CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA. Egzamin gimnazjalny od roku szkolnego 2011/2012

Transkrypt

1 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Egzamin gimnazjalny od roku szkolnego 2011/2012

2 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Podstawy prawne określające kształt egzaminu Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (tekst jednolity DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (DzU z 2007r. nr 83, poz. 562, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DzU z 2008 r. nr 51, poz. 458, z późn. zm.)

3 Podstawy prawne określające kształt egzaminu Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (DzU z 2007r. nr 97, poz. 624) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (DzU z 2010 r. nr 228, poz. 1490) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (DzU z 2010 r. nr 228, poz. 1489)

4 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Rola egzaminu gimnazjalnego sprawdzanie opanowania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego wiadomości i umiejętności z zakresu - języka polskiego - historii i wiedzy o społeczeństwie - matematyki - przedmiotów przyrodniczych: biologii, chemii, geografii, fizyki - języków obcych nowożytnych wpływanie na proces nauczania (uczenia się) poprzez dostarczanie informacji zwrotnej na temat jakości kształcenia dostarczanie obiektywnej, porównywalnej w skali kraju (województwa, regionu) informacji o osiągnięciach szkolnych uczniów gimnazjów (o poziomie nauczania)

5 Zakres zmian w egzaminie gimnazjalnym od roku Struktura poszczególnych części egzaminu 2. Czas przeznaczony na rozwiązanie zestawów zadań 3. Sposób komunikowania wyników 4. Zakres wymagań 5. Zasady dostosowania warunków egzaminu gimnazjalnego dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

6 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Egzamin gimnazjalny przeprowadzany jest w III klasie gimnazjum składa się z trzech części i obejmuje: - w części pierwszej humanistycznej wiadomości i umiejętności z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie oraz z języka polskiego - w części drugiej matematyczno-przyrodniczej wiadomości i umiejętności z zakresu przedmiotów przyrodniczych: biologii, geografii, fizyki i chemii oraz z zakresu matematyki - części trzeciej wiadomości i umiejętności z zakresu języka obcego nowożytnego przeprowadza się w kwietniu, w terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej

7 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Egzamin gimnazjalny przeprowadza się innego dnia dla każdej z trzech części jest powszechny i obowiązkowy jest przeprowadzany w szkołach dla młodzieży i dorosłych przystąpienie do niego warunkuje ukończenie gimnazjum ma charakter diagnostyczny (z elementami różnicującymi) odbywa się w macierzystej szkole ucznia lub innym miejscu wyznaczonym przez okręgową komisję egzaminacyjną

8 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Wyniki egzaminu gimnazjalnego wyrażane są w skali procentowej i skali centylowej dla zadań z zakresu: - języka polskiego - historii i wiedzy o społeczeństwie - matematyki - przedmiotów przyrodniczych - języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym - języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym w przypadku, gdy uczeń (słuchacz) przystąpił do części trzeciej egzaminu na poziomie rozszerzonym

9 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali procentowej ustala komisja okręgowa na podstawie liczby punktów uzyskanych przez uczniów w skali centylowej ustala Komisja Centralna na podstawie wyników ustalonych przez komisje okręgowe ustalone przez komisję okręgową są ostateczne nie mają wpływu na ukończenie szkoły nie są odnotowane na świadectwie ukończenia szkoły są uwzględniane podczas naboru przez szkoły ponadgimnazjalne* zaświadczenia o szczegółowych wynikach egzaminu gimnazjalnego dla każdego ucznia (słuchacza) przekazuje komisja okręgowa do szkoły nie później niż na 7 dni przed zakończeniem zajęć dydaktyczno-wychowawczych * wyniki z zakresu języka obcego nowożytnego po raz pierwszy będą brane pod uwagę, począwszy od rekrutacji uczniów do szkół ponadgimnazjalnych na rok szkolny /2013 poziom podstawowy /2019 poziom rozszerzony

