Poradnik - Twoja firma krok po kroku

Transkrypt

1 URZĄD SKARBOWY W CHEŁMNIE Poradnik - Twoja firma krok po kroku 1. Pomysł na biznes 2. Lokal 3. Wybór formy organizacyjno-prawnej firmy 4. Biznes plan 5. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej 6. Uzyskanie numeru REGON w Urzędzie Statystycznym 7. Uzyskanie numeru NIP (Numeru Identyfikacji Podatkowej) 8. Pieczątka firmy 9. Założenie rachunku bankowego 10. Rejestracja na potrzeby podatku od towarów i usług (VAT) i wybór formy opodatkowania w podatku dochodowym 11. Zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych 12. Kasa fiskalna 13. Zgłoszenie zatrudnienia pracownika do Państwowej Inspekcji Pracy 14. Przepisy środowiskowe, sanitarne, przeciwpożarowe, itp. 15. Uzyskanie wymaganej prawem koncesji lub zezwolenia

2 1. Znajdź pomysł na biznes Zanim rozpoczniemy działalność gospodarczą musimy mieć pomysł na biznes. Rzecz niby błaha, a jednak tak bardzo istotna. To właśnie pomysł w głównej mierze decyduje o tym czy odniesiemy sukces na rynku. Stanowi on niejako fundament naszej firmy. Trzeba przemyśleć wszelkie aspekty dotyczące jego założenia, prowadzenia i rozwijania. Wybierając dziedzinę działalności powinniśmy wziąć pod uwagę kilka czynników. Pierwszym z nich jest nasza znajomość technologii - musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy mamy wystarczającą wiedzę i doświadczenie w metodach wytwarzania danego produktu lub świadczenia usług. Przykładowo pracując przez 10 lat w branży spożywczej, nie powinniśmy decydować się na otwarcie fabryki produkcji proszków do prania, jeśli nie mamy o tym żadnego pojęcia. Kolejnym czynnikiem jest znajomość rynku. Ważna jest tu nasza wiedza na temat danego sektora. Powinniśmy orientować się z jakimi potencjalnymi dostawcami moglibyśmy nawiązać współpracę, ale także kto na rynku mogłyby zostać naszym potencjalnym, głównym klientem. W przypadku, gdy takiej wiedzy nie posiadamy, zadajmy sobie chociaż pytanie, czy znamy kogoś, kto ją posiada i mógłby nam pomóc. Nie powinniśmy zapominać także o naszych dotychczasowych zainteresowaniach. To w znacznym stopniu ułatwi nam twórcze i efektywne zarządzanie naszą firmą. Musimy jednak pamiętać, iż nasz sukces jest nie tylko uzależniony od trafności wybranego przez nas pomysłu, ale także od sprawnego zarządzania firmą oraz od warunków rynkowych, w jakich będziemy funkcjonowali. Ostatecznie to właśnie klienci zadecydują, czy odniesiemy sukces czy też nie. Należy zdać sobie sprawę, iż na rynku sprzedaż niektórych towarów zależy od panującej mody lub podlega sezonowym wahaniom. Musimy to uwzględnić, by uniezależnić się od spadku sprzedaży w kolejnych latach funkcjonowania firmy. 2. Lokal Jednym z podstawowych warunków podjęcia działalności jest wskazanie miejsca, w którym ma być zarejestrowana firma tj. posiadanie lub prawo do użytkowania lokalu. Ważne jest miejsce prowadzenia działalności. W niektórych rodzajach działalności to ono może decydować o sukcesie lub porażce naszego przedsięwzięcia. Przykładowo zakładając pub, kawiarnie lub butik powinniśmy wybierać miejsca przy popularnych i często uczęszczanych ulicach np. centrum miasta, galerie itp. Warto przy tym zwrócić uwagę na to, czy lokal jest wyposażony we wszelkie niezbędne media i sprzęty, na cenę najmu lokalu, ilość konkurencji w sąsiedztwie. Zakładając przedsiębiorstwo produkcyjne wybór lokalizacji powinien być podyktowany innymi kryteriami tj., położenie w pobliżu autostrady i dróg szybkiego ruchu, istnienie strefy ekonomicznej (specjalne ulgi), dostępność mediów, a także odległość od dostawców i surowców. Informacje dotyczące dostępnych lokali użytkowych na obszarze miasta można znaleźć np. w Urzędzie Miasta, Miejskim Zarządzie Budynków Mieszkalnych, spółdzielniach mieszkaniowych i administracjach. Jednakże najlepiej skorzystać z Internetu. Dzięki niemu dowiemy się o aktualnych cenach wynajmu lokali w naszym mieście. Ponadto obecnie istnieje wiele stron internetowych, na których możemy bez trudu znaleźć ofert spełniające nasze konkretne oczekiwania. Siedziba firmy może znajdować się w mieszkaniu prywatnym, dlatego w przypadku małej działalności gospodarczej najczęściej jako siedzibę podaje się miejsce stałego zamieszkania. Jeśli jest to nasze mieszkanie własnościowe do dalszych etapów zakładania firmy wystarczy nam tylko

