ŻYDZI WSCHODNIEJ POLSKI

Transkrypt

1 1 III Międzynarodowa Konferencja Naukowa ŻYDZI WSCHODNIEJ POLSKI Edycja trzecia: KOBIETA ŻYDOWSKA BIAŁYSTOK CZERWCA 2014

2 2

3 3 P A T R O N K A K O N F E R E N C J I I F E S T I W A L U Chasia Bornstein-Bielicka Chasia Bornstein-Bielicka urodziła się w Grodnie 16 stycznia 1921 roku w tradycyjnej żydowskiej rodzinie, zmarła 15 lipca 2012 roku w Izraelu. W 1933 roku wstąpiła do syjonistycznej organizacji młodzieżowej Haszomer- Hacair, z którą była związana przez całe życie. Podczas wojny brała aktywny udział w działalności ruchu oporu w gettach w Grodnie i Białymstoku. Ukończyła ORT szkołę zawodową dla dziewcząt w Grodnie, gdzie nauczyła się języka polskiego, co podczas wojny umożliwiło jej pracę konspiracyjną. W styczniu 1943 roku przewiozła z Grodna do Białegostoku laboratorium do fałszowania dokumentów. W Białymstoku mieszkała po aryjskiej stronie i jako prosta polska dziewczyna była gosposią w domu gestapowca Luterchanda. Jednocześnie prowadziła działalność konspiracyjną łączniczki Haszomer Hacair pod przybraną tożsamością Haliny Stasiuk. Utrzymywała stałą łączność z partyzantami, przenosiła amunicję, leki, żywność oraz informacje. Po likwidacji getta w sierpniu 1943 r. w Białymstoku Bielicka pracowała w firmie Otto Busse Niemca, który współpracował z ruchem oporu. Utrzymywała kontakt z polskimi i rosyjskimi partyzantami. W sierpniu 1944 r. brała udział w działaniach partyzanckich podczas wyzwolenia Białegostoku. Wraz z innymi konspiratorkami zbierała informacje na temat pozycji zajmowanych przez siły niemieckie. Chasia i jej dwie przyjaciółki Ania Rod i Lisa Czapnik wróciły na krótko do Grodna, by odnaleźć rodzinę.

4 4 Po zakończeniu wojny z polecenia organizacji Haszomer Hacair współtworzyła dom dla sierot żydowskich w Łodzi. Podjęła się też trudnego zadania przewiezienia swoich podopiecznych przez Niemcy, Francję, Cypr do Palestyny. Po wykonaniu zadania zrozumiała, że dzieci były jej darem losu na określony czas i teraz muszą dążyć do samodzielności. Ona natomiast powinna zamknąć pewien rozdział swej wojennej historii i założyć własną rodzinę. Choć zdecydowała się na rozstanie z dziećmi, utrzymywała z nimi kontakt do końca swego życia. W 1947 r. zamieszkała z mężem Heini Bornsteinem w kibucu Lahavot Habashan niedaleko syryjskiej granicy. Miała trzy córki, jedenaścioro wnuków i sześciu prawnuków. W kibucu pracowała z młodzieżą emigrantów, uprawiała ogród warzywny i otworzyła pierwsze przedszkole. Organizacja Haszomer Hacair wysłała ją do południowej Afryki i Francji na misję. W 1967 roku rozpoczęła pracę w Tel Hai Regional Colllege, ucząc wytwarzania ceramiki. Na emeryturze zajęła się szyciem oraz sprzedażą odzieży dla dzieci i kobiet, wykorzystując umiejętności zdobyte 70 lat wcześniej w szkole w Grodnie. Chasia Bornstein-Bielicka powróciła do Białegostoku dopiero po 50 latach od czasu swej konspiracyjnej działalności. Przez całe lata próbowała uchronić swoje dzieci i rodzinę od trudnych wspomnień z przeszłości. Dopiero po podróży do Grodna i Białegostoku opowiedziała Neomi Izhar swoją historię życia, co doprowadziło do wydania książki wspomnieniowej One of the few. A Resistance Fighter and Educator (wersja anglojęzyczna 2009, pierwsze wydanie w języku hebrajskim 2003). opr. Grażyna Dawidowicz