10 Wynik egzaminu podany na zaświadczeniu zostanie zapisany jako wynik procentowy, czyli odsetek punktów (zaokrąglony do liczby całkowitej), które zdający uzyskał za zadania mierzące wiadomości i umiejętności z danego zakresu - np. zdający otrzymał 20 punktów spośród 26 możliwych do zdobycia, to jego wynik procentowy będzie równy 77 wynik centylowy, czyli odsetek liczby gimnazjalistów (zaokrąglony do liczby całkowitej), którzy uzyskali z danego zakresu wynik taki sam lub niższy niż zdający - np. zdający, którego wynik centylowy wynosi 89, dowie się, że 89% wszystkich gimnazjalistów uzyskało np. za zadania przyrodnicze wynik taki sam jak on lub niższy, a 11% gimnazjalistów uzyskało wynik wyższy

11

12 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Organizacja egzaminu gimnazjalnego w części pierwszej humanistycznej w zakresie historii i wiedzy o społeczeństwie w zakresie języka polskiego - trwa 60 minut - rozpoczyna się o godzinie dla uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi może zostać przedłużony nie więcej niż o 20 minut - trwa 90 minut - rozpoczyna się o godzinie dla uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi może zostać przedłużony nie więcej niż o 45 minut

13 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Organizacja egzaminu gimnazjalnego w części drugiej matematyczno-przyrodniczej w zakresie przedmiotów przyrodniczych w zakresie matematyki - trwa 60 minut - rozpoczyna się o godzinie dla uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi może zostać przedłużony nie więcej niż o 20 minut - trwa 90 minut - rozpoczyna się o godzinie dla uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi może zostać przedłużony nie więcej niż o 45 minut

14 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Organizacja egzaminu gimnazjalnego w części trzeciej dotyczącej języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym na poziomie rozszerzonym - trwa 60 minut - rozpoczyna się o godzinie dla uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi może zostać przedłużony nie więcej niż o 20 minut - trwa 60 minut - rozpoczyna się o godzinie dla uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi może zostać przedłużony nie więcej niż o 30 minut

15 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Wybór poziomu egzaminu z języka obcego nowożytnego język nauczany na bazie podstawy programowej III.0 (poziom dla początkujących) język nauczany na bazie podstawy programowej III.1 (poziom na podbudowie wymagań dla II etapu edukacyjnego ) OBOWIĄZKOWO egzamin na poziomie podstawowym OBOWIĄZKOWO egzamin na poziomie podstawowym NIEOBOWIĄZKOWO egzamin na poziomie rozszerzonym OBOWIĄZKOWO egzamin na poziomie rozszerzonym

16 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Zwolnienie z egzaminu gimnazjalnego Laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych oraz laureaci konkursów przedmiotowych o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim organizowanych z zakresu jednego lub grupy przedmiotów objętych egzaminem gimnazjalnym są zwolnieni z odpowiedniej części egzaminu gimnazjalnego na podstawie zaświadczenia stwierdzającego uzyskanie tytułu odpowiednio laureata lub finalisty. Zaświadczenie przedkłada się przewodniczącemu szkolnego zespołu egzaminacyjnego. Zwolnienie ucznia z części egzaminu gimnazjalnego jest równoznaczne z uzyskaniem z odpowiedniej części egzaminu gimnazjalnego najwyższego wyniku.

17 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Przewodniczący szkolnego zespołu egzaminacyjnego, którym jest dyrektor szkoły odpowiada za organizację i przebieg egzaminu nadzoruje przebieg egzaminu powołuje pozostałych członków zespołu egzaminacyjnego, spośród których powołuje zespoły nadzorujące przebieg egzaminu przerywa pracę z zestawem egzaminacyjnym i unieważnia odpowiednią część egzaminu w przypadku - stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań przez ucznia (słuchacza) - wniesienia lub korzystania przez ucznia (słuchacza) w sali egzaminacyjnej z urządzenia telekomunikacyjnego - zakłócenia przez ucznia (słuchacza) prawidłowego przebiegu pracy z zestawem egzaminacyjnym w sposób utrudniający pracę pozostałym uczniom (słuchaczom) podejmuje decyzję o zawieszeniu lub przerwaniu egzaminu w przypadku zagrożenia lub nagłego zakłócenia pracy

