Wykorzystanie Kinezjologii Edukacyjnej w terapii dzieci z ADHD

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wykorzystanie Kinezjologii Edukacyjnej w terapii dzieci z ADHD"

Transkrypt

1 Wykorzystanie Kinezjologii Edukacyjnej w terapii dzieci z ADHD Gdy rozpoczynałem naukę w szkole miałem niespożytą wyobraźnię, kochałem taniec i muzykę. Byłem bardzo wrażliwy na otoczenie i musiałem się ruszać, dotykać i badać, aby się czegoś nauczyć. Trudno mi było siedzieć i słuchać, tak jak tego wymagano w szkole. Chciałem się bawić i chciałem czuć się bezpiecznie. Gdy byłem zmuszony skoncentrować się na czytaniu i pisaniu, czułem się opuszczony, wystraszony i napięty. Nauczyciel nigdy mnie nie dotknął, gdy krążył wokół nas, ani nie obdarzył przyjaznym spojrzeniem. Żywo pamiętam ból brzucha w szkole i płacz przez całą drogę do domu. Czułem się samotny i obcy w obcym świecie. To fragment wspomnień dr Paula Dennisona twórcy i niestrudzonego propagatora Kinezjologii Edukacyjnej, który w dzieciństwie miał duże problemy w nauce i objawy charakterystyczne dla ADHD. Negatywne przeżycia z tego wczesnego okresu odcisnęły na nim tak silne piętno, że całe swoje dorosłe życie poświęcił zgłębianiu przyczyn powstawania trudności w uczeniu się i poszukiwaniu skutecznego sposobu pomocy tym, którzy ich doświadczają. Każde dziecko jest inne i nie ma jednego, uniwersalnego sposobu nauczania i wychowania, który mógłby zaspokoić potrzeby przeciętnego dziecka, bo takie po prostu nie istnieje. Jednak każde dziecko jest wartością, a dziecko z problemami jest wartością szczególną. O tym, że człowiek ma do dyspozycji dwie wyspecjalizowane, czyli różniące się w swych funkcjach półkule mózgowe, wiemy dopiero od I98l r., na podstawie badań mózgu dokonanych przez prof. Rogera W. Sperryego. Odkrył on, że lewa półkula odpowiada za rozumowanie logiczne, analityczne, natomiast prawa za myślenie całościowe oparte na wyobraźni. Obie półkule mózgowe wykorzystywane są w naturalny sposób tylko w dzieciństwie, to dlatego dzieci uczą się tak szybko i radośnie. System szkolny, programy, podręczniki są tak skonstruowane, aby stymulować głównie lewą półkulę mózgu. Szkoła faworyzuje tych uczniów, którzy w sposób linearny postrzegają rzeczywistość, a dla jej poznania wykorzystują wzrok i słuch, ale to wbrew pozorom nie jest wcale liczna grupa. System klasowo-lekcyjny, podające metody nauczania i ograniczanie aktywności i ruchu, jak dowodzą najnowsze badania naukowe, nie sprzyjają uczeniu się, a przypadku dzieci nadpobudliwych, są to warunki wręcz uniemożliwiające zdobywanie nowej wiedzy i umiejętności. Około połowa uczniów wcześniej lub później napotyka na trudności w nauce, większość dzieci powyżej 10 roku życia nie lubi szkoły i uczęszczanie do niej traktuje jak zło konieczne. Spośród tych dzieci, które nie radzą sobie w szkole, są takie, które otrzymują etykietę ( dyslektyk, nadpobudliwy, zahamowany, mniej zdolny, itp.), upoważniającą czasem do otrzymania jakiejś dodatkowej formy pomocy. Ale powszechnie wiadomo, że to nie rozwiązuje problemu, Dzieci nie potrzebują etykiet, dzieci potrzebują zrozumienia, czasu i sprzyjających warunków, aby mogły rozwijać się w swoim własnym tempie. Zasada Primum non nocere powinna być podstawą pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Spróbujmy, więc dopuścić do naszych rozważań teoretycznych możliwość konstatacji, że być może dotychczasowe sposoby nauczania zaczęły przeszkadzać w uczeniu się, bo to właśnie system szkolny usypia twórczą półkulę, która odpowiada za radosne i łatwe uczenie się. Nic dziwnego, że obecnie większość postępowych pedagogów poszukuje sposobu powrotu do naturalnego uczenia się. Dr Carla Hannaford - neurofizjolog i pedagog, bliska współpracownica P. Dennisona określa dzieci nadpobudliwe, jako osoby zestresowane i ukierunkowane na przetrwanie. Jej zdaniem ludzie tacy mieli mniej okazji na rozwinięcie sieci nerwowej w płacie czołowym i w rezultacie mogą wykazywać trudności w uczeniu się. Ale dzięki niezwykłej elastyczności człowieka, który jest jednością ciała i umysłu, przy odpowiedniej stymulacji można uruchomić wewnętrzne możliwości samouzdrawiania organizmu. Jeszcze raz pozwolę sobie zacytować Paula Dennisona: Każda z róż w moim ogrodzie zakwita i więdnie w innym czasie, ale każda ma swoje miejsce i swoją urodę. Nigdy nie słyszałem o kwiatach, które miałyby zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi. Gdy kwiat nie rośnie, zapewniamy mu wszystko, czego potrzebuje: wodę, pożywienie, światło słoneczne, cierpliwość i miłość. Dzieci często komunikują swoje potrzeby zachowaniem, gdy nie potrafią upomnieć się o to, czego potrzebują, słowami.

