Społeczeństwo stanowe w średniowieczu.\
|
|
- Magda Dudek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Społeczeństwo stanowe w średniowieczu.\ Tekst opracowany w oparciu o materiały pochodzące z różnych stron internetowych. Stan zbiorowość społeczna w europejskim społeczeństwie feudalnym (w dobie ustrojów monarchii stanowej i absolutnej), wyróżniająca się charakterystyczną pozycją ekonomiczną, społeczną i prawną swoich członków (wyraźnie wyodrębnionymi prawami i obowiązkami). a) duchowieństwo Byli najlepiej wykształconą grupą społeczną w społeczeństwie: byli wykładowcami na uniwersytetach posługiwali sie językiem łacińskim pełnili funkcje doradców i sekretarzy władcy troszczyli sie o życie religijne kierowali miejskimi i wiejskimi parafiami zakładali szkoły parafialne, przyklasztorne umieli pisać i czytać W skład duchowieństwa wchodzili zarówno przedstawiciele rycerstwa, jak i plebejusze, a oprócz bogatych biskupów oraz dostojników kościelnych, także ubodzy zakonnicy i księża parafialni. O przynależności do tej grupy decydowało przyjęcie święceń kapłańskich i zdobycie wykształcenia. Mnisi (głównie benedyktyni) zajmowali się przepisywaniem tych ksiąg w skryptoriach. Dzięki kopistom wiele z tych dzieł zachowało się do naszych czasów. Kler cieszył się licznymi przywilejami. Kościół był posiadaczem ogromnych majątków ziemskich, wierni musieli płacić na jego rzecz podatki. Ta pozycja duchowieństwa wpłynęła na życie kleru. Zeświecczenie, demoralizacja, sprzedaż stanowisk, nieprzestrzeganie celibatu czy osadzanie na urzędach kościelnych swoich krewnych (nepotyzm), było na porządku dziennym. Mnisi (głównie benedyktyni) zajmowali się przepisywaniem tych ksiąg w skryptoriach. Dzięki kopistom wiele z tych dzieł zachowało się do naszych czasów. Kler cieszył się licznymi przywilejami. Kościół był posiadaczem ogromnych majątków ziemskich, wierni musieli płacić na jego rzecz podatki. Ta pozycja duchowieństwa wpłynęła na życie kleru. Zeświecczenie, demoralizacja, sprzedaż stanowisk, nieprzestrzeganie celibatu czy osadzanie na urzędach kościelnych swoich krewnych (nepotyzm), było na porządku dziennym. Najstarszym zakonem, powstałym jeszcze w VI wieku był zakon benedyktynów. Później powstały zakon franciszkanów i dominikanów (zakonnicy zajmowali się walka z herezją). b) rycerstwo Stanowili najważniejsza grupę. Rycerze posiadali specjalny status społeczny i byli przedstawicielami uprzywilejowanej warstwy feudalnej. Jako wasale osoby podlegające zwierzchności swojego seniora zobowiązani byli do pełnienia służby wojskowej i do ochrony swojego pana w zamian za przywileje. Ich postępowanie opierało się na specjalnym etosie z uwzględnieniem kodeksu rycerskiego. Aby zostać rycerzem, należało wcześniej przejść etap giermka (pomocnik rycerza), a następnie zostać pasowanym na rycerza. Giermek to chłopak (mający około 7 lat), który został oddawany na dwór pana feudalnego, aby tam uczyć się dobrych manier oraz sztuki rycerskiej. W ramach nauki giermek usługiwał przy posiłkach, uczestniczył w polowaniach, czyścił zbroje rycerza, uczył się władać bronią, jeździć konno, strzelać z łuku oraz 1
2 grać na np. lutni. Oprócz nauki usługiwał swemu rycerzowi. Kiedy wykazał się odwaga i poświęceniem, miał wówczas około 21 mógł zostać pasowany na rycerza. Istnieje dokument opisujący ceremoniał pasowania Wilhelma, hrabiego Holandii, wybranego w 1245 na króla Niemiec (dokument pochodzi z XIII wieku). Według zapisu źródła pasowanie na rycerza miało następujący przebieg: po uroczystej mszy świętej król czeski przeprowadził giermka przed kardynała, dokonał jego prezentacji i prosił duchownego o przyjęcie ślubów, aby ten mógł wejść w nasze grono rycerzy, reguła stanu rycerskiego wymagała od niego: przede wszystkim słuchać codziennie mszy ; odważnie walczyć w obronie wiary katolickiej ; bronić Kościoła od jego napastników; wdowy i sieroty wspierać w potrzebie; unikać wojen niesprawiedliwych ; staczać pojedynek w obronie każdego niewinnego; uczęszczać na turnieje tylko dla ćwiczeń; cesarzowi rzymskiemu czci okazywać ; żyć nienagannie wobec Boga i ludzi, następnie giermek kładł ręce na mszale i tak składał uroczyście przysięgę, że będzie przestrzegał zasad stanu rycerskiego, nowo pasowany dostawał pas rycerski i ostrogi, ostatnim aktem pasowania była trzykrotnie rozegrana walka, uroczystość kończyła kilkudniowa zabawa. Podstawowym zajęciem rycerstwa była walka zbrojna, co wymuszało posiadanie odpowiedniego uzbrojenia oraz konia bojowego. Rycerz był zobowiązany posiadać trzy konie: jednego (jucznego) do przewozu rynsztunku, drugiego (specjalnie wytresowanego rumaka) przydatnego do walki oraz trzeciego wierzchowca, którym poruszał się do miejsca bitwy. Rycerz podczas walki był ubrany w kolczugę (kolcza), zbudowaną z zaplecionych kółeczek. Następnie wyparła ją zbroja płytowa (zbudowana z metalowych płyt) często także stosowano zbroje płytową nałożoną na kolcza. Jako ochrona służyła także tarcza i hełm. Do walki używał kopii, służącą tylko do przebijania zbroi (długa około 4 metry). Rycerz był uzbrojony także w miecz, topór lub inny przedmiot służący do walki. Przy pasie nosił zawsze mizerykordie, czyli mały niewielki sztylet służący do zadawania śmiertelnych ciosów.za rycerzem zawsze podążał giermek, który musiał dbać o wyposażenie i uzbrojenie rycerza. Aby posiadać odpowiednie do obowiązków konia i oręż rycerz musiał być majętny. Dlatego król nadawał mu odpowiednie przywileje za zasługi indywidualne, były to immunitety sądowe lub ekonomiczne. Czasem rycerstwo otrzymywało przywilej grupowe np. pozwalające posiadać ziemię, dzięki temu stan nie należał do biednych lecz uprzywilejowanych grup społecznych. Podstawowym obowiązkiem rycerza było stawiać się na każde wezwanie swego pana feudalnego w zamian za ziemię (lenno). Miał też obowiązek subsydiowania finansowego swojego seniora tzn. np. w razie konieczności musiał go wykupić z niewoli. Z chwilą nie wywiązania się ze swoich obowiązków mógł stracić lenno. Rycerz był zobowiązany również do służby i posłuszeństwa królowi jako suzerenowi. Jednocześnie musiał opiekować się swoimi wasalami tzn. powierzonymi sobie chłopami i mieszczanami. W razie wojny, pożaru lub innego zagrożenia rycerz miał obowiązek udzielić swoim poddanym schronienia na zamku. Mógł też służyć im inną pomocą lub radą. Jeśli rycerz posiadał swoją damę serca był zobowiązany jej służyć i składać hołd. Miejscem życia rycerzy był wczesnośredniowieczny gród, a w późniejszych latach zamek, w którym znajdowała się również załoga rycerza. W chwili wybuchu wojny rycerz miał obowiązek zgłosić się u swego pana (seniora) wraz z załogą. Był zobowiązany do posłuszeństwa swojemu suzerenowi, czyli królowi. Podczas wojny ciężkozbrojny wojownik (rycerz), zaczynał bitwę szarżą i używał długiej broni drzewcowej. 2