5 Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód Uniwersytetu w Białymstoku Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska Izrael Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego Stowarzyszenie Naukowe Oikoumene Wydział Filologiczny UwB 5 III Międzynarodowa Konferencja Naukowa ŻYDZI WSCHODNIEJ POLSKI Edycja trzecia: KOBIETA ŻYDOWSKA Białystok czerwca 2014 PROGRAM KONFERENCJI Białystok 2014

6 6 P a t r o n a t H o n o r o w y Wojewoda Podlaski Marszałek Województwa Podlaskiego Prezydent Miasta Białegostoku Ambasada Państwa Izrael Dziekan Wydziału Filologicznego UwB P a t r o n a t M e d i a l n y Kurier Poranny Białystok Polskie Radio Białystok Telewizja Polska Białystok VII Festiwal Kultury Żydowskiej Zachor Kolor i Dźwięk W ramach Festiwalu odbędą się następujące wydarzenia: r. piątek Otwarcie wystawy Izraelska ilustracja dziecięca III Międzynarodowa Konferencja Naukowa Żydzi wschodniej Polski. Kobieta żydowska Panel poświęcony pamięci Chasi Bornstein-Bielickiej (Galeria Telimena) Koncert (Aula Pałacu Branickich) Urjane Kenżikajewa (Symferopol Krym) r. sobota III Międzynarodowa Konferencja Naukowa Żydzi wschodniej Polski. Kobieta żydowska Śladami białostockich Żydów wycieczka. Oprowadza Jolanta Szczygieł-Rogowska Projekcja filmu izraelskiego (Galeria im. Sleńdzińskich) Otwarcie wystawy fotografii Zuzanny Szarek Tel-Aviv Koncert (sala kameralna OiFP ul. Odeska 2); Yaron Gershovsky z USA (fortepian), wraz z Adamem Czerwińskim (perkusja) i Tomaszem Kupcem (kontrabas) r. niedziela Rynek Kościuszki koncerty i wystawy

7 7 Konferencja współfinasowana przez: Urząd Miasta Białystok Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego Festiwal Kultury Żydowskiej Zachor Kolor i Dźwięk Festiwal Kultury Żydowskiej Zachor Kolor i Dźwięk organizowany jest w Białymstoku od 2008 roku przez Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska Izrael. Intencją organizatorów jest przybliżenie historii, tradycji i kultury żydowskiej, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów lokalnych. Każda edycja ma swego bohatera, postać związaną z Białymstokiem, Podlasiem. W ramach Festiwalu przypomniano dorobek i sylwetkę Izraela Bekera (aktora, reżysera, malarza), Sary Nomberg-Przytyk (autorki książki wspomnieniowej Kolumny Samsona o pobycie w białostockim getcie), Izaaka Celnikiera (wybitnego malarza), Gedalego Rozenmana (ostatniego Naczelnego Rabina Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Białymstoku), Juliusza Adlera (wybitnego aktora), Józefa Chazanowicza (pomysłodawcę założenia narodowej biblioteki w Jerzolimie) Odbyły się liczne wykłady i prelekcje (m.in. Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudricha, Hanki Kosowskiej, Belli Szwarcman-Czarnoty, Andrzeja Lechowskiego), spotkania (m.in. z rodzinami bohaterów Festiwalu, przedstawicielami Ambasady USA i Ambasady Państwa Izrael), warsztaty (taneczne, pla-

8 8 styczne), wystawy (malarstwa, fotografii izraelskiej), projekcje (filmów izraelskich i jidysz), spektakle (m.in. Teatru Żydowskiego z Warszawy, Teatru NN z Lublina). Podczas pięciu edycji Festiwalu na licznych koncertach wystąpili wybitni artyści polscy i zagraniczni (m.in. Yale Strom, Elizabeth Schwartz, Peter Stan, Gerard Edery z USA, Melah-Maim, Shachar Gilad, Siostry Rajfer z Izraela, zespół Opa! z Rosji, Di Galitzyaner Klezmorim, KlezmaFour, Frey Lech Trio, chór Clil z Polski). Dwukrotnie w ramach Festiwalu odbyło się wręczenie Medalu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata (2008, 2010). Impreza odbywa się pod Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Białegostoku oraz Marszałka Województwa Podlaskiego. Festiwal uzyskał wsparcie i patronat Ambasady Stanów Zjednoczonych w Warszawie oraz Ambasady Państwa Izrael. Od 2012 roku obok Festiwalu odbywają się międzynarodowe konferencje naukowe z cyklu Żydzi wschodniej Polski. Szczegółowe informacje:

9 9 K O M I T E T O R G A N I Z A C Y J N Y K O N F E R E N C J I Jarosław Ławski Przewodniczący (Uniwersytet w Białymstoku) Barbara Olech Z-ca Przewodniczącego (Uniwersytet w Białymstoku, Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael) Anna Janicka Sekretarz Konferencji (Uniwersytet w Białymstoku) Jan Leończuk (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego) Lucy Lisowska (Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael) Jolanta Szczygieł-Rogowska (Galeria im. Slendzińskich) Daniel Znamierowski (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku) Sebastian Kochaniec (Wydział Filologiczny UwB) Grzegorz Czerwiński (Katedra Badań Filologicznych W Z ) Grzegorz Kowalski (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku) Łukasz Zabielski (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku) Współorganizatorzy z Uniwersytetu w Białymstoku: Bożena Poniatowicz Olga Stankiewicz Małgorzata Wojtowicz Anna Kropiewnicka Jacek Juszkiewicz Adam Janicki Agnieszka Prochowicz Aleksandra Ślósarska Urszula Adamska Jolanta Dragańska Elwira Tomczyk Michał Siedlecki Diana Kazimieruk Wojciech Kalinowski Marta Białobrzeska Emilia Chmielewska

10 10 K O M I T E T N A U K O W Y P R O J E K T U B A D A W C Z E G O I C Y K L U K O N F E R E N C J I Ż Y D Z I W S C H O D N I E J P O L S K I Prof. Grażyna Borkowska Instytut Badań Literackich PAN Prof. Sławomir Buryła Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Dr Helena Datner Żydowski Instytut Historyczny Dr Jolanta Wróbel-Best University of Houston, USA Pani Anna Frajlich Nowy Jork, Stany Zjednoczone Prof. Alicja Kisielewska Uniwersytet w Białymstoku Prof. Jerzy Kopania Wyższa Szkoła Administracji Publicznej Yaron Gerschovsky Nowy Jork, USA Prof. Jacek Leociak Instytut Badań Literackich PAN Pani Lucy Lisowska Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska Izrael Pan Ryszard Löw Tel-Aviv, Izrael Prof. Jarosław Ławski Uniwersytet w Białymstoku Dr Barbara Olech Uniwersytet w Białymstoku Prof. Krzysztof Rutkowski Uniwersytet Warszawski Dr hab. Dariusz Konrad Sikorski Akademia Pomorska w Słupsku Pan Mark Halpern Stany Zjednoczone

11 11 Godz Hotele: I N F O R M A C J E O G Ó L N E 13 CZERWCA (PIĄTEK) Przyjazd gości i zakwaterowanie Uczestników Pokoje gościnne Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, ul. Ciepła 40 Dojazd z dworca PKP taksówką lub autobusem linii 18 (wysiąść na 5 przystanku Sienkiewicza biuro projektów ) Telefon awaryjny w razie kłopotów: (Anna Janicka), (Barbara Olech) (Jarosław Ławski) Posiłki (17-18 czerwca): Śniadania w hotelu Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania, ul. Ciepła czerwca kolacja Centrum Astoria, ul. H. Sienkiewicza 4 14 czerwca obiad Centrum Astoria, ul. H. Sienkiewicza 4 14 czerwca kolacja Centrum Astoria, ul. H. Sienkiewicza 4 Położenie obiektów konferencyjnych: wszystkie obiekty związane z sesją znajdują się w niewielkiej od siebie odległości wokół Rynku Kościuszki w samym centrum miasta. I dzień obrad: Wydział Filologiczny UwB, Plac Uniwersytecki 1, sala im. M. R. Mayenowej, nr 47 (parter) II dzień obrad: Wydział Filologiczny UwB, Plac Uniwersytecki 1, sala im. M. R. Mayenowej, nr 47 (parter) Komitet Organizacyjny: Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód, Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Plac Uniwersytecki 1, pokój 75, piętro I, Białystok, tel , tel./fax Delegacje będą stemplowane pr zez cały 1 i 2 dzień obr ad na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku, Plac Uniwersytecki 1, sala 47