2 Na czym polegają potrzeby edukacyjne dzieci z ADHD i jakiego wsparcia może im udzielić Kinezjologia Edukacyjna? Zacznijmy od prawdy najbardziej oczywistej; dziecko nadpobudliwe nie jest dzieckiem chorym, ani upośledzonym i w żadnym wypadku nie wolno go tak traktować. Thomas Armstrong uważa, że najbardziej skuteczne podejście do takiego dziecka, to, które są efektywne w stosunku do wszystkich dzieci. Większość rodziców i nauczycieli wie, że dzieci sprawiają mniej kłopotów i lepiej się uczą, gdy mają jasno i odpowiednio do swoich potrzeb i etapu rozwoju określone granice i oczekiwania. Ta uniwersalna zasada ma szczególne znaczenie w wychowaniu dzieci nadpobudliwych Podstawowy program Kinezjologii Edukacyjnej, nazwanym przez Dennisona Brain Gym ( Gimnastyka Mózgu ) jest programem uczenia się przez ruch. Ma charakter uniwersalny, może być stosowany bez wyjątku, w każdym wieku i u każdego człowieka, który chce łatwiej się uczyć, lepiej rozwijać i zachować zdrowie. Składa się z około 25 prostych ćwiczeń, które prowadzą do integracji ciała, intelektu, emocji i duszy człowieka. Aktywizując obie półkule mózgu, dają możliwość obuocznego widzenia, obuusznego słyszenia, oburęcznego rysowania oraz wykonywania ruchów całym ciałem, tak aby rozwinąć w pełni swój potencjał intelektualny i rozbudzić swoją prawdziwą naturę. (Wykonanie ćwiczeń nie zabiera więcej niż kilkanaście minut dziennie.) Ruch otwiera drzwi do uczenia się, choć w naszej kulturze wciąż pokutuje pogląd, że aktywność intelektualna może istnieć w oderwaniu od ciała. Nic bardziej mylnego; człowiek to jedność ciała i umysłu. Myślenie i rozwój jest możliwy tylko w oparciu o informacje, które dostarczane są ze świata zewnętrznego przez zmysły. To właśnie ruch, w miarę jak staje się coraz bardziej skomplikowany, wyraża wiedzę i zwiększa możliwości poznawcze. W świetle najnowszych badań neurologicznych dowiedziono, że rozwój intelektualny jest wprost proporcjonalny do rozwoju ruchowego. Uczenie się (w szerokim tego słowa znaczeniu) jest procesem tworzenia nowych połączeń między komórkami nerwowymi. Okazuje się, że ilość połączeń między lewą i prawą półkulą w obszarze ciała modzelowatego mózgu jest bardzo istotna dla procesu uczenia się. Jedną z przyczyn zbyt małej ilości połączeń nerwowych u niektórych dzieci są nieprzerobione w dzieciństwie. ruchy naprzemienne. Poród naturalny jest najlepszą szkołą ruchów naprzemiennych, a później pełzanie i raczkowanie. Te pierwsze sposoby przemieszczania się mają ścisły związek z umiejętnością wykorzystywania pracy obojga oczu i uszu oraz koordynacją miedzy nimi. Zbieżność widzenia i obuuszne słyszenie pomaga poruszać się w przestrzeni, unikać przeszkód, dążyć do źródła dźwięku, lub sięgać po pożądaną rzecz. Skoordynowana praca oczy i uszu doskonali się w ruchu, a efekty opanowania tej umiejętnością są widoczne, gdy dziecko rozpoczyna naukę czytania i pisania. Jeśli ruch naprzemienny nie zostanie wyuczony we wczesnym dzieciństwie, to w późniejszym wieku może prowadzić to do dysleksji, dysortografii, nadpobudliwości itp. Jedną z zasad Kinezjologii jest naukowo potwierdzone przekonanie, że możliwy jest powrót do mechanizmów naturalnego rozwoju, niezależnie od wieku, a więc jeśli jakiś etap w ruchowym rozwoju dziecka zostanie pominięty lub uczenie się nie zostanie zakończone, to zawsze można do tego wrócić. A ponieważ historia życia zapisana jest, tak w mózgu jak i w ciele człowieka, to pracując z ciałem możemy usuwać to, co blokuje nasz rozwój. Czyż to nie jest optymistyczne? Program Gimnastyki Mózgu, jak potwierdzają liczne badania naukowe, jest bardzo skuteczną metodą w terapii dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej, ponieważ: - aktywizuje różne obszary mózgu, zwiększając tym samym jego możliwości, - włącza mechanizm integracji myśli i ruchu, - rozwija różne systemy koordynacji (np. ręka-oko, oko-ucho, motoryka mała i duża ) - integruje odruchy niemowlęce z całościowym systemem ruchu ciała - pobudza naturalne wytwarzanie dopaminy (oraz serotoniny i melatoniny), - niweluje negatywny wpływ stresu na organizm, - wpływa na poprawę pamięci, koncentracji uwagi, komunikacji, ogólnej sprawności ruchowej i funkcjonowania zmysłów, - powoduje wzrost poczucia własnej wartości, lepszego rozumienia i wyrażania siebie, - (i wreszcie) uczy brać odpowiedzialność za swój rozwój.

3 Ćwiczenia Gimnastyki Mózgu podzielono na cztery grupy: ćwiczenia na przekroczenie środkowej linii ciała, ćwiczenia rozciągające mięśnie, energetyzujące i pogłębiające. Ćwiczenia na przekroczenie linii środka, do których należą np. ruchy naprzemienne, rysowanie oburącz, czy leniwa ósemka aktywizują i integrują obie półkule mózgu, uczą współpracy nasze bilateralne narządy zmysłów i motoryki. Większość zachowań charakterystycznych dla ADHD dotyczy płatów czołowych mózgu i ciała modzelowatego, które jest mniejsze. One kierują myśleniem przyczynowym, samokontrolą, ruchami precyzyjnymi i mową wewnętrzną, odpowiadającą za kontrolę zachowania, dlatego nauka przekraczania linii środkowej, pełni w terapii dzieci nadpobudliwych bardzo ważną rolę. Dzieci z diagnozą ADHD nie czują się dobrze w swoich ciałach, a pragną tego jak każdy inny człowiek. Wiele z nich potrzebuje kinestetycznej informacji zwrotnej dostarczonej przez ruch, aby mogły poczuć wielkość, kształt, wagę i położenie swojego ciała w przestrzeni. Ruch zapewnia im poczucie bezpieczeństwa, a bezruch powoduje stres. Gdy ruch jest ograniczony lub zabroniony, wewnętrzne napięcie jest tak duże, że dziecko nie jest w stanie myśleć i przyjmować nowych informacji. Ponieważ w sytuacjach społecznych na ruchliwość nie ma przyzwolenia, więc zdarza się, że za swoje naturalne zachowanie dziecko jest karane. Dysonans między własnymi potrzebami, a chęcią sprostania wymaganiami otoczenia, powoduje stan permanentnej frustracji. Na poziomie chemicznym następuje zwiększenie wydzielania adrenaliny i cała uwaga dziecka koncentruje się na przetrwaniu. Mięśnie się kurczą, sylwetka dziecka pochyla się do przodu, mimowolnie zaciskają się szczęki i pięści, oddech staje się płytki z zatrzymaniem na wdechu, a rozbiegane oczy nie są w stanie skoncentrować się na szczegółach. Jeśli weźmiemy pod uwagę to, że taki stan powtarza się często i trwa latami, to przyznamy, że w tej sytuacji trudno jest żyć, a co dopiero uczyć się! Aby zmienić ten stan, stosujemy ćwiczenia wydłużające, które likwidują negatywny wpływ różnych odruchów, rozciągają skrócone przez stres mięśnie, uwalniają od napięć, poprawiają zdolność koncentracji i rozumienia. Do tej grupy ćwiczeń należy np. aktywna ręka, pompowanie piętą, sowa i in. Nadpobudliwość psychoruchowa ma związek z właściwościami systemu nerwowego: siłą (czyli wytrzymałością i zdolnością do pracy) oraz ruchliwością (przez co rozumiemy szybkość procesów pobudzania i hamowania). System nerwowy u dzieci nadpobudliwych dojrzewa później i w specyficzny sposób - wytrzymałość systemu nerwowego jest mniejsza, a procesy pobudzania przeważają nad hamowaniem. Jedną z podstawowych rzeczy jakie możemy i powinniśmy zrobić jest zapewnienie odpowiedniego poziomu energii. Wszystkie informacje między komórkami nerwowymi przesyłane są w postaci impulsów elektrycznych. Niezbędnym warunkiem tej neurotransmisji i utrzymywania w naszym ciele potencjału elektrycznego jest woda. Woda zapewnia odpowiednie funkcjonowanie nerwów i mięśni. W przypadku dzieci nadpobudliwych równowaga wody w organizmie często jest zaburzona, ale istnieją proste sposoby jej przywracania. Zdarza się, że brak wody w organizmie manifestuje się niepokojem ruchowym, choć dziecko nie zawsze uświadamia sobie, że chce mu się pić. Zapewnienie dostępu do czystej, niegazowanej wody, to prawo każdego dziecka, również w szkole. Człowiek potrzebuje 22 g wody/kg wagi ciała, a w stresie dwa razy więcej, zakładając, że dziecku nadpobudliwemu stres towarzyszy nieustannie, to powinno wypijać przy wadze np. 45 kg ok. 2 litrów wody dziennie. Drugim nie mniej ważnym czynnikiem zapewniającym odpowiednią prędkość i intensywność neurotransmisji jest tlen. Aby odpowiednia ilość wody i tlenu docierała do mózgu wykonujemy ćwiczenia energetyzujące. Ogromny wpływ na uczenie się mają emocje, od nich zależy jak postrzegamy rzeczywistość i jakie informacje zatrzymujemy. Strukturą w mózgu, która odpowiada za nasze stany emocjonalne jest układ limbiczny, to on decyduje jakie uczucia przeżywamy, w jakim stopniu angażujemy się w to, co robimy i czy mamy motywację do działania. U dzieci nadpobudliwych te obszary mózgu są zablokowane przez nadmiar adrenaliny i kortyzonu. Jeśli u dziecka z ADHD dominuje prawa półkula (a w większości przypadków tak jest), to reakcje emocjonalne, zwykle wywołane przez całokształt sytuacji, bywają niepohamowane. Prawa kora przedczołowa, ściśle współpracująca z ciałem migdałowatym, zwiększa poziom emocji negatywnych. Trudno jest wtedy postrzegać świat jako bezpieczne miejsce, a ponieważ logiczna półkula w stresie jest wyłączona, to trudno dziecku racjonalnie wytłumaczyć, co się z nim dzieje. Dziecko nadpobudliwe czuje się inne, a gdy pojawiają