3 Podczas pokoju rycerz był zobowiązany do utrzymania pełnej gotowości zbrojnej i kondycyjnej, dlatego odbywał liczne ćwiczenia, różnego rodzaju treningi, polowania, oraz turnieje. Oprócz walki i ćwiczeń rycerz zajmował się uprawą własnej ziemi, nadanej mu przez swego pana feudalnego, chociaż na terenie Niemiec spotykano tzw. raubritterów, którzy zajmowali się rabunkiem na szlakach kupieckich. Obowiązkiem rycerza była walka w obronie wiary chrześcijańskiej i Kościoła, jako przykład należy podać liczny udział rycerstwa w krucjatach, przeciwko niewiernym, organizowanych przez Kościół katolicki w latach Innym przejawem dbałości o Kościół było wsparcie materialne np. przez fundowanie świątyń lub nadawanie dóbr zakonom. Rycerstwo jako stan społeczny posiadało: herb, legendę herbową, zawołanie, zamek (zamki) lub warownie, kodeks honorowy, sławę, o której śpiewali trubadurzy i minstrele. Średniowiecze to okres kształtowania się kultury rycerskiej, zamki jako miejsca życia rycerzy stanowiły ważne ośrodki rozwoju kultury. Gościem tych ośrodków byli trubadurzy, opiewający ideały rycerskie, często zalety konkretnego rycerza. Najsłynniejszymi trubadurami na terenie Francji byli de Bron i de Ventadour, przyjmowani na zamku przez Eleonorę Akwitańską. Na utworach trubadurów rozwija się liryka miłosna, która z kolei sławił szlachetny stosunek rycerzy do swoich dam serca. Na przełomie XII i XIII wieku w Niemczech pojawiła się grupa poetów zwanych Minnesingerami (Minne znaczy wspomnienie), najważniejsi z nich, to Dietmar z Aist, Wolfram von Eschenbach oraz Walter von der Vogelweide. Od XI do XVII na terenie Irlandii, Szkocji, Walii i Bretanii pojawiła się grupa celtyckich poetów i pieśniarzy zwanych bardami. Wykonywali utwory o charakterze balladowym, opiewającym bohaterskie wydarzenia, w których uczestniczyli rycerze, walczący o wolność kraju. Wiek XIV przyniósł poważne zmiany w stanie rycerskim, bowiem okazało się, że rycerze zakuci w zbroję nie są dynamiczni w walce, dlatego utworzono dwa rodzaje wojska: jazda lekką i ciężko zbrojną. Stan rycerski (jako klasa społeczna) został zamknięty w wieku XIII. Wtedy to dokonał się proces nadania rycerstwu charakteru dziedzicznego, której towarzyszyła formalizacja obyczajowości rycerskiej. Przemiany polityczne i wprowadzenie wojsk zaciężnych w następnych wiekach, doprowadziły do przekształcenia się stanu rycerskiego w szlachtę. c) mieszczaństwo: Stan mieszczański uformował się w XIII wieku w związku z powstawaniem średniowiecznych miast rządzących się odrębnym prawem. Mieszczanie uzyskiwali od feudalnych władców prawa samorządowe i inne przywileje. Ponieważ życiem społeczności miejskiej kierowały jasno określone prawa. By spełnić warunki przyjęcia do tego prawa, należało najpierw nabyć obywatelstwo miejskie pod określonymi prawem warunkami uregulowanymi w przepisach miejskich tzw. wilkierzach (kodeksach prawa miejskiego), ordynacjach Rady Miasta oraz edyktach, niekiedy bardzo surowych. Jako warunki przyjęcia stawiano m.in. urodzenie z legalnego związku, przedstawienie władzom miejskim dwóch zamożnych miejscowych protektorów (polecających) oraz złożenie uroczystego zobowiązania do przestrzegania obowiązujących praw i 3
4 dostosowania się do rozporządzeń władz miejskich. Przepisy miejskie w zależności od tradycji nakazywały również w określonym terminie nabycie w mieście nieruchomości oraz uregulowanie stosownych opłat do kasy miejskiej. Osoba która uzyskała akceptację władz miejskich składała przysięgę i była następnie wpisana do księgi przyjęć prawa miejskiego (łac. album civile). Uzyskanie przyjęcia do prawa miejskiego dawało wiele korzyści umożliwiało m.in. wolne prowadzenie działalności gospodarczej, dawało czynne i bierne prawo wyborcze do władz miejskich, członkostwo w bractwach kupieckich i cechach rzemieślniczych. Patrycjusze najbogatsza warstwa tej grupy społecznej, którą tworzyli kupcy i właściciele warsztatów, często pochodzenia niemieckiego. Pospólstwo czyli rzemieślnicy i drobni kupcy. Większość z nich nie posiadała na własność domu u mieście i nie mogła obejmować urzędów ani wybierać urzędników. Przedstawiciele tej grupy zakładali cechy, czyli organizacje, które skupiały ludzi wykonujących podobny zawód. Z mieszczaństwa najczęściej wyłączano rządzących się odrębnymi prawami i niepodlegających władzy rad miejskich Żydów, a także duchownych. Również nie był zaliczany do mieszczaństwa mieszkający w miastach, ale nieposiadający praw plebs. Cechy rzemieślnicze Cechy były to organizacje rzemieślników tej samej specjalności tym samym mieście. Specjalności rzemieślnicze nie mające w mieście wielu przedstawicieli łączono w jeden cech ze specjalnościami pokrewnymi. Przynależność rzemieślników do cechu była przymusowa. Kto nie należał do cechu, ten nie miał prawa zajmować się rzemiosłem w obrębie miasta. Głównym celem cechów była obrona rzemieślników przed konkurencją. Dlatego ustawy cechowe zawierały szczegółowe przepisy określające dozwoloną wysokość produkcji, normy jakości towaru oraz ceny. Cech pilnował też, by nie wzrastała nadmiernie