SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI REALIZACJI PLANU PRACY PROGRESFERA ZA ROK Poznań, marzec Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI REALIZACJI PLANU PRACY NIEPUBLICZNEGO OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI ZA ROK 2012 Poznań, marzec 2013 Strona1

2 I. Wstęp Progresfera jest placówką oświatową, zajmującą się doskonaleniem zawodowym nauczycieli, pedagogów, psychoterapeutów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych, zatrudnionych na podstawie art.1 ust.1,1a i 2 pkt 1-3 Karty Nauczyciela. Placówka działa na podstawie Ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku (Dz. U. z 1996r. Nr 67 poz. 329 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 kwietnia 2003 roku w sprawie warunków i trybu tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz organizacji i sposobu działania placówek doskonalenia nauczycieli, w tym zakresu ich działalności obowiązkowej oraz zadań doradców metodycznych, warunków i trybu powierzania nauczycielom zadań doradcy metodycznego (Dz. U. Nr84 z 2003r. poz.779) oraz Statutu Placówki. Nadzór pedagogiczny nad NODN Progresfera sprawuje Wielkopolski Kurator Oświaty. NODN Progresfera działa od sierpnia 2012 roku (ZAŚWIADCZENIE Nr DE.III /2012 o wpisie do Ewidencji Niepublicznych Placówek Doskonalenia Nauczycieli). W związku z tym niniejsze sprawozdanie dotyczy przede wszystkim działań przygotowawczych do podjęcia profesjonalnej, odpowiadającej na zapotrzebowanie działalności, zarówno w zakresie prowadzenia doskonalenia zawodowego poszczególnych pracowników oświaty, jak i szkoleń prowadzonych w ramach przygotowanego projektu, dofinansowywanego ze środków Unii Europejskiej. II. Realizacja zadań ośrodka w 2012 roku Statut NODN Progresfera zakłada realizację dziesięciu zadań podstawowych. Poniżej przedstawiono działalność przygotowawczą ośrodka w poszczególnych obszarach. Strona2

3 1. Diagnozowanie potrzeb dotyczących doskonalenia zawodowego nauczycieli, psychologów, pedagogów, logopedów, doradców zawodowych. (Zadanie nr 1 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) W ramach diagnozowania potrzeb dotyczących doskonalenia zawodowego pracowników oświaty, przedstawiciele odbyli rozmowy z dyrektorami szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na terenie województwa wielkopolskiego. Informacje o tematyce pożądanych szkoleń oraz o liczbie osób, które w danym typie doskonalenia zawodowego mogą wziąć udział, zebrane w formie ankiet podsumowujących, zostały uwzględnione przy przygotowywaniu wniosku o dofinansowanie projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, finansowanego ze środków EFS Unii Europejskiej. 2. Przygotowywanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, seminariów, wykładów, warsztatów, kursów doskonalących i kwalifikacyjnych, oraz innych specjalistycznych zajęć dydaktycznych. (Zadanie nr 2 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) By należycie przygotować pracę ośrodka w roku 2013, w początkowych miesiącach działalności Progresfery nacisk położony został na działania przygotowawcze. Na podstawie doświadczeń własnych z pracy z dziećmi i młodzieżą, pracownicy ośrodka wspólnie określali metody i formy pracy, które będą najlepiej odpowiadać na zapotrzebowania nauczycieli. Na podstawie tyc analiz w przygotowywanym projekcie szkolenia nauczycieli Nauczyciel na miarę XXI wieku, dofinansowanego ze środków EFS Unii Europejskiej, uwzględniono następujące tematy szkoleń: - wykorzystanie narzędzi ITC w nauczaniu przedmiotów matematycznoprzyrodniczych - metody aktywizujące w nauczaniu, w tym narzędzi ITC - ocenianie kształtujące - praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych Strona3