4 się trudności w nauce i zachowaniu, czuje się po prostu gorsze. Ćwiczenia pogłębiające zwiększają pozytywne nastawienie i motywację do działania, podnoszą poczucie własnej wartości, pozwalają nabrać dystansu do problemów, a przez to znajdywać skuteczne rozwiązania. Bezpośrednio wpływają na układ limbiczny, powodując stabilizację i rytmizację procesów nerwowych, dzięki czemu dziecko potrafi umiejętnie wyrażać emocje, być lepiej zorganizowane i pewne siebie. Do tej grupy należą: pozycja Dennisona i punkty pozytywne, które w połączeniu z muzyka relaksacyjną potrafią zdziałać cuda. Możemy również wpływać na układ limbiczny w inny sposób, wykorzystując artterapię - program dr Swietłany Masgutowej. Stosując techniki plastyczne, pomagamy ujawniać emocjonalne blokady, aby przeszłe, negatywne doświadczenia, zamieniać w pełny radości rozwój. Ciało powoduje wzrost mózgu poprzez ruch, gdzie układ przedsionkowy jest czynnikiem jednoczącym. Układ przedsionkowy, połączony jest ze wszystkimi ośrodkami ruchowymi, a w ten sposób i ze wszystkimi mięśniami. Ponieważ wiemy, że układ przedsionkowy, odpowiadający za koordynację ruchową, równowagę, odbiór bodźców słuchowych i koncentrację nie funkcjonuje dobrze u dzieci z ADHD, powodując nieustanne pobudzenie ruchowe, dlatego w Kinezjologii stosujemy ruch rytmiczny. Dostarczenie rytmicznych bodźców ruchowych (huśtania, kołysania, balansowania, turlania, kręcenia się w koło, skakania i in.) pobudza układ przedsionkowy i stymuluje rozwój mózgu. Rozwój układu przedsionkowego może być wspomagane przez stymulację dźwiękową. Naukowcy odkryli, że pewien rodzaj muzyki ma niezwykły wpływ na zdrowie i uczenie się człowieka. Chodzi tu o muzykę o wysokiej częstotliwości (5 8 tys. herców). Affred Tomatis, prekursor badań nad wpływem muzyki na rozwój i funkcjonowanie człowieka, badając muzykę różnych kompozytorów zauważył, że najbogatsze w wysokie częstotliwości są kompozycje Mozarta. Obecnie często używa się terminu Dona Campbella Efekt Mozarta na określenie znaczenie muzyki w dziedzinie zdrowia, edukacji i poprawy ogólnego stanu psychicznego. Muzyka Mozarta jest istotnym elementem terapii dzieci z zaburzeniami koncentracji uwagi i nadpobudliwością psychoruchową Wynikiem pobudzania mózgu i ciała poprzez dźwięki jest zwiększenie możliwości skupienia uwagi, poprawa pamięci i motywacji do pracy, przyspieszenie uczenia się, harmonijna praca wszystkich mięśni oraz obniżenie poziomu stresu. Dziecko odzyskuje własny wewnętrzny rytm, który pozwala mu znaleźć swoje miejsce w czasie i przestrzeni. W praktyce kinezjologicznej polega to na: wykonywaniu ćwiczeń Gimnastyki Mózgu przy muzyce, słuchaniu połączonym z wizualizacją, malowaniu przy muzyce, wspólnym muzykowaniu na instrumentach, swobodnym ruchu, zabawach ruchowych z elementami tańca i dramy. W Kinezjologii podkreśla się wagę stymulacji polisensorycznej, dlatego wiele ćwiczeń ma za zadanie pobudzać i rozwijać zmysły (prócz wzroku i słuchu, również smak, węch, propriocepcję i dotyk). Roli dotyku, chciałabym poświęcić więcej miejsca. Dotyk to najsilniejsze umocnienie w określeniu kim jesteśmy. Jest on dziesięć razy silniejszy w swym oddziaływaniu niż słowa. Niestety w naszej kulturze cielesna bliskość i dotyk pełnią rolę marginalną. W przypadku małego dziecka wiążą się zwykle z czynnościami pielęgnacyjnymi, noszeniem na rękach i przytulaniem, ale gdy dziecko rośnie sytuacja zmienia się na gorsze, porcje czułego dotyku robią się mniejsze, aż w końcu stają się już tylko racjami. Według dr Carly Hannaford, samo uczucie, że jest się dotykanym, zwiększa wytwarzanie czynnika wzrostu komórek nerwowych NGF, a tym samym powoduje wzrost inteligencji. W przypadku dzieci nadpobudliwych dotyk ma jeszcze inne znaczenie; daje poczucie bezpieczeństwa, wpływając tym samym na zdrowie emocjonalne, uczy budowania relacji z innymi ludźmi i przeciwdziała zachowaniom agresywnym. Im więcej będzie w wychowaniu dotyku, tym lepiej będą zachowywały się i uczyły dzieci. W praktyce szkolnej dotyk daje niezbędne wsparcie i może stać się kluczem do zabawy. Zabawa jest naturalnym stanem w życiu dziecka, jest swoistą mieszanką pobudzenia wszystkich zmysłów i emocji. Rozwija wyobraźnię, uczy kreatywności, uspołecznia i likwiduje stres. Podczas zabawy mózg uwalnia dopaminę, której poziom u dzieci z ADHD jest zbyt niski. Sukces, zadowolenie z siebie i dobry nastrój, to warunki w których człowiek uczy się szybko i radośnie. A śmiech, który jej towarzyszy ma, sam w sobie, silne działanie terapeutyczne. W centrum zainteresowania Kinezjologii jest człowiek i choć metoda koncentruje się

5 na wykorzystaniu ruchu w procesie uczenia się i rozwoju, to nie pomija tematu racjonalnego odżywiania, które w przypadku dzieci nadpobudliwych ma bardzo istotne znaczenie. Dieta dziecka powinna być bogata w białko (mięso, jaja, orzechy, jogurt, biały ser i warzywa strączkowe), a ograniczyć należy węglowodany (szczególnie niewskazane są słodycze, napoje gazowane i białe pieczywo). Należy unikać żywności konserwowanej chemicznie, przetwarzanej w długich procesach technologicznych i mrożonej, czyli jeść to, co jest w miarę naturalne. Przyczyną osłabienia koncentracji, kłopotów z pamięcią, zmęczenia, zaburzeń snu, czy nadmiernego pobudzenia może być niedobór witamin i składników mineralnych, dlatego pożywienie powinno być jak najbardziej urozmaicone. W terapii dziecka nadpobudliwego jego stan emocjonalny ma niezwykle ważne znaczenie. Jeśli dziecko jest pozytywnie nastawione i dobrze zmotywowane, to jego postawa jest aktywna i otwarta, a efekty terapii lepsze. Ponieważ terapia powinna być prowadzona systematycznie i trwać jakiś czas, to istotne jest nawiązanie więzi z dzieckiem i wywołanie w nim pozytywnego stosunku do metody jaką pracujemy. Im starsze jest dziecko, tym więcej informacji potrzebuje. W Kinezjologii koncentrujemy się na ruchu i zabawie, nie ma miejsca na ocenę i krytykę, dlatego dzieci chętnie włączają się do współpracy. Również rodzice powinni dostrzec w tej metodzie bezcenne koło ratunkowe dla swych dzieci. Myślę, że fascynacja rolą ruchu w procesie uczenia się będzie rosła, zarówno wśród nas pedagogów jak i wśród dzieci, kiedy tylko dostrzeżemy pierwsze korzyści wynikające z jej stosowania. Pamiętajmy: dzieci przychodzą na świat każde z własna, niepowtarzalną iskierką. My, ich rodzice i nauczyciele, jesteśmy strażnikami tego ognia. Anna Knapik