liczba warsztatów rzemieślniczych. Aby nowy warsztat, trzeba było uzyskać uprawnienia mistrza cechowego. Droga do nich była trudna i długa. rzemieślnik przygotowywał się do zawodu od dzieciństwa. Jako terminator, czyli uczeń, pracował bezpłatnie przez kilka lat w domu mistrza zdobywając podstawowe umiejętności zawodowe. Po ukończeniu tego okresu nauki stawał się czeladnikiem. Nadanie uprawnień czeladnika nazywano wyzwoleniem. Czeladnik prze pewien czas jeszcze pracował zwykle w tym samym warsztacie, ale już za wynagrodzeniem, później zaś obwiązywała go kilkuletnia wędrówka po innych miastach i krajach w celu zapoznania się z panującymi gdzie indziej zwyczajami i metodami pracy. Po tym dopiero mógł stanąć do egzaminu mistrzowskiego przed władzami cechu. Wykonywał wtedy pracę próbną z dziedziny swego rzemiosła, zwaną majstersztykiem (z niemieckiego Meisterstuck dzieło mistrza, arcydzieło), w której miał wykazać opanowanie wszystkich tajników swej specjalności. Gildie Jak rzemieślnicy w cechy, tak kupcy organizowali się w gildie. Gildie mogły zrzeszać kupców kilku miast i miały na celu przede wszystkim zapewnienie swym członkom bezpieczeństwa w podróżach handlowych. Potężne gildie utrzymywały nieraz znaczne oddziały zbrojne dla ochrony karawan kupieckich. Wielki handel rozwijał się głowie na dwóch drogach morskich. Jedna z nich było, podobnie jak w starożytności, Może Śródziemne, drugą Bałtyk i Morze Północne. Obydwie te drogi łączyły wschód z zachodem. Handel lądowy biegł natomiast przeważnie w kierunku południkowym. Ważnym ośrodkiem gdzie spotykali się kupcy z północy i południa były wszelki jarmarki w Szampanii. Kierunek dróg handlowych decydował o tym, że do największego rozkwitu dochodziły na południu miasta włoskie, na północy zaś miasta Finlandii i porty nadbałtyckie. 4
5 d) chłopstwo Kmiecie musieli płacić za użytkowanie ziemi czynsz lub przekazywać część plonów jej właścicielowi-księciu, rycerzowi lub duchownemu. Ta najliczniejsza grupa doświadczała obciążeń feudalnych w największym stopniu. Zostali przywiązani do ziemi, którą uprawiali, obciążono ich daninami i podatkami na rzecz państwa i Kościoła. Chłop stawał się własnością pana, którego ziemię uprawiał. Jeśli feudał zdecydował się sprzedać posiadaną ziemię, robił to wraz z chłopem. W tej sytuacji ten stawał się własnością innego pana feudalnego. Tak trudne położenie przy minimalnych zyskach z uprawianej ziemi stało się przyczyną chłopskich wystąpień. Już w XVI wieku wybuchają pierwsze bunty. Każdy z tych ruchów został krwawo stłumiony, a przywódcy ponieśli śmierć. W znacznie lepszym położeniu byli osadnicy, przybywający na nowe tereny. Zagospodarowywanie terenów rozpoczęło się w XI wieku. Osoby te były zwolnione z czynszu pieniężnego uiszczanego panu feudalnemu, w pierwszych latach osiedlenia. Podstawowym sposobem uprawy ziemi była we wczesnym średniowieczu gospodarka wypaleniskowa. Lasy porastające wielkie obszary ziemi usuwano poprzez wzniecenie pożaru. Sposób ten prowadził także do użyźnienia gleb dzięki popiołowi z pogorzeliska. Jednak ziemia szybko ulegała wyjałowieniu i trzeba było ją porzucić na kilka, a nawet kilkanaście lat, aby poprzez ugorowanie w sposób naturalny odzyskała żyzność. Ziemię orano przy pomocy drewnianych narzędzi (socha, radło) zaprzęgniętych w woły. Wydajność takiej gospodarki była niewielka. Z jednego wysianego ziarna można było liczyć na zebranie najwyżej trzech. Sprawiało to, że głód często towarzyszył średniowiecznemu społeczeństwu. Oznaką bogactwa było jadanie do syta przez cały rok. W ciągu X i XI w. w rolnictwie zachodnioeuropejskim dokonały się poważne zmiany, polegające na upowszechnieniu się zdobyczy organizacyjnych i technicznych. Było to zastąpienie dotychczasowej gospodarki wypaleniskowej i ugorowej przez dwupolówkę lub trójpolówkę. Ich istotą był podział ziem na kilka części obsiewanych różnymi gatunkami roślin (zboża jare i ozime). Jedna z tych części przez rok nie była uprawiana, czyli ugorowała. W XII w. upowszechniła się tzw. trójpolówka regularna. Polegała ona na przemiennym ugorowaniu poszczególnych części ziemi należącej do wsi. Dzięki temu można było uprawiać te same grunty, bez konieczności wyszukiwania nowych ziem pod zasiewy. Upowszechniło się także zastosowanie żelaza w produkcji narzędzi rolniczych. Pojawił się ciężki pług żelazny ciągnięty przez kilka par wołów. Umożliwiało to głęboką orkę i uzyskiwanie większych plonów. Aby zachęcić chłopów do zakładania nowych wsi na terenach do tej pory nie nadających się do uprawy, panowie posiadacze tych ziem, ustalali dogodne dla osadników warunki. Życie gospodarcze na zachodzie Europy przeszło dużą przemianę po wyprawach krzyżowych (XII XIII w.). Na potrzeby wypraw zaczęto hodować więcej bydła, koni i owiec. Wprowadziło to ludność wiejską, produkującą dotychczas na potrzeby własne i właścicieli ziemi, w sferę wymiany towarowej. W XIV wieku nastąpiło zahamowanie rozwoju rolnictwa. Gospodarstwa chłopskie ulegały rozdrobnieniu, co było konsekwencją działów rodzinnych między spadkobierców. Spadała przez to wielkość dochodów uzyskiwanych z poszczególnych gospodarstw. Wyludnienie wsi, głównie w najlepiej dotychczas zaludnionych rejonach Europy, nastąpiło w połowie XIV w. w związku z wielką epidemią dżumy, która w owym czasie nawiedziła nasz kontynent. 5
Wasal. była to osoba wolna, której wasal oddał się pod dożywotnią opiekę i służbę w zamian za posiadłości ziemskie. Senior
osoba obdarowywana posiadłościamilennem przez seniora, za lenno zobowiązywał się służyć wiernie seniorowi radą i pomocą orężną. Nie mógł wystąpić przeciwko seniorowi. Wasal była to osoba wolna, której
Bardziej szczegółowoDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWO W ŚREDNIOWIECZU
DZIAŁ SPOŁECZEŃSTWO W ŚREDNIOWIECZU I. Feudalizm 1. Drabina feudalna Suzeren (król lub książę) Wasal (Senior) Wasal (Senior) Wasal Wasal Wasal Wasal 2. Wasal składał seniorowi hołd i przysięgę wierności.
