmisji do interfejsu komunikacyjnego podłączanych urządzeń Modułowa budowa konwertera - elastyczność dopasowania do potrzeb Różne wersje modułu zasilacza (DC, AC) Wzmocnienie sygnału transmisji Zapewnienie izolacji galwanicznej Zwiększenie zasięgu przesyłu informacji (np. Ex-CC_232/485) BUDOWA Obudowa Wykonana z poliamidu o klasie palności V0, przystosowana do montażu na szynie TS-35 w typowych szafkach rozdzielczych. Moduły funkcjonalne Dostępny jest szereg modułów interfejsów wejść / wyjść, których typ zależy od wariantu wybranego w zamówieniu. Konfiguracja poszczególnych bloków jest dowolna, dzięki czemu zapewniona jest duża elastyczność w dostosowaniu do potrzeb klienta. Dzięki modułowej budowie konwertera, możliwa jest realizacja różnych kombinacji interfejsów. Ex-mBEL_RC Ex-mBEL_TZ FLP Ex-CC_FLP/485 Przykładowy schemat podłączeniowy Ex-CC_FLP/485 RS232 RS485 Ex-CC_FS/232 FS Ex-ML_NBAS_D RS232 Ex-CC_FS/232 Ex-UPS24VE Ex-mBEL_TZ Konwertery Konwertery Przykładowy schemat podłączeniowy Ex-CC_FS/232 Ex-mBEL Ex-mBEL Ex-mBEL RS485 USB Ex-CC_RF/USB Zdalny nadzór Ex-CC_RF/485 Przykładowy schemat podłączeniowy Ex-CC_RF/485 i Ex-CC_RF/USB

78 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Zasilacze Urządzenia przeznaczone do utrzymania zasilania innych urządzeń w przypadku zaniku zasilania sieciowego. Służą do przetwarzania napięcia przemiennego 230V AC na napięcie 24V DC i kontrolowanego ładowania akumulatorów. Dzięki łączu cyfrowemu zapewniają zdalny nadzór i diagnostykę stanu akumulatorów, informację o obecności napięcia sieciowego czy temperaturze na stacji.

79 INTELIGENTNE IDEE 79

80 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-UPS24VE Zasilacz dla urządzeń telemechaniki Zasilacz Ex-UPS24VE ZASTOSOWANIE Zasilacz Ex-UPS24VE służy do przetwarzania napięcia przemiennego 230 V na napięcie stałe 24 V ładujące akumulatory. Razem z akumulatorami stosowany jest do zasilania urządzeń telemechaniki o poborze prądu nieprzekraczającym 5 A. Przystosowany jest do współpracy z zewnętrznymi szczelnymi akumulatorami kwasowo-ołowiowymi o pojemności do 20Ah. Urządzenie zostało wyposażone w wyświetlacz ciekłokrystaliczny oraz pięć klawiszy funkcyjnych do diagnostyki i konfiguracji urządzenia. Wyświetlane jest napięcie wyjściowe, temperatura akumulatorów, prąd akumulatorów, obecność zasilania, załączenie grzałki lub wentylatora oraz informacje o uszkodzeniach. BUDOWA Obudowa Obudowa zasilacza przystosowana jest do montażu na półce w szafce z akumulatorami. Komunikacja Ex-UPS24VE posiada łącze komunikacyjne, pozwalające podłączyć go do zainstalowanej na obiekcie telemechaniki. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilacze Zasilanie Wyjścia napięciowe Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania 230V AC Pobór mocy 300VA Napięcie 24V Napięcie regulowane w granicach V; Max prąd: 5A Napięcie 12V Napięcie 12,5V; Max prąd: 1A Wymiary korpusu (WxSxG) 140 x 170 x 185 mm Masa <3kg Wersje obudowy Do montażu na półce Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

81 INTELIGENTNE IDEE 81 FUNKCJONALNOŚĆ Ładowanie akumulatorów i podtrzymanie zasilania obwodów w przypadku braku napięcia sieci Współpraca z akumulatorami o pojemności do 20Ah Pomiar prądu ładowania i rozładowania akumulatorów Ograniczenie prądu ładowania akumulatora zgodnie z wartością ustawioną w konfiguracji Pulpit użytkownika z wyświetlaczem LCD i klawiszami funkcyjnymi - konfiguracja i diagnostyka urządzenia Pomiar temperatury dla potrzeb prawidłowej współpracy z akumulatorami Wyświetlanie i przesyłanie do telemechaniki pomierzonej temperatury Wyświetlanie i przesyłanie do telemechaniki napięcia zasilacza Sygnalizowanie pracy z sieci / akumulatorów Sygnalizowanie stanu niskiego napięcia akumulatorów Automatyczne wyłączenie przy krytycznym stanie akumulatorów Możliwość zdalnego wyłączenia zasilacza w przypadku pracy z akumulatorów Zabezpieczenie przed zwarciem na zaciskach akumulatora Sterowanie zewnętrznym ogrzewaniem i wentylacją na podstawie pomiaru temperatury i nastawy ustawionej podczas konfigurowania urządzenia Opcjonalne wyjście 12V do zasilania terminali łączności Łączność z telemechaniką na stacji poprzez LON, RS232 lub RS485 w protokole DNP3.0 Ex-UPS24VE ZASILACZ UPS 230V~ L N + 24V - +24V -24V Q RS485 TEMP + 12V - OGRZEW. WENT. - + Akumulatory 2 x 12V ZASILANIE NAPEDÓW +BAT -BAT Poglądowy schemat przyłączeniowy Ex-UPS24VE Zasilacze

82 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-UPS24VL Zasilacz z podtrzymaniem bateryjnym ZASTOSOWANIE Zasilacz Ex-UPS24VL przeznaczony jest do zasilania urządzeń telemechaniki wymagających niezawodnego podtrzymania pracy przez krótki okres czasu po zaniku napięcia zasilania ~230V. Zasilacz może zasilać urządzenia o poborze prądu nieprzekraczającym 0,5 A. W celu zwiększenia niezawodności podtrzymania zasilania, jako źródło rezerwowego napięcia zostały zastosowane w zależności od wariantu zasilacza: akumulatory kwasowe lub baterie Zasilacz Ex-UPS24VL alkaliczne. Zasilacz Ex-UPS24VL występuje w dwóch wariantach wykonania: Ex-UPS24VL_A wyposażony w bezobsługowe akumulatory kwasowe o pojemności 700mAh. Ex-UPS24VL_B wyposażony w typowe baterie alkaliczne rozmiaru AA (16sztuk) o pojemności 2000mAh. Czas podtrzymania zasilania w przypadku zasilacza Ex-UPS24VL_A zależny jest jedynie od pojemności baterii. Dla zasilacza Ex-UPS24VL_B czas podtrzymania zasilania ograniczony jest do kilkudziesięciu sekund - pozwalając na zgłoszenie awarii do centrum dyspozytorskiego, a następnie obwody wyjściowe są wyłączane w celu ochrony baterii przed całkowitym rozładowaniem. Ciągła kontrola stanu baterii pozwala na sygnalizację konieczności ich wymiany z odpowiednim wyprzedzeniem. BUDOWA Obudowa Obudowa zasilacza przystosowana jest do montażu na listwie TS35. Komunikacja Ex-UPS24VL posiada łącze komunikacyjne, pozwalające podłączyć go do zainstalowanej na obiekcie telemechaniki. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilacze Zasilanie Napięcie zasilania 230V AC Pobór mocy 32VA Wyjścia napięciowe Napięcie 24V Napięcie 27V DC; Max prąd: 0,5A Łączność Interfejsy komunikacyjne RS232, RS485, TTL Protokoły komunikacyjne DNP3.0, MODBUS RTU Wymiary korpusu (WxSxG) 77 x 221 x 70 mm Masa <1,5kg Obudowa Wersje obudowy Na szynę TS-35 Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Warunki pracy Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

83 INTELIGENTNE IDEE 83 FUNKCJONALNOŚĆ Przetworzenie napięcia 230V AC na 27V DC na potrzeby podłączonych urządzeń telemechaniki Bateryjne podtrzymanie zasilania obwodów w przypadku braku napięcia sieci Kontrola napięcia akumulatorów/baterii Przesyłanie do telemechaniki informacji o stanie zasilacza i obecności napięcia zasilającego Sygnalizowanie pracy z sieci / akumulatorów Sygnalizowanie stanu niskiego napięcia akumulatorów/baterii Automatyczne wyłączenie po zadanym czasie ochrona baterii przed całkowitym rozładowaniem Parametryzowany czas działania urządzenia z baterii Łączność z telemechaniką na stacji poprzez interfejs RS232, RS485 lub TTL w protokole DNP3.0 lub MODBUS RTU Łatwa i szybka wymiana baterii/akumulatorów bez konieczności wyłączania urządzenia Ex-UPS24VL 230V~ L N Zasilanie Akumulatory /Baterie Łączność + Wyjście - +24V -24V RS232/RS485/LON Poglądowy schemat przyłączeniowy Ex-UPS24VL Zasilacze

84 SYSTEMY STEROWANIA I NADZORU Ex-UPS24VM Zasilacz dla urządzeń telemechaniki ZASTOSOWANIE Zasilacz Ex-UPS24VM Zasilacz Ex-UPS24VM służy do przetwarzania napięcia przemiennego 230 V na napięcie stałe 24 V ładujące akumulatory. Razem z akumulatorami stosowany jest do zasilania urządzeń telemechaniki o poborze prądu nieprzekraczającym 2 A. Przystosowany jest do współpracy z zewnętrznymi szczelnymi akumulatorami kwasowoołowiowymi o pojemności do 20Ah. Urządzenie zostało wyposażone w wyświetlacz ciekłokrystaliczny oraz pięć klawiszy funkcyjnych do diagnostyki i konfiguracji urządzenia. Wyświetlane jest napięcie wyjściowe, temperatura akumulatorów, prąd akumulatorów, obecność zasilania, załączenie grzałki lub wentylatora oraz informacje o uszkodzeniach. BUDOWA Obudowa Obudowa zasilacza przystosowana jest do montażu na listwie TS35. Komunikacja Ex-UPS24VM posiada łącze komunikacyjne, pozwalające podłączyć go do zainstalowanej na obiekcie telemechaniki. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Zasilacze Zasilanie Wyjścia napięciowe Łączność Obudowa Warunki pracy Napięcie zasilania 230V AC Pobór mocy 100VA Napięcie 24V Napięcie regulowane w granicach V; Max prąd: 2A Napięcie 12V (opcja) Napięcie 12,5V; Max prąd: 1A Interfejs komunikacyjny LON / RS 232 / RS 485 Protokoły komunikacyjne DNP 3.0 Wymiary korpusu (WxSxG) 77 x 221 x 109 mm Masa 2,5kg Wersje obudowy Na szynę TS-35 Pomieszczenie pracy zamknięte Stopień ochrony wg PN EN IP 20 Temperatura pracy od -5 do +45 C Temperatura przechowywania od -20 do +70 C Wilgotność względna do 95 %