6 APEL DZIECKA NADPOBUDLIWEGO (Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno - Pedagogicznej MEN, Warszawa 1999) My, Wasze dzieci, Kochani Rodzice! Drodzy Nauczyciele i Wychowawcy! którym jest trudno w domu i w szkole, które nie mogą się skupić i usiedzieć spokojnie którym trudno jest znaleźć kolegów i przyjaciół które nie mogą pohamować płaczu, krzyku i złości które wszczynają bójki, bo rozpiera je dziwna energia i żywiołowość którym chaos myślowy nie pozwala na zajęcie się jedną czynnością i w związku z tym wszystkim nikt nas nie lubi, posądza się nas o złośliwość i najchętniej karze. tak bardzo marzymy, żebyście zauważyli nasze starania i dobre chęci, dostrzegli, że jesteśmy jednak coś warci, chociażby tyle a może aż tyle, jak bardzo Was kochamy i potrzebujemy! A może przez chwilę zamienimy się rolami... gwałtowny, niecierpliwy, nie mogący sprostać wymaganiom szefa Tata, zaaferowana, wiecznie spiesząca się, chaotyczna Mama, obydwoje nie mający dla siebie i dzieci czasu, cierpliwości, spokoju, uśmiechu, ciepłego słowa. Czy karzemy Was za to? Czy krzyczymy na Was? Czy czasem nawet bijemy? Nie! Bo my Was po prostu kochamy i potrzebujemy takich, jakimi jesteście Wasze nadpobudliwe dzieci

Program terapeutyczno-edukacyjny Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł - gimnastyka mózgu

Program terapeutyczno-edukacyjny Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł - gimnastyka mózgu Opracowała: Katarzyna Szydłowska Wprowadzenie Dziecko rodzi się z kompleksem naturalnych sił- odruchów i instynktów. Naturalnie dane odruchy i pierwotne ruchy w procesie ich przyswajania w okresie niemowlęcym,

Bardziej szczegółowo

Praktyczne zastosowanie Gimnastyki Mózgu.

Praktyczne zastosowanie Gimnastyki Mózgu. Praktyczne zastosowanie Gimnastyki Mózgu. Kinezjologia Edukacyjna, której twórcą jest dr Paul Dennison, jest metodą wspierania naturalnego rozwoju człowieka, bez względu na jego wiek, poprzez ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

. Elzbieta Dzionek Małgorzata Gmosinska Anna Koscielniak Mirosława Szwajkajzer

. Elzbieta Dzionek Małgorzata Gmosinska Anna Koscielniak Mirosława Szwajkajzer . Elzbieta Dzionek Małgorzata Gmosinska Anna Koscielniak Mirosława Szwajkajzer Copyright by O cyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006 Redakcja wydawnicza: Małgorzata Miller Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska

Bardziej szczegółowo

KINEZJOLOGIA EDUKACYJNA. jako metoda pracy z dziećmi z dysfunkcjami rozwojowymi

KINEZJOLOGIA EDUKACYJNA. jako metoda pracy z dziećmi z dysfunkcjami rozwojowymi KINEZJOLOGIA EDUKACYJNA jako metoda pracy z dziećmi z dysfunkcjami rozwojowymi Autorzy Kinezjologii Edukacyjnej Paul Dennison dyslektyk, z wadą wymowy, wadą wzroku Gail Dennison tancerka, choreograf Chcieli

Bardziej szczegółowo

Wszelkie działania twórcze zaczyna się od ruchu. Gimnastyka Mózgu. Kinezjologia Edukacyjna według dr P. Dennisona stopień I i II.

Wszelkie działania twórcze zaczyna się od ruchu. Gimnastyka Mózgu. Kinezjologia Edukacyjna według dr P. Dennisona stopień I i II. Wszelkie działania twórcze zaczyna się od ruchu. Samorządowe Centrum Edukacji w Tarnowie kolejny juŝ raz w swojej ofercie proponuje dla nauczycieli wszystkich specjalności warsztaty metodyczne: Gimnastyka

Bardziej szczegółowo

Akademia Rozwoju Małego Dziecka

Akademia Rozwoju Małego Dziecka Aktualnie zbieram grupy na następujące zajęcia: Akademia Rozwoju Małego Dziecka 1. Maluszkowo - zajęcia dla dzieci do 2 roku życia - czas trwania zajęć: 45 minut / dziecko+dorosły opiekun zajęcia stymulujące

Bardziej szczegółowo

Umiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego. Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel

Umiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego. Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel Umiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel OGÓLNE Umiejętność, które wykorzystujemy we wszelkiego typu działaniach SAMOREGULACJI

Bardziej szczegółowo

Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki,

Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki, Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki, śpiewania, a nawet tworzenia łatwych melodii oraz w jakim

Bardziej szczegółowo

Czy warto stosować elementy kinezjologii edukacyjnej Dennisona w pracy z dziećmi w przedszkolu?

Czy warto stosować elementy kinezjologii edukacyjnej Dennisona w pracy z dziećmi w przedszkolu? Pobrano ze strony http://www.przedszkole15.com.pl/ Czy warto stosować elementy kinezjologii edukacyjnej Dennisona w pracy z dziećmi w przedszkolu? Żeby odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie trzeba najpierw

Bardziej szczegółowo

Integracja sensoryczna (SI) jest kompleksową metodą terapeutyczną, polegającą na dostarczaniu dziecku podczas jego aktywności ruchowej kontrolowanej

Integracja sensoryczna (SI) jest kompleksową metodą terapeutyczną, polegającą na dostarczaniu dziecku podczas jego aktywności ruchowej kontrolowanej Integracja sensoryczna (SI) jest kompleksową metodą terapeutyczną, polegającą na dostarczaniu dziecku podczas jego aktywności ruchowej kontrolowanej przez terapeutę ilości i jakości bodźców sensorycznych

Bardziej szczegółowo

Kinezjologia Edukacyjna metoda Dennisona

Kinezjologia Edukacyjna metoda Dennisona Kinezjologia Edukacyjna metoda Dennisona Kinezjologia zajmuje się badaniem ruchu ciała ludzkiego. Dr Paul Dennison (amerykański pedagog, walczący z własną dysleksją) opracował metodę mającą na celu zintegrowanie

Bardziej szczegółowo

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI

Bardziej szczegółowo

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ NR 5 POZNAŃ STARE MIASTO

OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ NR 5 POZNAŃ STARE MIASTO OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ NR 5 POZNAŃ STARE MIASTO 1. Dla dzieci: Propozycje do zrealizowania na terenie przedszkoli: A. Badania przesiewowe logopedyczne 3-6-latków oraz 3 i 4-latków.

Bardziej szczegółowo

MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110

MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110 MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110 S.1 TEMAT MIESIĄCA MUZYKA NAJMŁODSZYCH LAT MUZYKA - KILKA DŹWIĘKÓW UŁOŻONYCH W PEWIEN RYTM. NIBY NIC TAKIEGO, A JEDNAK KAŻDY JEJ SŁUCHA I KAŻDEGO, ONA NA SWÓJ

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Zagdańska - Parada

Agnieszka Zagdańska - Parada Agnieszka Zagdańska - Parada Twórca Paul Dennison (urodzony w 1941 Ventura, Kalifornia) - amerykański twórca kinezjologii edukacyjnej. Samodzielnie opracował zestaw ćwiczeń zwanych "Metodą Dennisona",

Bardziej szczegółowo

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej.