3 akt własności. Gdy właścicielem mieszkania jest np. spółdzielnia, zmuszeni jesteśmy do poinformowania jej o planowanym rozpoczęciu działalności gospodarczej w lokalu. W przypadku wynajmowania mieszkania, musimy dysponować umową najmu oraz oświadczeniem ze zgodą najemcy. Siedziba naszej firmy może znajdować się również w użyczonym lokalu. Oznacza to, iż na mocy umowy o użyczenie lokalu możemy nieodpłatnie dysponować lokalem/mieszkaniem jednak w sposób jasno określony w umowie. Zawarcie umowy użyczenia nieruchomości przez osobę fizyczną, zarówno po stronie użyczającego, jak i biorącego w użyczenie, powoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wartość tego przychodu ustala się w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w przypadku zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Decydując się na rozpoczęcie działalności w takim lokalu musimy dysponować umową o użyczenie. Najważniejszym jest aby posiadać tytuł prawny do władania lokalem (akt własności lub umowa najmu/ użyczenia), który okażemy w przypadku zażądania przez instytucję rejestrującą. 3.Wybór formy organizacyjno-prawnej W zależności od planowanych rozmiarów naszej działalności gospodarczej musimy wybrać sposób jej prowadzenia. Należy podjąć decyzję czy działamy samodzielnie, czy też ze wspólnikiem, czy będzie to jednoosobowa działalność, spółka cywilna czy spółka prawa handlowego. Jeżeli działalność ma być prowadzona wspólnie z inną osobą - wówczas konieczne jest spisanie umowy spółki. Osoby fizyczne, które chcą prowadzić działalność gospodarczą we własnym imieniu podlegają obowiązkom ewidencyjnym. Dokonując wyboru musimy wziąć pod uwagę szereg czynników: na kogo i w jakim stopniu ma przypadać prawo własności, jak rozkładać się będzie odpowiedzialność za zobowiązania firmy, kto będzie uprawniony do kierowania jej sprawami itp. Formy organizacyjno-prawne: Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą Spółka cywilna- jest najprostszą formą działalności gospodarczej. Prowadzi ją dwóch lub też więcej przedsiębiorców, których łączy umowa. Wkłady, które wnoszą poszczególni wspólnicy, są ich wspólnym majątkiem. Istotne jest to, że każdy z nich ma prawo do prowadzenia tejże spółki. Pociąga to za sobą następującą kwestię: każdy ze wspólników odpowiada solidarnie za wszelkie zobowiązania prowadzonej spółki. Co więcej, odpowiadają oni całym swoim majątkiem. Spółka jawna-j.t osobowa spółka prowadząca przedsiębiorstwo pod własną firmą i nie będąca inną spółką handlową. Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej. Posiada swój majątek, który stanowią wkłady wniesione do spółki oraz mienie nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.dla powstania spółki jawnej wymagane jest wpisanie spółki do KRS Krajowego Rejstru Sądowego. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek zgłosić spółkę do rejestru. Spółka jawna wpisywana jest do KRS jako przedsiębiorca.firma spółki powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników z oznaczeniem "spółka jawna". Dopuszcza się stosowanie w obrocie skrótu "sp.j.". Spółka partnerska-typ spółki osobowej.spółkę partnerską tworzą wspólnicy (partnerzy) w

4 celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Wobec czego niedopuszczalne jest tworzenie spółek partnerskich w innym celu niż wykonywanie wolnego zawodu, a także w celu wykonywania jakiejś działalności gospodarczej, np. produkcyjnej czy handlowej, obok wykonywania wolnego zawodu.powstaje z chwilą wpisu do KRS, Spółka komandytowa - osobowa mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiada w sposób nieograniczony co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz). Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (odpowiedzialność bez ograniczeń). Odpowiedzialność komplementariusza za zobowiązania spółki została ukształtowana w analogiczny sposób jak odpowiedzialność wspólnika spółki jawnej, jest zatem nieograniczona, osobista, solidspółkaarna i subsydiarna. Komplementariusz reprezentuje spółkę, jeżeli na mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie został tego prawa pozbawiony. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania tylko do określonej w umowie kwoty tzw. sumy komandytowej, wolny jest natomiast od odpowiedzialności w zakresie wniesionego wkładu. Może reprezentować spółkę, ale tylko jako pełnomocnik. W sytuacji, gdy przekroczy zakres umocowania, będzie działał bez niego, tudzież nie ujawni swego pełnomocnictwa, odpowiadał będzie za skutki swych działań tak samo jak komplementariusz. Komandytariusz będzie odpowiadał również bez ograniczenia za zobowiązania spółki komandytowej, gdy jego nazwisko lub firma (nazwa) ujawnione zostanie w firmie (nazwie) spółki. Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Wpis ma charakter konstytutywny, co oznacza, że wywołuje on określone skutki prawne. Od momentu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym spółka komandytowa staje się tzw. jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, ale posiadającą zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych (ułomna osoba prawna). Może być podmiotem prawa i obowiązków (zdolność prawna) oraz własnym działaniem (konkretnie działaniem osób uprawnionych do reprezentowania spraw spółki) dokonywać czynności prawnych. Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie, w formie aktu notarialnego. Spółka komandytowo-akcyjna-osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której za zobowiązania spółki wobec wierzycieli co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców, statut spółki powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego,minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi zł, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością-w Polsce spółka tego typu jest spółką prawa handlowego, czyli taką której funkcjonowanie regulowane jest przez Kodeks spółek handlowych. Może być utworzona przez jeden lub kilka podmiotów (wspólników), przy czym odpowiadają oni wobec wierzycieli spółki jedynie w wysokości wniesionego kapitału. Liczba wspólników posiadających udziały w spółce może być dowolna, jednak w przypadku gdy istnieje tylko jeden wspólnik, może on wydawać uchwały Zgromadzenia Wspólników (takie jak np. powołanie prezesa zarządu spółki) jedynie w obecności notariusza.wspólnikiem może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna czy jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej (np. Spółka jawna), z tym zastrzeżeniem tylko, że założycielem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być inna jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.umowa spółki w formie aktu notarialnego,wpis do KRS (Krajowego Rejestru Sądowego) - który powinien nastąpić najpóźniej 6 miesięcy od momentu założenia spółki,kapitał zakładowy to minimum 5000 zł

