TEORIA KATEGORII PEIRCE A
|
|
- Elżbieta Barańska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Leszek Wroński Uniwersytet Jagielloński TEORIA KATEGORII PEIRCE A Każdy student filozofii zetknął się zapewne z teoriami kategorii Arystotelesa i Kanta. Zaś niewielu chyba wie o istnieniu teorii kategorii Peirce a. Głównym celem tego krótkiego wystąpienia jest przedstawienie owej teorii i nawiązanie do filozofii Kanta. Peirce był myślicielem piszącym w sposób bardzo zawiły i nie dającym czytelnikowi zbyt dużej liczby przykładów; w dodatku niewiele publikował (tekst, w którym mowa o Nowej liście kategorii jest wyjątkiem), przez co ktoś chcący poznać jego poglądy filozoficzne zmuszony jest często do czytania notatek, co do spójności i niesprzeczności których nie należy mieć złudzeń. Wydaje mi się jednak, że każdy, kto zadał sobie trud przebrnięcia przez jakiś tekst tego filozofa, nawet jeśli niezbyt dużo udało mu się zrozumieć, ma poczucie, iż Peirce był umysłem wielce nietrywialnym i jego poglądy warto chociaż spróbować przedstawić w zrozumiałej formie. Czym dla Peirce a jest poznanie? Powiedzmy od razu: przejściem od substancji do bytu. Gdy uda nam się wyjaśnić to stwierdzenie, zobaczymy, czym mają być peirce owe kategorie i gdzie ich należy szukać. Czym jest substancja? Jednym ze znaczeń tego słowa jest obecność {w ogóle}. Peirce owi chodzi o coś maksymalnie nieokreślonego, o czym wiadomo tylko tyle, że się jawi. Ale dlaczego poznanie ma być przejściem od substancji do bytu? Otóż ma ono być sprowadzeniem wielości wrażeń zmysłowych do jedności. Jedność owa to jedność sądu logicznego. W tym zaś zawsze występuje słowo jest, implikujące pojęcie bytu. Sprowadzanie wielości wrażeń do jedności ma miejsce dzięki pojęciom. Widać, że wśród pojęć istnieje pewna stopniowalność pewne pojęcia mogą służyć do sprowadzenia do jedności wielości powstałej po wcześniejszym zastosowaniu innych pojęć. Według Peirce a pojęcia możemy podzielić na zasadne i bezzasadne. Pojęcie jest bezzasadne, jeśli bez jego pomocy nie da się zredukować treści świadomości do jedności. Autor nie pisze jednak nigdzie, skąd może być kiedykolwiek wiadomo, że się tego nie da zrobić być może należy więc przyjąć koncepcję, zgodnie z którą rożne umysły w zależności od umiejętności przetwarzania treści mogą mieć różne zestawy pojęć. Są to jednak rozważania poboczne i nie będę się tu nimi szerzej zajmował.
2 Zatem więc, gdy stwierdzamy Stół jest zielony, dokonujemy przejścia od substancji czegoś całkowicie nieokreślonego, jawiącego się do bytu: Stołu, który jest zielony. Pewną wielość treści świadomości sprowadziliśmy do jedności bytu. Musiało się to stać dzięki jakimś pojęciom. Zadaniem naszym będzie odkrycie, jakie pojęcia są tu konieczne. Najpierw musimy jednak przedstawić pewną specyficzną operację myślową, którą opisał Peirce. [używam terminów wprowadzonych przez tłumacza Andrzeja Nowaka] Jest to odrywanie (precision, abstraction) rozdzielenie w myśli, które wynika ze skupienia uwagi na jednym elemencie, przy pominięciu innego. Operację tę należy odróżniać od dwóch innych rozłączenia (dissociation) i przeciwstawienia (discrimination). Za pomocą każdego z tych trzech działań dokonuje się pewnego rozdzielenia w myśli różnica polega na jego sile. Najsilniejszym rozdzieleniem ma być rozłączenie uświadomienie sobie jednej rzeczy bez koniecznego, równoczesnego uświadamiania sobie innej. Najsłabszym zaś przeciwstawienie rozgraniczenie wyłącznie znaczeniowe, dotyczące jedynie sensu terminów. O odrywaniu operacji, która będzie ważna podczas poszukiwania kategorii Peirce mówi tylko tyle, że jest to rozdzielenie silniejsze niż przeciwstawienie, ale słabsze niż rozłączenie, a następnie podaje przykłady, które można ująć w takiej oto tabeli, gdzie + oznacza możliwość wykonania danego działania: przeciwstawienie odrywanie rozłączenie czerwień / błękit przestrzeń / barwa barwa / przestrzeń czerwień / barwa Te trzy operacje domagają się chyba nieco bogatszego wyjaśnienia. Sytuacji nie poprawia fakt, iż w polskim wydaniu Pism Semiotycznych Peirce a do artykułu o kategoriach został dołączony przypis (jako przypis samego autora), w którym czytamy Wątpliwe, by osoba ślepa mogła oddzielić przestrzeń od barwy w sensie rozłączenia, a jeśli już, to na pewno z wielką trudnością.{s. 195} Takie rozdzielenie jest w głównym tekście wykluczone. Jednak jako, że owego przypisu nie ma np. w amerykańskim wydaniu wyboru The Essential Peirce, proponuję o nim zapomnieć. Z tabeli widać, że odrywanie nie jest działaniem przemiennym. Dlaczego mogę oderwać przestrzeń od barwy? Ponieważ mogę wyobrazić sobie bezbarwną przestrzeń. Ale dlaczego nie mogę wobec tego rozłączyć przestrzeni i barwy? Zapewne dlatego, że przy
3 rozważaniu przestrzeni muszę wziąć pod uwagę pojęcie barwy, nawet jeśli jedynie w tym celu, by stwierdzić, że przestrzeń jest bezbarwna. W podanym przez Peirce a przypadku rozłączenia faktycznie jest inaczej mogę pojmować czerwień w ogóle nie rozważając przy tym błękitu (przykład został chyba specjalnie tak dobrany, by były to barwy podstawowe). Wydaje mi się więc, że różnice między tymi trzema operacjami najlepiej można wytłumaczyć właśnie przy użyciu pojęcia zaniedbania bądź pominięcia. Załóżmy, że równocześnie pojmujemy pojęcia A i B. Chcemy dokonać myślowego rozdzielenia i rozważyć samo A. Jeśli niczego w A nie musieliśmy zaniedbać (to przypadek czerwieni i błękitu) było to rozłączenie. Jeśli wystarczyło zaniedbanie części A (np. pojęcie bezbarwnej przestrzeni) było to oderwanie. Jeśli zaś nie wystarczy nawet największe pominięcie (według Peirce a nie da się np. pojąć nieprzestrzennej barwy czyli abstrahując od przestrzeni, tracimy z oczu (umyka nam) pojęcie barwy), możliwe jest tylko przeciwstawienie. Został czwarty przypadek