Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Busko-Zdrój na lata Paweł Walczyszyn Wrzesień 2014

Transkrypt

1 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Busko-Zdrój na lata Paweł Walczyszyn Wrzesień 2014

2 "Rozwój jest tym, co czynią jednostki i grupy społeczne, a nie tym co jest robione dla nich"

3 Miarą sukcesu dowolnego podmiotu nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego jest ilość rozwiązanych problemów. Teza ta dotyczy zarówno organizacji społecznych, jak i jednostek gospodarki, sektora prywatnego i publicznego, czy organizacji pozarządowych. Efekt, jaki wynika z przyjętych rozwiązań, uwidacznia się zaś w życiu dużych i małych społeczności, jakości ich funkcjonowania, kulturze organizacyjnej, osiągnięciach.

4 Należy zacząć od pytania czy my mamy jakiś problem?

5 Kto tworzy gminę? Osoby fizyczne: wiek, płeć Przedsiębiorstwa: mikro duże Organizacje pozarządowe: fundacje, stowarzyszenia, ułomne Grupy nieformalne Samorząd Gminny: zadania własne Samorząd Powiatowy i Wojewódzki: zadania na naszym terenie Administracja Państwowa Turyści

6 Największą barierą rozwoju cywilizacyjnego Polski jest brak kapitału społecznego, czyli zaufania pomiędzy obywatelami, pomiędzy władzą a społeczeństwem Jerzy Stępień były prezes Trybunału Konstytucyjnego

7 Czym jest zatem strategia rozwoju? To mechanizm zachowania się określonego podmiotu, ogół planowanych działań w sektorze gospodarki, zmierzających do realizacji wyznaczonych celów rozwojowych. Strategia to sposób w jaki podmiot zamierza realizować swoją misję oraz procedura osiągania sukcesu. Strategia jest potrzebna tam, gdzie pojawiają się nowe wyzwania. Dobra strategia wyprzedza czas, ale służy też natychmiastowej korekcie działania. Strategiczne planowanie polega przede wszystkim na wyeliminowaniu rozwiązań nierealnych. Każda strategia jest inna, ponieważ endoi egzogenny wkład w każdym programowanym przypadku jest inny. Celem jest stworzenie produktu, który ma konkurować na rynku, a co najważniejsze, ma być sposobem na życie dla konkretnej grupy ludzi. Takie stanowisko implikuje całość działań strategicznych, gdyż tworzymy produkt realny, a nie wyimaginowany. Strategia to źródło zasad i zbiór rozwiązań

8 Prognoza program - plan Cechy przewidywania strategicznego: 1. Strategia oznacza selekcję rozważanych problemów 2. Strategia oznacza nadawanie większego znaczenia celom aktualnym w dłuższym horyzoncie czasu 3. Spójność i sprawność działania (osiągania celów) zmiana jednego elementu systemu ma skutkować zmianą pozostałych jego elementów 4. Koncentracja na regułach nie na obrazach im patrzymy dalej w przyszłość tym większe znaczenie mają mechanizmy dostosowawcze 5. Strategia jest wyrazem aktywności struktur samorządowych Opracowanie strategii rozpoczyna proces programowania

9 Od diagnozy przez cele do realizacji Diagnoza Diagnoza strategiczna Analiza SWOT RSI Mierniki rozwoju Cele Horyzont przewidywania Wizja-misja Kierunki działań Priorytety Spójność celów i obszarów interwencji Drzewo celów Scenariusz realizacji Realizacja strategii Proces negocjacji Układ podmiotowy (partnerski) Instrumenty realizacji Monitoring i ocena

10 Misja a Wizja w Strategii Rozwoju Wizja sformułowany w sposób najbardziej zwięzły obraz rozwoju danej jednostki terytorialnej, akcentujący pożądane i najważniejsze charakterystyki jej rozwoju. Wizja jest logicznie zredagowanym streszczeniem poglądów o przyszłości. Misja - jest wyrażeniem w sposób zrozumiały i zwięzły priorytetów (obszarów priorytetowych) i nadrzędnych celów strategicznych (dalekosiężnych zamierzeń) oraz aspiracji związanych z operowaniem produktami i marką (wizerunkiem) na wyselekcjonowanych rynkach. Misja jest artykulacją metod integracji (przepis na spoiwo), interesów środowisk życia gospodarczego i społecznego będących często w sprzeczności, a współtworzących podaż danego miejsca. Misja w Strategii jest elementem, który ma wskazywać drogę rozwoju i motywować do działania. Jednocześnie integruje różne aspekty rozwoju gminy wokół jednej idei.