Bardziej szczegółowoKonspekt do lekcji historii w klasie IV w szkole podstawowej Temat: W rycerskim świecie. Cele lekcji: OGÓLNE Ukazanie uczniom: - ideału rycerza
Konspekt do lekcji historii w klasie IV w szkole podstawowej Temat: W rycerskim świecie. Cele lekcji: OGÓLNE Ukazanie uczniom: - ideału rycerza średniowiecznego, - obyczajów rycerskich w średniowieczu.
Bardziej szczegółowoWykład II. Feudalizm istota systemu, różnice regionalne (X-XV w.)
Wykład II Feudalizm istota systemu, różnice regionalne (X-XV w.) Krzywa demograficzna (lata 0-2013) Ubóstwo, bieda i głód jako norma życia większości ludzi Życie zgodnie z naturą Największe zagrożenia
Bardziej szczegółowoNarodziny monarchii stanowej
Narodziny monarchii stanowej 1. Przemiany społeczne Mimo władzy patrymonialne władca musiał liczyć się z możnymi Umowy lenne wiążą króla (seniora) z jego wasalami Wzajemna zależność i obowiązki X/XI w.
Bardziej szczegółowoTransformacja tekstu
Transformacja tekstu Jarosław Kubiak IV r., gr. I Środki dydaktyczne: Podręcznik: M. Koczerska, U źródeł współczesności. Historia - Średniowiecze. Podręcznik do klasy 1 gimnazjum, cz.2, [wyd. WSiP], Warszawa
Bardziej szczegółowoRozwój gospodarczy ziem polskich w XII-XIII w.
Rozwój gospodarczy ziem polskich w XII-XIII w. 1. Przyczyny ożywienia gospodarczego Stopniowa stabilizacja osadnictwa Wzrost zaludnienia Początek wymiany pieniężnej Przekształcanie podgrodzi w osady typu
Bardziej szczegółowoRozdział II, w którym to o Złotym wieku Rzeczpospolitej rozprawiać będziemy
Rozdział II, w którym to o Złotym wieku Rzeczpospolitej rozprawiać będziemy Społeczeństwo i gospodarka Rzeczypospolitej w XVI wieku Niebo dla szlachty, raj Żydów, czyściec mieszczan, piekło chłopów. Ulotka
Bardziej szczegółowoTemat: Życie w średniowiecznej wsi.
Lekcja z V kl. SP. Temat: Życie w średniowiecznej wsi. Cd. Społeczeństwo średniowieczne- chłopi. Średniowieczne społeczeństwo stanowe. Szlachta (rycerze) Duchowieństwo Mieszczanie Chłopi Chłopi= kmiecie
Bardziej szczegółowodr hab. Krzysztof Ślusarek Galicja Struktura społeczna ludności Galicji na przełomie XIX i XX wieku
dr hab. Krzysztof Ślusarek Galicja 1772-1918 Struktura społeczna ludności Galicji na przełomie XIX i XX wieku Skutki przemian cywilizacyjnych Przemiany cywilizacyjne, zachodzące w Galicji w 2. połowie
Bardziej szczegółowoRozdział III. Polska i jej mieszkańcy u schyłku średniowiecza
Sprawdzian nr Rozdział III. Polska i jej mieszkańcy u schyłku średniowiecza GRUPA A 6 1. Wpisz datę utworzenia Akademii Krakowskiej przez Kazimierza Wielkiego i zaznacz ją na taśmie chronologicznej. Założenie
Bardziej szczegółowo2. Społeczeństwo średniowiecza
2. Pytanie 1/38 Co decydowało w średniowieczu o tym, jaką pozycję społeczną zajmowano? A. ilość posiadanej ziemi B. liczba posiadanej służby C. ilość posiadanych pieniędzy D. liczba posiadanych zamków
Bardziej szczegółowoGospodarka średniowiecznej Europy
Literka.pl Gospodarka średniowiecznej Europy Data dodania: 2011-05-24 22:12:26 Autor: Monika Sugier Konspekt lekcji historii do szkolł ponadgimnazjalnej Gospodarka średniowiecznej Europy Cel ogólny: Zapoznanie
Bardziej szczegółowoTEST HUMANISTYCZNY - KONKURS PRZEDMIOTOWY. specjalny status społeczny i byli przedstawicielami uprzywilejowanej warstwy feudalnej.
TEST HUMANISTYCZNY - KONKURS PRZEDMIOTOWY Tekst I Rycerz Rycerz (z niem. Rilter) - termin wywodzący się ze średniowiecza określający opancerzonego wojownika walczącego konno za pomocą róŝnorakiej broni
Bardziej szczegółowoOd giermka do rycerza
Interaktywna GRA TERENOWA Od giermka do rycerza Dębno 20 lipca 2008 r. Kariera przyszłego rycerza zaczynała się od długiego i trudnego terminowania. Giermek musiał przyswoić sobie podstawy umiejętności
Bardziej szczegółowowymagania programowe z historii dla klasy II gimnazjum do programu nauczania Śladami przeszłości - wyd. Nowa Era (2 godziny tygodniowo)
wymagania programowe z historii dla klasy II gimnazjum do programu nauczania Śladami przeszłości - wyd. Nowa Era (2 godziny tygodniowo) Temat lekcji. Zajęcia organizacyjne. Kryteria oceniania z historii
Bardziej szczegółowoKl. IV (wątek 2.) Historia i społeczeństwo. Wojna i wojskowość
Kl. IV (wątek 2.) Historia i społeczeństwo. Wojna i wojskowość Aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu. Temat lekcji 1. Od drużyny książęcej
Bardziej szczegółowoKONSPEKT LEKCJI HISTORII W KL. I GIMNAZJUM MARIOLA TARASIUK PUBLICZNE GIMNAZJUM NR 15 W BIAŁYMSTOKU. TEMAT: Wyprawy krzyżowe.
KONSPEKT LEKCJI HISTORII W KL. I GIMNAZJUM MARIOLA TARASIUK PUBLICZNE GIMNAZJUM NR 15 W BIAŁYMSTOKU TEMAT: Wyprawy krzyżowe. Cele lekcji: Po zakończonych zajęciach uczeń: a) pamięta: - pojęcia: krucjata,
Bardziej szczegółowoPo panowaniu Bolesława Chrobrego nastał w Polsce czas pełen najazdów i osłabienia. Zniszczone Gniezno przestało być stolicą i jej funkcję przejął
Po panowaniu Bolesława Chrobrego nastał w Polsce czas pełen najazdów i osłabienia. Zniszczone Gniezno przestało być stolicą i jej funkcję przejął Kraków. Zamek na Wawelu stał się siedzibą władców Polski.