taki, w którym niemożliwa jest nawet ta trzecia operacja. Chodzi tu chyba o te sytuacje, w których każde A jest B tak, jak każda czerwień jest barwą. Mamy więc już lepsze lub gorsze rozeznanie w tym, o co chodzi w operacji odrywania. Zauważyliśmy już wcześniej, że w poznaniu przechodzimy od substancji do bytu. Zadajemy pytanie: od jakiego pojęcia zostało oderwane pojęcie bytu? A ono z kolei od jakiego? Innymi słowy, poszukujemy ciągu pojęć pośrednich między bytem i substancją. Właśnie te pojęcia (oraz same pojęcia substancji i bytu) Peirce chce nazywać kategoriami. Rozważmy więc jakiś wynik poznania sąd wyrażony zdaniem Stół jest zielony. Pojęcie bytu łączy tu pojęcie substancji z pojęciem zieleni czyli pewnej jakości. Jednoczenie tych dwóch pojęć (substancji i jakości) jest właśnie funkcją pojęcia bytu zatem pierwszym pojęciem, które napotykamy na naszej drodze, jest jakość. Jaki warunek musiał zostać spełniony, by mogło dojść do takiego właśnie zjednoczenia substancji i jakości? Zwróćmy uwagę, że Peirce w wielu swoich tekstach pisze, iż nie korzysta z introspekcji, starając się nie wyciągać wniosków z subiektywnych elementów świadomości. Nie może więc po prostu stwierdzić, że jakość jest dana we wrażeniu (cokolwiek miałoby to znaczyć). Musi spojrzeć na sprawę od innej strony. Zarówno jakość, jak i substancja są pojęciami, przy czym substancja jest pojęciem bardziej bezpośrednim. Otóż żeby mogło dojść do zjednoczenia, o którym mowa, musi zostać wpierw przesądzona sama stosowalność owej jakości do danej substancji. By to ocenić należy rozważyć ową jakość abstrakcyjnie, bez związku z danym przedmiotem. W naszym przypadku byłaby to czysta jakość zieleni. Potrzebujemy takich czystych abstrakcji jeszcze z innego powodu niczego nie pojmujemy w izolacji, ale zawsze w pewnym powiązaniu. Powiązanie zaś możliwe jest tylko pod jakimś względem czyli właśnie
4 abstrakcją. Pojmujemy przedmioty jako posiadające cechy (tu: stół jako zielony) właśnie dzięki odniesieniu do takiej czystej abstrakcji (tu: zieleni). Powiedzieliśmy, że jakość nie może być poznawana w izolacji, ale tylko jako odmienna lub podobna do innej jakości (tu Peirce powołuje się na ustalenia psychologii empirycznej). Nie możemy mieć zatem danej żadnej jakości nie mając zarazem danej jej relacji do innej jakości. W naszym przypadku chodziłoby zapewne o zieleń np. trawy. Drugim pojęciem, które napotykamy jest więc relacja i połączone z nią odniesienie do korelatu. Jeżeli jednak poznajemy jakości jako podobne lub odmienne od siebie pod pewnymi względami, dokonujemy porównania. A w każdym porównaniu, poza obiektami porównywanymi, musi być obiekt trzeci w filozofii Peirce a kluczowy zwany interpretantem. On to decyduje właśnie, z uwagi na co dokonujemy porównania i powoduje, że obiekt A traktujemy jako reprezentację obiektu B. Zatem porównując zieleń trawy i zieleń stołu możemy np. uznać, że jedna jest ciemniejsza od drugiej albo, że zieleń trawy jest bardziej podobna do koloru sałaty, którą jedliśmy wczoraj od zieleni stołu. W obu przypadkach powstaną różne triady. Wcale nie jest jasne, dlaczego we wszelkich tego typu przypadkach jeden obiekt jest zawsze pojmowany jako reprezentacja drugiego. Peirce pisze jednak, iż sens pojęcia reprezentacji jest bardzo szeroki i nie próbuje go definiować. Trzecim więc pojęciem na naszej drodze do substancji jest reprezentacja i związane z nią odniesienie do interpretantu. Poprzednie dwa pojęcia nie sprowadzały wielości zawartej w pojęciu substancji do jedności, a jedynie były dodawane do pojęcia substancji. Odniesienie do interpretantu pojawia się jednak właśnie z powodu istnienia wielości wrażeń i potrzeby ich wspólnego ujęcia to jest właśnie owo jednoczące pojęcie. Zatem nie mamy już po co szukać dalej to ostatnie pojęcie na drodze do substancji. Wydaje mi się, że nie od rzeczy będzie powtórzyć powyższy wywód nieco innymi słowami. Oto więc skrótowy opis powyższej dedukcji (choć Peirce nie używa tu tego słowa) kategorii: Sąd to dokonane przez pojęcie bytu połączenie pojęcia substancji i pojęcia jakości. By do danej substancji można było dołączyć daną jakość, konieczne jest pewne odniesienie do podstawy. Jakość nie może zaś istnieć sama musi docierać do nas wiele jakości, by którąś z nich dało się wyróżnić. Jest to możliwe dzięki ich porównaniu połączeniu jakości w pewne relacje. W pojęciu każdej relacji zawarte jest odniesienie do korelatu. Jednak porównanie dwóch rzeczy nie jest możliwe bez trzeciego elementu, który sprawia, że jedna rzecz jest postrzegana jako reprezentacja drugiej. Tym, co uzasadnia pojęcie interpretantu jest mnogość wrażeń zmysłowych (pojęcie to nie miałoby sensu, gdyby dostępne
5 było tylko 1 doświadczenie). Funkcją interpretantu jest właśnie jednoczenie tej wielości, jest to zatem w naszej drodze od bytu do substancji pojęcie ostatnie. Do czego jest tu potrzebna operacja odrywania? Gdy pojmujemy byt, czynimy to w oderwaniu od odniesienia do podstawy. To z kolei możemy oderwać od odniesienia do korelatu, a to od odniesienia do interpretantu. Mamy więc w koncepcji Peirce a 5 kategorii: Byt, jakość, relację, reprezentację i substancję. Trzy wewnętrzne można też określić mianem akcydensów i nazwać odniesieniem do podstawy, odniesieniem do korelatu i odniesieniem do interpretantu. Poszukajmy związków koncepcji Peirce a z filozofią Kanta. Najpierw musimy przejść do kwestii, do której z konieczności dochodzi się przy czytaniu chyba wszystkich tekstów Peirce a: triadyczności. Wszelkie ważne pojęcia u tego autora ułożone są w triady. W ogólności, triada składa się z Pierwszego, Drugiego i Trzeciego elementu. Oto, jak w Liście do Lady Welby Peirce opisuje te pojęcia: Pierwsze (wł. bycie pierwszym w oryginale jest firstness, a nie first ) jest sposobem istnienia