11 Partycypacja społeczna - układ partnerski - negocjacje Mieszkańcy Instytucje otoczenia biznesu Przedsiębiorstwa ważne z punktu rozwoju jednostki Władze samorządowe regionu Instytucje i organizacje samorządu gospodarczego Uczelnie, instytuty naukowobadawcze Układ partnerski zespół instytucji, organizacji, których decyzje modyfikują potrzeby procesów rozwoju w ramach danej jednostki terytorialnej. Dyskusja wszystkich podmiotów na temat celów, sposobów ich osiągania oraz kierunków rozwoju. Proces negocjacji przekonanie instytucji, że mają własny interes w tworzeniu strategii rozwoju.

12 rozwinięty system więzi społecznych im "tkanka" tych instytucji jest gęstsza, tym wyższy jest poziom udziału obywateli w małych czy większych sprawach życia publicznego rozwoju więzi gospodar czych więź społeczna rodzi się w instytucjach obywatelskich

13 Budowanie marki/wizerunku regionu Wysoki poziom indywidualnej i zbiorowej tożsamości lokalnej/ regionalnej oznacza gotowość do podjęcia działań na rzecz tej zbiorowości. Udział w tworzeniu wizerunku swojego miejsca zamieszkania oraz wytworzenia wspólnie własnej marki i produktu jakim stanie się dana jednostka terytorialna, ma na celu przyniesienie wymiernych korzyści w przyszłości. Image miasta jest kategorią zindywidualizowaną, nie jest stały, kształtuje się w długim przedziale czasu, jest złożony wewnętrznie, może zarówno wpływać na wzrost jak i spadek konkurencyjności miasta. Tworzony przez miasto Niepowtarzalny Atrakcyjny Wizerunek miasta Wiarygodny Aktualny Region jest sprawdzoną formą integrowania tożsamości lokalnej Prosty Tworzony pod wpływem wizerunku regionu

14 Ważne pytania Co chcemy osiągnąć, jakie wyniki? Jak tam się dostać? Kto nas tam zaprowadzi? Kiedy chcemy tam dojść? Gdzie to będzie miało miejsce? Jak się dowiemy, że już tam jesteśmy? Czego jeszcze będziemy potrzebowali jakich zasobów materialnych?

15 Dlaczego miasto/gmina powinno tworzyć swoją markę? 1. Miasta, regiony, gminy są zmuszane do współistnienia na rynku na zasadach konkurencji 2. Walory miejsca aby zostały wykorzystane i przyczyniły się do realizacji lokalnych celów muszą zostać zaprezentowane 3. Produktem jest w tym wypadku lokalna oferta stworzona z dostępnych i możliwych do zaoferowania zasobów miasta Należy zadać sobie pytanie: Jakie chcesz aby było twoje Miasto/Gmina?

16 STRATEGIA dla obszaru: 1. Rozwiązuje realny problem 2. Ma lidera/liderów i zespół międzysektorowy do zarządzania 3. Jest inna i wzbudza zainteresowanie 4. Pokazuje kierunek działań postawmy na coś 5. Buduje wizerunek 6. Angażuje zasoby obszaru 7.

17 STRUKTURA STRATEGII ROZWOJU MIASTA I GMINY BUSKO ZDRÓJ NA LATA

18 Mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia czyli analiza SWOT Miasta i Gminy Busko-Zdrój

19 MOCNE STRONY Czyste środowisko, walory przyrodnicze i krajobrazowe mikroklimat sprzyjający funkcji uzdrowiskowej. Doświadczenie UMiG oraz różnych podmiotów z terenu gminy w zakresie pozyskiwania środków zewnętrznych. Nowoczesna oczyszczalnia ścieków komunalnych. Obiekty dziedzictwa kulturowego na terenie gminy jak i w jej otoczeniu. Potencjał gospodarczy Al. Adama Mickiewicza i terenów przyległych. Rozwinięta sieć placówek opieki zdrowotnej. Stopa bezrobocia niższa od średniej w Polsce i w województwie świętokrzyskim. Ponadregionalne i rozpoznawalne wydarzenia kulturalne organizowane na terenie gminy. Tradycje uzdrowiskowe od roku Wykwalifikowana kadra pracowników medycznych z długoletnim stażem pracy w uzdrowiskach. Wysoka specjalizacja, rozpoznawalność i jakość świadczonych usług uzdrowiskowych. Wysoki stopień zwodociągowania i skanalizowania gminy. Zasoby naturalne wód leczniczych. Różne formy partnerstw sektora społecznego, gospodarczego i publicznego na terenie gminy. Atrakcyjność inwestycyjna miasta w obszarze przedsięwzięć prozdrowotnych. Rocznie kuracjusze korzystają z około miliona osobo/noclegów na terenie gminy.

