GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY GNOJNIK NA LATA

Transkrypt

1 GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY GNOJNIK NA LATA Pracownia Projektowa Magnus Media Luty 2017, Kraków

2 2 SPIS TREŚCI 0. WSTĘP POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI - MIEJSCOWOŚĆ GNOJNIK POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI - MIEJSCOWOŚĆ USZEW POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI - MIEJSCOWOŚĆ BIESIADKI OPIS POWIĄZAŃ GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI GMINY OPIS WIZJI I CELÓW REWITALIZACJI WIZJA REWITALIZACJI CELE REWITALIZACJI OPIS PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH I SZACUNKOWE RAMY FINANSOWE LISTA PLANOWANYCH PODSTAWOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH POZOSTAŁE DOPUSZCZALNE PROJEKTY REWITALIZACYJNE MECHANIZMY INTEGROWANIA DZIAŁAŃ ZARZĄDZANIE PROJEKTEM OPIS STRUKTURY ZARZĄDZANIA RAMOWY HARMONOGRAM REALIZACJI GPR PROMOCJA REWITALIZACJI SYSTEM MONITOROWANIA I OCENY GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI KONIECZNE ZMIANY W UCHWAŁACH ZMIANY W STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY I MPZP ZMIANY W UCHWALE NA MOCY ART. 7 UST. 3 USTAWY Z DN. 9 PAŹDZIERNIKA 2015 R. O REWITALIZACJI ZMIANY W UCHWAŁACH, O KTÓRYCH MOWA W ART. 21 UST. 1 USTAWY Z DNIA 21 CZERWCA 2001 R. O OCHRONIE PRAW LOKATORÓW, MIESZKANIOWYM ZASOBIE GMINNYM I O ZMIANIE KODEKSU CYWILNEGO SPECJALNA STREFA REWITALIZACJI... 39

3 3 0. WSTĘP Niniejszy dokument stanowi kompleksową strategię niwelowania deficytów społecznych, a także deficytów gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych i technicznych w obszarze rewitalizacji Gminy Gnojnik. Proces opracowywania dokumentu prowadzony był w zgodzie z zasadami określonymi w Ustawie z dn. 9 października 2015 roku o rewitalizacji (Ustawa) oraz Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata , przyjętymi w lipcu 2015 roku przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju, a zmienionymi dn. 2 sierpnia 2016 roku decyzją Ministra Rozwoju (Wytyczne). Zgodnie z Ustawą: OBSZAR ZDEGRADOWANY to obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym. Ponadto w obszarze tym występuje przynajmniej jeden z deficytów: gospodarczy, środowiskowy, przestrzennofunkcjonalny lub techniczny. OBSZAR REWITALIZACJI wyznaczony jest, jako całość lub część obszaru zdegradowanego, przy czym nie może on obejmować obszaru większego niż 20% powierzchni gminy, na którym zamieszkuje więcej niż 30% mieszkańców gminy. Niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, w tym poportowe i powydobywcze, tereny powojskowe albo pokolejowe mogą wejść w skład obszaru rewitalizacji jedynie w przypadku, gdy zaplanowane działania będą przeciwdziałały deficytom społecznym. Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji wyznaczone zostały na bazie: Analiz prowadzonych w drugiej połowie 2016 roku, a zebranych w dokumencie "Diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Gminy Gnojnik - dokument stanowi załącznik 1 do niniejszego Programu. Konsultacji społecznych, prowadzonych zgodnie z postanowieniami Ustawy, w formie spotkania konsultacyjnego z grupą przedstawicielską (przedsiębiorcy) oraz otwartego spotkania z mieszkańcami, a także korespondencji przesyłanej drogą tradycyjną i elektroniczną. Tabela 1. HARMONOGRAM KONSULTACJI SPOŁECZNYCH GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI - ETAP I I ETAP KONSULTACJI (WSKAZANIE OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I REWITALIZACJI) TERMIN MIEJSCE OPIS Urząd Gminy w Gnojniku Publikacja informacji o rozpoczęciu konsultacji społecznych na stronie BIP i stronie internetowej Urzędu Gminy w Gnojniku (godz. 16) (godz. 18) Urząd Gminy w Gnojniku Dom Strażaka w Biesiadkach Otwarte spotkanie konsultacyjne z mieszkańcami. Otwarte spotkanie konsultacyjne z mieszkańcami.

4 (godz. 15) (godz ) Centrum miejscowości Gnojnik Dom Strażaka w Uszwi Spacer studyjny po centrum miejscowości Gnojnik z udziałem mieszkańców. Otwarte spotkanie konsultacyjne z mieszkańcami. Gminny Program Rewitalizacji obejmuje okres lat , co wynika z zakresu czasowego bieżącej perspektywy finansowej UE. Struktura dokumentu jest zgodna z art. 15 Ustawy. Opracowanie Gminnego Programu Rewitalizacji, podobnie jak proces wyznaczania obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, zakłada aktywny udział interesariuszy rewitalizacji w tworzeniu i konsultowaniu dokumentu. Tabela 2. HARMONOGRAM KONSULTACJI SPOŁECZNYCH GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI - ETAP II II ETAP KONSULTAJI (OPRACOWANIE GPR) - Tabela zostanie uzupełniona po przeprowadzeniu konsultacji społecznych, zgodnie z postanowieniami Ustawy z dn. 9 października 2015 r. TERMIN MIEJSCE OPIS

5 5 1. POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI Obszar zdegradowany oraz obszar rewitalizacji wyznaczone zostały Uchwałą Rady Gminy Gnojnik z dnia 5 grudnia 2016 r. nr XXI/190/16 Rady Gminy Gnojnik, przy czym parametry terytorialne i ludnościowe obszaru rewitalizacji pozostają w zgodzie z Ustawą z dn. 9 października 2015 r. o rewitalizacji. GNOJNIK USZEW BIESIADKI Obszar rewitalizacji GMINA POPULACJA 681 os. 686 os. 252 os os os. POWIERZCHNIA 186,26 ha 114,27 ha 81,84 ha 383,37 ha 5489 ha Łącznie obszar zdegradowany zamieszkuje 1619 osób, co stanowi 20,8% populacji całej gminy. Obszar wyznaczony jest na powierzchni 383,37 ha (3,83 km 2 ), tj. 6,98 % powierzchni gminy. Obydwa parametry spełniają warunki przedstawione obszarom rewitalizacji w art. 10 Ustawy z dn. 9 października 2015 r. o rewitalizacji (nie więcej niż 20% powierzchni i nie więcej niż 30% populacji gminy). Obszar rewitalizacji podzielony został na 3 podobszary, terytorialnie pokrywające się z podobszarami obszaru zdegradowanego: Podobszar I - GNOJNIK Podobszar II - USZEW Podobszar III - BIESIADKI Dla wyznaczenia obszaru rewitalizacji posłużyły następujące wskaźniki: Wzrost udziału os. w wieku poprodukcyjnym w latach GNOJNIK USZEW BIESIADKI Wzrost - 2,2% Wzrost - 2,2% Wzrost - 2,5% Bezrobocie Bezrobocie - 7,2% Ubóstwo Gospodarstwa domowe, w których przyznawana jest pomoc 500+ na pierwsze dziecko Przestępczość Poziom edukacji Poziom kapitału społecznego Udział otrzymujących wsparcie - 20,10% Liczba kradzieży i kradzieży z włamaniem / 10 tys. mieszkańców - 39,59 Średni wynik egzaminu gimnazjalnego w latach ,13% 24,89 Średnia frekwencja wyborcza w latach ,77% Współczynnik pomocy społecznej na poziomie 77,8 interwencji / 1000 mieszkańców Średni wynik egzaminu gimnazjalnego w latach ,13% Średnia frekwencja wyborcza w latach ,74%