tego, co jest, jakie jest, bezwzględnie i bez związku z czymkolwiek innym. Drugie jest sposobem istnienia tego, co jest, jakie jest, ze względu na jakieś drugie, lecz niezależnie od jakiegokolwiek trzeciego. Trzecie jest sposobem istnienia tego, co jest, jakie jest, sprawiając, że drugie i trzecie wchodzą we wzajemny związek Trudno zarzucić tym definicjom nadmierną jasność. Rozważmy jednak przykłady owych pojęć. Znak jako triada składa się ze środka przekazu (reprezentamenu) (to Pierwsze triady, które samo jest często zwane znakiem), przedmiotu (Drugie) oraz interpretantu (Trzecie) czegoś, co sprawia, iż Pierwsze właśnie w dany sposób odnosi się do Drugiego. Interpretantem mogą być bardzo różne rzeczy np. myśli bądź osoby. Dla rozjaśnienia sensu triadyczności znaku rozważmy poniższy, nieco wyidealizowany przykład: niech Pierwszym triady będzie wypowiedź ser. Jeżeli interpretantem będzie Polak, uzna, iż owa wypowiedź odnosi się do pewnego produktu nabiałowego. Anglik powie zaś, że odniesiono się do jakiegoś dżentelmena z tytułem szlacheckim. Zatem bez interpretantu mamy tylko słowo i przedmiot wszelkie znaczenie pojawia się dopiero wraz z Trzecim. Inna triada to możliwość, egzystencja oraz prawo. Kolejna znana chyba wszystkim studentom zawiera znak ikoniczny, wskaźnikowy oraz symbol. Jeszcze inna zawiera jakość
6 będącą znakiem (qualisignum), rzecz będącą znakiem (sinsignum) oraz prawo będące znakiem (legisignum). Zaś w omawianym powyżej artykule o kategoriach będącym jednym z pierwszych tekstów opublikowanych przez Peirce a triadę stanowią trzy akcydensy: Pierwszym jest jakość, Drugim relacja, a Trzecim reprezentacja. Widać, że triada możliwość egzystencja prawo odpowiada jednej z triad kategorii Kanta: mianowicie kategoriom modalności. Nie jest pewne, czy pojęcia Pierwszego, Drugiego i Trzeciego odpowiadają poszczególnym elementom również pozostałych kantowskich triad (jak chciałby Peirce). Przynajmniej w wypadku kategorii jakości (realność, przeczenie, ograniczenie) i stosunku (przysługiwanie czemuś i bycie podmiotem czegoś, przyczyna i skutek, wzajemne doznawanie) jest to mocno wątpliwe. Wydaje mi się, że powiązania z filozofią Kanta można szukać jeszcze w innym miejscu. W wydaniu A Krytyki Czystego Rozumu autor starał się wyraźnie zwrócić uwagę na trzy syntezy, które są warunkiem poznania (w wydaniu B podział jest, moim zdaniem, mniej jasny). Są to: synteza ujmowania w naoczności, odtwarzania w wyobraźni i rozpoznawania w pojęciu. Przedmiot konstytuowany jest właśnie dzięki zajściu tych trzech syntez. W naoczności daną mamy pewną różnorodność. Pierwsza synteza zajmuje się jednoczeniem tej różnorodności. Na tym etapie nie wiemy zupełnie, czym jest to, cośmy ujęli. Druga synteza również nam tego nie powie umożliwia ona jedynie kopiowanie przedstawień tak, by nie umykały rozumowi. Językiem Peirce a można by powiedzieć, że w wyniku działania drugiej syntezy powstaje diada przedstawienie pierwotne kopia. Jak u Peirce a wszelkie znaczenie pojawia się wraz z trzecim elementem, którym jest w tym przypadku synteza rozpoznawania w pojęciu. Dzięki niej wiemy, że nasze przedstawienie jest np. przedstawieniem stołu. Nie ma tu jednak całkowitej odpowiedniości pomiędzy kantowską i peirce owską triadą pojęć, ponieważ u tego pierwszego filozofa żadnej roli nie gra reprezentacja. Zapewne również w poglądach wielu innych filozofów można by znaleźć obiekty odpowiadające (w mniejszym bądź większym stopniu) Peirce owskim triadom. Moim celem było tu jednak możliwe jasne przedstawienie teorii kategorii Peirce a i mam nadzieję, że mi się to udało.
Tomasz Dreinert Zagadnienie "rzeczy samej w sobie" w transcendentalizmie Immanuela Kanta. Pisma Humanistyczne 3,
Tomasz Dreinert Zagadnienie "rzeczy samej w sobie" w transcendentalizmie Immanuela Kanta Pisma Humanistyczne 3, 137-143 2001 Tomasz D reinert ZAGADNIENIE RZECZY SAMEJ W SOBIE W TRANSCENDENTALIZMIE IMMANUELA
Bardziej szczegółowoFilozofia, Germanistyka, Wykład IX - Immanuel Kant
Filozofia, Germanistyka, Wykład IX - Immanuel Kant 2011-10-01 Plan wykładu 1 Immanuel Kant - uwagi biograficzne 2 3 4 5 6 7 Immanuel Kant (1724-1804) Rysunek: Immanuel Kant - niemiecki filozof, całe życie
Bardziej szczegółowoRodzaje argumentów za istnieniem Boga
Rodzaje argumentów za istnieniem Boga Podział argumentów argument ontologiczny - w tym argumencie twierdzi się, że z samego pojęcia bytu doskonałego możemy wywnioskować to, że Bóg musi istnieć. argumenty
Bardziej szczegółowoFilozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2011-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Różnice w metodzie uprawiania nauki Krytyka platońskiej teorii idei Podział
Bardziej szczegółowoGeorge Berkeley (1685-1753)
George Berkeley (1685-1753) Biskup Dublina Bezkompromisowy naukowiec i eksperymentator Niekonwencjonalny teoretyk poznania Zwalczał ateizm Propagował idee wyższego szkolnictwa w Ameryce Podstawą badań
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2012 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna EGZAMIN MATURALNY 2012 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2012 2 Egzamin maturalny z filozofii Część I (20 punktów) Zadanie 1. (0 2) Obszar standardów
Bardziej szczegółowoMETODA MEDYTACJI IGNACJAŃSKIEJ
METODA MEDYTACJI IGNACJAŃSKIEJ Zaczynamy rekolekcje ignacjańskie, inaczej mówiąc Ćwiczenia Duchowne, wg metody św. Ignacego. Ćwiczenia duchowne, jak mówi św. Ignacy to: wszelki sposób odprawiania rachunku
Bardziej szczegółowoFILOZOFOWIE UMYSŁU. Angielskie oświecenie
FILOZOFOWIE UMYSŁU Angielskie oświecenie JOHN LOCKE (1632-1704) NOWY ARYSTOTELES Locke w 1690 roku wydaje swoje podstawowe dzieło filozoficzne: En essay concerning the human understanding (Rozważania dotyczące
Bardziej szczegółowo0 + 0 = 0, = 1, = 1, = 0.