85 INTELIGENTNE IDEE 85 FUNKCJONALNOŚĆ Ładowanie akumulatorów i podtrzymanie zasilania obwodów w przypadku braku napięcia sieci Współpraca z akumulatorami o pojemności do 20Ah Pulpit użytkownika z wyświetlaczem LCD i klawiszami funkcyjnymi - konfiguracja i diagnostyka urządzenia Pomiar prądu ładowania i rozładowania akumulatorów Ograniczenie prądu ładowania akumulatora zgodnie z wartością ustawioną w konfiguracji Pomiar temperatury dla potrzeb prawidłowej współpracy z akumulatorami Wyświetlanie i przesyłanie do telemechaniki pomierzonej temperatury Wyświetlanie i przesyłanie do telemechaniki napięcia zasilacza Sygnalizowanie pracy z sieci / akumulatorów Sygnalizowanie stanu niskiego napięcia akumulatorów Automatyczne wyłączenie przy krytycznym stanie akumulatorów Możliwość zdalnego wyłączenia zasilacza w przypadku pracy z akumulatorów Zabezpieczenie przed zwarciem na zaciskach akumulatora Sterowanie zewnętrznym ogrzewaniem i wentylacją na podstawie pomiaru temperatury i nastawy ustawionej podczas konfigurowania urządzenia Opcjonalne wyjście 12V do zasilania terminali łączności Łączność z telemechaniką na stacji Ex-UPS24VM 230V~ L N Zasilanie Łączność Akumulatory Czujnik temperatury + Wyjście - +24V -24V RS232/RS485/LON Poglądowy schemat przyłączeniowy Ex-UPS24VM Zasilacze

86 SYSTEMY IT Oprogramowanie Kompleksowe i niezawodne narzędzie ułatwiające ergonomiczne i intuicyjne prowadzenie ruchu sieci elektroenergetycznej wszystkich poziomów napięć od NN do nn. Oferuje zaawansowane możliwości integracji z aplikacjami stosowanymi w systemach przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej. System zarządzania siecią składa się z: WindEx - systemu czasu rzeczywistego klasy SCADA (Supervisory Control and Data Aquisition System) zapewniający nadzór i sterowanie elementami sieci elektroenergetycznej, zawierający zbiór zaawansowanych funkcji analitycznych i obliczeniowych. WindEx OMS - aplikacje umożliwiające planowanie prac i obsługę zdarzeń awaryjnych w sieciach elektroenergetycznych, dziennik operacyjny. WindEx jest niezbędnym, dostosowanym do potrzeb narzędziem w każdym nowoczesnym przedsiębiorstwie zajmującym się przesyłem, wytwarzaniem i dystrybucją energii elektrycznej

87 INTELIGENTNE IDEE 87

88 SYSTEMY IT WindEx SC System nadzoru sieci elektroenergetycznej ZASTOSOWANIE Wieloekranowe stanowisko nadzoru System WindEx SC jest systemem dyspozytorskim do nadzoru sieci elektroenergetycznej. Zakres zastosowań obejmuje sieci rozdzielcze i przesyłowe operatorów dystrybucji energii elektrycznej. WindEx SC jest systemem czasu rzeczywistego klasy SCADA, umożliwiającym zdalny nadzór i sterowanie urządzeniami sieci elektroenergetycznej wszystkich napięć. Komunikuje się z urządzeniami z wykorzystaniem standardowych protokołów i łącz bezprzewodowych lub stałych. Wspomaga prowadzenie prac na sieci i podejmowanie decyzji w prowadzeniu ruchu sieci. Zawiera zaawansowane analizatory i moduły obliczeniowe, które przyczyniają się do poprawy wskaźników efektywności dostarczania energii do odbiorców. ANALIZATORY Analizatory: zasilania, zwarć, wysp galwanicznych, obwodów, rozpływu uszkodzeń, rozpływu prac brygad, kierunku rozpływu mocy, niedyspozycyjności linii i transformatorów Ostrzeżenie o pracy w pierścieniu Obiekty zasilane z pola w układzie bieżącym i normalnym Obiekty zasilane ze stacji w układzie bieżącym i normalnym Lokalizator uszkodzeń na podstawie wskazań prądów zwarcia CECHY Oprogramowanie Współpraca z urządzeniami telemechaniki i automatyką Do WindEx SC można przyłączyć wszystkie urządzenia systemu Ex oraz urządzenia innych dostawców. Wykorzystywane są standardowe protokoły komunikacyjne z grupy IEC x, DNP3.0, własne (MST, EXLINK) i starszej generacji (tj. DETEC). Dane z obiektów transmitowane są przez kanały szeregowe lub poprzez sieć IP, a także łączność radiową. Obsługa terminali wielomonitorowych i ścian graficznych Okna systemu dostosowane są do wyświetlania na wielu ekranach, w tym na monitorach wielkoformatowych i ścianach graficznych. Dostęp przez WWW Schematy i raporty systemu mogą być udostępniane przez protokół http(s) i standardową przeglądarkę internetową. Współpraca z innymi systemami WindEx SC może udostępniać swoje dane aplikacjom WindEx OMS oraz systemom innych producentów. Współpraca z systemami zarządzania majątkiem sieciowym (GIS, AM) może wykorzystywać warstwę pośrednią. Dostarczane interfejsy są dostosowane do modelu integracyjnego danej organizacji. Interfejs użytkownika Podstawowym elementem interfejsu użytkownika są aktywne schematy grafiki wektorowej: topologiczne i geograficzne. Obsługa warstw i inteligentna zmiana skali zapewniają czytelność informacji. Symbole, style i kolorystyka są dostosowywane do potrzeb użytkownika. Elementy grafiki mogą zostać zdefiniowane i dostarczone zgodnie indywidualnymi wymaganiami klienta. System kontroli uprawnień Operatorzy systemu autoryzowani są mikroprocesorową kartą identyfikacyjną lub przez login i hasło. Uprawnienia przechowywane są w bazie danych. Uprawienia do obiektów mogą być nadawane dynamicznie. Przejęcie kontroli nad obiektem oznacza dostęp do zdarzeń i możliwość wykonywania operacji. Do planowego rozdziału uprawnień dla danej obsady stanowisk można wprowadzać doraźne wyjątki. Indywidualne profile użytkownika Każdy użytkownik może mieć indywidualny profil z zapamiętanym układem położenia i rozmiarami okien oraz widocznością kolumn raportów.

89 INTELIGENTNE IDEE 89 FUNKCJE PODSTAWOWE Autoryzacja kartą identyfikacyjną lub hasłem dostępu Konfigurowalny system rozdziału uprawnień do obiektów Prezentacja aktywnych schematów Manipulowanie obiektami na schematach Prowadzenie sterowań Dziennik zdarzeń bieżących i archiwalnych Alarmowanie dyspozytora Akwizycja i przetwarzanie danych Rejestracja i prezentacja pomiarów FUNKCJE ROZSZERZONE Możliwość pracy w różnych przestrzeniach danych: bieżącej (czas rzeczywisty), retrospektywnej i symulacyjnej Baza prac prowadzonych na sieci: wizualizacja i ewidencja prac brygad i napraw usterek Katalog znaczników operacji dyspozytorskich: zmostkowania, uziemienia, spadek i asymetria napięcia, itp. Wyświetlanie parametrów technicznych elementów sieci Obsługa dyspozytorskich tablic synoptycznych Obsługa przerw w zasilaniu: wyłączenia bieżące i historyczne, stacje niezasilone, wskazywanie miejsc potencjalnych zasileń Arkusz kalkulacyjny online Progi alarmowe KORZYŚCI Wiodący system polskiego producenta dla energetyki Najnowsze standardy Skalowalna i elastyczna konfiguracja Możliwość dostosowania do potrzeb Otwartość i łatwość integracji z innymi systemami Obszar 1 DNP3, Modbus, inne ICCP / TASE2 Serwery zapasowe Centrum nadzoru kanały szeregowe Serwery podstawowe Obszar 2 MAP27, TETRA, GSM/GPRS łączność radiowa IEC DNP3oIP Sieć IP Struktura systemu nadzoru WindEx SC Oprogramowanie PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Platforma serwerów Microsoft Windows Server 20xx, CentOS 5x, 6x i 7x, Red Hat Enterprise Linux System terminali Microsoft Windows XP, 7 i 8.x Obsługiwane protokoły DNP3, MAP27, DETEC, TIDEC, UTJ, MST, Modbus, TCP/IP, IEC , IEC61850 Łączność radiowa Tranking, GPRS, TETRA Możliwość retransmisji IEC (ICCP/TASE2), nadajnik DNP3 Model opisu danych topologicznych IEC :2003 Standardy integracyjne IEC Stosowane standardy XML, XPATH, XQUERY, SVG Technologie C++, szybka i wydajna baza obiektowa