6 6 Poziom uczestnictwa w życiu publicznym Przekroczenia standardów jakości środowiska Liczba organizacji pozarządowych / 1000 mieszkańców - 2,77 Stwierdzono kumulację źródeł zanieczyszczeń powietrza (liniowe, niska emisja) oraz wody (obiekty nieprzyłączone do kanalizacji) Liczba organizacji pozarządowych / 1000 mieszkańców - 1,87 Braki w infrastrukturze wodno-kanalizacyjnej Sieć kanalizacyjna: 0,0% Wiek budynków (udział wzniesionych do 1970 roku) Funkcjonalność rozwiązań technicznych w budynkach mieszkalnych Średnie zapotrzebowanie na energię grzewczą w budynkach mieszkalnych sołectwa na poziomie 302,6 38,80% 38,80% Średnie zapotrzebowanie na energię grzewczą w budynkach mieszkalnych sołectwa na poziomie 279,2 Średnie zapotrzebowanie na energię grzewczą w budynkach mieszkalnych sołectwa na poziomie 274,1

7 7 1.1 POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI - MIEJSCOWOŚĆ GNOJNIK W granicach podobszaru rewitalizacji znajdują się zarówno obiekty mieszkalne (zabudowa jednorodzinna), jak i budynki użyteczności publicznej - Urząd Gminy, szkoła, przedszkole i remiza OSP. Podobszar od wschodu ograniczony jest drogą krajową 79. Zapewnia ona dobrą dostępność komunikacyjną, ale generuje również istotne problemy. Drogą porusza się codziennie ponad 10 tys. pojazdów, co prowadzi do znacznego zanieczyszczenia powietrza, a także regularnego przekraczania norm hałasu. Droga jest również źródłem zagrożeń - przykładowo w 2014 roku w samej tylko miejscowości Gnojnik doszło do 15 wypadków drogowych, w których poszkodowanych zostało 19 osób. W rezultacie teren w centrum, pomimo znacznej bazy obiektów publicznych nie jest atrakcyjny. Stanowi on miejsce korzystania z usług publicznych (administracja, edukacja), ale nie jest miejscem rozwoju życia publicznego. Na etapie Diagnozy społecznej, stwierdzono nieco niższą niż przeciętnie w gminie liczbę organizacji pozarządowych przypadających na 1000 mieszkańców. Biorąc pod uwagę dostępność obiektów publicznych oraz fakt, iż organizacje pozarządowe najczęściej rozwijają się w centrach administracyjnych, można w tym przypadku mówić o znacznym deficycie. Co więcej, dalszy przegląd działalności NGO wskazuje, że aktywność organizacji jest ograniczona - liczba organizowanych imprez i wydarzeń jest stosunkowo niewielka, dotyczy to zwłaszcza imprez o charakterze kulturalnym. Przyczyną problemów jest w tym przypadku brak odpowiedniego zaplecza lokalowego. W miejscowości Gnojnik, w odległości ok. 1 km od granicy podobszaru rewitalizacji znajduje się budynek Centrum Kultury. W związku z odległością, a także złym stanem technicznym, praktycznie nie ma możliwości rozwijania oferty kulturalnej. Istniejący budynek Centrum Kultury w Gnojniku mieści się w byłym ośrodka zdrowia. Kilkanaście lat temu budynek został adoptowany na potrzeby CK. Jest to 3 kondygnacyjny budynek budowany w latach Na parterze znajduje się Publiczna Biblioteka, na pierwszym piętrze jest siedziba Centrum Kultury wraz ze świetlicą wiejską. Drugie piętro zajmują mieszkania komunalne i prywatne. Główne problemy to potrzeba głębokiej termomodernizacji poprzez wymianę instalacji co, izolację oraz ocieplenie fundamentów, wykonanie ocieplenia ścian budynku, przebudowę i ocieplenie dachu. Rozmieszczenie sal budynku nie pozwala na prawidłowe prowadzenie działalności statutowej, a zastosowane rozwiązania konstrukcyjne nie uzasadniają ekonomicznie przebudowy budynku. Ponadto, brak jest jakiegokolwiek dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych. Brak odpowiedniego dostosowania do potrzeb oferty kultury skutkuje stosunkowo słabą ofertą. Rezultatem jest brak wsparcia procesu edukacji i słabsze wyniki lokalnych szkół - potencjał rozwoju dzieci i młodzieży nie jest w pełni wykorzystywany co negatywnie rzutuje na ich przyszłość.

8 8 Wykres 1. DYNAMIKA WZROSTU LICZBY KRADZIEŻY I KRADZIEŻY Z WŁAMANIEM rok 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 2015 Związanym z brakiem odpowiedniej oferty czasu wolnego zjawiskiem, jest wzrost poziomu drobnej przestępczości, również wśród młodzieży. I to pomimo tego, że w całym kraju poziom bezpieczeństwa poprawia się. W ciągu ostatnich lat liczba włamań i kradzieży w Gnojniku podwoiła się - o ile w 2012 roku odnotowano 5 takich przypadków, o tyle w 2015 roku - już 10. Brak miejsc dla rozwoju oferty kultury i czasu wolnego Brak wystarczającej oferty kultury i czasu wolnego Słabe wyniki dzieci i młodzieży w nauce Wzrost drobnej przestępczości Pogłębianie się problemów społecznych IDENTYFIKACJA POTRZEB REWITALIZACYJNYCH - MIEJSCOWOŚĆ GNOJNIK Jak wynika z wcześniejszych analiz, do głównych potrzeb rewitalizacyjnych w podobszarze rewitalizacji w miejscowości Gnojnik zaliczyć należy: Poprawa zagospodarowania przestrzeni publicznej - konieczne będzie kształtowanie terenów rekreacyjnych w taki sposób, żeby zmniejszyć negatywny wpływ Drogi Krajowej na stan zdrowia mieszkańców i komfort korzystania z infrastruktury Poprawa oferty edukacyjnej i oferty kultury - konieczne są: o Projekty inwestycyjne poprawiające możliwość korzystania z infrastruktury kultury, o działania o charakterze miękkim, zwiększające ofertę i różnorodność oferty kultury, a także jakość edukacji. CECHA POZIOM Wzrost udziału os. w wieku poprodukcyjnym w latach 2011 Wzrost - 2,2% na pierwsze dziecko 20,10% Przestępczość Liczba kradzieży i kradzieży z włamaniem / 10 tys. mieszkańców - 39,59 Poziom edukacji Średni wynik egzaminu gimnazjalnego w latach ,13% Poziom uczestnictwa w życiu publicznym Liczba organizacji pozarządowych / 1000 mieszkańców - 2,77

