Kolejny silny rok. DTZ Research INVESTMENT MARKET UPDATE. Polska Spis treści. Autor. Kontakty

Transkrypt

1 DTZ Research INVESTMENT MARKET UPDATE Kolejny silny rok Polska luty 2015 Spis treści Sytuacja makroekonomiczna 2 Aktywność inwestycyjna 3 Źródła kapitału 4 Preferowane lokalizacje 5 Stopy kapitalizacji 5 Perspektywy rynku 6 Definicje 7 Autor Patrycja Dzikowska Zastępca a, Zespół Doradztwa i Analiz Rynkowych patrycja.dzikowska@dtz.com Kontakty Kamila Wykrota, Zespół Doradztwa i Analiz Rynkowych kamila.wykrota@dtz.com Magali Marton Head of EMEA Research magali.marton@dtz.com Hans Vrensen Global Head of Research +44 (0) hans.vrensen@dtz.com Rok 2014 był kolejnym bardzo intensywnym okresem na polskim rynku transakcji inwestycyjnych w segmencie nieruchomości komercyjnych. Całkowita kwota wyniosła 3,03 mld euro i stanowiła prawie połowę wartości umów kupna / sprzedaży odnotowanych w regionie Europy Środkowo Wschodniej. Wynik za 2014 r. był porównywalny do osiągniętego w 2013 r. i o 22% przewyższał wartość transakcji sfinalizowanych w 2012 r. W odróżnieniu od lat uprzednich, w 2014 r. na rynku inwestycyjnym dominowały transakcje w sektorze biurowym, na który przypadło ponad 5 wartości zawartych transakcji. Aktywa wciąż najbardziej poszukiwane to biurowce zlokalizowane w Warszawie, chociaż wyraźnie rośnie zainteresowania kupujących produktem inwestycyjnym najlepszej klasy w miastach regionalnych, szczególnie tych o ugruntowanej pozycji rynków dojrzewających. Podobnie jak w latach , również w ciągu 2014 r. segment logistyczno przemysłowy umacniał swoją pozycję i zdobywał coraz większy udział w rynku inwestycyjnym. Osiągając rekordową wartość transakcyjną 706 mln euro, sektor ten zdobył 23% udział. Aktywa portfelowe nadal są najbardziej preferowanym produktem. Sektor handlowy, z kwotą 562 mln euro, osiągnął 19% udział w całkowitej wartości transakcji. Słabsza aktywność tego sektora to rezultat małej dostępności rynkowej produktu inwestycyjnego wysokiej klasy, co zdecydowanie tonowało silne apetyty inwestorów. Stopy kapitalizacji dla najwyższej klasy biurowców na koniec 2014 r. spadły nieznacznie poniżej 6,0, natomiast dla najlepiej pozycjonowanych centrów handlowych pozostały na stabilnym poziomie 5,75%. W trakcie 2014 r. stopy kapitalizacji dla najlepszych aktywów w sektorze magazynowym obniżyły się z 7,75% do 7,5 i poniżej w konsekwencji rosnącej atrakcyjności sektora magazynowego dla inwestorów szukających możliwości dywersyfikacji portfeli nieruchomości. Wykres 1 Całkowita wartość transakcji zawartych na rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce (w mln euro) Source: DTZ Wartość transakcji (mln euro) Liczba transakcji Investment Market Update 1

2 1 kw kw kw kw kw kw kw kw kw kw kw kw kw kw kw Sty-05 Sty-06 Sty-07 Sty-08 Sty-09 Sty-10 Sty-11 Sty-12 Sty-13 Sty-14 Sty-15 Polska 2014 Sytuacja makroekonomiczna PKB i stopa inflacji Po dwóch latach spowolnienia, rozwój polskiej gospodarki zauważalnie przyspieszył. Zgodnie z szacunkami Narodowego Banku Polskiego (NBP), w 2014 r. wzrost PKB wyniósł 3,2 % (r/r) w porównaniu do 1,6% odnotowanego w 2013 roku. W pierwszej połowie roku Polska pozostała odporna na polityczne i ekonomiczne zawirowania w Europie. Jednak w drugiej połowie roku pogarszająca się aktywność gospodarcza w krajach Unii Europejskiej nieznacznie osłabiła Polską