18 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Uczeń (słuchacz) przystępujący do egzaminu zgłasza się na każdą część egzaminu w wyznaczonym miejscu i czasie wchodzi do sali według kolejności na liście, okazuje dokument stwierdzający jego tożsamość i zajmuje wyznaczone mu miejsce po otrzymaniu zestawu egzaminacyjnego - zapoznaje się z instrukcją zamieszczoną na pierwszej stronie arkusza, w razie wątpliwości prosi o jej wyjaśnienie - sprawdza, czy zestaw jest kompletny, zauważone braki natychmiast zgłasza przewodniczącemu, otrzymanie nowego kompletnego zestawu potwierdza czytelnym podpisem w protokole egzaminu - zapisuje swój trzyznakowy kod i numer PESEL, umieszcza naklejki z kodem kreskowym w wyznaczonych miejscach na arkuszu i karcie odpowiedzi, wypełnia matryce znaków na karcie odpowiedzi rozwiązuje zadania w wyznaczonym czasie (według czasu rozpoczęcia i zakończenia zapisanego na tablicy lub planszy)

19 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Uczeń (słuchacz) biorący udział w egzaminie rozwiązuje zadania i zapisuje odpowiedzi w wyznaczonych miejscach długopisem/piórem z czarnym tuszem/atramentem zaznacza odpowiedzi do zadań zamkniętych na karcie odpowiedzi (nie dotyczy uczniów z dysfunkcjami) pracuje samodzielnie i nie zakłóca przebiegu egzaminu zgłasza przewodniczącemu zakończenie pracy przed czasem przez podniesienie ręki i zamyka arkusz po upływie wyznaczonego czasu kończy pracę i stosuje się do poleceń przewodniczącego może zgłosić pisemne zastrzeżenia do dyrektora właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni od daty odpowiedniej części egzaminu, jeśli uznał, że w trakcie egzaminu zostały naruszone przepisy dotyczące jego przeprowadzania

20 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Uczniowie (słuchacze) z dysfunkcjami przystępujący do egzaminu gimnazjalnego

21 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Przepisy warunkujące dostosowania Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (DzU z 2007r. nr 83, poz. 562, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (DzU z 2010 r. nr 228, poz. 1490)

22 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Przepisy warunkujące dostosowania Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (DzU z 2010 r. nr 228, poz. 1489) Komunikat dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie sposobu dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego do potrzeb uczniów (słuchaczy) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym

23 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Do egzaminu gimnazjalnego w warunkach dostosowanych do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych może przystąpić - uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania - uczeń (słuchacz) posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach - uczeń (słuchacz), który w roku szkolnym, w którym przystępuje do egzaminu gimnazjalnego, był objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole ze względu na trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą, zaburzenia komunikacji językowej lub sytuację kryzysową lub traumatyczną, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej odpowiednich ze względu na stan zdrowia może przystąpić uczeń (słuchacz) chory lub niesprawny czasowo, na podstawie zaświadczenia o stanie zdrowia wydanego przez lekarza

24 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Do egzaminu gimnazjalnego w warunkach i formach dostosowanych do niepełnosprawności mogą przystąpić uczniowie niepełnosprawni na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną dostosowanych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych mogą przystąpić uczniowie niedostosowani społecznie lub zagrożeni niedostosowaniem społecznym na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną

25 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Zwolnienia z egzaminu uczniów z dysfunkcjami Uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym nie przystępują do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego Uczniowie ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, którzy nie rokują kontynuowania nauki w szkole ponadgimnazjalnej, mogą być zwolnieni przez dyrektora komisji okręgowej z obowiązku przystąpienia do egzaminu gimnazjalnego na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) pozytywnie zaopiniowany przez dyrektora szkoły Uczniowie ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, którzy z powodu swej niepełnosprawności nie potrafią samodzielnie czytać lub pisać, są zwolnieni z części trzeciej egzaminu gimnazjalnego Uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, którzy w gimnazjum kontynuowali naukę języka obcego nowożytnego na podbudowie wymagań dla II etapu edukacyjnego, są zwolnieni z obowiązku przystąpienia do części trzeciej egzaminu gimnazjalnego na poziomie rozszerzonym

