Regulacja roweru pod kątem użytkownika

Transkrypt

1 Twój wzrost jest decydującym kryterium przy doborze rozmiaru ramy. Zwróć szczególną uwagę na to, czy siodełko nie uciska zbytnio Twego krocza, abyś nie zrobił sobie krzywdy przy szybkim zsiadaniu z roweru. Wybierając konkretny rodzaj roweru, orientacyjnie ustalasz pozycję, którą przyjmiesz podczas jazdy. Jednakże niektóre komponenty Twojego roweru zostały specjalnie zaprojektowane po to, abyś mógł je do pewnego stopnia dostosować do własnych wymiarów. Dotyczy to wspornika siodełka, mostka i dźwigni hamulców. Po zakończeniu prac montażowych przeprowadź krótki sprawdzian funkcjonalny opisany w rozdziale pt. Przed każdą jazdą i odbądź jazdę próbną w mało ruchliwym miejscu. Pozwoli Ci to na upewnienie się w bezpiecznych warunkach, czy wszystko jest w porządku. Jeżeli nie jesteś pewien, jak coś zrobić. Skonsultuj się ze swoim sprzedawcą MERIDA, jeżeli uważasz, że konieczne są jakieś zmiany. Spełni on Twoje prośby za następnym razem, gdy zostawisz rower w warsztacie, np. w ramach pierwszego przeglądu. Ustawienie siodełka na odpowiedniej wysokości. Właściwa wysokość siodełka jest wysokością, która zapewnia maksymalny komfort i wydajność podczas pedałowania. Kiedy pedałujesz, poduszka palucha powinna znajdować się na środkowej części osi pedałów powyżej osi. Trzymając przednią część stopy w tym położeniu, nie powinieneś być w stanie w pełni wyprostować nogi w najniższym punkcie. W przeciwnym razie pedałowanie będzie utrudnione. Możesz sprawdzić wysokość swojego siodełka w następujący prosty sposób. Najlepiej jest wykonać tę czynność w butach o płaskiej podeszwie. Usiądź na siodełku i umieść jedną piętę na pedale w jego najniższym punkcie. W tym położeniu Twoja noga powinna być całkowicie wyprostowana, a Twoje biodra nie powinny być przekrzywione w którąkolwiek stronę. W celu wyregulowania wysokości siodełka, poluzuj śrubę zaciskową wspornika siodełka lub dźwignię zacisku (najpierw przeczytaj rozdział pt. Jak korzystać z zacisków ) Korzystaj z odpowiedniego narzędzia przy odkręcaniu śruby zaciskowej wspornika siodełka, obracając ją w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara dwa lub trzy razy. Teraz możesz podnieść siodełko na żądaną wysokość. Upewnij się, że nie wysunąłeś wspornika siodełka zbyt wysoko. Oznaczenie na wsporniku siodełka powinno być zawsze schowane wewnątrz rury podsiodłowej. Jako wymóg minimum, wspornik siodełka powinien być wsunięty na głębokość odpowiadającą 2,5-krotności swej średnicy, tj. wspornik siodełka o średnicy 30 mm powinien zostać wsunięty w rurę podsiodłową na głębokość przynajmniej 75 mm. W przypadku ram z długimi rurami podsiodłowymi, które wystają znacznie ponad rurę górną, wspornik siodełka powinien sięgać przynajmniej poniżej poziomu rury górnej i szczytu tylnych widełek! To oznacza, że wspornik jest wsunięty w rurę na minimalną głębokość 10 centymetrów lub więcej. Wszystkie czynności opisane poniżej wymagają doświadczenia, posiadania odpowiednich narzędzi i sprawności manualnej. Zachowaj szczególną ostrożność przy dokręcaniu połączeń śrubowych. Zwiększaj moment dokręcający stopniowo, sprawdzając w międzyczasie osadzenie komponentu. Posługuj się przy tym kluczem dynamometrycznym i nigdy nie przekraczaj maksymalnego dopuszczalnego momentu dokręcającego! 9