90 SYSTEMY IT WindEx SP System nadzoru sieci przemysłowych ZASTOSOWANIE Widoki przykładowych ekranów interfejsu użytkownika System WindEx SP dedykowany jest dla zakładów przemysłowych. Jest systemem klasy SMS (SCADA Management System). Umożliwia zdalny nadzór i sterowanie urządzeniami sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa z rozdzielni wszystkich poziomów napięć. W tym głównych stacji zasilania i stacji oddziałowych SN/nn, zasilających urządzenia technologiczne i inne odbiory. Może być używany przez dyspozytorów mocy w centrum nadzoru, jak również na innych stanowiskach inżynierskich monitorujących elementy infrastruktury elektroenergetycznej w poszczególnych wydziałach. KORZYŚCI Skalowalna i elastyczna konfiguracja Najnowsze standardy Możliwość dostosowania do potrzeb Otwartość i łatwość integracji z innymi systemami Sprawdzone rozwiązania w przedsiębiorstwach różnych branż: paliwowa, huty, kopalnie i inne Oprogramowanie CECHY Współpraca z urządzeniami telemechaniki i automatyką Do systemu można przyłączyć wszystkie urządzenia systemu Ex oraz urządzenia innych dostawców. Wykorzystywane są standardowe protokoły komunikacyjne: DNP3, Modbus i IEC x. Dane z obiektów mogą być transmitowane przez kanały szeregowe, sieć LAN, a także łączność bezprzewodową. Obsługa terminali wielomonitorowych i ścian graficznych Okna systemu dostosowane są do wyświetlania na wielu ekranach, w tym na monitorach wielkoformatowych i ścianach graficznych. Współpraca z innymi systemami WindEx SP udostępnia lub pobiera dane aplikacji systemów innych producentów. Współpracuje z systemami zarządzania majątkiem (AM) oraz eksploatacji i utrzymania technicznego, a także sterowania procesami technologicznymi (PI) poprzez interfejsy dedykowane lub z wykorzystaniem warstwy pośredniej i korporacyjnej szyny danych. Dostarczane interfejsy są dostosowane do modelu integracyjnego przyjętego w organizacji. Interfejs użytkownika Podstawowym elementem interfejsu użytkownika są aktywne schematy grafiki wektorowej. Obsługa warstw i inteligentna zmiana skali zapewniają czytelność informacji. Symbole, style i kolorystyka są dostosowywane do potrzeb użytkownika. Elementy grafiki mogą zostać zdefiniowane i dostarczone zgodnie indywidualnymi wymaganiami klienta. Indywidualne profile użytkownika Każdy użytkownik może mieć indywidualny profil z zapamiętanym układem położenia i rozmiarami okien oraz widocznością kolumn raportów. W każdej chwili jest możliwość przełączania wersji językowej z polskiego na angielski.

91 INTELIGENTNE IDEE 91 FUNKCJE PODSTAWOWE Akwizycja, przetwarzanie danych i sterowanie elementami sieci Obsługa terminali dyspozytorskich i inżynierskich Zabezpieczanie dostępu hasłem lub kartą identyfikacyjną Monitorowanie stanu sieci zakładowej odwzorowanego na aktywnych schematach synoptycznych Raporty podręczne i zestawienia przekrojowe z danych bieżących i archiwalnych Podsystem alarmowania wg kategorii ważności Rejestrator pomiarów krótko- i długookresowy Wykresy przebiegów pomiarowych Śledzenie ramki czasu Śledzenie próbek Śledzenie trendów Eksport danych do HTML, XML i CSV Wprowadzanie wartości prognozowanych Strażnik mocy FUNKCJE ROZSZERZONE Kontrola zużycia i rozliczanie energii Wyliczanie i prezentacja zużycia surowców Odczyty nastaw i parametrów zabezpieczeń Wyświetlanie parametrów technicznych elementów sieci Obsługa dyspozytorskich tablic synoptycznych Przełącznik wersji językowych: polski, angielski Arkusz kalkulacyjny online Progi alarmowe Centrum lokalne Wydział 1 Centrum lokalne Wydział 2 Centrum nadzoru Obiekt A Obiekt C Obiekt B Sterownik Sterownik Obiekt D DNP3, IEC , Modbus, MST, inne Struktura systemu nadzoru WindEx SP w zakładzie przemysłowym PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Serwery zapasowe Serwery podstawowe Oprogramowanie Platforma serwerów Microsoft Windows Server 20xx, CentOS 5x, 6x I 7x, Red Hat Enterprise Linux System terminali Microsoft Windows XP, 7 i 8.x Obsługiwane protokoły DNP3, IEC , MST, MAP27, Modbus, IEC61850 Model opisu danych topologicznych IEC :2003 Stosowane standardy XML, XPATH, XQUERY, SVG Technologie C++, baza obiektowa

92 SYSTEMY IT WindEx ST System nadzoru stacji elektroenergetycznej ZASTOSOWANIE Przykładowe schematy stacji i pola WindEx ST to oprogramowanie nadzoru stacji elektroenergetycznej. Umożliwia sterowanie i monitorowanie urządzeń rozdzielni i pól. Wspomaga pracę dyżurnych stacji i służb utrzymania technicznego. Jest przeznaczony dla lokalnego centrum nadzoru jako HMI (Human Machine Interface). Może też być stosowany jako narzędzie kontroli i okresowej diagnostyki pracy stacji bez stałej obsługi. Zarówno lokalnie, jak i zdalnie WindEx ST dostarcza szegółowe informacje z danych bieżących i historycznych. Lokalne centrum nadzoru stacji udostępnia funkcjonalności, które nie są implementowane w zdalnych systemach nadrzędnych i które są wykonywane tylko z poziomu stacji. Oprogramowanie CECHY WindEx ST jest systemem klasy SCADA. Dane z obiektu są przetwarzane i prezentowane na schematach synoptycznych. System komunikuje się z urządzeniami poprzez standardowe protokoły i sieć IP lub kanały szeregowe. Do systemu można przyłączyć wszystkie urządzenia systemu Ex oraz urządzenia innych dostawców. Architektura systemu jest skalowalna. Najprostsza struktura może składać się z jednego serwerterminala. Bardziej rozbudowane systemy stacyjne zaprojektowane są w oparciu o dwa serwery (zwykle HMI i WEB serwer). Taka architektura pozwala wzajemnie rezerwować dane i udostępniać je użytkownikom. Dane prezentowane są bezpośrednio w terminalu lub przez usługi WWW. Na animowanych schematach graficznych wyświetlany jest aktualny stan pracy elementów obiektu w czasie rzeczywistym. Wszystkie schematy są w pełni skalowalne. System zapewnia łatwą nawigację. Poruszanie się pomiędzy dokumentami możliwe jest przez lokalne menu, przyciski menu okna oraz przyciski terminala. Operator ma do dyspozycji pasek narzędziowy z zakładkami bezpośredniego dostępu do wybranych dokumentów. Okna identyfikowane są poprzez nazwę obiektu, lub funkcję (dziennik zdarzeń, lista alarmowa) widoczną na pasku okna i w liście raportów. Sygnalizacja zmiany stanu elementów stacji może odbywać się za pomocą różnych środków wizualizacyjnych i dźwiękowych. Dostęp do systemu zabezpieczony jest systemem kontroli uprawnień. Kontrola dostępu do systemu odbywa się za pomocą kart mikroprocesorowych lub loginu i hasła. Uprawnienia każdego z operatorów zapisane są w bazie danych systemu. Wszelkie manipulacje na schematach (animacja, sterowanie itp.) są zarejestrowane z danymi osoby wykonującej przełączenia. W przypadku niepoprawnego logowania lub braku uprawnień system odmówi wykonania czynności. Centralną częścią systemu jest obiektowa baza danych czasu rzeczywistego. Zapewnia dużą szybkość działania i replikację danych na poziomie aplikacyjnym. Pozwala to uzyskać wymagany poziom wydajności i niezawodności systemu.

93 INTELIGENTNE IDEE 93 FUNKCJE PODSTAWOWE Akwizycja danych ze sterowników stacyjnych Synoptyka stanów i pomiarów Sterowania Rejestracja i prezentacja zdarzeń Rejestracja i prezentacja alarmów Generowanie sygnałów ostrzegawczych i alarmowych Ustawianie stanów sygnałów i pomiarów przez operatora Generowanie raportów i zestawień Wykresy przebiegów pomiarów Wydruk schematów, dziennika zdarzeń i innych raportów FUNKCJE ROZSZERZONE Wizualizacja blokad i przebiegu sekwencji sterowań (automatycznych i krok po kroku) Obsługa zdarzeń z parametrem (np. prąd i odległość od miejsca zwarcia) Alarmowe progi pomiarowe Obliczenia arytmetyczne i logiczne w czasie rzeczywistym Wizualizacja architektury systemu z diagnostyką stanu łączy Wizualizacja stanu pracy automatyk stacji Schematy rozdzielni potrzeb własnych Kopiowanie sformatowanego dziennika na inny nośnik Zdalny nadzór Dostęp przez WWW Urządzenia IED Automatyka EAZ Koncentrator Sterownik stacyjny sygnalizacja pomiary sterowania WindEx ST Centra Nadzoru Centra Nadzoru Centrum Nadzoru Dostęp WWW PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE Architektura systemu Komputer Klasy PC, jeden lub wiele monitorów LCD System operacyjny Windows Montaż Jako stanowisko desktop lub montaż w szafie przemysłowej 19 Obsługiwane protokoły DNP3, IEC , MST, MAP27, Modbus, IEC61850 Model opisu danych topologicznych IEC :2003 Stosowane standardy XML, XPATH, XQUERY, SVG Technologie C++, baza obiektowa Oprogramowanie

94 SYSTEMY IT WindEx TX Komunikacja między systemami SCADA System obiektowy IEC IEC System obiektowy DNP3.0 MODBUS System obiektowy IEC IEC SCADA SCADA WindEx IEC DNP3.0 Translator WindEx TX TASE.2 MODBUS DNP3.0 TASE.2 Translator WindEx TX TASE.2 WAN WAN TASE.2 TASE.2 TASE.2 Translator WindEx TX MODBUS DNP3.0 SCADA SCADA SCADA Wykorzystanie protokołu TASE.2 do komunikacji pomiędzy systemami SCADA Wykorzystanie urządzeń z protokołem TASE.2 do komunikacji pomiędzy systemami SCADA ZASTOSOWANIE WindEx TX zapewnia wymianę danych między systemami SCADA różnych producentów. Komunikacja jest realizowana za pomocą protokołu ICCP/TASE.2 zgodnie z normą IEC Obejmuje cykliczną wymianę danych pomiarowych, sygnalizacji oraz sterowań, a także zdalne operacje makietowe nastawiania wartości elementu. Oprogramowanie ARCHITEKTURA Wymiana danych jest dwukierunkowa. Oznacza to, że w jednym łączu komunikacyjnym można wymieniać dane w obu kierunkach. Łączność zorganizowana jest z wykorzystaniem zdefiniowanych zestawów danych (list pomiarów) zgodnie z ustalonym harmonogramem transferów danych. Protokół ICCP/TASE2 (Inter-Control Center Communications Protocol, Telecontrol Application Service Element 2;) wymaga łącza sieci IP i zbudowany jest w oparciu o stos warstw ISO i protokoły ACSE i MMS. ACSE Association Control Service Element MMS Manufacturing Message Specification ISO OSI Open Systems Interconnection TCP/IP Transmission Control Protocol/Internet Protocol TASE.2 IEC ACSE MMS ISO APPLICATION Warstwy ISO ISO PRESENTATION ISO SESSION TCP/IP Sieć IP Lokalizacja protokołu TASE.2 w modelu ISO OSI ORGANIZACJA ŁĄCZNOŚCI WindEx TX zapewnia niezawodną transmisję zdarzeń w układzie rozproszonej redundantnej bazy danych do wielu odbiorców przez wielokanałowe połączenia TASE.2. System wspiera zarówno model pracy jednoczesnej wielokanałowej jak i model pracy jednokanałowej z zimną rezerwą aktywną po stronie źródłowej. Rezerwa pracuje w trybie automatycznym i nie wymaga przełączeń ręcznych. W kierunkach do nadrzędnych systemów WindEx można stosować tryb pracy jednoczesnej wielokanałowej.