26 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Przykład sposobów dostosowań ogłoszonych w komunikacie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej na rok szkolny 2011/2012 Uprawnieni do dostosowania X. Uczniowie (słuchacze) ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej) Sposoby dostosowania 1. Zaznaczanie odpowiedzi do zadań zamkniętych w zestawie zadań, bez przenoszenia ich na kartę odpowiedzi. 2. Przedłużenie czasu, o którym mowa w pkt 21. Komunikatu. 3. Zapisywanie odpowiedzi do zadań na komputerze (możliwe tylko wtedy, gdy głębokość zaburzenia grafii uniemożliwia odczytanie pracy egzaminacyjnej). 4. Korzystanie z pomocy nauczyciela wspomagającego, który zapisuje odpowiedzi ucznia (słuchacza) do zadań otwartych (możliwe tylko wtedy, gdy głębokość zaburzenia grafii uniemożliwia odczytanie pracy egzaminacyjnej i gdy uczeń (słuchacz) w toku edukacji został wdrożony do takiej współpracy z nauczycielem. 5. Pomoc członka zespołu nadzorującego, który przed przystąpieniem ucznia do pracy, odczytuje jeden raz głośno, po kolei wszystkie teksty liczące po 250 słów lub więcej, stanowiące podstawę zadań sprawdzianu lub części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego (możliwe tylko wtedy, gdy głęboka dysleksja uniemożliwia samodzielne czytanie i zrozumienie dłuższego tekstu). 6. Zastosowanie szczegółowych kryteriów oceniania zadań otwartych z języka polskiego, języków obcych nowożytnych oraz matematyki, uwzględniających specyficzne trudności w uczeniu się.

27 DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z NOWĄ FORMUŁĄ EGZAMINU 23 grudnia 2008 r. Nowa Podstawa Programowa Kształcenia Ogólnego - przygotowana w języku wymagań 1 września 2009 r. dzisiejsi trzecioklasiści rozpoczynają edukację w gimnazjum w oparciu o nową PP sierpień 2010 r. na stronach CKE i OKE publikacja Informatora zarys egzaminu wraz z przykładowymi zestawami zadań, kluczem i schematem punktowania i wykazem umiejętności sprawdzanych w zadaniach. Zadania zbudowane w oparciu o wymagania podstawy programowej. 12 sierpnia 2011 r. na stronie CKE i OKE komunikat dyrektora CKE w sprawie organizacji i harmonogramu przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego w roku szkolnym 2011/ października 2011 r. na stronie CKE i OKE przykładowe zestawy zadań wraz z kluczami odpowiedzi schematem punktowania oraz wykazem sprawdzanych umiejętności. październik 2011 r. komentarze do zestawu zadań na stronie internetowej Instytutu Badań Edukacyjnych 7,8, 9 grudnia 2011 r. diagnoza umiejętności gimnazjalistów arkusze przygotowane także dla uczniów słabosłyszących, niesłyszących, słabowidzących, niewidomych i z upośledzeniem w stopniu lekkim.

28 Informator o egzaminie gimnazjalnym zawiera w szczególności: opis zakresu egzaminu gimnazjalnego, przykładowe zadania zamknięte wraz z odpowiedziami, przykładowe zadania otwarte wraz z ich przykładowymi rozwiązaniami, kryteria oceniania zadań, zakresy i sposób przedstawienia wyników egzaminu.

