PSYCHOLOGIA UZALEŻNIEŃ

Transkrypt

1 PSYCHOLOGIA UZALEŻNIEŃ Poznań,

2 KIM JEST ALKOHOLIK?

3 GRZECH CZY CHOROBA?

4 UZALEŻNIENIE TO CHOROBA: PRZEWLEKŁA POSTĘPUJĄCA ŚMIERTELNA DEMOKRATYCZNA

5 ZESPOŁY UZALEŻNIENIA OD SUBSTANCJI F 10.2 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F używaniem opiatów F używaniem kanabinoli F przyjmowaniem substancji nasennych i uspakajających F używaniem kokainy F używaniem innych niż kokaina środków pobudzających w tym kofeiny F używaniem halucynogenów F paleniem tytoniu F odurzaniem się lotnymi rozpuszczalnikami organicznymi F naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (F10-F18) lub innych środków psychoaktywnych

6 ZESPOŁY UZALEŻNIENIA OD ZACHOWAŃ (UZALEŻNIENIA BEHAWIORALNE) F Patologiczny hazard F Patologiczne podpalanie (piromania) F Patologiczne kradzieże (kleptomania) F Trichotillomania F Inne zaburzenia nawyków i popędów (impulsów) F Zaburzenia nawyków i popędów (impulsów), nie określone

7

8 DIAGNOZA UZALEŻNIENIA ICD-10 (Polska) 1. silne pragnienie lub poczucie przymusu spożycia substancji ( głód ), 2. upośledzona kontrola ( silna wola ) 3. zespół abstynencyjny ( puszcza mnie, zjazd, kac, moralniak ) 4. zmiana tolerancji ( mocna/słaba głowa ) 5. koncentracja życia na używce ( szukanie okazji ) 6. picie pomimo konsekwencji ( łamanie obietnic ) Do diagnozy uzależnienia potrzebujemy minimum 3 objawów.

9 DIAGNOZA UZALEŻNIENIA DSM V (Stany Zjednoczone) 1. Spożywanie alkoholu w większych ilościach tub przez dłuższy czas niż zamierzano. 2. Uporczywe pragnienie picia alkoholu lub towarzyszące temu nieudane próby ograniczenia lub kontrolowania picia. 3. Poświęcanie dużej ilości czasu na aktywności związane ze zdobywaniem alkoholu, piciem i Likwidowaniem negatywnych skutków picia. 4. Głód alkoholu lub silne pragnienie lub potrzeba picia. 5. Nawracające spożywanie alkoholu powodujące. zaniedbanie głównych obowiązków w pracy, w szkole lub w domu. 6. Spożywanie alkoholu pomimo ciągłych lub nawracających problemów społecznych i interpersonalnych spowodowanych lub pogłębionych przez działanie alkoholu. 7. Ograniczanie lub porzucanie, z powodu alkoholu, ważnych aktywności społecznych, zawodowych lub rekreacyjnych.

10 DIAGNOZA UZALEŻNIENIA DSM V 8. Powtarzające się spożywanie alkoholu w sytuacjach, w których jest to ryzykowne (np. prowadzenie samochodu lub obsługiwanie maszyn przez osobę znajdującą się pod wpływem alkoholu). 9. Spożywanie alkoholu pomimo ciągłych lub nawracających problemów fizycznych lub psychicznych, prawdopodobnie spowodowanych lub pogłębionych przez działanie alkoholu. 10. Ujawnienie się tolerancji na alkohol związanej z potrzebą spożycia istotnie większej ilości alkoholu celem osiągnięcia pożądanego efektu lub z widocznym znacznym zmniejszeniem efektu używania Lej samej ilości alkoholu. 11. Występowanie charakterystycznych objawów abstynencyjnych spowodowanych przerwaniem picia lub zredukowaniem dawki alkoholu, lub picie alkoholu/przyjmowanie substancji o podobnym działaniu z zamiarem złagodzenia bądź uniknięcia objawów abstynencyjnych. Rozpoznanie 2-3 kryteriów diagnostycznych (z 11) pozwala zdiagnozować zaburzenie lekkie, średnie, zaś 6 i więcej - ciężkie.

11 CZY UZALEŻNIONY KŁAMIE? MECHANIZMY OBRONNE Zaprzeczanie ( nie piłem, jadłem jabłka ) Wyparcie ( niemożliwe, nie było takiej sytuacji ) Racjonalizacja ( bo, piłem na sen, w tej branży tak jest ) Intelektualizacja ( lekarz, na nerki, w Niemczech to do obiadu piją ) Odwracanie uwagi ( - Znów piłeś!? Co to za bałagan!? Obwinianie ( tak mnie zdenerwowałaś, że musiałem się napić Minimalizacja ( jestem piwoszem, piwko, jedno wypiłem ) Koloryzowanie wspomnień ( taka impreza była! ) Marzeniowe planowanie ( od jutra się za siebie wezmę!, jutro robimy firmę! )

12 JAK NIE POMAGAĆ?

13 NIE STYGMATYZUJMY ALKOHOLIK LEKOMAN HAZARDZISTA UZALEŻNIONY OD SEKSOHOLIK NARKOMAN, ĆPUN

14 TRZEŹWIENIE POCZUCIE WINY POCZYCIE KRZYWDY

15 WSPÓŁUZALEŻNIENIE NADKONTROLA NADODPOWIEDZIALNOŚĆ NADOPIEKUŃCZOŚĆ

16 GDZIE SZUKAĆ POMOCY (RODZINA)? NFZ GRUPY SAMOPOMOCOWE Poradnia leczenia uzależnień Al-Anon Al-Ateen DDA

17 GDZIE SZUKAĆ POMOCY (UZALEŻNIONY)? NFZ GRUPY SAMOPOMOCOWE Detoks (od 10 do 54 dni) Poradnia leczenia uzależnień (6-24 miesięcy) Oddział dzienny (6-8 tyg.) Oddział stacjonarny (6 tyg. do 2 lat) Anonimowi Alkoholicy Anonimowi Seksoholicy Anonimowi Narkomani Anonimowi Hazardziści

18 ZOBOWIĄZANIE DO LECZENIA Miejska/Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Adres: ul. 3 Maja 46, Poznań Telefon: ,

19 JAK WYGLĄDA LECZENIE? Grupa edukacyjna Grupa destrukcji Nawroty Etap pogłębiony

20 Poradnie w Poznaniu: NZOZ Poradnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu ul. Czwartaków 17, Poznań Telefon: NZOZ Poradnia Odwykowa Poznań - Jeżyce oraz Środowiskowy Klub Abstynenta ul. Litewska 8, Poznań Telefon: NZOZ Poradnia Terapii Uzależnień i Współuzależnień oraz Poradnia Zdrowia Psychicznego os. Zwycięstwa 108, Poznań Telefon: Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia ul. Małeckiego 11, Poznań Telefon: NZOZ Poradnia Leczenia Uzależnień i Współuzależnień pl. Kolegiacki 12a, Poznań Telefon: , wew. 306

21 Literatura i filmy: Rehab Wiktor Osiatyński Poza kontrolą Wanda Sztander Zranione dusze (1986) rodzina alkoholowa Żółty szalik (2000) wysokofunkcjonujący alkoholik Hel (2009) uzależnienie od heroiny, nawrót Hazardzista (2003) Gdy miłość to za mało (2010) studium współuzależnienia, historia AA Wykład prof. Osiatyńskiego Alkoholizm jako choroba

22 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