9 9 Przekroczenia standardów jakości środowiska Funkcjonalność rozwiązań technicznych w budynkach mieszkalnych Stwierdzono kumulację źródeł zanieczyszczeń powietrza (liniowe, niska emisja) oraz wody (obiekty nieprzyłączone do kanalizacji) Średnie zapotrzebowanie na energię grzewczą w budynkach mieszkalnych sołectwa na poziomie 302,6 POTENCJAŁY - MIEJSCOWOŚĆ GNOJNIK 1. Potencjał przestrzenny i infrastrukturalny Przestrzeń publiczna w podobszarze jest zagospodarowana - istnieje tu zabytkowy park, a także siedziby i obiekty najważniejszych instytucji publicznych gminy, w tym Szkoła Podstawowa w Gnojniku, Gimnazjum w Gnojniku, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gnojniku. 2. Potencjał instytucjonalny / know how W związku z działaniem w podobszarze instytucji publicznych, skupia się tu potencjał doświadczenia i wiedzy (nauczyciele, pracownicy GOPS), który powinien być wykorzystany w celu realizacji działań inwestycyjnych. 1.2 POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI - MIEJSCOWOŚĆ USZEW Uszew stanowi drugi najważniejszy po miejscowości Gnojnik ośrodek w gminie. Sołectwo zamieszkiwane jest przez ok. 20% mieszkańców gminy. Jest dobrze skomunikowane dzięki obecności drogi krajowej nr 79, a w dodatku posiada korzystniejszy od omawianego wcześniej Gnojnika układ terytorialny - poszczególne obiekty publiczne (szkoła, boiska sportowe) położone są w odległości kilkuset metrów od drogi, co oznacza, że negatywny wpływ zanieczyszczenia powietrza i hałasu jest znacząco mniejszy. Podobszar rewitalizacji wyznaczono po dwóch stronach drogi krajowej, przy czym w zachodniej części dominuje zabudowa mieszkalna jednorodzinna - a we wschodniej występuje i zabudowa mieszkalna, i użyteczności publicznej. W miejscowości, zwłaszcza w podobszarze rewitalizacji stwierdzono występowanie istotnych problemów społecznych. Zdiagnozowano tu wyraźnie wyższe niż przeciętnie w gminie bezrobocie. Co prawda, nieco ponad 7-procentowy udział osób bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym nie jest jeszcze poziomem alarmistycznym, jednak biorąc pod uwagę, że mowa tu o dobrze skomunikowanym i wyposażonym w infrastrukturę terenie, należy uznać, że sytuacja wymaga interwencji. Problem jest tym bardziej widoczny, gdy zestawi się go z faktem, iż statystycznie w Uszwi zarejestrowanych jest najwięcej podmiotów gospodarki narodowej. Stosunkowo niewielkiej aktywności na rynku pracy towarzyszy niewielka aktywność społeczna. I to pomimo obecności zaplecza obiektów publicznych. Przeciętnie, w przeliczeniu

10 10 na 1000 mieszkańców, liczba organizacji pozarządowych jest najmniejsza w gminie. Dochodzi do tego mniejsza niż przeciętnie frekwencja wyborcza. Stąd wniosek, że głównym problemem podobszaru rewitalizacji jest niska aktywność mieszkańców. Kolejnym problemem, który nie ujawnił się wyraźnie w opracowaniu statystycznym są problemy wychowawcze. Zdecydowanie najczęściej pomoc społeczna w miejscowości przyznawano ze względu na bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Łącznie w 2015 roku podjęto 19 decyzji o pomocy z tego powodu, co przy zestawieniu z liczbą mieszkańców jest drugim najwyższym wynikiem w gminie (po miejscowości Biesiadki). Co więcej widać, że problem w ostatnich latach nasilał się. Wykres 2. DYNAMIKA WZROSTU ZAPOTRZEBOWANIA NA WSPARCIE W ZWIĄZKU Z PROBLEMAMI WYCHOWAWCZYMI I rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 2015 rok Na problemy wychowawcze nakładały się problemy edukacyjne, widoczne zwłaszcza na poziomie szkoły podstawowej. Wyniki uzyskiwane przez uczniów były wyraźnie niższe niż średnio w gminie i dużo niższe niż w województwie małopolskim. Sytuacja poprawia się na poziomie gimnazjum, jednak nie na tyle, aby szkoła osiągnęła przeciętny poziom województwa małopolskiego. Szukając przyczyn niewielkiej aktywności mieszkańców, należy zwrócić uwagę na dostępność budynków publicznych, mogących stanowić zaplecze dla organizacji pozarządowych, a także miejsce organizacji imprez kulturalnych czy integracyjnych. W miejscowości zlokalizowana jest Dom Strażaka, w którym można tworzyć podstawową ofertę kultury, jednak biorąc pod uwagę populację miejscowości - ponad 1600 osób, a także fakt iż budynek wykorzystywany jest dla innych funkcji (na pierwszym piętrze działa sklep), jest to stanowczo za mało. Brak miejsca dla rozwoju oferty kultury i czasu wolnego Słaba oferta kultury i czasu wolnego Problemy wychowawcze i problemy w rodzinach Słabe wyniki edukacyjne dzieci i młodzieży Rozwój dalszych deficytów

11 11 IDENTYFIKACJA POTRZEB REWITALIZACYJNYCH - USZEW Opisane wyżej problemy prowadzą do wniosku, że w podobszarze rewitalizacji konieczne są działania nakierowane na szeroko rozumianą aktywizację mieszkańców. Należy przez to rozumieć aktywizację na rynku pracy, ale też, a może zwłaszcza - aktywizację społeczną. Ponieważ działania będą kierowane zarówno do osób dorosłych (bezrobocie), dzieci (edukacja), jak i całych rodzin (bezradność w sprawach wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego), konieczna będzie odpowiednia integracja. Całościowe wyprowadzenie społeczności z sytuacji deficytowej wymagać będzie realizacji projektów naprawczych na etapie: Przedszkola, Szkoły, Bieżącej aktywności kulturalnej. W związku z istotnym potencjałem gospodarczym, konieczne będą również działania nakierowane na aktywizację mieszkańców na rynku pracy. CECHA POZIOM demografia - wzrost udziału os. w wieku poprodukcyjnym w Wzrost - 2,2% latach Bezrobocie Bezrobocie - 7,2% Przestępczość 24,89 Poziom kapitału społecznego Średnia frekwencja wyborcza w latach ,77% Poziom uczestnictwa w życiu publicznym Liczba organizacji pozarządowych / 1000 mieszkańców - 1,87 Wiek budynków (udział wzniesionych do 1970 roku) 38,80% Funkcjonalność rozwiązań technicznych w budynkach mieszkalnych Średnie zapotrzebowanie na energię grzewczą w budynkach mieszkalnych sołectwa na poziomie 279,2 POTENCJAŁY - USZEW 1. Potencjał instytucjonalny / know how Na terenie podobszaru rewitalizacji znajdują się wszystkie najważniejsze instytucje publiczne, tj. szkoła, przedszkole, placówki kultury (biblioteka, wiejska świetlica). Oznacza to, że na miejscu są osoby mogące wziąć udział w prowadzeniu i koordynacji procesu rewitalizacji społecznej. 2. Potencjał przestrzenny W miejscowości są tereny gminne, mogące służyć celowi rozwoju infrastruktury publicznej. 3. Potencjał gospodarczy W miejscowości działa znaczna liczba podmiotów gospodarczych, mogących tworzyć miejsca pracy dla osób bezrobotnych - zgodnie z danymi GUS, 90 podmiotów gospodarczych na koniec 2015 roku, zgodnie z danymi CEIDG, 65 podmiotów w lutym 2017 roku.