29 Termin egzaminu gimnazjalnego w roku 2012 Część egzaminu gimnazjalnego humanistyczna matematyczno-przyrodnicza z języka obcego nowożytnego Data (wtorek) (środa) (czwartek) Blok 1. Egzamin w systemie oceniania i egzaminowania

30 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA Egzamin gimnazjalny z zakresu przedmiotów przyrodniczych

31 Podstawa wymagań edukacyjnych Egzamin gimnazjalny będzie przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego*, a nie jak dotychczas na podstawie standardów wymagań. * art. 9 ust 1a ustawy o systemie oświaty

32 Wymagania edukacyjne w nowej podstawie programowej Wymagania ogólne jako syntetyczne ujęcie nadrzędnych celów kształcenia Wymagania szczegółowe jako ściśle określone wiadomości i konkretne umiejętności

33 Wymagania ogólne z zakresu biologii w podstawie programowej I. Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. Uczeń opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy. Uczeń wyjaśnia zjawiska i procesy biologiczne zachodzące w wybranych organizmach i w środowisku. Uczeń przedstawia i wyjaśnia zależności między organizmami a środowiskiem. Uczeń wskazuje ewolucyjne źródła różnorodności biologicznej. II. Znajomość metodyki badań biologicznych. Uczeń planuje, przeprowadza i dokumentuje obserwacje i proste doświadczenia biologiczną; określa warunki doświadczenia, rozróżnia próbę kontrolną i badawczą, formułuje wnioski. Uczeń przeprowadza obserwacje mikroskopowe preparatów świeżych i trwałych.

34 Wymagania ogólne z zakresu biologii w podstawie programowej c.d. III. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń wykorzystuje różnorodne źródła i metody pozyskiwania informacji, w tym technologię informacyjno-komunikacyjną. Uczeń odczytuje, analizuje, interpretuje i przetwarza informacje tekstowe, graficzne, liczbowe. Uczeń rozumie i interpretuje pojęcia biologiczne. Uczeń zna podstawową terminologię biologiczną. IV. Rozumowanie i argumentacja. Uczeń interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe między faktami, formułuje wnioski. Uczeń formułuje i przedstawia opinie związane z omawianymi zagadnieniami biologicznymi.

35 Wymagania ogólne z zakresu biologii w podstawie programowej c.d. V. Znajomość uwarunkowań zdrowia człowieka. Uczeń analizuje związek pomiędzy własnym postępowaniem a zachowaniem zdrowia (prawidłowa dieta, aktywność ruchowa, badania profilaktyczne) oraz rozpoznaje sytuacje wymagające konsultacji lekarskiej. Uczeń rozumie znaczenie krwiodawstwa i transplantacji narządów.

36 Wymagania ogólne z zakresu chemii w podstawie programowej I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. Uczeń pozyskuje i przetwarza informacje z różnorodnych źródeł z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych. II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń opisuje właściwości substancji. Uczeń wyjaśnia przebieg prostych procesów chemicznych Uczeń zna związek właściwości różnorodnych substancji z ich zastosowaniami i ich wpływ na środowisko naturalne. Uczeń wykonuje proste obliczenia dotyczące praw chemicznych. III. Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń bezpiecznie posługuje się prostym sprzętem laboratoryjnym i podstawowymi odczynnikami chemicznymi. Uczeń projektuje i przeprowadza proste doświadczenia chemiczne.

37 Wymagania ogólne z zakresu geografii w podstawie programowej I. Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej. Uczeń dokonuje obserwacji i pomiarów w terenie. Uczeń potrafi korzystać z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych oraz technologii informacyjnokomunikacyjnych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.

38 Wymagania ogólne z zakresu geografii w podstawie programowej c.d. II. Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. Uczeń posługuje się podstawowym słownictwem geograficznym w toku opisywania oraz wyjaśniania zjawisk i procesów zachodzących w środowisku geograficznym Uczeń identyfikuje związki i zależności w środowisku przyrodniczym, gospodarce i życiu społecznym w różnych skalach przestrzennych (lokalnej, regionalnej, krajowej, globalnej) Uczeń rozumie wzajemne relacje przyroda-człowiek. Uczeń wyjaśnia zróżnicowanie przestrzenne warunków środowiska przyrodniczego oraz działalności człowieka na Ziemi.