5 Kody liniowe Jak już wiemy, w celu przesłania zakodowanego tekstu dzielimy go na bloki i do każdego z bloków dodajemy tak zwane bity sprawdzające. Bity te są w ścisłej zależności z bitami informacyjnymi,
Bardziej szczegółowoGłówne problemy kognitywistyki: Reprezentacja
Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Wykład 1 Wprowadzenie do problemu reprezentacji Andrzej Klawiter http://www.amu.edu.pl/~klawiter klawiter@amu.edu.pl Pojęcie reprezentacji (1) Słowo 'reprezentacja'
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2010-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Podział nauk Arystoteles podzielił wszystkie dyscypliny wiedzy na trzy grupy:
Bardziej szczegółowoLogika i semiotyka. Znak jest Triadą... Wykład III: (Charles Sanders Peirce)
Logika i semiotyka Wykład III: Znak jest Triadą... (Charles Sanders Peirce) Charles Sanders Peirce *1839, 1914 twórca pragmaty(cy)zmu i semiotyki inspiracje: Kant, Th. Reid krytyczna filozofia zdrowego
Bardziej szczegółowoOpis wymaganych umiejętności na poszczególnych poziomach egzaminów DELF & DALF
Opis wymaganych umiejętności na poszczególnych poziomach egzaminów DELF & DALF Poziom Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstu pisanego Wypowiedź pisemna Wypowiedź ustna A1 Rozumiem proste słowa i potoczne
Bardziej szczegółowoZajęcia nr. 3 notatki
Zajęcia nr. 3 notatki 22 kwietnia 2005 1 Funkcje liczbowe wprowadzenie Istnieje nieskończenie wiele funkcji w matematyce. W dodaktu nie wszystkie są liczbowe. Rozpatruje się funkcje które pobierają argumenty
Bardziej szczegółowoWyszukiwanie binarne
Wyszukiwanie binarne Wyszukiwanie binarne to technika pozwalająca na przeszukanie jakiegoś posortowanego zbioru danych w czasie logarytmicznie zależnym od jego wielkości (co to dokładnie znaczy dowiecie
Bardziej szczegółowoLogika dla socjologów Część 4: Elementy semiotyki O pojęciach, nazwach i znakach
Logika dla socjologów Część 4: Elementy semiotyki O pojęciach, nazwach i znakach Rafał Gruszczyński Katedra Logiki Uniwersytet Mikołaja Kopernika 2011/2012 Spis treści 1 Krótkie wprowadzenie, czyli co
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Część pierwsza KRYTYKA ESTETYCZNEJ WŁADZY SĄDZENIA
SPIS TREŚCI Przedmowa tłumacza................. XI KRYTYKA WŁADZY SĄDZENIA Przedmowa do pierwszego wydania............ 3 Wstęp...................... 11 I. O podziale filozofii............... 11 II. O suwerennej
Bardziej szczegółowoMIT nr. 1 Niesłyszący czytają z ust i wszystko rozumieją.
Artykuł ten obala popularne mity na temat osób niesłyszących i języka migowego. Jest tego dużo, ale w tej części staramy się obalić te najpopularniejsze MIT nr. 1 Niesłyszący czytają z ust i wszystko rozumieją.
Bardziej szczegółowoGłówne problemy kognitywistyki: Reprezentacja
Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Wykład 1 Wprowadzenie do problemu reprezentacji Andrzej Klawiter http://www.amu.edu.pl/~klawiter klawiter@amu.edu.pl Źródło pojęcia reprezentacji Słowo 'reprezentacja'
Bardziej szczegółowoDlaczego matematyka jest wszędzie?
Festiwal Nauki. Wydział MiNI PW. 27 września 2014 Dlaczego matematyka jest wszędzie? Dlaczego świat jest matematyczny? Autor: Paweł Stacewicz (PW) Czy matematyka jest WSZĘDZIE? w życiu praktycznym nie
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI DO DZIAŁU:
Autorka: Małgorzata Kacprzykowska SCENARIUSZ LEKCJI DO DZIAŁU: Wprowadzenie do filozofii Temat (4): Dlaczego zadajemy pytania? Cele lekcji: poznanie istoty pytań filozoficznych, stawianie pytań filozoficznych,
Bardziej szczegółowoIMMANUEL KANT ETYKA DEONTOLOGICZNA
IMMANUEL KANT ETYKA DEONTOLOGICZNA PROJEKT ETYKI KANTA W POSZUKIWANIU OBIEKTYWNYCH PODSTAW ETYKI Wobec krytyki Huma Immanuel Kant stara się znaleść jakąś obiektywną podstawę dla etyki, czyli wykazać, że
Bardziej szczegółowoTwierdzenia Gödla dowody. Czy arytmetyka jest w stanie dowieść własną niesprzeczność?