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej. Gotowość szkolna- sylwetka dziecka dojrzałego i niedojrzałego do rozpoczęcia nauki w szkole Edukacja szkolna jest

Bardziej szczegółowo

EEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu

EEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback to skuteczna metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Przeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera

Przeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera Metoda Integracji Sensorycznej (SI) jest to nowoczesna i bardzo skuteczna forma diagnozy i terapii dzieci. Integracja Sensoryczna opiera się na neurofizjologicznych podstawach klinicznej obserwacji i standaryzowanych

Bardziej szczegółowo

Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas.

Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Ulrich Schaffer WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM!

Bardziej szczegółowo

PÓŁKULE MÓZGOWE I ICH ROLA W DIAGNOSTYCE

PÓŁKULE MÓZGOWE I ICH ROLA W DIAGNOSTYCE PÓŁKULE MÓZGOWE I ICH ROLA W DIAGNOSTYCE BUDOWA MÓZGU -półkule lewa półkula język, logika, zdolności matematyczne, porządkowanie elementów, przyswajanie wiedzy akademickiej, prawa półkula rytm, rymy, muzyka,

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI UCZENIA SIĘ I ZAPAMIĘTYWANIA

TECHNIKI UCZENIA SIĘ I ZAPAMIĘTYWANIA Iwona Janas Szkoła Podstawowa nr 7 im. Erazma z Rotterdamu w Poznaniu Poznań, dnia 1 września 2017 roku TECHNIKI UCZENIA SIĘ I ZAPAMIĘTYWANIA PROGRAM DLA UCZNIÓW KLAS IV- VII SZKOŁY PODTSAWOWEJ NR 7 IM.

Bardziej szczegółowo

Autyzm. autyzm wczesnodziecięcy

Autyzm. autyzm wczesnodziecięcy Autyzm autyzm wczesnodziecięcy Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, które najczęściej ujawnia się w ciągu pierwszych trzech lat życia jako rezultat zaburzenia neurologicznego, które oddziałuje na funkcje

Bardziej szczegółowo

SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Metoda EEG-biofeedback znalazła również zastosowanie w leczeniu pacjentów z padaczką lekooporną. W treningach EEG-biofeedback uczestniczą także osoby,

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu- o tym jak żyć co robić, jak postępować, współżyć z innymi patrzeć, odczuwać,

Bardziej szczegółowo

MAMO, TATO, POBAWMY SIĘ RAZEM! innowacja pedagogiczna

MAMO, TATO, POBAWMY SIĘ RAZEM! innowacja pedagogiczna MAMO, TATO, POBAWMY SIĘ RAZEM! innowacja pedagogiczna 1. Osoby wdrażające innowacje: mgr Justyna Witas, mgr Adriana Jachnicka, mgr Marta Jafernik 2. Termin wprowadzenia i czas trwania innowacji: Innowacja

Bardziej szczegółowo

"Nasze nowe możliwości." Projekt wyrównywania szans edukacyjnych uczniów niepełnosprawnych ZSO nr 5

Nasze nowe możliwości. Projekt wyrównywania szans edukacyjnych uczniów niepełnosprawnych ZSO nr 5 "Nasze nowe możliwości." Projekt wyrównywania szans edukacyjnych uczniów niepełnosprawnych ZSO nr 5 Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Termin realizacji: 0d 17.11.2014r.

Bardziej szczegółowo

Neurodydaktyka - rewolucja czy rozsądek? Dr n.med.tomasz Srebnicki

Neurodydaktyka - rewolucja czy rozsądek? Dr n.med.tomasz Srebnicki Neurodydaktyka - rewolucja czy rozsądek? Dr n.med.tomasz Srebnicki Jak świat światem, nikt nikogo niczego nie nauczył. Można tylko się nauczyć. Nikt z nas nie został nauczony chodzenia, my nauczyliśmy

Bardziej szczegółowo

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na

Bardziej szczegółowo

Dojrzałość szkolna dziecka

Dojrzałość szkolna dziecka Dojrzałość szkolna dziecka Dojrzałość szkolna Według B. Wilgockiej-Okoń dojrzałość szkolna to osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju intelektualnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwi

Bardziej szczegółowo

W celu zintegrowania oddziaływań wychowawczych-dydaktycznych, duży nacisk kładziemy na

W celu zintegrowania oddziaływań wychowawczych-dydaktycznych, duży nacisk kładziemy na 4 - latki Nauczycielki prowadzące: mgr Agnieszka Graj, mgr Aldona Tuszyńska Pomoc nauczyciela: Lidia Koralewska "Kiedy śmieje sie dziecko, śmieje sie cały świat" Janusz Korczak Praca wychowawczo-dydaktyczna

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne właściwości plastycznej ekspresji twórczej u dzieci.

Terapeutyczne właściwości plastycznej ekspresji twórczej u dzieci. Terapeutyczne właściwości plastycznej ekspresji twórczej u dzieci. Oddziaływanie przez sztukę jest uznaną i cenioną formą terapii. Dzieje się tak, ponieważ zarówno muzyka jak i plastyka poruszają w człowieku

Bardziej szczegółowo

Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 2 w Lędzinach. Opr. Monika Wajda-Mazur

Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 2 w Lędzinach. Opr. Monika Wajda-Mazur Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 2 w Lędzinach Opr. Monika Wajda-Mazur Klasy integracyjne w naszej szkole. Nasza szkoła jako placówka z oddziałami integracyjnymi, nie tylko edukuje w zakresie ustalonego

Bardziej szczegółowo

Jak uczyć się języków obcych?

Jak uczyć się języków obcych? Jak uczyć się języków obcych? Język jest jedną z najbardziej przełomowych funkcji mózgu. Nauka języków obcych staje się łatwiejsza, gdy wiesz jak działa język w mózgu. Wiedza o mózgu pomoże Ci uniknąć

Bardziej szczegółowo

STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE

STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE DIAGNOZA TRUDNOŚCI NOWATORSKIE NARZĘDZIA - neuromodulacja (EEG Biofeedback), - neuroobrazowanie (EEG/QEEG), - rehabilitacja funkcji poznawczych (FORBRAIN), - diagnostyka i

Bardziej szczegółowo

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY Czytanie - oto najlepszy sposób uczenia się. Aleksander Puszkin Sukces jednostek i społeczeństw zależy od ich wiedzy. Kluczem do wiedzy wciąż jest czytanie.