12 POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU REWITALIZACJI - MIEJSCOWOŚĆ BIESIADKI Miejscowość Biesiadki położona jest na uboczu, w stosunku do głównych ośrodków gminy, tj. miejscowości Gnojnik i Uszew. Układ zabudowy jest liniowy, przede wszystkim wzdłuż głównej drogi biegnącej z północnego zachodu na południowy wschód. Odległość między krańcami terenów zabudowy mieszkaniowej wynosi ok. 2,5 km, co umożliwia prowadzenie działań, w tym działań inwestycyjnych w taki sposób, aby korzystać mogli wszyscy mieszkańcy miejscowości, tym bardziej że podobszar rewitalizacji zlokalizowany jest w centralnej części miejscowości. Głównym problemem miejscowości jest znaczne zapotrzebowanie na pomoc społeczną - na etapie Diagnozy Społecznej wskazano, że statystycznie liczba decyzji o pomocy społecznej jest w Biesiadkach najwyższa, spośród wszystkich miejscowości gminy. Szczegółowa analiza struktury pomocy wykazała, że największy problem stanowi stan zdrowia klientów Opieki Społecznej. Blisko połowa (30 na 68) podjętych decyzji wynikała w 2015 roku z niepełnosprawności, długotrwałej choroby lub alkoholizmu. Wykres 3. DYNAMIKA ZAPOTRZEBOWANIA NA POMOC SPOŁECZNĄ WYNIKAJĄCĄ Z PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH - BIESIADKI rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 2015 rok Istotnym jest, że problemy zdrowotne mieszkańców na przestrzeni ubiegłych lat pogłębiły się, co obrazuje przedstawiony powyżej wzrost poziomu pomocy. W sołectwie obserwowane są również negatywne tendencje demograficzne. To nie tylko szybki wzrost udziału seniorów w strukturze wiekowej, ale też fakt wyludniania się miejscowości. W okresie pomiędzy 2011 a 2015 rokiem, Biesiadki były jedyną miejscowością gminy, w której liczba mieszkańców zmniejszyła się. Na uwagę zasługuje stosunkowo słaba jakość budynków mieszkalnych. Bisko 40% domów w Biesiadkach została wzniesiona przed 1970 rokiem. Co więcej, badania prowadzone na potrzeby Planu Gospodarki Niskoemisyjnej wykazały, że wiekowi domów towarzyszy wysoka energochłonność, co z kolei poprzez zwiększone koszty użytkowania może prowadzić do pogłębiania się problemu ubóstwa. Uwaga. Na etapie konsultacji, mieszkańcy zwrócili uwagę, na fakt, że stwierdzony deficyt edukacyjny obserwowany w gimnazjum w miejscowości Gnojnik, obsługującym miejscowość Biesiadki, nie wynika z problemów w samych Biesiadkach. Szkoła Podstawowa w Biesiadkach osiąga wysokie wyniki w całej gminie. W tym sensie deficyt powinien być minimalizowany poprzez działania w gimnazjum w Gnojniku, przy czym zakres d.

13 13 Brak miejsc rekreacji i miejsc rozwoju aktywności sportowej Pogarszanie się stanu zdrowia mieszkańców Popadanie w ubóstwo Wpadanie w zależność od Pomocy Społecznej IDENTYFIKACJA POTRZEB REWITALIZACYJNYCH - BIESIADKI Jak wynika z wcześniejszych analiz, w podobszarze rewitalizacji konieczne są działania kierowane do poszczególnych osób znajdujących się w trudnej sytuacji, zwłaszcza ze względu na stan zdrowia i wiek. W tym sensie konieczna będzie: Intensyfikacja działań Opieki Społecznej i instytucji kultury, nakierowanych na integrację społeczną takich osób, Dostosowanie infrastruktury publicznej do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych. CECHA demografia - wzrost udziału os. w wieku poprodukcyjnym w latach Ubóstwo POZIOM Wzrost - 2,5% Współczynnik pomocy społecznej na poziomie 77,8 interwencji / 1000 mieszkańców Poziom edukacji Średni wynik egzaminu gimnazjalnego w latach ,13% Poziom kapitału społecznego Średnia frekwencja wyborcza w latach ,74% Braki w infrastrukturze wodno-kanalizacyjnej Sieć kanalizacyjna: 0,0% Wiek budynków (udział wzniesionych do 1970 roku) 38,80% Funkcjonalność rozwiązań technicznych w budynkach mieszkalnych Średnie zapotrzebowanie na energię grzewczą w budynkach mieszkalnych sołectwa na poziomie 274,1 POTENCJAŁY - BIESIADKI 1. Potencjał infrastrukturalny Na terenie miejscowości istnieją obiekty, w których można tworzyć nową ofertę usług publicznych (kultury, czasu wolnego). Są to Dom Ludowy i Świetlica Wiejska, a także Szkoła Podstawowa. 2. Potencjał wiedzy / know how W związku z działaniem we wskazanym obszarze instytucji kultury i edukacji, na miejscu są nauczyciele i pracownicy kultury, których doświadczenie może być wykorzystane w celu prowadzenia rewitalizacji. 3. Potencjał przestrzenny W podobszarze istnieją tereny gminne, które mogą być zagospodarowane na potrzeby rozwoju oferty rekreacyjnej i czasu wolnego.

14 14 2. OPIS POWIĄZAŃ GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI GMINY OBSZAR STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH STRATEGIA ROZWOJU GMINY SPOŁECZNY Cel strategiczny 1. System wsparcia osób i ich rodzin dotkniętych bezrobociem i zagrożonych długoterminowym pozostaniem bez pracy. 1. Wspieranie bezrobotnego w trakcie poszukiwania zatrudnienia Cel strategiczny 5. Zintegrowany system pomocy i wsparcia środowiskowego osobom w wieku podeszłym i sędziwym oraz niesprawnym z racji wieku. Cel strategiczny 7. Rozwój kapitału ludzkiego CO 7.1. Zaspokojenie wysokiego poziomu szkolnictwa. CO 7.4. Rozwój oferty kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej oraz odpowiedniej infrastruktury Aktywizowanie osób starszych do udziału w życiu społecznym i kulturalnym gminy GOSPODARCZY Cel strategiczny 1 Wielofunkcyjny rozwój wsi CO 1.4 Organizowanie kursów i szkoleń prowadzących do zdobywania przez mieszkańców gminy kwalifikacji w zawodach nierolniczych.