Semina Nr 3 Scientiarum 2004 Twierdzenia Gödla dowody. Czy arytmetyka jest w stanie dowieść własną niesprzeczność? W tym krótkim opracowaniu chciałbym przedstawić dowody obu twierdzeń Gödla wykorzystujące
Bardziej szczegółowoMatematyka A kolokwium 26 kwietnia 2017 r., godz. 18:05 20:00. i = = i. +i sin ) = 1024(cos 5π+i sin 5π) =
Matematyka A kolokwium 6 kwietnia 7 r., godz. 8:5 : Starałem się nie popełniać błędów, ale jeśli są, będę wdzięczny za wieści o nich Mam też nadzieję, że niektórzy studenci zechcą zrozumieć poniższy tekst,
Bardziej szczegółowoETAPY PROCESU BADAWCZEGO. wg Babińskiego
ETAPY PROCESU BADAWCZEGO wg Babińskiego NA ZACHĘTĘ Ludowe porzekadło mówi: CIEKAKAWOŚĆ TO PIERWSZY STOPIEŃ DO PIEKŁA. ale BEZ CIEKAWOŚCI I CHĘCI POZNANIA NIE MA Nauki Badań Rozwoju I jeszcze kilku ciekawych
Bardziej szczegółowoEDU TALENT - serwis pomocy w pisaniu prac magisterskich i licencjackich dla studentów
Analiza filozoficzna księgi X (Iota) z Metafizyki Arystotelesa Filozofia arystotelejska zawsze była i zawsze będzie inspiracją dla kolejnych pokoleń filozofów. Zawiera ona wiele wskazówek nie tylko dla
Bardziej szczegółowo6. Zagadnienia źródła poznania I Psychologiczne zagadnienie źródła poznania
6. Zagadnienia źródła poznania I Psychologiczne zagadnienie źródła poznania Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Dwa zagadnienia źródła poznania
Bardziej szczegółowoKatarzyna Wojewoda-Buraczyńska Koncepcja multicentryczności prawa a derywacyjne argumenty systemowe. Studenckie Zeszyty Naukowe 9/13, 84-87
Katarzyna Wojewoda-Buraczyńska Koncepcja multicentryczności prawa a derywacyjne argumenty systemowe Studenckie Zeszyty Naukowe 9/13, 84-87 2006 Katarzyna Wojewoda-Buraczyńska Koncepcja multicentryczności
Bardziej szczegółowoOGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FILOZOFII XIII WIEKU
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FILOZOFII XIII WIEKU POWSTANIE UNIWERSYTETÓW Najwcześniej powstają dwa uniwersytety: Sorbona - Paryż Oxford Uniwersytety zostają zorganizowane na wzór struktury cechowej, w której
Bardziej szczegółowoWYBUCHAJĄCE KROPKI ROZDZIAŁ 1 MASZYNY
WYBUCHAJĄCE KROPKI ROZDZIAŁ 1 MASZYNY Witaj w podróży. Jest to podróż matematyczna oparta na historii mojej, Jamesa, która jednak nie wydarzyła się naprawdę. Kiedy byłem dzieckiem, wynalazłem maszynę -
Bardziej szczegółowoFunkcje wymierne. Jerzy Rutkowski. Działania dodawania i mnożenia funkcji wymiernych określa się wzorami: g h + k l g h k.
Funkcje wymierne Jerzy Rutkowski Teoria Przypomnijmy, że przez R[x] oznaczamy zbiór wszystkich wielomianów zmiennej x i o współczynnikach rzeczywistych Definicja Funkcją wymierną jednej zmiennej nazywamy
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 2 Zadanie 1. (0 4) Obszar standardów Opis wymagań Znajomość i rozumienie
Bardziej szczegółowoSpór o poznawalność świata
ROMAN ROŻDŻEŃSKI FILOZOFIA A RZECZYWISTOŚĆ Spór o poznawalność świata Wydawnictwo WAM Kraków 2012 Spis treści Przedmowa 11 Rozdział I Myślenie filozoficzne w cieniu zwątpienia 15 1. Wprowadzenie 15 2.
Bardziej szczegółowoDialektycy i antydialektycy. Filozofia XI w.
Dialektycy i antydialektycy Filozofia XI w. Stanowiska Odrodzenie filozofii w XI w. rozpoczęło się od postawienia pytania o to, jak możemy poznać prawdy wiary. Czy możemy je w pełni zrozumieć przy pomocy
Bardziej szczegółowoLOGIKA I TEORIA ZBIORÓW
LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW Logika Logika jest nauką zajmującą się zdaniami Z punktu widzenia logiki istotne jest, czy dane zdanie jest prawdziwe, czy nie Nie jest natomiast istotne o czym to zdanie mówi Definicja
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY Klucz punktowania odpowiedzi MAJ 2010 2 Zadanie 1. (0 2) problemów i tez z zakresu ontologii, epistemologii,
Bardziej szczegółowo10. Programowanie obiektowe w PHP5
Ogólnie definicja klasy wygląda jak w C++. Oczywiście elementy składowe klasy są zmiennymi PHP, stąd nieśmiertelne $. Warto zauważyć, że mogą one mieć wartość HHH mgr inż. Grzegorz Kraszewski TECHNOLOGIE
Bardziej szczegółowoPojęcia to. porównanie trzech sposobów ujmowania pojęć. Monika Marczak IP, UAM
Pojęcia to. porównanie trzech sposobów ujmowania pojęć Monika Marczak IP, UAM Takiego zwierzęcia nie ma?????????? Jeśli brakuje umysłowej reprezentacji pewnego fragmentu rzeczywistości, fragment ten dla
Bardziej szczegółowo3. Spór o uniwersalia. Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
3. Spór o uniwersalia Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Nieco semiotyki nazwa napis lub dźwięk pojęcie znaczenie nazwy desygnat nazwy każdy
Bardziej szczegółowoElementy filozofii i metodologii INFORMATYKI
Elementy filozofii i metodologii INFORMATYKI Filozofia INFORMATYKA Metodologia Wykład 1. Wprowadzenie. Filozofia, metodologia, informatyka Czym jest FILOZOFIA? (objaśnienie ogólne) Filozofią nazywa się
Bardziej szczegółowoP L SJ A I W WAM K 2014
P L SJ E W WAM A I K 2014 Spis treści 1. O filozofii w ogóle......................... 13 1.1. O filozofii najogólniej...................... 14 1.2. Filozofia czy historia poglądów................ 16 1.3.