gospodarkę, poprzez negatywny wpływ na bilans handlu zagranicznego oraz nastroje w sektorze przedsiębiorstw. Konsumpcja była głównym komponentem wpływającym na pozytywną dynamikę PKB. Biorąc pod uwagę poprawę sytuacji na rynku pracy oraz stopniowo wzrastającą siłę nabywczą gospodarstw domowych, ten trend powinien utrzymać się także w kolejnych latach. Prognozowany przez NBP wzrost PKB w latach będzie oscylował wokół 3%. Średni wskaźnik wzrostu cen konsumpcyjnych w 2014 r. wyniósł 0,. Zerowy poziom inflacji wynika z ogólnej sytuacji gospodarczej oraz czynników podażowych, w tym spadku cen żywności oraz paliw. Ze względu na utrzymującą się od lipca 2014 deflację, w październiku Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję o obniżeniu stopy referencyjnej o 0,5 p.p. do poziomu 2%. Niskie stopy procentowe wpływają na wzrost popytu na kredyty i tym samym napędzają konsumpcję. Kurs walutowy Mimo, że w pierwszych ośmiu miesiącach 2014 roku polski złoty umocnił się wobec euro i dolara, to w kolejnych miesiącach trend ten się odwrócił. Kursy walutowe, zarówno EUR/PLN, jak i USD/PLN, nieznacznie wzrosły do poziomu 4,22 EUR/PLN i 3,43 USD/PLN w grudniu Osłabienie krajowej waluty było związane z pogorszeniem sytuacji gospodarczej, szczególnie w strefie euro, oraz napięciami politycznymi w otoczeniu gospodarczym Polski. Do wzrostu kursu dolara przyczyniła się natomiast poprawa sytuacji w gospodarce amerykańskiej. Sprzedaż detaliczna W ciągu 2014 roku sprzedaż detaliczna mierzona w cenach stałych wzrosła o 4,1% (r/r), przy czym najbardziej dynamiczny przyrost odnotowano w pierwszych dwóch kwartałach, kiedy średnie wskaźniki kwartalne oscylowały na poziomie 5% 5,5%. Główne źródła wzrostu sprzedaży detalicznej to nominalny wzrost płac, zwiększające się zatrudnienie oraz deflacja przekładającą się na wyższą siłę nabywczą. Rynek pracy W 2014 roku sytuacja na rynku pracy w Polsce uległa wyraźnej poprawie. Na koniec grudnia stopa bezrobocia wyniosła 11,5%, w porównaniu do 13,4% odnotowanych w grudniu Ponadto, w 2014 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw osiągnęło poziom złotych, co oznacza wzrost o 3,7% w porównaniu do roku poprzedniego. Wykres 2 PKB i stopa inflacji w Polsce 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Źródło: Narodowy Bank Polski, (p) - prognoza Wykres 3 Stopa referencyjna w Polsce 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Źródło: Narodowy Bank Polski Wykres 4 Sprzedaż detaliczna w Polsce 12, 10, 8, 6, 4, 2, 0, -2, -4, Wzrost PKB Źródło: Główny Urząd Statystyczny Inflacja Investment Market Update 2

3 Aktywność inwestycyjna Kolejny intensywny rok na rynku 2014 był kolejnym dobrym okresem na polskim rynku transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości komercyjnych. Całkowita wartość zawartych transakcji osiągnęła 3,03 mld euro, stanowiąc prawie połowę wolumenu inwestycyjnego odnotowanego w regionie Europy Środkowo Wschodniej. Wynik ten dorównywał rezultatowi za 2013 r. i o 22% przewyższał wartość odnotowaną w 2012 r. Wysoka aktywność inwestorów odzwierciedlała pozytywne postrzeganie fundamentów polskiej gospodarki, potwierdzone dobrymi wynikami ekonomicznymi za 2014 r. Ostatni kwartał 2014 r. zamknął się kwotą 1,16 mld euro, w dużej mierze za sprawą kilku transakcji na kwoty powyżej 100 mln euro każda, zawartych w każdym z sektorów (np. nabycie biurowca Metropolitan przez Deutsche Asset & Wealth Management, kompleksu Plac Unii przez Invesco czy portfela nieruchomości magazynowych Panattoni przez PZU AM). Sektor biurowy zdominował wynik w 2014 roku W odróżnieniu od lat uprzednich, w 2014 r. rynek inwestycyjny był wyraźnie zdominowany przez segment nieruchomości biurowych, na który przypadło ponad 5 wartości zawartych umów kupna / sprzedaży. Pięć największych akwizycji (Rondo 1, Lipowy Office Park, Metropolitan, Quattro Business Park i portfel budynków Ghelamco) dało kwotę 902 mln euro, stanowiąc 51% wartości transakcji tego sektora. Aktywa wciąż najbardziej poszukiwane to biurowce zlokalizowane w Warszawie, co wynika z dojrzałości tego rynku i, w konsekwencji, dużej dostępności produktu inwestycyjnego. Podobnie jak w latach , wyraźnie rosło jednak zainteresowania kupujących produktem inwestycyjnym najlepszej klasy w miastach regionalnych, zwłaszcza w Krakowie i Wrocławiu. Sytuacja ta odzwierciedla zarówno większą skłonność inwestorów do podejmowania ryzyka dzięki pozytywnym perspektywom rynkowym, jak i dojrzewanie rynków biurowych poza Warszawą. Od 2012 r. sektor nieruchomości logistyczno przemysłowych zyskiwał stopniowo na wartości, a ubiegły rok zakończył się rekordowym wynikiem 706 mln euro, co przełożyło się na 23% udział w całkowitym wolumenie transakcyjnym. Sektor handlowy, z kwotą 562 mln euro, osiągnął 19% udział w całkowitej wartości transakcji. Słabszy rok w sektorze handlowym Rosnąca rola produktu w regionach Mniejszy udział sektora handlowego w wartości rynku inwestycyjnego w 2014 r. to rezultat małej dostępności rynkowej produktu wysokiej klasy. Silne apetyty inwestorów tonowane były przez wąską ofertę aktywów wystawionych na sprzedaż. Wystawienie w ostatnich miesiącach 2014 r. na rynek nowych produktów, które są obecnie przedmiotami transakcji, poprawi wynik w 2015 r. W odróżnieniu od bardzo intensywnego 2013 r., kiedy to dokonano czterech transakcji obiektami najwyżej pozycjonowanymi na łączną kwotę prawie 1 mld euro, w minionym roku zawarto tylko dwie umowy dotyczące nieruchomości tej klasy (Poznań City Centre i Focus Mall w Bydgoszczy). Wykres 5 Wolumen transakcji inwestycyjnych w podziale na sektory Tabela 1 Największe transakcje inwestycyjne w Polsce w 2014 roku Sektor Biurowy Handlowy Magazynowy Wykres 6 Nieruchomość / Lokalizacja Rondo 1 / Warszawa Portfel Ghelamco / Warszawa, Katowice Metropolitan / Warszawa Poznań City Centre / Poznań Focus Mall / Bydgoszcz Galeria Mazovia / Płock Park magazynowy Panattoni / Poznań, Stryków, Mysłowice Park magazynowy Panattoni / Łódź, Poznań, Gdańsk Portfel Tristana / Pruszków, Łódź, Poznań Wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze biurowym wg lokalizacji Biurowe Handlowe Logistyczno - przemysłowe Wielofunkcyjne Warszawa Inne miasta Investment Market Update 3