2 Ponownie zaciśnij mocno wspornik siodełka obracając śrubę dociskową obejmy podsiodłowej wspornika siodełka zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Nie powinieneś potrzebować dużo siły w rękach, aby zacisnąć zacisk wspornika siodełka. W przeciwnym razie oznaczać to będzie, że wspornik siodełka nie pasuje rozmiarem do tej ramy. Chwyć siodełko za dwa końce i spróbuj je obrócić, żeby sprawdzić, czy wspornik siodełka nie rusza się. Nie powinno to być możliwe. Czy teraz jesteś w stanie zaliczyć test na wyprostowanie nogi? Sprawdź to przesuwając stopę i pedał do najniższego położenia. Jeśli poduszka Twojego palucha znajduje się dokładnie powyżej na środkowej części pedała powyżej osi (idealne położenie do pedałowania), Twoje kolano powinno być lekko zgięte. Jeżeli tak jest, poprawnie ustawiłeś wysokość siodełka. Sprawdź, czy jesteś w stanie bezpiecznie utrzymać równowagę na siodełku sięgając palcami stopy do ziemi. Jeżeli nie, powinieneś nieco opuścić siodełko, przynajmniej na sam początek. Jeżeli posiadasz szosowy rower wyścigowy z bardzo małą ramą, istnieje ryzyko, że Twoja stopa zetknie się z przednim kołem. Sprawdź położenie zatrzasków (progów na podeszwach butów rowerowych) Nigdy nie jedź rowerem ze sztycą wysuniętą poza znak granicznego lub maksymalnego wysunięcia bądź znak stop! Wspornik siodełka może się złamać lub spowodować poważ-ne uszkodzenie ramy. Jeżeli siedzi Ci się niewygodnie, np. bo drętwieje Ci krocze, niewykluczone, że przyczyny należy szukać w siodełku. Twój sprzedawca MERIDA dysponuje bardzo szerokim asortymentem siodełek i chętnie doradzi Ci w tym zakresie. 10

3 Ustawienie wysokości kierownicy Wysokość kierownicy decyduje o tym, jaka część Twojego korpusu będzie pochylona ku przodowi. Obniżenie kierownicy nadaje rowerzyście bardziej opływową siedzącą sylwetkę i sprawia, że przenosi on większy ciężar na przednie koło. Równocześnie jednak oznacza to przyjęcie bardzo pochylonej do przodu sylwetki, która jest męcząca i mniej wygodna, ponieważ zwiększa nacisk na nadgarstki, ramiona, korpus i szyję. Kierownice z tradycyjnymi mostkami mają ograniczoną możliwość regulacji wysokości. Odbywa się to poprzez przesuwanie wspornika kierownicy w górę lub w dół wewnątrz rury sterowej widelca. W celu zmiany wysokości regulowanego wspornika kierownicy wystarczy poluzować i ponownie zacisnąć śruby mostka. W przypadku systemów bezgwintowych takich jak Aheadset System mostek stanowi część sterów. Regulacja wysokości tego rodzaju wspornika jest trudniejsza, ponieważ wiąże się z koniecznością jego demontażu i ponownego montażu. Wspornik kierownicy jest jedną z części nośnych roweru i jego modyfikacje mogą odbijać się na Twoim bezpieczeństwie. Jeżeli nie masz pewności, jak należy wyregulować wysokość mostka, Twój sprzedawca MERIDA chętnie Ci pomoże. Pamiętaj, że połączenia śrubowane mostka i kierownicy muszą zostać zaciśnięte przy użyciu określonego momentu dokręcającego. Zalecane wartości znajdziesz w rozdziale pt. Zalecane momenty dokręcające dla połączeń śrubowych. Jeżeli zignorujesz zalecane wartości, istnieje ryzyko, że kierownica lub mostek odpadną lub złamią się. Tradycyjne wsporniki kierownicy (mostki) Odkręć śrubę wspornika kierownicy o dwa lub trzy pełne obroty. Teraz powinieneś być w stanie swobodnie obracać mostkiem wewnątrz rury widelca (sterowej). W przeciwnym razie odkręć śrubę uderzając w nią młotkiem. Jeżeli we wsporniku zastosowano śrubę imbusową, najpierw będziesz musiał wsadzić w łeb śruby klucz imbusowy, ponieważ prawdopodobnie będzie ona umiejscowiona wewnątrz mostka zapadnięta, a co za tym idzie, niemożliwe będzie uderzenie jej bezpośrednio. Następnie lekko uderz młotkiem w klucz. Teraz możesz poruszać kierownicą i wspornikiem w górę i w dół jako całością. Nie wysuwaj wspornika poza znak umieszczony na jego trzonie. Mostek powinien być wpuszczony w rurę mostka (sterową) co najmniej na głębokość odpowiadającą dwu i pół krotności jego średnicy. Ustawienie wspornika w niższym położeniu może tylko przyczynić się do zwiększenia Twojego bezpieczeństwa. Wyprostuj kierownicę, tak aby była ona ustawiona symetrycznie w stosunku do przedniego koła. Dokręć śrubę mostka uważając na to, żeby nie przekroczyć maksymalnego dopuszczalnego momentu dokręcającego. Sprawdź, czy wspornik został solidnie zamocowany, umieszczając przednie koło pomiędzy nogami i próbując przekręcić kierownicę i wspornik względem koła. Jeżeli wspornik ustąpi, należy zwiększyć moment dokręcający. W przypadku gdy kierownica nadal jest ustawiona zbyt wysoko lub zbyt nisko, jedynym rozwiązaniem jest wymiana mostka. Może ona okazać się dość trudnym zadaniem wymagającym zdjęcia i ponownego założenia całego osprzętu kierownicy. Spytaj swojego sprzedawcę o różne dostępne na rynku typy mostków. 11