Bardziej szczegółowoArgument teleologiczny
tekst Argument teleologiczny i piąta droga św. Tomasza z Akwinu Tekst piątej drogi (z celowości): Piąta Droga wywodzi się z faktu kierowania rzeczami. Stwierdzamy bowiem, że pewne rzeczy, które są pozbawione
Bardziej szczegółowoNarzędzia myślenia Słowa - wyobrażenia - pojęcia Wiesław Gdowicz
Narzędzia myślenia Słowa - wyobrażenia - pojęcia Wiesław Gdowicz Einstein nie prowadził eksperymentów. Był fizykiem teoretycznym. Zestawiał znane fakty i szczegółowe zasady i budował z nich teorie, które
Bardziej szczegółowoDalszy ciąg rachunku zdań
Dalszy ciąg rachunku zdań Wszystkie możliwe funktory jednoargumentowe p f 1 f 2 f 3 f 4 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 Wszystkie możliwe funktory dwuargumentowe p q f 1 f 2 f 3 f 4 f 5 f 6 f 7 f 8 f 9 f 10 f 11 f
Bardziej szczegółowo5. Rozważania o pojęciu wiedzy. Andrzej Wiśniewski Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
5. Rozważania o pojęciu wiedzy Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Wiedza przez znajomość [by acquaintance] i wiedza przez opis Na początek
Bardziej szczegółowoCoś przydatnego dla nowego drużynowego,
Coś przydatnego dla nowego drużynowego, czyli krótka instrukcja i pakiet dokumentów dla nowej drużyny. Autor: pwd. Monika Deja Hufiec ZHP Bytów im. Zawiszy Czarnego Czuwaj! Bardzo mi miło, że zajrzałeś/zajrzałaś
Bardziej szczegółowoto jest właśnie to, co nazywamy procesem życia, doświadczenie, mądrość, wyciąganie konsekwencji, wyciąganie wniosków.
Cześć, Jak to jest, że rzeczywistość mamy tylko jedną i czy aby na pewno tak jest? I na ile to może przydać się Tobie, na ile to może zmienić Twoją perspektywę i pomóc Tobie w osiąganiu tego do czego dążysz?
Bardziej szczegółowoWstęp do logiki. Semiotyka cd.
Wstęp do logiki Semiotyka cd. Semiotyka: język Ujęcia języka proponowane przez językoznawców i logików różnią się istotnie w wielu punktach. Z punktu widzenia logiki każdy język można scharakteryzować
Bardziej szczegółowoCIĄGI wiadomości podstawowe
1 CIĄGI wiadomości podstawowe Jak głosi definicja ciąg liczbowy to funkcja, której dziedziną są liczby naturalne dodatnie (w zadaniach oznacza się to najczęściej n 1) a wartościami tej funkcji są wszystkie
Bardziej szczegółowoTeoria miary. WPPT/Matematyka, rok II. Wykład 5
Teoria miary WPPT/Matematyka, rok II Wykład 5 Funkcje mierzalne Niech (X, F) będzie przestrzenią mierzalną i niech f : X R. Twierdzenie 1. NWSR 1. {x X : f(x) > a} F dla każdego a R 2. {x X : f(x) a} F
Bardziej szczegółowoMISTRZ I UCZEŃ * 1. Trzeba odróżnić dwa konteksty, w których mówi się o mistrzu. Pierwszy to kontekst, w którym chodzi o to, że ktoś jest mistrzem
JACEK JADACKI Uniwersytet Warszawski MISTRZ I UCZEŃ * 1. Trzeba odróżnić dwa konteksty, w których mówi się o mistrzu. Pierwszy to kontekst, w którym chodzi o to, że ktoś jest mistrzem W PEWNEJ DZIEDZINIE.
Bardziej szczegółowoDavid Hume ( )
David Hume (1711-1776) Chciał być Newtonem nauk o człowieku. Uważał, że wszystkie nauki (oprócz matematyki i logiki), również filozofia, powinny kierować się metodą eksperymentalną, opartą na doświadczeniu.
Bardziej szczegółowodomykanie relacji, relacja równoważności, rozkłady zbiorów
1 of 8 2012-03-28 17:45 Logika i teoria mnogości/wykład 5: Para uporządkowana iloczyn kartezjański relacje domykanie relacji relacja równoważności rozkłady zbiorów From Studia Informatyczne < Logika i
Bardziej szczegółowoRozprawka materiały pomocnicze do pisania rozprawki przygotowane przez Katarzynę Buchman. Rozprawka - podstawowe pojęcia
Rozprawka materiały pomocnicze do pisania rozprawki przygotowane przez Katarzynę Buchman Rozprawka - podstawowe pojęcia 1. rozprawka - forma wypowiedzi pisemnej, w której piszący prezentuje własne stanowisko
Bardziej szczegółowoZajęcia 1. W następnej tabeli zebrane są dane używane w bibliotece, które są przetwarzane przez bibliotekarza w różnych fazach obsługi czytelnika.
Zajęcia. Przykład : biblioteka. Aby zaprojektować bazę danych trzeba dobrze przyjrzeć się potrzebom jej przyszłej użytkowników, odwiedzić, oglądnąć, przemyśleć. W bazie będą gromadzone dane. Wiele z tych
Bardziej szczegółowoIle waży arbuz? Copyright Łukasz Sławiński
Ile waży arbuz? Arbuz ważył7kg z czego 99 % stanowiła woda. Po tygodniu wysechł i woda stanowi 98 %. Nieważne jak zmierzono te %% oblicz ile waży arbuz teraz? Zanim zaczniemy, spróbuj ocenić to na wyczucie...
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 204/205 FORMUŁA DO 204 ( STARA MATURA ) FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MFI-R MAJ 205 Uwaga: Akceptowane są wszystkie odpowiedzi merytorycznie
Bardziej szczegółowoużytkownika 1 Jak wybrać temat pracy 2 Spis treści 3 Część pierwsza problematyka 4 Część druga stosowane metody 5 Część trzecia propozycja rozwiązania
1 Jak wybrać temat pracy 2 Spis treści 3 Część pierwsza problematyka 4 Część druga stosowane metody 5 Część trzecia propozycja rozwiązania 6 Część czwarta dokumentacja techniczna i dokumentacja użytkownika
Bardziej szczegółowoKurs online JAK ZOSTAĆ MAMĄ MOCY
Często będę Ci mówić, że to ważna lekcja, ale ta jest naprawdę ważna! Bez niej i kolejnych trzech, czyli całego pierwszego tygodnia nie dasz rady zacząć drugiego. Jeżeli czytałaś wczorajszą lekcję o 4
Bardziej szczegółowo13. Równania różniczkowe - portrety fazowe
13. Równania różniczkowe - portrety fazowe Grzegorz Kosiorowski Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie rzegorz Kosiorowski (Uniwersytet Ekonomiczny 13. wrównania Krakowie) różniczkowe - portrety fazowe 1 /
Bardziej szczegółowoOrganizacja informacji
Organizacja informacji 64 CZYTANIE ARTYKUŁU Z GAZETY To zadanie ma nauczyć jak: wybierać tematy i rozpoznawać słowa kluczowe; analizować tekst, aby go zrozumieć i pamiętać; przygotowywać sprawozdanie;
Bardziej szczegółowoArgument teleologiczny
tekst Argument teleologiczny i piąta droga św. Tomasza z Akwinu Argument z celowości 1. W świecie obserwujemy celowe działanie rzeczy, które nie są obdarzone poznaniem (np. działanie zgodnie z prawami
Bardziej szczegółowoCzęść 11. Rozwiązywanie problemów.