20 SŁABE STRONY Słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna, okołoturystyczna. Niedostosowana do potrzeb mieszkańców i turystów infrastruktura sportowa. Zbyt mała liczba nowo powstających przedsiębiorstw. Niedostosowana do wzrastającej liczby podmiotów uzdrowiskowych gospodarka wodno-ściekowa w zakresie wód pokąpielowych. Słaba oferta możliwości skorzystania przez kuracjuszy z usług rekreacyjnych i rozrywkowych na terenie gminy. Słabo rozwinięte powiązanie gospodarcze, społeczne i przestrzenne części uzdrowiskowej z pozostałym obszarem miasta i gminy. Słabo rozwinięty system wewnętrznej i zewnętrznej informacji turystycznej. Słabe skomunikowanie publicznymi środkami transportu na obszarze miasta Busko-Zdrój oraz z miejscowościami z terenu gminy. Słabe wykorzystanie technik informacyjno - komunikacyjnych (TIK) w instytucjach publicznych. Mała ilość unikatowych obiektów lub budowli kształtujących wizerunek gminy. Niedostosowany system organizacji oraz zbyt mała liczba miejsc parkingowych na terenie miasta. Niedostateczna świadomość ekologiczna mieszkańców. Niewystarczający system monitoringu miejsc publicznych na terenie miasta. Słaby wizerunek turystyczny Buska-Zdrój. Niewystarczający obszar dystrybucji regionalnej wody mineralnej Buskowianka.

21 SZANSE Moda i świadomość wśród ludzi potrzeby prowadzenia zdrowego trybu życia. Wydłużająca się średnia długość życia oraz wzrost średniego wieku mieszkańców Polski i Europy. Wskazanie turystyki zdrowotnej i prozdrowotnej jako inteligentnej specjalizacji regionu, a obszaru uzdrowiskowego jako obszaru strategicznej interwencji w opracowanym na lata RPOWŚ. Opłacalność wykorzystania zielonej energii jako sposobu na ograniczanie niskiej emisji. Rosnące zainteresowanie ekologicznymi, naturalnymi i regionalnymi produktami.

22 ZAGROŻENIA Odkrycie złóż wód siarczkowych w innych rejonach Polski i ich wykorzystanie do celów leczniczych. Utrata statusu gminy uzdrowiskowej ze względu na niespełnienie wymagań środowiskowych. Depopulacja mieszkańców regionu.

23 Struktura Strategii Na podstawie analizy SWOT zostały określone główne kierunki rozwoju. Sformułowana została wizja, misja, cele główne, cele szczegółowe, priorytety działań którym przyporządkowano zadania do realizacji. WIZJA Misja Cele główne Cele szczegółowe Działania priorytetowe Zadania

24 Cele i założenia Wizja 2025 Gmina Busko-Zdrój uzdrowiskiem atrakcyjnym turystycznie, z wysokospecjalistycznymi usługami zdrowotnymi i prozdrowotnymi, zintegrowanym dążeniem do zaspokajania potrzeb mieszkańców, ochroną dziedzictwa kultury i środowiska naturalnego oraz dbałością o tradycję przyrodolecznictwa. Misja Tworzenie możliwości do aktywności społecznej i gospodarczej dla rozwoju funkcji uzdrowiskowej i turystycznej Gminy Busko-Zdrój, przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska naturalnego i kulturowego, zapewnia wysoką jakości życia mieszkańców.

25 Cele główne i szczegółowe Cel główny 1. Gmina Busko - Zdrój liderem turystyki zdrowotnej. 1. Cel szczegółowy 1.1: Busko - Zdrój jako gmina uzdrowiskowa marką rozpoznawalną na mapie Europy. 2. Cel szczegółowy 1.2: Rozwój turystyki opartej na zasobach środowiska naturalnego. 3. Cel szczegółowy 1.3: Wykorzystanie potencjału kulturowego regionu. Cel główny 2 Busko Zdrój gminą możliwości - zaspokajającą potrzeby społeczne i gospodarcze 1. Cel szczegółowy 2.1 Wzrost przedsiębiorczości i aktywności społecznej. 2. Cel szczegółowy 2.2 Wzrost atrakcyjności warunków do zamieszkania.

