Zajęcia e-kompetencje

Transkrypt

1 Zajęcia e-kompetencje Podstawy obsługi pakietu biurowego. Word i Writer cz.2 Projekt pt:. E-dzi@dek, e-b@bcia i nauczyciel wnuczek 1

2 Plan dzisiejszych zajęć: 1. Podstawy obsługi pakietu biurowego. Word i Writer cz.2: o o o o lista wypunktowana, numerowana, wielopoziomowa złe nawyki przy edycji dokumentów tabela: wstawienie, dodawanie, usuwanie kolumn, wierszy i komórek scalanie i dzielenie komórek formatowanie tabeli obramowanie tabeli ustawienia strony i jej drukowanie: numerowanie stron nagłówek i stopka marginesy rozmiar orientacja Drukowanie 2

3 Lista wypunktowana, numerowana, wielopoziomowa W edytorze tekstowym można utworzyć listę wypunktowaną lub automatycznie numerowaną. Oczywiście istnieje możliwość definiowania wyglądu takiej listy, w tym znaków wypunktowania oraz sposobu numerowania (czy mają być użyte liczby czy litery, od jakiej liczby lub litery zacząć itp.). Listy wypunktowane (listy punktów) składają się z pewnej liczby akapitów, które poprzedzone są symbolem wypunktowania, czyli punktorem. 3

4 Lista wypunktowana, numerowana, wielopoziomowa Każdy punkt na liście jest osobnym akapitem. Listę wypunktowaną można tworzyć na bieżąco, w trakcie pisania tekstu. Przed rozpoczęciem wpisywania pierwszego punktu można włączyć wypunktowanie, klikając w wybrany przycisk punktora znajdujący się na liście w grupie przycisków Akapit na karcie Narzędzia główne. Po kliknięciu w wybrany punktor, w bieżącym akapicie (lub w zaznaczonych akapitach), pojawi się znak wypunktowania, tekst będzie odsunięty od lewego marginesu. Przy włączonym wypunktowaniu wciśnięcie klawisza Enter (a więc wstawienie nowego akapitu) powoduje dodanie nowego punktu na liście. 4

5 Lista wypunktowana, numerowana, wielopoziomowa Listy numerowane tworzy się podobnie jak listy wypunktowane, są jednak pewne istotne różnice. Pierwsza różnica jest oczywista na listach numerowanych zamiast punktorów są liczby określające numer kolejny punktu. Ponadto, jeśli kursor jest umieszczony w jednym z wielu numerowanych punktów, to wybranie nowego formatu numeracji powoduje automatyczną zamianę we wszystkich numerowanych punktach, bez potrzeby ich zaznaczenia. Po kliknięciu strzałki na przycisku Numerowanie można wybrać Definiuj nowy format numeracji oraz Ustaw wartość numerowania. Standardowo dostępne są formaty numeracji prezentowane na rysunku poniżej: 5

6 Lista wypunktowana, numerowana, wielopoziomowa Listę wypunktowaną wielopoziomową można utworzyć na kilka sposobów. Jeden z nich to przygotowanie akapitów, utworzenie z nich jednopoziomowej listy wypunktowanej (z wykorzystaniem przycisku Punktory), kliknięcie w wybrany akapit drugiego poziomu (lub zaznaczenie kilku akapitów) i kliknięcie w przycisk Zwiększ wcięcie. Podobnie, klikając dwa lub więcej razy w przycisk Zwiększ wcięcie, można uzyskać punkty drugiego i wyższych poziomów. Poziom punktu można też zmniejszać, klikając w przycisk Zmniejsz wcięcie. 6

7 Lista wypunktowana, numerowana, wielopoziomowa Innym sposobem utworzenia wielopoziomowej listy wypunktowanej jest skorzystanie z przycisku Lista wielopoziomowa. Umożliwia on wybranie formatu listy z biblioteki formatów, umożliwia też zdefiniowanie własnej listy wielopoziomowej. Poniższy rysunek przedstawia okno, w którym można zdefiniować własną listę. Wyrównanie dotyczy położenia punktora, natomiast wcięcie tekstu dotyczy drugiej i kolejnych linii tekstu. 7