4 Regulowane wsporniki kierownicy (mostki) Regulacji kąta nachylenia przedniego elementu wspornika służy mechanizm znajdujący się w jego spodniej części. Odkręć śrubę aż do poluzowania ruchomej części mostka. Ale nie odkręcaj jej do końca, ponieważ ruchoma cześć mostka mogłaby wypaść i rozpaść się. Dostosuj położenie mostka do swoich potrzeb. Ponownie lekko dokręć śrubę mechanizmu blokującego, tak żeby zaskoczył. Upewnij się, że powierzchnie bębenka zaskakują płynnie w miarę dokręcania śruby. Jeżeli wszystko jest w porządku, ponownie mocno dokręć śrubę. Wsporniki dla systemów bezgwintowych, system Aheadset* *Aheadset jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Dia Compe, która wynalazła widelec bezgwintowy. W rowerach wyposażonych w system Aheadset wspornik służy również do regulacji wstępnego docisku łożysk sterów. W przypadku zmiany położenia wspornika musisz ponownie wyregulować łożyska (patrz rozdział pt. Stery ). Zakres ustawień pionowych określają pierścienie pośrednie zwane również podkładkami dystansowymi. W przypadku modeli ze wspornikiem przekładanym tzw. flip-flop możliwe jest także obrócenie wspornika wokół jego osi. Odkręć śrubę na wierzchu widelca służącą do regulacji wstępnego docisku łożysk i zdejmij korek ahead. Odkręć śruby po obu stronach wspornika i zsuń go z widelca. Teraz możesz wyjąć podkładki dystansowe. Wyjęte podkładki wsuń na rurę sterową powyżej mostka. Jeżeli chcesz obrócić wspornik wokół własnej osi, musisz również odkręcić śruby mocujące kierownicę. Jeżeli mostek został wyposażony w korek, na tym etapie wystarczy po prostu wyjąć kierownicę. Jeżeli wspornik nie został wyposażony w korek, będziesz musiał zdjąć osprzęt kierownicy patrz w dalszej części niniejszej instrukcji. Po obróceniu mostka wypośrodkuj kierownicę i mocno dokręć śruby. Nigdy nie wsiadaj na rower, którego mostek został wysunięty poza znak określający maksymalną dopuszczalną wysokość! Przed wyruszeniem w drogę sprawdź wszystkie połączenia śrubowe i przetestuj hamulce! Nigdy nie próbuj odkręcać nakrętki kontrującej bieżni górnego łożyska steru, jeżeli chcesz tylko wyregulować położenie mostka. W przeciwnym razie zmienisz ustawienie luz łożysk sterów. 12

5 Przy zdejmowaniu podkładek dystansowych będziesz zmuszony skrócić rurę mostka (sterową). Ta zmiana jest nieodwracalna i w każdym przypadku należy pozostawić jej wykonanie fachowcowi. Jeżeli jesteś pewny co do prawidłowości wybranego przez siebie położenia, poproś sprzedawcę MERIDA o skrócenie rury widelca. Zmiana położenia mostka powoduje zmianę położenia kierownicy oraz klamek hamulcowych i / lub manetek. Zmień ich ustawienie w sposób opisany w dalszej części tego rozdziału. Ponownie wyreguluj stery ustaw łożysko, wyprostuj mostek, a następnie dokręć go (patrz rozdział pt. Stery ). Sprawdź, czy kierownica jest mocno osadzona we wsporniku, próbując obrócić ją w dół. Sprawdź także, czy jesteś w stanie przekręcić kierownicę wraz ze wspornikiem względem widelca. Zrób to unieruchamiając przednie koło między kolanami i próbując skręcić kierownicę. Jeżeli wyczujesz luz, ostrożnie dokręć śruby i ponownie sprawdź luz. Nie przekrocz maksymalnego dopuszczalnego momentu dokręcającego! Uwaga: Pamiętaj, że połączenia śrubowe mostka i kierownicy muszą zostać dokręcone zgodnie z określonym momentem dokręcającym. Zbyt mocno dokręcone śruby mogą doprowadzić do złamania mostka lub kierownicy. Pamiętaj, że połączenia śrubowe mostka i kierownicy muszą zostać dokręcone zgodnie z określonymi momentami dokręcającymi. Zbyt mocno dokręcone śruby mogą doprowadzić do złamania mostka lub kierownicy. Jeżeli Twój rower jest wyposażony w widelec z karbonową rurą sterową (co można rozpoznać po czarnej lub żółto-czarnej barwie oraz karbonowych włóknach w szczelinie wspornika), musisz zachować szczególną ostrożność przy dokręcaniu wspornika na rurze widelca. 13