Bardziej szczegółowoŚredniowieczni Rycerze
Średniowieczni Rycerze Ideał średniowiecznego wojownika Paweł Jakimiec kl.1li Kim był Rycerz? Rycerstwo zostało utworzone w Europie we wczesnym średniowieczu. Była to warstwa społeczna złożona z konnych
Bardziej szczegółowoPoczątki Państwa Polskiego
Początki Państwa Polskiego Poznajemy pojęcia - Legenda CO TO JEST LEGENDA? Legenda o Czechu, Lechu i Rusie LEGENDA O CZECHU, LECHU I RUSIE A teraz fakty HTTPS://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=AP MIGJ0PI- U Początki
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI HISTORIA
MODEL ODPOWIEDZI HISTORIA WYJAŚNIENIA DO MODELU W zadaniach otwartych odpowiedzi w modelu są odpowiedziami proponowanymi. Uznajemy każdą poprawną merytorycznie odpowiedź. W zadaniach zamkniętych należy
Bardziej szczegółowoTurniej klas 5. Semestr 2
Turniej klas 5 Semestr 2 NIECH WYGRA NAJLEPSZY! 1. Obrazy przedstwiają ojca i syna, królów Polski. Jak nazywali się ci królowie? a. Władysław Łokietek i Kaziemierz Wielki b. Władysław Jagiełło i Jadwiga
Bardziej szczegółowoZadanie 1. (0-1 pkt) Zaznacz szereg, w którym została zachowana właściwa kolejność:
Zadanie 1. (0-1 pkt) Zaznacz szereg, w którym została zachowana właściwa kolejność: A) chrzest Polski, wstąpienie na tron Mieszka I, bitwa pod Cedynią B) bitwa pod Cedynią, chrzest Polski, wstąpienie na
Bardziej szczegółowoDAWID I OLBRZYMI FILISTYŃCZYK
DAWID I OLBRZYMI FILISTYŃCZYK Saul, po odstąpieniu od Pana był trapiony przez złego ducha. Słudzy Saula szukali kogoś, kto potrafi grać na instrumentach, aby ukoić Saula. Kiedy okazało się, że Dawid jest
Bardziej szczegółowoOrganizacja Miasta Średniowiecznego. Opracowała: Natalia Tyrka Kl. 1 d
Miasta Średniowiecznego Opracowała: Natalia Tyrka Kl. 1 d POCZĄTKI MIAST ŚREDNIOWIECZNYCH Oddzielenie się rzemiosła od rolnictwa oraz rozwój gospodarki towarowo pienięŝnej sprawił, Ŝe po długim okresie
Bardziej szczegółowoEUROPA W GOSPODARCE ŚWIATOWEJ W ŚREDNIOWIECZU
EUROPA W GOSPODARCE ŚWIATOWEJ W ŚREDNIOWIECZU 1000-1500 Cywilizacje 1000-1500 Pojęcie cywilizacji Europa zachodnia (chrześcijaostwo z Rzymu) Bizancjum Arabowie Imperium osmaoskie Mongołowie Chiny Indie
Bardziej szczegółowoSłowo "magister znaczy po łacinie " mistrz.
Słowo "magister znaczy po łacinie " mistrz. W średniowieczu prawna organizacja uniwersytetów wzorowana była na cechach rzemieślniczych. Ukończenie pełnego cyklu szkolenia przez czeladnika, oznaczało przemianę
Bardziej szczegółowo1. Lokacją nazywamy (0 1 p.) A. zwolnienie z podatków. B. system uprawy roli. C. nadawanie lenna. D. zakładanie nowych osad.
Społeczeństwo średniowiecza - max 46 p. Część pierwsza 1. Lokacją nazywamy A. zwolnienie z podatków. B. system uprawy roli. C. nadawanie lenna. D. zakładanie nowych osad. 2. Najbiedniejszą, nieposiadającą
Bardziej szczegółowołucznictwa historycznego, autorzy podręczników oraz producenci replik łuków średniowiecznych)
SOBOTA 23 SIERPNIA PROGRAM XVI MIĘDZYNARODOWEGO TURNIEJU RYCERSKIEGO NA ZAMKU KRÓLEWSKIM W ŁĘCZYCY 23-24 SIERPNIA 2014 ROKU 11.11 11.20: Rozpoczęcie turnieju tradycyjną Paradą Rajców miejskich przed Starym
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska. Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza.
SCENARIUSZ LEKCJI Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza. Cele lekcji: Na lekcji uczniowie: poznają przyczyny i skutki
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp 11. I. Gospodarcze skutki wielkich odkryć geograficznych i podbojów kolonialnych w XVI-XVII w.
Spis treści Wstęp 11 I. Gospodarcze skutki wielkich odkryć geograficznych i podbojów kolonialnych w XVI-XVII w. 1. Przesłanki kolonializmu 13 2. Przebieg ekspansji kolonialnej 14 3. Społeczno-gospodarcze
Bardziej szczegółowoFISZKA III POSZCZEGÓLNE UMOWY MAJĄTKOWE MAŁŻEŃSKIE I ICH USTALENIA
FISZKA III POSZCZEGÓLNE UMOWY MAJĄTKOWE MAŁŻEŃSKIE I ICH USTALENIA Obowiązujące zasady dotyczą wszystkich niezależnie od wybranego małżeńskiego ustroju majątkowego i niezależnie od daty zawarcia związku
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. (tekst jednolity)
Dz.U.2012.803 Istnieją późniejsze wersje tekstu USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (tekst jednolity) Art. 1. Ustawa określa zasady kształtowania ustroju rolnego państwa przez:
Bardziej szczegółowoKó³ko i krzy yk. Œredniowiecze. Gra dydaktyczna dla szko³y podstawowej i gimnazjum. ród³o:
Kó³ko i krzy yk Gra dydaktyczna dla szko³y podstawowej i gimnazjum ród³o: Kó³ko i krzy yk Salamina Wyspa, ko³o której greckie okrêty zada³y klêskê flocie perskiej w 480 roku p.n.e. najemnicy Walcz¹cy za
Bardziej szczegółowoGałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras
Gałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras Wszystkie informacje dotyczące tej pracy pochodzą od mojej babci Józefy (córki Józefa) i mojej mamy (wnuczki Józefa). Wszystko zaczęło się w Kociubińcach,
Bardziej szczegółowoProjekt przygotowali uczniowie klasy II b 1. Emil Szyszka 2. Dominik Biaduń 3. Tomasz Przygocki 4. Krzysztof Podleśny Opiekun projektu: Jadwiga
Projekt przygotowali uczniowie klasy II b 1. Emil Szyszka 2. Dominik Biaduń 3. Tomasz Przygocki 4. Krzysztof Podleśny Opiekun projektu: Jadwiga Sochacka Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego
Bardziej szczegółowoChrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.