5 Spółka akcyjna-(forma skrócona w nazwach spółek SA) - rodzaj spółki kapitałowej. W Polsce spółki akcyjne działają obecnie na podstawie Kodeksu spółek handlowych, wcześniej regulował ją Kodeks handlowy. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej podzielony jest na akcje o równej wartości. Akcje te mogą być notowane (kupowane i sprzedawane) na giełdzie. Kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli, którzy stają się współwłaścicielami spółki (akcjonariuszami). Z chwilą zawiązania spółki tj. objęcia akcji przez akcjonariuszy, powstaje spółka akcyjna w organizacji. Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną w chwili wpisania do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy.Minimalny kapitał akcyjny wynosi zł, a minimalna wartość nominalna akcji to 1 grosz 4.Sporządź dobry biznes plan Mając już wybraną koncepcję swojej firmy musimy stworzyć biznes plan przedsięwzięcia, które będziemy prowadzić. Najprościej mówiąc biznes plan jest opisem naszej firmy. Przewidujemy w nim warunki w jakich przyjdzie nam działać w określonych granicach czasowych, wyznaczamy cele, podstawowe zadania, posiadane i wymagane środki (także te finansowe) oraz sposoby najkorzystniejszego ich wykorzystania. Biznes plan pomaga nam analizować opłacalność naszego przedsięwzięcia oraz zarządzać firmą. Musimy wziąć jednak pod uwagę, iż nie jest on wyłącznie narzędziem planistycznym, służącym wyłącznie na potrzeby wewnętrzne firmy. Jest on przede wszystkim elementem komunikacji zewnętrznej firmy - m.in. sporządzany jest dla banków, inwestorów w celu pozyskania źródeł finansowania inwestycji. Dokument ten musi przekonać instytucję finansującą, iż przedstawione przedsięwzięcie pozwoli nam na zwrot pozyskanych środków. Powinien on sprzedać nasz pomysł. Instytucja finansująca analizując sporządzony przez nas biznesplan musi mieć pewność zabezpieczenia i odzyskania środków, które przekazuje nam do dyspozycji. Z tego powodu musimy poważnie i profesjonalnie przystąpić do jego tworzenia, a co najważniejsze,dane, które w nim zawieramy powinny być wiarygodne i prawdziwe. Dokument ten musi być przejrzysty, uporządkowany i zrozumiały nawet dla laika. Nie ma jednego, konkretnego wzoru biznes planu. Jego budowa zależy przede wszystkim od tego do kogo jest on kierowany, bowiem różne instytucje finansujące mają często różne wymagania. I tak na przykład starając się o środki z Funduszu Mikro wymogi odnośnie biznes planu są minimalne, w przypadku gdy "walczymy" o dotację unijną musimy przygotować bardzo szczegółowy i obszerny biznes plan. Typowa struktura Biznes planu składa się ze: Streszczenia (w którym zawiera się cel napisania biznes planu, opis produktów i usług podkreślającego korzyści dla klienta oraz konkurencyjność oferty, informacje o twórcach, oraz opisu potrzeb finansowych wraz z ich strukturą) Opisu firmy (w którym przedstawiamy misję tj. hasło przewodnie firmy, przedmiot działalności, wybraną przez nas formę organizacyjno prawną oraz w którym dokonujemy oceny konkurencyjności oferty) Zarządzanie (w sekcji tej określamy jakie są obowiązki osób zarządzających firmą, stosunki własnościowe oraz sposób podziału własności, doświadczenia zawodowe osób zarządzających firmą, role osób w zespole, skład rady nadzorczej - o ile taka zostanie powołana oraz ewentualnie wykaz i charakterystyka doradców firmy) Plan marketingowy (powinien obejmować analizę rynku, identyfikacje potencjalnych klientów, wybraną lokalizację, dystrybucję, wybraną strategię promocyjną i politykę