95 INTELIGENTNE IDEE 95 WSPÓŁPRACA Z SYSTEMEM DYSPOZYTORSKIM WindEx TX współpracuje z obiema wersjami systemu WindEx. Dla WindEx SC 2.0 (CIM) proces przygotowania danych jest zautomatyzowany. System WindEx rozsyła odebrane z telemechaniki i innych źródeł zdarzenia i kolejkuje je w każdym węźle, w którym zdefiniowano nadajnik TASE.2. W przypadku braku aktywności wszystkich łączy do systemu nadrzędnego, system WindEx gromadzi kompletną listę zaległych zdarzeń w każdym węźle. SPRZĘTOWY TRANSLATOR PROTOKOŁÓW Do translacji protokołów można użyć urządzenie Systemu Ex, jako element pośredniczący. Baza danych urządzenia np. Ex-mBEL_COM jest pośrednią warstwą umożliwiającą zbudowanie tabeli translacji. Do przygotowania tabeli translacji jest wykorzystywany specjalizowany edytor ExCfgEd dostarczany wraz z urządzeniem. Użytkownik ma możliwość zdefiniowania dowolnych zestawów danych oraz odtworzenie modelu topologicznego nadzorowanych obiektów. W obiektach wyposażonych w system SCADA, który nie obsługuje komunikacji w protokole TASE.2, można wykorzystać istniejące jednostki telemechaniki Systemu Ex (Ex-MST2, Ex-micro2). Pozwala to na łatwą rozbudowę funkcjonalności istniejącego systemu obiektowego do narastających wymagań w zakresie wymiany danych pomiędzy systemami SCADA. Oprogramowanie

96 SYSTEMY IT WindEx GEO Prezentacja sieci na podkładach mapowych Sieci WN, SN i nn na podkładzie wektorowym Sieci WN, SN i nn na podkładzie ortofotomapy ZASTOSOWANIE Animowane symbole graficzne pozycji wozów pogotowia i zgłoszeń odbiorców WindEx GEO jest systemem wizualizacji danych przestrzennych modelu sieci elektroenergetycznej w postaci warstw na statycznym podkładzie mapowym. Umożliwia prezentację przebiegu linii w terenie wraz z wizualizacją rozpływu zasilania. Mapy serwera mogą być wykorzystywane przez aplikacje innych systemów poprzez standardowe interfejsy OGC WMS i ARS. Serwer mapowy może pracować jako samodzielna baza danych i udostępniać całej organizacji informacje o obiektach geograficznych. SERWER MAPOWY Oprogramowanie Serwer Mapowy dostarcza usługi do wizualizacji danych przestrzennych. Podkład mapowy może obejmować drogi, ulice z nazwami, miejscowości z obrysami budynków, lasy, jeziora, rzeki oraz zdjęcia lotnicze lub satelitarne. Serwer Mapowy daje na wyjściu gotowe do wyświetlenia w przeglądarkach statyczne obrazy w postaci tzw. kafelków. Silnik serwera generuje obraz mapy zgodnie z ustawionymi przez operatora wymaganiami, określającymi wybraną warstwę podstawową i użyte nakładki. W szczególności na ortofomapie może być nałożona sieć np. niskiego napięcia. Serwer akceptuje standardowe formaty wejściowe wektorowe: ESRI shapefile, Polish Map Format oraz rastrowe: Geo- TIFF, PNG, JPEG. Dane geoprzestrzenne wykorzystywane przez Serwer Mapowy mogą być zapisane w różnych układach odniesienia opartych o różne odwzorowania (Gauss-Krüger, UTM) na różne elipsoidy (GRS80. WGS84, Krasowski 1940). W szczególności akceptuje dane zapisane w układzie współrzędnych płaskich prostokątnych Państwowego Układu Współrzędnych Geodezyjnych: PUWG2000, PUWG1992, a także systemu odniesień przestrzennych 1965/5 oraz innych popularnych w nawigacji GPS układów odniesienia (WGS84) i siatek (UTM). PRZEGLĄDARKA MAP Przeglądarka danych przestrzennych jest udostępniana w terminalu Ex. Użytkownik ma możliwość samodzielnego skomponowania własnej mapy przy wykorzystaniu niezależnych źródeł danych, pochodzących od różnych dostawców. W szczególności jako warstwy podstawowej można użyć np. zdjęcia satelitarne (ortofotomapy), którymi organizacja dysponuje lub do których ma zapewniony dostęp w internecie. Warunkiem korzystania z publikowanych źródeł zdalnych jest dostęp do internetu ze stacji roboczej, na której uruchamiana jest przeglądarka map lub za pośrednictwem usług pośredniczących serwera mapowego.

97 INTELIGENTNE IDEE 97 FUNKCJONALNOŚĆ Prezentacja stanu sieci WN, SN i nn na różnych podkładach mapowych (wektorowe, bitmapowe) Prezentacja symboli operacji dyspozytorskich i zdarzeń z nadzorowanego obszaru Wyświetlanie informacji eksploatacyjnych o obiekcie Komponowanie map z dostępnych warstw Usługi proxy do ogólnodostępnych zasobów internetowych (np. Geoportal, Google maps, OpenStreetMap,...) Konwersja danych pomiędzy różnymi układami odniesienia Zapewnianie pokrywania się danych wektorowych z obrazem satelitarnym Przewijanie, skalowanie i przełączanie warstw Automatyczne znikanie szczegółów w zależności od skali Obsługa zapytań zgodnych ze specyfikacją OGC WMS WindEx GEO Systemy zewnętrzne Serwer mapowy Przeglądarka map System dyspozytorski Dane przestrzenne GIS Dane eksploatacyjne AM Dane adresowe SIA Warstwy wektorowe Statyczne podkłady mapowe Ortofotomapy WMS ARS Dane o stanie sieci SCADA Dane o pracach OMS Dane z terenu GPS WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI Schemat pozyskiwania i prezentacji informacji Współpraca z systemem dyspozytorskim Przeglądarka map geo udostępnia usługi systemu dyspozytorskiego: m.in. dziennik zdarzeń, wizualizację rozpływu zasilania w czasie rzeczywistym oraz dynamiczne symbole prac brygad, lokalizacji wozów pogotowia oraz zgłoszeń telefonicznych odbiorców. Z wybranego na schemacie geograficznym elementu punktowego (stacja/łącznik) oraz odcinka linii np. kablowej można przeskoczyć na schemat topologiczny. Ze schematu ideowego sieci można wywołać mapę geograficzną i bezpośrednio z niej wykonać żądaną operację, zachowując kontekst obiektu. Współpraca z systemami zarządzania majątkiem AM i GIS WindEx-GEO integruje się z systemami informacji przestrzennej GIS i systemów zarządzania majątkiem (Asset Management) różnych dostawców. Informacje eksploatacyjne o wskazanym elemencie sieci są wyświetlane w dymku podpowiedzi systemowej. Współpracuje m.in. z systemem SONET firmy Sygnity, EL.GIS firmy Globema oraz przede wszystkim z SID firmy Apator Rector. Oprogramowanie Prezentacja tego samego odcinka linii niskiego napięcia na schemacie topologicznym oraz na podkładzie geograficznym. Symbole usterki i prac brygad oraz wyładowań atmosferycznych do ziemi i w chmurach.

98 SYSTEMY IT WindEx LVS System nadzoru sieci niskiego napięcia Sieć nn na schemacie topologicznym. Sieć nn na schemacie geograficznym. Sieć nn na podkładzie ortofotomapy. ZASTOSOWANIE WindEx LVS służy do gromadzenia, przetwarzania oraz wizualizacji danych sieci niskiego napięcia. Jest integralną częścią systemu dyspozytorskiego. Wspomaga pracę służb nadzoru i eksploatacji sieci. Współpracując z systemem WindEx SCADA WN/SN, umożliwia pełną analizę stanu zasilenia do poziomu miejsca dostarczania energii MDE. CECHY Oprogramowanie Interfejs użytkownika Użytkownik pracuje na aktywnych planszach grafiki systemu WindEx. Elementy grafiki, w tym symbole, kolorystyka elementów i tła mogą być dostosowane do indywidualnych wymagań klienta. Dostęp i uprawnienia WindEx LVS jest systemem wielodostępnym. Do systemu można podłączyć dowolną liczbę terminali. Użytkownicy uwierzytelniani są na podstawie loginu i hasła lub karty mikroprocesorowej. Każdy z użytkowników ma przypisany zakres uprawnień. Operacje użytkownika Użytkownikowi udostępniane są funkcje aktywnego oddziaływania na schemat, w tym poprzez ręczne manipulacje i znaczniki makietowe, a także opcjonalnie telesterowania. Raportowanie zmian Wszelkie akcje związane ze zmianą stanu obiektów zapisywane są na bieżąco w dzienniku zdarzeń. Użytkownikowi udostępniany jest zestaw raportów podręcznych i przekrojowych z danych bieżących i historycznych. Indywidualne ustawienia zakresu przedstawiania informacji zapisywane są w profilach użytkownika. SCHEMATY SIECI nn Użytkownikowi udostępniane są dwa typy schematów. Topologiczne pokazują wzajemne połączenia urządzeń przewodzących. Schematy geograficzne prezentują sieć nn na podkładach mapowych (warunkiem jest zainstalowanie aplikacji WindEx GEO). Obydwa typy schematów są graficznym odwzorowaniem stanu sieci niskiego napięcia danego obszaru z elementami ułatwiającymi komunikację operatora z systemem. Ma on zapewnione szybkie przemieszczanie się pomiędzy schematami. Dla obiektu ze schematu topologicznego sieci można wywołać odpowiadający mu schemat geograficzny, a z wybranej na schemacie geograficznym stacji lub linii można przeskoczyć na schemat topologiczny.