Chrześcijaństwo Chrześcijaństwo jest jedną z głównych religii monoteistycznych wyznawanych na całym świecie. Jest to największa religia pod względem wyznawców, którzy stanowią 1/3 całej populacji. Najliczniej
Bardziej szczegółowoSTATUT STOWARZYSZENIA NA RZECZ ROZWOJU LOKALNEGO ZENDEK. Rozdział I Postanowienia ogólne
STATUT STOWARZYSZENIA NA RZECZ ROZWOJU LOKALNEGO ZENDEK Rozdział I Postanowienia ogólne 1 1. Stowarzyszenie nosi nazwę: Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Lokalnego ZENDEK zwane dalej Stowarzyszeniem. 2.Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoSamorząd gospodarczy i zawodowy. PPwG 2016
Samorząd gospodarczy i zawodowy PPwG 2016 Tematyka Samorządy gospodarcze Samorządy zawodowe Udział pracowników w zarządzaniu 2 Pojęcie samorządu Podstawowe kategorie samorządów terytorialne, gospodarcze,
Bardziej szczegółowoEGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2012/2013
EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI Numer zadania Wymagania ogólne (z podstawy programowej) 1. II. Analiza
Bardziej szczegółowoKONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY KLUCZ ODPOWIEDZI
KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY KLUCZ ODPOWIEDZI Zadanie 1. (0-2 pkt) A. TAK; ten sam kodeks; dotyczą tego samego kodeksu Uwaga: jeśli uczeń napisał NIE zero punktów za
Bardziej szczegółowoHISTORIA klasa 1 Liceum Ogólnokształcącego (4 letniego)
2019-09-01 HISTORIA klasa 1 Liceum Ogólnokształcącego (4 letniego) Treści z podstawy programowej przedmiotu POZIOM PODSTAWOWY (PP) SZKOŁY BENEDYKTA Podstawa programowa HISTORIA klasa 1 LO (4-letnie po
Bardziej szczegółowoGRUPA REKONSTRUKCJI HISTORYCZNYCH MILITES OPTIMI OFERTA
GRUPA REKONSTRUKCJI HISTORYCZNYCH MILITES OPTIMI OFERTA Grupa historyczna "Milites Optimi" jest jedną z największych grup tego rodzaju w Polsce. Spośród rzeszy innych wyróŝnia nas najbogatsza oferta programowa,
Bardziej szczegółowoSprawdzian nr 1. Rozdział I. Początek wieków średnich. 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę, która rozpoczyna średniowiecze.
Rozdział I. Początek wieków średnich GRUPA A 0 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę, która rozpoczyna średniowiecze. 400 500 600 700 800 2. Uzupełnij poniższe zdania. a) Słowianie zasiedlili
Bardziej szczegółowoMieszkańcy grodu i podgrodzia POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO
Mieszkańcy grod i podgrodzia POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO Początki państwa polskiego Znacie jż legendę o powstani państwa polskiego, poznajcie teraz fakty. https://www.yotbe.com/watch?v=apmigj0pi-u http://platforma.historiadlapolonii.pl/pload/files/slowianie/mieszkoi.mp4
Bardziej szczegółowoDiagnoza po gimnazjum historia
Literka.pl Diagnoza po gimnazjum historia Data dodania: 2010-03-16 20:44:51 Autor: Agnieszka Gościńska Test diagnozujący wiadomości ucznia po ukończeniu gimnazjum. Zakres tematyczny obejmuje wiadomości
Bardziej szczegółowoDEKRET z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw, związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym
Kancelaria Sejmu s. 1/1 DEKRET z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw, związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym Opracowano na podstawie: tj. Dz.U. z 1959 r. Nr 14,
Bardziej szczegółowo1. Roland rycerz średniowieczny
1. Roland rycerz średniowieczny Uczeń: Uczeń: a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości zna fragmenty tekstu Pieśni o Rolandzie, zna podstawowe wiadomości o zwyczajach i tradycjach rycerzy średniowiecznych, rozumie
Bardziej szczegółowoXI Historicus. 4. Podaj kto opisał Wyprawę Cyrusa?; jak inaczej nazywano marsz dziesięciu tysięcy? jaki był cel wyprawy?
XI Historicus (szkolny konkurs historyczny 2018/2019) 4. Podaj kto opisał Wyprawę Cyrusa?; jak inaczej nazywano marsz dziesięciu tysięcy? jaki był cel wyprawy? 1. Obraz poniżej przedstawia filozofa żyjącego
Bardziej szczegółowoSłowianie to lud indoeuropejski, który pojawił się w Europie na przełomie V/VI w. Przybyli oni z dawnych aryjskich terenów w Azji, aby szukać
Kim byli Słowianie? Słowianie to lud indoeuropejski, który pojawił się w Europie na przełomie V/VI w. Przybyli oni z dawnych aryjskich terenów w Azji, aby szukać schronienia i przyjaźniejszej przyrody.
Bardziej szczegółowoSTATEK, POLSKA PRZYNALEŻNOŚĆ STATKU, REJESTR STATKÓW MORSKICH ZARYS PROJEKTU ZMIAN KODEKSU MORSKIEGO
IV OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA PRAWA MORSKIEGO WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTRACJI UG GDAŃSK, 26 LUTEGO 2015 STATEK, POLSKA PRZYNALEŻNOŚĆ STATKU, REJESTR STATKÓW MORSKICH ZARYS PROJEKTU ZMIAN KODEKSU MORSKIEGO
Bardziej szczegółowoAndrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA
Andrzej Jezierski Cecylia Leszczyńska HISTORIA Wydawnictwo Key Text Warszawa 2003 Spis treści Od autorów 13 Rozdział 1 Polska w średniowieczu 1.1. Państwo 15 1.2. Ludność 19 1.2.1. Zaludnienie 19 1.2.2.
Bardziej szczegółowoLiturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej
Maciej Olejnik Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej Wprowadzenie: Przedmiotem mojej pracy jest problem przenikania świata teatru do katolickiej liturgii łacińskiej.
Bardziej szczegółowoSprawdzian nr 3. Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku. 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe.
Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku GRUPA A 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe. Po upadku powstania styczniowego rząd rosyjski nadał Polakom autonomię. Celem działań
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Wykład monograficzny epoka nowożytna (stacjonarne, I stopień) Monografish lecture
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Wykład monograficzny epoka nowożytna (stacjonarne, I stopień) Monografish lecture Kod Punktacja ECTS* Koordynator prof. dr hab. Franciszek
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 64 poz USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego
Kancelaria Sejmu s. 1/6 Dz.U. 2003 Nr 64 poz. 592 USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego Opracowano na podstawie: tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 803. Art. 1. Ustawa określa zasady
Bardziej szczegółowoRegulamin działania Klubu Strzeleckiego Legion Wschodni. z dnia
Regulamin działania Klubu Strzeleckiego Legion Wschodni z dnia 1 W dniu 31 grudnia 2016 roku na podstawie 11 pkt. 1 Statutu Legion Wschodni Fundacja, Zarząd Fundacji powołuje oddział nieposiadający oddzielnej
Bardziej szczegółowoMoja pierwsza historia Pasłęka
Moja pierwsza historia Pasłęka Witold Chrzanowski, Rysunki: Jan Solka Cześć, mam na imię Staś, i podobnie jak Wy, moi drodzy, jestem pasłęczaninem. No może jestem nim trochę dłużej od Was. Żyłem tutaj
Bardziej szczegółowoa) W Polsce w X XII wieku większość ludzi mieszkała w osadach. b) Wiek X rozpoczął się w roku. c) Wiek XII zakończył się w roku.