6 cenową) Plan organizacyjny (dotyczy on trzech segmentów: pracowników, dostawców i księgowości. Segment pracowników powinien zawierać opis planowanego zatrudnienia, zasady wynagradzania pracowników oraz tryb i koszty szkolenia. W części dotyczącej dostawców należy wstępnie wytypować firmy współpracujące oraz określić sposoby nawiązania z nimi współpracy. W segmencie Księgowość określamy decyzje o rodzaju prowadzonej księgowości) Harmonogram realizacji przedsięwzięcia (to wyszczególnienie i opis czynności niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia wraz z czasami ich trwania oraz przyporządkowanymi osobami odpowiedzialnymi za wdrożenie i sfinalizowanie poszczególnych działań) Analiza rynkowa (opiera się na popularnej i prostej analizie SWOT, w której określamy mocne i słabe strony naszej firmy oraz szanse i zagrożenia, które wynikają z otoczenia, w którym przyjdzie funkcjonować firmie. Następnie określamy działania, które mają na celu minimalizacje zagrożeń oraz wykorzystywanie szans. Plan finansowy (powinien obejmować rachunek zysków i strat, arkusz finansowy oraz rachunek przepływów środków pieniężnych tzw. Cash flow) Załączniki 5. Wizyta w Urzędzie Miasta lub Gminy - wpis do ewidencji działalności gospodarczej Od tego etapu zaczyna się już nasza przygoda z biurokracją. Mając już wybrany pomysł, stworzony biznes plan, zebrany kapitał i wybraną formę prawną, musimy przejść do procedur rejestracyjnych. Realizację procedury założenia własnej firmy należy rozpocząć od wizyty w Urzędzie Miasta lub Gminy. To tam musimy złożyć wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Dokument składamy w mieście lub gminie, w którym będziemy prowadzić działalność. Obowiązek złożenia wniosku dotyczy osób fizycznych chcących założyć jednoosobowe przedsiębiorstwo oraz wspólników spółki cywilnej. Warto wiedzieć, iż na starcie we wniosku możemy wpisać trzy rodzaje działalności. Każda następna lub każda zmiana wiąże się prawidłowego koniecznością wypełnienia nowych druków i z określonymi dodatkowymi opłatami ( za wpis do ewidencji trzeba zapłacić 100 zł). Do wypełnienia wniosku potrzebne będą: imię i nazwisko nazwa firmy (nieobowiązkowo) dowód osobisty z PESEL-em oznaczenie miejsca zamieszkania przedsiębiorcy określenie podmiotu wykonywanej działalności - dzięki Polskiej Klasyfikacji Działalności możemy precyzyjnie to określić. określenie daty, określamy od kiedy faktycznie rozpoczniemy naszą działalność, w naszych wyliczeniach musimy uwzględnić czas oczekiwania na wpis Po złożeniu wniosku Urząd Miasta (gminy) ma 3 dni na wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Dokument ten otrzymują również: Urząd Skarbowy, ZUS, Urząd Statystyczny. Czasami dodatkowo wymagane jest uzyskanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej. Gdy już będziemy w jego posiadaniu warto zrobić kilka odbitek ksero,

7 gdyż przydadzą się przy załatwianiu innych spraw w urzędach. Gdy zgłaszamy spółkę cywilną ewidencji dokonuje każdy ze wspólników, co więcej każdy z osoba ponosi opłatę za wpis. W przypadku osobowych spółek handlowych jawnej, partnerskiej, komandytowej i spółek kapitałowych, rejestracji ich dokonuje się w Krajowym Rejestrze Sądowym. Koszty z wiązane z rejestracją działalności przedstawiają się następująco: Wpis Zmiana wpisu Wykreślenie Ewidencja Działalności gospodarczej 100 zł 50 zł 0 zł KRS - Rejestr Przedsiębiorców - rejestracja osoby fizycznej KRS - Rejestr Przedsiębiorców - inni przedsiębiorcy 150 zł 80 zł 80 zł 1000 zł 400 zł 300 zł 6. Regon-Urząd Statystyczny W ciągu 14 dni od otrzymania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej musimy udać się do Urzędu Statystycznego, właściwego dla naszego miejsca zamieszkania. Naszym celem będzie uzyskanie wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej i otrzymanie numeru, którym będziemy się posługiwać prowadząc działalność gospodarczą. Umieścimy go na drukach firmowych, na pieczątce, zażąda go od nas bank, w którym będziemy otwierać firmowy rachunek. Urząd statystyczny ma 7-dniowy termin na wydanie zaświadczenia o wpisie. Nie ponosimy żadnych opłat za wydanie numeru REGON. Potrzebne będą nam: dowód osobisty, ksero wpisu do Ewidencji i oryginał do wglądu. Na miejscu będziemy musieli wypełnić wniosek RG-1 w którym będziemy musieli wpisać: nazwę firmy, adres siedziby imię i nazwisko wraz z miejscem zamieszkania i numer PESEL formę organizacyjno prawną stan aktywności prawnej i ekonomicznej rodzaj prowadzonej przez nas działalności Chcąc wykreślić firmę z rejestru wypełniamy wniosek RG-2 7. Złożenie wniosku o nadanie numeru NIP Kolejnym posunięciem jest złożenie wniosku o nadanie numeru NIP dla siebie (jeżeli nie posiadamy jeszcze tego numeru, który przyznawany jest dożywotnio) lub jeżeli zakładamy spółkę - dla spółki. Wniosek o nadanie numeru NIP składa się we właściwym ze względu na siedzibę firmy Urzędzie Skarbowym. Przedsiębiorca będący podatnikiem ma obowiązek wyznaczyć osoby (zgłosić imiona, nazwiska i