Część 11. Rozwiązywanie problemów. 3 Rozwiązywanie problemów. Czy jest jakiś problem, który trudno Ci rozwiązać? Jeżeli tak, napisz jaki to problem i czego próbowałeś, żeby go rozwiązać 4 Najlepsze metody
Bardziej szczegółowoImmanuel Kant: Fragmenty dzieł Uzasadnienie metafizyki moralności
Immanuel Kant: Fragmenty dzieł Uzasadnienie metafizyki moralności Rozdział II Pojęcie każdej istoty rozumnej, która dzięki wszystkim maksymom swej woli musi się uważać za powszechnie prawodawczą, by z
Bardziej szczegółowoPROJEKT NAUKOWEJ ETYKI ETYKA OSIEMNASTEGO WIEKU
PROJEKT NAUKOWEJ ETYKI ETYKA OSIEMNASTEGO WIEKU ETYKA I METODA NAUKOWA Metoda naukowa uniwersalne narzędzie poznania prawdy. pozwala ustalić prawdę ponad wszelką wątpliwość powoduje bardzo dynamiczny rozwój
Bardziej szczegółowoTeoria grawitacji. Grzegorz Hoppe (PhD)
Teoria grawitacji Grzegorz Hoppe (PhD) Oddziaływanie grawitacyjne nie zostało dotychczas poprawnie opisane i pozostaje jednym z nie odkrytych oddziaływań. Autor uważa, że oddziaływanie to jest w rzeczywistości
Bardziej szczegółowoprojekt biznesowy Mini-podręcznik z ćwiczeniami
DARMOWY FRAGMENT projekt biznesowy Mini-podręcznik z ćwiczeniami Od Autorki Cześć drogi Czytelniku! Witaj w darmowym fragmencie podręcznika Jak zacząć projekt biznesowy?! Jego pełna wersja, zbiera w jednym
Bardziej szczegółowoAndrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 5. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.5. Wynikanie logiczne 1 Na poprzednim wykładzie udowodniliśmy m.in.:
Bardziej szczegółowoDzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.
Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.
Bardziej szczegółowoFilozofia, ISE, Wykład V - Filozofia Eleatów.
2011-10-01 Plan wykładu 1 Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii 2 3 Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii
Bardziej szczegółowoNazwa metodologia nauki etymologicznie i dosłownie znaczy tyle, co nauka o metodach badań.
Nazwa metodologia nauki etymologicznie i dosłownie znaczy tyle, co nauka o metodach badań. Metoda dedukcji i indukcji w naukach społecznych: Metoda dedukcji: 1. Hipoteza 2. Obserwacja 3. Przyjęcie lub
Bardziej szczegółowoJak odczuwać gramatykę
Jak odczuwać gramatykę Przez lata uważałem, że najlepszym sposobem na opanowanie gramatyki jest powtarzanie. Dzisiaj wiem, że powtarzanie jest skrajnie nieefektywnym sposobem nauki czegokolwiek, także
Bardziej szczegółowo1. WPROWADZENIE. Metody myślenia ta części logiki, która dotyczy zastosowania. praw logicznych do praktyki myślenia.
1. WPROWADZENIE Metody myślenia ta części logiki, która dotyczy zastosowania praw logicznych do praktyki myślenia. Zreferowane będą poglądy metodologów, nie zaś samych naukowców. Na początek potrzebna
Bardziej szczegółowoAndrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 15. Trójwartościowa logika zdań Łukasiewicza
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 15. Trójwartościowa logika zdań Łukasiewicza 1 Wprowadzenie W logice trójwartościowej, obok tradycyjnych wartości logicznych,
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do logiki Klasyfikacja wnioskowań, cz. I
Wprowadzenie do logiki Klasyfikacja wnioskowań, cz. I Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@amu.edu.pl Plan: definicja pojęcia wnioskowania wypowiedzi inferencyjne i wypowiedzi argumentacyjne
Bardziej szczegółowoWartość jest przedmiotem złożonym z materii i formy. Jej formą jest wartościowość, materią jest konkretna treść danej wartości.
Wartość jest przedmiotem złożonym z materii i formy. Jej formą jest wartościowość, materią jest konkretna treść danej wartości. N. Hartmann: Materia jest tylko tworem treściowym, który posiada wartościowość.
Bardziej szczegółowoJesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem
Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co
Bardziej szczegółowo7 Złotych Zasad Uczestnictwa
7 Złotych Zasad Uczestnictwa Złota Zasada nr 1: Zrozumienie moich praw Powinno mi się przekazać informacje dotyczące przysługujących mi praw. Muszę zrozumieć, dlaczego ważne jest, aby mnie słuchano i poważnie
Bardziej szczegółowoRozdział 4 KLASY, OBIEKTY, METODY
Rozdział 4 KLASY, OBIEKTY, METODY Java jest językiem w pełni zorientowanym obiektowo. Wszystkie elementy opisujące dane, za wyjątkiem zmiennych prostych są obiektami. Sam program też jest obiektem pewnej
Bardziej szczegółowoRozwiązywanie zależności rekurencyjnych metodą równania charakterystycznego
Rozwiązywanie zależności rekurencyjnych metodą równania charakterystycznego WMS, 2019 1 Wstęp Niniejszy dokument ma na celu prezentację w teorii i na przykładach rozwiązywania szczególnych typów równań
Bardziej szczegółowoINFORMATYKA a FILOZOFIA
INFORMATYKA a FILOZOFIA (Pytania i odpowiedzi) Pytanie 1: Czy potrafisz wymienić pięciu filozofów, którzy zajmowali się także matematyką, logiką lub informatyką? Ewentualnie na odwrót: Matematyków, logików
Bardziej szczegółowoO argumentach sceptyckich w filozofii
O argumentach sceptyckich w filozofii - Czy cokolwiek można wiedzieć na pewno? - Czy cokolwiek można stwierdzić na pewno? Co myśli i czyni prawdziwy SCEPTYK? poddaje w wątpliwość wszelkie metody zdobywania
Bardziej szczegółowoPrzykłady zastosowań funkcji tekstowych w arkuszu kalkulacyjnym
S t r o n a 1 Bożena Ignatowska Przykłady zastosowań funkcji tekstowych w arkuszu kalkulacyjnym Wprowadzenie W artykule zostaną omówione zagadnienia związane z wykorzystaniem funkcji tekstowych w arkuszu
Bardziej szczegółowoFilozofia przyrody - Filozofia Eleatów i Demokryta
5 lutego 2012 Plan wykładu 1 Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii 2 3 4 Materializm Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE
ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE Koło Wiedeńskie Karl Popper Thomas Kuhn FILOZOFIA A NAUKA ZAŁOŻENIA W TEORIACH NAUKOWYCH ZAŁOŻENIA ONTOLOGICZNE Jaki jest charakter rzeczywistości językowej? ZAŁOŻENIA EPISTEMOLOGICZNE
Bardziej szczegółowoZebrana w ten sposób baza może zapewnić stałe źródło dochodów i uniezależni Cię od płatnych reklam i portali zakupów grupowych.
Witaj! W poprzedniej części pisałem o tym jak ważne jest to, aby strona internetowa wyposażona była w odpowiednie narzędzia do zbierania adresów e-mail potencjalnych klientów. Zebrana w ten sposób baza
Bardziej szczegółowoCzy świat istnieje w umyśle?
Czy świat istnieje w umyśle? W XVIII wieku żył pewien anglikański biskup irlandzkiego pochodzenia, nazwiskiem George Berkeley (1685-1753). Ten erudyta, który za cel postawił sobie zwalczanie ateizmu, studiował
Bardziej szczegółowoJAK ROZLICZYĆ ZAGRANICZNE DOCHODY I WYPEŁNIĆ PIT-36
JAK ROZLICZYĆ ZAGRANICZNE DOCHODY I WYPEŁNIĆ PIT-36 Rafał Chmielewski Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest
Bardziej szczegółowoNOWE ODKRYCIA W KLASYCZNEJ LOGICE?
S ł u p s k i e S t u d i a F i l o z o f i c z n e n r 5 * 2 0 0 5 Jan Przybyłowski, Logika z ogólną metodologią nauk. Podręcznik dla humanistów, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003 NOWE
Bardziej szczegółowoW. Guzicki Próbna matura, grudzień 2014 r. poziom rozszerzony 1
W. Guzicki Próbna matura, grudzień 01 r. poziom rozszerzony 1 Próbna matura rozszerzona (jesień 01 r.) Zadanie 18 kilka innych rozwiązań Wojciech Guzicki Zadanie 18. Okno na poddaszu ma mieć kształt trapezu
Bardziej szczegółowoAleksy Awdiejew. Opublikowano w: Badanie i projektowanie komunikacji, red. Michał Grech i Anette Siemes, Wrocław 2013
Aleksy Awdiejew Opublikowano w: Badanie i projektowanie komunikacji, red. Michał Grech i Anette Siemes, Wrocław 2013 Proces komunikacji Materialnym przejawem procesu komunikacji jest tekst rozumiany bardzo
Bardziej szczegółowoW naukach technicznych większość rozpatrywanych wielkości możemy zapisać w jednej z trzech postaci: skalara, wektora oraz tensora.
1. Podstawy matematyki 1.1. Geometria analityczna W naukach technicznych większość rozpatrywanych wielkości możemy zapisać w jednej z trzech postaci: skalara, wektora oraz tensora. Skalarem w fizyce nazywamy
Bardziej szczegółowoWstęp do logiki. Semiotyka
Wstęp do logiki Semiotyka DEF. 1. Językiem nazywamy system umownych znaków słownych. Komentarz. Skoro każdy język jest systemem, to jest w nim ustalony jakiś porządek, czy ogólniej hierarchia. Co to jest
Bardziej szczegółowoWykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu.
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu. 1 Logika Klasyczna obejmuje dwie teorie:
Bardziej szczegółowoANDRZEJ L. ZACHARIASZ TEORIA POZNANIA JAKO RELATYSTYCZNA KONCEPCJA PRAWDY TEORETYCZNEJ
ANDRZEJ L. ZACHARIASZ TEORIA POZNANIA JAKO RELATYSTYCZNA KONCEPCJA PRAWDY TEORETYCZNEJ WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO RZESZÓW 2011 Recenzował prof. dr hab. TADEUSZ BUKSIŃSKI Opracowanie redakcyjne
Bardziej szczegółowo1 Ojcostwo na co dzień. Czyli czego dziecko potrzebuje od ojca Krzysztof Pilch
1 2 Spis treści Wstęp......6 Rozdział I: Co wpływa na to, jakim jesteś ojcem?...... 8 Twoje korzenie......8 Stereotypy.... 10 1. Dziecku do prawidłowego rozwoju wystarczy matka.... 11 2. Wychowanie to
Bardziej szczegółowoModelowanie i obliczenia techniczne. dr inż. Paweł Pełczyński
Modelowanie i obliczenia techniczne dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl Literatura Z. Fortuna, B. Macukow, J. Wąsowski: Metody numeryczne, WNT Warszawa, 2005. J. Awrejcewicz: Matematyczne modelowanie
Bardziej szczegółowo1 Wskaźniki. 1.1 Główne zastosowania wskaźników
1 Wskaźniki Wskaźnik (ang. pointer) jest obiektem (zmienną) przechowującym adres pamięci. Definiowanie wskaźników: typ *nazwa wskaznika; np.: int *wsk na x;, double *xxx;, char *znak;. Aby można było pracować
Bardziej szczegółowoJAK POMÓC DZIECKU KORZYSTAĆ Z KSIĄŻKI
JAK POMÓC DZIECKU KORZYSTAĆ Z KSIĄŻKI ŻEBY WYNIOSŁO Z NIEJ JAK NAJWIĘCEJ KORZYŚCI www.sportowywojownik.pl KORZYŚCI - DLA DZIECI: Korzyści, jakie książka Sportowy Wojownik zapewnia dzieciom, można zawrzeć
Bardziej szczegółowoTemat: Czym jest estetyka?
Temat: Czym jest? 1. Autor: Łukasz Nysler (IF UWr., ZSO nr 3 we Wrocławiu) 2. Czas realizacji: 90 minut. 3. Poziom edukacyjny: uczniowie gimnazjum i liceum 4. Liczba uczestników: do 20 osób. 5. Metody
Bardziej szczegółowo