39 Wymagania ogólne z zakresu geografii w podstawie programowej c.d. III. Stosowanie wiedzy i umiejętności geograficznych w praktyce. Uczeń wykorzystuje wiedzę i umiejętności geograficzne w celu lepszego rozumienia współczesnego świata i swojego w nim miejsca. Uczeń stosuje wiadomości i umiejętności geograficzne w życiu codziennym, m.in. w racjonalnym wykorzystaniu środowiska. IV. Kształtowanie postaw. Uczeń rozwija w sobie: ciekawość świata poprzez zainteresowanie własnym regionem, Polską, Europą, światem, świadomość wartości i poczucie odpowiedzialności za środowisko przyrodnicze i kulturowe własnego regionu i Polski, patriotyzm i poczucie tożsamości (lokalnej, regionalnej, narodowej) przy jednoczesnym poszanowaniu innych narodów i społeczności ich systemów wartości i sposobów życia.

40 Wymagania ogólne z zakresu fizyki w podstawie programowej I. Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych. II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników. III. Wskazywanie w otaczającej rzeczywistości przykładów zjawisk opisywanych za pomocą poznanych praw i zależności fizycznych. IV. Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów (w tym popularno-naukowych).

41 KONSTRUKCJA ARKUSZA Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH po 6 zadań zamkniętych z biologii, chemii, fizyki, i geografii Dotychczas w zadaniach zamkniętych uczeń wybierał poprawną odpowiedź, wskazując niejako produkt procesu myślowego / mogło to sprzyjać zgadywaniu. Obecnie więcej nacisku kładzie się na wskazanie procesu rozumowania, procesu dochodzenia do odpowiedzi.

42 Zadania egzaminacyjne z zakresu przedmiotów przyrodniczych Typy zadań zamkniętych: wyboru wielokrotnego (WW), prawda-fałsz (PF), na dobieranie (D). Zadania zróżnicowane pod względem: sprawdzanych wiadomości i umiejętności, poziomu trudności, sposobu udzielania odpowiedzi. Zadania badające opanowanie umiejętności złożonych

43 Zadania sprawdzające opanowanie umiejętności praktycznych

44 II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników Uczeń wyznacza [...] okres i częstotliwość drgań wahadła matematycznego. Zadanie 18. Uczniowie wyznaczali okres drgań wahadła. Badali ruch wahadeł o tej samej długości, ale o różnych masach, wychylając je o ten sam kąt. Na które z poniższych pytań uczniowie mogli uzyskać odpowiedź w tym badaniu? Wybierz odpowiedź spośród podanych. A. Jaka jest zależność okresu drgań wahadła od jego długości? B. Czy częstotliwość drgań wahadła zależy od początkowego wychylenia? C. Czy okres drgań wahadła zależy od jego masy? D. Jaki wpływ na częstotliwość drgań wahadła ma jego długość? Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D

45 II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników Uczeń opisuje (jakościowo) bieg promieni przy przejściu światła z ośrodka rzadszego do gęstszego optycznie i odwrotnie Zadanie 16. Uczniowie mierzyli kąty padania i kąty załamania promienia świetlnego przy przejściu światła przez granicę dwóch ośrodków. Wyniki zapisali w tabeli i wykonali schematyczny rysunek. kąt padania kąt załamania 15 o 22 o 29 o 41 o 20 o 30 o 40 o 60 o ośrodek I Instrukc ja dla ucznia ośrodek A. SpraII wdź, czy zesta Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F jeśli jest fałszywe. Na podstawie wyników pomiarów można stwierdzić, że światło przechodziło z ośrodka I o większej gęstości optycznej do ośrodka II o mniejszej gęstości optycznej. Prędkość światła w ośrodku I jest mniejsza od prędkości światła w ośrodku II. P P F F Zapis na karcie odpowiedzi: PP PF FP FF

46 I. Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej Uczeń posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną [...] (m.in. orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie). Zadanie 20. Karol zgubił się podczas spaceru w obcym mieście. Z miejsca, w którym stoi, roztacza się widok przedstawiony na zdjęciu. Na fragmencie planu miasta oznaczono literami A F miejsca, w których mógł znaleźć się Karol. Wskaż miejsce, w którym stoi Karol, zaznaczając odpowiednią literę, którą miejsce to oznaczono na planie. A B C D E F Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D E F

47 I. Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej. 1.2.Uczeń odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych. Zadanie 20. Na poniższej mapie zaznaczono położenie dwóch budynków: A i B. Zapis na karcie odpowiedzi: Dokończ poniższe zdania, wybierając budynek A lub B. AA AB BA BB Bardziej zagrożony podtopieniem jest budynek A / B. Z piaszczystej plaży można korzystać tuż przy budynku A / B.