6 Regulacja położenia i kąta nachylenia siodełka Pochylenie górnej partii Twego ciała, a co za tym idzie, wygoda w czasie jazdy i siła nacisku na pedały, są również uzależnione od odległości pomiędzy chwytami kierownicy a siodełkiem. Odległość ta może zostać nieco zmieniona poprzez modyfikację ustawienie siodełka przód-tył na prętach w jarzmie sztycy. Ustawienia prętów siodełka na sztycy Także to nie pozostaje jednak bez wpływu na siłę pedałowania. W zależności od tego, czy siodełko jest ustawione bardziej do przodu lub do tyłu, Twoje nogi będą sięgać pedałów w większym lub mniejszym stopniu od tyłu. Aby móc swobodnie pedałować, musisz mieć siodełko ustawione w pozycji poziomej. Jeśli będzie ono przechylone, ustawicznie będziesz opierał się o kierownicę, aby zapobiec zsunięciu się z siodełka. Nie stosuj stalowego mostka z aluminiową kierownicą, chyba że taka kombinacja została wyraźnie zatwierdzona przez producenta. Sprawdź, czy rura zaciskowa nie ma ostrych krawędzi. Twój sprzedawca MERIDA z chęcią udzieli Ci fachowej porady. Zakres ustawienia siodełka jest bardzo ograniczony. Wymiana mostka umożliwia dokonanie znacznie dalej posuniętych zmian położenia przód-tył, ponieważ mostki są sprze-dawane w długościach zróżnicowanych o ponad 10 cm. W tym przypadku zazwyczaj musisz również dostosować długość linek to zadanie najlepiej jest powierzyć sprzedawcy MERIDA! Mostki są sprzedawane w bardzo zróżnicowanych długościach i średnicach rury mostka (sterowej) i łącznikowej. Mostek niewłaściwych wymiarów może stanowić istotne zagrożenie. Na przykład, kierownica lub mostek mogą się złamać w czasie jazdy, powodując tym samym wypadek. Korekta położenia przód-tył i poziomego pochylenia siodełka Istnieje nowszy rodzaj opatentowanego wspornika siodełka, którego główka określa zarówno nachylenie jak i pionowe położenie siodełka i jest umocowana centralną śrubą imbusową. Niektóre wsporniki siodełka są wyposażone w dwie śruby do bardziej precyzyjnej regulacji nachylenia. Innym rozwiązaniem jest tzw. zacisk jarzma podsiodłowy, który zazwyczaj posiada dwie nakrętki osadzone na pojedynczej śrubie przelotowej. Odkręć jedną lub obie śruby u góry wspornika. Przekręć śrubę najwyżej dwa do trzech obrotów w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. W przeciwnym razie cały zespół może się rozpaść. Przesuń siodełko do przodu bądź do tyłu w zależności od potrzeby. Niewykluczone jest, że będziesz zmuszony lekko je uderzyć, żeby ruszyło z miejsca. Podczas dokręcania śruby upewnij się, że siodełko pozostaje osadzone w pozycji poziomej. W czasie regulacji siodełka rower powinien znajdować się na poziomym podłożu. Sprawdź, czy po zamocowaniu siodełko nie przekręca się, opierając się na nim całym ciałem z rękami umieszczonymi raz na czubku raz na tyle siodełka. Przestrzegaj zalecanych momentów dokręcających, ponieważ zbyt luźne lub zbyt mocno dokręcone śruby mogą spowodować uszkodzenie wspornika siodełka! 14

