najliczniejszej grupy wśród szlachty? najbogatszą grupę 1. Jak nazywano 2. Podaj nazwę szlachty? Magnateria. Średnia szlachta.

Transkrypt

1 2. Podaj nazwę najliczniejszej grupy wśród szlachty? 1. Jak nazywano najbogatszą grupę szlachty? 4. Jak nazywała się najbiedniejsza warstwa szlachty, będąca na usługach magnaterii? 3. Podaj nazwę ubogiej szlachty, która od chłopów różniła się posiadaniem herbów? 6. Który z władców w swoim przywileju postanowił powierzyć wszystkie urzędy Polakom? 5. Który z przywilejów zakładał pokrycie przez władcę kosztów służby rycerzy poza granicami kraju? 8. Kiedy i gdzie ustalono ograniczenie prawa chłopów do opuszczania wsi? 7. Podaj władcę, który wydał największą ilość przywilejów szlacheckich? Władysław Jagiełło W 1423 roku w Warcie. Przywilej koszycki. Ludwik Węgierski Szlachta zagrodowa. Gołota. Magnateria. Średnia szlachta.

2 10. Zrzeczenie się przez władcę prawa do zajęcia majątku szlachcica bez wyroku niezależnego sądu nastąpiło w przywileju.? 9. Kiedy i gdzie szlachta otrzymała prawo do wyceny i wykupu majątków sołtysów? 12. Gdzie i kiedy król zagwarantował, że nie uwięzi szlachcica bez wyroku sądowego? 11. W którym roku wydano przywilej zakazujący pełnienia przez tę samą osobę funkcji sędziego i starosty? 14. Kiedy i gdzie potwierdzono dotychczasowe przywileje szlacheckie i zgodzono się na niezwoływanie pospolitego ruszenia bez zgody sejmików? 13. Kto i kiedy zagwarantował szlachcie wyłączne prawo do sprawowania wyższych stanowisk kościelnych? 16. W którym przywileju szlachta została zwolniona z opłat celnych za przewóz towarów? 15. Kto, gdzie i kiedy uniemożliwił mieszczaństwu nabywanie ziemi? Jan Olbracht w 1496 roku w Piotrkowie. W przywileju piotrkowskim. Władysław Jagiełło w roku. W 1454 roku w Cerekwicy i Nieszawie. W 1422 w Czerwińsku. W w przywilejach jedlneńskokrakowskich. W 1423 roku w Warcie. Czerwińskim.

3 18. Kto, kiedy i gdzie zagwarantował szlachcie, że żadna nowa ustawa państwowa nie będzie uchwalona bez zgody szlachty? 17. Kiedy ustanowiono zakaz sprawowania urzędów i godności państwowych przez przedstawicieli stanu mieszczańskiego? 20. Jak nazwano ustrój państwa polskiego, w którym szlachta mogła głosować i decydować o sprawach kraju? 19. Jaki przywilej wydał Aleksander Jagiellończyk? 22. W jaki organ przekształciła się rada królewska? 21. W jej skład wchodzili najwyżsi urzędnicy i duchowni, pomagała władcy w rządzeniu państwem? 24. Jak nazywano delegatów sejmików na spotkanie rady z królem? 23. Jak nazywano zjazdy szlachty organizowane w każdym województwie w XV wieku? Sejmiki ziemskie. Posłami. Rada królewska. W senat. Konstytucję Nihil Novi. Demokracja szlachecka. W 1496 roku w Piotrkowie. Aleksander Jagiellończyk w 1505 roku w Radomiu (konstytucja Nihil Novi).

4 26. Gdzie miały najczęściej miejsce obrady sejmików? 25. Zawierały wykaz postulatów, które poseł miał przedstawić władcy, wskazówki dotyczące sposobu głosowania w danej sprawie. Co to było? 28. Kto wchodził w skład izby poselskiej? 27. Jak nazywano wspólne zjazdy króla, senatu oraz przedstawicieli sejmików? 30. Z inicjatywy jakiego władcy zwołano pierwszy sejm walny? 29. Jaką datę uznaje się za początek parlamentaryzmu w Polsce? 32. Kto zwoływał sejmy walne? 31. Jakie stany sejmujące wchodziły w skład sejmu walnego? Król, senat i izba poselska. król 1493 rok. Jana Olbrachta. Sejmy walne. Posłowieprzedstawiciele sejmików. Instrukcje sejmikowe. W kościołach.