4 Wciąż największym popytem cieszą się wysokiej klasy obiekty handlowe o ugruntowanej pozycji działające w głównych aglomeracjach. Zainteresowanie nabywców stopniowo zaczyna się jednak rozszerzać na nieruchomości w miastach regionalnych. Najlepiej oceniane drugorzędne obiekty handlowe, dominujące na swoich rynkach regionalnych i posiadające potencjał podniesienia ich wartości, cieszą się rosnącym zainteresowaniem inwestorów, czego skutkiem jest nieznaczna kompresja stóp kapitalizacji. W 2014 r. większość umów (6) zawartych w sektorze handlowym dotyczyła obiektów handlowych działających w miastach o liczbie mieszkańców poniżej 400 tys. Nowy trend to rosnący popyt ze strony inwestorów indywidualnych tworzących portfele aktywów i poszukujących interesującego produktu w małym formacie handlowym. Nieruchomości magazynowe coraz częściej poszukiwanym typem aktywów Kontynuując silny trend wzrostowy z lat , również w 2014 r. segment logistyczno przemysłowy zdobywał coraz większy udział w rynku inwestycyjnym i zanotował przyrost wartości transakcyjnej o 2 r-d-r. Osiągając wartość 706 mln euro, segment ten osiągnął kolejny rekord. Nieodmiennie produktem szczególnie poszukiwanym przez najbardziej aktywnych nabywców są aktywa portfelowe. Wciąż także wyraźne jest silne zainteresowanie zakupem produktów najwyższej klasy. Trzy największe transakcje portfelowe nieruchomościami magazynowymi najwyższej klasy (portfel Panattoni nabyty przez PZU AM, parki przemysłowe Panattoni zakupione przez Blackstone oraz nieruchomości Tristana nabyte przez SEGRO), każda warta ponad 100 mln euro, stanowiły połowę wartości transakcji zawartych w tym sektorze. Wysoka aktywność inwestycyjna w sektorze logistycznoprzemysłowym to rezultat jego zbalansowanego rozwoju, w dużej mierze za sprawą silnego popytu najemców, spadającego poziomu pustostanów i stabilnych stawek czynszu oraz ich spodziewanego wzrostu w najbardziej atrakcyjnych lokalizacjach. Większość nowej podaży to projekty realizowane pod konkretnego najemcę (tzw. built-tosuit) lub obiekty budowane z zapewnionym wysokim poziomem przednajmu. Źródła kapitału Inwestorzy zagraniczni nadal najbardziej aktywni Wykres 7 Wartość transakcji w sektorze handlowym wg lokalizacji (EUR million) Wykres 8 Roczny wolumen transakcji w sektorze magazynowym (miliony euro) Aglomeracja warszawska Aglomeracje > mieszkańców Inne miasta < mieszkańców Różne lokalizacje (porfele) Podobnie jak w 2013 r., również w 2014 najbardziej aktywni na rynku byli nabywcy zagraniczni, realizując transakcje na sumę stanowiącą 92% odnotowanego wolumenu inwestycyjnego. Inwestorzy z polskim kapitałem nabyli nieruchomości komercyjne o całkowitej wartości 258 mln euro, wliczając znaczący zakup portfela obiektów magazynowych Panattoni przez PZU Asset Management. W odróżnieniu od kilku poprzednich lat, kiedy rynek inwestycyjny w Polsce był w dużej mierze stymulowany przez kapitał niemiecki, w ciągu 2014 r. zanotowano niższą aktywność podmiotów z tego kraju wskutek likwidacji wielu otwartych funduszy inwestycyjnych. W tym samym czasie swoją obecność na rynku zwiększyli inwestorzy pochodzący ze Stanów Zjednoczonych, odpowiadając za 1/3 wartości zrealizowanych transakcji. Investment Market Update 4

5 Najbardziej aktywni gracze ze Stanów Zjednoczonych to Starwood Capital Group, WP Carey i Prologis. Po raz kolejny kapitał austriacki zaznaczył swoją obecność (np. Vienna Insurance Group i Atrium European RE) z akwizycjami na kwotę stanowiącą 8% całkowitego wolumenu. Kapitał pochodzący ze źródeł mieszanych zachował swoją wagę z udziałem 25% w całkowitej sumie transakcji. Prywatne wehikuły inwestycyjne umocniły swoją dominującą pozycję W ciągu ostatniej dekady prywatne wehikuły inwestycyjne to najbardziej znacząca grupa nabywców na polskim rynku inwestycyjnym, z transakcjami na łączną kwotę stanowiącą ponad 