8 adresy), które będą zobowiązane do obliczania i pobierania podatków oraz terminowego wpłacania organowi podatkowemu pobranych kwot. Do otrzymania numeru NIP będą nam potrzebujące następujące formularze: NIP-1 - wniosek o przyznanie NIP-u osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą NIP-2- wniosek o przyznanie NIP-u spółce NIP-D- formularz dodatkowy z informacją o wspólnikach NIP-Bularz dodatkowy informujący o posiadanych kontach bankowych (w przypadku gdy mamy więcej niż jedno konto) NIP-C- formularz dodatkowy informujący o miejscach wykonywania działalności Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na obszarze działania innego Urzędu Skarbowego niż ten, na obszarze którego prowadzona jest działalność gospodarcza, musi złożyć formularz w obu Urzędach. W Urzędzie Skarbowym miejsca zamieszkania będzie się rozliczał z podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w Urzędzie Skarbowym miejsca prowadzenia działalności będzie rozliczał się z tytułu podatku VAT. Czasem można spotkać się z sytuacją, iż Urząd Skarbowy wymaga od nas przedłożenia umowy o założenie rachunku bankowego, co nie jest możliwe ponieważ, bank nie założy nam rachunku bez podania NIP-u. Nie należy jednak wpadać w panikę. Dopóki nie prowadzimy działalności, nie osiągamy przychodów, a tym samym nie jest nam potrzebne konto. Zatem urząd skarbowy nie może nakładać na nas obowiązku dostarczenia umowy o prowadzenie rachunku bankowego. Na numer NIP będziemy musieli poczekać od 2 do 4 tygodni. 8. Wykonanie pieczątki firmowej Po wizycie w Urzędzie Skarbowym musimy zlecić wykonanie pieczątki firmowej. Pieczątka będzie potrzebna nam w następnych etapach rejestracji firmy. Elementy, które muszą znaleźć się na naszej pieczątce to: - pełna nazwa firmy - siedziba firmy - numer telefonu - REGON - numer NIP Koszt wyrobienia pieczątki kształtuje się w granicach zł + VAT. Na wszelki wypadek dobrze mieć oryginał zaświadczenia o wpisie do ewidencji, zaświadczenie regon, zaświadczenie NIP i dowód osobisty. Zazwyczaj wyrobienie pieczątki zajmuje jeden dzień. 9. Założenie firmowego rachunku bankowego Jednym z naszych kolejnych obowiązków jest założenie firmowego rachunku bankowego. Zobowiązuje nas do tego ustawa - prawo działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 13 prawa działalności gospodarczej przedsiębiorca musi dokonywać lub przyjmować płatności za pośrednictwem swojego rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca, a: 1) jednorazowa wartość zobowiązań lub należności przekracza równowartość 3000 euro albo,