5 34. Jak długo trwały obrady sejmu walnego? 33. Jak często zwoływano sejmy walne? 36. Kto przewodniczył obradom izby poselskiej? 35. Kto przewodniczył obradom senatu? 38. Jak nazywamy system rządów, w którym uchwalaniem prawa zajmują się przedstawiciele społeczeństwa? 37. Jak nazywano uchwalone przez posłów prawa? 40. Jaki urzędnik zajmował się w XVIwiecznej Polsce polityką zagraniczną? 39. Wykrzykując jakie słowo poseł mógł zerwać obrady sejmowe? Veto. Kanclerz. Konstytucje sejmowe. Demokracją. Król. Marszałek. Raz na 2 lata. Od 6 do 8 tygodni.

6 42. Do kompetencji jakiego urzędnika w XVI- wiecznej Polsce należały sprawy wojskowe? 41. Kto w XVIwiecznej Polsce zajmował się finansami? 44. Jak nazywał się ruch powołany aby ograniczyć wpływy najbogatszej grupy, a także zapewnić równość wewnątrz całego stanu szlacheckiego? 43. Jak nazywano ziemie przekazywane przez władcę w dożywotnie użytkowanie zasłużonym urzędnikom? 46. Na jakie wojska przeznaczano jedną czwartą dochodów pochodzących z odzyskanych majątków (królewszczyzn)? 45. Jaką inną nazwą określano działania ruchu egzekucyjnego? 48. Jakie wydarzenie wpłynęło na ożywienie handlu zagranicznego prowadzonego przez Królestwo Polskie w XV wieku? 47. Jaka polska rzeka stała się w XVI wieku głównym szlakiem transportowym, którym spławiano zboże do Gdańska? Wisła. Odzyskanie Pomorza Gdańskiego. II pokój toruński rok. Egzekucja praw i dóbr. Wojsko kwarciane. Królewszczyzny. Ruch egzekucyjny. Podskarbi. Hetmana.

7 50. Jak nazywamy dźwig portowy, służący do przeładunku towarów oraz do stawiania żagli na statkach? 49. Jakie miasto stało się w XVI wieku głównym portem handlowym Polski? 52. Jak nazywano duże prywatne gospodarstwa rolne należące do szlachty? 51. Jak nazywano budynki, w których magazynowano zboże? 54. Opłata w pieniądzu pobierana od chłopów za dzierżawienie ziemi to W postanowieniu, którego z przywilejów uzyskała szlachta zgodę na wykup majątków należących do sołtysów? 56. Jak nazywał się profesor Akademii Krakowskiej domagający się w XV wieku równości praw wszystkich ludzi? 55. Praca chłopów na rzecz pana w zamian za dzierżawę ziemi to... Pańszczyzna. Jan z Ludziska. W przywileju warckim w 1423 roku. Czynsz. Spichlerze. Folwarki. Gdańsk. Żuraw.

8 58. Jakie cztery miasta należały do najważniejszych w Polsce w XVI wieku? 57. Jak nazywał się odłam protestantów, który uwalniał podległych im chłopów z poddaństwa? 60. Kiedy i gdzie miał miejsce zjazd dynastyczny Jagiellonów i Habsburgów, podczas którego ustalono, że obie dynastie połączą się poprzez małżeństwo? 59. Jak nazywali się synowie Kazimierza Jagiellończyka, którzy zasiadali na tronie Polskim? 62. Jak nazywał się cesarz, z którym Zygmunt Stary podpisał układ w Wiedniu? 61. Podczas jakiego zjazdu dynastycznego Habsburgowie uznali postanowienia II pokoju toruńskiego? 64. Kiedy i gdzie Albrecht Hohenzollern złożył hołd lenny Zygmuntowi Staremu? 63. Jak nazywał się książę pruski, który złożył hołd lenny Zygmuntowi Staremu? Albrecht Hohenzollern. W 1525 roku, na rynku w Krakowie. Podczas zjazdu w Wiedniu. Maksymilian I Habsburg. Jan Olbracht, Aleksander Jagiellończyk, Zygmunt Stary. W 1515 roku w Wiedniu. Arianie, Bracia Polscy. Gdańsk, Poznań, Kraków, Lwów.