Bardziej szczegółowo

Program adaptacyjny. dla klasy I. Jestem pierwszakiem. w Szkole Podstawowej nr 28

Program adaptacyjny. dla klasy I. Jestem pierwszakiem. w Szkole Podstawowej nr 28 Szkoła Podstawowa nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku Program adaptacyjny dla klasy I Jestem pierwszakiem w Szkole Podstawowej nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku ,,Dzieci różnią się od

Bardziej szczegółowo

Od słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA. malyska.edu.pl

Od słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA. malyska.edu.pl Od słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA malyska.edu.pl Proces dydaktyczny= U + N + materiał nauczania Uczeń główny podmiot procesu dydaktycznego Najwyższe dobro i prawo dziecka, to możliwość

Bardziej szczegółowo

Techniki skutecznego i efektywnego uczenia się. Barbara Małek

Techniki skutecznego i efektywnego uczenia się. Barbara Małek Techniki skutecznego i efektywnego uczenia się Barbara Małek DZIAŁANIE ANIE UMYSŁU Praca umysłu u związana zana jest z : Koncentracją uwagi Spostrzeganiem Pamięcią Myśleniem Jak działa a nasz umysł? Nasz

Bardziej szczegółowo

Zajęcia ruchowo - taneczne Roztańczone stópki

Zajęcia ruchowo - taneczne Roztańczone stópki Przedszkole nr 3 Promyczek bierze udział w Ogólnopolskiej Akcji Ministra Edukacji Narodowej Ćwiczyć każdy może, organizowanej w ramach Roku Szkoły w Ruchu Realizacja obszaru nr 7 Zajęcia ruchowo - taneczne

Bardziej szczegółowo

Specyfika pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych

Specyfika pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych Specyfika pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych Metody pracy z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną intelektualnie wyrażają się: w budzeniu aktywności uczniów,

Bardziej szczegółowo

Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem

Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych Jestem wesołym uczniem Opracował zespół wychowawców klas 0-III 1. Idea i założenia teoretyczne

Bardziej szczegółowo

Zespoły edukacyjno terapeutyczne są jedną z form organizacyjnych nauczania w Zespole Szkół Specjalnych Nr 2 w Lublińcu dla dzieci z

Zespoły edukacyjno terapeutyczne są jedną z form organizacyjnych nauczania w Zespole Szkół Specjalnych Nr 2 w Lublińcu dla dzieci z Zespoły edukacyjno terapeutyczne są jedną z form organizacyjnych nauczania w Zespole Szkół Specjalnych Nr 2 w Lublińcu dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,

Bardziej szczegółowo

systematyczne nauczanie

systematyczne nauczanie dojrzałość Osiągnięcie przez dziecko takiego poziomu rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, który czyni je wrażliwym i podatnym na systematyczne nauczanie i wychowanie; harmonijne współgranie

Bardziej szczegółowo

Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych

Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych Jak pomagać dziecku z ADHD w szkole? Dla: nauczycieli różnych specjalności, pedagogów szkolnych, pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych Cel: doskonalenie kompetencji nauczycieli pracujących

Bardziej szczegółowo

Zajęcia z Dogoterapii w Świetlicy Wsparcia Dziennego dla Dzieci i Młodzieży w Krasnymstawie

Zajęcia z Dogoterapii w Świetlicy Wsparcia Dziennego dla Dzieci i Młodzieży w Krasnymstawie Zajęcia z Dogoterapii w Świetlicy Wsparcia Dziennego dla Dzieci i Młodzieży w Krasnymstawie Co tydzień w naszej Świetlicy Wsparcia Dziennego dla Dzieci i Młodzieży Pani Małgorzata Jarocka prowadzi zajęcia

Bardziej szczegółowo

Firma EDU-INNOWACJA. zaprasza Państwa na Warsztaty. Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż

Firma EDU-INNOWACJA. zaprasza Państwa na Warsztaty. Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż Firma EDU-INNOWACJA zaprasza Państwa na Warsztaty Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż przyniesą one Państwu wiele korzyści przekładając się na harmonizację całego ciała.

Bardziej szczegółowo

Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA

Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Podziały Patofizjologiczna: spastyczność, atetoza, ataksja, atonia, drżenie Topograficzna: monoplegia, paraplegia, hemiplegia,

Bardziej szczegółowo

Akademia Twórczego i Logicznego Myślenia Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

Akademia Twórczego i Logicznego Myślenia Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Akademia Twórczego i Logicznego Myślenia Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Tak naprawdę geniusz oznacza mniej więcej zdolność do postrzegania w niewyuczony sposób Założenia i cele Akademii:

Bardziej szczegółowo

Trzy filary motywacji wewnętrznej: jak je budować? Joanna Steinke-Kalembka

Trzy filary motywacji wewnętrznej: jak je budować? Joanna Steinke-Kalembka Trzy filary motywacji wewnętrznej: jak je budować? Joanna Steinke-Kalembka Czym jest motywacja wewnętrzna? motywacja to coś, co pobudza nas do działania i powoduje, że możemy w tym działaniu wytrwać. Motywacja

Bardziej szczegółowo

Praca pedagoga specjalnego z dziećmi

Praca pedagoga specjalnego z dziećmi Praca pedagoga specjalnego z dziećmi pełnosprawnymi inaczej Praca z dziećmi niepełnosprawnymi w przedszkolu integracyjnym wiąże się z nieustannym poszukiwaniem form, metod i sposobów pracy z nimi. Wynika

Bardziej szczegółowo

Po co rehabilitacja w chorobie Alzheimera?

Po co rehabilitacja w chorobie Alzheimera? Po co rehabilitacja w chorobie Alzheimera? Dr n. med. Marek Walusiak specjalista fizjoterapii Ruch jest bardzo ważnym elementem leczenia. Niewielki, systematyczny wysiłek może dać bardzo dużo. 30-45 minut

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie neurodydaktyki w praktyce szkolnej

Wykorzystanie neurodydaktyki w praktyce szkolnej Wykorzystanie neurodydaktyki w praktyce szkolnej mgr Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl Naurodydaktyka Dlaczego nauczyciele powinni interesować się wnioskami płynącymi z badań nad mózgiem? 2 Marzena Żylińska

Bardziej szczegółowo

Podstawowym celem oddziaływań rewalidacyjnych jest rozwój i aktywizowanie

Podstawowym celem oddziaływań rewalidacyjnych jest rozwój i aktywizowanie Rewalidacja - to termin pochodzenia łacińskiego (re znów, validus mocny, silny) oznacza oddziaływanie zmierzające do przywrócenia pełni sił osobom osłabionym poważną chorobą lub urazem. Pojęcia rewalidacja

Bardziej szczegółowo

DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO

DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO DZIECKO NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO Nadpobudliwość psychoruchowa już od wielu lat jest tematem wielu badań, dyskusji i opracowań. To jedno z najczęściej występujących zaburzeń wieku rozwojowego. Badania

Bardziej szczegółowo

METODA MOBILNEJ REKREACJI MUZYCZNEJ DR MACIEJ KIERYŁ

METODA MOBILNEJ REKREACJI MUZYCZNEJ DR MACIEJ KIERYŁ Ważne jest- aby odczuwać muzykę, przyjmować ją wewnętrznie, łączyć się z nią duszą i ciałem, słuchać jej nie tylko uszami, lecz całą swoją istotą. Emil Jaques- Dalcroze Muzyka, jako jedna z dziedzin sztuki

Bardziej szczegółowo

Dlaczego warto czytać dzieciom?

Dlaczego warto czytać dzieciom? Dlaczego warto czytać dzieciom? Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła Wisława Szymborska Według badania Biblioteki Narodowej na temat stanu czytelnictwa w Polsce w 2014

Bardziej szczegółowo

Mali Jogini. Program autorski. Zajęcia ruchowe. z elementami jogi. Koordynatorzy: Magdalena Adamczyk, Żaneta Piskorz

Mali Jogini. Program autorski. Zajęcia ruchowe. z elementami jogi. Koordynatorzy: Magdalena Adamczyk, Żaneta Piskorz Program autorski Mali Jogini Zajęcia ruchowe z elementami jogi Koordynatorzy: Magdalena Adamczyk, Żaneta Piskorz Miejsce realizacji: świetlica Szkoły Podstawowej nr 5 w Gnieźnie Termin realizacji: 1 października

Bardziej szczegółowo

INTEGRALNE RYTMY. innowacja rozwijająca wszechstronny i harmonijny rozwój ciała wszystkich dzieci poprzez grę na bębnach afrykańskich.

