Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół Nr 3 im. Stanisława Wyspiańskiego w Jastrzębiu - Zdroju

Transkrypt

1 Z ESPÓŁ 3 SZ KÓŁ im. Stanislawa Wyspiañskieg o Zespół Szkół Nr 3 im. Stanisława Wyspiańskiego w Jastrzębiu - Zdroju ul. Wrocławska 6, Jastrzębie - Zdrój tel. (32) , 3lo@um.jastrzebie.pl JAST RZ ĘBI E Z DRÓJ Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół Nr 3 im. Stanisława Wyspiańskiego w Jastrzębiu - Zdroju 1

2 PODSTAWA PRAWNA: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006 r. Nr 200, poz oraz z 2009 r. Nr 114, poz. 946) 2. Europejska Konwencja z dnia 25 stycznia 1996 r. o wykonywaniu praw dzieci, (Dz. U. z 2000 r. Nr 107, poz. 1128) 3. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1991 r. Nr 95, poz. 425 z późniejszymi zmianami) 4. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887 i Nr 191, poz. 1134) 5. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. nr 111, poz. 535 z późniejszymi zmianami) 6. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. nr 10, poz. 55, z 1997r. nr 88, poz. 554 i nr 121, poz. 770 oraz z 1999r. nr 96, poz. 1107) 7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485, z 2006 r. Nr 66, poz. 469 i Nr 120, poz. 826 oraz z 2007 r. Nr 7, poz. 48 i Nr 82, poz. 558) 8. Ustawia z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 i Nr 115, poz. 793) 9. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. Ust. nr 35 poz. 230 z p.zm.) 10. Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ( Dz. U. Nr 61 poz. 624 z późniejszymi zmianami), 11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487) 2

3 WSTĘP Program opracowano dla uczniów Zespołu Szkół nr3 im. S. Wyspiańskiego w Jastrzębiu- Zdroju. Program zakłada pracę nad całością osobowości ucznia z uwzględnieniem najistotniejszych, wynikających z przeprowadzonych badań i obserwacji zjawisk dysfunkcyjnych pojawiających się u uczniów w poprzednim roku szkolnym. Praca z uczniem w czasie realizacji szkolnego programu profilaktycznego zakłada uwzględnienie w nim potrzeb rozwojowych ucznia oraz potrzeby środowiska, w którym uczeń przebywa. Szkoła jest instytucją, w której każdy uczeń musi czuć się bezpiecznie. Zapewnienie bezpieczeństwa w szkole jest jednym z najważniejszych zadań szkoły. Przemoc i inne zagrożenia są jednym z przejawów demoralizacji zagrażających bezpieczeństwu w szkole. Szkoła musi podejmować działania mające na celu przeciwdziałanie zagrożeniom. W działania te należy zaangażować całą społeczność szkoły uczniów, radę pedagogiczną i rodziców Szczególną rolę w reagowaniu na przejawy demoralizacji lub niedostosowania społecznego odgrywać powinni nauczyciele. Muszą być oni zobowiązani do podejmowania działań interwencyjnych, ale przede wszystkim wychowawczych i profilaktycznych. Szkolny Program Profilaktyki uwzględnia wiedzę na temat istniejących zagrożeń i identyfikacji problemów środowiska, w którym funkcjonujemy i zakłada realizację celów poprzez wykorzystanie strategii: ^ informacyjnych ^ edukacyjnych ^ alternatywnych ^ wczesnej interwencji Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół Nr 3 im. Stanisława Wyspiańskiego w Jastrzębiu-Zdroju zorientowany jest na działania, które mają pomóc młodzieży podjąć trafne decyzje dotyczące wyborów, określenia systemu wartości, samodzielności myślenia, zachowań asertywnych i umiejętności radzenia sobie z presją rówieśniczą. Obejmuje działania, które pozwolą młodym ludziom poznać siebie i odnaleźć swoje miejsce w otaczającym świecie, a także rzetelną informację na temat zagrożeń, uzależnień, przemocy rówieśniczej i domowej. W realizacji programu przewidziany jest udział wszystkich pracowników szkoły, a także współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w jej działaniach profilaktycznych. 3