99 INTELIGENTNE IDEE 99 FUNKCJE Odwzorowanie bieżącego stanu sieci nn Prezentacja schematów topologicznych sieci niskiego napięcia Zmiany stanów łączników i wkładek bezpieczników Rejestrowanie wprowadzonych zmian Prezentacja symboli operacji dyspozytorskich Wyświetlanie informacji eksploatacyjnych o obiekcie Możliwość prezentacja sieci nn na schematach geograficznych Przeskoki między schematami różnych typów Prezentacja danych pochodzących z innych systemów Selektory obiektów Tworzenie raportów i zestawień Przewijanie, skalowanie i przełączanie warstw Automatyczne ukrywanie szczegółów w zależności od skali Prezentacja danych retrospektywnych, Odstępstwa od układu normalnego Symulacje wyłączeń Analizy rozpływowe GENERACJA SCHEMATU Schemat sieci nn może być generowany automatycznie lub ręcznie. Do generacji automatycznej wykorzystuje się dane topologiczne z modelu sieci oraz dane przestrzenne. Wynikiem działania zaawansowanych algorytmów przetwarzających jest schemat topologiczny, który zawiera powiązania elektryczne elementów sieci nn tj. stacje i odcinki linii, słupy, mufy, złącza kablowe etc. WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI Dzięki ścisłemu powiązaniu aplikacji systemu WindEx, moduł obsługi niskiego napięcia automatycznie odwzorowuje na schematach stan łączników w stacjach SN/nn i rozpływ zasilania (uziemienia) po sieci nn. Dane serwera adresowego mogą służyć powiązaniu miejsca zakłócenia ze zgłoszeniami odbiorców oraz zdarzeniami, które mogą być potencjalną przyczyną zakłócenia. Schemat sieci nn wygenerowany automatycznie na podstawie danych GIS Współpraca z WindEx SCADA WN/SN WindEx LVS jest w pełni zintegrowany z WindEx SCADA WN/SN. Zachowuje podział kompetencji na obszary nadzorowania obiektów. Z sieci SN przenoszone są stany zasilania z transformatorów SN/nN. Wyłączona po stronie SN stacja może być zasilona od strony nn. Współpraca z WindEx GEO Sieć niskiego napięcia może być wyświetlana na różnych podkładach, udostępnianych przez serwer mapowy WindEx GEO. W szczególności warstwą podstawową mogą być zdjęcia satelitarne (ortofotomapy). Współpraca z WindEx EDZOP Integracja z aplikacją WindEx EDZOP umożliwia wykonywanie dwuetapowych operacji łączeniowych oraz wyświetlanie symboli i danych z bazy prac. W szczególności wizualizacja obejmuje symbole prac brygad i uziemień przenośnych. Współpraca z WindEx AWAR Użytkownik może ustawić na schemacie symbol usterki/uszkodzenia, których opis wypełnia korzystając z funkcji aplikacji WindEx AWAR. Pełny opis jest widoczny po kliknięciu w symbol usterki, a skrócony jest wyświetlany w dymku podpowiedzi systemowej. Współpraca z systemami zarządzania majątkiem AM i GIS WindEx LVS najefektywniej działa w warunkach ścisłego zintegrowania z systemami informacji przestrzennej GIS i zarządzania majątkiem (Asset Management). Oprócz lokalizacji pozyskiwane są istotne dla dyspozytora dane i parametry obiektów. Informacje eksploatacyjne o wskazanym elemencie sieci są wyświetlane w dymku podpowiedzi systemowej. Takie rozwiązanie zapewnia wysoki komfort użytkowania, bez konieczności ciągłego przenoszenia się między systemami. WindEx LVS integruje się z systemami GIS i AM różnych dostawców. Współpracuje m.in. z systemem SONET firmy Sygnity, EL.GIS firmy Globema i przede wszystkim z systemem SID firmy Apator Rector. Oprogramowanie

100 SYSTEMY IT WindEx AWAR Ewidencja zdarzeń w sieci Lista alarmowa zdarzeń sieciowych ZASTOSOWANIE WindEx AWAR służy do przetwarzania informacji o zdarzeniach w sieci elektroenergetycznej nadzorowanej przez system WindEx. Obejmuje planowe i nieplanowe zdarzenia w sieci WN, SN i nn, które skutkowały przerwą w dostawie energii dla odbiorców oraz usterki/uszkodzenia, które nie powodowały przerw. Aplikacja jest przeznaczona dla pracowników dyspozycji mocy i eksploatacji sieci w spółkach dystrybucyjnych, nadzorujących czas przerw w zasilaniu i wskaźniki awaryjności. CECHY Oprogramowanie Dostęp i uprawnienia WindEx AWAR jest aplikacją sieciową. Komunikacja jest zabezpieczana technologią SSL, połączenia są szyfrowane (https) a strony aplikacji intranetowej są chronione certyfikatem uwierzytelniającym. Z funkcji aplikacji mogą korzystać zdefiniowani w systemie użytkownicy poprzez przeglądarkę internetową i terminal Ex. Użytkownicy są uwierzytelniani na podstawie loginu i hasła lub karty mikroprocesorowej. Przy autoryzacji kartą identyfikacyjną uprawnienia do obiektów topologicznych przydzielane są dynamicznie. Automatyczne grupowanie zdarzeń WindEx AWAR wykorzystuje dane z systemu SCADA Ex, dzięki czemu udostępnia informacje o wyłączeniach na bieżąco. Niektóre funkcje działają automatycznie według określonego algorytmu np. grupowanie wyłączeń i dekretowanie jako planowe bądź nieplanowe. Na zdarzenie składa się jedno lub wiele wyłączeń. Grupowane są przez system za pomocą zaimplementowanych algorytmów lub przez użytkownika. Algorytmy grupujące obejmują typowe cykle np. podwójny lub nieudany SPZ. Śledzenie procesu usuwania awarii WindEx AWAR umożliwia prowadzenie ewidencji zdarzeń w sieci i śledzenie procesu likwidacji awarii. Status awarii, czas trwania oraz ilość wyłączonych odbiorców można na bieżąco śledzić na liście alarmowej. Monitorowane są kolejne etapy przywracania zasilania i skojarzone ze zdarzeniem przełączenia, prowadzące do częściowego lub całkowitego zasilenia odbiorców. Raporty, zestawienia, statystyki Użytkownikowi udostępniany jest zestaw raportów i statystyk do wykonywania różnego rodzaju analiz: Statystyka wyłączeń punktów zasilanych Wskaźniki SAIDI, SAIFI, MAIFI, CAIDI Wskaźniki dla dyspozytorów Awaryjność sieci SN Godzinowy i dobowy stan ograniczeń sieci Dobowy stan ograniczeń sieci Dane źródłowe do obliczenia wskaźników dla URE WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI WindEx AWAR jest składnikiem systemu zarządzania przerwami w zasilaniu WindEx OMS. Pobiera dane z systemu dyspozytorskiego, innych aplikacji WindEx lub z systemów zintegrowanych. WindEx AWAR AWAR Centralny PLAN SCADA Systemy zewnętrzne Moduły oprogramowania współpracujące z AWAR3

101 INTELIGENTNE IDEE 101 FUNKCJE Automatyczna rejestracja zdarzeń w sieci WN, SN i nn Automatyczne cechowanie zdarzeń według ich typu Korekta rzeczywistego czasu początku i końca wyłączenia Wyliczanie czasów przerw oraz niedostarczonej energii Wyliczanie wskaźników SAIDI, SAIFI, MAIFI, CAIDI Eksport wskaźników w postaci gotowej do publikacji w sieci Monitoring procesu usuwania awarii i obiegu informacji Rejestr usterek powiązanych ze zdarzeniem sieciowym Edytor ważnych wydarzeń Grupowanie zdarzeń - automatyczne i ręczne z możliwością rozgrupowania Obliczanie statystyk do analiz Wymiana danych z innymi systemami Współpraca z WindEx PLAN WindEx AWAR opcjonalnie współpracuje z aplikacją WindEx PLAN w zakresie kojarzenia pracy planowanej ze zdarzeniem sieciowym. Zarejestrowane w WindEx AWAR wyłączenie jako planowe, można połączyć z konkretnym zgłoszeniem w WindEx PLAN. Współpraca z systemem dyspozytorskim WindEx AWAR jest ściśle zintegrowany z systemem SCADA Ex. Współpraca z systemem dyspozytorskim obejmuje: Pobieranie informacji o przerwach w zasilaniu Animowanie symboli na planszach graficznych Pobieranie opisu obiektu wskazanego na schemacie Przeskok na mapę do miejsca awarii Współpraca z systemem AWAR Centralny Przypisanie planowanej pracy do zdarzenia sieciowego Dane o zdarzeniach sieciowych wprowadzane w WindEx AWAR, mogą być przekazywane do aplikacji AWAR Centralny dedykowanej dla koncernów energetycznych wyliczających scentralizowane wskaźniki. Współpraca z WindEx PGB Gdy nastąpi odstawienie awaryjne, aplikacja PGB umożliwia zapisanie awaryjnego odstawienia generatora do planu RUPP i skorelowanie rzeczywistego czasu odstawienia z planowanym. Współpraca z systemami zewnętrznymi Aplikacja ma zdolność wymiany informacji z systemami innych dostawców np. zarządzania majątkiem. Można ją również skonfigurować do współpracy z programem nadrzędnym obliczania wskaźników innych dostawców. REJESTRACJA I OPIS ZDARZEŃ W SIECI Rejestrowane są zdarzenia wynikające z przełączeń po zadziałaniu automatyki zabezpieczeniowej oraz po operacjach łączeniowych wykonanych w systemie SCADA. Listę wyłączonych obiektów tworzy analizator rozpływu. Każde zdarzenie spowodowane wyłączeniem odbiorców jest rejestrowane automatycznie. Użytkownik opisuje zdarzenie za pomocą słowników i innych narzędzi, które ułatwiają wprowadzanie danych i późniejszą analizę. Struktura słowników wynika z przyjętego w organizacji standardu opisu zdarzenia. OBSŁUGA USTEREK Oprogramowanie Dla zdarzenia sieciowego można zarejestrować element sieci, którego uszkodzenie spowodowało przerwę w zasilaniu. Do rejestru można też wpisywać usterki, które nie powodują ograniczeń dla odbiorców. W module obsługi usterek ustawia się priorytet oraz planowany i rzeczywisty czas likwidacji usterki. WSKAŹNIKI SAIDI, SAIFI/MAIFI, CAIDI Aplikacja automatycznie wylicza wskaźniki SAIDI, SAIFI/MAIFI, CAIDI. Wylicza również klientogodziny i klientominuty oraz liczbę przerw u odbiorców. Potrzebne do wyliczenia wskaźników liczby obsługiwanych odbiorców dla poszczególnych stacji można zaimportować. Aplikacja udostępnia wskaźniki systemom innych producentów poprzez usługę sieciową (web service). Wyniki mogą być prezentowane online na stronie internetowej operatora systemu dystrybucyjnego.