9 66. Kiedy i gdzie doszło do starcia wojsk ruskich z armią hetmana litewskiego Konstantego Ostrogskiego? 65. Jak nazywała się żona Zygmunta Starego, która zasłynęła z mecenatu nauki oraz sprowadzenia do Polski zwyczajów włoskich i wielu warzyw? 68. Jak nazywamy wybór nowego króla jeszcze za życia poprzedniego monarchy? 67. O jakie miasto Polacy walczyli z Moskwą na początku XVI wieku? 70. Jak nazywał się ostatni mistrz zakonu inflanckiego, który złożył hołd lenny Zygmuntowi Augustowi? 69. Od kiedy Zygmunt August sprawował samodzielne rządy? 72. Kiedy Gotard Kettler złożył Zygmuntowi Augustowi hołd lenny? 71. Jak nazywał się księstwa nadane w lenno Gotardowi Kettlerowi przez Zygmunta Augusta? Kurlandia i Semigalia. W 1561 roku. Od 1548 roku- śmierci ojca Zygmunta Starego. Gotard Kettler. Smoleńsk. Vivente rege. Bona Sforza. W 1514 roku, pod Orszą.

10 74. O jakie terytoria walczono podczas wojny o Inflanty? 73. Jak nazwano wojnę pomiędzy Carstwem Rosyjskim, Szwecją, Polską, Litwą i Danią, która trwała pomiędzy ? 76. Jaki rodzaj unii zawarto pomiędzy Polską i Litwą w Lublinie? 75. Jak zakończyła się wojna o Inflanty? 78. Czy po unii realnej Polska i Litwa miały wspólny skarb, armię i urzędy? 77. Kiedy i gdzie podpisano unię realną pomiędzy Polską i Litwą? 80. Kiedy postała Rzeczypospolita Obojga Narodów? 79. Po unii realnej Polska i Litwa miały wspólny sejm, senat, władcę, politykę zagraniczną i monetę? Tak. W 1569 roku, w wyniku postanowień unii w Lublinie. W 1569 roku w Lublinie. Nie. Pokojem w 1570 roku: Szwecja otrzymała Estonię, Dania- wyspy na Morzu Bałtyckim, Rzeczypospolitanajwiększą część Inflant z Rygą. Realną. I wojna północna, wojna siedmioletnia. Inflanty.

11 82. Postanowienia, której z unii zakładały włączenie do Korony Prus Królewskich oraz województwa na Ukrainie: (podlaskie, wołyńskie, kijowskie i 81. Który władca doprowadził do podpisania unii lubelskiej. 84. Jaki tytuł nosi kodeks w którym spisano przywileje i ustawy poszczególnych cechów miasta Krakowa? 83. Jaki wiek w dziejach Polski uznajemy za złoty? 86. Na jakich poziomach przebiegała nauka w Polsce w XVI wieku? 85. Z których krajów Europy Polacy czerpali najwięcej w XVI wieku? 88. Kto opracował teorię heliocentryczną? 87. Wymień trzy miasta, w których w XVI wieku w Polsce mieliśmy akademie? Kraków, Zamość, Wilno. Mikołaj Kopernik. Francji i Włoch. Szkoły parafialne, gimnazja, akademie. Wiek XVI. Baltazara Behema. Zygmunt August. Unii w Lublinie.

12 90. Jaka teoria zakładała, że środkiem wszechświata jest Słońce, a nie jak dotychczas sądzono- Ziemia? 89. Jaki tytuł nosiło dzieło Mikołaja Kopernika? 92. Podaj tytuł dział Macieja z Miechowa? 91. Czyją pracę naukową uznaje się za pierwsze polskie dzieło geograficzne? 94. Jak nazywał się historyk, który opisał dzieje Polski do 1506 roku? 93. Jaki układ zakładał, że centrum wszechświata stanowi Ziemia, wokół której krążą inne planety oraz Słońce? 96. Jak nazywano ozdobne balustrady, osłaniające dachy i wieńczące budowle? 95. Jak nazywano ozdobne tkaniny ścienne, zakupione przez Zygmunta Augusta w celu dekoracji zamku na Wawelu? Arrasy. Attyki. Układ geocentryczny. Marcin Kromer. Macieja z Miechowa. Traktat o dwóch Sarmacjach. O obrotach sfer niebieskich. Teoria heliocentryczna.