INTEGRALNE RYTMY. innowacja rozwijająca wszechstronny i harmonijny rozwój ciała wszystkich dzieci poprzez grę na bębnach afrykańskich. INTEGRALNE RYTMY innowacja rozwijająca wszechstronny i harmonijny rozwój ciała wszystkich dzieci poprzez grę na bębnach afrykańskich. Magdalena Sokołowska Koordynator innowacji: Magdalena Sokołowska Opole

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ DIAGNOZY UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH

ARKUSZ DIAGNOZY UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH ARKUSZ DIAGNOZY UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH Ucznia... Zawiera: 1. Dane o uczniu. 2. Diagnoza lekarska. 3. Diagnoza psychologiczna. 4. Diagnoza ekologiczna. 5. Umiejętności z zakresu: a) sposobu porozumiewania

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNA BAZA DYDAKTYCZNA

NOWOCZESNA BAZA DYDAKTYCZNA NOWOCZESNA BAZA DYDAKTYCZNA Dzieci mają do dyspozycji kąciki do zabawy i odpowiednio dostosowane meble. Sala lekcyjna podzielona jest na część edukacyjną i rekreacyjną. Nauka odbywa się głownie przez zabawę.

Bardziej szczegółowo

CZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI?

CZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI? CZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI? mgr Magdalena Jabłońska mgr Dorota Orłowska 1 DLACZEGO RODZICE NIE MAJĄ WIEDZY O ISTOTNYCH PROBLEMACH SWOICH DZIECI? brak czasu mało doświadczeń

Bardziej szczegółowo

,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny

,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny OPIS INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny... Dla uczniów klas I-III Szkoły Podstawowej Specjalnej im. ks. Jana Twardowskiego z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,

Bardziej szczegółowo

Wczesne rozpoznawanie trudności w nauce czytania i pisania ryzyko dysleksji. Przyczyny i skutki dysleksji rozwojowej.

Wczesne rozpoznawanie trudności w nauce czytania i pisania ryzyko dysleksji. Przyczyny i skutki dysleksji rozwojowej. Działania edukacyjno profilaktyczne na rzecz rodziców, nauczycieli i uczniów. Oferta Zespołu Poradni Psychologiczno Pedagogicznych Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 na rok szkolny 2016/2017 Dla

Bardziej szczegółowo

Program bajkoterapii dla dzieci Szkoły Podstawowej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku p.n. Spacer po wyobraźni

Program bajkoterapii dla dzieci Szkoły Podstawowej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku p.n. Spacer po wyobraźni Program bajkoterapii dla dzieci Szkoły Podstawowej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku p.n. Spacer po wyobraźni Opracowała: mgr Sylwia Maszota 1. Wstęp Dzisiaj dzieci żyją w świecie gier

Bardziej szczegółowo

"Sprytne paluszki mamy i ich używamy"

Sprytne paluszki mamy i ich używamy "Sprytne paluszki mamy i ich używamy" Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy w Cieszynie Innowacja pedagogiczna Autor: Marzena Żegnałek Marta Czech- Śniegulska Małgorzata Krasucka Dane o innowacji: Realizator:

Bardziej szczegółowo

TERAPIA SŁUCHOWA- rozwija mowę, ciało i umysł.

TERAPIA SŁUCHOWA- rozwija mowę, ciało i umysł. prof. Alfred Tomatis TERAPIA SŁUCHOWA- rozwija mowę, ciało i umysł. prof. Alfred Tomatis (ur. 1 stycznia 1920r. w Nicei, zm. 25 grudnia 2001 r. w Carcassonne). Był znanym otolaryngologiem, naukowcem i

Bardziej szczegółowo

Oferta pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli

Oferta pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli Oferta pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli Zajęcia na terenie szkół i placówek Nr oferty Temat 1 2 I. Adresat Charakterystyka zajęć Prowadzący 3 4 5 klasa 0 Zajęcia

Bardziej szczegółowo

Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli Nowatorskie metody nauczania

Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli Nowatorskie metody nauczania Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli Nowatorskie metody nauczania Zapraszam na szkolenie on line prezentujące dwie nowoczesne metody pracy: coaching i mentoring. Idea i definicja coachingu Coaching,

Bardziej szczegółowo

Gimnastyka mózgu P. Dennisona w naszym przedszkolu

Gimnastyka mózgu P. Dennisona w naszym przedszkolu Gimnastyka mózgu P. Dennisona w naszym przedszkolu Siedź spokojnie, nie kręć się, przestań się wiercić tak my dorośli często zwracamy się do dzieci, próbując je uspokoić. Wymagamy, żeby patrzyły, słuchały

Bardziej szczegółowo

NEURONAUK. WARSZTATY METODYCZNE DLA NAUCZYCIELI, PEDAGOGÓW, PSYCHOLOGÓW

NEURONAUK. WARSZTATY METODYCZNE DLA NAUCZYCIELI, PEDAGOGÓW, PSYCHOLOGÓW WARSZTATY METODYCZNE DLA NAUCZYCIELI, PEDAGOGÓW, PSYCHOLOGÓW Zapraszam Państwa do udziału w innowacyjnych warsztatach, których celem jest pokazanie i wykorzystanie w procesie uczenia (się) technik i osiągnięć

Bardziej szczegółowo

nauczyciele, doceniając wartość programu i widząc jego efekty, realizują zajęcia z kolejnymi grupami dzieci.

nauczyciele, doceniając wartość programu i widząc jego efekty, realizują zajęcia z kolejnymi grupami dzieci. Program Przyjaciele Zippiego to międzynarodowy program promocji zdrowia psychicznego dla dzieci w wieku 5-8 lat, który kształtuje i rozwija umiejętności psychospołeczne u małych dzieci. Uczy różnych sposobów

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH

KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH CELE KONCEPCJI PRACY PRZEDSZKOLA 1. Diagnozowanie i rozwijanie inteligencji wielorakich dzieci. Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych

Bardziej szczegółowo

Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji

Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji

Bardziej szczegółowo

Jak się uczyć? Jak działa nasz umysł? Jaki mamy typ inteligencji? Jaki styl uczenia preferujemy?

Jak się uczyć? Jak działa nasz umysł? Jaki mamy typ inteligencji? Jaki styl uczenia preferujemy? Jak się uczyć? Jak działa nasz umysł? Jaki mamy typ inteligencji? Jaki styl uczenia preferujemy? Jak działa nasz umysł? Lewa półkula odpowiada za: Czytanie Pisanie Uczenie Podział czasu Rozumowanie logiczne

Bardziej szczegółowo

UWAGA : W KWIETNIU BEZPŁATNE 2012 ZAPRASZAMY TESTY NA UWAGI I LATERALIZACJI impulsterapia@onet. pl

UWAGA : W KWIETNIU BEZPŁATNE 2012 ZAPRASZAMY TESTY NA UWAGI I LATERALIZACJI impulsterapia@onet. pl UWAGA : W KWIETNIU BEZPŁATNE 2012 ZAPRASZAMY TESTY NA UWAGI I LATERALIZACJI impulsterapia@onet. SŁUCHOWEJ pl Czym jest metoda Integracji Sensorycznej (SI)? Do jakich dzieci jest skierowana? Integracja

Bardziej szczegółowo

Osiągnięcia edukacyjne dla dzieci z oddziału przedszkolnego na rok szkolny 2014/2015 Oczekiwane efekty aktywności społecznej dziecka

Osiągnięcia edukacyjne dla dzieci z oddziału przedszkolnego na rok szkolny 2014/2015 Oczekiwane efekty aktywności społecznej dziecka Osiągnięcia edukacyjne dla dzieci z oddziału przedszkolnego na rok szkolny 2014/2015 Oczekiwane efekty aktywności społecznej dziecka podaje swoje dane osobowe swobodnie wypowiada się na temat swojej rodziny

Bardziej szczegółowo

ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/

ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ Coraz częściej rodzice, którzy nie dają sobie rady z niespokojnym, łatwo rozpraszającym się dzieckiem, do którego nic nie

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE Priorytetem naszej działalności jest zapewnienie naszym wychowankom wszechstronnego rozwoju, bezpieczeństwa, akceptacji, i poszanowania ich praw. Poprzez