12 12 I M P R E Z Y T O W A R Z Y S Z Ą C E K O N F E R E N C J I NA W S Z Y S T K I E I M P R E Z Y W S T Ę P J E S T W O L N Y Godz Godz czerwca Piątek Hol przed Aulą Wydziału Filologicznego otwarcie wystawy: Izraelska ilustracja książek dla dzieci Galeria Telimena, ul. Legionowa 2 (naprzeciwko Centrum Astoria ) wieczór wspomnień o Chasi Bielickiej. Udział biorą: Grażyna Dawidowicz, Lucy Lisowska. Prowadzenie: dr Barbara Olech. Godz Koncert w Pałacu Branickich: Urjane Kenżikajeva (fortepian i śpiew) 14 czerwca Sobota Godz Koncert Yarona Gerschovsky`ego w Sali Kameralnej Opery i Filharmonii Podlaskiej (ul. Odeska 1). 15 czerwca Niedziela Godz Plac przed Ratuszem. Koncerty plenerowe (Shachar Gilad z zespołem rockowym, Kabaret Teatru Żydowskiego w Warszawie, Tsigunz Fanfara Avantura, Igor Milstein i Nachäma 2, warsztaty kulinarne Małgorzata Blicharz i warsztaty taneczne Monika Leszczyńska).

13 13

14 14 OBRADY PLENARNE 13 CZERWCA PIĄTEK Miejsce obrad: Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku Plac Uniwersytecki 1 Sala im. M. R. Mayenowej, nr 47 (parter). Czas wystąpień: prosimy, by czas wystąpień nie przekraczał 20 minut. Godz Otwarcie wystawy: Izraelska ilustracja książek dla dzieci, Hol przy auli Wydziału Filologicznego (I piętro) I. POWITANIE, OTWARCIE KONFERENCJI Godz Uroczyste otwarcie III Międzynarodowej Konferencji Żydzi wschodniej Polski. Kobieta żydowska : Powitanie gości: prof. Jarosław Ławski, Powitanie: dr Barbara Olech, dr Anna Janicka Powitanie: Lucy Lisowska Przemówienia Zaproszonych Gości Uroczyste otwarcie Konferencji Informacje o Konferencji II. OBRADY PLENARNE Godz Prowadzenie: prof. Jarosław Ławski [UwB, Białystok]

15 1. Dr Jolanta Wróbel-Best [Northwest College - Houston Community College, Carleton University, Ottawa]; Palimpsest pamięci lub Wiera Gran jako artystka i kobieta w książce Oskarżona: Wiera Gran Agaty Tuszyńskiej 2. Dr Nina Taylor-Terlecka [Oxford, Wielka Brytania], Antonina Vallentin lwowianka poliglotka. Próba sylwetki. 3. Dr Maria Berkan-Jabłońska, [UŁ, Łódź], Trzy międzykulturowe obrazy żydowskiej kobiety w pierwszej połowie XIX wieku (Catherine Grace Godwin, Catherine Grace Gove, Karolina Swaracka) 4. Dr Paweł Kuciński [UKSW, Warszawa], Irena Krzywicka w sądzie i pod sądem Przerwa na kawę: Prowadzenie: Dr Jolanta Wróbel-Best [Northwest College - Houston Community College, Carleton University, Ottawa] 1. Mgr Joanna Tomalska [Muzeum Podlaskie w Białymstoku], Żydowskie artystki w Białymstoku 2. Mgr Beata Mróz [Muzeum Podlaskie w Białymstoku], Mela Muter i jej twórczość 3. Dr Ewa Rogalewska [IPN, Białystok], Pisarka, malarka, kawiarka. Wspomnienie o Ninel Kameraz-Kos ( ) 4. Dr hab. Dariusz K. Sikorski [Uniwersytet Gdański], Kobieta w Miesięczniku Żydowskim 5. Mgr Marzena Szugiero Kobieta żydowska w społecznym imaginarium. Atrybuty, przezrocza, tuby komunikacyjne Dyskusja: Przerwa: Godz Galeria Telimena, ul. Legionowa 2 Wieczór wspomnień o Chasi Bornstein-Bielickiej Godz Kolacja Centrum Astoria ul. H. Sienkiewicza 4 Godz Koncert Urjane Kenżikajewa (Pałac Branickich) 15