4 CELE PROGRAMU 1. Stworzenie warunków powstania szkoły wolnej od zagrożeń, zapewniającej bezpieczne funkcjonowanie oraz kształtowanie umiejętności samostanowienia i obrony własnych praw. 2. Podejmowanie działań profilaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych mających doprowadzić do ograniczenia i wyeliminowania zachowań niepożądanych, sprzecznych z norami społecznymi u uczniów szkoły. 3. Uświadamianie potrzeby reagowania we właściwy sposób na zachowania zagrażające zdrowiu i bezpieczeństwu. 4. Uspołecznianie szkoły poprzez współpracę z Rodzicami i środowiskiem lokalnym. 5. Promowanie zdrowego stylu życia oraz uświadamianie uczniom potrzeby samorozwoju i realizacji własnych zainteresowań. CELE ZOPERACJONALIZOWANE PROGRAMU ZE WSKAZANIEM ADRESATA 1. Uczniowie a. uczniowie potrafią kształtować postawę sprzyjającą podejmowaniu racjonalnych decyzji oraz kształcą umiejętności samostanowienia i obrony własnych praw, a także postawę radzenia sobie z negatywnymi emocjami. b. uczniowie potrafią budować pozytywny obraz własnej osoby, c. uczniowie rozumieją potrzebę dbania o zdrowie fizyczne, psychiczne, społeczne i duchowe, d. uczniowie znają, rozumieją i potrafią stosować umiejętności interpersonalne takie jak: chronienie siebie w sytuacji nacisku grupowego, otwartość, empatia, odreagowanie napięć i budowanie udanych relacji z ludźmi, e. uczniowie potrafią rozwiązywać problemy akceptują różnice, poszukują rozwiązań, f. uczniowie uświadamiają sobie skutki używania środków psychoaktywnych i potrafią podejmować racjonalne decyzje dotyczących ich zażywania, g. uczniowie potrafią znaleźć i skorzystać z alternatywnych form spędzania wolnego czasu, 2. Rodzice a. rodzice znają motywy sięgania młodzieży po środki uzależniające, 4

5 b. rodzice mają rzetelną wiedzę o uzależnieniach i ich wpływie na funkcjonowanie organizmu, c. rodzice rozpoznają zmiany zachodzące w organizmie po zażyciu środków psychoaktywnych d. rodzice znają możliwości i miejsca pomocy dla osób uzależnionych. 3. Nauczyciele a. nauczyciele stanowią swoją osobą wzorzec dla uczniów, b. nauczyciele znają sposoby interwencji w sytuacjach zagrożenia, c. nauczyciele potrafią postępować i komunikować się z uczniami, d. nauczyciele wspomagają rozwój działalności pozalekcyjnej RAMOWY HARMONOGRAM DZIAŁAŃ W OBSZARACH ZAGROŻEŃ I.STWORZENIE WARUNKÓW POWSTAWANIA SZKOŁY WOLNEJ OD ZAGROŻEŃ, ZAPEWNIAJĄCEJ BEZPIECZNE FUNKCJONOWANIE ORAZ KSZTAŁTOWANIE UMIEJĘTNOŚCI SAMOSTANOWIENIA I OBRONY WŁASNYCH PRAW Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialni za realizację zadania Budowanie pozytywnego klimatu w szkole Rozwijanie i kształtowanie osobowości ucznia -ukazywanie systemu wartości Wychowawcy, rodzice -poznawanie i nazywanie uczuć oraz emocji -zrozumienie akceptacja dla uczuć innych, empatia i jej mechanizmy 5 Wychowawcy, pedagog, rodzice Wychowawcy, rodzice