13 98. Jakie miasto nazywamy perłą renesansowego budownictwa w Polsce? 97. Jak nazywano metalowe wykończenia umieszczane na szczytach wież? 100. Czyje to słowa: A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają. 99. Jak nazywał się najsłynniejszy poeta renesansu w Polsce, autor fraszek, trenów i pieśni? 102. Który z polskich poetów renesansowych zasłynął stworzeniem sielanek- utworów opisujących zalety wiejskiego życia? 101. Kogo nazywamy ojcem literatury polskiej? 104. Jaki tytuł nosi dzieło Andrzeja Frycza Modrzewskiego? 103. Jak nazywał się renesansowy pisarz polityczny domagający się reform w szkolnictwie? Andrzej Frycz Modrzewski. O naprawie Rzeczypospolitej. Mikołaja Reja. Szymon Szymonowic. Jan Kochanowski. Mikołaja Reja. Hełm. Zamość.

14 106. Jak nazywało się ugrupowanie polskich protestantów, słynne z rozdawania majątków, wyzwalania chłopów z poddaństwa, odmawiania udziału w wojnach? 105. Kto zasłynął jako wybitny działacz reformacji, zwolennik zjednoczenia wyznań protestanckich, twórca polskiego kościoła narodowego? 108. Wymień nazwy czterech głównych wyznań w Rzeczypospolitej Obojga Narodów Jak nazywał się najwybitniejszy teolog ariański, który przybył do Polski po prześladowaniach w Szwajcarii? 110. Kiedy i gdzie przedstawiciele protestantów polskich zawarli ugodę, której celem była obrona ich wyznań przed prześladowaniami? 109. Jakie wyznanie nie zostało dopuszczone do ugody w Sandomierzu? 112. Jaki dokument gwarantował wieczysty pokój pomiędzy katolikami a innowiercami? 111. Kiedy i gdzie podpisano akt tolerancji wyznaniowej w Polsce? 1573 roku w Warszawie. Konfederacja warszawska. Arianie, Bracia Polscy roku w Sandomierzu. Faust Socyn. Katolicy, Prawosławni, Luteranie, Kalwiniści, Arianie Jan Łaski. Arianie, Bracia Polscy.

15 114. Kiedy i gdzie założono akademię ariańską? 113. Podaj dwa określenia protestantów używane w Polsce w XVI wieku? 116. Gdzie i dzięki czyjemu patronatowi wydano pierwszy przekład Nowego Testamentu? 115. Jakie miasto w Prusach książęcych stało się ośrodkiem kultury polskiej? 118. Gdzie założono pierwsze kolegium jezuickie? 117. Kto sprowadził do Polski Jezuitów? 120. Kiedy i gdzie podpisano unię pomiędzy kościołem katolickim i prawosławnym? 119. Jak nazywał się słynny mówca jezuicki i spowiednik króla Zygmunta III Wazy? Piotr Skarga. W 1596 roku w Brześciu. Stanisław Hozjusz. W Braniewie. Królewiec. W Królewcu z inicjatywy Albrechta Hohenzollerna. Dysydenci, innowiercy. W 1602 roku w Rakowie.

16 122. Jaki władca był pomysłodawcą unii brzeskiej? 121. Jakie wyznanie powstało w wyniku unii brzeskiej? 124. Kiedy zmarł Zygmunt August? 123. Jak inaczej nazywamy unitów? 125. Jakim władcą z dynastii Jagiellonów zawdzięczamy odbudowę zamku na Wawelu? Aleksandrowi Jagiellończykowi i Zygmuntowi Staremu. Grekokatolikami. W 1572 roku. Grekokatolicy, unici. Zygmunt III Waza.