9 2) jednorazowa wartość zobowiązań lub należności przekracza równowartość 1000 euro, gdy suma wartości tych należności i zobowiązań powstałych w miesiącu poprzednim przekracza równowartość euro. Ponadto założenie rachunku bankowego konieczne jest również ze względu na obowiązek bezgotówkowego przekazywania składek na ZUS przez wszystkich płatników. Co więcej regulaminy prawie wszystkich banków zakazują dokonywania rozliczeń firmowych za pośrednictwem rachunku osobistego. Wybór banku zależy od nas. Dobrze jest jednak sprawdzić, który bank ma dla nas - przedsiębiorców najkorzystniejszą ofertę. Pod tym określeniem należy rozumieć oprocentowanie depozytów, koszty ewentualnych kredytów i możliwości ich otrzymania, wysokość opłaty za prowadzenie rachunku, wysokość prowizji za dokonywanie przelewów. Warto również zwrócić uwagę na to czy bank oferuje nam jakieś usługi dodatkowe np. doradztwo, jakie istnieją sposoby kontaktu z bankiem (Internet, wap, przedstawicielstwo itp.), jaką ilość placówek oraz bankomatów posiada. Wszelkie informacje, które są nam potrzebne do dokonania wyboru możemy uzyskać na stronach internetowych banków. Pomocne mogą okazać się narzędzia służące do porównywania ofert bankowych typu (brak linku). Chcąc założyć konto do banku udajemy się z: dowodem osobistym, zaświadczeniem o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej REGON-em pieczątką Będąc właścicielem spółki cywilnej musimy zaopatrzyć się dodatkowo w umowę naszej spółki, bowiem będziemy musieli przedstawić ją w banku zakładając rachunek. W przypadku spółek handlowych konieczne jest przedłożenie potwierdzenia z Krajowego Rejestru Sądowego oraz aktu notarialnego powołującego spółkę. Spółki zobowiązane są także do ustanowienia w banku pełnomocnictw do wykonywania określonych operacji bankowych przez poszczególnych udziałowców przedsiębiorstwa. Założenie konta jest z reguły bezpłatne, jednak same jego utrzymanie kosztuje nas jakieś zł. Do tego dochodzą wszystkie opłaty związane z wydaniem kart płatniczych i kredytowych, a także opłaty za poszczególne usługi typu przelewy, zlecenia stałe itp. Wszystko jest uzależnione od rodzaju wybranego konta. 10.Rejestracja na potrzeby podatku od towarów i usług (VAT) i wybór formy opodatkowania w podatku dochodowym Ponownie powracamy do Urzędu Skarbowego. Tym razem musimy zarejestrować się na potrzeby podatku od towarów i usług VAT. W tym celu musimy przedłożyć: zaświadczenie o numerze statystycznym REGON wydawane przez Urząd Statystyczny,

10 zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej wydawane przez Urząd Miasta lub wypis z Krajowego Rejestru Sądowego, a w przypadku wspólników ww. spółek również umowę spółki, dokument potwierdzający uprawnienia do korzystania z lokalu lub nieruchomości, w których znajduje się siedziba, kopię umowy rachunku bankowego (dotyczy przedsiębiorców, na które przekazywane są zwroty podatku od towarów i usług). Jeżeli zdecydujemy się być płatnikami VATu, musimy wypełnić formularz rejestracyjny VAT-R. Z tego tytułu będziemy musieli ponieść opłatę 170 zł. Formularze do celów podatkowych najczęściej znajdują się na stronach miejscowych urzędów skarbowych bądź izb skarbowych, a także na stronach internetowych W sytuacji gdy dopiero rozpoczynamy działalność gospodarczą i przewidujemy, że nasze obroty roczne nie przekroczą euro (liczy się je w proporcji do okresu prowadzonej działalności), możemy wybrać zwolnienie od podatku VAT. W momencie, gdy faktyczne obroty, w proporcji do okresu prowadzonej działalności, przekroczą euro (w skali rocznej), zwolnienie od VAT traci moc z dniem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka ponad tę kwotę. Bycie płatnikiem podatku VAT jest opłacalne, jeżeli dokonuje się zakupu towarów i usług od innych przedsiębiorców, którzy również są płatnikami podatku VAT, gdyż wówczas można odliczyć wartość tego VAT-u od wartości VAT-u doliczonego do sprzedawanych produktów i usług. W Urzędzie Skarbowym oświadczamy także w jakie deklaracje i w jakich terminach będziemy składać. Na tym etapie dokonuje się również wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym, bowiem to właśnie w formularzu VAT-R musimy podać jaką formę opodatkowania wybieramy. Istnieją trzy podstawowe formy opodatkowania, które my jako przedsiębiorcy mamy do wyboru. Musimy jednak pamiętać, iż wybierając pewne formy organizacyjno-prawne (np. spółkę akcyjną) dla naszego przedsiębiorstwa, prawo wymusza na nas zastosowanie określonych metod rozliczania/naliczania podatku dodatkowego i w takim przypadku nie możemy zastosować innych form opodatkowania. Ponadto wybierając daną formę opodatkowania, często musimy spełniać wiele kryteriów. Wybrane formy podatkowe: Ryczałt od przychodów ewidencjonalnych Karta podatkowa Rozliczanie na zasadach ogólnych poprzez księgę przychodów i rozchodów 11.Zgłoszenie do ZUS Naszym kolejnym krokiem będzie udanie się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W przeciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej musimy zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń. Zgodnie z ustawą osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Aby zgłosić firmę musimy wypełnić formularz ZFA (zgłoszenie płatnika składek? osoby fizycznej). W przypadku, gdy prowadzenie firmy jest naszym jedynym zajęciem i jedynym miejscem zatrudnienia dla naszych pracowników, wówczas dla każdego z osobna wypełniamy formularz ZUA (zgłoszenie ubezpieczenia osoby ubezpieczonej). Kiedy natomiast my albo pracownicy mamy pełnoetatową pracę płatną powyżej minimalnej pensji krajowej, wówczas te osoby należy zgłosić tylko do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu

11 ZZA. Rejestracja jest bezpłatna. Dane które będą nam potrzebne to: - REGON firmy, - numer wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr, - numer rachunku bankowego firmy, - dane personalne, - numery NIP (wszystkich osób), - rodzaj dokumentów tożsamości z numerem i serią. Co miesiąc musimy opłacać składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne, nawet w przypadku gdy nie osiągniemy dochodu. Tylko ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. W późniejszym czasie będziemy musieli także odprowadzać składkę na Fundusz Pracy. W momencie, gdy zatrudniamy nowego pracownika, mamy 7 dni na zgłoszenie go w ZUSie. Jeśli w naszej firmie nie zatrudniamy pracowników, rozliczeń za dany miesiąc musimy dokonać do 10 dnia następnego miesiąca, a w przypadku gdy zatrudniamy pracowników mamy czas do 15 dnia następnego miesiąca. Wysokość składek Podstawą obliczenia składek jest zadeklarowany dochód, który nie może być mniejszy niż poziom 60% średniego wynagrodzenia krajowego podawanego przez GUS. Rodzaj składki Wysokość składki Emerytalna 19,52 % Rentowa 6% Wypadkowa 0,67-3,6% Chorobowa 2,45% Zdrowotna 9% Od sierpnia 2005 roku młodzi, początkujący przedsiębiorcy mogą odprowadzać zmniejszone składki na ubezpieczenia społeczne. Okres trwania tego przywileju wynosi 24 miesiące. W tym czasie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych osób stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Jednakże chcąc skorzystać z tej ulgi musimy spełniać następujące kryteria: Rozpoczęliśmy wykonywanie działalności gospodarczej nie wcześniej niż 25 sierpnia 2005 r., W okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziliśmy żadnej pozarolniczej działalności, 12. Komu potrzebna kasa fiskalna? Będąc sprzedawcą towarów i świadcząc usługi (w tym również w zakresie handlu i gastronomii) na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz osób prowadzących

12 działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych zobowiązani jesteśmy do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących podlega każda sprzedaż towarów i świadczenie usług na rzecz ww. osób. Sprzedaż powinna być udokumentowana paragonem, którego oryginał sprzedawca wręcza klientowi. Gdy kupujący żąda wystawienia faktury VAT, należy ją wystawić pod warunkiem zwrotu paragonu. Zwroty towarów nie podlegają rejestracji przy pomocy kasy fiskalnej. Do udokumentowania zwrotów służy odrębna ewidencja zwrotów. Podstawą dokonania wpisu do ewidencji, a tym samym do pomniejszenia obrotu i kwoty podatku należnego o wartość zwróconych towarów, jest odebrany klientowi paragon. W sytuacji gdy dopiero rozpoczynamy działalność gospodarczą jesteśmy zwolnieni z obowiązku posiadania kasy rejestrującej. Będziemy musieli zacząć jej używać od dnia, gdy jej obrót na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej przekroczy euro. Zakup kasy uprawnia do odliczenia połowy jej ceny (lecz nie więcej niż 2,5 tys. zł) od podatku VAT. Aby można było odliczyć od podatku połowę ceny kasy, należy jeszcze przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania złożyć w Urzędzie Skarbowym pisemne oświadczenia o liczbie kas i miejscu ich używania. W roku 2002 wprowadzono również obowiązek posiadania kas fiskalnych przez tych podatników, którzy świadczą usługi przewozu osób i ładunków taksówkami osobowymi i bagażowymi. Szczegółowo zasady stosowania kas rejestrujących przez podatników regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia r. w sprawie kas rejestrujących. 13. Zgłoszenie zatrudnienia pracownika do Państwowej Inspekcji Pracy W ciągu 14 dni od zatrudnienia pierwszego pracownika jesteśmy zobowiązani zgłosić ten fakt do Państwowej Inspekcji Pracy. Musimy też powiadomić na piśmie w ciągu 14 dni od rozpoczęcia działalności właściwego inspektora pracy o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o przewidywanej liczbie pracowników. Wszelkie zagadnienia związane z zatrudnianiem pracowników reguluje Kodeks Pracy. Jako przedsiębiorca możemy zatrudniać pracowników w nieograniczonej liczbie. Musimy także pamiętać o tym, aby informować PIP o wszelkich zmianach w firmie lub o jej likwidacji. Zawiadamiając Państwową Inspekcję Pracy nie ponosimy żadnych kosztów. 14.Przepisy środowiskowe, sanitarne, przeciwpożarowe, itp. Niektórych rodzajów działalności gospodarczej nie możemy uruchomić bez raportu w zakresie oddziaływania na środowisko. Raport ten jest potrzebny już na etapie uzyskiwania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. W gminie powinniśmy dowiedzieć czy raport będzie niezbędny w przypadku firmy rozpoczynającej określoną działalność. W niektórych przypadkach o konieczności sporządzenia raportu decyduje gmina w porozumieniu z sanepidem.