Bardziej szczegółowo

mgr Hanna Arend mgr Dariusz Nowak

mgr Hanna Arend mgr Dariusz Nowak mgr Hanna Arend mgr Dariusz Nowak Poradnie od zawsze wychodziły naprzeciw potrzebom środowiska lokalnego wpierając: dziecko rodzica nauczyciela Pakiet poradniany w roku 2010 Potrzeba pełnej optymalizacji

Bardziej szczegółowo

Przyjaciele Zippiego

Przyjaciele Zippiego Międzynarodowy program promocji zdrowia psychicznego dzieci Trener programu: Bogumiła Ogrodowczyk nauczyciel konsultant MSCDN Wydział w Płocku Realizowany jest w 28 państwach świata, na różnych kontynentach,

Bardziej szczegółowo

Zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów szczególnie uzdolnionych plastycznie

Zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów szczególnie uzdolnionych plastycznie Program indywidualizacji nauczania i wychowania uczniów klas I III szkół podstawowych Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny

Bardziej szczegółowo

Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla uczniów klas czwartych Uczę się z radością

Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla uczniów klas czwartych Uczę się z radością Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla uczniów klas czwartych Uczę się z radością Opracował zespół wychowawców klas IV-VI 1. Idea i założenia teoretyczne programu Sytuacja

Bardziej szczegółowo

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.

Pokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. Pokochaj i przytul dziecko z ADHD ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. TYPOWE ZACHOWANIA DZIECI Z ADHD: stale wierci się na krześle,

Bardziej szczegółowo

INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY Na podstawie rozp. MEN z dnia

INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY Na podstawie rozp. MEN z dnia INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY Na podstawie rozp. MEN z dnia 28.08.2017 DANE UCZNIA imię (imiona) i nazwisko ucznia data urodzenia miejsce zamieszkania Rok szkolny Klasa Wychowawca Data

Bardziej szczegółowo

WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM!

WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM! CAŁA POLSKA CZYTA DZIECIOM "Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas." Ulrich Schaffer WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST

Bardziej szczegółowo

Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga

Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga Jak motywować dziecko by chciało się dobrze uczyć i zachowywać. Refleksje pedagoga Nie da się sformułować gotowej recepty, jak pomagać dziecku. Do każdego należy podchodzić indywidualnie. Rodzice i nauczyciele

Bardziej szczegółowo

10 przykazań jak się uczyć!!!

10 przykazań jak się uczyć!!! 10 przykazań jak się uczyć!!! 1. Świeżość. Świeży, wypoczęty mózg pracuje najefektywniej. Przed nauką wyjdź na kilkuminutowy spacer na świeżym powietrzu. Ważny też jest relaks i wypoczynek, przed samą

Bardziej szczegółowo

Tekst literacki jako przestrzeń zabawy i rozwoju językowego dziecka.

Tekst literacki jako przestrzeń zabawy i rozwoju językowego dziecka. Tekst literacki jako przestrzeń zabawy i rozwoju językowego dziecka. Prezentacja wybranych technik systemu Edukacja przez ruch. DOROTA DZIAMSKA Konferencja nauczycielska 10 12 lipca 2015, University of

Bardziej szczegółowo

SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE DLA DZIECI

SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE DLA DZIECI SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE DLA DZIECI SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE PRZEZNACZONE SĄ DLA: Osób dorosłych wykazujących zaburzenia wymienione w art. 3 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego: Chorych

Bardziej szczegółowo

METODA TOMATISA. Stymulacja audio psycho. Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa

METODA TOMATISA. Stymulacja audio psycho. Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa METODA TOMATISA Stymulacja audio psycho lingwistyczna Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa mgr Jolanta Kowalczyk Łokaj mgr Anna Kocięcka Zbylut mgr Małgorzata Lewandowska Prawa Tomatisa Głos człowieka

Bardziej szczegółowo

SZTUKA UCZENIA SIĘ-PORADY. Jak działa nasz umysł? Jaki mamy typ inteligencji? Jaki styl uczenia preferujemy?

SZTUKA UCZENIA SIĘ-PORADY. Jak działa nasz umysł? Jaki mamy typ inteligencji? Jaki styl uczenia preferujemy? SZTUKA UCZENIA SIĘ-PORADY Jak działa nasz umysł? Jaki mamy typ inteligencji? Jaki styl uczenia preferujemy? Jak działa nasz umysł? Lewa półkula odpowiada za: Czytanie Pisanie Uczenie Podział czasu Rozumowanie

Bardziej szczegółowo

ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ

ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ 1. Wspieranie dziecka w poznawaniu oraz wykorzystywaniu własnego potencjału rozwojowego i budowaniu pozytywnego obrazu własnego ja. 2. Tworzenie warunków umożliwiających dziecku

Bardziej szczegółowo

Słuchajmy w stereo! Dlaczego lepiej jest używać dwóch aparatów słuchowych zamiast jednego

Słuchajmy w stereo! Dlaczego lepiej jest używać dwóch aparatów słuchowych zamiast jednego Słuchajmy w stereo! 8 Dlaczego lepiej jest używać dwóch aparatów słuchowych zamiast jednego 1 Broszura ta jest ósmą z serii broszur firmy Widex poświęconych słuchowi i tematom z nim związanym 2 Słyszeć

Bardziej szczegółowo

Rozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym

Rozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym Rozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym Ewa Pohorecka 08.06.2015 Kraków Rozwój emocjonalny dziecka kładzie podwaliny pod rozwój każdej innej zdolności umysłowej Na długo przed

Bardziej szczegółowo

(materiał wykorzystany na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji )

(materiał wykorzystany na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji ) (materiał wykorzystany na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji ) Propozycja arkusza do analizy zebranego materiału diagnostycznego jako podstawy do planowania działań wspomagających

Bardziej szczegółowo

NAUCZANIE WIELOZMYSŁOWE I ZINDYWIDUALIZOWANE

NAUCZANIE WIELOZMYSŁOWE I ZINDYWIDUALIZOWANE NAUCZANIE WIELOZMYSŁOWE I ZINDYWIDUALIZOWANE Alina Stachura Ewa Radwańska SCENARIUSZ RADY SZKOLENIOWEJ Temat: NAUCZANIE WIELOZMYSŁOWE I ZINDYWIDUALIZOWANE Cel ogólny: UCZENIE SIĘ PRZEZ DOŚWIADCZANIE WIELOZMYSŁOWE

Bardziej szczegółowo

Warsztaty Żywieniowe. Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej

Warsztaty Żywieniowe. Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej Warsztaty Żywieniowe Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej Jeśli jesteś aktywny Powinieneś dbać szczególnie o to, co jesz! potrzebujesz więcej energii potrzebujesz więcej witamin i składników mineralnych

Bardziej szczegółowo

Planowanie zajęć dodatkowych

Planowanie zajęć dodatkowych Planowanie zajęć dodatkowych do projektu systemowego Indywidualizacja nauczania i wychowania w klasach I III wrocławskich szkół podstawowych Wrocław 31 sierpnia 2011 rok O czy należy pamiętać planując

Bardziej szczegółowo

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NAWIĄZYWANIU I PODTRZYMYWANIU POZYTYWNYCH RELACJI WYCHOWAWCY KLASY Z RODZICAMI UCZNIÓW

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NAWIĄZYWANIU I PODTRZYMYWANIU POZYTYWNYCH RELACJI WYCHOWAWCY KLASY Z RODZICAMI UCZNIÓW CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NAWIĄZYWANIU I PODTRZYMYWANIU POZYTYWNYCH RELACJI WYCHOWAWCY KLASY Z RODZICAMI UCZNIÓW (materiał nr 1) 1. Podmiotowe traktowanie wszystkich rodziców (bezpośredni kontakt z każdym z

Bardziej szczegółowo