4 - podnoszenie kompetencji w zakresie pełnienia roli wychowawcy - podniesienie kompetencji nauczycieli w zakresie znajomości języków obcych W celu przekazania nie tylko merytorycznej wiedzy, lecz również praktycznych umiejętności, podjęto decyzję, iż szkolenia prowadzone będą formą warsztatową, opartą na zasadach wynikających z założeń Cyklu Kolba. Ze względu na bieżące zapotrzebowanie różnych szkół, ośrodek przygotował również scenariusze zajęć z następujących obszarów: - budowanie relacji uczeń-nauczyciel na bazie asertywności - przejawy seksualności u dzieci - agresja i cyberprzemoc - motywowanie uczniów - organizacja pracy małych zespołów (OMZ) w metodzie projektu W związku z zamówieniem, złożonym przez ZESPÓŁ SZKÓŁ ŁĄCZNOŚCI IM.MIKOŁAJA KOPERNIKA w Poznaniu, scenariusz ostatniego z tych szkoleń został dopasowany do potrzeb konkretnej placówki oświatowej. 3. Prowadzenie konsultacji, interwizji i superwizji dla nauczycieli. (Zadanie nr 3 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) Ze względu na prowadzone zadania przygotowawcze, konsultacje z nauczycielami dotyczyły przede wszystkim ich zapotrzebowania szkoleniowego, zgodnego z ich planem rozwoju zawodowego. Na podstawie tych konsultacji w projekcie przewidziano warsztaty z zakresu pełnienia roli wychowawcy, wykorzystania metod aktywizujących i dostosowania procesu nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów. Pracownicy ośrodka, w ramach działań związanych z realizacją zadań organu prowadzącego ośrodek, na bieżąco udzielali konsultacji nauczycielom w obszarze pojawiających się trudności w codziennej pracy, np. dotyczących trudności wychowawczych związanych z zachowaniami agresywnymi uczniów, praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych (np. ADHD, niedosłuch), przejawach braku gotowości szkolnej. Na podstawie tych doświadczeń, w tworzonym projekcie szkoleń Nauczyciel na miarę XXI wieku, uwzględniono założenie tworzenia grup warsztatowych z Strona4

5 pracowników różnych placówek oświatowych, by mogli oni docelowo tworzyć dla siebie grupy interwizyjne, dzielące się własnym doświadczeniem oraz metodami pracy. 4. Prowadzenie grupowych i indywidualnych zajęć służących osobistemu rozwojowi nauczycieli. (Zadanie nr 4 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) W trakcie przygotowania planu szkoleń w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku pracownicy ośrodka zwrócili uwagę na to, że efektywne funkcjonowanie nauczycieli w pracy związane jest mocno z poziomem rozwoju ich kompetencji osobistych. Dlatego też w programach szkoleń uwzględniono tematykę Nauczyciel w roli wychowawcy, która ma wspierać rozwój osobisty uczestników, przede wszystkim w zakresie asertywności, utrzymywania się w pozycji ja OK ty OK oraz rozpoznawania gier interpersonalnych oraz konstruktywnego rozwiązywania trudnych sytuacji społecznych. Rozwojowi osobistemu pracowników placówek oświatowych ma służyć również szkolenie językowe, które umożliwi każdemu nauczycielowi bezpłatną w ramach projektu naukę języka obcego, niezależnie od tego, jakich przedmiotów naucza dany uczestnik. W celu rozwijania kompetencji osobistych, ośrodek przygotował też dla nauczycieli szkolenie z zakresu : budowania relacji uczeń-nauczyciel na bazie asertywności. Mimo jasnego odniesienia do praktyki zawodowej, warsztat zakłada rozwinięcie kompetencji asertywnych u uczestników, które mogą być przez nich wykorzystywane każdego dnia. 5. Prowadzenie konsultacji i wspieranie w pracy nauczycieli, którzy ukończyli różne formy kształcenia zawodowego (Zadanie nr 5 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) Wymogi współczesnej oświaty wymagają od nauczycieli nie tylko rozwoju kompetencji merytorycznych oraz uzyskiwania nowych kwalifikacji, lecz również zadbania o przygotowanie osobiste do pracy z podopiecznymi o różnym wieku, Strona5

