Początki Państwa Polskiego

Transkrypt

1 Początki Państwa Polskiego

2 Poznajemy pojęcia - Legenda CO TO JEST LEGENDA?

3 Legenda o Czechu, Lechu i Rusie LEGENDA O CZECHU, LECHU I RUSIE

4 A teraz fakty MIGJ0PI- U

5 Początki Polska swą nazwę wzięła od zachodniosłowiańskiego plemienia Polan. Ci zaś swoją nazwę wzięli od słowa POLE, ozaczającego pole uprawne lub otwartą przestrzeń. Nazwa POLSKA zaczęła być używana do całego państwa w XI wieku a za datę utworzenia państwa polskiego przyjmuje się rok 966, kiedy władca Mieszko I przyjął chrzest.

6 Wędrówki i siedziby słowian

7 POLSKA Pierwsze określenie Polska (Polan) padło z ust Bolesława Chrobrego ok roku my wszyscy jesteśmy Polakami

8 Pierwsi władcy państwa Polan

9 Mieszko I i Chrzest Polski Mieszko I Pochodził z dynastii Piastów, był księciem nad plemieniem Polan, z którego utworzył państwo Polskie i został jego pierwszym historycznym władcą. Nigdy nie został królem, sprawował władzę jako książę. Polanie byli pogańskim plemieniem, Mieszko zmienił to przyjmując chrzest w 966 roku, poprzez który Polska z państwa pogańskiego stała się państwem chrześcijańskim. Stolicą Polski za czasów panowania Mieszka I było Gniezno.

10

11 Początki Państwa Polskiego Mieszko I

12 Wyjaśniamy pojęcia DYNASTIA SZEREG WŁADCÓW Z JEDNEGO RODU (KSIĄŻĄT, KRÓLÓW LUB CESARZY), LUB SAM RÓD, Z KTÓREGO ONI POCHODZĄ. TERMIN STOSUJE SIĘ, GDY PRZYNAJMNIEJ DWIE OSOBY POCHODZĄCE Z TEJ SAMEJ RODZINY PANUJĄ BEZPOŚREDNIO PO SOBIE LUB Z NIEWIELKIMI PRZERWAMI. ZDARZAŁY SIĘ TEŻ DYNASTIE ZUPEŁNIE NIESPOKREWNIONYCH WŁADCÓW (NP. DYNASTIA ANTONINÓW LUB EGIPSKICH MAMELUKÓW). DYNASTIA RZĄDZĄCA AKTUALNIE W DANYM PAŃSTWIE TO DOM PANUJĄCY (TAK WIĘC NP. DOM HABSBURGÓW, DOM WINDSORÓW).

13 Wyjaśniamy pojęcia RÓD GRUPA SPOŁECZNA OPARTA NA WSPÓLNOCIE KRWI, OBEJMUJĄCA RODZINY WYWODZĄCE SWE POCHODZENIE OD WSPÓLNEGO PRZODKA. WIĘŹ WEWNĘTRZNĄ RODU U WIĘKSZOŚCI LUDÓW PIERWOTNYCH ORAZ W BARDZIEJ ROZWINIĘTYCH USTROJACH STANOWIŁO POCHODZENIE OJCOWSKIE. RÓD JEST POJĘCIEM NADRZĘDNYM W STOSUNKU DO RODZINY, SKŁADA SIĘ BOWIEM Z WIELU RODZIN POSIADAJĄCYCH NIEJEDNOKROTNIE INNE NAZWISKA.

14 Wyjaśniamy pojęcia RODOWÓD TERMIN RODOWÓD W GENEALOGII, HISTORII I ZOOLOGII MA KILKA ZNACZEŃ, LECZ ZAWSZE ODNOSZĄ SIĘ DO POJĘCIA RODU. W GENEALOGII RODOWÓD TO JEDEN Z RODZAJÓW TABLIC GENEALOGICZNYCH. JEST TO CZĘŚCIOWA TABLICA POTOMKÓW, W KTÓREJ UKAZANE JEST POTOMSTWO POSIADAJĄCE TO SAMO NAZWISKO. OBEJMUJE NAJCZĘŚCIEJ ZSTĘPNYCH: MĘŻCZYZN, RZADZIEJ KOBIETY - O ILE RÓWNIEŻ NOSZĄ DANE NAZWISKO (NP. PO ŚLUBIE ZACHOWANO NAZWISKO PO OJCU). Z TEGO POWODU TWORZY SIĘ TEŻ CZASEM RODOWÓD SKRÓCONY, W KTÓRYM WYSTĘPUJĄ TYLKO ZSTĘPNI MĘŻCZYŹNI (O WSPÓLNYM NAZWISKU). W GENEALOGII I HISTORII, RODOWÓD TO TAKŻE NARRACYJNY OPIS HISTORII RODU, UWZGLĘDNIAJĄCY POCHODZENIE RODU I NASTĘPSTWO KOLEJNYCH POKOLEŃ. W ZOOLOGII RODOWÓD TO DOKUMENT POŚWIADCZAJĄCY, ŻE DANE ZWIERZĘ NALEŻY DO RASY.