55% dokonanych akwizycji. W 2014 r. pozycja tej grupy uczestników nawet wzrosła, osiągając sumę prawie 2,24 mld euro, co odpowiadało 74% udziałowi w rynku. Podmioty notowane na giełdzie utrzymały się na drugiej pozycji, z udziałem w rynku oscylującym pomiędzy ok. 2 w poprzednich latach a 15% w 2014 r. Inne typy inwestorów odpowiadały za relatywnie małą liczbę zakupów inwestycyjnych. Preferowane lokalizacje Rosnące zainteresowanie rynkami regionalnymi 2014 to trzeci rok z kolei, gdy Warszawa stopniowo traciła pozycję lokalizacji wyraźnie preferowanej przez nabywców nieruchomości. Udział wartości transakcji zawartych w stolicy stopniowo spadł z 62% w 2011 r. do 42% w 2014 r. W odniesieniu do lat , w ostatnim roku wzrosła znacząco wartość transakcji aktywami w mniejszych miastach w Polsce (o populacji poniżej 400 tys. mieszkańców). Trend ten jest szczególnie widoczny w segmencie nieruchomości handlowych, gdzie właśnie na rynkach regionalnych zawarto transakcje na kwotę 310 mln euro, co stanowiło ponad połowę wolumenu transakcyjnego w tym sektorze. Największe akwizycje to zakup Focus Mall w Bydgoszczy przez Atrium European RE, Galerii Mazovia w Płocku przez CBRE GI i Galerii Piła w Pile przez Immofinanz. Pula inwestorów, szczególnie tych o ugruntowanej pozycji w Polsce i obeznanych ze specyfiką rynków regionalnych, nabyła aktywa biurowe ulokowane w głównych aglomeracjach innych niż Warszawa za kwotę 319 mln euro, co stanowiło 2 wolumenu inwestycyjnego zrealizowanego w sektorze biurowym. Dojrzałe rynki BPO / SSC, o solidnych podstawach ekonomicznych (jak np. Kraków i Wrocław), były najczęściej wybieranymi lokalizacjami. Stopy kapitalizacji Kompresja stóp w segmencie magazynowym, stabilizacja w sektorach biurowym i handlowym Stopy kapitalizacji dla najwyższej klasy biurowców (ulokowanych w centrum Warszawy) spadły nieznacznie poniżej 6,0 na koniec 2014 r. Wartości dla aktywów drugorzędnych (budynki biurowe poza centrum Warszawy lub w miastach regionalnych) obniżyły się w mniejszym stopniu, na co wpływa wysoki poziom planowanej podaży i spodziewana presja na obniżkę stawek czynszu w niektórych lokalizacjach poza-centralnych. Wykres 9 Wolumen transakcji inwestycyjnych wg kraju pochodzenia kapitału Wykres 10 Wolumen transakcji inwestycyjnych wg typu inwestora Wykres 11 Wolumen transakcji inwestycyjnych wg lokalizacji Międzynarodowi / Inni Wielka Brytania i Irlandia Pozostałe kraje Europy Polska Skandynawia Środkowy Wschód Niemcy Francja Austria Stany Zjednoczone Sektor publiczny Prywatne firmy z sektora nieruchomości Inni / Nieznani Inwestorzy instytucjonalni Podmioty notowane na giełdzie Prywatne wehikuły inwestycyjne różne lokalizacje(portfele) miasta < mieszkańców aglomeracje > mieszkańców aglomeracja warszawska Investment Market Update 5

6 W ciągu 2014 r. stopy kapitalizacji dla najlepiej pozycjonowanych centrów handlowych pozostały na stabilnym poziomie 5,75%. W ostatnich miesiącach roku zauważono nieznaczny spadek stóp kapitalizacji w mniejszych miastach. W ciągu ostatniego roku stopy kapitalizacji dla najlepszych aktywów w sektorze magazynowym obniżyły się z 7,75% do 7,5% i poniżej. Perspektywy rynku Znacząca podaż powierzchni biurowej w ostatnich latach oraz duża ilość obiektów planowanych mogą negatywnie wpłynąć na poziom pustostanów i stawki czynszu i, w konsekwencji, stonować zainteresowanie