6 - jak radzić sobie z lękiem i stresem -jak radzić sobie w sytuacjach trudnych i konfliktowych -jak bronić swoich praw zgodnie z ich treścią Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów wychowawcy, pedagog pedagog, Straż Miejska, Policja, Prokuratura Rejonowa -sztuka wyrażania własnych poglądów, sztuka odmawiania -zachowania asertywne, stanowcze -budowanie poprawnych relacji z rówieśnikami wychowawcy, wychowawcy, pedagog, psycholog II.PODEJMOWANIE DZIAŁAN PROFILAKTYCZNYCH, OPIEKUNCZYCH I WYCHOWAWCZYCH Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialni za realizację zadania Wzmacnianie opiekuńczo wychowawczej funkcji szkoły Uwrażliwienie młodzieży na fakt szkodliwości zdrowotnej społecznej jakie niosą ze sobą środki uzależniające - czym jest uzależnienie -przyczyny uzależnienia -dlaczego tytoń szkodzi?, dlaczego 6 Nauczyciele: biologii, chemii, wychowania do życia w rodzinie,

7 sięgamy po papierosy? -jak chronić się przed nałogiem pedagog, wychowawcy, nauczyciele Pomoc uczniom z zaburzonym zachowaniem i niepowodzeniami szkolnymi(jako jedna z przyczyn agresji i palenia papierosów oraz wysokiej absencji) -kierowanie na badania do Poradni specjalistycznych -kierowanie na zajęcia terapeutyczne i wyrównawcze -organizowanie pomocy koleżeńskiej -ustalenie przyczyn niepowodzeń szkolnych Wychowawcy, pedagog, inni nauczyciele -stała kontrola frekwencji -informowanie na bieżąco rodziców o nieobecności dziecka, -rozmowy indywidualne z uczniami (wagarującymi), logopeda - praca ze szkolnym logopedą III.UŚWIADAMIANIE POTRZEBY REAGOWANIA WE WŁAŚCIWY SPOSÓB NA ZACHOWANIA ZAGRAŻAJĄCE ZDROWIU I BEZPIECZEŃSTWU Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialni za realizację zadania 7

8 Określenie swoich mocnych i słabych stron Przygotowanie młodzieży na możliwość kontaktu z przemocą - co to jest przemoc - kiedy i gdzie występuje zjawisko przemocy - przemoc w środowisku rodzinnym(gdzie zaczyna się przemoc,a kończy dyscyplina, dziedziczenie przemocy, - przemoc w środowisk szkolnym(kto najczęściej jest sprawcą przemocy, jak zachowuje się sprawca, jak ofiara, jak pomóc ofierze przemocy do kogo zwrócić się o pomoc, jak czuć się bezpiecznie w szkole, moja postawa wobec zjawiska przemocy) Wychowawcy, pedagog, specjaliści, Pedagog -pomoc i opieka dla ofiar przemocy -uczenie młodzieży polubownego rozwiązywania problemu, sztuka porozumiewania Pedagog, członkowie klubu mediatora IV.USPOŁECZNIENIE SZKOŁY POPRZEZ WSPÓŁPRACĘ Z RODZICAMI I ŚRODOWISKIEM LOKALNYM Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialni za realizację zadania Tworzenie warunków do Edukacja wychowawców i rodziców 8

9 budowania pozytywnych relacji interpersonalnych i współpracy w środowisku szkolnym ucznia -włączenie wychowawców w tworzenie programu wychowawczego i profilaktycznego -upowszechnienie programów profilaktycznych -zachęcanie rodziców do uczestniczenia w procesie wychowawczym i dydaktycznym pedagogizacja rodziców w zakresie współodpowiedzialności z wychowanie i utrzymywanie bezpieczeństwa w szkole -monitoring wizyjny -minimalizowanie zjawisk przemocy poprzez szybką reakcje i kontakt z Policją Dyrektor, wychowawcy, pedagog wszyscy pracownicy szkoły V.PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA ORAZ UŚWIADAMIANIE UCZIOM POTRZEBY SAMOROZWOJU I REALIZACJI WŁASNYCH ZAINTERESOWAŃ Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialni za realizację zadania Zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania uczniów Szkoła przyjazna dla wszechstronnego rozwoju ucznia -wyjazdy,wycieczki -uczestniczenie w kółkach zainteresowań wszyscy nauczyciele, pedagog, rodzice 9