15 Podsumowanie lekcji ZABAWA WYKREŚLANKA

16 Organizacja państwa polskiego za pierwszych Piastów POD KONIEC X WIEKU OBSZAR PAŃSTWA POLSKIEGO WYNOSIŁ 250 TYSIĘCY KM2. NA OBSZARZE TYM ZAMIESZKIWAŁO BLISKO MILION LUDZI. ZALUDNIENIEBYŁO NIERÓWNOMIERNE, SKUPIAŁO SIĘ GŁÓWNIE WOKÓŁ WIĘKSZYCH GRODÓW. NA CZELE PAŃSTWA STAŁ KSIĄŻĘ.

17

18 Książę i jego władza ZAKRES JEGO WŁADZY BYŁ BARDZO SZEROKI. KIEROWAŁ ON POLITYKĄ ZAGRANICZNĄ, ZAWIERAŁ SOJUSZE, ORGANIZOWAŁ WYPRAWY WOJENNE, DOWODZIŁ WOJSKIEM. KSIĄŻĘ STANOWIŁ PRAWO I BYŁ NAJWYŻSZYM SĘDZIĄ. OD JEGO WYROKÓW JUŻ NIE BYŁO ODWOŁANIA. CAŁE PAŃSTWO UWAŻAŁ ZA SWOJĄ WŁASNOŚĆ, A JEGO MIESZKAŃCÓW ZA SWOICH PODDANYCH. OD LUDNOŚCI PODDANEJ POBIERAŁ DANINY I WYMAGAŁ POSŁUG.

19 Dwór jako ośrodek życia państwowego PRZEBYWALI NA NIM ZAWSZE NAJBLIŻSI DORADCY I NAJWAŻNIEJSI URZĘDNICY DWORSCY. WŁADCA PODEJMOWAŁ NAJWAŻNIEJSZE DECYZJE SAM, ALE WIELE SPRAW ZAŁATWIANO NA ZGROMADZENIACH ZWANYCH WIECAMI, W KTÓRYCH POCZĄTKOWO UCZESTNICZYLI WSZYSCY WOLNI, A W PÓŹNIEJSZYCH CZASACH NAJWYŻSI URZĘDNICY (M.IN. WOJEWODA, KASZTELANOWIE) ORAZ ICH KREWNI. WŁADCA NIE MIAŁ STAŁEJ STOLICY, WRAZ ZE SWOIM DWOREM I DRUŻYNĄ JEŹDZIŁ PO CAŁYM KRAJU, ZATRZYMUJĄC SIĘ W GRODACH.

20 Grody PODSTAWĄ ORGANIZACJI TERYTORIALNEJ BYŁY GRODY, ZARZĄDZANE PRZEZ KASZTELANA. TERYTORIUM NALEŻĄCE DO GRODU NAZYWANO KASZTELANIĄ. ZAKRES WŁADZY KASZTELANA BYŁ DOŚĆ DUŻY. BYŁ ON PRZEDSTAWICIELEM KSIĘCIA; DOWODZIŁ ZAŁOGĄ GRODU, SPRAWOWAŁ SĄDY, ZBIERAŁ DANINY OD PODDANYCH. GRODY PEŁNIŁY WAŻNĄ ROLĘ OBRONNĄ. W CZASIE WOJNY ZNAJDOWAŁA W NICH SCHRONIENIE OKOLICZNA LUDNOŚĆ, MIESZKAJĄCA NA PODGRODZIU.

21 Gród Mieszka I w połowie X wieku, budowa i charakterystyka

22 Pierwsze grody OBJĘCIE WŁADZY PRZEZ MIESZKA I DOPROWADZIŁO DO SCALENIA CAŁEGO ORGANIZMU PAŃSTWA POLSKIEGO. POWSTAŁO GNIEZNO I POZNAŃ. GRODY TE NIE MIAŁY JESZCZE CHARAKTERU PLEMIENNEGO. BYŁY TO GRODY KSIĄŻĘCE. REZYDOWALI W NICH KSIĄŻĘ, URZĘDNICY I DRUŻYNA KSIĄŻĘCA.