8 Złe nawyki przy edycji dokumentów Poniżej zestawiono przykłady złych nawyków przy edycji dokumentów oraz wskazówki, co robić, aby dokument był poprawnie sformatowany. Do złych nawyków należy: Wciskanie klawisza Enter na końcu linii aby przejść do nowej linii (w sytuacji, kiedy NIE ma być utworzony nowy akapit). Właściwa praktyka: wciskanie klawisza Enter tylko na końcu akapitu. Przejście do nowej linii w jednym akapicie jest wykonywane automatycznie. Robienie wcięć pierwszej linii akapitu przy pomocy kilku spacji. Tego typu postępowanie powoduje spore trudności w przypadku konieczności przeformatowania dokumentu. Właściwa praktyka: ustawienie własności akapitu, m.in. wcięcia pierwszej linii. Akceptowalne jest wykorzystanie tabulatora, chociaż lepiej użyć wcięcia. Wyśrodkowanie napisu, np. Dyrektor Szkoły przy pomocy odstępów wprowadzonych z lewej strony. Właściwa praktyka: wyśrodkowanie akapitu. Umieszczanie nazwy miejscowości i daty z prawej strony, np. Kraków, przez wprowadzanie wielu odstępów. W ten sposób trudno jest wyrównać napis dokładnie do marginesu. Właściwa praktyka: należy zastosować wyrównanie akapitu do prawej krawędzi lub zastosować tabelę z niewidocznymi krawędziami. Wpisywanie numerowanej listy punktów przez "ręczne" wpisywanie numerów. Taki sposób postępowania powoduje, że wprowadzenie zmian kolejności punktów lub dopisanie nowego punktu jest bardzo czasochłonne, wymaga ręcznego przenumerowania. Ustawianie (wyrównywanie) tekstu w kolumnach przy pomocy spacji. Właściwa praktyka: stosowanie tabulatorów. 8

9 Tabela: wstawienie, dodawanie, usuwanie kolumn, wierszy i komórek Tabelę można szybko wstawić do dokumentu, korzystając z przycisku Tabela w zakładce Wstawianie na wstążce. Komputer umożliwia zakreślenie myszką, ile wierszy i kolumn ma mieć tabela. Poniższa prezentacja przedstawia wstawienie tabeli o trzech kolumnach i sześciu wierszach. Można też skorzystać z przycisku Tabela >> Wstaw tabelę w zakładce Wstawianie. Pojawi się wówczas okno dialogowe, w którym można określić liczbę kolumn i wierszy oraz określić szerokości kolumn. Po wstawieniu tabeli (i zawsze wtedy, gdy w tabeli jest kursor) pojawia się na wstążce nowa grupa zakładek o nazwie Narzędzia tabel. Grupa ta zawiera dwie zakładki: Projektowanie i Układ. Zakładki te zawierają przyciski specyficznych poleceń związanych z edycją i formatowaniem tabel. 9

10 Tabela: wstawienie, dodawanie, usuwanie kolumn, wierszy i komórek Wstawianie wierszy Często zachodzi potrzeba wstawienia nowego wiersza w tabeli. Można to zrobić, klikając prawym przyciskiem myszki w istniejący wiersz i wybierając z menu podręcznego pozycję Wstaw, a następnie Wstaw wiersze powyżej lub Wstaw wiersze poniżej. Można też skorzystać z grupy przycisków Wiersze i kolumny na karcie Układ. 10

11 Tabela: wstawienie, dodawanie, usuwanie kolumn, wierszy i komórek Usuwanie wierszy Aby usunąć wiersz, należy zaznaczyć go myszką (np. klikając na lewo od wiersza), a następnie kliknąć prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybrać Usuń wiersz. Jeśli zaznaczona jest większa liczba wierszy, usunięte zostaną wszystkie zaznaczone. Można też usunąć wiersz bez zaznaczania. Wystarczy, jeśli myszka jest w pewnej komórce tego wiersza. Po kliknięciu prawym przyciskiem myszki należy wybrać Usuń komórki. Wyświetli się okno dialogowe, w którym można wybrać operację usunięcia wiersza. Jeszcze inną metodą usuwania wierszy jest skorzystanie z odpowiedniego przycisku Usuń na karcie Układ. Wstawianie i usuwanie kolumn Operacje wstawiania i usuwania kolumn są analogiczne do wstawiania i usuwania wierszy. 11