inwestorów tym segmentem w 2015 roku. Nieruchomości biurowe najwyższej klasy (o stabilnych wynikach i ugruntowanej pozycji rynkowej), relatywnie odporne na zawirowania w sektorze, pozostaną klasą aktywów najbardziej poszukiwanych. Atrakcyjne będą także nieruchomości na dobrze rozwiniętych i zyskujących dojrzałość rynkach regionalnych spodziewane są transakcje w Trójmieście, Poznaniu i Łodzi. Wynik transakcji inwestycyjnych w sektorze handlowym w 2015 r. powinien znacznie przekroczyć rezultat ubiegłoroczny dzięki zwiększonej dostępności produktu inwestycyjnego najwyższej klasy, wystawionego do sprzedaży pod koniec 2014 roku. Finalizacja toczących się obecnie procesów zakupu / sprzedaży powinna nastąpić w pierwszych miesiącach obecnego roku. Przewidywanych jest kilka transakcji pojedynczymi aktywami o wartości powyżej 100 mln euro każda. Znacząco rośnie zainteresowanie zarówno drugorzędnymi lokalizacjami jak i aktywami drugorzędnymi, ale z potencjałem rozwoju. Spodziewane są kolejne akwizycje w mniejszych miastach w wyniku rosnącego zainteresowania nabywców rynkami regionalnymi. Na sprzedaż może zostać wystawionych kilka portfeli nieruchomości handlowych, włącznie z relatywnie nowym formatem małych obiektów typu "convenience", co jest odpowiedzią na popyt ze strony nowych na rynku graczy z segmentu instytucjonalnego zaczynających tworzenie portfeli inwestycyjnych tego typu produktów. Chociaż grupa inwestorów zainteresowanych sektorem logistyczno - przemysłowym jest stabilna, trend zwyżkowy ostatnich trzech lat może ulec osłabieniu wskutek niedostatku produktu wysokiej klasy wystawionego na sprzedaż. Możliwe są jednak nieliczne transakcje portfelowe. Biorąc pod uwagę sytuację w sektorze biurowym, stopy kapitalizacji dla produktu najwyższej klasy powinny oscylować poniżej 6,0. Wartości w sektorze handlowym ustabilizują się ok. 5,75% dla najlepszego produktu, podczas gdy dla aktywów drugorzędnych mogą spaść z 7,5-8,0 do 7,0-7,5. W sektorze logistyczno przemysłowym, w wyniku silnego popytu inwestorów, w 2015 r. może nastąpić dalsza kompresja stóp kapitalizacji poniżej 7.5. Wykres 12 Wolumen transakcji inwestycyjnych w sektorze biurowym w głównych miastach regionalnych, Lódź 15% Wykres 13 Stopy kapitalizacji dla najlepszych aktywów 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 Tabela 2 Spodziewane stopy kapitalizacji dla obiektów typu klasy najwyższej i drugorzędnych w sektorze biurowym i handlowym Sektor Kraków 19% Biurowy obiekty najlepsze Biurowy obiekty drugorzędne Handlowy obiekty najlepsze Handlowy obiekty drugorzędne Trójmiasto 4% Poznań 15% Wrocław 3 Katowice 17% Biura Handel Logistyka Yields (prognoza) 5,9-6,0 5,9-6,0 7,25% - 7,5 7,25%* 5,75% 5,75% 7,5-8,0 7,0-7,5 * dla wybranych produktów możliwa dalsza kompresja stóp kapitalizacji Investment Market Update 6

7 Definicje Transakcja inwestycyjna / Przedmiot raportu Włączenie do statystyk Odnosi sie do zakupu nieruchomości komercyjnych w celu czerpania przychodów (np. w postaci czynszów). Obejmuje zakup nieruchomości komercyjnych o wartości przekraczającej 1 milion euro. Jest determinowane datą podpisania umowy. Typ nieruchomości Wolumen transakcji inwestycyjnych DTZ bierze pod uwagę transakcje inwestycyjne, których przedmiotem są nieruchomości biurowe, handlowe, magazynowe i wielofunkcyjne. Transakcje niezabudowanymi nieruchomościami