15 15 3. OPIS WIZJI I CELÓW REWITALIZACJI 3.1 WIZJA REWITALIZACJI Jak wskazano wcześniej, głównym problemem obszaru rewitalizacji nie jest ubóstwo, rozumiane jako niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb, ale niewystarczające możliwości rozwoju w czasie wolnym. Budynki i przestrzenie publiczne, którymi dysponuje gmina często są niedostosowane do potrzeb mieszkańców, a przez to nie mogą być efektywnie wykorzystywane. Dlatego: Po zrealizowaniu Gminnego Programu Rewitalizacji wskazane do działań naprawczych obszary staną się miejscem rozwoju szeroko pojętej aktywności mieszkańców, w tym na polu kultury i działalności społecznej, a także miejscem, w którym świadczone są wysokiej jakości usługi edukacyjne i wychowawcze. Obszar rewitalizacji będzie również lepiej uwzględniał potrzeby osób starszych i niepełnosprawnych, a także pozostałych osób cierpiących z powodu wykluczenia społecznego. LEPSZE DOSTOSOWANIE DO ŻYCIA W ZMIENIAJĄCYM SIĘ ŚWIECIE Zmiany zachodzące w społeczeństwie wymagają od mieszkańców w każdym wieku ciągłego uczenia się, poszerzania i odnawiania kompetencji. Cały proces rozpoczyna się od nabycia odpowiednich umiejętności i nawyków na etapie przedszkola i szkoły. Dlatego po przeprowadzeniu rewitalizacji cały proces edukacji, realizowany przez poszczególne placówki szkolne i kultury, będzie lepiej zintegrowany, a przez to skuteczniejszy. Dzieci i młodzież otrzymają możliwość nauki z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, a nauczyciele zdobywać będą nowe kwalifikacje. W rezultacie szkoły będą osiągały lepsze wyniki, a młodzi mieszkańcy zyskają możliwość lepszego przygotowania się do wyzwań dorosłego życia. AKTYWNOŚĆ PO SZKOLE I PO PRACY Zdecydowana większość dorosłych mieszkańców obszaru rewitalizacji realizuje się w życiu zawodowym. Problemem są natomiast możliwości spędzania wolnego czasu. Dlatego po przeprowadzeniu rewitalizacji mieszkańcy będą mogli lepiej realizować się nie tylko w pracy, ale też w aktywności kulturalnej, społecznej czy sportowej. Stworzenie odpowiedniego zaplecza infrastrukturalnego pozwoli wyzwolić energię społeczną, która wspierać będzie pozytywne zmiany również w przyszłości. W rezultacie, coraz więcej zadań od instytucji publicznych przejmować będą organizacje pozarządowe i społeczne, co odpowiadać będzie zasadzie samoorganizacji i pomocniczości. POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA OSÓB WYKLUCZONYCH W ostatnich latach w obszarze rewitalizacji ujawniły się niebezpieczne tendencje. Coraz więcej osób cierpi z powodu złego stanu zdrowia (Biesiadki), a poszczególne rodziny mają coraz większy problem z rozwiązywaniem problemów wychowawczych i problemów związanych z bieżącym funkcjonowaniem (Uszew).

16 16 Dlatego po przeprowadzeniu rewitalizacji osoby cierpiące z powodu problemów społecznych będą miały możliwość w większym stopniu uczestniczyć w życiu społecznym, a w dalszej perspektywie - uniezależnić się od pomocy społecznej. 3.2 CELE REWITALIZACJI CEL GŁÓWNY: Wyprowadzenie obszaru rewitalizacji ze stanu kryzysowego poprzez wzrost poziomu usług społecznych i poprawę warunków dla aktywności społecznej mieszkańców. Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Cel szczegółowy 2: Wzrost kwalifikacji zawodowych i społecznych mieszkańców Cel szczegółowy 3: Powrót do życia w społeczeństwie osób wykluczonych KIERUNEK 1 Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społecznokulturalnej Rozwój kwalifikacji zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem osób bezrobotnych Poprawa warunków funkcjonowania w społeczeństwie osób niepełnosprawnych i starszych KIERUNEK 2 Rozbudowa i modernizacja infrastruktury i terenów rekreacyjnych Wdrożenie lepszej i nowocześniejszej oferty edukacji i wychowania Wzrost poziomu samodzielności i integracji społecznej osób i rodzin otrzymujących pomoc społeczną KIERUNEK 3 Rozbudowa i modernizacja infrastruktury edukacji

17 17 4. OPIS PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH I SZACUNKOWE RAMY FINANSOWE 4.1 LISTA PLANOWANYCH PODSTAWOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH Zadania przewidziane do realizacji muszą stanowić odpowiedź na zdiagnozowane wcześniej deficyty. Zgodnie z Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata , podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne to właśnie te przedsięwzięcia, bez których realizacja celów programu rewitalizacji nie będzie możliwa i wyjście ze stanu kryzysowego nie będzie możliwe. Co więcej, zgodnie z Wytycznymi, Gminny Program Rewitalizacji powinien mieć charakter komplementarny, w rozumieniu: Przestrzennym, co oznacza zaplanowanie działań oddziałujących na cały obszar deficytowy, ale też integrowanie ich z działaniami poza obszarem rewitalizacji, a wpływającymi na poprawę sytuacji w obszarze rewitalizacji. Problemowym, co oznacza konieczność uwzględnienia spójnych ze sobą działań we wszystkich głównych obszarach problemowych (deficyty społeczne, gospodarcze, środowiskowe, przestrzenno-funkcjonalne, techniczne). Proceduralno-instytucjonalnym, co oznacza takie planowanie działań, aby różne instytucje mogły ze sobą efektywnie współdziałać. Komplementarności międzyokresowej, co oznacza zachowanie ciągłości z działaniami podejmowanymi w poprzedniej perspektywie finansowej, tj. w latach Komplementarności źródeł finansowania, co oznacza umiejętność łączenia różnych źródeł zewnętrznych (EFRR, EFS, FS) ze środkami publicznymi krajowymi i środkami prywatnymi. Przedstawione niżej działania w ramach Planowanych Podstawowych Przedsięwzięć Rewitalizacyjnych odpowiadają opisanym wyżej wymogom. Łącznie tworzą spójną całość i angażując poszczególne grupy interesariuszy, bezpośrednio lub pośrednio wpływają na poprawę sytuacji w poszczególnych, wymienionych w art. 9 Ustawy z dn. 9 października o rewitalizacji, obszarach, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru społecznego. Kolejność projektów ustalono biorąc pod uwagę 4 zasadnicze czynniki: Logikę rewitalizacji, tj. fakt, iż najpierw konieczne jest stworzenie warunków przestrzennych (lokalowych, terytorialnych, infrastrukturalnych), a w dalszej kolejności następuje realizacja projektów, które pozwolą na efektywne wykorzystanie powstałej infrastruktury (projekty miękkie); Poziom deficytu, zgodnie z założeniem, że najpierw powinny być rozwiązywane problemy o największym nasileniu, Skalę działania, tj. uwzględnienie w hierarchii najpierw projektów dużych, a w dalszej kolejności projektów mniejszych, których zakres będzie mógł być w przyszłości modyfikowany i dostosowywany do faktycznej sytuacji powstałej po zrealizowaniu projektów dużych.