102 SYSTEMY IT WindEx AWAR Centralny Wyliczanie scentralizowanych wskaźników Zbiorczy wskaźnik SAIDI na poziomie koncernu energetycznego Oprogramowanie Aplikacje OMS poziomu sieci WN Oddziały CECHY WindEx AWAR Centralny OMS 1 OMS 4 System przyjmowania zgłoszeń OMS 2 OMS 5 OMS 3 Systemy OMS poziomu sieci SN i nn System zarządzania majątkiem Inni dostawcy Komponenty systemu AWAR Centralny WindEx ZASTOSOWANIE AWAR Centralny wylicza i prezentuje scentralizowane wskaźniki SAIDI, SAIFI/MAIFI i CAIDI. Wylicza również kliento-godziny i kliento-minuty oraz liczbę przerw u odbiorców. Wskaźniki liczone są na podstawie danych o wyłączeniach automatycznie pobieranych z oddziałów. Systemy OMS zarządzania przerwami w zasilaniu odbiorców w centrali i w poszczególnych oddziałach mogą być różnych dostawców. Program jest przeznaczony dla służb zajmujących się analizą danych o zdarzeniach w sieci na poziomie centrali. Dane o zdarzeniach sieciowych są wprowadzane w lokalnych aplikacjach (np. WindEx AWAR, automatycznie rejestrującej zdarzenia sieciowe), bez konieczności wprowadzania dodatkowych danych w aplikacji AWAR Centralny. Interfejs użytkownika Interfejsem użytkownika jest standardowa przeglądarka internetowa. Dostęp jest zabezpieczony systemem uprawnień, a kontrola dostępu odbywa się za pomocą loginu i hasła albo kart mikroprocesorowych. Interfejs aplikacji udostępniany jest przez łącze szyfrowane (HTTPS) w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Raporty Aplikacja umożliwia raportowanie wyników każdego z oddziałów, jak również zestawienia zbiorcze z wybranych lub ze wszystkich spółek obszarowych łącznie. Użytkownik może zakładać filtry na typ zdarzenia (np. awaryjne, planowe), przyczynach zdarzeń, obszarze, itp. Raporty mogą być wyeksportowane do plików XLS. Opcje rozszerzenia funkcjonalności Funkcjonalność wersji podstawowej aplikacji może być dostosowana do wymagań klienta po dodatkowych uzgodnieniach.

103 INTELIGENTNE IDEE 103 FUNKCJONALNOŚĆ Automatyczne pobieranie danych z oddziałów Współpraca z systemami eksploatacyjnymi innych dostawców Wyliczanie wskaźników i statystyk Prezentacja wyników w tabelach lub wykresach: Wskaźniki SAIDI, SAIFI, CAIDI Statystyka wyłączeń stacji SN/nN Lista wyłączeń Lista zdarzeń sieciowych Zestawienie uszkodzeń Lista uszkodzeń Ilości niedostarczonej energii WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI Integracja z systemami SCADA/OMS Usługi sieciowe aplikacji (web services) AWAR Centralny włączone do architektury zorientowanej na usługi, umożliwiają pobieranie danych o zdarzeniach w sieci z systemów SCADA/OMS różnych producentów. Podstawą jest przyjęty w organizacji Kanoniczny Model Danych, który ujednolica opis zdarzenia sieciowego, wyłączenia punktu zasilanego oraz uszkodzenia. Dzięki takiemu modelowi danych WindEx AWAR Centralny może efektywnie współpracować jednocześnie z: WindEx SCADA WindEx SCADA OMS Systemem SCADA/OMS innych dostawców (np. Syndis) Integracja z systemami eksploatacji i planowania Modułowa struktura aplikacji pozwala na komunikację z systemami zewnętrznymi za pomocą technologii web service. Zakres integracji obejmuje przekazywanie danych o: wyłączeniach stacji SN/nN, awariach w sieci SN/WN, usterkach/uszkodzeniach w sieci elektroenergetycznej. Dane te mogą być przekazywane, jako zestawienia wykonane wg ustalonych przekrojów albo jako dane cząstkowe o wyłączeniach, zdarzeniach sieciowych lub uszkodzeniach. Monitorowanie awarii masowych Moduł automatycznie wykrywa awarie masowe na terenie pojedynczego oddziału, wybranych oddziałów lub całego koncernu. Umożliwia generowanie raportów z awarii masowej z podziałem administracyjnym na powiaty i gminy. Informacje o przebiegu awarii masowych trwających oraz awarii historycznych mogą być wysyłane w postaci odpowiedniego raportu do powiatowych centrów zarządzania kryzysowego np. jako podpisany cyfrowo z załącznikiem w formacie PDF. Oprogramowanie Lista wyłączonych stacji SN/nN raport na poziomie koncernu Wskaźniki SAIDI na poziomie koncernu (dane przykładowe)

104 SYSTEMY IT WindEx PLAN Planowanie prac i wyłączeń ZASTOSOWANIE WindEx PLAN służy do planowania prac i wyłączeń na urządzeniach systemu energetycznego sieci WN, SN i nn. Aplikacja jest przeznaczona dla pracowników spółek dystrybucyjnych, w tym dyspozycji mocy nadzorujących wyłączane obiekty i dla służb eksploatacyjnych, które są odpowiedzialne za przygotowanie i realizację prac. KORZYŚCI WindEx PLAN: Planowanie i koordynacja prac Usprawnienie i zautomatyzowanie przepływu informacji Kontrola ilości wyłączeń danego obiektu Minimalizacja czasu przerw w zasilaniu odbiorców WindEx PLAN Widok planu dobowego CECHY Oprogramowanie Interfejs użytkownika Interfejsem użytkownika jest standardowa przeglądarka internetowa. Dostęp jest zabezpieczony systemem uprawnień, a kontrola dostępu odbywa się za pomocą kart mikroprocesorowych lub loginu i hasła. Interfejs aplikacji udostępniany jest przez łącze szyfrowane (HTTPS) w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Dostęp i uprawnienia Aplikację mogą obsługiwać zdefiniowani w systemie użytkownicy, którym przydzielono odpowiednie uprawnienia. Uwierzytelniani są na podstawie loginu i hasła lub karty mikroprocesorowej. Każdy z użytkowników danej komórki posiada przypisany zakres uprawnień w ramach swoich kompetencji. Zalogowane osoby z firmy zgłaszającej nie mogą modyfikować pól dotyczących akceptacji planu. Moduł powiadamiania odbiorców Kluczowemu odbiorcy skojarzonemu z obiektem elektroenergetycznym, na którym planowane jest wyłączenie automatycznie generowane jest zestawienie powiadomień/uzgodnień. Udostępniana jest też informacja o realizacji powiadomień masowych przez radio, internet, itp. Aplikacja umożliwia wydrukowanie plakatów A4 i A5 z powiadomieniem odbiorców o planowanych wyłączeniach. Zawiera moduł edycji danych przed wydrukiem. Warianty wykonania Raporty aplikacji mogą być zgrupowane w zakładkach wg poziomu napięć bądź wg obszarów nadzoru. W wariancie pierwszym rozdzielone są prace na sieci WN od prac w sieciach SN i nn. Drugi wariant uwzględnia hierarchiczny podział na poszczególne Dyspozycje Mocy, z jednym centrum dyspozytorskim i regionalnymi centrami nadzoru. Moduł uzgodnień wewnętrznych w ramach organizacji Moduł służy do uzgodnień z innymi jednostkami organizacyjnymi w dyspozycjach scentralizowanych. Uzgadniane zgłoszenie automatycznie pojawia się w książce zgłoszeń jednostki zatwierdzającej. Planista może wpisać uwagi na temat zgłoszenia, wyłączeń i prac. Zmiany statusów zgłoszeń są odpowiednio sygnalizowane.

105 INTELIGENTNE IDEE 105 FUNKCJONALNOŚĆ Rejestracja zgłoszeń o pracach na urządzeniach WN, SN i nn Wspomaganie pracy planisty Koordynacja prac z jednostką nadrzędną Wyszukiwanie prac kolidujących Uzgadnianie prac z firmami zewnętrznymi Obliczanie i analiza wskaźników systemowych, w tym SAIDI Wydruk plakatów powiadomień odbiorców o wyłączeniach Wymiana danych przez usługi sieciowe Moduł uzgodnień z odbiorcami i ODM Moduł służy do uzgodnień z Obszarową Dyspozycją Mocy oraz uzgodnień z odbiorcami, którzy nie są zalogowani do WindEx PLAN. Aplikacja generuje formularze powiadomień Fax/ z automatycznie wypełnionymi danymi powiadamianej jednostki, terminami wyłączeń i planowanymi pracami. Moduł statystyczny WindEx PLAN jest wyposażony w moduł analizy statystycznej, który prezentuje dane historyczne w postaci wskaźników i zestawień. Dane podlegające analizie mogą być filtrowane wg kryteriów użytkownika. Z zestawienia liczone są wskaźniki: liczba zgłoszeń i wyłączeń stacji i linii za dany okres, planowane wskaźniki SAIDI, Kliento-minuty i Kliento-godziny oraz wyłączenia odbiorców i szereg innych. Wskaźniki prezentowane są w tabelach lub wykresach Przykładowy wykres wskaźnika statystycznego: Średni czas pracy WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI Współpraca z systemem dyspozytorskim WindEx PLAN jest zintegrowany z systemem SCADA Ex. Możliwe jest wyszukanie pracy w obiektach energetycznych wskazanych na mapie, pobieranie opisu obiektu wskazanego na schemacie i przeskok na mapę do miejsca wykonywania prac. Uprawnienia do obiektów mogą być przydzielane dynamicznie w systemie dyspozytorskim. Współpraca z dziennikiem operacyjnym WindEx EDZOP Dyspozytor podczas wydawania poleceń ma możliwość powoływania się na zaplanowane prace w systemie WindEx PLAN. Wypełniane w WindEx EDZOP dane o wyłączeniu obiektu, przygotowaniu miejsca pracy, dopuszczeniu do pracy, zakończeniu pracy i załączeniu obiektu są przesyłane do systemu planowania automatycznie. Współpraca z systemem WindEx AWAR Zaplanowane wyłączenia urządzeń energetycznych są analizowane podczas grupowania wyłączeń w zdarzenia planowe WindEx AWAR. Zarejestrowane w WindEx AWAR wyłączenie jako planowe, można skojarzyć z konkretnym zgłoszeniem w WindEx PLAN. Współpraca z systemami zewnętrznymi Usługi sieciowe (web services) WindEx PLAN umożliwiają wymianę danych z systemami innych dostawców, które wykorzystują wspólny model danych. Wymiana danych pomiędzy systemami może być jednokierunkowa i obejmować np. tylko przyjmowanie zgłoszeń albo dwustronna, oparta o specjalizowane protokoły wymiany danych. Oprogramowanie SCADA PLAN Systemy zewnętrzne EDZOP AWAR Informacje adresowe Zgłoszenia Moduły współpracujące z WindEx PLAN