12 Tabela: wstawienie, dodawanie, usuwanie kolumn, wierszy i komórek Wstawianie i usuwanie komórek Można wstawić do tabeli pojedyncze komórki lub ich większą liczbę (wtedy należy zaznaczyć tyle samo komórek istniejących), klikając w menu podręcznym Wstaw >> Wstaw Komórki. Pojawi się wówczas okno dialogowe, umożliwiające podjęcie decyzji, co zrobić z komórkami już istniejącymi. Analogicznie można usunąć pojedyncze komórki z tabeli. 12

13 Tabela: scalanie i dzielenie komórek Komórki tabeli można łączyć (scalać) w jedną, można też wykonać operację odwrotną, tj. jedną komórkę podzielić na kilka. Poniższy rysunek prezentuje przykładową tabelę z połączonymi i podzielonymi komórkami. 1 2 Scalenie kilku komórek w jedną wymaga wcześniejszego ich zaznaczenia. Do scalenia służy odpowiedni przycisk Scal na zakładce Układ w grupie przycisków Scalanie1. Można również skorzystać z menu podręcznego 2 po zaznaczeniu komórek i kliknięciu w zaznaczony obszar prawym przyciskiem myszy. Analogicznie można wykonać operację podzielenia komórki na kilka. W odróżnieniu od scalania nie wymaga to jednak zaznaczania całej komórki, wystarczy jeśli jest w niej kursor. 13

14 Tabela: formatowanie tabeli Tabelę można sformatować według własnego pomysłu i potrzeby. Każda komórka, wiersz czy kolumna mogą być sformatowane inaczej. Ręczne formatowanie komórek, części lub całej tabeli można wykonać, korzystając z menu podręcznego dostępnego po kliknięciu prawym przyciskiem myszki, można też wykorzystać kartę Układ na wstążce. 14

15 Tabela: formatowanie tabeli W celu sformatowania pewnych komórek należy je zaznaczyć myszką, następnie można kliknąć w zaznaczenie prawym przyciskiem. Pojawi się menu podręczne jak na poniższym rysunku. 15

16 Tabela: formatowanie tabeli W celu sformatowania pewnych komórek należy je zaznaczyć myszką, następnie można kliknąć w zaznaczenie prawym przyciskiem. Pojawi się menu podręczne jak na poniższym rysunku. Na ekranie pojawia się mały podręczny pasek narzędzi, zwany minipaskiem, pojawia się też menu podręczne. Minipasek jest pomocny w wykonywaniu czynności dotyczących czcionek, ich stylów i rozmiarów, wyrównania, koloru tekstu, poziomów wcięcia czy punktorów. 16

17 Tabela: formatowanie tabeli Poprzez menu podręczne można ustalać kierunek tekstu, 17

18 Tabela: formatowanie tabeli Z menu podręcznego można również wybrać polecenie Właściwości tabeli, spowoduje to otwarcie okna dialogowego z zakładkami: Tabela, Wiersz, Kolumna, Komórka. Zakładka Tabela umożliwia precyzyjne określenie rozmiarów tabeli, a także jej położenia względem tekstu. 18

19 Tabela: formatowanie tabeli Poprzez przycisk Opcje w zakładce Tabela można ustawić marginesy dla zaznaczonych komórek. Z kolei po wybraniu Zawijanie tekstu wokoło aktywny staje się przycisk Pozycjonowanie, który otwiera okno dialogowe, umożliwiające określenie położenia tabeli względem opływającego ją tekstu. 19

20 Tabela: formatowanie tabeli W zakładce Wiersz można zdefiniować wysokość wierszy. Można tu również zezwolić na podział wiersza między strony. 20

21 Tabela: formatowanie tabeli W zakładce Kolumna można definiować szerokość kolumn. 21

22 Tabela: formatowanie tabeli W zakładce Komórka można określić preferowaną szerokość komórki i sposób umieszczenia tekstu w komórce (wyrównanie). Poprzez przycisk Opcje można zdefiniować marginesy oraz zawijanie tekstu. Pole wyboru Dopasuj tekst umożliwia automatyczną zmianę rozmiaru czcionki tak, by tekst wypełniał komórkę (np. przy tekście nie mieszczącym się w granicach komórki czcionka zostanie zmniejszona tak, by tekst się mieścił; działa to w pewnych granicach). 22