26 Cele szczegółowe i działania priorytetowe Cel szczegółowy 1.1: Busko - Zdrój jako gmina uzdrowiskowa marką rozpoznawalną na mapie Europy. Działanie priorytetowe Efektywne wykorzystanie surowców naturalnych do rozwoju przyrodolecznictwa. Działanie priorytetowe Ochrona środowiska naturalnego i ograniczenie emisji zanieczyszczeń. Działanie priorytetowe Rozwój usług zdrowotnych i prozdrowotnych opartych na nowych technologiach i innowacyjnych metodach w zakresie rehabilitacji i odnowy biologicznej. Działanie priorytetowe Organizacja systemu kształcenia i szkoleń w zakresie usług zdrowotnych i prozdrowotnych.

27 Cel szczegółowy 1.2: Rozwój turystyki opartej na zasobach środowiska naturalnego. Działanie priorytetowe Tworzenie infrastruktury rekreacyjnej wykorzystującej zasoby środowiska naturalnego. Działanie priorytetowe Organizacja przemysłu turystycznego opartego na funkcji uzdrowiskowej gminy.

28 Cel szczegółowy 1.3: Wykorzystanie potencjału kulturowego regionu. Działanie priorytetowe Organizowanie prestiżowych przedsięwzięć kulturalnych i artystycznych o różnym profilu i zasięgu. Działanie priorytetowe Aktywizacja i integracja społeczności lokalnej wokół dziedzictwa kulturowego regionu.

29 Cel szczegółowy 2.1 Wzrost przedsiębiorczości i aktywności społecznej. Działanie priorytetowe Wspieranie inicjatyw i partnerstw na rzecz aktywizacji społecznej i gospodarczej regionu. Działanie priorytetowe Tworzenie warunków do rozwoju aktywności gospodarczej. Działanie priorytetowe Rozwój sektora ekonomii społecznej.

30 Cel szczegółowy 2.2 Wzrost atrakcyjności warunków do zamieszkania Działanie priorytetowe Zwiększanie dostępności oraz podnoszenie jakości oferowanych usług publicznych. Działanie priorytetowe Rozwój usług zaspokajających potrzeby wyższego rzędu. Działanie priorytetowe Kształtowanie estetycznej i funkcjonalnej przestrzeni publicznej

31 Proponowane zadania w ramach opracowywanej Strategii Rozwoju Udokumentowanie wpływu wód mineralnych oraz borowiny na zdrowie człowieka ocena właściwości zasobów wodnych oraz złóż borowiny do celów leczniczych. Wspieranie działań w zakresie zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych w przyrodolecznictwie. Wdrożenie innowacyjnych metod ograniczających zużycie wód leczniczych. Zadania: Rozbudowa i modernizacja systemu wodno-kanalizacyjnego, szczególnie w zakresie odprowadzania i unieszkodliwiania wód pokąpielowych powstających w obiektach uzdrowiskowych. Wspieranie modernizacji lokalnych kotłowni oraz osiedlowych i zakładowych systemów grzewczych. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej. Dokonanie aktualizacji operatu uzdrowiskowego w części dotyczącej zagrożeń ekologicznych związanych z odprowadzaniem wód pokąpielowych. Wprowadzenie niskoemisyjnego transportu miejskiego. Wsparcie budowy południowej obwodnicy miasta Busko-Zdrój. Wsparcie rozbudowy drogi 73 element strategicznego połączenia Buska-Zdroju z miastem Kielce. Uporządkowanie systemu sieci kanalizacji deszczowej w obszarze strefy ochrony uzdrowiskowej A i B. Wspieranie przedsięwzięć wykorzystujących energię słoneczną do produkcji energii elektrycznej na własne potrzeby. Wspieranie działań w zakresie innowacyjnych metod wykorzystania zasobów naturalnych w zakresie usług zdrowotnych i prozdrowotnych.