6 różnym poziomie rozwoju i różnych potrzebach edukacyjnych. By wesprzeć nauczycieli w tych obszarach, niezależnie od ich podstawowego wykształcenia zawodowego, ośrodek uwzględnił w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, szkolenia z zakresu praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych. Obok przekazania wiedzy i umiejętności w formie warsztatów, projekt zakłada również udostępnienie nauczycielom profesjonalnych programów komputerowych, wspomagających ich w diagnozie, jak i pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Dodatkowo projekt zakłada bieżące udzielanie wsparcia nauczycielom uczestnikom szkoleń, niezależnie od tematyki prowadzonych zajęć. Dzięki zaplanowaniu wspólnych warsztatów wyjazdowych nauczycieli o różnych specjalizacjach zadbano również o stworzenie sprzyjającej temu atmosfery zaufania wśród pracowników oświaty. 6. Profilaktyka wypalenia zawodowego nauczycieli (Zadanie nr 6 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) Podczas przygotowywania planu szkoleń, które mają być realizowane w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, dofinansowanego ze środków EFS Unii Europejskiej pracownicy ośrodka dokonali analizy literatury dotyczącej przyczyn wypalenia zawodowego u nauczycieli. Na jej podstawie przewidują, iż szkolenia takie, jak nauczyciel w roli wychowawcy, metody aktywizujące w nauczaniu, czy też praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych powinny przyczynić się do wzrostu satysfakcji w wykonywanej pracy, poprzez zwiększenie zakresu kompetencji radzenia sobie w sytuacjach trudnych z uczniem, dostarczenie nauczycielom nowych metod organizacji zajęć czy też udostepnienie im nowoczesnych narzędzi przydatnych w pracy. Pracownicy ośrodka, podczas projektowania planu szkoleń, kładli również nacisk na pozytywny wpływ grupy oraz możliwość wzajemnego motywowania się, czy też wymiany doświadczeń, wśród kadry, która zostanie objęta szkoleniami. Strona6

7 7. Przygotowywanie i wydawanie materiałów edukacyjnych (Zadanie nr 7 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) W ramach prac przygotowawczych do projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, zaplanowane zostało utworzenie materiałów edukacyjnych przekazywanych każdemu z nauczycieli biorącemu udział w szkoleniach. Pracownicy ośrodka zapoznawali się z dostępną literaturą, dotyczącą planowanej tematyki zajęć. Poszerzali również swoją wiedzę i kompetencje, poprzez uczestnictwo w kursach i szkoleniach (Szkoła Trenerów przy Pracowni Psychologicznej Spotkanie, warsztaty z Arteterapii -, rozpoczęcie nauki na kierunku Negocjacje i Mediacje oraz w Szkole Analizy Transakcyjnej), które pozwolą im na rzetelne opracowanie materiałów dla uczestników, odpowiadających na aktualne wymagania nauczycieli szkół i uczniów. Ponadto pracownicy ośrodka prowadzili konsultacje z osobami zajmującymi się wspieraniem nauczycieli i uczniów pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych, dyrektorami szkół objętych wsparciem w ramach projektu oraz czynnymi nauczycielami, w celu określenia konkretnego zapotrzebowania na materiały szkoleniowe i edukacyjne. 8. Współpraca z organizacjami krajowymi i zagranicznymi, władzami rządowymi i samorządowymi w zakresie statutowych celów i zadań Ośrodka. (Zadanie nr 8 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) Ośrodek na bieżąco analizował priorytety w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli, określonych przez Ministra Edukacji Narodowej oraz Wielkopolskiego Kuratora Oświaty. Z ustalonych w 15 ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 19 listopada 2009 roku Dz. U. nr 200 poz w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli, priorytetowych kierunkach doskonalenia zawodowego nauczycieli województwa wielkopolskiego, ośrodek postanowił skupić się na: - Praca z uczniem zdolnym i z trudnościami edukacyjnymi (przygotowanie szkoleń praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) Strona7