16 16 14 CZERWCA (SOBOTA) Śniadanie: Sala im. M. R. Mayenowej, nr 47 (parter), Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Plac Uniwersytecki 1 Godz I. OBRADY PLENARNE CZĘŚĆ I Prowadzenie: Dr hab. Dariusz K. Sikorski [UG, Gdańsk] 1. Prof. Bogdan Burdziej [UMK, Toruń], Do matki Izraelki polskich poetów (Klaczko, Merzbach, Tuwim i inni) 2. Dr Katarzyna Sokołowska [Uniwersytet w Białymstoku], Hanna Krall portretuje Franciszkę Arnsztajnową 3. Dr hab. Anna Wydrycka [UwB, Białystok], Czesława Rosenblattowa i kobiety, które jeszcze żyją 4. Dr Monika Szabłowska-Zaremba [KUL, Lublin], Portret syjonistki z łam Ewy, tygodnika dla pań ( ) Przerwa na kawę: Godz II. OBRADY CZĘŚĆ II Prowadzenie: Prof. Bogdan Burdziej [UMK, Toruń] 1. Dr hab. Andrzej P. Kluczyński [ChAT, Warszawa], Koncepcja Bożej obecności (Szechina) w mistyce żydowskiej 2. Mgr Lidia Ciborowska [UwB, Białystok], Perla Ovitz. Próba portretu

17 3. Dr Anna Jeziorkowska-Polakowska [KUL, Lublin], Liczne swoje rzesze wiodła ku jasności twórczość literacka i działalność społeczna Malwiny Meyersonowej 4. Dr hab. Daniel Kalinowski, prof. AP [Akademia Pomorska w Słupsku], Ku światłu Twórczość literacka Malwiny Meyerson 5. Mgr Sebastian Kochaniec, [UwB, Białystok], Stanisław Machniewicz wątki żydowskie Dyskusja: Godz III. OBIAD Centrum Astoria ul. H. Sienkiewicza 4 IV. OBRADY W SEKCJACH CZĘŚĆ III Godz Sekcja I, sala 47 Prowadzenie: Dr Anna Janicka [Uniwersytet w Białymstoku] 1. Prof. dr hab. Zofia Abramowicz [Uniwersytet w Białymstoku], Sposoby nominacji kobiet w księgach matrymonialnych Żydów białostockich i tykocińskich 2. Dr Agnieszka Lenart [KUL, Lublin], Pozycja kobiet w przestrzeni literackiej rosyjskiego Izraela 3. Mgr Judyta Juszkiewicz [UW, Warszawa], Debora Vogel: poezja kobieca czy poezja kobiety 4. Dr Agata Rybińska [UMCS, Lublin]; Wizerunek kobiet w białostockich księgach pamięci Sekcja II, sala 91 (I piętro) Prowadzenie: Dr hab. Andrzej P. Kluczyński [ChAT, Warszawa]

18 18 1. Mgr Elwira Tomczyk [UwB, Białystok], O debiucie Marii Zabojeckiej w Izraelicie 2. Mgr Jolanta Dragańska [UwB, Białystok], Amelia Hertzówna pytania o tożsamość 3. Mgr Katarzyna Koncewicz [Grodno, Białoruś], Wspólnota żydowska Grodna początku XX wieku w dokumentach źródłowych Działu Rzadkiej Książki im. Karskiego 4. Ryszard Löw [Tel-Aviv, Izrael], czyta dr Barbara Olech Habima pierwsza. Narodziny teatru hebrajskiego w Białymstoku Przerwa ma kawę: V OBRADY PLENARNE CZĘŚĆ IV Sala 47 Prowadzenie: Dr Łukasz Zabielski [Książnica Podlaska im. Łukasza Gór nickiego, Białystok], 1. Mark Halpern [Nowy Jork, Stany Zjednoczone ], Collective Memory of Bialystoker Jews 2. Dr Agata Dąbrowska [Uniwersytet w Oslo, Norwegia], Żydowskie emancypantki ze Wschodu wizerunki kobiet w wybranych dramatach jidysz 3. Dr Jan Miklas-Frankowski [Uniwersytet Gdański], Świat chasidot. Chasydzkie kobiety w Najtrudniej jest spotkać Lilit Anki Grupińskiej 4. Dr Irmina Godowska [UŁ, Łódź], Guina Szwarc biografia intymna 5. Mgr Anna Piątek [UW, Warszawa], Lea Goldberg poetka tych, którzy zapuścili korzenie w dwóch krajobrazach Dyskusja: Zamknięcie konferencji Godz V. KOLACJA Centrum Astoria, ul. H. Sienkiewicza 4