13 Organem powołanym do nadzoru nad higieną pracy jest Państwowa Inspekcja Sanitarna. Jako przedsiębiorca mamy obowiązek powiadomienia, w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o przewidywanej liczbie pracowników. Należy również złożyć pisemną informację o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności. Zgłoszenie do sanepidu obejmuje : - złożenie wniosku - przedstawienie inwentaryzacji wraz z opisem technologicznym - przedstawienie planów architektonicznych pomieszczenia - udostępnienie do wglądu danych dotyczących pomieszczenia: powierzchnia, wysokość, liczba okien, dostęp do wody itp. Zawiadomienie Sanepidu nie wiąże się z żadnymi opłatami. 15.Koncesje i zezwolenia Niektóre rodzaje działalność gospodarczej wymagają od nas konieczność uzyskania koncesji lub zezwolenia. W takim przypadku nie będziemy mogli prowadzić naszej działalność bez uzyskania stosownej zgody. Ustawa prawo działalności gospodarczej nakłada obowiązek uzyskania koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie m.in. poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, ochrony osób i mienia, wytwarzania, magazynowania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią oraz przewozy lotnicze. By uzyskać koncesję musimy zwrócić się do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. To właśnie w gestii ministra leży udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu. Przykładowo chcąc otworzyć nowe linie lotnicze, musimy zgłosić się do Ministra Infrastruktury. Koncesja przyznawana jest na okres od 2 do 50 lat. We wniosku o koncesje powinniśmy zawrzeć: - dane dotyczące przedsiębiorcy, adres zamieszkania, siedziba firmy - numer w rejestrze przedsiębiorców, - informacje o rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja, - informacje określone w przepisach ustaw regulujących w sposób szczegółowy dany rodzaj działalności Następnym ograniczeniem swobody podejmowania działalności gospodarczej są zezwolenia. Konieczność uzyskania zezwolenia dotyczy, między innymi, następujących rodzajów działalności: - Na wyrób, rozlew, oczyszczanie, skażanie i odwadnianie spirytusu, wydzielanie spirytusu z innego wytworu, a także wyrób i rozlew wódek oraz na wytwarzanie wyrobów tytoniowych. - Na hurtowy obrót napojami alkoholowymi, sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży, wyrób i rozlew wyrobów winiarskich. - Na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej.

14 - Zezwolenia wydawane na podstawie przepisów o nasiennictwie. - Na konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin. - Na hurtowy obrót środkami farmaceutycznymi i materiałami medycznymi, wytwarzanie tych środków i materiałów oraz prowadzenie apteki ogólnodostępnej. - Na zarządzanie lotniskiem. - Na działalność związaną z wykorzystywaniem energii atomowej. - Na wykonywanie czynności agenta ubezpieczeniowego. - Na prowadzenie działalności polegającej na usuwaniu, wykorzystywaniu i unieszkodliwianiu odpadów komunalnych. - Na obrót w kraju i z zagranicą zwierzyną żywą, z wyłączeniem sprzedaży dokonywanej przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich na terenie kraju. - Na obrót w kraju i z zagranicą tuszami zwierzyny i ich częściami, z wyłączeniem, o którym mowa w akapicie Na sprzedaż usług turystycznych obejmujących polowania w kraju dla cudzoziemców i polowania za granicą, posiadanie, hodowanie. - Na utrzymywanie chartów rasowych lub ich mieszańców. - Na wykonywanie krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi nie będącymi taksówkami. - Na zarobkowy przewóz osób taksówką. - Na prowadzenie magazynu celnego lub składu celnego. - Na organizację imprez turystycznych oraz pośredniczenie na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych. - Na świadczenie usług detektywistycznych. - Na produkcję i dystrybucję tablic rejestracyjnych. - Na wytwarzanie, przetwarzanie i przerabianie środków odurzających i substancji psychotropowych, przywóz i wywóz z zagranicy tych środków oraz obrót hurtowy nimi. - Na uprawę maku i konopi włóknistych. - Na produkcję i wprowadzanie do obrotu dietetycznych środków spożywczych i odżywek, a także wprowadzanie do obrotu takich artykułów przywożonych z zagranicy oraz produkcję i wprowadzanie do obrotu jako środków spożywczych lub ich składników takich substancji, które nie były stosowane w celu żywienia ludzi. - Na prowadzenie schronisk dla bezdomnych zwierząt, grzebowisk i spalarni zwłok zwierząt i ich części. - Na eksploatację publicznej sieci telefonicznej lub sieci publicznej, przeznaczonej do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów radiofonicznych lub telewizyjnych, na używanie urządzeń radiowych do nadawania i transmisji. - Na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnych stref ekonomicznych. - Na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych. Organ zezwalający wydaje zezwolenie po stwierdzeniu, że spełnione zostały wymagane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinie objętej obowiązkiem uzyskania zezwolenia. Nie można odmówić wydania zezwolenia, gdy przewidziane zostaną spełnione ustawą warunki. Wydawanie, odmowa wydania i cofnięcie zezwolenia następuje w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony.