Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej"

Alicja Pluta
8 lat temu
Przeglądów:

1 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Bariery w finansowaniu projektów rewitalizacji terenów zdegradowanych ze środków publicznych Jerzy Swatoń Dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi NFOŚiGW Ustroń, 7 października 2009 r.

zdegradowanych ze środków publicznych Jerzy Swatoń

2 Formy p Dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi NFOŚiGW omocy publicznej Ocena czy dane wsparcie należy uznać za pomoc publiczną odbywa się w oparciu o art.. 87 ust. 1 TWE, zgodnie z którym wsparcie dla przedsiębiorcy podlega przepisom pomocy publicznej jeśli łącznie spełnione są następujące warunki: Udzielane jest przez państwo lub ze środków państwowych Przedsiębiorca uzyskuje przysporzenie korzystniejsze od warunków rynkowych Ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone grupy) Grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE

1 TWE, zgodnie z którym wsparcie dla przedsiębiorcy podlega przepisom pomocy publicznej jeśli łącznie spełnione są następujące warunki: Udzielane

3 Formy pomocy publicznej Pomoc de minimis Zasada de minimis została wprowadzona po to, aby umożliwić Komisji skuteczną kontrolę pomocy przekazywanej przedsiębiorstwom przez państwa członkowskie. Komisja uznała, iż udzielenie pomocy w okresie trzech kolejnych lat o łącznej wartości do 200 tysięcy euro, nie narusza stanu konkurencji. Dlatego pomoc de minimis podlega jedynie obowiązkom sprawozdawczym i nie ma konieczności notyfikacji takiej pomocy. Państwa członkowskie mają jedynie zagwarantować skuteczną kontrolę pomocy de minimis.

Komisja uznała, iż udzielenie pomocy w okresie trzech kolejnych lat o łącznej wartości do 200 tysięcy euro, nie narusza stanu

4 Formy pomocy publicznej Pomoc regionalna Udzielenie tej formy pomocy wiąże się z prowadzeniem działalności gospodarczej przez beneficjanta na określonym obszarze. Pomoc taka ma na celu zmniejszanie dysproporcji w rozwoju ekonomicznospołecznym pomiędzy poszczególnymi regionami Unii Europejskiej. Jest to pomoc o charakterze rozwojowym ukierunkowana na dofinansowanie działań inwestycyjnych oraz zwiększanie zatrudnienia. W Polsce zasady udzielania tej pomocy określa Rozporządzenie RM z 22 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia programu pomocowego w zakresie regionalnej pomocy publicznej na niektóre inwestycje w ochronie środowiska.

Jest to pomoc o charakterze rozwojowym ukierunkowana na dofinansowanie działań inwestycyjnych oraz zwiększanie zatrudnienia.

5 Formy pomocy publicznej Pomoc horyzontalna Pomoc niezwiązaną z działalnością beneficjanta w określonym sektorze lub regionie, ukierunkowaną na różnorakie cele. Należą do nich ochrona środowiska naturalnego, szkolenia, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, czy zatrudnienie. Do pomocy horyzontalnej zalicza się także pomoc ukierunkowaną na restrukturyzację.

Należą do nich ochrona środowiska naturalnego, szkolenia, rozwój małych i średnich

6 Formy pomocy publicznej Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi: redukcji emisji ze źródeł spalania paliw, zastosowaniu technologii zapewniających czystszą i energooszczędną produkcję oraz oszczędzanie surowców, ograniczeniu emisji lotnych związków organicznych, poprawie jakości paliw oraz związanymi z odnawialnymi źródłami energii

zastosowaniu technologii zapewniających czystszą i energooszczędną produkcję oraz oszczędzanie surowców,

7 Formy pomocy publicznej Zgodnie z Komunikatem komisji Tymczasowe wspólnotowe ramy prawne w zakresie pomocy państwa ułatwiające dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego (Dz. U. KE C 83/1 z 7 kwietnia 2009 r.) możliwe jest obecnie udzielenie pomocy w odstępstwie od zasad dla pomocy de minimis do kwoty euro. Pomoc może być przyznana w formie programów pomocy przedsiębiorstwom, które nie były zagrożone w dniu 1 lipca 2008 r. Może również zostać przyznana przedsiębiorstwom, które nie były zagrożone w tym dniu, ale które później znalazły się w takiej sytuacji w wyniku światowego kryzysu finansowego i gospodarczego;

) możliwe jest obecnie udzielenie pomocy w odstępstwie od zasad dla pomocy de minimis do kwoty 500 000 euro.

8 Zgłoszenie pomocy do KE Wytyczne wspólnotowe w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska (2008/C 82/01) Pomoc na rekultywację zanieczyszczonych terenów Ten rodzaj pomocy ma na celu zachęcenie poszczególnych przedsiębiorstw do przeciwdziałania negatywnym skutkom zewnętrznym, w przypadku gdy nie można zidentyfikować zanieczyszczającego i zmusić go do poniesienia kosztów naprawienia szkód wyrządzonych środowisku. W takich sytuacjach, pomoc państwa może być uzasadniona, jeśli koszt rekultywacji terenu jest wyższy niż wzrost jego wartości po rekultywacji.

negatywnym skutkom zewnętrznym, w przypadku gdy nie można zidentyfikować zanieczyszczającego i zmusić go do poniesienia kosztów naprawienia

9 Zgłoszenie pomocy do KE Wytyczne wspólnotowe w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska (2008/C 82/01) Pomoc na rekultywację zanieczyszczonych terenów Osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie prac może otrzymać pomoc wówczas, gdy zanieczyszczającego nie można zidentyfikować lub nie ma możliwości zobowiązania go do pokrycia kosztów Pomoc na rekultywację zanieczyszczonych terenów może sięgać 100 % kosztów kwalifikowalnych. Koszty kwalifikowalne stanowią równowartość kosztów prac rekultywacyjnych pomniejszonych o wzrost wartości gruntu. W przypadku działań rekultywacyjnych na zanieczyszczonych terenach, wszystkie wydatki poniesione przez przedsiębiorstwo w związku z tymi działaniami prowadzonymi na terenach, które zajmuje, niezależnie od możliwości ujęcia ich w bilansie jako aktywa trwałe, stanowią koszty kwalifikowalne inwestycji.

zobowiązania go do pokrycia kosztów Pomoc na rekultywację zanieczyszczonych terenów może sięgać 100 % kosztów kwalifikowalnych.

10 Działanie 2.2 POIiŚ Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich Alokacja: 235,29 mln euro Cel działania: Zwiększenie ilości terenów przywróconych do właściwego stanu przez rekultywację terenów zdegradowanych, zabezpieczenie osuwisk oraz zabezpieczenie brzegów morskich przed zjawiskiem erozji.

brzegów morskich Alokacja: 235,29 mln euro Cel działania: Zwiększenie ilości

11 Działanie 2.2 POIiŚ Beneficjenci: jst, podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego, wojewodowie, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, urzędy morskie, wojsko jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej oraz dla których jest on organem założycielskim lub organem nadzorczym, podmioty odpowiedzialne za realizację zadań wymienionych na liście indykatywnej

jednostek samorządu terytorialnego, wojewodowie, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, urzędy

12 Działanie 2.2 POIiŚ Szczególne kryteria merytoryczne (tereny zdegradowane): Gotowość techniczna projektu do realizacji Przyczyna degradacji środowiska (typ działalności powodującej zanieczyszczenie) Powierzchnia zrekultywowanego terenu Stopień zagrożenia (bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia lub życia) Przywrócenie wartości przyrodniczej (zakres podejmowanych działań na rzecz przywrócenia walorów przyrodniczych rekultywowanym terenom).

Przyczyna degradacji środowiska (typ działalności powodującej zanieczyszczenie) Powierzchnia zrekultywowanego

13 Działanie 2.2 POIiŚ (przykład) Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP Wartość projektu: 130 mln zł (dofinansowanie 110,5 mln zł) Beneficjent: PGL Lasy Państwowe Zakres projektu: rozminowanie terenów popoligonowych z materiałów wybuchowych usuwanie zanieczyszczeń gruntowych rozbiórka obiektów powojskowych oraz porządkowanie terenu przygotowanie gruntu (rewitalizacja gleby,niwelacja terenu) odnowienie i zalesienie terenów popoligonowych oraz powojskowych ochrona i reintrodukcja gatunkow roślin i zwierząt

projektu: 130 mln zł (dofinansowanie 110,5 mln zł) Beneficjent: PGL Lasy Państwowe Zakres projektu: rozminowanie terenów popoligonowych z

14 Czeski przykład programu pomocowego Pomoc Państwa nr N 367/2008 Czechy Likwidacja starych obciążeń środowiska Założenia programu: Likwidacja starych zanieczyszczeń na terenach poprzemysłowych i zdegradowanych. Alokacja: 328,5 milionów euro Beneficjenci: Duże, średnie i małe przedsiębiorstwa. Beneficjentem nie może być bezpośredni sprawca powstania zanieczyszczenia, które będzie likwidowane.

zdegradowanych. Alokacja: 328,5 milionów euro Beneficjenci: Duże, średnie i małe przedsiębiorstwa.