10 -udział w imprezach szkolnych i klasowych -spotkania z zaprzyjaźnionym Związkiem Sybiraków -uczestniczenie w zajęciach promujących zdrowy i aktywny styl życia np. taniec, piłka nożna, koszykówka itp. -propagowanie rozwoju własnych zainteresowań nauczyciele historii nauczyciele wychowania fizycznego wszyscy nauczyciele, wychowawcy, pedagog -wdrażanie do właściwego gospodarowania czasem Procedura ewaluacji programu Cele ewaluacji: uzyskanie informacji o przebiegu, realizacji programu, poznanie ewentualnych trudności występujących w trakcie realizacji, dokonanie oceny w zakresie wiedzy i umiejętności uczestników programu, określenie zgodności celów programu z potrzebami środowiska szkolnego, uzyskanie opinii o wartości realizowanego programu. Ewaluacja programu profilaktycznego powinna być przeprowadzana co roku i przebiegać zgodnie z etapami Etap I: Przygotowanie ewaluacji: Określenie celów ewaluacji. Ustalenie, kto i kiedy dokona ewaluacji działalności profilaktycznej szkoły. Dokonanie wyboru obszarów programu profilaktycznego do badania. Ustalenie pytań kluczowych, technik i narzędzi zbierania informacji. 10

11 Etap II: Realizacja ewaluacji: Zbieranie danych. Opracowanie i analiza danych. Przygotowanie raportu. ETAP III: Podsumowanie ewaluacji Kryteria: zgodność efektów z założonymi celami zgodność programu z potrzebami Metody zbierania informacji: obserwacja zachowań uczniów podczas zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych, analiza dokumentów szkolnych, bezpośrednie rozmowy z uczniami, rodzicami, nauczycielami i personelem medycznym, ankiety przeprowadzone wśród uczniów i nauczycieli, wnioski ze spotkań Szkolnego Zespołu ds. Profilaktyki. EFEKTY 1. Na bazie oceny stanu bezpieczeństwa w szkole formułowane są wnioski dotyczące skuteczności szkolnego programu profilaktyki - zgodności efektów programu z założonymi celami, zgodności celów programu z potrzebami środowiska szkolnego i lokalnego, zgodności wiedzy i umiejętności nabytych przez uczestników programu z zaplanowanymi działaniami profilaktycznymi w danym roku szkolnym 2. Na podstawie wniosków formułowany jest szczegółowy plan realizacji działań profilaktycznych na każdy rok szkolny. POSTANOWIENIA KOŃCOWE 1. Szkolny Program Profilaktyki może ulegać modyfikacji jest otwarty na zmiany. 2. Szkolny Program Profilaktyki został uchwalony do realizacji przez Radę Rodziców Zespołu Szkół Nr 3 im. S. Wyspiańskiego w Jastrzębiu - Zdroju w dniu 28 września 2011r. i obowiązuje w roku szkolnym 2011/

12 ZAŁĄCZNIK NR 1 DO SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Wzór kontraktu z uczniem ( dotyczy ucznia liceum ogólnokształcącego) KONTRAKT Kontrakt zawarty w dniu... między wychowawcą klasy a uczniem... imię i nazwisko nauczyciela imię i nazwisko ucznia Kontrakt przewiduje, że uczeń/uczennica... BĘDZIE SYSTEMATYCZNIE UCZĘSZCZAŁ/A do szkoły i nie opuści żadnej godziny bez usprawiedliwienia do końca roku szkolnego oraz nie naruszy regulaminu szkolnego. W przypadku nie dotrzymania warunków kontraktu uczeń/a zostanie wydalona ze szkoły w trybie natychmiastowym podpis ucznia podpis wychowawcy Zapoznałam /em/ się ze Statutem Szkoły oraz z warunkami niniejszego kontraktu.... podpis rodzica 12