23 Funkcje grodów i budowa

24 Gniezno

25

26

27 Wraz z rozwojem terytorialnym rosła liczba grodów książęcych.

28 Drużyna książęca SIŁĄ ZBROJNĄ KSIĘCIA BYŁA DRUŻYNA. STANOWILI JĄ DOBRZE ZAPRAWIENI W WALCE WOJE: PIESI I KONNI, GOTOWI NA KAŻDE WEZWANIE WŁADCY. POCZĄTKOWO DRUŻYNNICY WRAZ Z RODZINAMI POZOSTAWALI NA UTRZYMANIU KSIĘCIA, POTEM CZASAMI KSIĄŻĘ ZA ZASŁUGI W WALCE NADAWAŁ IM ZIEMIĘ. W POZNANIU CZY W GNIEŹNIE LICZYŁA ONA 1500 KONN I 5000 PIECHOTY (TARCZOWNIKÓW) CAŁA DRUŻYNA BYŁA NA UTRZYMANIU KSIĘCIA. DO JEGO OBOWIĄZKÓW NALEŻAŁO WYPOSAŻENIE JEJ W KONIE, ZBROJE, ŻYWNOŚĆ, UBRANIE. PŁACIŁ ŻOŁD, WYPOSAŻAŁ TEŻ DZIECI.

29

30 Pozostała część społeczeństwa ZDECYDOWANĄ WIĘKSZOŚĆ SPOŁECZEŃSTWA STANOWILI WOLNI CHŁOPI, CZYLI KMIECIE, UPRAWIAJĄCY WŁASNĄ ZIEMIĘ. OBOK NICH ISTNIAŁA LUDNOŚĆ NIEWOLNA. BYLI TO JEŃCY WOJENNI, KTÓRYCH OSIEDLANO W DOBRACH KSIĄŻĘCYCH, LUB NIEWOLNICY KUPOWANI NA TARGU (ZATRUDNIENI JAKO SŁUŻBA). DO DZIŚ ZACHOWAŁY SIĘ NAZWY MIEJSCOWOŚCI, W KTÓRYCH OSADZANO OBCYCH JEŃCÓW, NP. PRUSY, WĘGRZCE.

31 Możni MOŻNI STANOWILI NIELICZNĄ GRUPĘ, WYWODZILI SIĘ NAJCZĘŚCIEJ Z DAWNEJ STARSZYZNY PLEMIENNEJ. Z CZASEM TA GRUPA ZNACZNIE SIĘ POWIĘKSZYŁA W ZWIĄZKU Z NADAWANIEM IM ZIEMI PRZEZ KSIĘCIA - ZA ZASŁUGI I WIERNĄ SŁUŻBĘ.

32 Rolnictwo, rybołóstwo, hodowla NAJWIĘCEJ LUDZI MIESZKAŁO NA WSI I TRUDNIŁO SIĘ ROLNICTWEM, HODOWLĄ, RYBOŁÓWSTWEM. WIĘKSZOŚĆ POTRZEB (ODZIEŻ, NIEZBĘDNE W GOSPODARSTWIE NARZĘDZIA ITP.) ZASPOKAJANO WE WŁASNYM ZAKRESIE. GOSPODARSTWA BYŁY WIĘC NAJCZĘŚCIEJ SAMOWYSTARCZALNE.

33 Daniny, posługa CAŁA LUDNOŚĆ ZOBOWIĄZANA BYŁA DO SKŁADANIA DANIN, KTÓRE PŁACONO W ZBOŻU (PO MIERZE OWSA, ŻYTA, PSZENICY OD GOSPODARSTWA) ORAZ POSŁUGI, CZYLI: GOSZCZENIA MONARCHY WRAZ Z DWOREM, UŻYCZANIA WOŁÓW LUB KONI DO PRZEWOŻENIA ŁATWO PSUJĄCYCH SIĘ PRODUKTÓW (UPOLOWANEJ ZWIERZYNY). LUDNOŚĆ ZOBOWIĄZANA BYŁA DO BUDOWY I NAPRAWY GRODU ORAZ DO SŁUŻBY (SŁUŻBA WARTOWNICZA W GRODACH POGRANICZNYCH). CAŁA LUDNOŚĆ MIAŁA OBOWIĄZEK UDZIAŁU W POSPOLITYM RUSZENIU W CZASIE WOJNY.

34