15 Czeski przykład programu pomocowego Struktura finansowania: Program będzie wdrażany przez Państwowy Fundusz Ochrony Środowiska i nadzorowany przez Ministerstwo Środowiska. Podstawą otrzymania środków na rekultywację terenu będzie opinia opracowana przez Ministerstwo Środowiska. Dla projektów o wartości powyżej ~785 tys euro dodatkowo wymagane będzie sporządzenie Studium Wykonalności dla przedsięwzięcia. Maksymalne dofinansowanie dla projektu nie może przekroczyć 90% kosztów inwestycji. Beneficjent musi pokryć z własnych środków pozostałe 10%. Budżet finansowany będzie ze środków unijnych kwotą 279,2 milionów euro (85%) oraz ze środków narodowych kwotą 49,9 milionów euro (15%)

Dla projektów o wartości powyżej ~785 tys euro dodatkowo wymagane będzie sporządzenie Studium Wykonalności dla przedsięwzięcia.

16 Czeski przykład programu pomocowego L. p. Beneficjenci Realizacja prac badawczych, analiza ryzyka i studia wykonalności Rekultywacja: Konkretne lokalizacje Rozproszona lokalizacja starych składowisk usunięcie nielegalnych składowisk 1 Gminy i miasta X X X X 2 Organizacje pomocnicze i komórki gmin oraz miast X X X X 3 Związki gmin X X X X 4 Organizacje pomocnicze i komórki województwa X X X X 5 Województwa/kraje X X X X 6 Przedsiębiorstwa państwowe X X X X 7 Organizacje państwowe X X Republika Czeska za pośrednictwem jednostek państwowych X X X X 9 Państwowe organizacje pomocowe X X X X 10 Wyższe uczelnie

17 Czeski przykład programu pomocowego 11 Stowarzyszenie obywatelskie X X - X 12 Kościoły i organizacje kościelne - - X X 13 Organizacje pożytku publicznego X X X X 14 Inne podmioty nie będące przedsiębiorcami, których majątek powyżej 50% należy do gmin lub podmiotów publicznych 15 Organizacjehandlowei spółdzielnie, których majątek powyżej 50% należy do gmin lub podmiotów publicznych 16 Organizacjehandlowei spółdzielnie, których majątek poniżej 50% należy do gmin lub podmiotów publicznych X X X X X X X - X X X - 17 Przedsiębiorcy osoby fizyczne X X X - 18 Fizyczne osoby nie przedsiębiorcy X X - -

Organizacjehandlowei spółdzielnie, których majątek powyżej 50% należy do gmin lub podmiotów publicznych 16 Organizacjehandlowei spółdzielnie, których

18 WNIOSKI Program pomocowy dla przedsięwzięć w zakresie rekultywacji terenów zdegradowanych i poprzemysłowych powinien zostać opracowany i zgłoszony do Komisji Europejskiej Aby opracować program należy zidentyfikować zapotrzebowanie na finansowanie działań w zakresie rekultywacji i rewitalizacji. Prawdopodobnie powinien on być ograniczony do tzw. starych obciążeń środowiska. Brak wniosków o dofinansowanie w ramach działania 2.2. POIiŚ wskazuje, iż w Polsce nie występuje taki problem, co jest sprzeczne ze stanem faktycznym. Innym obszarem problemowym jest finansowanie działań w zakresie zapobiegania szkodom w środowisku i naprawy szkód. Reguluje to odrębna Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. nr 75, poz. 493).

Brak wniosków o dofinansowanie w ramach działania 2.2. POIiŚ wskazuje, iż w Polsce nie występuje taki problem, co jest sprzeczne ze stanem faktycznym.

19 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Bariery w finansowaniu projektów rewitalizacji terenów zdegradowanych ze środków publicznych Jerzy Swatoń Dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi NFOŚiGW Ustroń, 7 października 2009 r.

Podobne dokumenty

POMOC PUBLICZNA ogólne wytyczne dla Instytucji Pośredniczących

POMOC PUBLICZNA ogólne wytyczne dla Instytucji Pośredniczących Zgodnie z art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, wsparcie dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą podlega