18 18 Konieczność równomiernego pod względem terytorialnym (we wszystkich podobszarach rewitalizacji lub ich sąsiedztwie) rozmieszczenia działań. PROJEKT 1 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Budowa Centrum Kultury w Gnojniku Gmina Gnojnik W ramach projektu zostanie od podstaw zbudowany obiekt centrum kultury w miejscowości Gnojnik. Pod względem funkcjonalnym obiekt zastąpi obecną siedzibę Centrum Kultury, zlokalizowaną w byłym ośrodku zdrowia pod adresem Gnojnik 401. Obiekt ze względów technicznych nie nadaje się do modernizacji. Na obecnym etapie nie ma zatem możliwości przeprowadzenia prac dostosowawczych dla osób niepełnosprawnych. Co więcej, w celu rozwoju działalności należałoby przeprowadzić inwestycje w dostępność komunikacyjną obiektu, m.in. zbudować chodnik na odcinku ok. 700 metrów, zbudować podjazd, parking, przy czym fakt iż znajdują się tu mieszkania socjalne i prywatne, utrudniałby zagwarantowanie, iż powstała infrastruktura będzie wykorzystywana głównie na cele kultury. Nowe Centrum Kultury powstanie w ciągu obiektów użyteczności publicznej, zlokalizowanych przy drodze krajowej 79, przy czym będzie odsunięty od samej drogi o kilkadziesiąt metrów, co pozwoli na zminimalizowanie negatywnego wpływu ruchu komunikacyjnego. W związku z tym, że obiekt znajdzie się w niewielkiej odległości od szkoły (ok metrów) możliwa będzie lepsza koordynacja pracy dwóch placówek, w tym uzupełnienie zajęć szkolnych, zajęciami pozaszkolnymi. Obiekt będzie dostosowany do potrzeb osób z deficytami ruchowymi, a zatem w większym stopniu będą mogły korzystać osoby starsze i niepełnosprawne. W obiekcie znajdą się m.in.: Siedziba Biblioteki Publicznej w Gnojniku, Sala multimedialna z nowoczesnym sprzętem komputerowym, umożliwiająca organizację zajęć i szkoleń dla dzieci i dorosłych (programowanie komputerowe, tworzenie grafiki komputerowej, łączenie tradycyjnych form kulturalnych z nowoczesnymi technologiami itd.) Minicentrum filmowo-nagraniowe umożliwiające nagrywanie i przetwarzanie filmów i muzyki, Powierzchnie przeznaczone dla organizacji spotkań literackich, wieczorków recytatorskich, muzycznych itp. Powierzchnie przeznaczone dla organizacji gier i zabaw dla najmłodszych.

19 19 REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społeczno-kulturalnej Lokalizacja Dz. 103/2, 113/2, 113/21, 113/22, 51/4, 51/5, 51/6, 103/27, 103/28 Gnojnik Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) zł PROJEKT 2 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Budowa obiektu łączącego funkcje kulturalną i przedszkolną w Uszwi Gmina Gnojnik W ramach projektu zostanie od podstaw zbudowany obiekt wielofunkcyjny z dominującą funkcją kulturalną. W obiekcie planuje się również zlokalizować punkt przedszkolny, co pozwoli w logiczny sposób połączyć działalność kulturalną i wychowawczą, a przy dym obniżyć koszty realizacji ustawowych obowiązków Gminy. Umiejscowienie obydwu instytucji w jednym budynku, pozwoli ponadto na osiągnięcie w dłuższej perspektywie dwóch korzyści: Większego zaangażowania dzieci w wydarzenia kulturalne na dalszych etapach edukacji, Większego zaangażowania rodziców w wydarzenia kulturalne i społeczne. REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społeczno-kulturalnej Rozbudowa i modernizacja infrastruktury edukacji Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki Miejscowość Uszew zł

20 20 publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) PROJEKT 3 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Modernizacja zabytkowego parku w miejscowości Gnojnik Gmina Gnojnik W ramach projektu zostanie gruntownie zmodernizowany park położony w centrum miejscowości Gnojnik, w sąsiedztwie Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Gnojniku. Obecnie stan infrastruktury utrudnia komfortowe korzystanie z niektórych obszarów parku. Nawierzchnia alejek jest popękana, a zieleń - częściowo nieuporządkowana. W ramach prac planuje się: Uporządkowanie zieleni wraz z nowymi nasadami, Modernizację alejek spacerowych i lokalizację nowych, Modernizację istniejącego w parku placu i zlokalizowanej przy nim sceny, Lokalizację i modernizację elementów małej architektury, Lokalizację oświetlenia parkowego. Ostateczny zakres prac będzie wynikał z uzgodnień z Konserwatorem Zabytków. REALIZOWANY CEL: Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Rozbudowa i modernizacja infrastruktury i terenów rekreacyjnych Dz. 138 Gnojnik zł

21 21 PROJEKT 4 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Stworzenie miejsc zabaw dla najmłodszych Gmina Gnojnik Zadanie polegać będzie na przygotowaniu miejsc rekreacji i zabaw dla najmłodszych mieszkańców obszaru rewitalizacji. Wybór miejsca realizacji prac dokonany został w taki sposób, aby uzupełnić i poprawić ofertę istniejących obiektów publicznych: USZEW: Plac zabaw przy Orliku Plac zabaw przy Przedszkolu BIESIADKI: Plac zabaw przy Szkole Podstawowej. W ramach prac planuje się: Zakup i lokalizację wyposażenia rekreacyjnego i urządzeń zabawowych (ścieżki zdrowia, urządzenia linowe, huśtawki, bujaki, piaskownice, karuzele), Wytworzenie elementów małej architektury (ławki, ławostoły, kosze na śmieci) Działanie da rezultat w postaci poprawy warunków wychowania dzieci i w połączeniu z działaniami zmierzającymi do poprawy oferty opieki przedszkolnej sprzyjać będzie rozwojowi rodzin. Zwiększenie liczby dzieci pozwoli na zbilansowanie struktury wiekowej, a zatem zatrzymanie procesu starzenia się społeczeństwa w podobszarach rewitalizacji. REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Rozbudowa i modernizacja infrastruktury i terenów rekreacyjnych Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) Miejscowości Uszew, Biesiadki zł