7 Regulacja odległości klamek hamulcowych W przypadku większości układów hamulcowych w rowerach górskich, miejskich, trekkingowych i fitnessowych odległość między klamkami hamulcowymi a chwytami kierownicy podlega regulacji. Daje to rowerzystom o małych dłoniach możliwość przybliżenia klamek hamulców do kierownicy. Długość palców rowerzysty również określa sposób, w jaki powinna zostać ustawiona dźwignia do pierwszego kontaktu z hamulcem. Ustal moment, w którym klocki hamulcowe stykają się z obrę-czami, dla hamulca przedniego i tylnego. Jeżeli punkt ten zostaje osiągnięty, po tym jak dźwignia pokona jedynie niewielką odległość, będziesz musiał ponownie wyregulować hamulce po zmianie odległości klamek hamulcowych (patrz rozdział pt. Układ hamulcowy ). W przeciwnym razie hamulce mogłyby ścierać się na obręczy po zmianie odległości klamek hamulcowych. W większości rowerów niedaleko miejsca, w którym linka hamulcowa wchodzi do korpusu dźwigni hamulca, znajduje się mała śrubka (bez łba). Obróć ją zgodnie z ruchem wskazówek zegara i obserwuj, jak zmienia się odległość dźwigni od kierownicy dźwignia. Po ustawieniu klamek hamulcowych w żądanej odległości pamiętaj o sprawdzeniu, czy luz jest wystarczający, tak aby klamki hamulcowe wykonały niewielki ruch przed zetknięciem się klocków z obręczami kół. Dociągnięcie klamki hamulcowej do samej kierownicy nie powinno być możliwe. Maksymalna siła hamowania powinna zostać osiągnięta przed dotarciem do tego punktu! Regulacja nachylenia kierownicy, dźwigni hamulcowych i rogów kierownicy Kierownice rowerów górskich i trekkingowych są zazwyczaj lekko wygięte na końcach. Ustaw kierownicę w położeniu, w którym Twoje nadgarstki są rozluźnione i nie są skierowane zbytnio na zewnątrz. W przypadku rowerów wyścigowych proste końce kierownicy powinny zostać ustawione równolegle do ziemi lub pochylać się nieco ku dołowi. Czubki klamek hamulcowych w rowerach szosowych powinny być zbieżne z umowną linią prostą biegnącą równolegle do przodu od końców kierownicy. Podniesienie lub opuszczenie klamek hamulcowych najlepiej jest powierzyć fachowcowi, ponieważ wiąże się to z powtórnym owinięciem taśmą kierownicy. 15

8 Regulacja położenia kierownicy poprzez obracanie Odkręć śrubę (lub śruby) imbusową znajdującą się na spodzie bądź z przodu mostka o dwa lub trzy obroty. Przekręć kierownicę do pożądanego położenia. Upewnij się, że kierownica została dokładnie wypośrodkowana względem mostka. Następnie ostrożnie dokręć śrubę. Spróbuj przekręcić kierownicę w rurze mostka i w razie potrzeby dokręć ją lekko. Przestrzegaj maksymalnego momentu dokręcającego (patrz rozdział pt. Zalecane momenty dokręcające ). Po regulacji kierownicy będziesz musiał również zmienić ustawienie klamek hamulcowych i dźwigni zmiany biegów (chyba że posiadasz rower wyścigowy). Odkręć śrubę imbusową przy obu zaciskach chwytu kierownicy. Obróć chwyt względem kierownicy. Wsiądź na rower i umieść palce na klamkach hamulcowych. Sprawdź, czy wierzch Twojej ręki tworzy linię prostą z wierzchem przedramienia. Dokręć ponownie objemki dźwigni hamulca i manetek na kierownicy i upewnij się, że nie można ich przekręcić! Pamiętaj, że połączenia śrubowe mostka, kierownicy, rogów i hamulców muszą być dokręcane z zachowaniem określonych momentów dokręcających. Zalecane wartości znajdziesz w rozdziale pt. Zalecane momenty dokręcające dla połączeń śrubowych. Regulacja położenia rogów kierownicy Rogi dają Ci dodatkowe możliwości chwytania kierownicy. Zazwyczaj są zamocowane w położeniu, które zapewnia rowerzyście wygodny chwyt podczas pedałowania w pozycji stojącej, tj. prawie równolegle do ziemi lub w pozycji nieco zakrzywionej do góry. Odkręć śruby znajdujące się zazwyczaj u spodu rogów o jeden lub dwa pełne obroty. Przekręć rogi do pożądanego położenia upewniając się, że ten sam kąt nachylenia został zachowany po obu stronach. Dokręć ponownie śruby zachowując wymagany moment dokręcający. Sprawdź zamocowanie rogów próbując je skręcić na siłę. 16