23 Tabela: obramowanie tabeli Pewne elementy formatowania tabel i komórek takie jak: obramowanie i cieniowanie, kolor i grubość obramowania) są dostępne na karcie Projektowanie, poznanym wcześniej minipasku, 23

24 oraz w menu podręcznym: Tabela: obramowanie tabeli 24

25 Tabela: obramowanie tabeli Czasami w dokumencie tworzone są tabele, których krawędzie nie są widoczne. Tabele takie służą do odpowiedniego rozmieszczenia pewnych partii tekstu na stronie. Tabele bez krawędzi ułatwiają układanie tekstu w kolumnach (chociaż jeśli większe partie tekstu mają być umieszczone w kolumnach, to NIE robi się tego w tabelach). Jednym ze standardowych zastosowań tabel bez krawędzi jest umieszczenie dwóch napisów na jednym poziomie, przy czym jeden z nich jest wyrównany do lewego marginesu, drugi do prawego. Ilustruje to poniższy rysunek. Na powyższym rysunku tabela posiada krawędzie, jednak można je usunąć. W komórce z lewej strony tekst jest wyrównany do lewej krawędzi, podczas gdy w komórce z prawej strony do prawej krawędzi. W ten sposób w jednej linii można uzyskać różne rodzaje wyrównania. Kolejnym krokiem po utworzeniu tabeli i wpisaniu tekstu powinno być wyłączenie krawędzi w tabeli, krawędź stanie się niewidoczna. 25

26 Tabela: obramowanie tabeli W tym celu należy wyświetlić okno dialogowe Obramowanie i cieniowanie (np. z menu podręcznego dostępnego po kliknięciu w dowolną komórkę tabeli prawym przyciskiem myszki) i kliknąć w przycisk Brak. 26

27 Tabela: obramowanie tabeli Efekt końcowy jest pokazany na poniższym rysunku. 27

28 Ustawienia strony i jej drukowanie: numerowanie stron Microsoft Office Word 2010 umożliwia w prosty sposób automatyczne numerowanie stron. Standardowo numer może być umieszczony na marginesie górnym lub dolnym (w nagłówku lub stopce) albo na marginesie bocznym (lewym lub prawym). Numery stron na marginesie górnym lub dolnym (w nagłówku lub stopce): W celu wstawienia numerów stron należy wybrać przycisk Numer strony w grupie przycisków Nagłówek i stopka na zakładce Wstawianie i wybrać miejsce oraz format numeracji. 28

29 Ustawienia strony i jej drukowanie: numerowanie stron Po wybraniu stylu numeracji włączony zostaje tryb edycji nagłówka lub stopki, w zależności od wyboru miejsca, w którym mają być umieszczone numery. W tym trybie ta część ekranu (strony ekranowej), w której normalnie wpisana jest treść dokumentu, jest wyświetlana na szaro i nie jest dostępna do edycji, natomiast nagłówek/stopkę można edytować, wprowadzając teksty i/lub inne obiekty, takie jak obrazy czy pola tekstowe. UWAGA! Jeśli w dokumencie jest już zdefiniowany nagłówek/stopka, to wstawienie numeru strony przez przycisk Numer strony (tak jak opisano to powyżej) spowoduje usunięcie już zdefiniowanego nagłówka/stopki i zastąpienie go nowym! Żeby nie tracić zdefiniowanego nagłówka/stopki, należy wprowadzić pole z numerem strony, edytując istniejący nagłówek/stopkę. 29

30 Ustawienia strony i jej drukowanie: numerowanie stron Pole po wyróżnieniu (zaznaczeniu) myszką jest wyświetlane na nieco ciemniejszym tle niż reszta zaznaczonego tekstu. Poniższy rysunek pokazuje zaznaczony tekst w nagłówku, zawierający dwa pola pierwsze wyświetla zawsze prawidłowy numer bieżącej strony, drugi wyświetla liczbę stron. Powyższe dwa pola są zawsze automatycznie aktualizowane przy zmianie liczby stron w dokumencie. Jednak nie wszystkie pola są automatycznie aktualizowane. 30