48 II. Znajomość metodyki badań biologicznych. Rozwiązanie zadania nie wymaga odwołania się do wiadomości, a jedynie zrozumienia istoty doświadczenia i wnioskowania na podstawie wyników doświadczenia. Informacje do zadań 1. i 2. Janek postanowił zbadać, czy kiełkujące nasiona fasoli oddychają. W tym celu przygotował zestaw doświadczalny, którego schemat przedstawił na poniższym rysunku. naczynie z wodą wapienną kiełkujące nasiona fasoli zwilżona bibuła Janek pozostawił zestaw doświadczalny w pomieszczeniu o temperaturze pokojowej, a po 48 godzinach dokonał obserwacji.

49 Zadanie 1. Dwaj koledzy uważają, że Janek zaplanował doświadczenie nieprawidłowo. Swoje uwagi zapisali w tabeli. Oceń uwagi kolegów Janka. Wybierz T (tak), jeśli uwaga jest uzasadniona, lub N (nie) jeśli jest nieuzasadniona. Janek powinien dodatkowo przygotować zestaw kontrolny z suchymi nasionami fasoli. Janek powinien powtórzyć swoje doświadczenie, aby upewnić się co do wyniku. T T N N Zapis na karcie odpowiedzi: TT TN NT NN

50 I. Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. IV. Rozumowanie i argumentacja. I. 4. Uczeń przedstawia [...] oddychanie tlenowe [...] wymienia [...] produkty tych procesów oraz określa warunki ich przebiegu. Zadanie 2. Jaki był wynik obserwacji dokonanych przez Janka? Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1. albo 2. A. Woda wapienna zmętniała, 1. kiełkujące nasiona wydzielają CO 2. ponieważ B. Woda wapienna nie zmętniała, 2. kiełkujące nasiona wydzielają O 2. Zapis na karcie odpowiedzi: A1 A2 B1 B2

51 II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. III. Opanowanie czynności praktycznych Uczeń definiuje pojęcia: węglowodory nasycone i nienasycone Uczeń projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić węglowodory nasycone od nienasyconych. Zadanie 12. Do trzech probówek, zawierających po 1 cm 3 wody bromowej, wprowadzono: probówka I metan, probówka II eten, probówka III etyn. Probówki zakorkowano i lekko wstrząśnięto. Oceń prawdziwość obserwacji i wniosku. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F jeśli jest fałszywa. Odbarwienie wody bromowej nastąpiło tylko w probówce I. P F Eten i etyn są węglowodorami nienasyconymi i przyłączają cząsteczkowy brom. P F Zapis na karcie odpowiedzi: PP PF FP FF

52 Zadania sprawdzające umiejętności posługiwania się wiadomościami

53 IV. Rozumowanie i argumentacja. V. Znajomość uwarunkowań zdrowia człowieka. VI Uczeń przedstawia biologiczną rolę [...] insuliny [...] VI Uczeń przedstawia antagonistyczne działanie insuliny i glukagonu Zadanie 4. Insulina i glukagon to hormony trzustki, regulujące poziom glukozy we krwi. Wskaż zdanie fałszywe. Wybierz odpowiedź spośród podanych. A. Insulina i glukagon to hormony działające przeciwstawnie. B. U zdrowego człowieka po posiłku zmniejsza się wydzielanie insuliny do krwi. C. Przy niedoborze insuliny po posiłku występuje podwyższone stężenie glukozy we krwi. D. Glukagon podwyższa stężenie glukozy we krwi. Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D

