Drewno surowiec odnawialny. Złotów, dnia 12 października 2017 roku

Transkrypt

1 Drewno surowiec odnawialny Złotów, dnia 12 października 2017 roku

2 Odnawialne źródła energii źródła energii, których wykorzystywanie nie wiąże się z długotrwałym ich deficytem, ponieważ ich zasób odnawia się w krótkim czasie; są to m. in. wiatr, promieniowanie słoneczne, geotermia i biomasa spośród odnawialnych źródeł energii dużą nadzieję wzbudza zastosowanie biomasy; obliczono, że w procesie fotosyntezy wszystkie odtwarzalne surowce roślinne magazynują rocznie 17 razy więcej energii niż cały świat w tym samym czasie jej konsumuje 2

3 3

4 Znaczenie drewna jako surowca odnawialnego W erze szkła, aluminium i krzemu można by odnieść wrażenie że drewno jest niemodne. Nic bardziej mylnego. Gdziekolwiek się znajdziemy na pewno wokół nas będzie wiele przedmiotów, które nie powstałyby bez użycia drewna. Szacuje się, że współcześnie ma ono ok. 30 tys. zastosowań. Drewno i materiały drewnopochodne są wykorzystywane m. in. w budownictwie, górnictwie, energetyce, do produkcji podłóg, mebli, płyt, papieru i opakowań. Pochodzenie, sposób pozyskania i właściwości fizyczne drewna sprawiają, że jest najbardziej naturalnym i przyjaznym materiałem, który wykorzystujemy na tak wielką skalę. Jest niezbędnym elementem modnego dziś życia w stylu eko w harmonii z naturą i w zdrowiu. W obliczu zmian klimatycznych ważne jest też to, że nie tylko żywe drzewa wiążą znaczne ilości dwutlenku węgla. Wielkim magazynem tego gazu są również produkty z drewna. 4

5 Drewno ma około 30 tysięcy zastosowań 5 Źródło:

6 6

7 Zasoby leśne Polski Powierzchnia lasów w Polsce wynosi 9,215 mln ha (wg GUS stan na r.), co dopowiada lesistości 29,5 %. W Polsce dominują lasy publiczne 80,8 % 7

8 Leśnicy pozyskują drewno w granicach wyznaczonych przez standardy ekologicznej gospodarki, badania naukowe i 10-letnie plany urządzenia lasu, zatwierdzane przez ministra środowiska średnio do proc. drewna, które przyrasta w lesie; cała reszta zwiększa zapas na pniu. Dlatego nasze zasoby drewna rosną z roku na rok i są już dwukrotnie większe niż pół wieku temu. Wynoszą 2,5 mld m sześc., w tym w Lasach Państwowych blisko 1,95 mld m sześc. 8

9 Drewno jako opał najważniejsze cechy i parametry Wartość energetyczna drewna zależy przede wszystkim od jego wilgotności i gęstości, a w mniejszym stopniu od rodzaju i sposobu przygotowania. Wartość opałowa odpadów drzewnych mokrych (o naturalnej wilgotności na poziomie 50 60%) wynosi zaledwie 6-8 GJ/t, natomiast po podsuszeniu do stanu powietrznie suchego (wilgotność 10 20%) wzrasta do poziomu GJ/t oraz do ok. 19 GJ/t przy całkowitym wysuszeniu. Przy założeniu wartości opałowej węgla na średnim poziomie (23 25 GJ/t) w przybliżeniu 1,5 tony podsuszonego (powietrznie suchego) drewna jest równoważne energetycznie 1 tonie węgla. Przeciętne zawartości części niepalnych (popiołu) w zrębkach drzewnych (0,5 3%) oraz innych odpadach drzewnych są niższe niż w przypadku słomy (4%) oraz węgla (12%). W związku z tym spalanie odpadów drzewnych cechuje powstawanie mniejszej ilości pyłów lotnych oraz popiołu. Zawartość związków siarki w zrębkach drzewnych nie przekracza 0,05% i jest trzykrotnie niższa niż w przypadku słomy (0,15%) oraz kilkunastokrotnie niższa niż w przypadku węgla (0,8%) 9

10 Zależność wilgotności i wartości opałowej drewna źródło: 10

11 Roczny koszt ogrzania domu o powierzchni 160 m 2 (ceny brutto 2014 rok) źródło zdjęcia: viessmann.pl 11

12 Arbomasa, czyli biomasa drzew leśnych według badań masa drzew leśnych usuniętych na powierzchni 1 ha w ramach cięć rębnych wynosi 330 ton udział poszczególnych części jest następujący: masa drewna strzały (pnia) 65%, drewno karpy (korzeni) 16%, gałęzi 11%, kory 6%, igliwia 2% łączna masa pozostałości pozrębowych, które można wykorzystać na cele energetyczne wynosi 61 ton/ha; w trosce o zachowanie wielofunkcyjnego charakteru lasu nie powinno się pozyskiwać cienkiego chrustu i korzeni źródło: Wykorzystanie biomasy ze zrębów i trzebieży na cele energetyczne Roman Gornowicz, Biblioteczka leśniczego, zeszyt 274, Warszawa 2008 rok 12

13 13

14 Czy gra jest warta świeczki, czyli ile surowca drzewnego na cele energetyczne można pozyskać z naszych lasów? Według szacunków łączna baza drewna z lasów wszystkich form własności na cele energetyczne wynosi około 7,5 mln metrów sześciennych drewna rocznie z tego: 43 % grubizna opałowa 31 % drewno małowymiarowe (drobnica) 26 % pozostałości zrębowe źródło: Biomasa leśna na cele energetyczne red. naukowa P. Gołos i A. Kaliszewski IBL Sękocin Stary, 2013 rok 14

15 Formy (postać) wykorzystania drewna jako źródła energii Sposób tradycyjny drewno nieprzetworzone Zrębki drzewne Brykiet sprasowane cząstki drewniane Pellet, czyli granulat (zwany również ampułkami energii albo energetycznymi tabletkami) 15

16 16 fot. Łukasz Galimski

17 17

18 18 źródło:

19 19 źródło:

20 20 Lasy Państwowe realizują projekt rozwojowy pn. Drewno dla samowystarczalności energetycznej samorządów oraz dla bezpieczeństwa energetycznego państwa.

21 Realizowany przez Lasy Państwowe projekt obejmuje stworzenie narzędzia umożliwiającego sprawne wprowadzenie drewna energetycznego na rynek poprzez organizację systemu składnic biomasy drzewnej. System ten obejmuje kwestie pozyskania, transportu, przechowywania (suszenia) i przygotowania (standaryzacji) surowca drzewnego. 21

22 Realizowany przez Lasy Państwowe projekt obejmuje wyznaczenie technologii optymalnego przetwarzania biomasy drzewnej w energię elektryczną i cieplną oraz opracowanie analizy przedsięwzięcia w oparciu o stosunek kosztów do korzyści, uwzględniającą jego ekonomiczny, społeczny i ekologiczny aspekt, a zarazem realizację misji Lasów Państwowych. 22

23 Opłacalność ekonomiczną pozostałości zrębowych warunkuje ich wilgotność. Składowanie biomasy obniża 23 jej wilgotność oraz zasadniczo podwyższa wartość opałową.

24 Składowanie drewna energetycznego na składnicach spełnia rolę magazynu węgla z pochłoniętego przez lasy CO 2. 24

25 Dziękuję za uwagę