22 22 PROJEKT 5 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Stworzenie infrastruktury rekreacyjno-sportowej w miejscowości Biesiadki Gmina Gnojnik Zadanie polegać będzie na lokalizacji zaplecza rekreacyjno-sportowego, z przeznaczeniem na sezon letni i zimowy. Zapewnienie możliwości aktywnego spędzania wolnego czasu pozwoli na ograniczenie w przyszłości problemów zdrowotnych wśród mieszkańców, które stwierdzono w pogłębionej diagnozie podobszaru rewitalizacji w Biesiadkach. Działanie będzie miało charakter prewencyjny, tzn. będzie zapobiegać powstawaniu problemów zdrowotnych, ale stworzy również ofertę dla osób, które obecnie zmagają się z problemami zdrowotnymi (np. osoby starsze i niepełnosprawne). W ramach zadania powstanie: 1. Centrum rekreacyjno-sportowe, zakres prac: o Boisko ze sztuczną murawą, o Siłownia na świeżym powietrzu (urządzenia do ćwiczeń, stół ping-pongowy itd.), o Elementy małej architektury (ławki, ławostoły) 2. Siłownia w piwnicy Domu Ludowego w Biesiadkach, zakres prac: o Modernizacja powierzchni z dostosowaniem do nowej funkcji, o Zakup sprzętu do ćwiczeń, w tym sprzętu dostosowanego do potrzeb osób starszych (np. bieżnia z barierkami), W ramach działania nakierowanego na poprawę dostępności powstałej infrastruktury planuje się zmodernizować ogólnodostępny parking dla samochodów i rowerów w sąsiedztwie centrum rekreacyjno-sportowego (przy budynku Szkoły Podstawowej w Biesiadkach). Powstaną: Utwardzona nawierzchnia (obecnie nawierzchnia żwirowa), Miejsca dla osób niepełnosprawnych, Stojaki dla rowerów wraz z zadaszeniem. REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Rozbudowa i modernizacja infrastruktury i terenów rekreacyjnych Cel szczegółowy 3: Powrót do życia w społeczeństwie osób wykluczonych Poprawa warunków funkcjonowania w społeczeństwie osób

23 23 Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) niepełnosprawnych i starszych Dz. 383/1, 384/1, 382/1, 547/3 Biesiadki zł PROJEKT 6 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Modernizacja budynku Wikarówki dla celów rozwoju aktywności społecznej Parafia pw. Świętego Floriana Męczennika w Uszwi Jednokondygnacyjny budynek Wikarówki w Uszwi (pow. ok. 200 m 2 ), usytuowany jest przy drodze gminnej. Planuje się dostosować obiekt na potrzeby działania organizacji społecznych i pozarządowych oraz na cele rozwoju kultury (miejsce spotkań NGO, miejsce prób dla grup artystycznych). Korzystać będą: stowarzyszenie Łączy nas Uszew, Akcja katolicka, grupa teatralna "Kolędnicy znad Uszwicy" i inni. Działania pozwoli na aktywizację społeczną mieszkańców, a także stanowić będzie asumpt do powstania nowych organizacji społecznych. Planowany zakres prac zewnętrznych: Remont więźby dachowej, wymiana pokrycia dachowego z dachówki ceramicznej na blachodachówkę wraz z wyminą rynien i okuć, wykonanie termomodernizacji budynku poprzez ocieplenie stropu, ścian zewnętrznych, wykonanie izolacji pionowej wraz z ociepleniem fundamentów, wykonanie drenażu opaskowego, kanalizacji opadowej, wykonanie chodników dookoła budynku, remont schodów zewnętrznych. Planowany zakres prac modernizacyjnych wewnątrz budynku: Wykonanie modernizacji ścian wewnętrznych poprzez wykonanie gładzi gipsowych, modernizacja pomieszczenia kuchennego, wykonanie toalety, wykonanie łazienki, centralnego ogrzewania, remont posadzek, instalacji elektrycznej, wod-kan, wymiana stolarki wewnętrznej drzwiowej, remont wyjścia na strych, wykonanie przyłączy: wodociągowego, kanalizacyjnego i gazowego. Remont sufitów poprzez montaż płyt gipsowo kartonowych. W ramach dostosowania do funkcji kulturalnej i społecznej: Zakup wyposażenia, w tym mebli, sprzętu komputerowego i muzycznego. REALIZOWANY CEL:

24 24 Cel szczegółowy 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury, służącej rozwojowi oferty kultury, rekreacji i edukacji Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społeczno-kulturalnej Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) Miejscowość Uszew zł PROJEKT 7 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Rozwijanie u dzieci i młodzieży kompetencji kluczowych niezbędnych na rynku pracy w zakresie przedmiotów przyrodniczych i matematyki oraz kompetencji informatycznych, wraz z rozwojem kompetencji i umiejętności nauczycieli. Gmina Gnojnik Działanie realizowane będzie w skali całej gminy, jednak w związku ze stwierdzeniem znacznych deficytów edukacyjnym w obszarze rewitalizacji, przyjmie ono charakter projektu rewitalizacyjnego. W ramach obszaru rewitalizacji, zadanie dotyczyć będzie placówek: Publiczna Szkoła Podstawowa w Uszwi Publiczne Gimnazjum w Gnojniku. Zadanie polegać będzie na: Doposażeniu szkół w sprzęt komputerowy, Zakupie sprzętu TIK, w tym tablic interaktywnych, projektorów, tabletów, mikroskopów z kamerami Ufundowaniu stypendiów z przeznaczeniem na cele edukacyjne, dla uczniów w trudnym położeniu materialnym i społecznym, Organizacja szkoleń z obsługi nowoczesnego sprzętu oraz wykorzystywania go w celach dydaktycznych dla nauczycieli REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 2: Wzrost kwalifikacji zawodowych i społecznych mieszkańców Wdrożenie lepszej i nowocześniejszej oferty edukacji i wychowania

25 25 Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) Gmina Gnojnik, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru rewitalizacji zł PROJEKT 8 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Poprawa oferty wychowania przedszkolnego w obszarze rewitalizacji gminy Gnojnik Gmina Gnojnik Zadanie polegać będzie na zwiększeniu liczby miejsc w placówkach przedszkolnych gminy, ze szczególnym uwzględnieniem placówek obsługujących mieszkańców w obszarze rewitalizacji. W ramach obszaru rewitalizacji, planuje się stworzyć nowe miejsca w placówkach przedszkolnych: Publiczne Przedszkole w Gnojniku - działanie prowadzone w istniejącym obiekcie, Publiczne Przedszkole w Biesiadkach - działanie prowadzone w istniejącym obiekcie Publiczne Przedszkole w Uszwi - działanie przewidziane do realizacji w nowym obiekcie, opisanym w projekcie 2. W ramach projektu planuje się również: Doposażyć placówki w sposób umożliwiający realizacje szerszej oferty edukacyjnej, tj. zakup sprzętu (np. tablice interaktywne, komputery, sprzęt do nauki języków obcych, sprzęt muzyczny) Zorganizować dodatkowe zajęcia edukacyjne, w tym zajęcia organizowane na miejscu oraz zajęcia wyjazdowe. Lokalizacja REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 2: Wzrost kwalifikacji zawodowych i społecznych mieszkańców Wdrożenie lepszej i nowocześniejszej oferty edukacji i wychowania Gmina Gnojnik, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru rewitalizacji Szacowana zł wartość z podaniem źródeł