1. Uzupełnij poniższe zdania. a) W Polsce w X XII wieku większość ludzi mieszkała w osadach. b) Wiek X rozpoczął się w roku. c) Wiek XII zakończył się w roku. 2. Przedstaw obowiązki władcy w Polsce w X
Bardziej szczegółowoPLAN WYNIKOWY DLA KLASY I TECHNIKUM (z praktyką miesięczną)
PLAN WYNIKOWY DLA KLASY I TECHNIKUM (z praktyką miesięczną) NR PROGRAMU: DKOS 4015 90/02. I. Dzieje najdawniejsze - źródła archeologiczne i materialne do dziejów najdawniejszych, - systemy periodyzacji
Bardziej szczegółowoMORZE BAŁTYCKIE W KONCEPCJACH I POLITYCE POLSKI I LITWY: SPOJRZENIE NA PODRĘCZNIKI LITEWSKIE
2015.05.11 1 BALTIJOS JŪRA LENKIJOS IR LIETUVOS KONCEPCIJOSE IR POLITIKOJE: ŽVILGSNIS Į LIETUVIŠKUS VADOVĖLIUS / MORZE BAŁTYCKIE W KONCEPCJACH I POLITYCE POLSKI I LITWY: SPOJRZENIE NA PODRĘCZNIKI LITEWSKIE
Bardziej szczegółowoEgzamin gimnazjalny. Historia. Także w wersji online. i wiedza o społeczeństwie TRENING PRZED EGZAMINEM. Sprawdź, czy zdasz!
Egzamin gimnazjalny 7 Historia i wiedza o społeczeństwie TRENING PRZED EGZAMINEM Także w wersji online Sprawdź, czy zdasz! Spis treści Zestaw 1: Prehistoria i starożytność 5 Zestaw 2: Europa i świat w
Bardziej szczegółowo9. ROZWÓJ GOSPODARCZY ZIEM POLSKICH W XII I XIII W. NOTATKA
9. ROZWÓJ GOSPODARCZY ZIEM POLSKICH W XII I XIII W. NOTATKA 1.Sytuacja gospodarcza ziem polskich a) rozwój wielkiej własności ziemskiej Rozbicie dzielnicowe sprzyjało wzrostowi znaczenia feudałów tak świeckich
Bardziej szczegółowo1. Powstanie państwa Franków
Monarchia Franków 1. Powstanie państwa Franków Frankowie przywędrowali zza Renu w IV w. Sojusznicy Rzymu Główne ośrodki: Kolonia, Cambrai, Tournai V w. Childeryk z rodu Merowingów królem Franków Panowanie
Bardziej szczegółowoMAŁA AKADEMIA TEATRALNA
program edukacji kulturalnej dla dzieci z klas IV - VI MAŁA AKADEMIA TEATRALNA Proszę wyobrazić sobie 70-tkę dzieci, które przez dwie godziny bawią się w teatr: słuchają opowieści o historii teatru, oglądają
Bardziej szczegółowoPiękna nasza Rydzyna cała
Piękna nasza Rydzyna cała Historia Ciekawostki Zabytki Rydzyna jest miastem zabytkiem. Objęta jest opieką konserwatorską z uwagi na zachowany XVIII - wieczny układ przestrzenny oraz liczne zabytkowe budowle.
Bardziej szczegółowoMateriał porównawczy. do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. (druk nr 909)
BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach (druk nr 909) U S T A W A z dnia 16 października 1992 r. o
Bardziej szczegółowoRozwój demokracji szlacheckiej. Nic o nas bez nas Konstytucja Nihil novi 1505 r.
Rozwój demokracji szlacheckiej Nic o nas bez nas Konstytucja Nihil novi 1505 r. 1. Pozycja prawna szlachty Najpierw byli wojowie, potem rycerstwo, na końcu szlachta Szlachta silna z powodu otrzymywanych
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne stopnie z historii klas I-III gimnazjum
Wymagania na poszczególne stopnie z historii klas I-III gimnazjum Kryteria oceniania historia kl. I Ocena dopuszczająca. Poziom wymagań konieczny. - zna pojęcia źródło historyczne, era, zlokalizuje na
Bardziej szczegółowoProponowane zadania do sprawdzianu dla klasy piątej z działu: Dziedzictwo i społeczeństwo średniowiecza
Proponowane zadania do sprawdzianu dla klasy piątej z działu: Dziedzictwo i społeczeństwo średniowiecza 1. Szkoły w średniowieczu Szkolnictwo w zachodniej Europie zaczęło się odradzać na przełomie VIII
Bardziej szczegółowoWYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ
WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ Poniżej zapisano ogólne i szczegółowe wymagania podstawy programowej kształcenia ogólnego z historii na III etapie kształcenia,
Bardziej szczegółowoLegia Akademicka KTO MOŻE WZIĄĆ UDZIAŁ W PROGRAMIE? Aby przystąpić do programu kandydat musi spełnić kilka warunków formalnych:
Legia Akademicka LEGIA AKADEMICKA to program skierowany do studentów, zarówno kobiet i mężczyzn, którzy chcieliby odbyć szkolenie wojskowe, uzyskać stopień, myślą o wstąpieniu do wojska i służbie czynnej.
Bardziej szczegółowoPoczątki rządów Jagiellonów
Początki rządów Jagiellonów 1. Andegawenowie na polskim tronie Łokietek i Kazimierz Wielki dogadywali się w sprawie sukcesji z Węgrami (Kazimierz Wielki w 1339 r. w Wyszehradzie) 1370 r. umiera Kazimierz
Bardziej szczegółowoTeleturniej historyczny
Teleturniej historyczny 1. Co oznacza przydomek Chrobry? a) piękny b) wielki c) wspaniały d) mężny d) lekarski 2. Wskaż poprawną kolejność przedstawionych władców. a) Bolesław Krzywousty, Mieszko I, Bolesław
Bardziej szczegółowoKonspekt lekcji Temat: Od państwa renesansowego do absolutyzmu
Konspekt lekcji Temat: Od państwa renesansowego do absolutyzmu Cel główny zajęć: Poznanie myśli politycznej renesansu i uwarunkowań jej praktycznej realizacji Cele szczegółowe: Uczeń zna i rozumie pojęcia:
Bardziej szczegółowoREGULAMIN STOWARZYSZENIA MEDIATORÓW CYWILNYCH
REGULAMIN STOWARZYSZENIA MEDIATORÓW CYWILNYCH ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1 1. Stowarzyszenie Mediatorów Cywilnych (zwane dalej Stowarzyszeniem ) jest stowarzyszeniem zwykłym działającym na podstawie
Bardziej szczegółowoNasze usługi związane z uprawnieniami zawodowymi obejmują: przepisywanie polskich dyplomów na niemieckie
Polacy, którzy zdobywali w polskich szkołach zawód, mogą ubiegać się o uznanie go w Niemczech. Cel jaki przyświeca temu przedsięwzięciu jest jeden przepisanie dyplomu gwarantuje wyższe zarobki. Oferujemy
Bardziej szczegółowoREGULAMIN TOWARZYSTWA OKRĘTOWCÓW POLSKICH KORAB
REGULAMIN TOWARZYSTWA OKRĘTOWCÓW POLSKICH KORAB (uchwalony przez Walne Zgromadzenie Delegatów TOP KORAB w dniu 21 maja 2005 roku) Tekst jednolity uwzględniający zmiany uchwalone przez WZD w dniu 21 lutego
Bardziej szczegółowo6 W średniowiecznym mieście
6 W średniowiecznym mieście Cele lekcji Wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń posługuje się podstawowym określeniem czasu historycznego: wiek; dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością.