31 Ustawienia strony i jej drukowanie: numerowanie stron W celu uzyskania innego efektu niż dostępne na liście rozwijalnej, można wykorzystać przycisk Formatuj numery stron (Wstawianie >> Numer strony >> Formatuj numery stron), który otwiera okno dialogowe Format numeru strony. Jeśli dokument jest podzielony na tzw. sekcje, to numerowanie każdej sekcji można rozpocząć od konkretnego numeru (np. 1) lub można kontynuować numerowanie z sekcji poprzedniej (jeśli taka jest). 31

32 Ustawienia strony i jej drukowanie: nagłówek i stopka Nagłówki i stopki są obszarami odpowiednio na górnych i dolnych marginesach każdej strony, które mogą zawierać tekst i grafikę. W poprzednim rozdziale omówiono, jak wprowadzić do dokumentu nagłówki/stopki zawierające numerację stron. Często jednak nagłówek/stopka jest bardziej złożony. Najprostszym sposobem wstawienia takiego nagłówka/stopki jest skorzystanie z gotowych stylów nagłówków. Microsoft Word 2007 posiada całą listę takich stylów, są one dostępne po kliknięciu przycisku Nagłówek w zakładce Wstawianie.(jeśli taka jest). 32

33 Ustawienia strony i jej drukowanie: nagłówek i stopka Efekt może być np. taki (styl "trzy kolumny"): W powyższym nagłówku zaznaczone są trzy standardowe miejsca, w które można wpisać tekst. Z kolei w poniższym nagłówku można wybrać z listy rozwijalnej pewną datę. 33

34 Ustawienia strony i jej drukowanie: nagłówek i stopka Nagłówki i stopki mogą być konstruowane i formatowane ręcznie, beż użycia stylów. Również po wybraniu stylu mogą być ręcznie zmieniane. Nagłówek/stopkę można edytować po wybraniu w zakładce Wstawianie Nagłówek >> Edytuj nagłówek (analogicznie dla stopki). Po przejściu do trybu edycji nagłówka/stopki można w wyznaczonym polu wpisywać i formatować teksty oraz wprowadzać inne obiekty, jak obrazy, kształty, cliparty, grafiki SmartArt. Poniżej przedstawiono przykład nagłówka z wpisanym tekstem (Klasówka z języka polskiego), polem daty oraz kształtem (linią poziomą). 34

35 Ustawienia strony i jej drukowanie: Różne ustawienia dotyczące całej strony można ustawiać i zmieniać w zakładce Układ strony na wstążce. Grupy przycisków na tej zakładce przedstawione są na poniższych rysunkach. W prosty sposób można tu ustawić: rozmiary marginesów, rozmiar strony (np. A4, A5, amerykański standard o nazwie Letter i inne), orientacje kartki (pozioma lub pionowa), kolor tła. 35

36 Ustawienia strony i jej drukowanie: marginesy 36

37 Ustawienia strony i jej drukowanie: rozmiar strony 37

38 Ustawienia strony i jej drukowanie: orientacja strony 38

39 Ustawienia strony i jej drukowanie: kolor strony 39

40 Ustawienia strony i jej drukowanie: drukowanie Aktywny dokument (otwarty w edytorze Microsoft Word 2007) może być wydrukowany na domyślną drukarkę z użyciem domyślnych ustawień drukowania. W tym celu należy kliknąć w przycisk Microsoft Office i wybrać Drukuj >> Szybkie drukowanie. 40

41 Ustawienia strony i jej drukowanie: drukowanie Polecenie Drukuj otwiera okno dialogowe, w którym można m.in. zmienić drukarkę, zmienić jej ustawienia i wybrać zakres stron do wydrukowania. Poniższy rysunek przedstawia okno dialogowe, które umożliwia wybór drukarki. Ustawiono drukowanie stron z zakresu od strony drugiej do piątej (2-5). 41

42 Ustawienia strony i jej drukowanie: drukowanie Szczegółowe ustawienia drukarki są różne w zależności od drukarki (drukarek), które są dostępne w systemie. Wiąże się to z różnymi możliwościami różnych drukarek oraz z różnymi możliwościami programów sterujących. Takie programy, tzw. sterowniki drukarek, są instalowane w trakcie instalacji drukarki. 42

43 Zajęcia e-kompetencje Do zobaczenia na następnych zajęciach i Dziękuję za uwagę 43