106 SYSTEMY IT WindEx EDZOP Elektroniczny dziennik operacyjny ZASTOSOWANIE WindEx EDZOP to elektroniczny dziennik operacyjny. Służy do ewidencji wydanych i zrealizowanych poleceń dyspozytora nadzorującego sieć elektroenergetyczną. Dziennik zawiera informacje kto i kiedy zlecił i wykonał daną czynność. EDZOP jest narzędziem koordynacji prac eksploatacyjnych na obiektach elektroenergetycznych. Z rozszerzonej wersji aplikacji mogą korzystać kierujący robotami, wyposażeni w wersję mobilną dziennika oraz poleceniodawcy, wystawiający polecenia na pracę. Aplikacja jest podstawą platformy dyspozytorskiej, integrującej funkcje dostarczane przez różne systemy. KORZYŚCI Eliminacja dziennika papierowego Czytelność zapisów dziennika Automatyzacja operacji dyspozytorskich Ułatwiona komunikacja z brygadami Scentralizowanie informacji i dostępu do usług WindEx EDZOP - widok dziennika Oprogramowanie CECHY Dostęp i uprawnienia Zdefiniowani w systemie użytkownicy mogą korzystać z funkcji aplikacji poprzez standardową przeglądarkę internetową i terminal Ex. Użytkownicy są uwierzytelniani na podstawie loginu i hasła lub karty mikroprocesorowej. Użytkownika można skojarzyć z obszarem nadzoru lub dziennikiem. Po autoryzacji karty identyfikacyjnej uprawnienia do obiektów topologicznych przydzielane są dynamicznie. Bezpieczeństwo danych Zgromadzone dane dziennika, oprócz backupu i zabezpieczeń bazy danych oraz serwera aplikacyjnego wysokiej dostępności, są chronione mechanizmami aplikacji. Wprowadzone do dziennika zapisy można jedynie anulować i wprowadzić na nowo. Każda modyfikacja dziennika zostawia ślad w bazie. Dziennik ma moduł wykonujący automatycznie dobową archiwizację danych do niezmiennego formatu PDF. Zabezpieczenia w warstwie komunikacyjnej Bezpieczną komunikację zapewnia zastosowana technologia SSL, połączenia szyfrowane i certyfikaty uwierzytelniające. Strony aplikacji intranetowej są chronione certyfikatem wystawcy. Dodatkowym zabezpieczeniem jest uwierzytelnianie klienta. Dostęp do stron poprzez protokół https jest możliwy jedynie z wytypowanych stacji roboczych, na których zainstalowano prywatny klucz i wygenerowano dedykowany certyfikat. Certyfikaty klientów i serwera są poświadczone przez pośredni urząd certyfikacji firmy Apator Elkomtech SA.

107 INTELIGENTNE IDEE 107 FUNKCJE Ewidencja poleceń dyspozytora Dwuetapowe operację łączeniowe (czas wydania i wykonania) Kontekstowe słowniki użytkowników Filtracja dziennika Profile indywidualnych ustawień Udogodnienia przejmowania dyżuru Wyróżnianie ważnych treści Automatyczna archiwizacja danych w formacie PDF Wydruki poleceń na pracę Baza prac Szablony treści poleceń i komentarzy WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI Współpraca z WindEx SCADA/DMS Współpraca z systemem dyspozytorskim obejmuje: automatyczną rejestrację operacji łączeniowych, wizualizację symboli prac ludzi i uziemień na schematach, kontrolę uprawnień do obiektu topologicznego, pobieranie opisu obiektu wskazanego na schemacie, przeskok na wybraną mapę. Współpraca z WindEx PLAN Moduły oprogramowania współpracujące z WindEx EDZOP Podczas wydawania poleceń jest możliwość powoływania się na zaplanowane wcześniej prace. Wypełniane w EDZOP dane o wyłączeniu obiektu, przygotowaniu miejsca pracy, dopuszczeniu do pracy, zakończeniu pracy i załączeniu obiektu, są automatycznie przesyłane są do WindEx PLAN. Dla wybranego polecenia dyspozytorskiego można wywołać pracę planową. Współpraca z WindEx PGB Integracja aplikacji WindEx EDZOP z systemem Planowanie, Grafikowanie i Bilansowania Jednostek Wytwórczych (PGB) polega na sygnalizacji przekroczenia parametrów pracy generatorów. Komunikaty o przekroczeniach parametrów, przyłączeniu lub odstawieniu generatora są przesyłane z PGB do EDZOP i wyświetlane dyżurnemu jako powiadomienia. Współpraca z WindEx mdzop WindEx mdzop jest wersją mobilną dziennika operacyjnego. Na tablecie wyświetlane są polecenia dyspozytora. Kierujący pracami potwierdza wykonanie polecenia albo podaje przyczyny niewykonania. Informacje o statusie realizacji polecenia na obiekcie, zakończeniu danej pracy i zakończeniu dyżuru pogotowia, trafiają do WindEx EDZOP w centrum nadzoru i są sygnalizowane dyspozytorowi w postaci powiadomień. Współpraca z systemem OAS/SID WindEx EDZOP ma zdolność wymiany informacji z systemem Obsługa Awarii na Sieci firmy Apator Rector. Rozwiązanie bazuje na wspólnym modelu danych i usługach sieciowych (Web services). Poprzez interfejs dyspozytor ma możliwość powoływania się na zaplanowane w systemie SID prace oraz dekretowania wyłączeń zarejestrowanych w systemie WindEx SCADA (cechowania typu) i powiązanie wyłączeń z pracami planowymi. MODUŁ POLECENIODAWCY SCADA mdzop EDZOP PGB Awarie Plan prac Oprogramowanie Dodatkowy moduł przeznaczony dla poleceniodawców umożliwia wystawianie poleceń na pracę i sporządzenie wydruku zgodnego z obowiązującym w organizacji wzorem. Poleceniodawca wystawiając polecenie może powołać się na plan prac i pobrać z niego dane. Dyspozytor ma możliwość monitorowania przebiegu realizacji prac prowadzonych na poszczególne polecenia. Moduł udostępnia listę wystawionych poleceń na pracę, filtrowaną wg zakresu czasu i prac, lokalizacji obiektu, numeru i statusie polecenia oraz identyfikatora poleceniodawcy. Moduł poleceniodawcy formularz do wystawiania polecenia na pracę

108 SYSTEMY IT WindEx mdzop Mobilny Dziennik Operacyjny WindEx mdzop lista zadań Okno startowe aplikacji WindEx mdzop ZASTOSOWANIE WindEx mdzop jest mobilnym dziennikiem operacyjnym. Zapewnia komunikację pomiędzy dyspozytorem a brygadami w terenie. Przeznaczony jest dla kierujących pracami wyposażonych w urządzenie mobilne np. tablet, na którym potwierdzają wykonanie lub odrzucenie polecenia dyżurnego. Zaktualizowane informacje są przesyłane do centrum nadzoru. Po przyjęciu komunikatu przez dyżurnego, trafiają do dziennika dyspozytora. KORZYŚCI Oprogramowanie Usprawnienie nadzoru nad pracami brygad Ułatwiona komunikacja z centrum dyspozytorskim Zmniejszenie ilości operacji wykonywanych przez dyżurnego Większa dokładność liczenia wskaźników Ograniczenie do minimum komunikacji telefonicznej CECHY Z aplikacji mogą korzystać użytkownicy zdefiniowani w systemie. Uwierzytelniani są na podstawie loginu i hasła PIN. Korzystający z aplikacji mdzop zgłasza dyżur dyspozytorowi nadzorującemu dany obszar, który odbiera powiadomienia o wykonywanych operacjach. Wymieniający informacje są na bieżąco informowani o statusie połączenia i możliwości komunikacji. Zastosowane zabezpieczenia uniemożliwiają odczytanie komunikatów między mdzop a EDZOP przez osoby nieupoważnione. Stosowane jest połączenie przez VPN lub dodatkowe certyfikaty zabezpieczające. Certyfikat jest odwoływany w przypadku zagubienia lub kradzieży urządzenia mobilnego - aplikacja nie nawiąże komunikacji z serwerem pośredniczącym i nie będzie funkcjonowała. Dostępna jest wersja na platformę Windows albo Android. Uruchomiony na urządzeniu mobilnym WindEx mdzop pracuje w trybie pełnoekranowym i dotykowym.