Bardziej szczegółowoMONARCHIA KAZIMIERZA WIELKIEGO ( )
Uniwersytet Wrocławski Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Instytut Historii Państwa i Prawa Zakład Historii Administracji Studia Stacjonarne Administracji pierwszego stopnia Agata Jamróz MONARCHIA
Bardziej szczegółowoEGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 1. ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-H8
EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-H8 KWIECIEŃ 2016 Zadanie 1. (0 3) 2. Cywilizacje liskiego
Bardziej szczegółowoRozwój przestrzenny. Starego Miasta Elbląga. od XIII do XV wieku
Michał Kornacki Rozwój przestrzenny Starego Miasta Elbląga 1. Akt lokacji od XIII do XV wieku Za datę lokacji Elbląga uznaje się rok 1237. Założenie zamku i położonego obok miasta było jednym z etapów
Bardziej szczegółowoŻycie w starożytnych Chinach
STAROŻYTNE CHINY Życie w starożytnych Chinach Ośrodek budowy państwowości chińskiej znajdował się w dolinie rzeki Huang-ho ( chiń. Żółta Rzeka). Pierwsze państwa powstały tam około połowy II tysiąclecia
Bardziej szczegółowoKonstytucja 3 maja 1791 roku
Konstytucja 3 maja 1791 roku 3 maja, jak co roku, będziemy świętować uchwalenie konstytucji. Choć od tego wydarzenia minęło 226 lat, Polacy wciąż o nim pamiętają. Dlaczego jest ono tak istotne? Jaki wpływ
Bardziej szczegółowoTomasz Pruszak ur. się w 1724 r. w Żalnie, koło Tucholi. Był kasztelanem gdaoskim i senatorem Rzeczypospolitej. W połowie lat pięddziesiątych XVIII w.
Tomasz Pruszak ur. się w 1724 r. w Żalnie, koło Tucholi. Był kasztelanem gdaoskim i senatorem Rzeczypospolitej. W połowie lat pięddziesiątych XVIII w. towarzyszył ks. Adamowi Czartoryskiemu jako opiekun,
Bardziej szczegółowoRzemieślnik obowiązany jest posiadać kwalifikacje zawodowe do wykonywania danego zawodu.
Rzemiosłem jest zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, z udziałem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu własnym tej osoby i na jej rachunek, przy zatrudnieniu do 50 pracowników.
Bardziej szczegółowoEGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-H7
EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-H7 KWIECIEŃ 2017 Zadanie 1. (0 1) 2. Cywilizacje Bliskiego
Bardziej szczegółowoEGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE
EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASAY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZAAŃ ARKUSZE: GH-HX1, GH-H2, GH-H4, GH-H5, GH-H7 KWIECIEŃ 2019 Zadanie
Bardziej szczegółowoXVII MIĘDZYNARODOWY TURNIEJ RYCERSKI NA ZAMKU KRÓLEWSKIM W ŁĘCZYCY
XVII MIĘDZYNARODOWY TURNIEJ RYCERSKI NA ZAMKU KRÓLEWSKIM W ŁĘCZYCY SOBOTA 22 SIERPNIA 11.11 11.15: Rozpoczęcie turnieju przed Ratuszem na Placu T. Kościuszki. 11. 15 11.20: Przemarsz orszaku turniejowego
Bardziej szczegółowoCopyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa 2014 ISBN:
HISTORIA Autorzy: Szymon Krawczyk, Mariusz Włodarczyk Redaktor serii: Marek Jannasz Korekta: Paweł Pokora Koncepcja graficzna serii: Teresa Chylińska-Kur, KurkaStudio Opracowanie graficzne: Piotr Korolewski
Bardziej szczegółowoMonarchia polska w XIV-XV wieku
Monarchia polska w XIV-XV wieku 1. Zmiany w administracji polskiej w XIII w. Rozwój immunitetów, kolonizacja na prawie niemieckim, zmiana struktur stanowych wymusił zmiany w systemie władzy Urzędy dworskie
Bardziej szczegółowoOpracował: Artur Bugaj kl.vi,,c
TADYCJE Opracował: Artur Bugaj kl.vi,,c Spis treści: Szopka... - 3 - Kolędy... - 4 - Opłatek... - 5 - Pierwsza Gwiazda... - 6 - Pasterka... - 7 - Choinka... - 8 - Święty Mikołaj... - 9 - Źródła informacji...-
Bardziej szczegółowoPoziom P-podstawowy PP-ponadpodstawowy
Imię i nazwisko Nr w dzienniku. Kl. V Sprawdzian wiadomości i umiejętności dla klasy V Dział: Dziedzictwo i społeczeństwo średniowiecza Poziom P-podstawowy PP-ponadpodstawowy Liczba pkt. Ocena.. P 1 (0-2)
Bardziej szczegółowoGenealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne)
Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne) Genealogia żydowskich nazwisk rodowych w myśl przepisów o księgach stanu cywilnego (w tym metrykalnych) nie jest tak odległa jak by się początkowo
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... DZIAŁ PIERWSZY. USTRÓJ POLSKI DO 1795 R... 1
Spis treści Wstęp... XI DZIAŁ PIERWSZY. USTRÓJ POLSKI DO 1795 R.... 1 Rozdział I. Monarchia patrymonialna... 3 Część I. Powstanie państwa polskiego... 3 Część II. Ustrój polityczny... 5 Część III. Sądownictwo...
Bardziej szczegółowoSiew: agregat uprawowy i siewnik czy kombinacja uprawowosiewna?
.pl https://www..pl Siew: agregat uprawowy i siewnik czy kombinacja uprawowosiewna? Autor: dr hab. inż. Krzysztof Pieczarka Data: 28 grudnia 2015 Uprawa przedsiewna oraz siew to niewątpliwie podstawowe
Bardziej szczegółowoHISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO KLASA IV
2016-09-01 HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO KLASA IV Podstawa programowa przedmiotu SZKOŁY BENEDYKTA Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń posługuje się podstawowymi określeniami
Bardziej szczegółowoZagroda w krainie Gotów
Zagroda w krainie Gotów Jak podają źródła antyczne (Jordanes, Getica), gocki lód Amalów pod rządami mitycznego króla Beriga, na trzech łodziach dotarł na południowe wybrzeże Bałtyku. Wydarzenia te mające
Bardziej szczegółowo