nie są uwzględniane. Zagregowana łączna cena sprzedaży nieruchomości komercyjnych. Stopa kapitalizacji Możliwa do osiągnięcia stopa kapitalizacji dla najlepszych nieruchomości w danym sektorze. Bazuje na rocznym dochodzie z nieruchomości i cenie sprzedaży. Purchaser (vendor) type Klasyfikacja inwestorów (nabywających i sprzedających nieruchomości) według typów pozwala na analizę trenów na rynku inwestycyjnym oraz ocenę rodzaju kapitału zaangażowanego w transakcje inwestycyjne. Definicje poszczególnych typów inwestorów zostały przedstawione poniżej: Inwestorzy instytucjonalni: instytucje finansowe/banki, fundusze emerytalne i firmy ubezpieczeniowe, Prywatne firmy z sektora nieruchomości: firmy i deweloperzy, których podstawową działalnością jest budowanie, nabywanie i sprzedawanie nieruchomości komercyjnych; nienotowane na giełdzie. Prywatne wehikuły inwestycyjne: nienotowane na giełdzie wehikuły inwestycyjne, których podstawową działalnością jest budowanie, nabywanie i sprzedawanie nieruchomości komercyjnych. Inwestorzy prywatni: osoby prywatne inwestujące w nieruchomości. Firmy z sektora nieruchomości notowane na giełdzie: firmy i deweloperzy, których podstawową działalnością jest budowanie, nabywanie i sprzedawanie nieruchomości komercyjnych; notowane na giełdzie. Wehikuły inwestycyjne notowane na giełdzie: notowane na giełdzie wehikuły inwestycyjne (w tym fundusze oraz zoptymalizowane podatkowo podmioty), których podstawową działalnością jest budowanie, nabywanie i sprzedawanie nieruchomości komercyjnych. Korporacje: firmy, których podstawowa działalnością nie jest budowanie, nabywanie i sprzedawanie nieruchomości. Investment Market Update 7

8 Chief Executive, EMEA John Forrester Executive Zarządzający DTZ na Region Europy Środkowo-Wschodniej Alan Colquhoun Starszy Zespół Doradztwa i Analiz Rynkowych Kamila Wykrota kamila.wykrota@dtz.com Zespół Rynków Kapitałowych Craig Maguire Starszy craig.maguire@dtz.com Zespół Najmu Powierzchni Biurowej Barbara Przesmycka barbara.przesmycka@dtz.com Zespół Najmu Powierzchni Handlowej Renata Kusznierska Starszy renata.kusznierska@dtz.com Zespół Najmu Powierzchni Magazynowej Marc Le Bozec marc.lebozec@dtz.com Zespół Wycen... Urszula Sobczyk urszula.sobczyk@dtz.com Zespół Zarządzania Nieruchomościami.... Christopher Rasiewicz christopher.rasiewicz@dtz.com Zespół Doradztwa Inwestycyjno- Budowlanego Andrew Frizell andrew.frizell@dtz.com Zespół Zarządzania Portfelami Nieruchomości Komercyjnych Ian Scattergood Starszy ian.scattergood@dtz.com Zastrzeżenie Niniejszy raport nie powinien być traktowany jako podstawa do zawierania transakcji bez udziału wykwalifikowanego i profesjonalnego doradcy. Fakty i dane przedstawione w raporcie zostały dokładnie sprawdzone, jednak DTZ nie może ponosić odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty powstałe w związku z nieprecyzyjnością przedstawionych danych. Informacje zawarte w raporcie nie powinny być, w całości lub w części, publikowane, powielane oraz nie powinno się na nie powoływać bez wcześniej zgody. W przypadku powielania informacji każdorazowo należy powołać się na DTZ jako źródło danych. DTZ Styczeń 2015 Pełna lista publikacji dostępna na stronie: Siedziba główna 77 West Wacker Drive 18 piętro Chicago, IL USA tel fax info@dtz.com DTZ Polska ul. Złota 59 8 piętro Warszawa tel fax info@dtz.pl