54 I. Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. IV. Rozumowanie i argumentacja. VIII. 5. Uczeń przedstawia dziedziczenie cech jednogenowych, posługując się podstawowymi pojęciami genetyki ([...] gen, [...] dominacja, recesywność) VIII. 7. Uczeń przedstawia dziedziczenie płci u człowieka i podaje przykłady cech człowieka sprzężonych z płcią ([...] daltonizm) Zadanie 6. Gen warunkujący wystąpienie daltonizmu jest recesywny i zlokalizowany w chromosomie płciowym X. Dokończ poniższe zdanie, wybierając odpowiedź spośród podanych. Jeżeli wiadomo, że kobieta jest nosicielką tego genu, a mężczyzna prawidłowo rozróżnia barwy, to A. tylko synowie tych rodziców mogą być daltonistami. B. zarówno synowie jak i córki mogą być daltonistami. C. tylko córki tych rodziców mogą być daltonistkami. D. żadne z dzieci tych rodziców nie może być daltonistą. Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D

55 Informacje do zadań 7. i 8. Poniżej przedstawiono fragment układu okresowego H Wodór 1,008 2 masa atomowa (u) Li Lit 6,94 11Na Sód 22,99 19K Potas 39,09 4Be Beryl 9,01 12Mg Magnez 24,31 20Ca Wapń 40,08 liczba atomowa Sc Skand 44,96 22Ti Tytan 47,90 8O Tlen 15, Co Kobalt 58,93 28Ni Nikiel 58,71 symbol pierwiastka nazwa 29Cu Miedź 63,55 30Zn Cynk 65,39 5B 6C 7N 8O Bor Węgiel Azot Tlen 10,81 12,01 14,01 15,99 13Al Glin 26,98 31Ga Gal 69,72 14Si Krzem 28,09 32Ge German 72,59 15P Fosfor 30,97 33As Arsen 74,92 16S Siarka 32,07 34Se Selen 78,96

56 I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów Uczeń definiuje pojęcie izotopu [...] 2.6. Uczeń definiuje pojęcie masy atomowej (średnia masa atomów danego pierwiastka, z uwzględnieniem jego składu izotopowego) Zadanie 8. Poniżej podano symbole czterech jąder atomowych pewnych pierwiastków. 7 4 E E E 8 2 E I II III IV Którymi numerami oznaczono izotopy tego samego pierwiastka? Wybierz odpowiedź spośród podanych poniżej. A. I i IV B. III i IV C. II i IV D. II i III Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D

57 II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników Uczeń posługuje się pojęciem ciśnienia [...] Uczeń planuje doświadczenie lub pomiar, wybiera właściwe narzędzia pomiaru [...]. Zadanie 14. Na stole umieszczono klocek o następującym kształcie. Dokończ poniższe zdanie, wybierając odpowiedź spośród podanych. Do oszacowania ciśnienia wywieranego na stół przez płaski, przylegający do blatu stołu klocek wystarczy A. waga i siłomierz. B. waga i menzurka. C. siłomierz i kartka w kratkę. D. kartka w kratkę i linijka. Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D

58 I. Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych Uczeń posługuje się pojęciem gęstości. Zadanie 15. Kulki 1, 2, 3, 4 wykonane są z różnych substancji, ale mają taką samą masę Dokończ poniższe zdanie, wybierając odpowiedź spośród podanych. Największą gęstość ma kulka A. pierwsza. B. druga. C. trzecia. D. czwarta. Zapis na karcie odpowiedzi: A B C D

59 II. Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów Uczeń posługuje się ze zrozumieniem pojęciem wietrzenia [...] Zadanie 23. Zamarzająca w szczelinach skalnych woda zwiększa objętość i poszerza szczeliny. Wielokrotnie powtarzające się zamarzanie powoduje utratę spoistości skały. Jaki rodzaj wietrzenia opisano powyżej? Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1. albo 2. A. Jest to wietrzenie chemiczne, ponieważ 1. B. Jest to wietrzenie fizyczne, 2. w wyniku tego procesu dochodzi do rozdrabniania skał. w wyniku tego procesu dochodzi do rozpuszczania skał. Zapis na karcie odpowiedzi: A1 A2 B1 B2

60 Dziękuję za uwagę Opracowała: Alicja Kwiecień