26 26 finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) PROJEKT 9 Podmiot odpowiedzialny Zakres rzeczowy projektu wraz z opisem, w jaki sposób działania zaplanowane w projekcie przyczynią się do realizacji celów Programu Kompleksowe wsparcie dla klientów Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gnojniku Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gnojniku Projekt ma na celu aktywizację społeczną, a także zawodową osób korzystających ze wsparcia Ośrodka Pomocy Społecznej w Gnojniku. Pomoc będzie realizowana na terenie całej gminy, ale szczególna uwaga zostanie zwrócona na potrzeby mieszkańców podobszarów rewitalizacji, w których stwierdzono duże zapotrzebowanie na pomoc społeczną. Zakres zadania: -Treningi kompetencji i umiejętności społecznych, poradnictwo psychologiczne i psychospołeczne, działalność asystenta rodziny, - Inne narzędzia służące aktywizacji społecznej i zawodowej, wynikające ze zidentyfikowanych potrzeb osób obejmowanych wsparciem (w tym o charakterze zdrowotnym); np.: Koszty zespołów ćwiczeń usprawniających psychoruchowo i/lub zajęć rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych. Wszystkie działania w ramach projektu będą uwzględniały sytuację osób niepełnosprawnych np. możliwość szkolenia w miejscu zamieszkania. W ramach zadania będzie również świadczona praca socjalna na rzecz uczestników projektu. Odnośnie: mieszkańców podobszaru rewitalizacji w Biesiadkach planuje się prowadzić działania głównie skierowane do osób niepełnosprawnych lub otrzymujących wsparcie ze względu na chorobę, mieszkańców podobszaru rewitalizacji w Uszwi planuje się prowadzić działania głównie nakierowane na rozwiązanie problemu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, co wynika ze zdiagnozowanych deficytów.

27 27 Możliwe jest rozszerzenie zakresu projektu w miarę pojawiania się nowych potrzeb. REALIZOWANY CEL: Cel szczegółowy 3: Powrót do życia w społeczeństwie osób wykluczonych Wzrost poziomu samodzielności i integracji społecznej osób i rodzin otrzymujących pomoc społeczną Lokalizacja Szacowana wartość z podaniem źródeł finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, EFS, FS, środki prywatne, środki z innych źródeł) Gmina Gnojnik, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru rewitalizacji zł 4.2 POZOSTAŁE DOPUSZCZALNE PROJEKTY REWITALIZACYJNE W związku z tym, że Program obowiązywać będzie przez okres 4 lat, nie ma możliwości dokładnego przewidzenia czy zaplanowania wszystkich działań, które odpowiadają definicji projektu rewitalizacyjnego. O ile instytucje publiczne mają możliwość i powinny planować z kilkuletnim wyprzedzeniem, o tyle podmioty prywatne działają często pod dyktando pojawiających się szans, np. dot. pozyskania środków na inwestycje. Wobec powyższego uznaje się, że przedstawiona w podrozdziale 4.1 lista działań nie ma charakteru zamkniętego. Za projekty rewitalizacyjne uważane będą wobec tego wszystkie projekty, w rzeczywisty sposób zmniejszające zdiagnozowane deficyty w poszczególnych podobszarach rewitalizacji, a przez to odpowiadające wskazanym celom rewitalizacji. W szczególności będą to projekty dotyczące: Budowy i modernizacji infrastruktury społecznej, poprawiającej warunki edukacji i uczestnictwa w kulturze, Budowy i modernizacji infrastruktury rekreacji i czasu wolnego, Działań nakierowanych na poprawę warunków edukacyjnych oraz wychowania przedszkolnego i opieki nad dziećmi do lat 3,

28 28 Działań nakierowanych na poprawę kwalifikacji mieszkańców, zwłaszcza w kontekście powrotu na rynek pracy osób bezrobotnych, Poprawy oferty edukacyjnej i kultury, a także ich dostępności, Poprawy warunków życia i funkcjonowania w społeczeństwie osób niepełnosprawnych i starszych, Zapobiegania problemom społecznym takim jak niewystarczający stopień integracji społecznej, problemy natury wychowawczej, problemy z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Za projekty rewitalizacyjne uznawane będą zarówno inwestycje, jak i projekty miękkie realizujące cele Programu.

29 29 5. MECHANIZMY INTEGROWANIA DZIAŁAŃ W GPR przyjęto model polegający na: 1. Integrowaniu działań już zrealizowanych z działaniami zaplanowanymi na przyszłość. Stąd uwzględnione w GPR projekty po części stanowią logiczną kontynuację działań realizowanych w poprzedniej perspektywie finansowej UE, tj. w latach (komplementarność międzyokresowa). WCZEŚNIEJSZE PROJEKTY Projekt "Kompleksowa modernizacja Centrum Wsi Gnojnik" Projekt "Budowa przedszkola w Gnojniku" Budowa Orlika w Uszwi PLANOWANE DZIAŁANIA W GPR Projekt realizowany w poprzedniej perspektywie finansowej zakładał odnowę dróg, chodników i placów postojowych w centrum miejscowości Gnojnik, a także termomodernizację budynków Szkoły Podstawowej i Gimnazjum oraz Domu Strażaka. W Gminnym Programie rewitalizacji zaplanowano projekty miękkie realizowane w szkołach (m.in. Gimnazjum w Gnojniku), a także zakup nowoczesnego sprzętu edukacyjnego (Projekt 7). Zakończony w 2011 roku projekt polegał na wzniesieniu i wyposażenie obiektu, w którym mieści się Publiczne Przedszkole w Gnojniku. W Gminnym Programie Rewitalizacji przewidziano działania mające na celu zakup nowoczesnego sprzętu edukacyjnego dla dzieci, a także poprawę oferty przedszkolnej - zwiększy się oferta zajęć dla dzieci (Projekt 8). Boisko orlik budowano w latach Obecnie, w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji planuje się uzupełnić teren o plac zabaw, tak aby rozszerzyć jego funkcję i umożliwić korzystanie całym rodzinom (Projekt 4). 2. Integrowaniu działań poszczególnych interesariuszy, tj. Gminy, mieszkańców, organizacji pozarządowych, przedsiębiorców. KIERUNEK: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury kultury PODMIOT PUBLICZNY PODMIOT PRYWATNY Gmina Gnojnik: Parafia pw. Świętego Floriana Męczennika w Projekt: Budowa obiektu kultury w Uszwi: Uszwi Projekt: Modernizacja budynku Wikarówki dla celów rozwoju aktywności społecznej 3. Integrowaniu działań inwestycyjnych z projektami o charakterze miękkim,