19 19 VI. KONERT FESTIWALU KULTURY ŻYDOWSKIEJ Godz Miejsce: Sala Kameralna Opery i Filharmonii Podlaskiej ul. Odeska 2 Wystąpią: Yaron Gerschovsky (USA) z Adamem Czerwińskim i Tomaszem Kupcem WSTĘP WOLNY

20 20 INFORMACJE DLA REFERENTÓW: Owocem spotkania będzie tom pokonferencyjny. Musi on zostać zredagowany do końca 2014 roku. Zatem na Państwa teksty czekamy do 30 września 2014 roku. Jest to termin ostateczny. Książka ukaże się na początku 2015 roku z datą 2015 roku. Objętość tekstów: do 30 stron znormalizowanych, przypisy polskie, mile widziane ilustracje (czarno-białe tylko). Książka ukaże się w Naukowej Serii Wydawniczej Colloquia Orientalia Bialostocensia wydawanej przez Książnicę Podlaską im. Łukasza Górnickiego oraz Katedrę Badań Filologicznych Wschód Zachód. Teksty przesyłamy na adres: kobietazydowska@wp.pl Naukowa Seria Wydawnicza: COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA Białystok to miejsce i dynamiczna przestrzeń pograniczna w głębokim znaczeniu: stykają się tutaj przecinające Europę na pół płyty cywilizacji łacińskiego Zachodu i bizantyjskiego Wschodu. Ścierają się tu, ale nie niszczą wzajemnie, Orient ze światem Zachodu, Bałtowie ze Słowianami, prawosławni z katolikami, Białorusini z Polakami. Miasto niemal wygasłej, niegdyś żywej dawniej tradycji żydowskiej, nieopodal którego leżą ośrodki polskiego islamu: Kruszyniany i Bohoniki. Kolokwia Wschodnie to idea służąca międzykulturowej i międzyreligijnej wymianie myśli, utrwalaniu źródeł pamięci i tożsamości kulturowo-historycznej, badaniu świadectw literackich, artystycznych, przedstawiających przenikanie się wiar, kultur i tożsamości. Colloquia Orientalia Bialostocensia to naukowa seria wydawnicza, której zadaniem jest publikowanie materiałów źródłowych i prac naukowych dotyczących: Kultury, literatury, historii Europy Środkowej i Wschodniej. Cywilizacyjnego i kulturowego pogranicza Europy i innych kontynentów, Orientu, Południa, Śródziemnomorza. Pierwszej Rzeczypospolitej oraz kultur krajów sąsiednich: słowiańskich, bałtyckich, germańskich, romańskich. Wielkiego Księstwa Litewskiego, Podlasia, Kresów, pogranicza wschodniego; Kultur i religii mniejszości: Białorusinów, Żydów, Karaimów, Ukraińców, Rosjan, prawosławnych, protestantów, mieszkańców Prus Wschodnich. Tradycji narodów Wschodu, języków ludów zamieszkujących tę kulturową przestrzeń.

21 21 Israel Beker ( ) Aktor, reżyser i malarz, urodzony w Białymstoku. Dzieciństwo i młodość spędził w Białymstoku i Knyszynie. Ukończył Moskiewską Akademię Teatralną. Kiedy wybuchła II wojna światowa, przebywał z teatrem w Lublinie. Wojnę przeżył w Związku Radzieckim. Cała jego liczna rodzina zginęła w Holokauście. W 1945 r. Beker wrócił do Białegostoku. Następnie wyjechał do Niemiec, gdzie kierował teatrem. W 1947 r. napisał scenariusz do filmu Długa jest droga, w którym zagrał główną rolę. W 1948 r. wyjechał do Izraela. Był aktorem i reżyserem w Izraelskim Teatrze Narodowym Habimah. W 1979 r. wydał album STAGE OF LI- FE, w którym namalował i opisał swoje życie. Zmarł w 2003 r. w Tel Awiwie. W programie zostały wykorzystane fotografie obrazów Israela Bekera wykonane przez Avnera Richarda. Organizatorzy Konferencji składają gorące podziękowania Rodzinie Artysty za zgodę na ich reprodukcję.

22 22 MAPA Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Plac Uniwersytecki 1 Centrum Astoria ul. H. Sienkiewicza 4 (Cukiernia Astoria)

23 23 BIAŁEGOSTOKU Galeria Telimena, ul. Legionowa 2 Pokoje gościnne Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, ul. Ciepła 40