109 INTELIGENTNE IDEE 109 FUNKCJONALNOŚĆ Wysyłanie i odbiór komunikatów online Możliwość dołączania uwag, zdjęć, komentarzy do komunikatów Zgłaszanie uwag, prośby o kontakt Ewidencja realizowanych poleceń wydanych przez dyspozytora Rzeczywiste czasy wykonania operacji Automatyczne odświeżanie widoku Ikony poleceń i operacji Sygnalizowanie zdarzeń dźwiękami Filtracja listy poleceń Archiwum wykonanych operacji WSPÓŁPRACA Z EDZOP Polecenia dyspozytora są pobierane do mdzop. Zaktualizowany przez kierującego status realizacji polecenia trafia do EDZOP. Kierujący pracami brygady zgłasza zakończenie pracy, rozpoczęcie i zakończenie dyżuru, a także wysyła prośbę o kontakt telefoniczny. Dyspozytor otrzymuje te informacje przez powiadomienia. Windex EDZOP Przyjęcie powiadomienia o rozpoczęciu dyżuru VPN Centrum dyspozytorskie Prace brygad w terenie mdzop EDZOP mdzop Oprogramowanie mdzop EDZOP EDZOP mdzop Wymiana powiadomień pomiędzy systemami WindEx EDZOP i mdzop

110 SYSTEMY IT WindEx PGB Planowanie Grafikowanie Bilansowanie Agregaty (bilanse) drzewo o dowolnym poziomie zagłębienia ZASTOSOWANIE WindEx PGB przeznaczony jest do kompleksowego zarządzania produkcją Jednostek Wytwórczych (JW) znajdujących się w kompetencji Operatora Systemu Dystrybucyjnego. Zakres zastosowań obejmuje dysponowanie mocą JW i bilansowanie systemu oraz zarządzanie ograniczeniami produkcji związanych z eksploatacją JW. Aplikacja wspomaga ewidencjonowanie jednostek wytwórczych oraz planowanie pracy elektrowni przyłączonych do sieci elektroenergetycznej, nadzorowanej przez system dyspozytorski WindEx. WindEx PGB jest systemem wielostanowiskowym i wielodostępnym przeznaczonym zarówno dla pracowników spółek dystrybucyjnych, jak i użytkowników zewnętrznych z jednostek wytwórczych oraz operatorów Wymiany Międzysystemowej (WM) i Obszarowych Dyspozycji Mocy (ODM). CECHY SYSTEMU Widok miesięcznego planu remontów, ubytków i prac w pomiarach Oprogramowanie Interfejs użytkownika Interfejsem użytkownika jest standardowa przeglądarka internetowa. Dostęp jest zabezpieczony systemem uprawnień, a kontrola dostępu odbywa się za pomocą kart mikroprocesorowych lub loginu i hasła. Interfejs aplikacji udostępniany jest przez łącze szyfrowane (protokół HTTPS) w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Kontrola dostępu i uprawnienia WindEx PGB zapewnia dwuwarstwową kontrolę dostępu do zarządzanych danych: na poziomie funkcjonalności aplikacji oraz kontrolę dostępu do poszczególnych obiektów zarządzanej bazy. Dotyczy to JW, WM, zdefiniowanych bilansów oraz raportów. Ścisła kontrola dostępu zapewnia pełną poufność zarówno danych ewidencyjnych, jak i dotyczących produkcji energii elektrycznej. Zarządzanie produkcją energii i planowanie postojów Zarządzanie produkcją energii oraz planowanie remontów przebiega na kilku płaszczyznach. Proces jest realizowany przez OSD na podstawie danych wprowadzonych przez odpowiednie służby JW. PGB pozwala wprowadzać plany dobowe, dla dób N+1 do N+9(14), tygodniowe, miesięczne, roczne kroczące (z krokiem kwartalnym) oraz trzyletnie (z krokiem rocznym). Operator Nowy plan Proponowany Skorygowany Wytwórca Wprowadzany Korygowany Proces planowania podlega określonym regułom. Wymiana danych pomiędzy użytkownikami systemu odbywa się poprzez Wymuszony Zatwierdzony Odrzucony rozsyłanie komunikatów. Przebieg procesu planowania

111 INTELIGENTNE IDEE 111 FUNKCJONALNOŚĆ Ewidencjonowanie JW oraz operatorów WM Definiowalne bilanse o dowolnym poziomie agregacji danych Rejestrowanie dobowych oraz strategicznych zapasów paliw Planowanie remontów, ubytków i prac w pomiarach (RUPP) Planowanie dobowej produkcji JW na doby N+1 do N+9(14) Miesięczne i roczne plany produkcji energii elektrycznej Rejestrowanie prognozy zapotrzebowania na energię Raporty Raport dobowego planu produkcji Raport wykonania planu dobowego Raport stanów bieżących elektrowni Raport z planu koordynacyjnego dobowego: niezbilansowanie JW, maksymalne zdolności wytwórcze, moc dyspozycyjna JW Raport dobowych dostaw i zużycia węgla i oleju WSPÓŁPRACA Z INNYMI APLIKACJAMI Współpraca z WindEx SCADA/DMS Współpraca z systemem dyspozytorskim obejmuje obsługę doby operacyjnej. Na bieżąco sygnalizowane są przekroczenia dopuszczalnych odstępstw wartości produkcji od założonego planu. Różnice pomiędzy planem a produkcją są wizualizowane w postaci raportu dyspozytora. Współpraca z WindEx EDZOP Integracja WindEx PGB z WindEx EDZOP polega na monitorowaniu i sygnalizowaniu dyspozytorowi przekroczenia parametrów pracy generatorów nadzorowanych przez OSD oraz stanu ich pracy. Współpraca z WindEx AWAR Gdy nastąpi odstawienie awaryjne, aplikacja PGB umożliwia zapisanie awaryjnego odstawienia generatora do planu RUPP i skorelowanie rzeczywistego czasu odstawienia z planowanym. Współpraca z systemami zewnętrznymi Współpraca z systemami zewnętrznymi dotyczy Systemu Wymiany Informacji Rynku Technicznego SWIRT i systemu prognozowania. Obejmuje ewidencjonowanie Jednostek Wytwórczych oraz plan remontów i ubytków. Strona główna aplikacji PGB Oprogramowanie Zgłoszenie dobowego planu produkcji Raport planu trzyletniego

112 SYSTEMY IT WindEx WEB Serwer schematów dynamicznych WEBSVC ZASTOSOWANIE Coraz powszechniejsza potrzeba dostępu do informacji takich jak stan sieci, listy zdarzeń, dzienniki alarmowe i inne dostępnych do tej pory jedynie z wykorzystaniem terminala systemu WindEx uświadamiają potrzebę wykorzystania przeglądarki www do obsługi systemu WindEx. Dzięki zastosowaniu zaawansowanego Serwera Schematów Dynamicznych websvc dostęp do systemu WindEx możliwy jest poprzez dowolną przeglądarkę www (z zachowaniem odpowiednich zasad bezpieczeństwa). KORZYŚCI Dzięki używaniu standardowych przeglądarek www dostęp do informacji jest możliwy z każdego komputera, bez konieczności instalowania specjalistycznego oprogramowania. Użytkownik musi jedynie posiadać możliwość logowania się do systemu, wraz z przypisanymi uprawnieniami. Oprogramowanie CECHY Nie wymaga instalacji żadnych dodatkowych programów na komputerze użytkownika Zabezpieczenie dostępu poprzez login i hasło Możliwość konfiguracji usług serwowanych przez system Dostęp do raportów innych aplikacji (Awar, Plan, PGB) Dostęp do wszystkich plansz graficznych systemu WindEx (wybór w menu Schemat) Wizualizacja identyczna jak w terminalu dyspozytorskim (układ, kolory, symbole) Prezentacja dzienników bieżących i historycznych Prezentacja schematów bieżących i retrospektywnych Prezentacja pomiarów (zestawienie w tabelach, wykresach na multimetrach) Prezentacja listy aktywnych alarmów Dymki z podpowiedziami Prezentacja dodatkowych informacji umieszczonych na schemacie przez inne składniki systemu WindEx np. widżety, notatki, symbole prac czy uziemień postawione przez EDZOP Selektor stacji z możliwością wyszukiwania po różnych atrybutach obiektu Prezentacja raportów systemu WindEx z możliwością wybrania dostępności dla użytkownika Schematy, dzienniki i listy alarmowe otwierają się w kolejnych zakładkach, umożliwiając użytkownikowi szybkie przełączanie się bez konieczności otwierania wielu okien Klikalne elementy schematu, konfigurowalne menu systemu WindEx dla danego elementu Możliwość zdalnego podglądu poprzez łącza VPN z dowolnej lokalizacji

113 INTELIGENTNE IDEE 113 Terminal systemu WindEx z autoryzacją połączeń serwer-terminal terminal-serwer Podstawowym narzędziem pracy służb dyspozytorskich i osób mających wgląd do systemu SCADA jest terminal systemu, który podłączony do serwerów systemu WindEx umożliwia ciągły nadzór i śledzenie nadzorowanych elementów. Najbardziej rozbudowane systemy nadzoru posadowione są na kilku współpracujących serwerach (które mogą być umieszczone w różnych lokalizacjach) obsługujących rozległą sieć terminali. Terminale systemu pracują na komputerach z systemem Windows. Mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa pracy użytkowników systemu WindEx firma Apator Elkomtech S.A. oferuje terminal systemu WindEx, zapewniający bezpieczeństwo połączenia terminal-serwer poprzez uwierzytelnianie połączenia pomiędzy terminalem a serwerem systemu. Stosując uwierzytelnianie połączeń zapewniamy bezpieczeństwo połączeń i zwiększamy bezpieczeństwo ataków z wewnątrz sieci. Odgrywa to ogromną rolę szczególnie przy użytkownikach mobilnych korzystających z terminali instalowanych na laptopach (mimo połączeń w kanale VPN) a także innych użytkownikach korzystających z sieci firmowej organizacji (zabezpieczenie min przed atakami typu Man in the Midle). Serwery WindEx Terminal WindEx Terminal mobilny WindEx TLS 1.2 VPN TLS 1.2 Autoryzacja połączeń terminala w kanałach NETIO realizowana jest zgodnie z protokołem TLS-1.2 (Transport Layer Security), opisanym w dokumencie RFC The Transport Layer Security (TLS) Protocol Version 1.2. Implementacja obejmuje zalecane rozszerzenia:rfc Signature Algorithms Extension i RFC Transport Layer Security (TLS) Renegotiation Indication Extension. Wymiana kluczy może być realizowana za pomocą mechanizmów DHE-RSA, DHE-DSS, RSA (PSK), szyfrowanie AES-256-CBC, AES-128-CBC a podpisy HMAC SHA2-256, HMAC SHA1. Przy uwierzytelnianiu serwera i klienta niezbędny jest zbiór certyfikatów serwera i certyfikat CA klienta po stronie serwera oraz zbiór certyfikatów klienta i certyfikat CA serwera po stronie klienta. Oprogramowanie