32 Zadania c.d. Stymulowanie rozwoju przedsiębiorczości w zakresie usług zdrowotnych i prozdrowotnych w tym usług rehabilitacyjnych i odnowy biologicznej. Digitalizacja systemu obsługi pacjentów, w tym karty pacjenta w placówkach uzdrowiskowych. Podnoszenie świadomości i wrażliwości ekologicznej, promowanie zdrowego trybu życia wśród mieszkańców gminy (m.in. poprzez kampanię informacyjno-edukacyjną). Utworzenie w Busku-Zdroju oddziału szkoły wyższej o specjalnościach związanych z funkcją uzdrowiskową, np. rehabilitacji i balneologii. Utworzenie Parku rekreacji i wypoczynku na terenie Małpiego Gaju. Renturyzacja cieku wodnego Maskalis oraz oczek wodnych w widłach Rowu od Buska, wykorzystanie ich do celów turystycznych. Budowa tężni w strefie A obszaru ochrony uzdrowiskowej. Budowa pijalni w strefie A obszaru ochrony uzdrowiskowej. Tworzenie sieci tras rowerowych, ścieżek edukacyjnych i szlaków turystycznych łączących obiekty sanatoryjne z obiektami o szczególnym charakterze zabytkowo - przyrodniczym. Uruchomienie systemu rowerów miejskich. Wykonanie odwiertu i budowa otwartych basenów termalnych. Budowa otwartych basenów mineralnych. Powstanie rodzinnego tematycznego Parku Edukacji i Rozrywki Parku Zdrowia Adaptacja nieużytków miejskich (pustostanów) - na cele związane z obsługą kuracjuszy i turystów. Zorganizowanie spójnego systemu parkowania w strefie A i B ochrony uzdrowiskowej. Zmiana lokalizacji zakładu produkującego wodę źródlaną Buskowianka.

33 Zadania c.d. Organizowanie i prowadzenie szkoleń z zakresu obsługi ruchu turystycznego. Budowa pola golfowego na terenie Gminy. Budowanie oferty turystycznej powiązanej z wizerunkiem Gór Świętokrzyskich. Inicjowanie współpracy branży turystycznej i okołoturystycznej. Wprowadzenie technologii informacyjno-komunikacyjnych w turystyce. Organizacja imprez artystycznych nawiązujących do tradycji uzdrowiskowej regionu Buska -Zdroju. Wzbogacenie repertuaru imprez kulturalnych, tak by stanowiły one wspólnie wizytówkę miasta. Renowacja obiektów wartościach architektonicznych i o znaczeniu historycznym. Wspieranie inicjatyw lokalnych o charakterze kulturowym. Wspieranie sektora społecznego w organizacji wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych na terenie Gminy. Wdrożenie spójnego systemu oznakowania turystycznego. Wspieranie organizacji prowadzących działalność turystyczną. Wspieranie działań zmierzających do tworzenia partnerstw na rzecz aktywizacji gospodarczej. Opracowanie i realizacja planu zmian funkcjonalnych i aktywizacji obszaru pomiędzy strefą A i B ochrony uzdrowiskowej. Utworzenie Inkubatora Przedsiębiorczości. Popularyzacja wiedzy na temat produktów lokalnych i regionalnych. Organizacja regularnych spotkań między przedsiębiorcami, samorządem i organizacjami pozarządowymi w celu wypracowania wspólnej polityki tworzenia sieci usług związanych z branżą turystyczno - uzdrowiskową.

34 Tworzenie terenów inwestycyjnych. Utworzenie Inkubatora Aktywności Społecznej. Zadania c.d. Wspieranie działalności organizacji pozarządowych działających na rzecz społeczności lokalnej. Organizacja spotkań między organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorcami oraz mieszkańcami w celu wymiany poglądów i tworzenia wspólnych pomysłów. Zwiększenie zakresu monitoringu miejsc publicznych. Przeprowadzenie remontów i modernizacji zasobów mieszkaniowych, dostosowanie do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych. Utworzenie społecznego Domu Pomocy Dziennej dla osób starszych. Utworzenie terenów inwestycyjnych pod budownictwo wielorodzinne dla osób starszych. Powstanie parkingów osiedlowych. Powstanie hospicjum. Powstanie mieszkań socjalnych. Tworzenie prozdrowotnej przestrzeni publicznej. Organizowanie wydarzeń/szkoleń w zakresie edukacji ekologicznej, zdrowego trybu życia oraz technologii informacyjno komunikacyjnych. Realizacja programów profilaktycznych. Realizacja programów społecznych na rzecz osób wykluczonych społecznie oraz dotyczących włączenia społecznego. Utworzenie stanowiska ogrodnika miejskiego. Likwidacja barier architektoniczno - urbanistycznych w mieście. Opracowanie wytycznych w zakresie wizerunku elementów przestrzeni publicznej. Stworzenie programu estetyzacji przestrzeni miejskiej.

35 Dotychczas jeszcze nigdy planowanie nie było tak ważne przy ubieganiu się o dotacje na rozwój regionu Inwentaryzacja, Edukacja, Partnerstwo, Planowanie, Działanie DZIĘKUJE ZA UWAGĘ Paweł Walczyszyn tel Kielce, u. Targowa 18/609 pawelwalczyszyn@inicjatywalokalna.pl