8 - Metoda projektu, ćwiczenia i eksperymenty sposobem na skuteczne nauczanie (przygotowanie szkoleń metody aktywizujące w nauczaniu w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) - Konstruowanie i wdrażanie programów poprawy jakości kształcenia (przygotowanie szkoleń ocenianie kształtujące, wykorzystanie narzędzi ITC w nauczaniu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, metody aktywizujące w nauczaniu w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) - Skuteczna pomoc psychologiczno pedagogiczna i doradztwo zawodowe warunkiem sukcesu edukacyjnego ucznia (przygotowanie szkoleń nauczyciel w roli wychowawcy w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) W związku z przygotowanym projektem rozporządzenia, ośrodek postanowił podjąć również przygotowania do realizacji nowych zadań ośrodków doskonalenia nauczycieli, tj. kompleksowego wspierania szkół, a więc dyrektora, nauczycieli, rodziców, a także uczniów. Przebiegać ono będzie od diagnozy przeprowadzonej wspólnie z radą pedagogiczną, poprzez dobór środków wsparcia, na ewaluacji kończąc. Ośrodek przygotowuje się do tych zadań poprzez położenie nacisku na rozwój kompetencji swoich pracowników, którzy realizują w ramach działalności organu prowadzącego zadania związane z diagnozą potencjału, doradztwem zawodowym, pracą z osobami niepełnosprawnymi, poradnictwem psychologicznym. 9. Organizowanie różnorodnych form współpracy i wymiany doświadczeń nauczycieli pedagogów, psychoterapeutów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych, w tym wykładów, warsztatów i szkoleń. (Zadanie nr 9 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) W ramach tworzonego projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, pracownicy ośrodka zadbali o to, by stworzyć możliwość do współpracy i wymiany doświadczeń nauczycieli z różnych szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Dzięki uczestnictwu we wspólnych warsztatach, pracownicy tych placówek będą mogli nawzajem udzielić sobie informacji o wprowadzanych przez siebie innowacjach czy efektywnych sposobach radzenia Strona8

9 sobie z trudnymi sytuacjami w codziennej pracy. Projekt zakłada położenie nacisku na integrację tych różnorodnych grup warsztatowych po to, by ich uczestnicy mogli dalej współpracować ze sobą po zakończeniu projektu. 10. Prowadzenie psychoterapii oraz pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów i ich rodzin (Zadanie nr 10 z Planu Pracy Ośrodka z sierpnia 2012) Pracownicy ośrodka podjęli w 2012 roku przygotowania do rozpoczęcia działalności w zakresie prowadzenia psychoterapii oraz pomocy psychologicznopedagogicznej dla uczniów i ich rodzin. W tym celu rozwijali swoją wiedzę i umiejętności, świadcząc w ramach działalności organu prowadzącego usługi związane z doradztwem zawodowym, wspieraniem rozwoju dzieci o różnym stopniu niepełnosprawności (koncentracja uwagi, sprawności manualne, koordynacja wzrokowo-ruchowa, inteligencja emocjonalna, rozwijanie zainteresowań, umiejętność stawiania celów, kompetencje asertywne itd.), rozwijaniem w formie warsztatów grupowych kompetencji uczniów (motywowanie uczniów, współpraca w grupie, metody efektywnej nauki i organizacji czasu, integracja nowych zespołów). Ze względu na zdiagnozowane zapotrzebowanie, ośrodek planuje położyć nacisk na rozwój usług związanych z określaniem predyspozycji i preferencji uczniów. III. WNIOSKI W wyniku analizy podjętych w 2012 roku działań, sformułowano kilka uwag i wniosków, będącymi zarazem przesłankami do dalszej pracy. W świetle przeprowadzonej diagnozy, bardzo ważnym obszarem pracy dla ośrodka powinno być doskonalenie nauczycieli z zakresu indywidualizacji programu nauczania (praca z uczniem zdolnym, praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych). W celu zwiększenia efektywności oraz poziomu satysfakcji z pracy pracowników placówek oświatowych, usługi oferowane przez ośrodek muszą nie tylko skutkować przekazaniem Strona9

10 merytorycznej wiedzy, lecz również umożliwiać rozwój kompetencji osobistych. Takie też szkolenia zostaną uwzględnione w ofercie na rok nie tylko w ramach realizowanego projektu, lecz również w postaci szkoleń dla rad pedagogicznych. Bardzo ważne jest ukierunkowanie prac w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku na tworzenie interwizyjnych grup nauczycieli, umożliwiających im dalszą współpracę, wymianę doświadczeń i udzielanie sobie nawzajem wsparcia. Ośrodek zamierza również intensyfikować działania w zakresie promocji placówki, co może mieć pozytywny wpływ na realizację jego statutowych zadań. Strona10