13 ZAŁĄCZNIK NR 2 DO SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Wzór kontraktu z uczniem ( dotyczy ucznia gimnazjum) KONTRAKT Kontrakt zawarty w dniu między wychowawcą klasy... mgr... a uczniem... imię i nazwisko nauczyciela imię i nazwisko ucznia Kontrakt przewiduje, że uczeń/uczennica... nie opuści żadnej godziny bez usprawiedliwienia do końca roku szkolnego i nie dopuści się żadnego wykroczenia przeciwko Regulaminowi Szkolnemu. W przypadku nie dotrzymania warunków kontraktu zgodnie ze Statutem Szkoły w stosunku do ucznia zostaną zastosowane kary regulaminowe podpis ucznia podpis wychowawcy Zapoznałam/em/ się ze Statutem Szkoły oraz z warunkami niniejszego kontraktu.... podpis rodzica 13

14 ZAŁĄCZNIK NR 3 DO SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Telefony: 1. Telefon Zaufania dla osób uzależnionych (Katowice) Telefon Zaufania (Żory) lub Młodzieżowy Telefon Zaufania (Wodzisław) Ogólnoproblemowy Telefon Zaufania (Jastrzębie) Ogólnopolski Bezpłatny telefon dla Ofiar Przemocy Niebieska Linia Telefon dla Dzieci Wykorzystywanych Seksualnie (Warszawa) 022/ Poradnie i ośrodki Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Jastrzębiu Zdroju, ul. Wielkopolska 1, tel. 032/ Towarzystwo Wspierania Dzieci i Młodzieży Sprawni Inaczej, Jastrzębie Zdrój, ul. Szkolna 1, tel. 032/ Jastrzębski Katolicki Klub Trzeźwości, ul. Pszczyńska 128 B, tel. 032/ Centrum Terapii Nerwic, Depresji, Uzależnień, Jastrzębie Zdrój, ul.1- go Maja 20, tel. 032/ Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Narkomanii oraz Pomocy Osobom i Rodzinom Osób Uzależnionych od Narkotyków ODYSEJA, Jastrzębie Zdrój, ul. 1- go Maja 20, tel. 032/ Stowarzyszenie Klubów Abstynentów Arka, ul. Zielona 18, tel. 032/ Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Żorach os. Ks. Władysława (od pn.-pt ) tel./fax Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Żorach ul. Boryńska 13 (czynny całą dobę) tel lub Poradnia Uzależnień ul. Męcz. Oświęcimskich 46 w Żorach tel w. 221 Punkt Konsultacyjny Teen Challenge ul. Męcz. Oświęcimskich 46 w Żorach Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień w Żorach ul. Boryńska 13 tel lub

15 Wojewódzki Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Katowice, ul. Powstańców 31 tel Wojewódzka Przychodnia Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Bielsko-Biała, ul. Mostowa 1 tel. 033/ Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Bytom, ul. Wrocławska 6 tel Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Chorzów, ul. Katowicka 77 tel Centrum Zdrowia Psychicznego i Leczenia Uzależnień, Poradnia Leczenia Uzależnień Gliwice, ul. Dębowa 5 tel lub Poradnia Uzależnień Lekowych Rybnik, ul. Hibnera 36 tel Ośrodek Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Zabrze, ul. Stalmacha 9 tel lub Centrum Badań nad Nowymi Religiami Rafael Kraków, ul. Dobrego Pasterza 4 tel./fax (0-12) lub poniedziałek-piątek od 9.00 do dyżury: poniedziałek od do Punkt Poradnictwa religijnego (K.A.N.A.) Katowice, Pl. Ks. Szramka 4 tel czwartek od do Detoksykacja Centrum Zdrowia psychicznego i Leczenia Uzależnień Oddział Psychiatryczny Gliwice, ul. Dębowa 5 tel lub Szpital Centrum Psychiatrii Katowice- Szopienice, ul. Korczaka 27 tel Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Rybnik, ul. Gliwicka 33 tel lub